Научная статья на тему 'ТИББИЁТ-ФАРМАЦЕВТИКА ЙЎНАЛИШИ ТАЛАБАЛАРИНИНГ ИНГЛИЗ ТИЛИНИ МУСТАҚИЛ ЎЗЛАШТИРИШЛАРИДА МАСОФАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ РОЛИ'

ТИББИЁТ-ФАРМАЦЕВТИКА ЙЎНАЛИШИ ТАЛАБАЛАРИНИНГ ИНГЛИЗ ТИЛИНИ МУСТАҚИЛ ЎЗЛАШТИРИШЛАРИДА МАСОФАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ РОЛИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
133
13
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ДИСТАНЦИОННОЕ ОБУЧЕНИЕ / САМОСТОЯТЕЛЬНАЯ УЧЕБНАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ / НЕПРЕРЫВНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ / ИНТЕНСИВНАЯ РАБОТА / ИНДИВИДУАЛЬНЫЙ ПОДХОД / MOODLE СИСТЕМА ДИСТАНЦИОННОГО ОБУЧЕНИЯ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Ширинова Ф.А.

Ушбу мақолада олий таълим талабаларининг мустақил фаолиятини ташкиллаштиришда педагогик шароитларни инобатга олган ҳолда инновацион муҳитни яратиш билан таълим самарадорлигининг ошиши ва талабаларнинг чет тили ўрганишларига инновацион ёндашиш муҳокама қилинди. Тиббиёт-фармацевтика йўналиши талабалари инглиз тилини ўрганишдаги мустақил ўқувбилув фаолиятини ривожлантиришда масофавий таълим асосий восита сифатида хизмат қилади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE ROLE OF DISTANCE EDUCATION FOR MEDICAL - PHARMACEUTICAL STUDENTS’ LEARNING ENGLISH AUTONOMOUSLY

In the article is described some samples of students’ autonomous English learning, the necessity of the pedagogical circumstance’s creation. There is also discussed educational efficiency and motivation of the English learning students with forming innovative atmosphere regarding to their profession. Distance learning plays an important role to improve learning English autonomously for the medical and pharmaceutical students.

Текст научной работы на тему «ТИББИЁТ-ФАРМАЦЕВТИКА ЙЎНАЛИШИ ТАЛАБАЛАРИНИНГ ИНГЛИЗ ТИЛИНИ МУСТАҚИЛ ЎЗЛАШТИРИШЛАРИДА МАСОФАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ РОЛИ»

28 МАСОФАВИЙ ТАЪЛИМ / ДИСТАНЦИОННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ ч____

Ширинова Феруза Атхамовна,

Тошкент фармацевтика институти "Узбек тили ва адабиёти" кафедраси катта укитувчи

ТИББИЁТ-ФАРМАЦЕВТИКА ЙУНАЛИШИ ТАЛАБАЛАРИНИНГ ИНГЛИЗ ТИЛИНИ МУСЩИЛ УЗЛАШТИРИШЛАРИДА МАСОФАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ РОЛИ

УДК: 378.147:004

ШИРИНОВА Ф.А. ТИББИЁТ-ФАРМАЦЕВТИКА ЙУНАЛИШИ ТАЛАБАЛАРИНИНГ ИНГЛИЗ ТИЛИНИ МУСТАКИЛ УЗЛАШТИРИШЛАРИДА МАСОФАВИЙ ТАЪЛИМНИНГ РОЛИ

Ушбу маколада олий таълим талабаларининг мустакил фаолиятини ташкиллаштиришда педагогик шароитларни инобатга олган х,олда инновацион мух,итни яратиш билан таълим самарадорлигининг ошиши ва талабаларнинг чет тили урганишларига инновацион ёндашиш мух,окама килинди.

Тиббиёт-фармацевтика йуналиши талабалари инглиз тилини урганишдаги мустакил укув-билув фаолиятини ривожлантиришда масофавий таълим асосий восита сифатида хизмат килади.

Таянч суз ва тушунчалар: масофавий таълим, мустакил укув-билув фаолият, узлуксиз таълим, интенсив ишлаш, индивидуаллашган ёндашув, Moodle масофавий таълим тизими.

