Научная статья на тему 'ПАНДЕМИЯ ЖАҒДАЙЫНДА ИНФОРМАТИКАНЫ АСИНХРОНДЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕРІ'

ПАНДЕМИЯ ЖАҒДАЙЫНДА ИНФОРМАТИКАНЫ АСИНХРОНДЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕРІ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
40
18
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
АСИНХРОНДЫ ОқЫТУ / ОқЫТУДЫң ТИіМДіЛіГі / ВИРТУАЛДЫ СЫНЫП / қАШЫқТЫқТАН ОқЫТУ / АқПАРАТТЫқ ТЕХНОЛОГИЯЛАР / қЫЗМЕТТЕРДі БіРіКТіРУ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Мадьярова Г.А., Адамова Қ.А., Пәрімбек Ж.М.

Білім алушылардың технологиялық құзыреттіліктерін үздіксіз қалыптастыру қажеттілігін асинхронды оқыту арқылы үйлесімді түрде қол жеткізу мәселесі зерттеу жұмысының өзектілігін анықтайды. Сонымен бірге, жалпы білім беретін орта мектептерде кәсіби сауаттылықты жан-жақты арттыруға мүмкіндік беретін пән ретінде информатиканың әлеуетін толық пайдалану ұсынылады. Осы зерттеудің мақсаты - информатика пәні ерекшеліктерін ескере отырып, қосымша білім беруді ұйымдастыру әдістерін дайындау және құру кезінде оқушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастыру нысаны ретінде жеке білім беру траекториясын қалыптастыру барысын зерттеу. Зерттеу барысында біз информатика саласындағы педагогикалық әдебиеттерге, оқулықтарға талдау, жүйелік талдау, салыстырмалы талдау, эксперименттік деректерді жүйелеу, модельдеу сияқты теориялық әдістерді қолдандық. Ғылыми мақалада асинхронды оқыту тұжырымдамасы өзіндік жұмыс контекстіне қатысты талданады. Асинхронды оқыту - бұл уақыт айырмашылығы бар оқыту. Сондықтан асинхронды оқытуды мұғалім мен оқушы арасында тікелей әрекеттесуі жоқ оқыту деп те түсінуге болады. Өзіндік жұмыстың белсенділігін және білім алушылардың өз бетінше жасаған жұмысына қанағаттануын арттыруға мүмкіндік беретін, практикалық қолдануға арналған модель ұсынылады. Бұл жұмысты орындайтын оқушының топтық немесе ұжымдық іс-әрекетте, яғни асинхронды өзара іс-қимыл процесінде сыныптастарымен бірге оқу міндеттерін шешуге мүмкіндігі болуы маңызды. Сонымен қатар, болашақ бакалаврлардың ақпараттық құзыреттілігін қалыптастыру мен дамытудың маңызды әдістерінің бірі оқушыларды оқытудың дәстүрлі нысандары шеңберінде электрондық технологияларды пайдалану болып табылады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

METHODS OF ASYNCHRONOUS LEARNING OF COMPUTER SCIENCE IN THE CONTEXT OF A PANDEMIC

The problem of harmonious achievement of the need for continuous formation of technological competencies of students through asynchronous learning determines the relevance of research work. At the same time, in general education schools, it is proposed to fully use the potential of computer science as a subject that allows to comprehensively improve professional literacy. The purpose of this article is to study the course of formation of an individual educational trajectory as a form of organization of educational activities of students in the development and construction of methods of organization of additional education, taking into account the specifics of the subject of computer science. In the course of the research, we used such theoretical methods as the analysis of pedagogical literature, textbooks on computer science, system analysis, comparative analysis, systematization of experimental data, modeling. The scientific article analyzes the concept of asynchronous learning in relation to the context of independent work. A model for practical application is proposed, which allows to increase the activity of independent work and the satisfaction of students with self-performed work.

