Научная статья на тему 'Япония мактабларида ўқув хўжалик фермаларини режалаштириш'

Япония мактабларида ўқув хўжалик фермаларини режалаштириш Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
234
42
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
қишлоқ хўжалик мактаби / касбий тайёргарлик / Япония таълим тизими / таълим жараёни / ўқув хоналари / таълим материаллари мазмуни / мактаб фермаси / agricultural school / professional training / Japanes education system / training process / training accommodations / consistence of training materials / farm school.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Раҳмонқулов М.

Мақолада ривожланган хорижий давлатлардан бири ҳисобланган Япония таълим тизими, хусусан, қишлоқ хўжалиги йўналишида фаолият олиб борувчи таълим муассасаларидаги ўқув жараёни ҳақида маълумотлар берилган, қишлоқ хўжалиги соҳасидаги касбий тайёргарлик амалий фанларига доир билим ва кўникмаларни ўзлаштиришда эътиборга олиниши зарур бўлган жиҳатлар тўғрисида фикр юритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

PLANNING OF TRAINING – BUSINESS FARM IN THE JAPAN SCHOOLS

There is provided information in the article about education system of one of most developed country – Japan, specially about training process on the basis of operating agricultural enterprises. The author discussing about acquisition of necessary knowledge and experience during professional training for agriculture.

Текст научной работы на тему «Япония мактабларида ўқув хўжалик фермаларини режалаштириш»

Ра^мон^улов М.,

БоFдод к,ишлок, хужалик касб-хунар коллежи ук,итувчиси

ЯПОНИЯ МАКТАБЛАРИДА У^УВ ХУЖАЛИК ФЕРМАЛАРИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ

РАЦМОНЦУЛОВ М. ЯПОНИЯ МАКТАБЛАРИДА УК,УВ ХУЖАЛИК ФЕРМАЛАРИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ

Маколада ривожланган хорижий давлатлардан бири хисобланган Япония таълим тизими, хусусан, кишлок хужалиги йуналишида фаолият олиб борувчи таълим муассасаларидаги укув жараёни х,ак,ида маълумотлар берилган, кишлок хужалиги сохасидаги касбий тайёргарлик ама-лий фанларига доир билим ва куникмаларни узлаштиришда эътиборга олиниши зарур булган жихатлар туFрисида фикр юритилган.

Таянч суз ва тушунчалар: кишлок хужалик мактаби, касбий тайёргарлик, Япония таълим тизими, таълим жараёни, укув хоналари, таълим материаллари мазмуни, мактаб фермаси.

РАЦМОНКУЛОВ М. ПЛАНИРОВАНИЕ УЧЕБНО-ХОЗЯЙСТВЕННЫХ ФЕРМ В ШКОЛАХ ЯПОНИИ

В статье предлагается информация о системе образования Японии, считающейся одной из развитых стран, а именно об учебном процессе на базе действующих организаций в направлении сельского хозяйства. Автор рассуждает о необходимых особенностях усвоения знаний и навыков практических предметов по профессиональной подготовке в сфере сельского хозяйства.

Ключевые слова: школа сельского хозяйства, по профессиональная подготовка, Японская система образования, процесс обучения, учебные комнаты, содержание обучающих материалов,школьная ферма.

RAHMONKULOV M. PLANNING OF TRAINING - BUSINESS FARM IN THE JAPAN SCHOOLS

There is provided information in the article about education system of one of most developed country - Japan, specially about training process on the basis of operating agricultural enterprises. The author discussing about acquisition of necessary knowledge and experience during professional training for agriculture.

Keywords: agricultural school, professional training, Japanes education system, training process, training accommodations, consistence of training materials, farm school.