ШИРИНОВА Ф.А. РОЛЬ ДИСТАНЦИОННОГО ОБРАЗОВАНИЯ В САМОСТОЯТЕЛЬНОМ ИЗУЧЕНИИ АНГЛИЙКОГО ЯЗЫКА СТУДЕНТОВ МЕДИКО-ФАРМАЦЕВТИЧЕСКОГО НАПРАВЛЕНИЯ

В данной статье обсуждается необходимость повышения эффективности образования путем создания инновационной среды, с учетом педагогических условий организации самостоятельной деятельности студентов высших учебных заведений и инновационного подхода к изучению иностранных языков у студентов.

Дистанционное обучение служит ключевым инструментом в развитии самостоятельной учебной деятельности студентов медико-фармацевтического направления при изучении области английского языка.

Ключевые слова и понятия: дистанционное обучение, самостоятельная учебная деятельность, непрерывное образование, интенсивная работа, индивидуальный подход, Moodle система дистанционного обучения.

SHIRINOVA F.A. THE ROLE OF DISTANCE EDUCATION FOR MEDICAL -PHARMACEUTICAL STUDENTS' LEARNING ENGLISH AUTONOMOUSLY

In the article is described some samples of students' autonomous English learning, the necessity of the pedagogical circumstance's creation. There is also discussed educational efficiency and motivation of the English learning students with forming innovative atmosphere regarding to their profession.

Distance learning plays an important role to improve learning English autonomously for the medical and pharmaceutical students.

Key words and concepts: distance teaching, autonomous learning, continuing education, intensive working, individual approach, Moodle distance teaching system.

Кириш. Бугунги замонавий жамият интеллектуал бойликнинг асоси х,исобланадиган "инсон капитали" учун чет тилларини эркин билиш, чет тилларини узлаштириш ижтимоий заруратга айланди. Инсон Капитали (Human Capital)1 - инсон ва жамият манфаатларини руёбга чикариш учун зарур булган билим, малака ва куникмалар йиFиндиси булиб, бунинг таркибига чет тилларида эркин сузлаш х,ам киритилади.

Мамлакатимиз таълим тизимидаги ислох,отлар таълим-тарбия жараёнларини бошкарув механизмларини такомиллашти-ришни, яъни таълим сифати ва самарадорли-гини ошириш, ижтимоий-иктисодий ривожла-ниш ва замон талабларига мослаш, мамлакат таълим стратегиясининг миллий модели билан уЙFунлаштириш каби лойих,аларни амалга оширишни такозо этмокда. Дарх,акикат, талаба-ёшларни ракобатбардош мутахас-сислар сифатида мамлакат иктисодиётини устиришга максадли тайёрлаш бугунги кун-нинг асосий талабидир.

Хусусан, халкаро тиллардан бирини мулокот даражасида эгаллаш, оFзаки ва ёзма нуткни укув дастури талаблари дои-расида тушуниш, уз фикрини чет тилида баён этишга билим ва малакаларни эгаллаш бугунги кунда х,ар кандай касбий фао-лиятида асосий курсаткич х,исобланади. Шу боис, булажак кадрлар жах,он цивилизаци-яси ютуклари х,амда дунё ахборот ресурс-ларидан кенг куламда фойдалана олиш-лари, халкаро х,амкорликни ривожлантириш-лари учун ва мулокотни ривожлантиришлари учун шарт-шароит ва имкониятларни яра-

1 https://tashkenttimes.uz/finances/3020-uzbekistan-joins-27-other-countries-to-support-human-capital-project

тиб бериш бугунги кунда олий таълим муас-сасаларининг асосий вазифаларидан бирига айланди.

Тил укитишга ихтисослашмаган олий таълим муассасаларида, хусусан, тиббиёт-фармацевтика йуналишида чет тилини х,ам мулокот тили сифатида, х,ам касбий-сох,авий тил сифатида ургатилиши глобалл мех,нат бозорига йулланма олишларида энг мух,им омилларидан бири х,исобланади.

