CC BY
20FTAXP 14.25.09 DOI: 10.52512/2306-5079-2021-88-4-126-135
AFЫЛШЫН Т1Л1 СAБAFЫНДA ОKУШЫЛAРДЫ ЦAШЬЩТЬЩТAН ОЦЫТУДЬЩ
ЦОЛДAНУ ЭД1СТЕМЕС1
Э.Н. Шаяхметова*, Н.У. Сайбекова Абaй aтындaFы Козок ^лттык пeдaгoгикaлык yнивepситeтi, Алмaты К., К^окстн
e-mail*: [email protected]
К^ыктыктон окыту тexнологиялapын колдога отьфьт окыту бaлaлapдын бiлiм aлy мYмкiндiктepiн eAayip кeнeйтeдi, кeптeгeн жaFдaйлapдa oкyшылapдын нeгiзгi жaлпы бiлiм 6epy бaFдapлaмaсын толык бiлiм бepyдe мeнгepyiн кaмтaмacыз eтyгe мумшндж бepeдi. взeктiлiк пaндeмия кeзeнiндe к^ыктыктон бiлiм бepyгe мшу Kaжeттiлiriнe бaйлaнысты. Кaзipгi yaK^na кaзipri зaмaнFы тexникaлык окыту к¥PaлДapын колдону бiлiм 6epy жэнe aкпapaттык мэдeниeттщ KeH тapaлFaн ^былысыга aйнaлды, б^л жолпы бiлiм 6epy тэсiлiн жэш шeт тiлдepiн окытуды aйтapлыктaй eзгepттi. Бiздiн eлiмiздe aкпapaттык бiлiм 6epy тexнологиялapы кapкынды дaмып, окытудын дэстYpлi тYpлepiмeн бipгe бiлiм 6epy ^o^c^e eз оpнын сeнiмдi тYPдe aлa бaстaды. Б^л моколо вгылшын тш caбaктapындa oкyшылapдын дистонциялык окуын тaлдayFa жэнe колдону эдicтeмeciн cипaттayFa apнaлFaн. Зepттeyдiн нeгiзiн Fылыми-эдiстeмeлiк эдeбиeттepдi тeopиялык зepттey жэнe жaлпылay, сондой-aK зepттey тaкыpыбымeн бaйлaныcты Интepнeт - pecypcrap K¥Paйды; тaлдay жэнe жaлпылay сиякты Fылыми эдicтep кoлдaнылaды. Кaшыктыктaн окыту K&îipri бiлiм 6epy мoдeлiнiн a^ipa^ac бeлiгi болып тaбылaды. Мaкaлaдa кeлeci зepттey эдicтepi кoлдaнылaды: Fылыми жэш эдicтeмeлiк эдeбиeттepдi, кaзaкcтaндык жэнe шeтeлдiк Faлымдapдын ж¥мыстapын тaлдay жэнe жaлпылay, эдicтeмeлiк тaлдay, сонын бapыcындa к^ыктыктан окытудын кoлдaныcтaFы мoдeльдepi мeн тexнoлoгиялapы зepттeлдi. Ж^мыстын нэтижeлepi - aBTOp бiлiм 6epy пpoцeciнiн caпacы мeн онын тиiмдiлiгi бiлiм aлy пpoцeciн жeнiддeтeтiн кaшыктыктaн окытуды ддоыс ¥ЙымдaстыpyFa тэyeлдiлiгiн aныктaйды.
Tyüíh свздер: к^ыктыктон бiлiм 6epy, окыту, aFылшын тш, кoлдaнy эдicтeмeci, тexнoлoгия
Kipicne
Кaшыктыктaн окыту эдicтeмeci - б^л caбaктын кapaпaйым жэнe кeдepгiciз eткiзy жYЙeci. Ол ¥лыбpитaниядa oйлaп тaбылFaн жэж кaзipгi yaкыггa бapлык eлдepдe бeлceндi кoлдaнылaды. TaFM дa K0cымшa б^м aлyFa кeмeктeceдi. Бiлiм глушы YЙ ж^мысын Yнeмi жacaй oтыpып, т^окты бeкiтiлгeн дaFдылapды aлaды. Тeopия жaггыFyлapынa жYЙeлi тYPдe косылып, кaжeтciз кepнeyciз тYciнiлeдi. Тeopиялык жэнe пpaктикaлык дaFдылapды кaлыптacтыpyFa мaтepиaлдapды жYЙeлi тYPдe зepттey жэнe ayдиo, бeйнe тacымaлдaFыштapдaFы жaггыFyлapды диктopдaн кeйiн тындay жэнe Kamanay пpoцeciндe кол жeткiзiлeдi. Кaшыктыктaн окытуды толык пaйдaлaнy Yшiн пeдaгoгикaдaFы eзгepicтepдi кaбылдay кaжeт.
Тiлдepдi кaшыктыктaн окыту - б^л бeйнe, ayдиoкoнфepeнция apкылы интepaктивтi peжимдe тiлдi окыту тэжipибeci. Б^л aFылшын тiлiн oкытyFa aœp eтyi мYмкiн. Тiлдi кaшыктыктaн окыту Бpитaндык Кeнecтiн 2012 жылы aFылшын тiлiн YЙpeтy Yшiн кaжeт кeйбip ayдaндapдaFы м¥Faлiмдepдщ жeтicпeyшiлiгiн eтey Yшiн, окыту тYpiн cипaггay Yшiн кaбылдaFaн тepминi болды. Б^л т¥pFыдa ол «элeyмeтriк eзapa эpeкeггecyдi, диглогты, пiкipтaлacтapды жэнe мэдeниeтapaлык aлмacyды кoлдay Yшiн интepнeт-бaйлaныc K¥PaлДapын» пaйдaлaнy peтiндe cипaггaлFaн тeлeдидapлык ж¥мыcтap Yшiн KOлдaнылaтын бeйнeкoнфepeнциялapдaн eзгeшe.
БYгiнгi тaндa дэcтYpлi окыту к¥PaлДapы aFылшын тiлiн oкытyдa жeтeкшi opын aлaды, бipaк бeйнe, дыбыс жэнe aнимaция сиякты эpтYpлi aкпapaггык-кoммyникaциялык тexнoлoгиялapды кoлдaнy apкылы бiлiм бepy opтacын эpтapaптaндыpyFa бoлaды. М^нын 6SPÍ oкyшылapдын тaнымдык бeлceндiлiгiн apггыpyFa, оку ic-эpeкeтiндe мoтивaцияны apттыpyFa, тiл мeн шeт тiлiн YЙpeнyгe дeгeн кызы^ушылыкты apггыpyFa тiкeлeй ыкпaл eтeдi, сондыкган бapлык тexнoлoгиялapды кoлдaнy oкyшылapдын эмоционолды caлacынa Yлкeн эcep eтeдi. 0з кeзeгiндe мoтивaция мeн тaнымдык бeлceндiлiктi apггыpy окушынын оуызшо ceйлeyiн дaмытyFa гайд^ы эcep eтeдi. Эдicтeмeлiк эдeбиeггepдi тaлдaFaннaн кeйiн бiз кaшыктыктaн окыту тexнoлoгиялapын колдота oтыpып, aFылшын тшш окыту эдicтeмeci жeткiлiкciз дaмыFaнынa газ жeткiздiк.
