Научная статья на тему 'НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ ПРАВОВОГО РЕГУЛИРОВАНИЯ РИЭЛТОРСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ'

НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ ПРАВОВОГО РЕГУЛИРОВАНИЯ РИЭЛТОРСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
114
22
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Review of law sciences
Область наук
Ключевые слова
риэлторская деятельность / лицензия / зарубежный опыт по регулированию риэ-лторской деятельности. / realtor activity / license / foreign experience on realtor activity.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Турсунов Абдухалил

В данной статьи проведен критический анализ нынешней ситуации правового регулирования риэлторской деятельности, действуюших законодательных актов, регулируюших риэл-торскую деятельность, и некоторых несоответствий в них. В частности, было указано, что для осуществления риэлторской деятельности необходимо одновременно два документа – квалификационное свидетельство и лицензия. Более того, несоответствия в законодательстве привели к административным барьерам для риэлторской деятельности из-за неясности, какое государственное учреждение имеет право лицензировать риэлторскую деятельность. Помимо этого приведены примеры из опыта передовых зарубежных стран, таких как Дания, Испания, Австрия, Сингапур и Беларусь, по регулированию риэлторской деятельности. В частности, было подчеркнуто, что в Дании круг лиц, уполномоченных осуществлять риэлторскую деятельность, более широкий, а в Испании и Австрии больше внимания уделяется страхованию ответственности агентов по недвижимости, чем лицензированию риэлторской деятельности. В заключении статьи рекомендованы меры по внесению изменений в действуюшие законодательные акты, исходя из опыта развитых зарубежных стран.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SOME ISSUES OF LEGAL REGULATION OF REALTOR ACTIVITY

This article critically analyzes the present situation of regulating realtor activity, current legal acts regulating realtor activity, and discrepancies. In particular, it was indicated that in order to carry out real estate activities, two documents are required simultaneously a certificate of qualification and a license. Moreover, inconsistencies in the legislation have led to administrative barriers to real estate activities, due to the unclearness of which governmental institution has the right to license real estate activities. In addition, samples are provided from the experience of leading foreign countries, such as Denmark, Spain, Austria, Singapore and Belarus, on the regulation of real estate activities. In particular, it is emphasized that in Denmark, the list of persons authorized to carry out real estate activities is wider, and in Spain and Austria, more attention is paid to the liability insurance of real estate agents rather than to licensing real estate activities. At the end of the paper, it proposes measures, offering amendments to current legal acts in the light of the outstanding experience of developed foreign nations.

Текст научной работы на тему «НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ ПРАВОВОГО РЕГУЛИРОВАНИЯ РИЭЛТОРСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ»

UDC: 346 (042)(575.1)

Турсунов Абдухалил

Тошкент давлат юридик университети "Бизнес хукуки" кафедраси укитувчиси E-mail: Intlaw100@gmail.com

РИЭЛТОРЛИК ФАОЛИЯТИНИ ^УЦУЦИЙ ТАРТИБГА СОЛИШНИНГ АЙРИМ МАСАЛАЛАРИ

Аннотация. Мазкур мацолада риэлторлик фаолиятини тартибга солишнинг уозирги уолати, бу фаолиятни тартибга солувчи амалдаги цонун уужжатлари уамда уларда акс этган айрим номуво-фицликлар танцидий нуцтаи назардан тащил этилган. Хусусан, риэлторлик фаолияти учун бир вацт-

нинг узида иккита уужжат - малака сертификати ва лицензия талаб этилиши курсатиб утилган. Айницса, цонун уужжатларидаги номувофицликлар сабабли риэлторлик фаолиятини лицензиялаш ваколати цайси давлат органига тегишли экани масаласи аниц белгилаб берилмагани амалиётда риэлторлик фаолияти учун маъмурий тусицлар пайдо булишига олиб келган. Шунингдек, Дания, Испания, Австрия, Сингапур, Беларусь каби хорижий мамлакатларнингриэлторлик фаолиятини тартибга солиш буйича тажрибасидан намуналар берилган. Хусусан, Данияда риэлторлик фаолиятини амалга ошириш ууцуци берилган шахслар доирасининг кенглиги, Испания ва Австрияда эса риэлторлик фаолиятини лицензиялашдан кура бу фаолият субъектларининг жавобгарлигини сугурта цилдиришга купроц ургу берилгани эътироф этилган. Мацола якунида ривожланган хорижий мамлакатларнинг илгор тажрибасидан келиб чициб амалдаги цонун уужжатларига узгартиришлар киритишни назарда тутувчи чора-тадбирлар таклиф этилган.

