Научная статья на тему 'Studying of quality of life of patients with asthma'

Studying of quality of life of patients with asthma Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
43
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
өМіР СүРУ САПАСЫ / БРОНХ ДЕМіКПЕСі / КАЧЕСТВО ЖИЗНИ / БРОНХИАЛЬНАЯ АСТМА / QUALITY OF LIFE / ASTHMA

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Сарсембаева А.Б., Мещанов Г.Т., Маханбеткулова Д.Н., Нурбаев А.С., Нурбакыт А.Н.

Бронхиальная астма (БА), как и другие хронические заболевания легких, склонные к прогрессированию и протекающие с обострениями, приводят к стойкому ограничению всех аспектов (физических, психических, социальных) нормальной жизни человека. Отследить эти ограничения можно путем оценки качества жизни (КЖ) больного человека. КЖ интегральный показатель, отражающий степень адаптации человека к болезни и возможность выполнения им привычных функций, соответствующих его социально экономическому положению. Многочисленными исследованиями показано, что БА существенно ухудшает КЖ больных. Изучение особенностей КЖ в разных клинических ситуациях имеет принципиальное значение для уточнения программ лечения и реабилитации больных БА.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о здоровье , автор научной работы — Сарсембаева А.Б., Мещанов Г.Т., Маханбеткулова Д.Н., Нурбаев А.С., Нурбакыт А.Н.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Качество жизни пациентов с бронхиальной астмой

The Asthma (BA), as well as other chronic diseases of lungs inclined to advance and proceeding with exacerbations, lead to permanent restriction of all aspects (physical, mental, social) normal human life. It is possible to monitor these restrictions by assessment of the quality of life (QL) of the sick person. QL the integrated indicator reflecting extent of adaptation of the person to illness and a possibility of performance of habitual functions by it, corresponding it socially to an economic situation. By numerous researches it is shown that asthma significantly worsens QL of patients. Studying of features of QL in different clinical situations has basic value for specification of programs of treatment and aftertreatment of patients asthma

Текст научной работы на тему «Studying of quality of life of patients with asthma»

Вестник Ка^НЖУ №2-2018

А.К.Альмадиева1, А.Е.Гуляев2, Е.М.Айсенова3, А.Т.Кыдырбаева4, А.Н.Нурбакыт5

1К,азацстан денсаулыц сацтау технологияларын багалау агенттг Алматы ц. 2 «Дэрiлiк заттарды, медициналыц буйымдарды жэне медициналыц техниканы сараптау улттыц орталыгы, Астана ц 3ЖШС "Темiр жол апаттыцгоспиталы" "Орталыцжол ауруханасы",Астана ц

*«К,алалыцемхана №8", Астана ц 5С.Ж.Асфендияров атындагы %азац улттыц медицина университету Алматы ц

ДИАБЕТТ1К МАКУЛЯРЛЬЩ 1С1К ЖЭНЕ ЖАСТЬЩ МАКУЛЯРЛЬЩ ДЕГЕНЕРАЦИЯ КЕЗ1НДЕ РАНИБИЗУМАБА ШЫГЫН ТИ1МД1Л1Г1Н ТАЛДАУ

ty^h: Журпзыген талдау нэтижелерше сэйкес шыгындардыц тшмдшпн, косымша шыгындар терапия тежегiштерiмен ангиогенез жэне, ец алдымен, икемдi ранибизумаб режимш колдану, экономикалык; жагынан езш а;тайды, вйткенi айтарлык;тай клиникалык; емдеудщ тиiмдiлiгiн жэне жалпы популяцияныц диабетикалык; макулярлык; iсiнуiмен пациенттердiц ец жогары QALY кврсеткiшiне ;ол жеткiзу жэне дым;ыл турле жас;а байланысты макулярлык; дегенерациясынанарттыруга мYмкiндiк бередi. ТYЙiндi сездер: адам жасына байланысты макулярлык; дегенерациясы,диабетикалык; макулярлык; iсiк, анти-VEGF, тиiмдiлiгi, каушазд^ь

A.K. Almadieva1, A.E. Gulyaev2, E.M. Aisenova3, A.T. Kydyrbaeva4, A.N. Nurbakyt5

1Kazakhstan Agency for Health Technology Assessment, Astana 2 "National Center for Examination of Medicines, Medical Devices and Medical Equipment",. Astana 3"Railway hospitals of medicine of catastrophes" "Central road hospital",. Astana 4 "City polyclinic № 8", Astana 5Asfendiyarov Kazakh National Medical University

ANALYSIS OF COST-EFFICIENCY OF RANIBIZUMAB IN DIABETIC MACULAR FEMALE AND AGE MAGENTARY DEGENERATION

Resume: According to the results of the cost-benefit analysis, the additional cost of treatment with angiogenesis inhibitors, and primarily the flexible regimens of ranibizumab, will be economically justified, as it allows to significantly increase the clinical efficacy of treatment and achieve the highest QALY rate in the general population of patients with diabetic macular edema and wet form of age-related macular degeneration.