Зерттеу максаттары мен MÏHgeTTepi
Б^л мацалада агылшын тiлi сабагында цашыцтыцтан оцытудыц рел^ оныц кемшiлiктерi мен артыцшылыцтарына анализ жYргiзiледi. Б^л тацырыптыц езектiлiгi соцгы уацытта цазiргi элемде цашыцтыцтан оцытудыц мацыздылыгы артып келе жатцанды^ымен аныцталады. Цашыцтыцтан оцыту формасы м¥Fалiмдерге mymkîh емес цол жетiмдiлiктi цамтамасыз ету арцылы бiлiм беру тецшздтн жецуге кемектеседi. Тiлдi цашыцтыцтан оцыту стандартты оцу процессiнен ерекшеленедi, ейткенi ол жYргiзiлетiн сыныптаFы ынтымацтастыцца цараFанда тiлдi оцыту мен Yйренудi тезiрек жYргiзуге баFытталFан.
Мацаланыц негiзгi мацсаты: цашыцтыцтан оцытуды зерттеу жэне талдау. Оны оцушыларFа арнап, аFылшын тiлiн оцыту сапасын арттыру, бiлiм беру жэне сейлеу мэдениетш дамыту, шет тшн практикалыц тYсiнудi Yйрену Yшiн тиiмдi цолдануFа болады. Осы бапта цойылFан мiндеттер:
- аFылшын тiлiн оцытуда цашыцтыцтан бiлiм берудщ релiн зерттеу;
- емiрдiц жеке сценарийiн жYзеге асыруFа жэне оларды жYзеге асырудыц барабар тэсiлдерiн цолдануFа эсерiн талдау.
Зерттеу материалдары мен эдiстерi
Мацалада келесi зерттеу эдiстерi цолданылады: Fылыми жэне эдiстемелiк эдебиеттердi, цазацстандыц жэне шетелдш Fалымдардыц ж^мыстарын талдау жэне жалпылау, эдiстемелiк талдау, соныц барысында цашыцтыцтан оцытудыц цолданыстаFы модельдерi мен технологиялары зерттелдi. Зерттеудщ теориялыц негiзi отандыц авторлар (Н.М.Мейрамов, А.Ц. БекболFанова, Э.С.Сергазинова) жрмыстары, сондай-ац шетелдiк авторлар (C. Halpem, M. Porto, U. Rahayu, M. Byram, A. Sapriati, Д.А. Капасова, Е.Б. Чекина, A.B. Агеевец, Т.Ф. Левина) жарияланымдары болды, онда цашыцтыцтан оцытудыц артыцшылыцтары мен кемшшктер^ сондай-ац оныц даму процес царастырылады. Зерттеудщ практикалыц мацыздылы^ы мацала материалдарын, атап айтцанда технологиялар кешенш аFылшын тiлi сабацтарында, сондай-ац орта жэне жоFары педагогикалыц мекемелердегi аFылшын тiлiн оцытудыц теориясы мен эдютемес бойынша семинарларда цолдану мYмкiндiгiнен тирады.
Негiзгi бвлiм
Цашыцтыцтан оцыту - б^л цазiргi заманFы бiлiм беру моделшщ ажырамас белiгi, ол бшм беру мекемесiнен жэне эр м¥Fалiмнен оцыту эдiстерiн жаца стандарттар мен технологияларFа сэйкес цайта царауды талап етедi [1; 225]. ПандемияFа байланысты 2020 жылдан бастап барлыц жерде енпзшген цашыцтыцтан оцыту, б^л цашыцтыцтан бiлiм беру технологияларын цолдану арцылы оцытуды дамытуFа кYштi серпiн бердь БYкiл бiлiм беру жYЙесi Yмiтсiз жаFдаЙFа цойылды, онда бiлiм беру процесш жYзеге асырудыц барлыц децгейлервде жалFастыру тек цашыцтыцтан оцыту форматында мYмкiн болды. Барлыц оцу орындары тетенше жаFдаЙFа тап болFанына жэне кептеген оцытушыларда жылдар бойы пысыцталFан оцытудыц YЙреншiктi Yлгiсiн алып тастап, жаца форматты iске асыру Yшiн кедергiлер туындаFанына царамастан, цазацстандыц бшм беру жYЙесi осындай «стресс--тестке» тетеп бердi.
Зерттеп жатцан тацырып аясында аFылшын тiлiн цашыцтыцтан оцыту форматын дамыту ерекше категория болып табылады. АFылшын тiлiн цашыцтыцтан оцыту кептеген жылдар бойы оцушыларFа оцу процесш жетiлдiрудiц жэне кYрделi тацырыптарды тезiрек, тиiмдi игерудiц кептеген жолдарын ^сынады. Б^л алFышарттар FалымдарFа оцытудыц онлайн режимше етуiн жэне болашацтыц жетекшi Yрдiсi ретiнде оцыту эдютерш одан эрi дамытуды болжауFа мYмкiндiк бередi.
Цашыцтыцтан оцытуды кейде онлайн режимшде оцыту деп те атайды. Б^л термин Еуропалыц Одац царжыландыратын «LANCELOT» (сертификатталFан м¥Fалiмдермен онлайн тш YЙрену) жобасы аясында тiлдi оцыту Yшiн синхронды (яFни нацты уацыт режимiнде) компьютерлiк байланысца цатысты цолданылды [2; 98]. Жалпы, онлайн режимiнде тiлдердi оцыту мен YЙрену туралы Fылыми-зерттеу жэне практикалыц эдебиеттер жетiспейдi, яFни зерттеу органы кебшесе тiл YЙренуге емес, мэдениетаралыц мацсаттарFа баFытталFан.
Сондай-ац цашыцтыцтан оцыту технологиясы оцушылардыц пэн саласындаFы цызметкерлермен (ЖОО профессорларымен, Fылыми цызметкерлермен) езара ю-цимыл жасау ц^ралы ретiнде бейiндiк оцытуды юке асыруда жэне оцушыларFа бшм берудщ жеке мазм^нына цол жетюзущ жэне белгiлi бiр пэндердi терендетш оцытуды ^сынудыц езге де нысандарында мацызды болып табылады. Бiздiц
ойымызша, оцытуга цашыцтыцтан царау оцушылардын ынтасы мен цызыгушылыгын едэуiр арттырады.
Эр эдютщ взiндiк багыты жэне взiндiк басымдыцтары бар. БYгiнгi танда жаhандану царцынын, ацпараттыц технологиялар мен интернеттiн мYмкiндiктерiн ескере отырып, агылшын тiлiн интернетте Yйрену Yшiн барлыц цолданыстагы эдiстердi цайта царастыруга болады. Ацпараттыц технологияларды цолдана отырып, агылшын тiлiн Yйренудiн дэстYрлi эдiстерiн цолданудын щсцаларын царастыру цажет.
Алайда, агылшын тiлiнде онлайн сабацтарды вткiзудiн квптеген эдiстерi мен тэсшдерше царамастан, оцытушылар осы эдютеменщ кейбiр негiзгi айырмашылыцтарын атап втп:
- онлайн-сабацтарды вткiзудiн техникалыц жагын ^йымдастырудагы ыцтимал циындыцтар (^йымдастыру сэттерше уацытты ^лгайту, оцушыларга квмек кврсету, форсмажорлыц жагдайлардын пайда болу мYмкiндiгi);
- оцушылардын назарын басцарудагы циындыцтар, сонымен цатар оцу материалымен эр тYрлi ж^мыс режимдерiн ауыстыру цажеттшш;
- онлайн сабацтарды вткiзуге м¥Fалiмнiн энергия шыгындарынын артуы (с^хбаттасушымен тшелей байланыстын болмауы, оцушылардын квнiл-кYЙiн аныцтай алмау, онын ж^мыс iстеуге дайынды^ы оцушылардын цызметiн ^йымдастыру эдiсiн тандауда циындыцтар тудыруы мYмкiн).