Калит сузлар: риэлторлик фаолияти, лицензия, риэлторлик фаолияти буйича хориж тажрибаси.

Турсунов Абдухалил

преподаватель кафедры «Бизнес-право» Ташкентского государственного юридического универститета

НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ ПРАВОВОГО РЕГУЛИРОВАНИЯ РИЭЛТОРСКОЙ

ДЕЯТЕЛЬНОСТИ

Аннотация. В данной статьи проведен критический анализ нынешней ситуации правового регулирования риэлторской деятельности, действуюших законодательных актов, регулируюших риэлторскую деятельность, и некоторых несоответствий в них. В частности, было указано, что для осуществления риэлторской деятельности необходимо одновременно два документа - квалификационное свидетельство и лицензия. Более того, несоответствия в законодательстве привели к административным барьерам для риэлторской деятельности из-за неясности, какое государственное учреждение имеет право лицензировать риэлторскую деятельность. Помимо этого приведены примеры из опыта передовых зарубежных стран, таких как Дания, Испания, Австрия, Сингапур и Беларусь, по регулированию риэлторской деятельности. В частности, было подчеркнуто, что в Дании круг лиц, уполномоченных осуществлять риэлторскую деятельность, более широкий, а в Испании и Австрии больше внимания уделяется страхованию ответственности агентов по недвижимости, чем лицензированию риэлторской деятельности. В заключении статьи рекомендованы меры по внесению изменений в действуюшие законодательные акты, исходя из опыта развитых зарубежных стран.

Ключевые слова: риэлторская деятельность, лицензия, зарубежный опыт по регулированию риэлторской деятельности.

Tursunov Abdukhalil

Lecturer of the Department of Business Law, Tashkent State University of Law

SOME ISSUES OF LEGAL REGULATION OF REALTOR ACTIVITY

Ab&ract. This article critically analyzes the present situation of regulating realtor activity, current legal acts regulating realtor activity, and discrepancies. In particular, it was indicated that in order to carry out real estate activities, two documents are required simultaneously - a certificate of qualification and a license. Moreover, inconsistencies in the legislation have led to administrative barriers to real estate activities, due to the unclearness of which governmental institution has the right to license real eState activities. In addition, samples are provided from the experience of leading foreign countries, such as Denmark, Spain, AuStria, Singapore and Belarus, on the regulation of real eState activities. In particular, it is emphasized that in Denmark, the litf of persons authorized to carry out real eState activities is wider, and in Spain and AuStria, more attention is paid to the liability insurance of real eState agents rather than to licensing real eState activities. At the end of the paper, it proposes measures, offering amendments to current legal acts in the light of the outstanding experience of developed foreign nations.

Keywords: realtor activity, license, foreign experience on realtor activity.

Риэлторлик фаолияти юридик ва жисмоний шахсларнинг кучмас мулк объектларига ва улар-га булган ^у^у^ларга доир битимлар тузиш билан боглщ хизматларни шартнома асосида курсатиш буйича тадбиркорлик фаолиятидир. Давлат ак-тивларини бош^ариш агентлиги маълумотлари-га кура, Узбекистан Республикасида риэлторлик фаолиятини амалга ошириш ^у^у^ини берувчи лицензияга эга булган 250 дан орти^ риэлторлик ташкилоти х,амда якка тартибдаги тадбиркорлик асосида риэлторлик фаолияти курсатаётган жисмоний шахслар руйхатга олинган.

Амалдаги ^онунчиликда риэлторлик фаолияти тартибга солинган, биро^ мазкур фаолиятни тартибга солувчи ^онун ^ужжатларида айрим но-мувофи^ликлар мавжуд [1]. Хусусан, 2010 йил 22 декабрдаги "Риэлторлик фаолияти тугрисида'ги ^онуннинг 3-моддасида риэлторлик фаолияти ваколатли давлат органи томонидан бериладиган лицензия асосида амалга оширилиши белгилан-ган [2]. Шунингдек, риэлторлик фаолияти субъ-ектлари икки гурух,га ажратилган:

1) ушбу ^онуннинг 4-моддасига асосан, риэлторлик ташкилоти - бу лицензияга эга булган тижорат ташкилотидир;

2) мазкур ^онуннинг 5-моддасига мувофи^, риэлтор - малака сертификатига ва лицензияга эга

булган, якка тартибдаги тадбиркорлик фаолиятини амалга оширувчи жисмоний шахсдир.