Мавзунинг долзарблиги. Бугунги кунда чет тилларини нафакат узаро мулокот тили сифатида урганиш, балки, сох,авий ва касбий ривожланишнинг мух,им омили сифатида х,ам билиш лозим. Хусусан, инглиз тили буйича 2016 йилда Олий ва урта махсус таълим вазирлиги ва Британия Кенгаши, Узбекистон жах,он тиллари университети ва республика илмий-амалий инновацион-ривожлантириш маркази х,амкорлигида нофилологик мутахас-сисликларини тайёрловчи олий таълим муас-сасалари талабаларига сох,авий инглиз тилини укитиш юзасидан "EnSPIRe-U"2 лойих,аси ишлаб чикилди. Лойих,анинг максади инглиз тилини махсус максадларда урганувчилар учун замонавий ёндашувлар, янги укув дастури, укув режалари, укув материаллари, бах,олаш мезонлари ишлаб чикиш эди.

Лойих,ада Буюк Британиядан масофа-вий таълим буйича мутахассис-консультант профессор Жефри Стенфорд, тилшунос-лик буйича мутахассис-консультант профессор Род Болайто ва нофилологик таълим йуналишларидан 31 та олий таълим муасса-саларидан педагог ходимлар иштирок этди-лар. Лойих,ани амалга ошириш жах,оннинг етакчи олий таълим муассасалари профес-

2 https://www.britishcouncil.uz/english/specific/purposes ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 1 (98)

сорлари билан х,амкорликда ишлаш, инглиз тилини укитишда янги замонавий ёндашув-ларни йулга куйиш имконини берди.

Мамлакатимиздаги нофилологик олий таъ-лим муассасаларида инглиз тилини билиш даражаси турлича булган талабаларнинг тах,сил олиши дарсларни дифференциаллаш-ган, индивидуаллашган таълим принципла-рига асосланиб ташкил килиш, талабаларнинг мустакил укув-билув фаолиятига х,ам шун-дай ёндашишни такозо этади. Бундай вази-ятда педагог талабалар даражаларини узлук-сиз ва интенсив ишлаш оркали тенглаштира олади, бунда эса масофавий таълим восита-лари кул келади. Индивидуаллашган ёндашув юзасидан С.А.Муханов фикрича, "индивиду-аллаштириш талабага муайян курсни урганиш учун уз йулини танлаш имкониятини бера олиш мумкинлигида намоён булади"1.

Е.В.Панишева эса бу жараёнда масофавий таълимнинг урни х,акида: "укув жараёни субъектларининг интернет тармокларидаги узаро х,амкорлиги замонавий интернет шак-лларидан фойдаланиши уларнинг фаол-лигини оширишга ёрдам беради, деб фик-рни илгари суради. Унинг фикрича, "синхрон (вебинарларда) ва асинхрон (форумларда) интернет тармоклари - укитувчи ва талабаларнинг мулокот шаклидир, веб квест эса бах,с-музокаралар шакли, маслах,атлар бериш шакли (шахсий ёзишиш усули) х,исобланади.

Интернет фаолиятининг замонавий шак-ллари талабаларнинг шахсан узини узи идрок этишини таъминлайди ва укув жараёни даво-мида таълим сифатини кутаришга хизмат килади, "умумжах,он интернет" ижтимоий тармок сифатида маълумот олишнинг х,акикий шаклини белгилайди ва бутун дунё буйлаб кишиларнинг узаро алокасининг ажралмас кисмига айланиб бормокда.

Мацсад. Нофилологик йуналишлардаги олий таълим муассасалари талабаларининг касбий-сох,авий инглиз тилини билиш даражаси таълим жараёнидаги асосий муам-молардан бири булгани сабабли, улардаги тил урганишга булган иштиёкни уЙFотиш ва мустакил фаолият олиб боришга куникма

х,осил килишлари бугунги кун педагогининг асосий максадларидандир.

Мавзу буйича адабиётлар та^лили.