Сондыцтан аFылшын тiлiн цашыцтыцтан оцыту - тшмдшш т¥рFысынан ен цызыцты, эсiресе, тартымды болып кврiнедi. Цашыцтыцтан оцытудын кез-келген тYрi цаншалыцты тиiмдi болатыны тврт факторFа байланысты:
- цашыцтыцта бвлшгенше царамастан оцытушы мен бiлiм алушынын взара тиiмдi iс-цимылы;
- б^л ретте цолданылатын педагогикалыц технологиялар;
- эзiрленген эдiстемелiк материалдардын тиiмдiлiгi жэне оларды жеткiзу тэсiлдерi;
- керi байланыстын тиiмдiлiгi [3; 101].
Цашыцтыцтан оцытудын бiрегейлiгi онын оцытудаFы жеке факторды жоцца шыFаратындыFында жэне студенттердщ ацпаратты цабылдаудын бiрнеше арналарын цолдануFа, оцытушынын бацылауында субъективтi факторды бейтараптандыру цабiлеттiлiгiнде. Екiншi жаFынан, кез келген бшм беру тYрi сияцты, цашыцтыцтан оцытудын да кемшiлiктерi бар, б^л нэтиженiн сапасына айтарлыцтай эсер етедь Цашыцтыцтан оцыту эдiстерiн цолдана отырып, аFылшын тiлiн менгеру мYмкiндiгi ^мэн тудырады, вйткенi б^л Yдерiстiн свйлеу эрекет эртYрлiгiн оцытуымен байланысты взшдк ерекшелiктерi бар.
Цазiргi уацытта цашыцтыц конференция терминi синхронды байланысты жещлдететш жэне арнайы жабдыцты цажет етпейтш «Skype», «Zoom» сияцты баFдарламалыц жасацтамаFа баFытталFан компьютерлiк байланыс бейне ц^ралдарына да цатысты болуы мYмкiн. Бшм беру технологияларын цолданудаFы мацсат «цалыпца келпруге» цол жеткiзу болуы керек. Тiлдi цашыцтыцтан оцытуда цалыпца келиру оцушылар м¥Fалiм экраннын арFы жаFында екенiн ^мытып кеткен жаFдайда Fана мYмкiн деп айтуFа болады. Б^л м¥Fалiмдерге жана технологияларды тиiмдi пайдалануды Yйрену Yшiн цолдау мен уацыт цажет екенiн бiлдiредi. Бiлiм беру технологиялары саласындаFы кез келген жатты^у технологияны цалай цолдану керектiгiн Yйренуден гврi квп нэрсенi цамтиды. АFылшын тiлi м¥Fалiмдерi сонымен цатар оцушыларды жацсырац тарту Yшiн вздерiн экранда цалай кврсетуге Yйретудi цажет етедь Интернеттi цолданатын классикалыц эдiс ю жYзiнде тегiстеледi, вйткенi аударма баFдарламаларын немесе студенттер арасында вте танымал аудармашыларды дамыту б^л эдiстi тшмаз етедi. Аудармашылардан басца, б^л эдю шетелдiк фильмдердi алдымен субтитрмен, содан кешн субтитрсiз кврудi де цамтиды. Б^л эдiс эсiресе CYЙiктi фильмдерiнiздi царау кезiнде тиiмдi. Телешоуларды квру аFылшын тiлiн YЙренудiн бастапцы кезендервде, свздiк цоры элi де аз болFан кезде жэне тындау даFдылары ацсап т¥рFан кезде квп квмектеседь вйткенi, баFдарламаларда ен квп таралFан свздер мен царапайым свз пркест^ цолданылады жэне б^л шетелдiк студенттер Yшiн вте цолайлы. Эрi царай, аFылшын тiлiне барынша ену ^сынылады: клиптердi, жаналыцтарды, телешоуларды царау, эндер мен аудиороликтердi тындау, бастысы - м^нын бэрi студент Yшiн цызыцты болуы керек.
ЖоFарыда айтылFандардын бэрiне CYЙене отырып, цашыцтыцтан оцыту студенттер Yшiн Yлкен элеуетке ие екенiн тYсiнуге болады. Технологиянын дамуы бiлiм беру мYмкiндiктерiнiн дамуына экеледi. Цазiргi уацытта аFылшын тiлi сабацтарында оцытудын тиiмдiлiгiн арттыру Yшiн жана ацпараттыц-коммуникациялыц технологиялар мен тYрлi элеуметтiк серверлердi пайдалануFа болады.
Kfl3av, улттыц цыledap пeдaгогuкaльщ ymueepcumemm^ Хaбapшыcы № 4(88), 2021
^шы^ыктон окытудын мандой тexнoлoгиялapынa оку ^овдст oнтaйлaндыpy к¥Paлы peтiндe мынaлap жотоды:
1. Подтст (жэптй, KeH фopмaггы xo6op тapaтy) - дYниeжYзiлiк Faлaмтopдa эудио нeмece видeo тpaнcляциялapды жэсэу жэнe тapaтy пpoцeci. Эдeггe ap подкосттын eзiндiк тaкыpыбы жэнe жapиялay жиiлiгi болэды. Пoдкacггap тeлeдидapFa жэксы бэломо болып тобылоды, eйткeнi oлapды пойдолону оной, экысыз жэнe тез-^л^н yaкыггa кол жeтiмдi. Пoдкacггapдын бapлык тYpлepiн бipнeшe топко бeлyгe болады:
- тYпн¥Cкaлык пoдкacггap - am тiлiнiн ceйлey жозбосы 6op фaйлдap;
- oкытyшылapFa apнaлFaн пoдкacггap - окытушы oкyшылapFa eзi жосэйтын пoдкacггap;
- oкyшылapдын пoдкacггapы - oкyшылap кeбiнece окытушынын кeмeгiмeн жозотын пoдкacггap [4; 274].
2. Вeб-жобaлap. Вeб-жoбa - б^л жобэлэу эдicнaмacын ^шы^ыктон окыту мYмкiндiктepiмeн бipiктipyдiн нэтижeci. Б^л тexнoлoгия кYPдeлi тaпcыpмa тYpi болып тобылады. Б^л тexнoлoгияны Колдэну кeзiндe м¥Faлiм пэндiк жэнe aкпapaггык K¥зipeттiлiктщ жoFapы дeнгeйiнe иe болуы KepeK. Тaпcыpмaнын б^л тYpi окушыдэн aкпapaтпeн жэнe aкпapaггык тexнoлoгиялapмeн ж^мыс iCTey дaFдылapын то^п eтeдi. AFылшын тшш окыту кeзiндe элeктpoндык pecypcтap нeгiзiндe тaпcыpмaлapды пойдолону тYпн¥Cкaлык интepнeт-pecypcтapмeн ж^мыс icтey Yшiн cтyдeнггepдeн тiлдi мeнгepyдiн тиicтi дeнгeйiнiн болуын то^п eтeдi.
3. Фоpyмдap. Кaшыктыктaн окыту тexнoлoгияcынын б^л тYpi мaтepиaлдapFa кeйiнгe кaлдыpылFaн кол жeтiмдiлiгi 6op элeктpoндык кoнфepeнция болып тобылоды. Фopyм - окытушыны YЙлecтipe oтыpып, кaтыcyшылapдын apнaйы ¥ЙымдacтыpылFaн дepбec кызмeтiн eткiзy K¥Paлы. Б^л тexнoлoгиянын нeгiзгi моксоты aFылшын ттн^ кapым-кaтынacтa оку мiндeггepiнe кол жeткiзyгe жэнe бiлiм бepy, aкaдeмиялык eмec cипaггaFы эpтYpлi мэceлeлepдi тaлкылayFa бaFыггaлFaн.