Вазирлар Мах,камасининг 2011 йил 10 май-даги карори билан тасдикланган Риэлторлик фаолиятини лицензиялаш тугрисидаги низомнинг 2-бандига кура, риэлторлик фаолиятини лицен-зиялаш Давлат ракобат кумитаси (лицензияловчи орган деб курсатилган) томонидан амалга ошири-лади [3]. Ушбу лицензия чекланмаган муддатга берилади. Мазкур низомнинг 9-бандида эса лицензия олиш учун лицензия талабгори томонидан лицензияловчи органга такдим этилиши лозим булган ^ужжатлар белгиланган.

Узбекистан Президентининг 2018 йил 11 апрелдаги "Тадбиркорлик фаолияти сохдсидаги лицензиялаш ва рухсат бериш тартиб-таомил-ларини янада кискартириш ва соддалаштириш, шунингдек, бизнес юритиш шарт-шароитларини яхшилаш чора-тадбирлари тугрисида'ги фармо-ни билан тасдикланган 2018 йил 1 июндан бош-лаб бекор килинадиган тадбиркорлик фаолияти сохдсидаги лицензияланадиган фаолият ва рух-сат бериш тартиб-таомилларининг айрим турлари руйхатининг 6-бандида Давлат ракобат кумитаси томонидан лицензияланадиган "кучмас мулк бо-зорида ахборот ва маслахдт хизматлари курсатиш фаолияти" учун лицензияни бекор килиш таклиф

этилган, мазкур чора ушбу хизмат тури бошка риэлторлик хизматлари турларини курсатиш билан чамбарчас богликлиги билан асосланган [4]. Мазкур фармонга билан тасдикланган 2018 йил 1 июн-дан бошлаб такдим этиш функцияси республика давлат бошкарув органларидан уларнинг ^удудий бошкармаларига ва мах,аллий давлат х,окимия-ти органларига, шунингдек, Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент ша^ри х,окимликларидан туман (шах,ар) х,окимликларига утказилаётган лицензия ва рух-сат бериш хусусиятига эга ^ужжатлар руйхати-нинг 2-бандида риэлторлик фаолиятини лицен-зиялаш ваколати Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент ша^ри х,окимликларига берилиши назарда тутилган. Ко-лаверса, юкоридаги фармон билан тасдикланган 2018 йил 1 июндан бошлаб тадбиркорлик фаолияти сохдсида лицензия ва рухсат бериш хусусиятига эга ^ужжатларни олиш тартиб-таомилларини янада кискартириш ва соддалаштиришга кара-тилган чора-тадбирларнинг 3-бандида риэлтор-лик фаолиятини лицензияловчи орган сифатида Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент ша^ри х,окимликлари курсатилган. Бирок мазкур бандда белгиланган куйидаги чора-тадбирлар ижроси х,ануз таъмин-ланмаган:

- риэлторлик ташкилотининг риэлторлик хизматлари буюртмачиси олдидаги фукаролик жавобгарлигини риэлторлик ташкилоти устав капиталининг мажбурий микдоридан кам булма-ган суммада мажбурий сугурта килиш талабини жорий этиш оркали риэлторлик ташкилоти учун устав капиталининг мажбурий микдорига оид лицензия талабларини бекор килиш [5];

- курсатиладиган хизматлар кийматининг 15 фоизидан кам булмаган микдордаги олдиндан туловсиз риэлторлик хизматларини курсатишга рухсат бериш [6];

- реал вакт режимида кучмас мулк объектла-ри ва уларга булган ^укуклар савдосини утказиш буйича электрон савдо майдончаларини ишлаб чикиш ^амда жорий этиш [7], риэлторларнинг давлат органлари ва бошка ташкилотлар билан узаро электрон хдмкорликни амалга ошириш им-конини берадиган онлайн платформа яратиш [8].