Таъкидлаш керакки, инглиз тилини сох,авий урганиш нафакат талабалар, балки, укитувчилар учун х,ам узига хос муаммо-лар туFдириб келган. Жумладан, Н.В.Боброва "чет тилининг асосий тузилмаларини узлаштиришда вакт етишмаслиги сабабли, укитувчи инглиз тилини сох,авий-касбий максадларда укитишда куплаб муаммоларга дуч келади", деб х,исоблайди"2.

Ушбу муаммоларни х,ал килишда масофавий таълим тизимидан фойдаланиш максадга мувофик булиб, С.Ю.Нейман фикрича, "масофавий укитишнинг асосий Fояси бир-биридан узок масофада булишига карамай, талаба ва укитувчи уртасида интерфаол алокани урнатишдан иборат. Масофадан укитишни идеал х,олда ташкил этиш нафакат билимларни узатиш имконини беради, балки укитиш жара-ёнининг масофадан туриб муваффакиятли назорат килишни х,ам таъминлайди"3.

Муаммонинг урганилганлик даражасига келсак, олий таълим тизимида мустакил таълимнинг роли мавзусида мамлакатимизнинг Тошкент давлат техника университети, Тош-кент ахборот технологиялари университети, Гулистон давлат университети, Тошкент давлат педагогика университети каби олий таълим муассасаларида урганилмокда, масофавий таълим туридан фойдаланиб талабаларининг мустакил укув-билув фаолиятини ташкил килиш ва билимларни эгаллашларини лойих,алаштириш Россия давлати олий таълим муассасаларида, жумладан, Л.Н.Толстой номидаги педагогика Университети (Россия), Москва Давлат Университети(МЭСИ), Умум-таълим мактаби(Пятигорск), ФГБОУ (Россия), Тамбов Давлат Университети (Россия), ривожланган хорижий мамлакатлари-нинг етакчи университетларида, жумладан, Чикаго Университети (АК.Ш, 1892 й), Мичи-

1 Муханов С.А. Технология проектирования дистанционного курса "дифференциальные уравнения" с использованием LMS МоосПе". / "Наука и школа" журнали, №9,2014 й, 28-32 бетлар.

2 Боброва Н.В. Трудности профильно-ориентированного обучения английскому языку в техническом вузе. / "Приволжский научный вестник" журнали, №4, 2015 й, 131-135 бетлар.

3 Нейман С.Ю. Принципы построения системы дистанционного обучения иностранным языкам. / "Санкт-Петербургский образовательный вестник" жур-нали,№2, 2017 й, 20-27 бетлар.

ган Давлат Университети (Мичиган штати АК.Ш), Майкоп Давлат Техника Университети (Майкоп), Нью Мексика Университети (Мексика), Камбридж Университети (Буюк Британия), Таиф Университети (Саудия Ара-бистони) каби университетларда тадкикот ишлари олиб борилган. Линговодидактика, масофавий таълим, интенсив укитиш, модуль дидактикаси, онлайн укитиш, дидактика асос-лари, чет тилларни укитиш муаммолари, таълим ва ишлаб чикариш интеграцияси, укитиш сифатини оширишда мустакил таълимнинг роли каби мавзулар юзасидан Р.Р.Хусаинов, Ж.Д.Саидов, Х.Т.Мух,итдинов, М.А.Бондаренко, С.А.Маркелова, Х.А.Акаева, Н.В.Баришников, С.Л.Баркова, Г.А.Краснощекова,

О.В.Кузницова, О.В.Горбунова П.Р.Атутов, М.Н.Берулова, В.П.Тихомиров, А.Ю.Курин, З.Р.Девтерова, Э.Б.Новикова, И.М.Берман,

B.В.Бовт, Борис Коста-Гуара, Б.М.Бим-Бад,

C.Кара-Мурза, И.И.Сулима, Андреа Зелнер, каби олимлар шуFулланганлар ва шуFулланиб келмокдалар.