Япония цишлоц хужалик мактаби рацбари, биринчидан, уцув режасини ишлаб чициши ва дастурини тузиши лозим булади. Иккинчидан, уцитувчиларнинг уз вазифаларини бажаришла-ри ва таълим сифатини такомиллаштиришлари учун янги имкониятлар яратиб беради. Учинчидан, ферма ва уцув хоналари, ускуналардан иборат уцув базасини яратади. Юцорида курсатилган шарт-шароитлар таълим берувчи ва таълим олувчи фаолиятининг муцим омиллари цисобланади.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 8

Кишлок хужалиги сохасидаги касбий тайёр-гарлик турли кишлок хужалик хайвонлари билан ишлаш, шу жумладан, турли экинлар устириш, чорва моллари бокишни уз ичига камраб олади. Шу сабабдан, кишлок хужалиги учун касбий тайёргарликда ушбу жараёнларни узлуксиз кузатиб бориш ва назорат килиш катта урин тутади. Кишлок хужалиги буйича дарслар мазмунининг биринчи боскичида узлаштира олмаётган талабалар мактаб фермасида дои-мий равишда амалиётни уташлари лозим. Шу тарика улар дала ишларини бажаришда дарс-лардан фойдаланишлари мумкин.

Кишлок хужалиги сохасидаги касбий тайёр-гарлик амалий фан хисобланади. Бунда талабалар амалий урганиши ва тажриба оркали би-лим ва куникмаларни узлаштиришга хамда уз билимларини ишлаб чикаришга татбик этиш кобилиятларини чукурлаштиришга эришиш-лари мумкин. Талабалар кишлок хужалигида усимликларни устириш жараёни хакидаги би-лимларидан мустахкам асос шакллантириш-лари ва илмий тадкикотлар олиб боришла-ри, кишлок хужалик махсулотларини ишлаб чикариш кобилиятларини ривожлантириш-лари мумкин. Бундан ташкари, мактаб фермасида, аввало, соFлом чорва сони ва уларни бокиш, парваришлаш асосий вазифалардан бири хисобланади.

Кишлок хужалигини барпо этиш билан шугулланишни истаганлар учун учта йуналиш мавжуд: кишлок хужалик ишлари, мухандислик ва менежмент. Булардан кай бирини танлаш факат талабанинг узига боFлик, аммо кишлок хужалиги сохасидаги менежер ишчи, мухандис ва менежер сифатида фаолият юрита оли-ши лозим. Шунга мувофик, мактаб фермаси рахбарлик куникмаларини, кишлок хужалигини юритиш куникмаларини узлаштириш имко-ниятини бериши лозим. Кишлок хужалик фер-маларида менежментликка урганиш имкони булса-да, талабаларга деярли барча масалалар-ни ишониб топшириш керак. Тажриба ва хато-лар оркали урганиш талабаларда рахбарлик куникмаларининг ривожланишига олиб келади.

Япония таълимидаги мактаб фермалари учун талабаларни мустакил тажриба орттириб, кейинчалик ёзувлар юритиши ва ана шу тажри-бани тахлил килиб, уз хулосаларини амалиётга татбик этиш механизмини кузда тутувчи таълим усули устувор ахамият касб этади.

Кишлок хужалиги сохасидаги таълим, кишлок хужалиги назариётчиларининг фикри-ча, «табиатни ва инсон хаёти учун зарур булган тирик мавжудотларнинг ривожланиш жара-ёнида инсон характерини шакллантириш»га каратилган. Бунинг устига, узининг таянч фал-сафасига асосланган бу таълим икки вазифага эга: «кишлок хужалиги» ва «махсус таълим си-фатидаги кишлок хужалик сохасидаги таълим».

Кишлок хужалик сохасидаги таълимнинг максадли объектлари турли мамлакатлар-да намоён булиб, шакллари билан озги-на фаркланиши мумкин. Японияда кишлок хужалик фаолияти доирасини кенгайтириш талабаларда ижодий ва амалий кобилият ва муносабатларни таркиб топтиришга, кишлок хужалигига тааллукли муаммоларни субъектив хамда онгли равишда хал этиш йули билан иж-тимоий жамоаларни шакллантиришга; талабалар кишлок хужалигининг хар бир тармоFига нисбатан фундаментал, негизий билим ва усул-ларни урганишларига; шунингдек, улар кишлок хужалигининг ижтимоий ахамияти ва урнини тушуниб етишларига каратилган, деб англа-нади. Гап тажриба оркали амалий таълим ва урганишни кенгайтиришнинг махсус воситаси сифатида лойихали таълим усулининг самарали эканлиги хакида бормокда. Шунга карамасдан, улар тажриба оркали амалий урганиш ва татбик этиш учун канчалик мухим булмасин, эъти-бор тулалигича уларнинг хакикий ахамияти ва урнини аниклашга, мактабларда улардан туFри фойдаланишга каратилган булиши лозим.