Keywords: age-related macular degeneration, diabetic macular edema, anti-VEGF, efficiency, safety.

УДК 616.24-002.5:579.8

А.Б. Сарсембаева1, Г.Т. Мещанов1, Д.Н. Маханбеткулова1, А.С. Нурбаев1, А.Н. Нурбакыт2

1«КДСЖМ» Казацстандыц медициналъщ университетi 2С.Ж. Асфендияров атындагы Казак, улттыц медицина университет1

БРОНХ ДЕМ1КПЕС1МЕН АУЫРАТЫН НАУЦАСТАРДЫН, 9М1Р CYPy САПАСЫ

Бронх демШпеа (БД) вкпенщ басца да созылмалы аурулары сияцты удеуге 6eüiM жэне асцынулармен ememiH, адамныц цалыпты eMipiHiq барлыц турацты аспектыерт(физикалыц, психикалыц элеумеmmiк) шектеуге алып келеmiн ауру. Бул шекmеулердi науцас адамныц вмiр суру сапасыныц (вСК) кврсеmкiшi арцылы бацылауга болады.

вСК - адамныц ауруга бейiмделу дэрежест кврсеmеmiн жэне элеумеmmiк-экономикалыц жагдайына сэйкес келеmiн, yйреншiкmi функцияларын орындай алатын интегралдыц керсетюш. Квптеген зерттеулерде бронх демiкпесiнiц (БД) науцастыц вмiр суру сапасыныц керсеmкiшiн (вСК) айтарлыцтай mемендеmеmiндiгi керсеmiлген. Эрmyрлi клиникалыц жагдайларда науцастыц вСК ерекшелiкmерiн зерттеуде БД ауыратын науцасты емдеу мен оцалту багдарламаларын нацтылау yшiн принципmiкмэнi бар. TyrnHÖi сездер: емiр суру сапасы, бронх демiкпесi

Kipicne. Бронх демжпеамен ауыратын нау;астардыц eMÍp суру сапасыныц керсеткштершщ ерекшелжтерш зерттеу болып табылады.

Бронх демжпеамен ауыратын нау;астардыц емшдеп мацызды аспекллердщ бiрi - аурудыц агымыныц жай-кушн ба;ылау, ягни нау;ас;а ic жузшде езш толы; сау сезшуге мумкшдж беретш жагдайга ;ол жетюзу болып табылады. ЭртYрлi популяцияда БД ауыртпалыгы нау;астыц емiр суру сапасыныц темендеуше алып келетшдИ туралы деректер бар. Ауру агымыныц тура;сыздьиы балалардыц мектептен ;алуына, улкендердщ жумыстан ;алып, нау;астыц карьерасына ну;сан келтiруi мYмкiн. Негiзгi бузылулар ездИнен мазасызды; тугызуы мYмкiн, эciреcе, агымы белгiciз болтан жагдайда.

Зерттеу материалдары мен эдicтеpi. Ма;алада бронх демжпеа мен емiр сапасына ;атысты отанды; жэне шетел материалдары талкыланган. БД агымыныц ба;ылау децгейi нау;астыц психо-элеуметтж KYЙiне, физикалы;

ЖYKтемелердi орындау ;абыетше, жалпы науцастыц элеуметтiк бейiмделуiне, ягни демiкпесi бар нау;астыц вмiр CYPу сапасына эсер ететiндiгi негiзделген. Нэтижелерi жэне тал^ылау.К^рп тацда вмiр CYPу сапасыныц жалпыга орта; аны;тамасы жо;. ДYниежYзiлiк денсаулы; са;тау уйымымен eмiр CYPу сапасыныц негiзгi влшемдерiн аны;тайтын Yлкен зерттеу жумыстары ЖYргiзiлiп, келеа сипаттама усынылды: «Эмiр CYPу сапасы ретшде аурулар, ;айгылы жагдайлар немесе оларды емдеу эсер ететiн, eмiрдiц сол тарапынан (взiцнiц физикалы; психологиялы; элеуметтiк жагдайыц) салауаттылы; децгейi мен ;анагаттануы деп тYсiнiледi, сондай-а; осы аурулардыц нэтижесiнде пайда болтан немесе пайда болатын нау;астарды багалау кезшдеп терiс езгер^тер». 8мiр сапасы деп адамныц шк жан дYниесiндегi жэне ^огамдагы к;олайлыльиын тYсiнуге болады.

