CC BY
562
о^шаи '-з»
№3-2015
ШЕТЕЛ Т1Л1НДЕ АУЫЗША С0ЙЛЕУГЕ YЙРЕТУДЕП ТЕХНОЛОГИЯЛАР
А.С. ИБРАЕВА, Б.М. КАЙБАЛДИЕВА, М.А. ШАИХОВА
К,азац ¥лттыц Медициналыц Университету Шет тыдер кафедрасы
УДК 4И: 37.014.1:378.147
Цазацстан республикасы тэуелаздж алган уацыттан бастап шетел тлдершц мэртебес жогарылады. Мемлекетiмiздiц шет елдермен халыцаралыц цатынасы, дуниежузшк мемлекеттер арасындагы интеграциялъщ урдкшц дамуымен байланысты вркендеуде. Елiмiзде шетелдiк уйымдар мен инвесторлардыц, компаниялардыц, банктердiц цатары да всуде. Гылым мен техниканыц царыштап дамыган ХХ1 гасырда элемтц квшбасшы елдерi мен алпауыт мемлекеттершц жетегнде кетпес ушш, жас тэуелаз елiмiздiц цауiпсiздiгiн цамтамасыз етуде елiмiздiц экономикасын квтерт, вндiрiстерiн жандандыру мацызды болмац. Сондыцтан элемдегI квптеген елдермен саяси-элеуметт1к, экономикалыц жэне мэдени байланыс жасауга кец1нен бет бурдыц. Бул царым-цатынастыц нэтижелI болуы, ел мен елд1ц, халыц пен халыцтыц взара ынтымацтасцан б!рл!гш вркендеуге т1л б!луд!ц мэнI кун сайын арта тусуде.
^азiргi тацда Цазацстан Республикасыныц бшм жуйестде элемдк бшм жуйе^ децгешне жетуге багытталган взгерктер болып жатцаны баршага мэлiм. Бул эр ел, улт вклдершц бiр-бiрiмен мэдениетаралыц децгейде тл табысу дайындыцтарын цалыптастыруды талап етедi.
ТYйiндi свздер: децгейлеп-саралап оцыту, жобалап оцыту, эдктер мен технологиялар, ацпараттыц коммуникативтiк технология, ацпаратты-коммуникациялы оцыту.
Та^ырыптьщ езектШп.
Шетел тшш, оныц шшде агылшын ттн окып-уйрену бугшп куш улкен кажеттШк тугызып отыр. Эрбiр студент -ертецп жас маман, казiрri заман талабына сай агылшын тШн мецгеруд алдына максат етш отыратыны бiзге белгШ. Себеб^ к;аз!рп заманда агылшын тт «XXI гасырдыц», халыкаралык бизнес, к^рп гылым мен технологиялар тт мэртебейне ие болды. Агылшын тШ - бугшде халыкаралык катынастыц, гылым мен техниканыц, бизнес пен журналистиканыц барлык салаларында кецiнен колданылып келе жаткан тiлдердiц катарына жатады. Сол себептен агылшын тiлi - халыкаралык ты деймiз. БYгiнгi KYнi зерттеушiлер агылшын тiлiнде C0йлеушiлердiц саны 1,2-1,5 млрд арасында деп тужырымдайды. Агылшын тШ -жер бетiндегi ец кеп колданылатын тiл. Агылшын тiлi элемнщ 75 елiнде ерекше орын алады, ал 19 елде ол мемлекеттш тiл болып табылады. ХХ г. 60 жылдардан бастап агылшын тШ кецiнен тарала бастады. Агылшын тШ Б¥¥, ЮНЕСКО, БYкiл элемдiк Денсаулык сактау уйымы сиякты жэне баска да кептеген халыкаралык уйымдардыц ресми тШ болып табылады. Жумыстыц максаты.
Шетел тiлi сабагында ауызша сейлеуге Yйретудiц мацыздылыгын айкындау;
- Ауызша сейлеуге Yйретуде колданылатын эдiстер мен технологияларды айкындау;
- Ауызша сейлеуд дамыту Yшiн орындалган iс-тэжрибелiк жумыстар нэтижесiн айкындау;
- Окушылардыц ауызша сейлеу дагдысын дамытудыц эдiстемесiн жасау жэне оныц тшмдтгш тексеру.Егер окушылардыц сейлеу дагдысында эдiстер мен технологиялар тшмд пайдаланылса, онда окушылардыц оку мотивациясы мен сейлеу дагдысы калыптасып, шыгармашылыкпен эрекет жасау дагдылары дамиды. Жумыстыц материалдары мен эд1стер1.