Талабалар атроф-мухит шароитларини ях-шилаш, кишлок хужалик организмларининг психология ва экологияси жабхаларида, дарс-ликлар воситасида назарий таълим олиш-лари билан бирга кишлок хужалик ишлаб чикаришининг хусусиятларини тушунишлари ва унумдорликни оширишнинг усуллари билан танишишлари зарур. Бунга талабалар кишлок хужалик хайвонларини устириш ва етишти-ришни амалда узлаштириб бориб, уни кишлок хужалик усимликлари ва хайвонларининг усиш жараёнларини урганиш хамда кузатиш билан бирга олиб бориб эришадилар. Имкони булган кишлок хужалик фермаларида эса тизимли ва

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 8

1-расм. Талабаларга мулжалланган мактаб фермасининг тузилиши

Шу фан буйича рахбар укитувчилар

Талабаларнинг *ак;ик;ий ах,воли ва таълим боскичига мувофик; равишда

экин турини ва тажриба амалий иш мазмунинитанлаш

Таълим материаллари

мазмуни буйича ахборот ва йуриклар =>

Мактаб кишлок хужалик фермалари

Таълим материаллари мазмунининг макрми =>

Талабалар

К|ишлок; хужалик фанларининг укитувчилари ферма махсулоти буйича мисол келтириб, парвариш жараёнини тушунтирадилар ва ургатадилар

<=> Таълим материаллари

мазмунини ташхис килиш

Мактаб фермасидаги

экинлар, тажрибалар амалий ишнинг

мазмуни ва шароитларини доимо очиб берадилар

<=> Таълим материаллари ни тасдиклаш, верификация

ЦИЛИШ

Талабалар х,ар доим ферма ма^сулотларини урганишлари ва кузатишлари, шундан сунг уларнинг усиш шароитлари туфисида хулоса чикаришлари лозим.

батартиб таълим беришни йулга куйиш сама-рали булади (1-расм).

Мактаб фермаларининг тузилиши ва уни бошкариш.

■ Мактаб фермаси марказ булганлиги са-бабли, укитувчилар ферма махсулотини мисол килган холда доимо талабаларга курсатма бе-ришлари мумкин. Шунинг учун талабалар бе-восита усулда таълим олишлари керак.

■ Талабаларни таълим олишга мажбур килмасдан, узлари укийдиган, уйлайдиган ва хулоса чикарадиган таълим йуналишини бел-гилаш кийинчилик туFдирмайди.

1 Япония халкаро хамкорлик банкининг UZB-P6 имти-ёзли кредити асосида яратилган «Урта махсус, касб-хунар таълимини ривожлантириш лойихаси» укув кулланмаси. - Т., 2002. -25-б.

■ Уз ихтиёри билан таълим олиш талабаларнинг кизикишлари ва иштиёкини оширади.

Агар мактаб фермаси узлуксиз ривожлана-ётган кишлок хужалик экинлари ва хайвонлари укув жараёнига асосланиб, муваффакиятли усишни таъминлайдиган даражада назорат килинмаса ва бошкарилмаса, максадга етишиб булмайди. Бундан ташкари, хар куни мактаб фермаси тузилиши, бошкарув ва молиявий на-зоратини яхшилашга эътиборни каратиш керак.

Умуман олганда, амалий иш ва парвариш режалари кишлок хужалик ишлаб чикариш факультетлари, масалан, буFдойчилик, сабза-вотчилик ва сут махсулотлари факультетлари буйича аник ишлаб чикилган булиб, хар бир ишлаб чикариш факультети буйича рахбар

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 8

1-жадвал. Мактаб фермалари учун бошк,арувчи режалаштириш фойдалилигининг далиллари1

