История и археология список научных статей
-
ԵՐԵՎԱՆԸ ԲԱԳՐԱՏՈՒՆԻՆԵՐԻ ԴԱՐԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Հոդվածի նպատակը Բագրատունիների դարաշրջանում (IX-XI դդ.) Երևանի պատմության հիմնահարցերի ուսումնասիրությունն է: Խնդիր է դրվել քննության առնելու և ներկայացնելու Երևանի՝ որպես ավատատիրական քաղաք ձևավորվելու գործընթացի ժամանակն ու հանգամանքները: Խնդրի արդյունավետ իրականացման համար ի մի են բերվել և...
2022 / Եղիազարյան Արման -
ՀԱՅԵՐԻ ԷԹՆԻԿ ԶՏՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ՑԵՂԱՍՊԱՆԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԳՈՐԾՄԱՆ ՓՈՒԼԵՐՆ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՅՍՐԿՈՎԿԱՍՈՒՄ (XI-XX ԴԴ․) (Գ ՄԱՍԻ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆ)
Հոդվածի նպատակն է տարաբնույթ սկզբնաղբյուրների (արխիվային փաստաթղթեր, վիճակագրական նյութեր, պարբերական մամուլ, թեմային առնչվող գրականություն) հենքի վրա ներկայացնել Արևելյան Այսրկովկասում՝ Կուրի դաշտավայրից մինչև Ապշերոն թերակղզի ընկած տարածքում, XI-XX դարերի ընթացքում տեղաբնիկ հայ բնակչության...
2022 / Ստեփանյան Գեվորգ -
ЧУЖОЙ СРЕДИ СВОИХ, ЧУЖОЙ СРЕДИ ЧУЖИХ: ЛЕВОН МИРЗОЯН
Цель исследования - проанализировать роль известного советского политического деятеля Левона Исаевича Мирзояна в формировании государственности Азербайджана и Казахстана. При нем Казахстан был преобразован в союзную республику, правопреемником которой является современная Республика Казахстан. Наша ...
2022 / Акопян Виктор -
ԺՈՂՈՎՐԴԱԳՐԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ ՀՀ-ՈՒՄ (COVID-19 ՀԱՄԱՎԱՐԱԿԻ ԵՎ 2020 Թ. ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ԺՈՂՈՎՐԴԱԳՐԱԿԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԻ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՒՄ)
Սույն հոդվածի նպատակն է ուսումնասիրել ժողովրդագրական ներկա իրավիճակի հիմնական բնութագիրը ՀՀ-ում՝ COVID-19 համավարակի և 2020 թ. Արցախյան պատերազմի ժողովրդագրական հետևանքների պայմաններում։ Սա կարևոր է ոչ միայն ժողովրդագրական անցման ներկա փուլը բնութագրելու, այլև ապագա միտումները կանխատեսելու համար:...
2022 / Մալխասյան Միքայել -
ԲՆԱԿԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ԾԱԳՄԱՆ ՆԱԽԱԴՐՅԱԼՆԵՐԸ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՄԻՏՈՒՄՆԵՐԸ
Մարդկային միտքը միշտ ձգտել է գտնել այնպիսի «աստվածային էտալոն», որի վրա հնարավոր կլինի կառուցել հասարակական կյանքը: Հասարակական կյանքի նորմատիվ կարգավորման «աստվածային նախասկզբի» փնտրտուքները հանգեցրել են բնական իրավունքի հայեցակարգի ձևավորմանը, որն ըստ էության կոչված էր ապահովել...
2022 / Կոչուբաեվ Ալեքսանդր -
ԴԱՎԱՃԱՆՆԵՐԸ ԾԵՐԵՆՑԻ ՊԱՏՄԱՎԵՊԵՐՈՒՄ
Սույն հոդվածի նպատակը Ծերենցի «Թորոս Լևոնի», «Երկունք Թ դարու» և «Թեոդորոս Ռշտունի» պատմավեպերում հանդես բերված անմիաբան ու հայրենադավ նախարարների ու հոգևորականների կերպարների և նրանց գործելակերպի համապարփակ վերլուծությունն է: Հոդվածի խնդիրը վերոնշյալ վեպերում ներկայացված դավաճան կերպարների...
2022 / Ալոյան Լեվոն (ներսեհ) -
ՄԱԹԵՎՈՍ ՄՈՒՐԱԴՅԱՆԻ «ՂԱՐԱԲԱՂ-58» ԳԻՏԱՐՇԱՎԸ
Արցախի երաժշտական բանահյուսության գրառման գործընթացում երաժշտագետ-բանահավաք Մաթևոս Հովհաննեսի Մուրադյանի (1911-1987) վաստակն անուրանալի է: Խորհրդային շրջանում կազմակերպած և Մ.Մուրադյանի գլխավորությամբ իրականացված թվով տասը գիտարշավների ընթացքում ձայնագրվել է 1800-ից ավելի ժողովրդական և աշուղական...