ХХ1 гасыр табалдырыгын бiлiм мен гылымды инновациялык технология багытымен дамыту максатымен аттауымыз Yлкен Yмiттiц басты нышаны болып табылады. ¥рпагы бiлiмдi халыктыц болашагы булыцгыр болмайды, жас урпакка саналы, мэн магыналы, енегелi тэрбие мен бШм беру - бYгiнгi KYHнiц талабы. Жацаша кезкарастардыц дамуы шетел тiлiн окыту, дамытуга ыкпалын тигiзуде. Бiлiм алушылардыц жан-жакты дамуына, сапалы бiлiм алуына, емiрде жаксы керсеткiштерге кол жеткiзуiнде агылшын тШн жаксы менгеруiнiц мацызы Yлкен. К^рп заман ашыктык пен жан-жактылыкты талап етедь сондыктан емiрден ез жолын табуга, беделдi кэсiптi игеруге, езше жэне
езiнiц отбасына жаксы кещл-куй, жаркын болашак сыйлауга тырыскан адамдар Yшiн шетел тiлдерiн бiлу кажеттШп туындап отыр. Алгашкы кезецге бiрiншi орынга окып-TYсiну жэне аударма койылады.
- окушылар таныс емес сездерд окып бiлу;
- cездiксiз мэицщ окып TYсiне бiлу;
- шетел тшш ез ана тiлiне ауызша аудара б^;
- жазбаша аудара бшу [4; 22-24].
Жазбаша окытуда мынадай талаптар койылды:
- мэтшда кешiрiп жаза бiлу;
- кыска сейлеудi жаза бiлу.
Тiл - сырткы ДYHие мен коршаган орта туралы бiлiм алу кезi. Пэнд окытуда окушылар агылшын тiлiндегi атаулармен, кубылыстармен танысады.
Шетел тiлiн окытуда калыптастыратын негiзгi дагды - ол сейлеу дагдысы. Тiл адамдардыц карым-катынас куралы болгандыктан, ол сейлеу эрекетшщ аркауы болып табылады. Тiл улт пен ултты жакындастыратын езгеше катынас. Тiлмен сейлесу адамзат баласы Yшiн тыскары бiр дYHие емес, ол шга кубылыс. Сейлеу тек адамга гана тэн. Адам тiл аркылы бiр-бiрiмен катынаса алады. Казiргi тацда, елiмiз ез егемендiгiн алып, дербес мемлекет ретшде танылуда. Сондыктан, елiмiздiц еркениетiн кетеру максатында шетел тшдерш мецгеру, шет елдермен карым-катынас орнатудыц мацызы зор екендiгiн керсетш отыр. Бул дегенiмiз казакстандыктар Yшiн, жастар Yшiн агылшын тiлiн уйрену - гылымды, экономиканы, бизнестi одан эрi дамыту кажеттiлiгiн туындатып отыр. Бтм - адамзат казынасы, халыктыц бтмдолш -
ел байлыгыныц ец мацызды белт. Тэрбиелеу мен окыту ЖYЙесiнде бiлiм аркылы ец озык мэдениет пен дYHие таным калыптасады.