Юкоридаги конун ^ужжатларидан ташкари мазкур сох,ани тартибга солувчи Риэлторнинг

малака сертификатини бериш тартиби тугрисида-ги низом (Адлия вазирлиги томонидан 2011 йил 10 июнда 2236 раками билан руйхатдан утка-зилган) [9], Риэлторлик ташкилотлари учун жи-ноий фаолиятдан олинган даромадларни легал-лаштиришга, терроризмни молиялаштиришга ва оммавий киргин куролини таркатишни моли-ялаштиришга карши курашиш буйича ички на-зорат коидалари (Адлия вазирлиги томонидан 2011 йил 24 августда 2257 раками билан руйхатдан утказилган) [10], Узбекистан Республикаси Риэлторлик хизматларининг миллий стандарти (1-РХМС) "Риэлторлик хизматлари сифатини на-зорат килишнинг ички коидаларига куйиладиган умумий талаблар" (Адлия вазирлиги томонидан 2011 йил 12 июлда 2244 раками билан давлат руйхатидан утказилган) [11], Узбекистон Респуб-ликаси Риэлторлик хизматларининг миллий стан-дарти (2-РХМС) "Кучмас мулк бозорида ахборот ва маслахдт хизматлари" (Адлия вазирлиги то-монидан 2014 йил 18 ноябрда 2626 раками би-лан руйхатдан утказилган) [12], Узбекистон Рес-публикаси Риэлторлик хизматларининг миллий стандарти (3-РХМС) "Кучмас мулк объектлари-нинг ва уларга булган ^укукларнинг савдосини ташкил этиш" (Адлия вазирлиги томонидан 2015 йил 3 февралда 2652 раками руйхатдан утказилган) [13] каби ^ужжатлар х,ам мавжуд.

Хориж тажрибасини урганиш шуни курсат-дики, риэлторлик фаолияти субъектлари доираси кенгрок белгиланиши х,ам мумкин. Хусусан:

1. Дания ^ироллигида "Кучмас мулкни со-тиш тугрисида'ги конун (30.06.1993 й.) амал ки-лади. Мазкур конуннинг 8-моддасига мувофик, кучмас мулк агенти сифатидаги фаолият нафакат ушбу конуннинг 25-моддасига асосан руйхатга олинган кучмас мулк агентлари томонидан, балки Дания Кироллигининг "Адлия маъмурияти тугрисида"ги конунига кура хукукни амалиётда куллаш ^укукига эга булган адвокатлар, "Банклар ва омонат кассалари тугрисида'ги конун билан камраб олинган банклар, "Ипотека тугрисида"-ги конун ёки "Дания кишлок хужалиги ипотека жамгармаси тугрисида"ги конун билан камраб олинган ипотека банклари х,амда "Сугурта фаолияти тугрисида"ги конун билан камраб олинган сугурта компаниялари томонидан х,ам амалга оширилиши мумкин [14]. Шунингдек, ушбу конуннинг 25-моддасига мувофик, Дания тижорат

ва компаниялар агентлиги Кучмас мулк агентлари реестрини юритади. Мазкур реестрга киритилган шахслар уз фаолиятида кучмас мулк агенти ата-масидан фойдаланишлари мумкин, яъни риэлторлик фаолиятини амалга ошириш учун лицензия талаб этилмайди. Бошка х,еч ким ушбу атамадан ёки у билан чалгилиши мумкин булган номлар-дан фойдаланиши мумкин эмас. Колаверса, мазкур моддада Кучмас мулк агентлари реестрига киритилиш ^укукига эга булган шахслар доираси кайд этилган. Бундан ташкари, Дания тижорат ва компаниялар агентлигининг 2006 йил 22 июнда-ги Кучмас мулкни сотишга оид депозит килинган маблаглар жавобгарлиги, кафолати ва улар билан муомалада булиш х,амда бошка масалалар тугрисидаги буйругида кучмас мулк агенти жавобгар-лигини сугурта килиш талаблари белгиланган.

2. Испания ^ироллигининг "Кучмас мулк ва транспорт секторидаги шошилинч либерализация чора-тадбирлари тугрисида'ги конуни (20.05.2003й.) 3-моддасида кучмас мулк брокер-лиги фаолиятини амалга ошириш шартлари бел-гилаб куйилган [15]. Унга кура, бундай фаолият:

a) кучмас мулк агентлари томонидан - узла-рининг махсус коидаларида назарда тутилган касбий малака талабларига мувофик х,олда;

b) жисмоний ва юридик шахслар томонидан - биронта мулк ^укукига эгалик килиш ёки би-ронта расмий мактабга тегишли булиш шартисиз, истеъмолчилар ^укукларини х,имоя килиш мак-садларида ушбу фаолиятни тартибга солувчи нор-малар талабларига зарар етказмаган х,олда амалга оширилиши мумкинлиги назарда тутилган.