Асосий бандлар Мулохазалар

1. Кишлок хужалик сохасидаги касбий таълим максадлари. (1) Асосий максадлар ва ижро максадлари. (2) Мактаб фермалари учун бошкарув сиёсати. (3) Таълим материаллари мазмунини такомиллаштириш ва чукурлаштириш. 2. Фанларнинг максади ва укув дастурлари. (1) Х,ар бир фан учун максад ва укув дастур. (2) Х,ар бир фан учун йиллик тажрибалар ва амалий режалар. (3) Х,ар бир фан учун экиш ва парваришлаш режаси. (4) Фанлар буйича дарслар режаси. 3. Мактаб фермасининг жадвали. (1) Экинлар буйича амалий ишлар учун дала ва унинг майдони. (2) Дала ва объектларнинг таксимланиш холати. 4. Мактаб фермаси учун тизимлар. (1) Кишлок хужалик комплекси ва унинг булинмалари. (2) Х,ар бир экин факультети учун масъул шахслар. (3) Объектлар ва ускуналар учун масъул шахслар. 5. Мактаб фермаси учун бюджет. (1) Даромадлар. (2) Харажатлар. • Батафсил максадларни аниклаб олинг: кайси максадлар белгиланиши лозим, бу максадларни амалга оширишга канча вакт сарфланади ва улар кайси чегарагача бориши лозим. Имкони борича уларни харакат максадлари сифатида белгилаш тавсия этилади. • Мазмуни ахборотга булган талабни кондириш имконини бериши лозим. • Булар фанлар максадларини бажариши учун зарур таълим дастурлари, тажрибалар ва амалий иш режаларидир. Таълим усули ва махсулотни бахолаш тафсилотларини уларни бажарилганлик даражасини аниклаб олиш учун аниклаштиринг. • Укув даласи шароитларини ва объект, ускуналар харид килинган ва урнатилган молия йулини белгилаш мухим. • Кайси бири яхширок деган масала мухим: экин факультетлари коидаси буйичами ёки таълим боскичлари негизидаги фермалар буйичами? • Мактаб фермасининг бюджети махсус хисоб ракамли ёки умумий хисоб ракамли бюджетга боFлик. • Ажратилган бюджетга амал килиш урнига мактаб фермасини бошкаришнинг бюджетга боFлик тизимини яратиш зарур.

укитувчиларнинг роли фермани бошкариш за-рурати билан белгиланади.

Кичик, урта ва катта синфлардаги укув боскичларида талабаларнинг касбий тайёр-гарлиги, тушунчасига мувофик тажрибалар ва тайёргарликка кумак беришга уринишда мактаб дарслари, экинлар ва етиштириладиган ти-зимларни танлаш чоралари туFрисида махсус билим ва ахборот берилади. Шунингдек, экинлар ва парваришланаётган тизимлар факуль-тетлар буйича ташкил этилган мактаб ферма-ларида эркин кайд этилиши мумкин, вахоланки талабаларни кишлок хужалик менежменти куникмаларини такомиллаштиришга ундовчи таълимга кумак бериш мураккабдир.

Бунинг устига, укитувчилар укув материал-ларни танлаш ва тизимлаштиришга катта ахамият берадиган лойихаларни урганишни ривожлантириш урнига, кишлок хужалик бюд-жетидан маблаF олиш ва далалардан келади-

*Япония халкаро хамкорлик банкининг UZB-P6 имтиёз-ли кредити асосида яратилган «Урта махсус, касб-хунар таълимини ривожлантириш лойихаси» укув кулланмаси. - Т., 2002. -32-б.

ган даромадни мустахкамлаш учун бошка фа-культетлар билан ракобатлашиш заруратидан келиб чикиб, кишлок хужалиги сохасида даст-лабки максадлардан узок булган таълим бериш тенденцияси пайдо булади.

Аник усул билан мактабни бошкаришда максадларга эришишни аник белгилаш ва бухгалтерия хисобини юритиш мухимдир. Булар таркибига директор, хар бир фан буйича рахбарлар ва ферма учун жавоб бе-радиган укитувчиларни тайинлаш, шунингдек, рахбарликнинг режасини тайёрлаш каби ма-салалар хам киради. Хусусан, фермада бухгалтерия хисоби буйича ёзувлар кишлок хужалик менежментини урганиш ва молиявий назорат учун мухим манбадир. Шунинг учун уларнинг шаклларини ривожлантириш ва талабаларни «Фермадаги тажрибалар ва амалий ишлар журнали»дан фойдаланишга ундаш зарур.

«Мактаб фермаларини бошкариш режаси»нинг асосий таснифи куйидаги банд-ларни уз ичига олади: мактаб фермаси учун тажрибалар, амалий ишни режалаштириш,

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 8

экин экиш хамда парваришлаш буйича режа-лар (1-жадвал).