Сонымен катар окушылардыц агылшын тiлiнде ауызша сейлеу кабшеттерш дамыту багытында турлi iс-эрекет уйымдастыруга болады. Шетел тт пэнi бойынша окушы ереже мен угымдар аныктамасын тек жаттап алганнан герi, олард^1 iс ЖYзiнде саналы т^де колдана алу^1 кажет. Турлi тапсырмалар мен жаттыгулар арк^1лы теориялык бiлiмдi шыцдауга болад^1. Мысалы, белгт бiр мэтiн бойынша жумыс ктеу ушiн мынадай жаттыгулар берiледi:
1. Мэтшда катесiз, дауыс ыргагын сактай отырып оку;
2. Мазмунын TYсiну;
3. Тiрек - сызба сездерi аркылы баяндау;
4. Мазмунын TYсiнуi бойынша сурет салып, суреттеу. Келей жаттыгу турi - сейлеуге YЙрету. Диалогты сейлеуде -студенттер сурак - жауап, етiнiш айту, нускау беру жэне тагы баска жумыстары ретiнде карапайым iс-эрекеттердi
6-^КаЗчЬ» 'У I №3-2015
жасай алуы тиiс. Балалар белш элементтерден жаца, тутас жагдай ;урай алуы керек. О;ушылар жалпы арнаулы сура^арды ;оя алуы, эр - TYрлi сура;тарга жауап бере алуы, етшш, бiр нэрсемен келкетшш немесе келiспейтiндiгiн бiлдiре алуы керек. К^рп кезецде пэн муFалiмдершщ кецшен ;олданып ЖYрген тiлдiк жаттыгуларыныц бiрiн кiргiзуге болады. Тiлдiк жаттыгудыц ма;саты - сабавда деген бетбурыс тугызу. Тiлдiк жаттыгу барысындагы муFалiмнщ жылы дауысы, сура;тардыц алдын-ала ойластырылып тапсырмалардыц дурыс жоспарлануы муFалiм мен окушыныц арасындагы жа;сы ;арым - ;атнас тугызып, алдагы саба;тыц нэтижесiн жогарлата TYседi. Шагын шыгарма жазу окушылардыц тек жазу, тiлдi тусiну, сейлеу ;абшеттерш арттырып ;ана ;оймай эр баланыц жеке тулга ретiнде ;алыптасуына себеп болады. Бундай шыгармаларды кеп уа;ыт алмай 5 минутты; жазу ретшде 0ткiзу эбден MYMкiн. Шыгарма тыцдау барысында диалогтагыдай баланыц жiберген ;ателерше емес, оныц идеясына, емiрлiк тэжiрибесiн сипаттай бiлу ;абшетше кебiрек назар аударган жен. Та;ырыптар TYрi сан алуан: -«^Y^ri KYHнiц ец к;ызык;ты сэтЬ>. -«Казiр мен не ойлап отырмын?». -«Мен бiлетiн адам». -«Менщ хоббиiм». -«Мен унататын нэрсе». -«Мен унататын ац».
Келесi жаттыгу TYрi «Find the words» деп аталады. Нус;ау
бойынша балалар сездi табу тшс.
Bread
E - is exactly in the middle. D - is at the end. B - is one of the letters before e. R - is between b and e. A - is between e and b.
Мультимедиялы; технологиялар. Казiргi тацда агылшын тШ - элеуметтш, саяси, мэдени, ккерлш ты болып есептеледъ Шетел тiлiн о;ыту YPДiсiнде жан - жа;ты дамыган муFалiмдер ;ажет етiледi. Казiргi замангы жаца технологияны ;олданатын муFалiмдер аз емес, бiрак; муFалiмдердщ кебiсi элi KYHге дейiн дэстYрлi жолмен о;ытып келедi. ДэстYрлi эдiстердiц еш ;айсысы жаман емес, ягни о;ушыларга керi эсерiн тигiзбейдi. Керiсiнше, олардыц пайдалы жа;тары да бар. Бiра; окушыларга сенiмдi, дамыган, заманга сай азамат болып жетiлуi Yшiн кептеген мультимедиялы; технологияларды ;олдануга болады. XXI гасырда шетел тiлдерi арасынан агылшын тт бiрiншi орында екендiгiн ажыратып алу мацызды.
Мультимедиялы; технологиялардыц кемегiмен аз уа;ыттыц iшiнде кептеген а;параттарды алуга MYMкiндiк болган жагдайда, дэстYрлi эдiстердi ;олданудыц ;ажет жо;. О;ушылардыц ;арым - ;атынаск;а тусу ;абшетш дамытады. Ал дэстYрлi эдiс ;арым - ;атынас;а тез арада тусе алуга кедерп болады. О;ушылар арасында немесе окушы мен муFалiм арасында эр TYрлi та;ырыптарга су;пат, дебаттарды уйымдастыру да ;арым - ;атынаск;а тусу ;абшетш жа;сартады. Мультимедиялы; багдарламалы; оку куралдары, ;арапайым о;у ;уралдарымен салыстырганда тыцдап - тусiну ;абшетш жа;сартумен ;атар молыра; шынайы емiрге жа;ын а;параттармен ;амтиды. Мультимедиялы; ;уралдар ар;ылы алынган а;параттарды топпен тал;ылау ар;ылы сейлеу к;абiлеттерi де дамиды. Мультимедиялы; о;ыту ;уралдары аудиторияны жандандырып, саба;тыц к;ызыFырак; етiлуiне септiгiн тигiзедi.