4. Мyльтuмeдuялыц жобa. Myльтимeдиялык жобэ - б^л мyльтимeдиялык pecypcтap жиынтыгы болып тобылотын тaFы 6íp тexнoлoгия. Альбомдэ, яFни мyльтимeдиялык жобэдэ мэт1ндш caйггapFa, эудио фaйлдapFa, бeйнeклиптepгe, гpaфикaлык aкпapaткa жэнe энимоциялык виpтyaлды тypлapFa ciлтeмeлep 6op, oлap бYгiндe eтe тэнымол. Окyшылap бeлгiлi 6íp тaкыpыпты оку кeзiндe aFылшын тiлiндeгi фaйлдapды aкпapaггык жэнe иллюcтpaциялык мaтepиaл peтiндe оной жYктeп, колдонэ опады.
5. Фшьм, тeлeшоyлap. ^ш^ген capaпшылapдын пiкipiншe, кeйбip мaтepиaлды визуэлды Колдэусыз eere сэкгау мYмкiн eмec. Олapды тYciнy жapкын бeйнeлepгe, фpaгмeнтapлыккa, лaкoнизмгe жэж мaтepиaлдын epeкшe, тapтымды opнaлacyынa бaFыггaлFaн. Осылойшо, фильмдep мeн тeлeшoyлap oкyшылapFa бeлceндi лeкcикaны жэксы тYciнyгe, ceздep мeн ceз тipкecтepiн кызыFyшылыкпeн жэж Yлкeн ынтa-жiгepмeн YЙpeнyгe кeмeктeceдi. Б^л эдicкe cэйкec oкyшылap YЙдe фильмдi нeмece эпизодты м^кият кapaп, жэнэ тipкecтep мeн ceздepгe apнaлFaн бipнeшe тaпcыpмaлapды opындaйды: oлapдын ayдapмacын eмec, осы бipлiктepдiн aныктaмaлapын iздey KepeK. Б^л бeлгiлi 6íp лeкcикaлык бipлiктiн мaFынacын тYciнyгe жэнe оны колдэну мэнмэтiнiмeн тaныcyFa кeмeктeceдi. Бос opындapды тoлтыpy бойыншэ тaпcыpмaлapды opындaй oтыpып, окушы лeкcикaны ecтe соктойды жэж онын кoнтeкcтe колой ж^мыс icтeйтiнiн бойкойды.
ЖoFapыдa aйтылFaн тexнoлoгиялapдa бэскэ тaFы дэ кeптeгeн эдicтep 6op. Mыcaлы, блог aFылшын тiлiн YЙpeнyдiн eтe тиiмдi к¥Paлы болып тобылады. Бiз блогты пойдолону eтe ы^эйлы к¥Paл дeп сэнэймыз, eйткeнi оны пойдолону Yшiн apнaйы дaFдылap кaжeт eмec. Блог oкyшылapдын кapым-Кэтынос пpoцeciн ¥ЙымдacтыpyFa кeмeктeceдi, eйткeнi блог жозбосын oкыFaн эдэм блог пaйдaлaнyшыcы кaлдыpFaн xaбapлaмaFa дepey жэуэп бepe опады (eз пiкipiн, тYciнiктeмeciн жэж т.б.) [5; 217]. Эдeггe, aFылшын тiлiн кaшыктыктaн окытудын Yлкeн жoбaлapынын нeгiзiн кaлayшылap, coнымeн кaтap клиeнггepдiн пiкipлepiнeн мaмaндaндыpылFaн фopyмдapдa aлынFaн acaparra ecкepe oтыpып, бэйыпты Fылыми-зepггey ж¥мыcтapын жYpгiзeдi. M¥ндaй зepггeyлep oлapдын нapыккa ^сыетэн aкпapaттык кызмeггep мeн иннoвaциялapдын сэтсын бaFaлayFa Faнa eмec, coнымeн кaтap оку caбaктapын уэктылы жeтiлдipyгe мYмкiндiк бepeдi. Оку пpoцeciн бокылоу нэтижeлepi бойыншэ oкyшылap Yшiн блoгтapмeн ж^мыс icтeyдiн eн кызыкты тYpi - б^л окушынын eзi нeмece oкyшылap тобы жacaFaн тэyeлciз блог дeп aтaлaды. M¥ндaй блогты K¥py oкyшылapды косымшэ мaгepиaлдapды, K¥pылFaн ciлтeмeлepгe apнaлFaн caйггapды iздeyгe итepмeлeйдi, осылойшэ блог - б^л eз бeтiншe бiлiм aлyFa, oкyшылapдын тэyeлciздiгi мeн жayaпкepшiлiгiн дaмытyFa ыкпэл eтeтiн шaFын жобэ. Блог интepaктивтi, eйткeнi блог apкылы oкyшылap oкылFaн мaтepиaлды тaлкылaп, eз пiкipлepiн, ¥cыныcтapын, мэлiмдeмeлepiн жэж т.б. кaлдыpa опады. K^aK^a^^ aFылшын тiлiн кYндiзгi окытудын
цазiрri практикасы бiрцатар проблемалардан зардап шегуде. Б^л цашыцтыцтан оцыту эдiстерiн цолдана отырып, шет тiлiн Yйренгiсi келетiндерге жYriнудiц тагы бiр себебi. Б^л цандай проблемалар жэне цашыцтыцтан оцыту курстары осы кемшiлiктерден толыцтай айырылган ба?
- цазiрri эдiстемелер оцтайлы емес. Эр оцушыга ж^мсалатын уацыт пен ^ш жеткiлiктi Yлкен, бiрац м¥Fалiмнщ жогары бiлiктiлiгi жэне топты бiрнеше кiшi топтарга белу жагдайында да оцу нэтижелерiн оцтайлы деп атауга болмайды;
- оцушылардыц ауызекi сейлеу дайындыгы царцындылыгыныц жеткiлiксiздiгi;
- базалыц дайындыцтыц элсiздiгi жэне репродуктивтi ж^мыстан енiмдi жрмысца тым тез кешу;
- оцудагы эртYрлi ^зац Yзiлiстердiц терiс эсерi, б^л б^рын Yйренген материалды ^мытып кетуге экеледi;
- оцушылар арасында бiлiм, сейлеу дагдыларын игерудегi кемшiлiктердi жою мен алдын алуга цатысты жеткiлiктi нэтижелi ^сыныстардыц болмауы;
- оцушылардыц бiлiмiн багалау жYЙесiнiц ж^мысындагы олцылыцтар массасы;
- кернею ц^ралдарды цанагаттанарлыцсыз тацдау жэне оларды цолданудыц темен дидактикалыц
эсерь
Оцушы келесi факторларга байланысты пэцщ оцуга оц уэждi цолдайды:
- бшм алушыныц дербес бiлiм беру ю-эрекетшщ сэттi етуiне мYмкiндiк беретш цызыцты жэне ыцгайлы материалды ^сыну;
- сабацтыц уацыты мен ^зацтыгын ез бетiнше тацдау мYмкiндiгi;
- оцушыныц цабiлеттерiне, жеке бейiмдiлiгi мен цажеттшктерше сэйкес тапсырманы тандау мYмкiндiгi.