Нофилологик йуналишлардаги олий таълим муассасаларида инглиз тили учун ажра-тилган соатларнинг камлиги х,ам педаго-гларни талабалар билан масофадан туриб кушимча шуFулланишга ундайди. Хусусан, нофилологик йуналишларда талабалари-нинг касбий-сох,авий максадларда инглиз тилини урганишлари ва инглиз тили фани-дан билим, куникма ва малакаларини ортти-ришларида масофавий таълим тизими ягона ечим эканлиги куплаб изланувчилар томони-дан таъкидланмокда. Ушбу мавзу юзасидан куплаб олимларнинг фикр ва мулох,азаларини тах,лил килар эканмиз, олий таълимнинг тиббиёт-фармацевтика йуналиши талабала-рининг мустакил укув-билув фаолиятини шак-ллантиришда, х,амда таълим муассасасини битиргач х,ам узлари мустакил фаолият олиб боришлари оркали билим-куникмаларини мустах,камлаб ва янгилаб боришларига замин яратади. Айнан шундай максадларни инобатга олган х,олда таълим жараёнини тиббиёт-фармацевтикага оид х,аётий материаллар билан тулдириш оркали келажакдаги тиб-биёт ходимларининг самарали ва мустакил фикрлашини шакллантиришга, шахсий интел-лектини устиришга, келажакда масъулиятли касбларда фаолият юритишлари жараёнида

мустакил фикрлаш ва мустакил фаолият олиб бориш, х,амда масофадан туриб дунёнинг бошка мамлакатларидаги таълим масканлари билан боFланиб уз билим, куникма ва малакаларини мунтазам ривожлантириб боришларига олиб келади.

Мацоланинг илмий мо^ияти. Маколанинг илмийлиги шундаки, тиббиёт-фармацевтика йуналиши талабаларининг дарс жараёнидан ташкари мустакил фаолият олиб боришлари учун уларга кулай булган масофавий таълим платформасини танлаш, мавзуларни саралаб олиш ва платформада мустакил фаолият олиб бориш дидактикасини ишлаб чикиш юзасидан муаммога илмий ёндашилган х,олда, Тош-кент фармацевтика институтининг узбек тили ва адабиёти кафедраси катта укитувчилари Ф.А.Ширинова ва Х.Ф.Максудовалар томо-нидан "English for pharmacists. Module 1: Social and Professional Interaction" номли укув кулланмаси ишлаб чикилди, 2017 ва 2019 укув йиллари мобайнида тажриба-синовидан утказилди.

Шу билан бирга, тажриба жараёнида тала-баларни сох,авий инглиз тили билим, куникма ва малакаларини шакллантиришда максадли укитишга йуналтирилган лойих,аларни ишлаб чикиш мух,имлиги ва бундай лойих,алар купрок онлайн ишлашга мослаштири-лиши кераклиги кузатилди. Ушбу фикрлар-нинг далили сифатида О.В.Налиткинанинг куйидаги фикрини х,ам келтириш мумкин: "олий таълим муассасаларининг нофилологик йуналишларида талабаларнинг мустакил укув-билув фаолиятларини ташкил этишда интернет ресурсларини уз ичига олган укув-услубий мажмуадан фойдаланиш, талабаларнинг билим даражаларини тенглаштиришга сох,авий чет тилига йуналтирилган комму-никатив компетенциясини шакллантиришга мустах,кам замин яратади"1.

Шунингдек, П.С.Гурьяновнинг таъкидла-шича, "бунда ахборот таълим технологияла-ридан фойдаланиш мутахассисларни юкори даражада сифатли тайёрлашга ва уларни мустакил укув-билув фаолиятлари давомида

1 Налиткина О.В. К вопросу о разработке модели использования онлайн-компонента в организации самостоятельной работы студентов по иностранному языку в нелингвистическом вузе. / "Вестник ТГПУ" жур-нали, № 8, 2017 й, 15-21 бетлар.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 1 (98)

материалларни мустакил тарзда идрок этишга ёрдам беради"1.

Тадцицотнинг объекти. Масофавий таъ-лим тизимига асосланган сох,авий чет тилини укитишда дастлабки эътибор берилиши керак булган жих,ат талабалардаги мустакил фаолиятни лойих,алаш жараёнидир. Бунда инглиз тилини укитишдаги жараённи мах-сус максадларда йуналтирилганлиги, сох,ага оид терминлар билан бойитилганлиги, сод-дадан мураккабликка караб бориши, вази-фаларни бир-бири билан узвий боFликлиги, осондан кийинга караб тузиш каби тамойил-лар куйилади.