Vestnik KazNMU №2-2018

«8Mip сапасы» TyciHiri мультифакторлы, ягни, кептеген компоненттердi камтиды, олардыц шшдеп

ерекшеленгендерi:

1. eMip сапасыныц медициналык аcпектiлерi, бул дегенiмiз аурудыц езшщ; оныц белгiлерiнiц ; аурудыц нэтижесшде туындайтын физикалык мYмкiндiктiц шектелуiне эсер етуш; сондай-ак емнiц наукастыц ^нделжт емiрiне эcерiн керсетед^

2. психологиялык аcпектiлер, ол адамныц езiнiц денсаулыгына cубъективтi катысымен тYciндiрiледi; наукастыц ауруга бейiмделу децгейi жэне оныц элеуметтж-экономикалык жагдайына сэйкес келетiн, олардыц эдеттеп функцияларын орындай алу кабыет^

3. элеуметтж-экономикалык аспекллер; адамныц когамдагы элеуметтiк емiрiне катысу децгейiн керсететш, оныц элеуметтiк мацыздылыгы.

8мiр сапасын багалайтын кептеген куралдар мен тэалдер бар. Олардыц барлыгы емiр CYPу сапасыныц эртYрлi аcпектiлерi бойынша сандык керcеткiштi алуга мYмкiндiк беретiн сауалнама жэне шкала болып табылады. 8мiр CYPу сапасын зерттеу пациенттiц жагдайын бiр сатылы багалау жэне динамикалык багалау Yшiн, мысалы, емнiц тшмдшпн аныктау Yшiн пайдаланылуы мYмкiн. Бронх демжпеа бар наукастарды емдеудiц тшмдшпн багалау кезiнде сырткы тыныс алу функциясыныц параметрлерiне негiзделген объективтi критерийлер колданылады: ДМК1 динамикасы -дем шыгаруды мэжбYрлеп аяктау келемi 1 секундта; ДЖЖ динамикасы -дем шыгарудыц ец жогаргы жылдамдыгы. Сонымен катар, мацызды косымша критерий - бул пациенттщ емiр сапасын cубъективтi багалау болып табылады. Бронх демiкпеci бар наукастардыц емiр CYPу сапасын багалауда сауалнамалар - SF-36 (наукастардыц кыскаша нускадагы жалпы денсаулыкты зерттеу шаралары), PRISM (Nottingham Health Profile профиль 45 пункта коса алганда), жалпы денсаулык жагдайын багалау Yшiн кернек аналогтык шкалалар - (мысалы, Sickess Impact Profile, 136 пункттi коса алганда немесе EQ-5D сауалнамасындагы шкала). Сондай-ак денсаулыкты

аныктайтын узак сауалнамалар мен кыскаша нускадагы куралдар арасында комромисс бар. Бронх демiкпеci бар наукастар сауалнамасын талдау,белгiлердiц айкындалу дэрежесш аньщтауга жэне аурудыц наукастыц калыпты емiрлiк белcендiлiгiн шектейтiн эcерiн багалауга мYмкiндiк бередi.

PRISM эдici аурудыц агымдагы эcерiмен наукастарды езш-e3i багалаудыц графикалык эдici болып табылады. Бул наукастыц соматикалык жэне психопатологиялык ауруларыныц белгiлi бiр симптомдарыныц мэнiн жеке-жеке багалауга мYмкiндiк бередь

Кернекi аналогтык шкала баска да негурлым объективтi сынактар болмаган жагдайда, жеке наукастарда бронх демiкпеci агымыныц ауырлык дэрежеciн сандык бакылау максатында диспепсияны багалауда колданылады. Денсаулыктыц жалпы жагдайыныц сауалнамасы SF-36 АЦШ-тыц Медициналык Нэтижелер Орталыгында 1992 жылы д-р Джон Уорд Кэти Дональд Шербойрнмен жасалган. Ол 14 жастагы жэне одан жогары жастагы наукастарда арналган. SF-36 курамында 8 негiзгi шкала (физикалык, жумыс жасайтын, релдiк кызмет, ауырсыну, жалпы денсаулык, емiршецдiк элеуметтж жумыс icтеу, эмоциялык жагдай жэне психикалык денсаулык) бар. Эр шкала бойынша баллдар 0-ден 100-ге дешн белгiленедi, мундагы 100 толык денсаулык.