Испанияда риэлторлик фаолияти субъектлари уз жавобгарлигини сугурта килдиришлари маж-бурий булса х,ам улар риэлторлик фаолиятини амалга ошириш учун лицензия олишлари шарт эмас, яъни бу ерда асосий эътибор риэлторлик бозоридаги истеъмолчилар ^укукларини х,имоя килишга каратилган.

3. Беларусь Республикасида мамлакат Пре-зидентининг 2006 йил 9 январдаги "Беларусь Республикасида риэлторлик фаолияти тугрисида'ги фармони амал килади [16]. Мазкур фармон кура, риэлторлик хизматлари курсатиш фаолиятини амалга ошириш учун Адлия вазирлиги томони-дан бериладиган махсус рухсатнома (лицензия) талаб этилади. Шунингдек, ушбу фармон билан тасдикланган Беларусь Республикасида риэлтор-

лик фаолиятини амалга ошириш коидалари 4-бан-дида риэлторлик ташкилоти тегишли лицензия билан бирга Адлия вазирлиги (лицензияловчи орган) томонидан юритиш тартиби белгиланадиган Шартномаларни руйхатга олиш китобига х,ам эга булиши лозим.

4. Сингапур Республикасида кабул килинган Кучмас мулк агентлари (лицензиялаш ва руйхат-га олиш) коидалари (01.11.2010й.)нинг 5-бандига кура, кучмас мулк агенти лицензиясини олиш ёки янгилаш учун ариза бериш Кучмас мулк агентлик-лари кенгашининг веб-сайтидаги "Кучмас мулк агентларини лицензиялаш" булимида келтирил-ган шаклларга мувофик электрон шаклда амалга оширилади [17].

5. Австрия Республикасида риэлторлик таш-килотининг истеъмолчи олдидаги фукаролик жавобгарлигини сугурта килиш масалалари катъий белгилаб куйилган. Хусусан, "1994 йилги Сано-ат кодексига узгартириш киритиш тугрисида"ги федерал конун (14.08.2012й.)нинг 29а-моддасига асосан, кучмас мулк брокерлиги фаолияти билан шугулланиш ^укукига эга трейдерлар тан жаро^а-ти ва моддий зарар етказганлик учун уз жавобгар-лигини х,ар бир даъво учун камида 100 000 евро микдоридаги сумма билан, кучмас мулк бошка-рувчиси фаолияти билан шугулланиш ^укукига эга трейдерлар камида 400 000 евро микдоридаги сумма билан х,амда кучмас мулк девелопери фаолияти билан шугулланиш ^укукига эга трейдер-лар камида 1 000 000 евро микдоридаги сумма билан сугурта килдиришлари талаб этилади [18].

Узбекистан Республикасининг амалдаги ко-нунчилигида риэлторлик фаолиятни тартибга солиш билан боглик юкорида айтиб утилган но-мувофикликларнинг мавжудлиги риэлторлик фа-олияти сохдсининг ривожига айрим тусикларни юзага келтирмокда. Хусусан, Риэлторлик таш-килотлари ассоциацияси маълумотларига кура, юкорида айтиб утилган 2018 йил 11 апрелдаги фармонга мувофик, 2018 йил 1 июндан бошлаб риэлторлик фаолиятини лицензияловчи орган си-фатида Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент ша^ри х,окимли-клари курсатилган булса-да, шу вактга кадар маз-кур х,окимликлар томонидан лицензия олиш учун берилган аризаларни кабул килиш рад этиб келин-мокда. Шунингдек, буюртмачи билан имзоланган риэлторлик хизматлари курсатиш тугрисидаги

шартнома нусхаси илова килинган х,олда давлат органларига, уй-жой коммунал хизмати идорала-рига, фукароларнинг узини узи бошкариш орган-ларига риэлторлик ташкилоти ёки риэлтор томонидан тегишли ёзма суров юборилган такдирда, аксарият х,олларда мазкур суровлар эътиборсиз колдирилади. Бундан ташкари, гарчи тарафлар уртасида имзоланган риэлторлик хизматлари курсатиш тугрисидаги шартнома мавжуд булса х,ам риэлторлик хизматлари буюртмачиси риэлтор-лик ташкилоти ходимининг зарур ^ужжатларни йигиши учун унинг номига нотариал ишончнома расмийлаштиришига х,ам тугри келмокда. Мазкур х,олатлар, шунингдек, риэлторлик хизматлари курсатиш тугрисидаги шартноманинг бирор нор-матив-^укукий жужжат билан тасдикланган наму-навий шакли мавжуд эмаслиги [19] риэлторлик хизматлари бозори иштирокчиларининг ^укукла-ри бузилишига, риэлторлик ташкилотларининг харажатлари асоссиз ошишига, уз навбатида, буюртмачиларнинг "кора маклерлар" хизматини танлашларига олиб келмокда.