Кишлок хужалиги сохасидаги касбий таълим талабалар томонидан тажрибалар ва амалий ишлар оркали кишлок хужалик хайвонларининг усишини хакикатда тадкик этиш турларини тадкикот асосида урганиш билан таърифла-нади. Тажрибалар ва амалий ишлар кишлок хужалигининг турли сохалари усулларига тааллукли булиши мумкинлиги сабабли, тала-баларга билим олишни кафолатлайдиган имко-ниятлар яратади ва кишлок хужалиги сохасида касбий таълим учун таянч буладиган усулнинг асосини яратади.

Хусусан, кишлок хужалик укув юртларига ки-раётган купгина талабалар назарий билимларга караганда аник тажриба ва амалий иш оркали назария ва коидалар буйича амалий таълимда узларини яхши курсатадилар.

Тажриба ва амалий иш утказишни режа-лаштириш ва укитишда, модомики уларнинг максади ва мухимлиги аникланган, ахамияти талабалар томонидан англаб етилган булса, уларга яхши уйланган режалаштириш ва шунга мувофик укиш имкони берилган булса, шунда-гина куйидаги имкониятларга эришиш мумкин:

1. Талабаларга якунланганлик ва муваф-факият рухини бериш, уларнинг укишга булган кизикиш ва иштиёкларини кучайтириш, уларнинг изланаётган уй-фикри, интилишларини куллаб-кувватлаш имконияти.

2. Уларнинг билим, куникмаларини шакллан-тириш, таълимнинг амалий хусусияти шарофа-ти билан назария ва амалиётни эркин тушуниш имконияти.

3. Назарияни куллашни ва шароитлар узгаришини камраб олиш, муаммоларга хар томонлама ёндашиш кобилиятини ривожлан-тириш имконияти.

4. Ишнинг мавкеи ва этикасига туFри карашларини шакллантиришга самарали хисса кушиш имконияти.

Шунга карамасдан, режалаштириш ва укитишнинг тизимли булмаган ва яхши уйланмаган усуллари куйидаги салбий омил-ларни уз ичига олади:

а) талабаларда маълумот ва куникмаларни хосил килиш ва кисман тушунча олиш тенден-цияси кузатилади, улар укув вазифаларининг катталиги муносабати билан таълим максадига ета олмайдилар;

б) тажрибалар ва амалий иш мазмунсиз ва бетартиб булса, талабалар факат уз харакатлари ва ишлари билан банд булишади; агар тажрибалар ва амалиёт чоFида улар батафсил рахбарлик ва йурикномалар олсалар, субъек-тив фикрлашни бас киладилар. Шу сабабдан, талабаларга маълум чегараланган хулосалар чикаришни ишониб топшириш, тажрибалар ва амалий ишлар мобайнида кунт билан ёзувлар-ни юритишга ундаш ва натижалардан укиш мобайнида бошкарувни амалга оширишда фойда-ланиш мухимдир.

Куйидаги боскичларга мувофик тажрибалар ва амалий ишни режалаштириш учун асосан вужудга келтириш ва иш тартибини шакллан-тириш зарур.

Биринчи боскичда укув дастурлар ишлаб чикариш якуний натижалар томон куйилган дастлабки кадамдир. Ишлаб чикариш деганда, хар бир фан буйича якун топган ва турли туман, кишлок хужалиги ишлаб чикариш ва ме-нежменти буйича ахборот ва куникмаларни тоифаларга булиш, талабалар ва худудларнинг хакикий ахволи хамда фанларнинг хусуси-ятларини хисобга олган холда укув вактини таксимлаш англанилади.

Иккинчи боскичда негиз концепциясидан келиб чикиб, фанларни тартибга солиш ва ту-зилмавий ташкил этиш мухимдир. Фанларни тартибга солиш ва тузилмавий ташкил этиш-да кишлок хужалиги сохаси касб таълими максадларига караб гурухларга булинади.

Фанларни тоифаларга асосий, марказий ва умумий тадкикотлар буйича ажратиб, уларнинг табиатидан келиб чиккан холда таълим боскичлари ва мураккаблик даражаси буйича бошланFич, урта ва катта боскичларда урганиш тоифаларига булиб ва шундан сунг фанлар устунлиги ва тизимлилигига асосланиб, «тартибга солиш ва тузилмавий ташкил этиш» кон-цепцияси куриб чикилса, дастурни ташкил этиш кийинчилик туFдирмайди (2-жадвал).