Асосий к,исм.

Модуллилик. Масофавий таълим тизи-мининг асосида модулли укитиш принципи ётади. Хар бири алох,ида булган блоклар фан х,акида х,амма маълумотларни беради. Бу холис тарзда укув курсларини укув режа, индивидуал ёки гурух,ли талабларга мос х,олда тайёрлашга ёрдам беради. Шу сабабли, модуллилик принципига асосланиб тузилган "English for pharmacists. Module 1: Social and Professional Interaction" укув кулланмасидан фойдаланилди. Ушбу укув кулланмадан фой-даланиш инглиз тилининг 4 та нутк фаолияти бир вактнинг узида укитилиши х,ам самарали натижаларни бериши кузатилди.

Moodle масофавий таълим тизими. Ушбу онлайн таълим тизими бугунги кунда таълим учун энг кулай булган онлайн тизимлари-дан х,исобланади. Шунинг учун Moodle масофавий таълим тизими тиббиёт-фармацевтика йуналиши талабаларининг сох,авий инглиз тили билим даражаларини интенсив оши-ришга каратилган таълимни масофадан лойих,алаш учун кулай х,исобланди. Талаба-лар инглиз тилидаги мустакил ишларни айнан шу онлайн таълим тизимида бажардилар. Бу эса укитувчи ва укувчи уртасидаги мулокотни узвий ва доимий ушлаб туришга хизмат килди.

Инглиз тилини сох,авий укитишда масофавий таълим тизимидан фойдаланиш самарали ва истикболли булиб, укув жараёни анъана-

1 Гурьянов П.С. Методические подходы к разработке учебных средств на основе информационных технологий для обучения специалистов фармацевтического профиля., диссертация - Пермь: «Пермская государственная фармацевтическая академия», 2009., 103 бет.

bum Tat-nuiMra Hiic6aTaH yKyBmimap y^yH AHaga K,M3UK,ap.nM 6y^gu: Ta.na6a AapcnuKflanu cTa-tmk эcкмpгaн MaTH^ap 6u.naH TaK,K,ocnaraHfla K,u3MK,ap.nM MUHTaKaBUM reorpa^uiK Ba x,aeTiim MaTepua^^apgaH ^oMfla^aHum y^yH ^eK-cu3 UMKOHUATra эгa 6y^gu. flHa myHii aMTiim KepaKKU, UHTepHeT epgaMUfla cox,ara Terum^u 6y^raH mhmm3 Tu^ugaru ayTeHTUK MaTepu-a^^apHU Tonum Ba cox,ara oug xax,oH 6030-puga cogup 6y^aeTraH Mat^yMOT^apgaH mhmm3 Turniuga xa6apgop 6y^um mmkohm flpaTiimAU, ^yHKU umrapu MHMIM3 Turniuga ^on этм.пгaн ra3eTa Ba xypHa^^apHU Toniim kumuh 6y^raH.

HaTMwa.nap Ba aMa^MM MMCo.n.nap. Тм66мeт-$apмaцeвтмкa MyHa^umu Ta.na6a.napM ypTacuga yTKa3U^raH Taxpu6agaH KyMiflaru HaTixa^apra эpumu^Au:

- Ta^a6a^apga MycraK,M.n ^ao^iflTi gaBo-Miga Moodle Maco^aBiim Tat-nuiM TU3UMUflaH KeHr ^oMga^aHa o^imra K,apaTiimraH caMapa^i ycyn.nap im^a6 ^uku^Au;

- тм66мeт-$apмaцeвтмк MyHa^imi Ta^a-6a^api y^yH Tat-nuMHiimr y3^yKcu3^uruHi Tat-MiH^am MaKcaguga Maco^aBiirn Tat-nuiM Tag6uK KU^UHfli Ba caMapagop^UK KypcaTKi^^api aHUK^aHfli;