О;ыту эдiстерiнiц басты ;ызмет - о;ыту, ынталандыру, дамыту, тэрбиелеу, уйымдастыру.
О;ыту ;уралдары - бтм алу, iскерлiктi жасау кезi. Олар: кернега ;уралдар, о^лы^ар, дидактикалы; материалдар, техникалы; о;ыту ;уралдары, о;у кабинеттерь зертханалар.
Ойын - о^ыту эд1с1. Бугiнгi куннiц бiздiц алдымызга ;ойып отырган ма;саты - балаларга тиiмдi де нэтижелi бiлiм берiп, адамгершiлiк ;асиет мол отаншыл азамат тэрбиелеу ушiн
жумыс тэсiлдерiнiц жаца TYрлерiн ;олдану, саба;ты балалар Yшiн есте к;аларлык;тай к;^1зык;ты ойын-сауьщтар, сайыс ;уру ар;ылы 0TKÎ3y, балалар тэрбиесiнде имандылы; Î3eTTrniK, Yлкендi сыйлау сия;ты адамгершiлiкке баулитын саба;тарды, сонымен ;атар ;исынды ойлау та;ырыбына ;атысты дидактикалы; саба;тарды уйымдастыру. Агылшын тiлiн о;ыту - KYPделi пэн.
Ойын - ойлау ;абшетш жа;сарту мен саба;ты ;ызы;ты етгазу ма;сатында ;олданылатын о;^1тушыныц ;уралы. Ойын ар;ылы о;ыту - тiл Yйренуде ец утымды тэсiлдердiц 6îpî. Ойын - о;ыту мен тэрбиелеуде дэстYрлi эдiс екендiгi мэлiм. Ойын кемепмен о;ушылард^1ц таным процестерiнiц барлыгы да кке ;осылады: бай;ау, есте са;тау, ойлау жэне шыгармашылык; к;абiлеттерi дамиды. Ойын технологиясын ;олдану - эр ;ашан жа;сы нэтижелер бередi, пэнге деген ;ызыгушылык;ты арттырад^1. Саба;тыц ма;саты мен мiндетiне ;арай сол саба;ты пысы;тауда, о;ушылард^1ц сейлеу эрекетiн кке ;осуда эр TYрлi ойындар ;олданылады. Ойындардыц о;^1ту процесiнде пайдасы мацызды. Кептеген ата;ты педагог галымдар ойынныц о;ыту барысындагы тиiмдiлiгiне аса мэн берген. Ойын - эмоционалды; жэне а;ыл - ой сезiмдерiнiц KYшеюiне негiз болатын, алд^1н - ала уйымдастырылган iс - эрекет.
Шетел тШ сабагында ойындард^1 ;олдану, тш Yйренушiлерге тек ;ана ауызша сейлеу ;абшетш жа;сартып ;оймай, адамдарга шыгармашыл тулга болып ;алыптасуга, кез келген îctî шыгармашылы;пен орындау, ягни оны сапалы, жогары дэрежеде орындауга септМн тигiзедi. Ойын
- ол езш - e3i ба;ылау, езiн - e3i бас;ару, езiн - e3i ;алыптастыру ортасы. Ойын эр ;ашан кез келген жагдайда шешiм ;абылдауга - ;алай мэселеден шыгу, не айту, ;алай жецу жолдарын Yйретедi. Ойын ец алд^1мен ;^1зы;ты к -эрекет. Ойында барлы; ;атысушылар тец. Ол тiптi нашар о;итын студенттердiц да к;абiлетiне сэйкес келедь Тецдiк сезiмi, ;ызы;ты жэне куанышты атмосфера, тапсырманыц ;олдан келетiнiн бай;ау сия;ты сезiмдердiц барлыгы о;ушыларга бас;а тiлде сейлеуге кедергi болатын уялша;ты; сезiмiн жецуге кeмектеседi. Бас;алармен тец дэрежеде мен де сейлей алады екенмш, деген сия;ты eзiне деген сешмдтк сезiмi пайда болад^1. Сонымен, 6î3 ойынды сeздердi кеп ;айталау ар;ылы ауызекi тiлдi жатты;тыратын жаттыгу ретiнде ;арастырамыз.