2022 / Տիգրանյան Մարիաննա, Սարգսյան Լինդա -
«ՆԱԻՐԻ» ԿԻՆՈԹԱՏՐՈՆԻ ԻՆՏԵՐԻԵՐ-ԴԻԶԱՅՆԸ
Սույն հոդվածը նպատակ ունի վերլուծելու և ներկայացնելու պատմական արժեք ունեցող դիտադահլիճային շինության՝ «Նաիրի» կինոթատրոնի՝ տարբեր ժամանակաշրջանների ինտերիեր դիզայնը: Հոդվածում անդրադարձ է կատարվում նաև Նաիրի կինոթատրոնի ստեղծման պամությանը և առաջին շենքի ինտերիերի մանրամասներին: Աշխատանքի խնդիրն է ...
2022 / Միքայելյան Ռուզաննա -
ԱՅՍՊԵՍ ԿՈՉՎԱԾ «ԿԱՐՄԻՐ ՔՐԴՍՏԱՆԻ» ՎԵՐԱԿԱՆԳՄԱՆ ՓՈՐՁԵՐԸ (1988-1992)
Սույն հոդվածի նպատակն է լուսաբանել 1988-1992թթ․ ընկած ժամանակահատվածում այսպես կոչված «Կարմիր Քրդստանի» վերականգման փորձերը։ Սա Հայաստանի ու Արցախի համար ուսումնասիրման արժանի մի թեմա է, քանզի խոսքը գնում է Արցախի տարածքում Բերձոր կենտրոնով 1992թ․-ին քրդական ինքնավարություն հռչակելու մասին։...
2022 / Թարվերդյան Սաթենիկ -
ШАРҚ ЖИЙДАСИ (Elaeagnus orientalis L.) НИ АСОСИЙ ЭКОЛОГИК ОМИЛЛАРГА МУНОСАБАТИ
Мақолада шарқ жийдаси (Elaeagnus orientalis L.) нинг истиқболли шаклларини тарқалиш ареаллари, уларнинг истиқболли шакллари, тупроққа ва иқлим шароитларига бўлган муносабат кўрсаткичлари, шу билан биргаликда шарқ жийдасининг турли шўрланган тупроқ шароитларига мослашиб ўса олиши, мелиоратив...
2022 / Турдиев Сайдали Ашурович, Қунназаров Азиз Жуманазарович -
XIX ASR OXIRI XX ASR BOSHIDA TURKISTONDA SUV VA SUVDAN FOYDALANISH SIYOSATI
Maqolada XIX asr oxiri XX asr boshlarida Turkiston o‘lkasida suv va suvdan foydalanishga doir qonun-qoidalar, podsho Rossiyasining bu borada qilgan chora-tadbirlari haqida yoritilgan.
2022 / Bibixan Miraddinovna Koptileuova -
XVIII ASR IKKINCHI YARMI XIX ASRDA ROSSIYANING KAVKAZ HUDUDIDA AMALGA OSHIRGAN HARBIY HARAKATLARI
Ushbu maqolada Rossiyaning imperiyaga aylanishi natijasida uning sarhadlari kengayib borishi bu orada uning muhim strategik ahamiyatga ega bo‘lgan Kavkazni egallashga intilishi kuchayib borishi aks ettirilgan. Rossiyani egallashga qaratilgan harbiy harakatlar Pyotr I davrida boshlanadi va bu harbiy ...
2022 / Nasimova Umida Hamdam Qizi -
ЖАЛОЛИДДИН МАНГУБЕРДИ ШАХСИЯТИ ВА ФАЪОЛИЯТИ ШАҲОБИДДИН АН-НАСАВИЙ ВА ЖУВАЙНИЙ ТАЛҚИНИДА
Мазкур мақолада XIII аср муаррихлари Шаҳобиддин анНасавий ва Атомалик Жувайний асарлари маълумотлари таҳлил қилинган. Мақолада асосан муғуллар истилосига қарши ватан ҳимояси йӯлида мардонавор курашган Хоразмшоҳлар сулоласининг йирик вакили Жалолиддин Мангуберди шахсияти ва фаъолиятининг баъзи...