Хрзирги кунда риэлторлик хизматларининг деярли 70 фоизи тегишли лицензияга эга булма-ган шахслар томонидан амалга оширилмокда. Бу-нинг сабабларидан бири, гарчи курсатиладиган хизмат сифати учун х,еч кандай конуний кафолат берилмаса х,ам, мазкур ноконуний шахслар томонидан курсатиладиган хизматлар нархи риэлтор-лик ташкилотлари хизматларига караганда бир-мунча арзонлигидир.

Колаверса, конунчиликка мувофик лицензия-га эга булган риэлторлик ташкилотларининг х,ам 50 фоиздан ортиги пойтахт Тошкент ша^рида фа-олият юритади, риэлторлик хизматлари курсатиш

буйича минтакавий марказлар етарли даражада йулга куйилмаган [20].

Шунингдек, риэлторларнинг давлат органла-ри ва бошка ташкилотлар билан узаро электрон хдмкорлигини амалга ошириш имконини бера-диган онлайн платформанинг мавжуд эмаслиги кучмас мулк объектлари, уларнинг эгалари, улар-да яшаётган шахслар, солик, коммунал ва бошка мажбурий туловлар буйича карздорлик хдкидаги маълумотларни уз вактида олиш имконини бер-майди [21].

Риэлторлик фаолиятини амалга ошириш тар-тибини соддалаштириш оркали ушбу сохдцаги хуфёна иктисодиётга [22] барх,ам бериш максади-да х,амда ривожланган хорижий мамлакатларнинг илгор тажрибасидан келиб чикиб, амалдаги конун ^ужжатларига куйидагиларни назарда тутувчи уз-гартиришлар киритиш таклиф этилади:

1. Амалга оширилиши учун лицензиялар та-лаб килинадиган фаолият турларининг руйхати-дан риэлторлик фаолиятини чикариш, риэлторлик малака ошириш курсларида укиш талабини бекор килиш. Бунда риэлторларнинг малака сертифика-тини олиш тартиби саклаб колинади [23];

2. Малака сертификатининг амал килиш мудда-тини 5 йил муддатдан 10 йил муддатга узайтириш;

3. Риэлторлик ташкилотининг риэлторлик хизматлари буюртмачиси олдидаги фукаролик жавобгарлигини Интернет оркали сугурта килиш имкониятини жорий этиш [24];

4. Адвокатларга риэлторнинг малака серти-фикатини олмаган х,олда риэлторлик фаолиятини амалга ошириш ^укукини бериш оркали риэлторлик фаолияти субъектлари доирасини кенгайти-риш.

Фойдаланилган адабиётлар руйхати

1. Мадаминов А., Турсунов А. Янги уйлардаги хонадонларни курилиш вактида сотиб олиш: муам-мо ва ечимлар. 08.07.2019й. https://zamm.uz/jamiyat/56604-yangi-uylardagi-honadonlarni-quriHsh-vaqtida-sotib-olish-muammo-va-echimlar.html

2. Узбекистон Республикасининг 2010 йил 22 декабрдаги "Риэлторлик фаолияти тугрисида"ги ко-нуни.

3. Риэлторлик фаолиятини лицензиялаш тугрисидаги низом (Вазирлар Мах,камасининг 2011 йил 10 майдаги карори билан тасдикланган).

4. Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 11 апрелдаги "Тадбиркорлик фаолияти со^а-сидаги лицензиялаш ва рухсат бериш тартиб-таомилларини янада кискартириш ва соддалаштириш, шунингдек, бизнес юритиш шарт-шароитларини яхшилаш чора-тадбирлари тугрисида"ги фармони.

5. Ещанова Д. Гражданско-правовые основы регулирования страхования инвестиционной деятельности в Республике Узбекистан. Правосудие. № 4, 2020 г., с.77-78.