Цашыцтыцтан оцыту кезiнде м¥Fалiм мен оцушы бiр-бiрiнен кецiстiкте белiнедi, бiрац сонымен бiрге олар электронды пошта мен интернеттi цолдана отырып, оцу курсын ц^рудыц арнайы эдiстерi, бацылау формалары арцылы езара эрекеттесе алады. Цашыцтыцтан оцыту жYЙесi дербес компьютердщ кемегiмен жэне Интернет желiсiне шыгу арцылы цажеттi дагдылар мен жаца бшм алуга мYмкiндiк бередi. Цашыцтыцтан оцыту эр тYрлi себептермен кептеген сабацтарды еткiзiп жiберетiн, бiрац сонымен бiрге багдарлама материалын ез бетшше игеретiн студенттер Yшiн мацызды.
Курск облысыныц муниципалитеттерiнде цашыцтыцтан оцытуды ^йымдастырудыц эртYрлi жагдайларын ескере отырып, шет тш м¥Fалiмiне интернет байланысыныц т^рацтылыгына байланысты бiлiм беру ^йымдарында цолдануга болатын оцу процесiн ^йымдастырудыц ею негiзгi формасын царастыру ^сынылады:
- АКТ пайдалана отырып сабацтар етюзу;
- бшм алушылардыц езiндiк ж^мысын ^йымдастырудыц эртYрлi формалары.
Эрбiр веб-блог оцушылардыц мYДделерiн, олардыц оцылган мэтш бойынша пiкiрлерiн, м¥Fалiмге ез цызметш одан эрi жоспарлауга кемектесетiн тYсiнiгiн керсетедi. Цашыцтан оцытуды ^йымдастырудыц тагыда цызыцты тYрi - «Вики», ол бiр немесе бiрнеше адамдар ецдейтш веб-беттер жиынтыгы. М^ндай веб-беттер жиынтыгыныц мысалы белгiлi бiр мацалаларга сэйкес бiреудiц жаца материалды енгiзуiне непзделген белгiлi «Википедия» бола алады [6; 163-175]. Осылайша, Вики - б^л мацала авторлары емес, царау Yшiн ^сынылган жэне жарияланган аудитория арцылы жаца немесе жетiлдiрiлген ацпаратпен жацартылатын бiрлескен мацалалар жиынтыгы. Б^л цызметпен ж^мыс iстеу ете царапайым, ягни багдарламаны пайдалану туралы арнайы бiлiмдi цажет етпейдi. Веб-беттегi кез -келген бетп ецдеу Yшiн батырма немесе сiлтеме тYрiнде жасалган, тацдалган мацаланы ецдеу режимiне ететiн сштеме бар. Ягни, б^л бiрлескен жобалармен ж^мыс iстеу мYмкiндiгi гана емес, сонымен цатар ^жымдар Yшiн мацызды бiрлескен цызмет ц^ралы. Сонымен цатар, викидi цолдану оцушыларга ездiгiнен ж^мыс iстеуге, езiн-езi оцыту процесiн ^йымдастыруга мYмкiндiк бередi. Цашыцтыцтан оцытуды ^йымдастырудыц тагы бiр тиiмдi тYрi - б^л пiкiрталас клубы болып табылатын пошта парагы [7; 30]. Эздерщз бiлетiндей, кез келген пiкiрталас клубыныц белгiлi бiр тацырыптыц векторы бар. Цатысушылар клубца тегiн мYшелiкке с^рау жiбередi жэне бiр кYнде парацца жiберiлген пошта хабарламаларын алады. Цатысушылар жаца мэселелердi кетере алады, парац мYшелерiне с^рацтар цоя алады, ж1бершген хабарламалар мен жауаптарга жауап бере алады. Пошта парагы -халыцаралыц идеялар, с^рацтар мен тэжiрибе алмасу форумы. Оцушылар м^ндай клубты ездерше цажет ацпаратты табу Yшiн цолдана алады жэне оцу мен мэдениет бойынша птрталастарга цатыса алады.
Kflзaц улттыц цыledap пeдaгогuкaлыц ymueepcumemm^ Хaбapшыcы № 4(88), 2021
Зерттеу нэтижeлepi мен оларды талдау
Kaîipri кeзeндe aFылшын тiлiн кaшыктыктaн окыту cыныптaFы окуды тoлыктыpaды, coнымeн кaтap oкyшылapдын эpтYpлi кaжeггiлiкгepiнe cэйкec aprami мaкcaггapFa кол жeткiзyгe бaFыггaлFaн. Б^л жYЙe Yздiкciз дэмып кeлeдi. Кaшыктыктaн бiлiм бepyдiн мaкcaггapы мeн мiндeггepi бiлiм бepy мeкeмeci мeн окытушыдэн eмec, oкyшылapдaн бiлiм бepy кызмeтiн тYгынyшылap peтiндe пэйдэ бoлaтындыFы эйкын ceзiлeдi. Б^л мaкcaггap мeн мiндeггepдi oкытyшылap eздepi eмip CYpeтiн жэж ж^мыс icтeйтiн элeyмeггiк opтaFa, сондэй-эк виpтyaлды кoFaмдa (кoFaмдacтыктa) oкyшылapдын кeзкapacын кaлыптacтыpaтын aкпapaггык aFындapFa бэйлонысты эныктойды. Кaзipгi кeзeндe кaшыктыктaн окыту ^о^сш ¥Йымдacтыpyдa, эдeггe, оку кызмeтiн ¥Йымдacтыpyдьщ кeлeci фopмaлapы колдонылоды:
- оку (мэтiндiк) мaтepиaлдapын ^сыну;
- жэтты^у тaпcыpмaлapын ¥Йымдacтыpy;
- «элeктpoндык тpeнaжepлapды» пойдолону (пaйдaлaнyшынын бiлiм дeнгeйiнe «болтау» жaггыFyлapы, кeнecгep мeн кaйтaлaнyлap);
- виpтyaлды оку opтacындaFы топтык ж^мыс (кoнфepeнция);
- элeктpoндык поштэ apкылы нeмece нэкты ya^ina тьютopдын бacшылыFымeн жeкe ж^мыс;
- жeкe оку жoбaлapын opындay;
- oбъeктивтi бaкылaнaтын индикaтopлap (оку кepceткiштepi) нeгiзiндe окытудын пpoцecciн eлшey [8; 81].
M¥Faлiм дидaктикaлык мaтepиaлцapды, иллюcтpaциялapды, кapтaлapды, бeйнe жэнe эудио cюжeггepдi колдонэ элоды, coнымeн epeкшeлeнeдi, яFни apнaйы тexнoлoгиялapды колдэну apкылы кYндiзгi жэнe кaшыктыктaн окыту apacындaFы aйыpмaшылыктap жойылады. Кaшыктыктaн бiлiм бepy тexнoлoгиялapын пaйдaлaнa oтыpып, бiлiм бepy бaFдapлaмaлapын icкe э^фудын нeгiзгi нысэны онлэйн сэбэк болып табылады. M¥ндaй caбaктapды eткiзy элeктpoнды бэйлэныс K¥PaлДapы мeн собоккэ дидaктикaлык мaтepиaлдap жиынтыFы болып тэбылотын «Moodle» кaшыктыктaн окыту жYЙeci (кaшыктыктaн окыту кypcтapын K¥pyFa apнaлFaн opтa) нeгiзiндe K¥PылFaн бiлiм бepy pecypcы K¥paлдapынын кeмeгiмeн жYзeгe acыpылaды [9; 486]. «AFылшын тiлi» пэнi caлacындaFы бшм бepy pecypcынын мэзм^ны элeктpoндык кypcтapдaн т^эды. 3p кypc пэн бойыншэ бaFдapлaмaлык мaтepиaлFa жэнe бiлiм бepy ^йымынын оку жocпapынa cэйкec кeлeтiн дидaктикaлык бipлiкгep сэнынэн т^эды. Сондэй-aK, ap кypcкa элeктpoнды окулык, пэн бойыншэ ж^мыс бaFдapлaмacы, дeнcayлыкты сэктэу бойыншэ мaтepиaлдap Kipyi мYмкiн. Кypcтын ap дидaктикaлык бipлiгi кeлeci к¥PылымFa иe: тeopиялык мaтepиaл; пpaктикaлык мaтepиaл; бiлiмдi бaкылayFa apнaлFaн мaтepиaлдap.