2022 / Жамолиддин Аҳмадалиевич Абдукаримов, Мубина Маҳмуджоновна Сатторова -
ОТРАЖЕНИЕ МОНГОЛЬСКИХ ЗАВОЕВАТЕЛЬНЫХ ВОЙН 1219-1223 гг. В РУССКОЙ ДОРЕВОЛЮЦИОННОЙ И СОВЕТСКОЙ ИСТОРИОГРАФИИ
Мазкур мақолада сӯз рус олимларининг Ӯрта Осиёда муғулларнинг ҳарбий юришлари тарихини ӯрганишдаги ӯрни ҳақида боради. Шунингдек мақолада рус олимлари В.В. Григорьев, Н.И. Веселовский, М.И. Иванин, В.В. Бардольд, В.Г. Тизенгаузен, В.А. Каллаур, Б.Я. Владимирцев, А.Ю. Якубовский, И.П. Петрушевский,...
2022 / Давлатов Муллошо, Сатторова Мубина Махмуджоновна -
ГОДЫ СЛАВНОЙ ИСТОРИИ. К 95-ЛЕТНЕМУ ЮБИЛЕЮ НОВОКУЗНЕЦКОГО ГИДУВА
Новокузнецкий государственный институт усовершенствования врачей – филиал ФГБОУ ДПО РМАНПО Минздрава России отмечает 95-летний Юбилей.
2022 / Лютина Елена Ивановна, Кан Сергей ЛюдовиковичВАК -
ПРОБЛЕМА ЛОКАЛИЗАЦИИ ПЕРВОЙ ИСААКИЕВСКОЙ ЦЕРКВИ (1707-1727) В САНКТ-ПЕТЕРБУРГЕ: ОПЫТ КАРТОГРАФИЧЕСКОГО МЕТОДА ИССЛЕДОВАНИЯ
Автор статьи поднимает вопрос о фактическом местоположении первоначальной Исаакиевской церкви (1707-1727) в Санкт-Петербурге. Несмотря на то, что основные вехи истории бытования этого храма известны, вопрос о ее локализации относительно Адмиралтейства остается дискуссионным. Используя один из...
2022 / Яковлев Василий ОлеговичВАК -
КАНОНИЗАЦИЯ СВЯТЫХ В ПОНТИФИКАТ ЛЬВА XIII КАК СПОСОБ ВЫРАЖЕНИЯ СОЦИАЛЬНО-ПОЛИТИЧЕСКОЙ ДОКТРИНЫ РИМСКО-КАТОЛИЧЕСКОЙ ЦЕРКВИ
В статье представлен краткий обзор особенностей католической агиологии и процесса канонизации западных святых в последней четверти XIX - начале XX вв., в понтификат папы Римского Льва XIII (1878-1903), который был отмечен активным оформлением социальнополитической доктрины Римско-Католической...
2022 / Барабанов Сергей БорисовичВАК -
РАЗМЫШЛЕНИЯ О ЦЕРКОВНОЙ ЮРИСДИКЦИИ В ДОМОНГОЛЬСКОЙ РУСИ. ОТЗЫВ НА СТАТЬЮ И. А. ШЕРШНЕВОЙ-ЦИТУЛЬСКОЙ («ХРИСТИАНСКОЕ ЧТЕНИЕ» № 3 ЗА 2022 Г.)
Статья представляет собой отклик на работу И. А. Шершневой-Цитульской «К вопросу о церковной юрисдикции над русскими князьями в контексте русско-византийских отношений (XI - середина XV вв.)» и продолжает цикл публикаций, посвященных проблематике церковной юрисдикции в домонгольской Руси,...
2022 / Гайденко Павел ИвановичВАК -
ВИЗАНТИЙСКИЙ ИМПЕРАТОР - СЮЗЕРЕН РУССКИХ КНЯЗЕЙ? ОТЗЫВ НА СТАТЬЮ И. А. ШЕРШНЕВОЙ-ЦИТУЛЬСКОЙ («ХРИСТИАНСКОЕ ЧТЕНИЕ» № 3 ЗА 2022 Г.)
Статья содержит критический отзыв на исследование И. А. Шершневой-Цитульской «К вопросу о церковной юрисдикции над русскими князьями в контексте русско-византийских отношений (XI - середина XV вв.)». Автор указанной статьи пытается показать зависимое положение русских князей под юрисдикцией...
2022 / Лушников Александр АлександровичВАК -
ОБРАЗ ПРАВОСЛАВНОГО РОССИЙСКОГО ИНТЕЛЛИГЕНТА В ОБСТОЯТЕЛЬСТВАХ НЕМЕЦКОЙ ОККУПАЦИИ: ПИСАТЕЛЬ И ФИЛАНТРОП Е. В. ДОМБРОВСКАЯ
В статье на примере Е. В. Домбровской - писателя, ученого и филантропа - анализируется вклад представителей интеллигенции Смоленска в организацию религиознои культурно-просветительской, а также церковно-благотворительной деятельности в период немецкой оккупации (1941-1943) во время Великой...
2022 / Амельченков Владимир ЛеонидовичВАК