Цорытынды. Медициналык кемек керсету барысында мацызды фактор ретшде - емдеу шараларымен коса, наукастыц емiр CYPу сапасын ескеру кажет. Бул пациенттiц емiр CYPу сапасын, жалпы денсаулык жагдайын негурлым жаксартуга cептiгiн тиriзедiДазiрп тацда бронх демжпеаменауыратын наукастардыц емiр CYPу сапасын багалау эдici емдеу нэтижелерiнiц белiнбеc кешендi талдамасыныц курамы болып табылады. ЖYргiзiлетiн емдiк ic шараларыныц жэне оцтайландыру ic-шараларыныц нэтижелiгiн акпаратты, cенiмдi жэне Yнемдi бакылау эдici бола отырып наукастардыц 8СС-iн багалау осы дертпен ^рес бойынша жалпы KYштердi, соныц iшiнде болжамдау мацыздылыгын косады.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 А. Г. ЧучалинКачество жизни у больных бронхиальной астмой и хроническимобструктивным заболеванием легких. - М.: Атмосфера, 2014. - 256 с.

2 Чучалин А. Г., Белевский А. С., Смоленов И. В. и др. Качество жизни больных бронхиальной астмой в России: Результаты многоцентрового популяционного исследования // Пульмонология. — 2013. — № 5. — С. 88-96.

3 Огородова Л. М., Федорова О. С. Европейские данные в пользуиспользования теста по контролю над астмой ACT: исследованиеА^Е // Атмосфера. Пульмонология и аллергология. — 2005. —№4. — С. 46-48.

4 Суховская О. А., Илькович М. М., Игнатьев В. А. Исследованиекачества жизни при заболеваниях органов дыхания // Пульмонология. — 2013. — № 1. — С. 96-99.

5 Чучалин А. Г., Белевский А. С., Смоленов И.В.,Смирнов Н. А., Алексеева Я.Г. Факторы, влияющие на качество жизни больных с бронхиальной астмой // Пульмонология. — 2004. —№ 1. — С. 67-83.

6 Яшина Л. А. Астма-контроль — пути достижения // Укр. пульмонол. журнал. — 2003. — № 1. — С.11-16.

7 Global Strategy for Asthma Management and Prevention. Revised 2016.http: // www.ginasthma.com /Guidelineitem.

8 Bousquet J., Knani J., Dhivert H. et al.Quality of life in asthma. Internal consistency and validity of Sf 36questionnaire // Am. J.Respir. Crit. Care Med. — 2011. — Vol. 149. — P. 371-375.

9 Morisky D. E., Green L. W., Levine D. M. Concurrent and predictivevalidity of a self#reported measure of medication adherence //Medical Care. — 2006. — Vol. 24, № 1. — P. 67-74.

10 J. E. Ware,K. K. Snow, M. Kosinski, B. GandekSF936 Health Survey. Manual and interpretation guide. The Health Institute, NewEngland Medical Center. — Boston: Mass, 1993. — 198 p.

Вестник Ка^ЖМУ №2-2018

А.Б. Сарсембаева1, Г.Т. Мещанов1, Д.Н. Маханбеткулова1, А.С. Нурбаев1, А.Н. Нурбакыт2

1Казахстанский медицинский университет «ВШОЗ» 2Казахский национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

КАЧЕСТВО ЖИЗНИ ПАЦИЕНТОВ С БРОНХИАЛЬНОЙ АСТМОЙ

Резюме: Бронхиальная астма (БА), как и другие хронические заболевания легких, склонные к прогрессированию и протекающие с обострениями, приводят к стойкому ограничению всех аспектов (физических, психических, социальных) нормальной жизни человека. Отследить эти ограничения можно путем оценки качества жизни (КЖ) больного человека.

КЖ — интегральный показатель, отражающий степень адаптации человека к болезни и возможность выполнения им привычных функций, соответствующих его социально - экономическому положению. Многочисленными исследованиями показано, что БА существенно ухудшает КЖ больных. Изучение особенностей КЖ в разных клинических ситуациях имеет принципиальное значение для уточнения программ лечения и реабилитации больных БА. Ключевые слова: качество жизни,бронхиальная астма

га

A.B. Sarsembayeva1, G.T. Meshchanov1, D.N. Makhanbetkulova1,A.S. Nurbayev1, A.N. Nurbakyt2

1 Kazakhstan medical university "KSPH" 2Asfendiyarov Kazakh National Medical University

STUDYING OF QUALITY OF LIFE OF PATIENTS WITH ASTHMA

Resume:The Asthma (BA), as well as other chronic diseases of lungs inclined to advance and proceeding with exacerbations, lead to permanent restriction of all aspects (physical, mental, social) normal human life. It is possible to monitor these restrictions by assessment of the quality of life (QL) of the sick person.