- Maco^aBiM Tat-nuiM opKa^i Ti66ueT-

$apмaцeвтмкa MyHa^amiflaru Ta^a6a^apHiHr mhmm3 TM^uflaru 6umuiM gapaxaciHU omipim 6yMu4a im^a6 miK,M-nraH TonmipiK^ap tm3mmm Taxpi6a-ciHoBAaH yTKa3U^Ai;

- Moodle Maco^aBiM Tat-nuiM tm3mmm My^UTiga MycTaK,u.n im^apHi caMapa^i TamKiim Kui-Hiim Ba Ta^a6a^apHiHr MycTaK,u.n yK,yB-6u.nyB $ao.nMflTMHM мoтuвaцufl^am opKa^i piBox^aH-Tipim My^^apu KypcaTiimAM.

LUy ypiHga K,yMAanimapHU Mico^ TapiKaciga Ke^Tipim MyMKiH:

1) Make a dialogue with your friend about Tashkent pharmaceutical institute and take it into video. Please send your video through Moodle platform.

- When was The Tashkent Pharmaceutical Institute founded?

- How many departments has the institute?

- What are the key subjects?

- Where do the students hold their practical classes?

- What Society do the students take part

in?

2) Write an essay about social network and sent it through Moodle platform.

- used in your country?

- Do you know benefits and drawbacks of social networks?

- Why do people need to use social networks?

3) Make a discussion with your partner, record your conversation, send through Moodle platform.

- A group of British pharmacists;

- An important Indian customer;

- Colleagues from America;

- A group of government officials from Italy;

- Colleagues from Uzbekistan.

Юкорида келтирилган мисоллар шуни

курсатадики, тиббиёт-фармацевтика

йуналишидаги тажриба-синови сифатида тан-лаб олинган талабалар амалда Moodle масо-фавий таълим тизимидан фойдаланган х,олда фанга тегишли булган мустакил ишларини бажардилар ва самарали натижаларга эриш-дилар. Улар Moodle масофавий таълим тизи-мида куйидаги вазифаларни бажаришни ургандилар:

- узларини руйхатга олишни;

- уз профилларини шакллантиришни;

- бир-бирлари ва укитувчи билан чат оркали сух,батлашишни;

- бажарган ишларини платформа оркали жунатишни;

- платформада уз овозларини ёзишни;

- платформада конференциялар ташкил этишни;

- назорат ишларини бажаришни;

- видео роликларни жойлаштиришни;

- маълумотларни юклаб олишни.

Демак, булардан куриниб турибдики, талабалар амалда бажарган вазифалари улар-даги эркинликни, ижодкорликни, маълумотларни тах,лил килишни ва уз ишларига масъ-улият билан ёндашишни ургатади. Moodle масофавий таълим тизими укитувчи ва талаба уртасидаги энг кулай онлайн платформа экан-лигини намоён килинди.

Хулоса ва таклифлар. Таълим жараёнида интернет технологияларининг самарадорлиги талабаларнинг касбий-сох,авий билимларга эга булишида ва куникмаларнинг шакллани-шида намоён булди. Хусусан, Moodle масо-

фавий таълим тизими тиббиёт-фармацевтика йуналиши талабаларининг сох,авий инглиз тили билим даражаларини интенсив оши-ришга каратилган таълимни масофадан лойих,алаш учун кулай х,исобланди. Бунда:

• талабаларнинг фанни узлаштиришга булган кизикувчанлиги ортди;

• укитувчи ва укувчи уртасидаги масофа кискарди;

• фанни узлаштиришда узвий ва узлук-сиз таълим йулга куйилди;

• талабаларда мустакил укув-билув фао-лият олиб боришлари шакллантирилди.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Moodle масофавий таълим тизими воси-тасида укитиш жараёнида х,ам унинг асо-сига киритилган янги моделлар булиши мум-кин. Масалан, бундай модел турлари объ-ектга йуналтирилган моделлар ёки дизайн ва ахборот моделлари булиши мумкин. Айнан шу моделлар оркали форумлар, телекон-ференциялар, бах,с-мунозаралар, вебинар-лар утказиш мумкин булади. Таълимни бундай ташкиллаштириш талабаларнинг узларига булган ишончларини орттиради ва мустакил ижодкорликка ургатади. Бундан ташкари, урганилаётган тилда талабалар бир-бирлари билан жамоавий ишлаш, кушма лойих,аларда иштирок этиш, жамоавий карорлар кабул килиш ва маслах,атлашиш шаклларини урганадилар.