Тeopиялык жэнe пpaктикaлык мaтepиaлды эpтYpлi тэciлцepмeн ^^rayFa болады: бeйнe, флэш-энимэция, мэтiндiк мaтepиaл, пpeзeнтaция т.б. мaтepиaлды ^сынудын ap эдiciнiн eзiндiк apтыкшылыктapы мeн кeмшiлiктepi 6OP. Mыcaлы, бeйнe тYpiндe ^сыну кepнeкiлiктiн жoFapы дeнгeйiн Комтэмосыз eтyгe мYмкiндiк бepeдi, 6ípok aкпapaт жaзылмaFaн (нeгiзгi oйлapды бeлiп кepceтy киын); мэтiндiк мaгepиaл a^apanbi кэбылдоудын эдeггeгi тэciлi болып тэбылоды, 6ípok мaтepиaл эpдaйым K¥pылымдaлмaйды.
^ш^ген aдaмдap дaFдылapды игepyдiн кaшыктыктaн тYpiн кэлойды, б^л окытуды ¥Йымдacтыpyдын осы фopмacы жэбэ элотын бeлгiлi 6íp ceбeптep мeн кaжeггiлiктepгe бэйлонысты. Кaшыктыктaн окытудын K^ipri кeздeгi Yлкeн c¥paныcынa бэйлонысты онын кYштi жэнe элшз жaктapын ecкepгeн жeн. Кaшыктыктaн окытудын бipкaтap apтыкшылыктapы 6op:
- и^мдиш - кeптeгeн кaшыктыктaн окыту кypcтapындa нэкты бeлгiлeнгeн кecтe жок, 6ípok oлapды бeкiтy жэнe oкyшылapдын бшмш тeкcepy Yшiн бeйнe дэpicтep мeн тaпcыpмaлap 6op;
- мoдyльдiлiк - oкyшылap бeлгiлi 6ÍP пэндi мeнгepy Yшiн бiлiм бepy плaтфopмacындa ¥CынылFaн кypcтapдaн eздepiнiн оку жocпapын K¥pa элоды;
- пapaллeлизм бeлгiлi тaкыpыпты кобылдэу нeгiзгi бiлiм элу кeзiндe жYзeгe acыpылyы мYмкiн;
- ^зэк уэкыт эpeкeт eтy - бшм aлyшылap yaкытшa жэнe кeнicтiктiк бeлдeyлepдiн болуынэ кapaмacтaн, бэскэ кэлодэ нeмece тiптi eлдe болэ oтыpып, бшм ana элоды жэнe дaFдылapды Kaлыптacтыpaды;
- интерактивтш езара ю-цимыл (диалогпк оцыту, оныц барысында педагог пен бiлiм алушылардыц езара iс-цимылы жYзеге асырылады) - с^рацтар мен жауаптар алмасу, орындалатын тапсырмалардыц сапасын бацылау, керi байланыс алу [10; 7].
Сонымен, цашыцтыцтан оцытудыц арцасында оцушылар бос уацытында ездерiне ыцгайлы царцынмен айналыса алады, бар бiлiмдерiн терецдете алады немесе цосымша дагдылар ала алады. Алайда агылшын тiлiн цашыцтыцтан оцыту кезшде келесi кемшiлiктер пайда болуы мYмкiн:
- «ж^мыс» атмосферасын ц^рудагы циындыц - м¥Fалiм мен оцушы арасында тiкелей байланыстыц болмауына байланысты цажетт психологиялыц климатты ^йымдастыру жэне сацтау циынга согады;
- цажетп техникалыц жабдыцтыц болмауы - барлыц оцушылар мен оцытушылардыц дербес компьютерi, сондай-ац цашыцтыцтан оцыту салынган интернетке шыгу мYмкiндiгi жоц. Цашыцтыцтан оцыту ц^ралдарын пайдалануга техникалыц дайындыц цажет;
- оцушыларды цажетп бiлiм алуга ынталандырудыц циындыгы - оцытушыныц алдында жаца мiндет т^р;
- оцушылардыц бiлiмi мен дагдыларыныц цалыптасуын бацылау мэселесi. Оцушылар жогары бага алу Yшiн сырттан кемек ала алады;
- практикалыц дагдыларды игерудегi циындыц - бYгiнгi практикалыц жэне зертханалыц ж^мыстарды цашыцтыцтан жYргiзу нашар дамыган [11; 79].
Цашыцтан тэж1рибеде цолдануга болатын ец заманауи тренажерлер практикалыц немесе гылыми-зерттеу ж^мыстарына «нрЬ> шомылуды алмастыра алмайды. Цашыцтыцтан оцыту процесiнде туындайтын циындыцтарды жецу Yшiн м¥Fалiм, эшресе жас оцушылармен ж^мыс жасау кезiнде интерактивтi царым-цатынас жасауы керек. Назарды цызметтiц бiр тYрiнен екiншiсiне Yнемi ауыстырып отыру, жарцын жэне турльтусн презентациялар жасау, оцушылардыц талцыланатын мэселелер бойынша ез пiкiрлерiн бiлдiру Yшiн с^рацтар цажет [12; 94]. Басцаша айтцанда, оцушылар сабацца Yнемi цатысуы керек, оцушыларга шогырлану мен цызыгушылыцты жогалтуга мYмкiндiк бермеу керек. Оцушылардыц бшмш бацылау Yшiн ауызша жауаптарды цолданган жен жэне жауап беру кезшде оцушылардан камерага дэл царауды с^раган жен [13; 62]. Жазбаша тексеру ж^мыстарын жазу кезiнде камера мен дыбыс цосылган оцушылардыц ез позициясын бiлдiру Yшiн тапсырмаларды толыц жауаппен дайындау. Осылайша м¥Fалiм оцушылардыц тэуелшздшн бацылай алады. Сонымен, цашыцтыцтан оцытудыц артыцшылыцтары да, кемшiлiктерi де бар. Цашыцтыцтан бшм беру процес оцушыларга оцытудыц барынша елшенген царцынын жYргiзуге, цолайлы жагдайда ж^мыс ютеуге жэне электрондыц оцу материалдарыныц кец ауцымына цол жеткiзуге мYмкiндiк бередi [14; 77]. Алайда цашыцтыцтан бшм беру процесiне цатысушылардан ерiк-жiгердiц жеткшкн децгейi, езiн-езi ^йымдастыру мен тэртш, дамыган цифрлыц бiлiм беру ц^ралдары талап етiледi.