Кез келген сейлеу эрекетше ;атысты ойындар о;ушыны сура; ;ою, жауап беру ар;ылы ез ойын сол тшде еркiн жетгазуге MYMкiндiк тугызады.
Студеттер сейлеп жат;ан кезiнде олард^1ц кателерiн тузеуге болмайды, керiснше, M¥Fалiм о;ушыларга саба; барысында шетел тшш кеп ;олдануын ;амтамасыз ету1 керек. Тек саба;тыц соцында гана олардыц катесiн сыпайы турде айтып eтуi керек.
М. Ф. Стронин езшщ «Агылшын тiлi сабагында тш Yйретуге кeмектесетiн ойындар» атты кiтабында ойын турлерiн келесi топтарга бeлiп ;арастырады:
1. лексикалы; ойындар;
2. грамматикалы; ойындар;
3. фонетикалы; ойындар;
4. орфографиялы; ойындар;
5. шыгармашылы; ойындар.
Лексикалы^ ойындар. Ма;саты: - шынайы eмiрге жа;ын о;игалар барысында ойынга;атысушылард^1 лексиканы пайдалануга Yйрету;
- ауызекi сейлеу кабiлетiн дамыту.
«Дэрiгерде». ДYкенде сатып алуга болатын эр турлi заттар,
киiм немесе тама; турлерi ;ойылган. Ойынга
к;атысушылардYкенге кiрiп eзiне керектi затты сатып алады.
P: Good morning, doctor!
D: Good morning! What's the matter with you?
P: Oh, doctor, it's quite difficult to describe my condition. I have
got all the illness.
D: please, don't worry. I'll try to help you. Take please your temperature.
Well, let me see... open your mouth...
Тшдж ойындар. Тшдш ойындар лексикалы;, грамматикалы; дагдыларды ;алыптастыруда ;олданылады.
oÇ ~-э» О^Каз®|1У
№3-2015
«Сездердо аудар». Эр бiр ойын ;атысушысына агылшын тiлiндегi сез ана ттне аударуга берiледi. Жауап сура; ;ойылган сэтте берiлу керек.
«Ма^алдарды ^урастыру». ЖYргiзушi ма;алдыц басын о;иды, команда болып оны ая;тау керек. Дурыс жауап берсе,
ол топ;а упай бершедъ Мысалы: A friend in need ......Is a
friend indeed.
Фонетикальщ ойындар. Ма;саты - о^шьтарды агылшын тiлiндегi дыбыстарды айтуга уйрету. «Жуан жэне жщ1шке дауысты дыбыстар». Ма;саты: фонетикалы; тыцдау, сейлеу дагдыларын ;алыптастыру. Ойынныц ережесi: муFалiм сездердi атайды. егер дыбыс жуан естшсе, о;ушылар ;ол кетередi. Ал, егер дауысты дыбыс шщшке естiлсе, онда ;ол кетеруге болмайды. Кате аз жiберген команда жецедi.
Грамматкалык; ойындардын, бiрi - «Сурет ойыны».
Present Continuous ;урылымын тусiндiру ма;сатында
аталган ойынды ;олдануга болады. О;ушылар суреттеп
кейiпкерлердiц не iстеп жат;анын айтуга мшдетп. Бiр-
бiрiне былайша сура;тарды ;оюына болады:
P1: Is the girl sitting at the table?
T: No, she is not.
P2: Is the girl standing?
Суреттеп кейшкерлер эрекетш дурыс тап;ан о;ушы жецедi де, ол келей суретпен сура; ;оюга шыгады. «What do you like to do? ». Ма;сат - ауызша сейлеуде жалпы сура; ;ою ;абшетш дамыту. Катысудылардыц бiреуi езiнiц немен айналыс;анды унататынын жасырады, ;алгандары оган сура; ^яды: Do you like to swim? Do you like to play
football? Жауапты дурыс тапкан адамга сурак кою Ke3eri келедъ
Агылшын тiлi сабагында колдануга болатын ойындардыц саны кеп. Бiрак;, муFалiм эр сабагын ойластырып, саба; такырыбына сай дурыс ойын тацдауы керек. Эйткеш агылшын тiлi сабагындагы ойын - тек кана сабакты кызьщтырушы тэсiл емес, сонымен катар ол ец теменп сейлеу дагдыларынан бастап - ез алдына пiкiр алмасу аркылы бегiлi тапсырманы шешу жолы. Агылшын тiлi сабагын тек окушыларга гана емес, студенттер, жастарга арналган ойындар уйымдастыруга болады. Нэтижелер.