Бундан ташкари, таълим материаллари си-фатида фойдаланиладиган экинларнинг хар хил турларини танлаш оркали таълим дастурини тизимлаштириш ва ифодалаш хам мухим. Экин турини эхтиётлик ва тартиб билан танлаш учун куйидагиларга эътибор каратилиши керак:

1) экин шу худудда таркалган булиши;

2) кишлок хужалиги курсаткичларида экин хусусиятларини белгилаш осон булиши ва у

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 8

2-жадвал. Таълим фанларини тартибга солиш ва тузилмавий ташкил этиш механизми (цишлоц хужалик ишлаб чик,ариши билан боглик, булган таълим фани намунаси)1

Базавий таълим фанлари Асосий таълим фанлари Умумий таълим фанлари Таянч концепцияси

БошланFич даража Базавий к,ишлок, хужалик фани. Базавий экология фани. К,ишлок, хужалик ахборотини кайта ишлаш. Умумий амалиёт I. Х,ар бир экинни кетма-кет парваришлаш ва умумий коидаларни билиш.

Уртача даража Озик,-овк,атнинг таксимланиши. Организмлардан фойдаланиш. Экинлар, сабзавотлар, гуллар ва хайвонлар. К,ишлок, хужалик машиналари. Экинлар экологияси. Умумий амалиёт II. К,ишлок, хужалик менежменти I. Жойлардаги амалий иш I. Турли экинларни экиш ва парваришлаш хамда умумий коидаларни билиш.

Олий даража Ук,иш ойларидаги амалиёт II. К,ишлок, хужалиги иктисодиёти. Куклам хаёти. Тайинланган тадкикотлар. Умумий амалиёт III. К,ишлок, хужалиги менежменти II. Тулик, ихтисослашган технология ва экиш, парваришлаш масалалари буйича менежментни урганиш.

билан ишлашда базавий билим ва куникмалар талаб этилиши;

3) усиш боскичида уни бетухтов кузатиш ва диагностика килиш хамда хосил булган нати-жаларни кийинчиликсиз таккослаш ва бахолаш имконияти булиши лозим.

Учинчи боскич учун таълим масалаларини тайёрлаш ва ташкил этиш мухимдир. Бунинг учун:

1) асосий таълим концепциясини белгилаш;

2) талабалар тушуниб етишлари ва концеп-цияга мувофик текшириш максадида тажриба-лар ва амалиёт учун саволларни тайёрлаш;

3) утказилган тажриба ва амалий ишлар буйича талабалар фикрларини туплаш ва текшириш тажрибаларини утказиш хамда амалий иш билан Fоялар туFрилигини тасдиклаш имко-нига эга булиш учун масалаларни тизимлашти-риш лозим.

Адабиётлар:

1. Каримов И.А. Барча режа ва дастурларимиз ватанимиз тараккиётини юксалтириш, халкимиз фаровонлигини оширишга хизмат килади. // «Туркистон», 2011 йил 22 январь.

2. Узбекистон Республикасининг «Таълим туFрисида»ги конуни. // Олий таълимнинг меъёрий хужжатлари. - Т., 2001. -3-18-б.

3. Кадрлар тайёрлаш миллий дастури. // Олий таълимнинг меъёрий хужжатлари. - Т., 2001. —18—52-б.

4. Таълим тизими сифатини янгилаш истикболлари (Ривожланган давлатларнинг таълим тизими). Услубий кулланма. - Т., 2007.

5. Япония халкаро хамкорлик банкининг UZB-P6 имтиёзли кредити асосида яратил-ган «Урта махсус, касб-хунар таълимини ривожлантириш лойихаси» укув кулланмаси. - Т., 2002.

6. Файзуллаева Д. ва бошкалар. Японияда касбий таълим жараёнини режалаштириш ва ташкил этиш. - Т., 2003.

7. Интернет маълумотлари: http://www.rector.ru/

1 Файзуллаева Д. ва бошкалар. Японияда касбий таълим жараёнини режалаштириш ва ташкил этиш. - Т., 2003. -47-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 8

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.