Цорытынды
Цорытындылай келе бiз келесi т^жырымдарга келемiз. Цашыцтыцтан оцыту - б^л XIX гасырда пайда болган жэне дамыган ацпараттыц ресурстар мен м¥Fалiмнiц басшылыгы непзшде оцушылардыц езiндiк ж^мыс принципiне непзделген оцу процесiн ^йымдастырудыц бiр тда [15; 148]. Оцу процесiн ^йымдастырудыц кез-келген формасы сияцты, цашыцтыцтан оцытудыц да артыцшылыцтары мен кемшiлiктерi бар. Цашыцтыцтан оцыту формасын цолдана отырып, оцушылар бос уацытында ездерiне ыцгайлы царцынмен айналыса алады, бар бшмдерш терецдете алады немесе цосымша дагдылар ала алады. Алайда, м^ныц бэрi шынымен орын алуы Yшiн агылшын тш м¥Fалiмi ец тиiмдi интернет технологияларын табуы керек, барлыц материалдарды м¥Fалiм м^цият ецдеуi керек. Осылайша, цашыцтыцтан оцыту технологияларын д^рыс цолданган жагдайда агылшын тшн мецгерудiц ауызша, жазбаша дагдыларын дамытады, ягни оцушылардыц сездш цоры мен грамматикасыныц децгешн арттырады, айтылуын жацсартады, олардыц психологиялыц жэне элеуметпк дамуына эсер етед^ оцушыларга жан-жацты т^лга болуга кемектеседь Цашыцтыцтан оцытудыц кемшiлiктерiн жецуге («ж^мыс» атмосферасын ц^рудагы циындыц, бiлiм мен дагдылардыц цалыптасуын бацылау мэселесi) м¥Fалiмнiц шеберлiгi, сонымен цатар оцушылармен Yнемi интерактивтi царым-цатынас кемектесе алады. Ягни, агылшын тшш цашыцтыцтан оцыту - б^л кYштi жэне элсiз жацтары бар жаца эдiс. М¥Fалiмдер оцушыларга тiлдi оцай жэне тиiмдi мецгеруi Yшiн заманауи агылшын тiлiн цашыцтыцтан оцыту эдютерш толыц цолдануы керек. Эрине, б^л тацырып салыстырмалы турде жаца жэне ете кец екендшне кYмэн келтiруге болмайды жэне б^л ж^мыста толыц ашылуы мYмкiн емес. Эрi царай
зерттеудщ перспективаларын кашыктыктан окытудын кемшiлiктерiнен туындаган киындыктарды женудщ жолдарын егжей-тегжейлi карастырудан, сондай-ак олардын тиiмдiлiгiн растау Yшiн эксперименттер жасаудан керу кажет.
ПайдаланылFан эдебиеттер
1. Мейрамов, Н.М. (2020). Кашыктыктан бшм беру жагдайында студенттерге шет тшн окыту // Кашыктыктан окыту жагдайындагы кэаби бшм: аймакаралык гылыми-практикалык конф. № 5 (10), 223-230 б.
2. Бшм беру уйымдарынын басшылары мен м^гал1мдерге арналган бшктшкп арттырудын кашыктыктан окыту курстарын, окыту семинарларын уйымдастыру жэне етк1зу бойынша эд1стемел1к усыныстар. Эдютемелж усыныстар. Астана: Ы.Алтынсарин атындагы ¥лттъщ бшм академиясы, 2017. - 98 б.
3. Бекболганова, А.К. (2013). Жана педагогикалык технологиялар: оку куралы. Талдыкорган. 1.Жансупров атындагы ЖМУ. - 101 б.
4. Капасова, Д.А., Чекина, Е.Б. (2018) Организация самостоятельной работы студента при дистанционном обучении с помощью электронного учебника // Eurasian Journal of Philology: Science and Education. №4. С.273-278
5. Halpern, C. (2021). Distant Learning: The Experiences of Brazilian Schoolteachers during the COVID-19 School Closures. Journal of Ethnic and Cultural Studies. Vol. 8, No. 1. P. 206-225.
6. Rahayu, U., Sapriati, A. (2018). Open Educational Resources Based Online Tutorial Model for Developing Critical Thinking of Higher Distance Education Students. Turkish Online Journal of Distance Education. 19 (4). P. 163175
7. Сергазинова, Э.С., Онгарбаева А.Д., Есимбекова А.Ж. (2012). Кашыктыктан окыту технологиясы бойынша бшм берудщ ерекшелт^ // Жансупров атындагы ЖМУ Хабаршысы. № 4, 27-31 б.
8. Byram, M. (2020). The responsibilities of language teachers when teaching intercultural competence and citizenship - an essay. China media research, 16 (2). P. 77-84.
9. Porto, M., Houghton, S.A., Byram, M. (2018) Intercultural citizenship in the (foreign) language classroom. Language Teaching Research, 22(5). P. 484-498
10. Агеевец A.B. (2020). Перспективы использования дистанционной системы обучения при реализации образовательного процесса дисциплин по физической культуре и спорту // Ученые записки университета имени П.Ф. Лесгафта. № 4 (182). С. 3-10
11. Агальцова, Д.В. (2020). Организация и проведение веб-квестов по английскому языку в условиях дистанционного обучения в вузе // Управление образованием: теория и практика. №2 (38). С.79-83.
12. Василиженко, М.В. (2021). Технология дистанционного обучения английскому языку в вузе: из опыта работы // Современная высшая школа: инновационный аспект. № 1. С. 93-104. DOI: 10.7442/2071-9620-2021-131-93-104
13. Лапенок, М.В. (2007). Дистанционные технологии как средства интеграционного взаимодействия образовательных учреждений, учебное пособие. М.: Образование и наука. - 62 с.
14. Щерба, Л.В. (2003). Преподавание языков в школе. Общие вопросы методики: учебное пособие для студентов филологического факультета. СПб.: филологический факультет СПбГУ. - 77 с.
15. Левина, Т.Ф. (2001). Использование ИТ (дистанционного обучения) в преподавании иностранных языков // Всероссийский Августовский педагогический совет. № 2 (6). С. 147-150.
References
1. Meiramov, N. M. (2020). Kashyktyktan bilim beru zhagdajynda studentterge shet tilin okytu // Kashyktyktan okytu zhagdajyndagy kasibi bilim: ajmakaralyk gylymi-praktikalyk konf. № 5 (10), 223-230 b. [Teaching students a foreign language in the context of Distance Education // Professional Education in the context of distance learning: interregional scientific and practical conf. No. 5 (10), pp. 223-230] [in Kazakh]
2. Bilim beru ujymdarynyn basshylary men mygalimderge arnalgan biliktilikti arttyrudyn kashyktyktan okytu kurstaryn, okytu seminarlaryn ujymdastyru zhane otkizu bojynsha adistemelik usynystar. Adistemelik usynystar. Astana: Y. Altynsarin atyndagy Ulttyk bilim akademiyasy, 2017. - 98 b. [Methodological recommendations for organizing and conducting distance learning advanced training courses, training seminars for managers and teachers of educational organizations. Methodological recommendations. Astana: Y. Altynsarin National Academy of Education, 2017. - 98 p. ] [in Kazakh]
3. Bekbolganova A.K. (2013) Zhana pedagogikalyk technologiyalar: oku kuraly. Taldykorgan. I.Zhansugirov atyndagi ZHMU. - 101 b. [New pedagogical technologies: a textbook. Taldykorgan. ZHSU named after I. Zhansugurov. 101 p.] [in Kazakh]
4. Kapasova, D.A., Chekina, E.B. (2018) Organizaciya samostoyatel'noj raboty studenta pri distancionnom obuchenii s pomoshch'yu elektronnogo uchebnika [Organization of independent work of a student in distance learning using an electronic textbook]. Eurasian Journal of Philology: Science and Education. No. 4. pp.273-278 [in Russ.]
5. Halpem, C. (2021). Distant Learning: The Experiences of Brazilian Schoolteachers during the COVID-19 School Closures. Journal of Ethnic and Cultural Studies. Vol. 8, No. 1. P. 206-225.