• Эксперименттщ нэтижесiнде жаца эдiс - тэсiлдердi колдана отырып, окушылардыц грамматикалык, фонетикалык, лексикалык бiлiм децгейлерi кетершш, ауызша сейлеуге деген кызыгушылыктары артты.
• Шетел тiлi сабагында ауызша сейлеуге уйретудщ мацыздылыгы айкындалды.
• Экперимент барысында TYрлi эдiс - тэйлдерд пайдалану аркылы окушыныц жацаша ойлау кабiлеттерi жогарылап, шыгармашылык кабiлеттерi дамып, ауызша сейлеу iскерлiктерi мен дагдылары калыптасты.
• Ауызша сейлеуге Yйретуде колданылатын эдiстер мен технологиялар айкындалды жэне оныц агылшын тшшде ауызша сейлеуге Yйретудегi тиiмдiлiгi непзделдь
• Ауызша сейлеудi дамыту кажымас iздеmмпаздыкка, шыгармашылыкка тэрбиелеудi ЖYзеге асыратын жацарган педагогикалык технологияны мецгеруге Yлкен бетбурыс екенi дэлелдендi.
Эксперимент нэтижелерш салыстыру
39%
40% 30%% 20% 10% 0%
28%%
32%%
30%
Окушылард ыц сейлеу кабшел Окушылард ыц суракка жауап беру кабтел Окушылард ыц суракты коя бiлу кабiлетi M9T^i сипаттау кабiлетi Таныс материалды тYсiнiп мецгеру кабiлетi
25%% 27%% 26%% 31%% 35%%
28% 32% 30%% 34%% 39%%
Ряд1
Ряд2
Цорытынды.
Корыта келгенде заман талабына сай казiргi оку орындарында бiлiм мазмунын оныц курылымдык ЖYЙесiн жацарту бiлiм реформасыныц басты талабы. Бул орайда агылшын тiлiн окытудыц озык технологияларын мецгерту Yлкен ктщ бастамасы. Жумыстыц накты мiндеттерiнiц катарындагы эдiстемелiк эдебиеттердi пайдаланып, ауызега сейлеуд калыптастыруга байланысты талдаулар ЖYргiзiлдi.
Окушылардыц агылшын тiлi сабагында ауызекi сейлеу дагдыларын жаца технологиялар непзшде мецгерту барысында калыптастырудыц технологиялык
ерекшелiктерi аныкталды.
Ойын TYрлерiнiц шшдеп коммуникативтi бiлiктiлiктi дамытатын ойындардыц баска ойын TYрлерiнен айырмашылыгы, тиiмдiлiгi аныкталды.
№3-2015
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Казакстан Республикасыныц 2015 жылга дешнп бiлiм беру тужырымдамасы// Казакстан жогары мектебi. - 2004. - №1. -Б. 18-22.
2 Н.Э. Назарбаев. Казакстан халкына Елбасыныц жолдауы. «Жаца элемдегi жаца Казакстан». - 2007. - С. 49-53.
3 Абдуллаева ¥., Тшенбаева М. ¥лттык ойындар аркылы ецбекке тэрбиелеу //Бастауыш мектеп. - 2005. - №9. - С. 49-53.
4 Макаренко А.С. Коллектив и воспитание личности. - М.: Педагогика, 1972. - 334 с.
5 Кулжанова.Н. Ойын максатын талдау жэне ойын мэш // Казакстан мектебi. - 2001.- №1. - Б. 74.
6 Выготский Л. С. Игра и ее роль в психическом развитии ребенка.// Вопросы психологии. - 1966. - Т. 6. - 340 с.
7 Агапова Г.Г. Профессионально-педагогическая подготовка учителя в США: автореф.дисс......канд.пед. - М.: 1973. - 29 с
8 Пидкасистый П.И., Ахметов Н.К., Хайдаров Ж.С. По фундаментальным дисциплинам. // Вестник высшей школы. - 1985. - Т. 7. -С. 420.