Масофавий таълим тизимининг фойдали тарафлари хусусида Dr. Ye He, "онлайн укитиш ва урганиш хар иккала тарафга фойдали булиб, давомийлик ва мослашувчанликни таъминлайди"1 деган фикрни берган.

Тажрибадаги иштирокчилар курсдан олдин х,ам, ундан кейин х,ам интернетнинг фойдали жих,атлари х,акида фикр юритдилар. Семестр охирида куп катнашчилар онлайн урганишнинг кушимча фойдалари х,акида фикр билдирдилар. Укитиш нуктаи назаридан эса тажрибалар натижасида бир нечта иштирокчилар укитишда технологиялардан фой-даланишнинг афзалликларини таъкидлаган х,олда, онлайн инструктор ва талаба, талаба ва талабанинг узаро мулокотга киришиши

1 "Universal Design for Learning in an Online Teacher Education Course: Enhancing Learners" Confidence to Teach Online"., Dr. Ye He., USA., MERLOT Journal of Online Learning and Teaching., №7,2014 y., p77-82

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 1 (98)

оркали таълим сифатини ошириш имкония-тини бериши х,акида хулосага келинди"1.

Умуман олганда, укув курсларини масофа-вий таълим тизими воситасида ташкиллаш-тириш талабаларни х,ар кандай вазиятда х,ам тил урганишга булган иштиёкларини ошириш, масофадан катъий назар машFулотларни

бажаришга интилиш ва уз интеллектуал салох,иятини ривожлантириб борадиган дара-жага олиб чикиш мумкин булади. Албатта, х,ар бир ишда самарали натижага эришишда ама-лиётда куллаш, кузатиш, натижаларни тах,лил килиш оркалигина ютукларни куриш ва кам-чиликларни бартараф этиш мумкин булади.

Адабиётлар руйхати:

1. https://tashkenttimes.uz/finances/3 020-uzbekistan-joins-27-other-countries-to-support-human-capital-project.

2. https://www.britishcouncil.uz/english/specific/purposes.

3. Муханов С.А. Технология проектирования дистанционного курса "дифференциальные уравнения" с использованием LMS Moodle". / "Наука и школа" журнали, №9,2014 й, 28-32 бетлар.

4. Боброва Н.В. Трудности профильно-ориентированного обучения английскому языку в техническом вузе. / "Приволжский научный вестник" журнали, №4, 2015 й, 131-135 бетлар.

5. Нейман С.Ю. Принципы построения системы дистанционного обучения иностранным языкам. / "Санкт-Петербургский образовательный вестник" журнали,№2, 2017 й, 20-27 бетлар.

6. Налиткина О.В. К вопросу о разработке модели использования онлайн-компонента в организации самостоятельной работы студентов по иностранному языку в нелингвистическом вузе. / "Вестник ТГПУ" журнали, № 8, 2017 й, 15-21 бетлар.

7. Гурьянов П.С. Методические подходы к разработке учебных средств на основе информационных технологий для обучения специалистов фармацевтического профиля., диссертация - Пермь: «Пермская государственная фармацевтическая академия», 2009., 103 бет.

8. "Universal Design for Learning in an Online Teacher Education Course: Enhancing Learners" Confidence to Teach Online"., Dr. Ye He., USA., MERLOT Journal of Online Learning and Teaching., №7, 2014 y., p 77-82.

1 "Universal Design for Learning in an Online Teacher Education Course: Enhancing Learners" Confidence to Teach Online"., Dr. Ye He., USA., MERLOT Journal of Online Learning and Teaching., №7,2014 y., p. 77-82.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.