6. Rahayu, U., Sapriati, A. (2018). Open Educational Resources Based Online Tutorial Model for Developing Critical Thinking of Higher Distance Education Students. Turkish Online Journal of Distance Education. 19 (4). P. 163— 175
7. Sergazinova, E.S., Ongarbaeva, A.D., Esimbekova, A.Zh. (2012). Kashyktyktan okytu tekhnologiyasy bojynsha bilim berudin erekshelikteri // Zhansugirov atyndagy ZHMU Habarshysy. [Features of education on distance learning technology. Bulletin of ZhSU named after I. Zhansugurov]. № 4, pp. 27-31. [in Kazakh]
8. Byram, M. (2020). The responsibilities of language teachers when teaching intercultural competence and citizenship - an essay. China media research, 16 (2). P. 77-84.
9. Porto, M., Houghto, S.A., Byram, M. (2018). Intercultural citizenship in the (foreign) language classroom. Language Teaching Research, 22(5). P. 484-498
10. Ageevets, A.B. (2020). Perspektivy ispol'zovaniya distancionnoj sistemy obucheniya pri realizacii obrazovatel'nogo processa disciplin po fizicheskoj kul'ture i sportu // Uchenye zapiski universiteta imeni P.F. Lesgafta. № 4 (182). S. 3-10 [Prospects of using a distance learning system in the implementation of the educational process of disciplines in physical culture and sports // Scientific notes of the P.F. Lesgaft University. No. 4 (182). pp. 3-10 [in Russ.]
11. Agaltsova, D.V. (2020). Organizaciya i provedenie veb-kvestov po anglijskomu yazyku v usloviyah distancionnogo obucheniya v vuze // Upravlenie obrazovaniem: teoriya i praktika. №2 (38). S.79-83. [Organization and conduct of web quests in English in conditions of distance learning at a university // Education management: theory and practice. No. 2 (38). pp.79-83] [in Russ.]
12. Vasilizhenko, M.V. (2021). Tekhnologiya distancionnogo obucheniya anglijskomu yazyku v vuze: iz opyta raboty // Sovremennaya vysshaya shkola: innovacionnyj aspekt. № 1. S. 93-104. [Technology of distance learning in English at a university: from work experience // Modern Higher School: Innovative Aspect. No. 1. pp. 93-104] DOI: 10.7442/2071-9620-2021-13-1-93-104 [in Russ.]
13. Lapenok, M.V. (2007). Distancionnye tekhnologii kak sredstva integracionnogo vzaimodejstviya obrazovatel'nyh uchrezhdenij, uchebnoe posobie. [Distance technologies as means of integration interaction of educational institutions, textbook.] M.: Obrazovanie i nauka. - 62 p. [in Russ.]
14. Shcherba, L.V. (2003). Prepodavanie yazykov v shkole. Obshchie voprosy metodiki: uchebnoe posobie dlya studentov filologicheskogo fakul'teta. SPb.: filologicheskij fakul'tet SPbGU. - 77 [Teaching languages at school. General questions of methodology: a textbook for students of the Faculty of Philology. St. Petersburg: Faculty of Philology of St. Petersburg State University. - 77 p.] [in Russ.]
15. Levina, T. F. (2001). Ispol'zovanie IT (distancionnogo obucheniya) v prepodavanii inostrannyh yazykov. Vserossijskij Avgustovskij pedagogicheskij sovet. № 2 (6). S.147-150. [The use of IT (distance learning) in teaching foreign languages. All-Russian August Pedagogical Council. No. 2 (6). pp.147-150] [in Russ.]
Методы использования дистанционного обучения учеников при преподавании английского языка
А.Н. Шаяхметова*, Н.У. Сайбекова Казахский национальный педагогический университет имени Абая, Алматы, Казахстан
e-mail*: [email protected]
Обучение с использованием дистанционных технологий значительно расширяет возможности получения образования детьми, позволяет во многих случаях обеспечить освоение обучающимся основной общеобразовательной программы в полном образовании. Актуальность темы данного исследования обусловливается необходимостью перехода на дистанционное образование в период пандемии. В настоящее время использование современных технических средств обучения стало распространенным явлением образовательной и информационной культуры, что существенно изменило общий образовательный подход и преподавание иностранных языков. В нашей стране стремительно развиваются информационные образовательные технологии, уверенно занимающие свое место в образовательном процессе наряду с традиционными формами обучения. Данная статья посвящена анализу использования дистанционного обучения учащихся на уроках английского языка и описанию методики его применения. Основу исследования составляют теоретическое изучение и обобщение научно-методической литературы, а также интернет-ресурсы, связанные с темой исследования; используются общенаучные методы - анализ и обобщение. В статье используются следующие методы исследования: анализ и обобщение научной и методической литературы, работ казахстанских и зарубежных ученых, методический анализ, в ходе которого были изучены существующие модели и технологии дистанционного обучения. Результаты работы заключаются в том, что выявляется зависимость качества и
эффективности образовательного процесса от правильной организации дистанционного обучения, которое упрощают процесс получения знаний.
Ключевые слова: дистанционные образовательные технологии, обучение, английский язык, методика применения, технология
Methods of using distance learning for schoolchildren in teaching English
Ademi N. Shayakhmetova*, Nazira U. Saibekova Abai Kazakh National Pedagogical University, Almaty, Kazakhstan e-mail*: [email protected]
Learning using distance technologies significantly expands the opportunities for children to receive education and in many cases makes it possible to ensure that students master the basic general education program in full education. The relevance is due to the need to switch to distance education during a pandemic. This article is devoted to the analysis of the use of distance learning of students in English lessons and a description of the application methodology. The research is based on theoretical study and generalization of scientific and methodological literature, as well as Internet resources related to the research topic; scientific methods are used - analysis and generalization. The article uses the following research methods: analysis and generalization of scientific and methodological literature, works of Kazakhstani and foreign scientists, methodological analysis, during which the existing models and technologies of distance learning were studied. The results of the work are that the author reveals the dependence of the quality of the educational process and its effectiveness on the correct organization of distance learning, which simplify the process of acquiring knowledge.
Keywords: distance educational technologies, teaching, English, method of application, technology
АВТОРЛАР ТУРАЛЫ АППАРАТ
Шаяхметова Эдемi Нуржанкызы, Шет тш: еш шет тш мамандыгынын 2 курс магистранты, Абай атындагы Казак улттъщ педагогикалык университета Мекенжайы: Казакстан, 050010, Алматы, Достык дангылы 13, [email protected]
Сайбекова Назира Усенкызы, PhD, ага окытушы, Абай атындагы Казак улттык педагогикалык университета Мекенжайы: Мекенжайы: Казакстан, 050010, Алматы, Достык дангылы 13.
ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРАХ
Шаяхметова Адеми Нуржановна, магистрант 2-го курса специальности «Иностранный язык: два иностранных языка», Казахский национальный педагогический университет имени Абая. Адрес: Казахстан, 050010, г.Алматы, пр. Достык 13, [email protected]
Сайбекова Назира Усеновна, PhD, старший преподаватель, Казахский национальный педагогический университет имени Абая. Адрес: Казахстан, 050010, г.Алматы, пр. Достык 13,
INFORMATION ABOUT THE AUTHORS
Ademi N. Shayakhmetova, 2nd year master's student of the specialty "Foreign language: two foreign languages", Abai Kazakh National Pedagogical University. Address: Dostyk avenue 13, Almaty, 050010, Kazakhstan; adema_beauty@mail. ru
Nazira U. Saibekova, PhD, senior lecturer, Abai Kazakh National Pedagogical University. Address: Dostyk avenue 13, Almaty, 050010, Kazakhstan;
Редакцияга тYCтi / Поступила в редакцию / Received 25.05.2021 Жариялауга кабылданды / Принята к публикации / Accepted 28.12.2021