9 Ахметов Н. К., Хайдаров Н. Ж. Игра как процесс обучения. - Алма - Ата: Знание, 1985. - 48 с.
10 Касенова. Д. А. Шетел ттн окыту эдктемесшде коммуникативтш бШктШкт калыптастырудыц артыкшылыктары мен принциптерь Республикалык эдктемелш-педагогикалык журнал «Мектептеп шет тШ». - 2010. - №1. - С. 28-36.
А.С. ИБРАЕВА, Б.М. КАЙБАЛДИЕВА, М.А. ШАИХОВА
ТЕХНОЛОГИИ В ОБУЧЕНИИ ГОВОРЕНИЮ В ИНОСТРАННОМ ЯЗЫКЕ
Резюме: в данной статье говорится о современных технологиях в обучении говорению в английском языке. Эти методы обучения соответствуют требованиям обучения иностранного языка.
Ключевые слова: уровневое обучение, проектное обучение, методы и технологии, информационно - коммуникативное обучение.
A.S. IBRAYEVA, B.M. KAIBALDIYEVA, M.A. SHAIKHOVA
TECHNOLOGIES IN TEACHING SPEAKING IN A FOREIGN LANGUAGE
Resume: This article deals with modern technologies speaking in the English language. This methods correspond to the requirement of teaching a foreign language.
Keywords: level teaching, project teaching, methods and technologies, informative - communicative teaching.
СТУДЕНТТЕР Б1ЛШДЕРШ РЕЙТИНГТ1К БАFАЛАУ МЭСЕЛЕЛЕР!
Б.А. КДДЫРБАЕВА, Б.К. ТУЛЬБАСОВА
Абай атындагы К,аз¥ПУ, «Оцытудыц ацпораттык жуйелери» кафедрасы, Алматы цаласы
УДК 378.6.016.02: 51(574)
Мацалада цазiргi цогам дамыган елдершц жогары оку орындары крятын талаптарды цанагаттандыратын cmydeHmmepdi кэаби бшктшкке машыцтандыру ушн оцытуда тапсырмалар тYpлepi мен оныц балл керсетюшше сэйкес топтастырылуы нэтижеснде бiлiмдi багалау мэсeлeлepi царастырылган.
Tyttmdi свздер: бшм сапасы, бШктшк, дагды, цабыеттшк, бШмнщ ЖYйeлiлiгi.
Педагогика эдебиеттершде бШм сапасы угымы окыту нэтижесшщ Heri3ri сипаттамасы ретшде карастырылады. Окыту нэтижесшщ сапасы деп мецгерудщ толыктык, дурыстык сиякты кейбiр аспектшерш тусшедъ Эдетте, кандай да 6ip объект-нэрсенщ жэне кубылыстыц сапасы болып оныц осы нэрсе екенш керсететш мэндь орныкты касиеттерь сипаттамалары саналады [1]. Бiлiм сапасыныц сипаттамасы толыктык, терецдщ, шапшацдык, бiрiздiлiк, нактылык, жалпыламалык, орамдылык, тармакталгандык, ЖYЙелiлiк, TYсiнiктiлiк жэне тшмдтк болады.
Бiлiмнiц толыктылыгы оку багдарламасында карастырылатын объектiлердiц барлык белплерш бiлумен сипатталады. Студенттер бiлiмiн тексергенде, алдымен,
олар объектiлердiц белгiлерiн белш керсете алуы жэне айтып бере алатындыгымен аныкталады. Студенттердiц бiлiмiнiц терецдщ оку объектiсiн тутастай бейнелеуiмен, бтмш баска бiлiмдермен мэндi байланыстыра бiлуiмен белгiлi болады. Бiлiмнiц бул сапалык касиетi студенттердiц мецгерген бiлiмдерiнiц практикада колдануымен де сипатталады. Байланыстардыц аныкталуы белгiлi бiр уакытты кажет етедь тiптен кейде оку курсын окытудагы барлык уакытты камтуы MYMкiн. Эдетте, бтмдер арасындагы байланыстар бiрден байкала бермейтiнi себептi бiрiншiден, студенттер параллель немесе избекп орналаскан байланыстарды TYсiне алмай калады (бiлiм багалануы 50-74 балл), екшшщен, ол байланыстарды TYсiну Yшiн жаца аралык байланыстыц болуы кажет етiледi.