QL — the integrated indicator reflecting extent of adaptation of the person to illness and a possibility of performance of habitual functions by it, corresponding it socially - to an economic situation. By numerous researches it is shown that asthma significantly worsens QL of patients. Studying of features of QL in different clinical situations has basic value for specification of programs of treatment and aftertreatment of patients asthma

Keywords: quality of life, asthma

ЭОЖ 613:37:681.35.07

А.Н.Нурбакыт, М.Н.Жакупова, Н.Ж.Дармен, Ж.А.Кожекенова, Н.А. Талкимбаева, А.С. Байболат, Д.Ш.Аскаров, А.М. Раушанова

С.Ж.Асфендияров атындагы цазац улттыц медицина университетi КоОгамдъщ денсаулыц сацтау жогары MeKme6i «КМУ» Эл-Фараби атындагы цазак, улттыц университет1

АЛМАТЫ ЦАЛАСЫНЫН, МЕДИЦИНАЛЬЩ ¥ЙЫМДАРЫНДАFЫ САНИТАРЛЬЩ-ГИГИЕНАЛЬЩ ЖАДАЙДЫ МЕДИЦИНА ЦЫЗМЕТКЕРЛЕР1НЩ БАFАЛАУЫ

Бiрцатар зерттеушлер эдетте медициналыц уйымдардыц жумысы науцастар мен медициналыц цызметкерлер пiкiрiнiц есебiнсiз, М¥-дагы iс-эрекеттердiц тYрлi кврсеткiштерi кэ^би талдау материалдарыныц негiзiнде багаланады дегенге назар аударады. Карастырылып отырган мацалада цогамдыц денсаулыц сацтау мен денсаулыц сацтауды басцару практикасы ретнде зерттеудщ тацдалынган багытын аныцтауга, зерттеудщ мацсаты мен мтдеттерт цалыптастыруга мYмкiндiк бердi. М¥-дагы санитарлыц-гигиеналыц шаралардыц дурыс багалануына медицина цызметкерлертщ тiкелей цатысуыныц байланыстылыгы толыгымен кврсетiлдi.

ТYйiндi свздер: Медицина цызметкерлер^ медициналыц уйым, гигиена талаптары, сапа.

Тацырыптыц езекпшп. Медициналыц уйымдардагы гигиеналы; сура;тар ерекше e3eKTi болып табылады.Санитарлы; - гигиеналык; жагдай - бул, жалпылай айт;анда емдж мекемедеп коршаган орта болып табылады. Адам агзасына ауруханалы; ортаныц санитарлы; - гигиеналык факторлары айтарлы;тай эсер ететшдИ керсетыген.Алматы ;аласы емдеу-профилактикалы; уйымдарындагы медициналы; к;ызметкерлер арасындагы сауалнама санитарлы;-гигиеналы; жэне турмысты; жагдайлардыц жагдайы мен мэш, пациенттердщ кейбiр багалауымен салыстыру, аны;тау туралы ;ызметкерлердщ шшрш усынуды ;алыптастыру ма;сатында ЖYргiзiлдi[1, 2, 3]. Зерттеу мацсаты: Медициналы; уйымдардагы санитарлы;-гигиеналы; жэне турмысты; жагдай туралы медицина ;ызметкерлершщ ой-пiкiрiн багалау жэне санитарлы;

жагдайларды жа;сартуга багытталган эрекеттердi жетiлдiру бойынша усыныстар эзiрлеу.

Зерттеу матералдары жэне эдiстерi. Элеуметтiк непзп зерттеу ЖYргiзiлдi. Негiзгi зерттеу аясында Алматы ;аласыныц медициналы; уйымдарындагы медицина ;ызметкерлер1 арасында емдеу-профилактикалы; уйымдардагы санитарльщ-гигиеналы; жагдайды багалау ма;сатында сауалнама ЖYргiзiлдi.

Зерттеуге 120 медицина к;ызметкерлерi ;атысты. Материалдарды жинау барысында жэне топтарды ;урастыру кезiнде тацдаудыц кездейсо;тыы мен оныц санды; жэне сапалы; тулгалылыгыныц устанымдары ;атац са;талынды.

Кезделген жиынты;тыц сапалылы; тулгалылыгын ;амтамасыз ету ма;сатымен, жумыстыц ма;саты мен

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.