6. Kholmirzaev U. Проблемы ответственности лиц, контролирующих корпорации перед кредиторами в узбекском праве. Review of law sciences, No. 3, 2020, pp. 146-154. doi:10.24412/2181-1148-2020-3-146-154.

7. Рузиназаров Ш.Н., Ачилова Л.И. Электронные сделки и проблемы их применения в условиях цифрового гражданского оборота. // Развитие общества и науки в условиях цифровой экономики. -2020. - С. 4-25.

8. Askarov J. Definition and importance of public-private partnership // Review of law sciences. - 2017. -Т. 1. - №. 2. - С. 17.

9. Риэлторнинг малака сертификатини бериш тартиби тугрисидаги низом (Адлия вазирлиги томонидан 2011 йил 10 июнда 2236 разами билан руйхатдан утказилган).

10. Риэлторлик ташкилотлари учун жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга, терроризмни молиялаштиришга ва оммавий ^иргин ^уролини тар^атишни молиялаштиришга ^арши курашиш буйича ички назорат коидалари (Адлия вазирлиги томонидан 2011 йил 24 августда 2257 разами билан руйхатдан утказилган).

11. Узбекистан Республикаси Риэлторлик хизматларининг миллий стандарти (1-РХМС) "Риэлторлик хизматлари сифатини назорат ^илишнинг ички ^оидаларига ^уйиладиган умумий талаблар" (Адлия вазирлиги томонидан 2011 йил 12 июлда 2244 разами билан давлат руйхатидан утказилган).

12. Узбекистон Республикаси Риэлторлик хизматларининг миллий стандарти (2-РХМС) "Кучмас мулк бозорида ахборот ва маслахдт хизматлари" (Адлия вазирлиги томонидан 2014 йил 18 ноябрда 2626 разами билан руйхатдан утказилган).

13. Узбекистон Республикаси Риэлторлик хизматларининг миллий стандарти (3-РХМС) "Кучмас мулк объектларининг ва уларга булган ^у^у^ларнинг савдосини ташкил этиш" (Адлия вазирлиги томонидан 2015 йил 3 февралда 2652-руйхат разами руйхатдан утказилган).

14. Дания Кироллиги "Кучмас мулкни сотиш тугрисида"ги ^онуни (30.06.1993 й.).

15. Zoyirova D. A. (2019). Features of translation from english to Russian. Экономика и социум, (10), 71-73 б.

16. Испания Кироллиги "Кучмас мулк ва транспорт секторидаги шошилинч либерализация чора-тадбирлари тугрисида"ги ^онуни (20.05.2003 й.).

17. Беларусь Республикаси Президентининг 2006 йил 9 январдаги "Беларусь Республикасида риэлторлик фаолияти тугрисида'ги фармони.

18. Сингапур Республикаси Кучмас мулк агентлари (лицензиялаш ва руйхатга олиш) коидалари (01.11.2010 й.).

19. Австрия Республикаси "1994 йилги Саноат кодексига узгартириш киритиш тугрисида"ги Федерал ^онуни (14.08.2012 й.).

20. Умаров Б.А, Мухитдинова Ф.А., Нормативно-правовые гарантии прав предпринимателей в Узбекистане // Актуальные проблемы гуманитарных и естественных наук. - 2016. - №. 2-3. - С. 218-221.

21. Ещанова Д. Правовое регулирование инвестиционной деятельности. "Одиллик мезони" ил-мий-амалий ^у^у^ий журнал. ISSN 2181-9521, № 4, 2020 г., с. 49-51.

22. Рузиназаров Ш.Н. Современные тенденции развития «цифровой» унификации законодательства в сфере предпринимательства: уникальная ценность немецкого права // Review of law sciences. -2019.-Т. 2,-№. 8.

23. Radjapov H. The Identification of Tacit Collusion in Oligopolistic Markets. Diss. 2019.

24. Умаров Б.А. Давлатнинг и^тисодиётга маъмурий таъсирини камайтириш ва номарказлаштириш тенденциялари. "Ху^у^ий тад^и^отлар" электрон журнали. 2019 Special Is. - 37-45 б. (Doi Journal 10.26739/2181-9130). Orcid ID: 0000-0002-3400-9439.

25. Eshchanova D. Actual problems of legislation of the development of internet insurance in Uzbeki^an. TSUL Legal Report International electronic scientific journal 1 (1) 2020, E-ISSN:2181-1024, pp. 69-72.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.