Текст научной работы на тему «ПАНДЕМИЯ ЖАҒДАЙЫНДА ИНФОРМАТИКАНЫ АСИНХРОНДЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕРІ»

FТАХР 20.01.45 DOI: 10.52512/2306-5079-2022-89-1-49-56

ПАНДЕМИЯ ЖАГДАЙЫНДА ИНФОРМАТИКАНЫ АСИНХРОНДЫ ОЦЫТУДЬЩ

ЭД1СТЕР1

Г.А. Мадьярова, Ц.А. Адамова*, Ж.М. Пэртбек Эл-Фараби атындагы казак ^лттык университетi, Алматы к., Казахстан *e-mail: adamovaq ariygash@gmaй. com

Бшм алушылардын технологиялык к¥зыреттшктерш Yздiксiз калыптастыру кажеттшпн асинхронды окыту аркылы Yйлесiмдi тYPде кол жетшзу мэселесi зерттеу ж^мысынын взектiлiгiн аньщтайды. Сонымен бiрге, жалпы бiлiм беретш орта мектептерде кэсiби сауаттылыкты жан-жакты арттыруга мYмкiндiк беретiн пэн ретшде информатиканын элеуетiн толык пайдалану ^сынылады. Осы зерттеудiн максаты - информатика пэш ерекшелiктерiн ескере отырып, косымша бiлiм берудi ^йымдастыру эдiстерiн дайындау жэне к¥ру кезiнде окушылардын оку ю-эрекетш ^йымдастыру нысаны ретiнде жеке бшм беру траекториясын калыптастыру барысын зерттеу. Зерттеу барысында бiз информатика саласындагы педагогикалык эдебиеттерге, окулыктарга талдау, жYЙелiк талдау, салыстырмалы талдау, экспериментпк деректердi жYЙелеу, модельдеу сиякты теориялык эдiстердi колдандык. Гылыми макалада асинхронды окыту т^жырымдамасы взiндiк ж^мыс контекстше катысты талданады. Асинхронды окыту - б^л уакыт айырмашылыгы бар окыту. Сондыктан асинхронды окытуды мратм мен окушы арасында тiкелей эрекеттесуi жок окыту деп те тYсiнуге болады. взiндiк ж^мыстын белсендiлiгiн жэне бшм алушылардын вз бетшше жасаган ж^мысына канагаттануын арттыруга мYмкiндiк беретiн, практикалык колдануга арналган модель ^сынылады. Б^л ж^мысты орындайтын окушынын топтык немесе ^жымдык iс-эрекетте, ягни асинхронды взара ю-кимыл процесiнде сыныптастарымен бiрге оку мшдеттерш шешуге мумшндш болуы манызды. Сонымен катар, болашак бакалаврлардын акпараттык к¥зыреттшгш калыптастыру мен дамытудын манызды эдастершщ бiрi окушыларды окытудын дэстYрлi нысандары шенберiнде электрондык технологияларды пайдалану болып табылады.

Туйт свздер: асинхронды оцыту, информатика, оцытудыц тшмдтт, виртуалды сынып, цашыцтыцтан оцыту, ацпараттыц технологиялар, цызметтердг бгргктгру

Юркпе

Пандемия кезшде кашыктыктан окыту мэселелерше байланысты квптеген отандык жэне шетелдш педагогикалык эдебиеттерде "синхронды" жэне "асинхронды" ^гымдары жш колданыла бастады [1; 101]. Синхронды окыту - м^гал1м мен окушынын б1р мезетте сабакка косылуын кажет етсе, асинхронды окыту кез келген уакытта б1р-б1р1мен с^хбаттык формалар аркылы карым-катынас жасауына мYмкiндiк бередг Асинхронды окыту технологиясы бойынша м^гал1мдер вздершщ бшм беру траекториясын тандай алады. Ал окушы жеке пэндерд1 жэне оларды оку ретш вз1 тандай алады. Асинхронды окытудын артыкшылыктары мен кемшшктер1 келес кестеде келт1ршген (1 - кесте).

1 - кесте. Асинхронды окытудын артыкшылыктары мен кемшшктер1

Артыкшылыктары Кемш1л1ктер1

^ашыктыктан окыту ДК мен Интернетке тэуелдшк

Б1р жерде отыруды кажет етпецщ М^гал1мдер кэс1билшшщ жогарлыгы

Интерактивтшж Бетпе-бет карым-катынастын болмауы

УакыттаFы Yнемдiлiк Бшм алушыларды тшелей бакылаудын болмауы

Асинхронды окыту - б^л уакыт айырмашылыгы бар окыту. Сондыктан асинхронды окытуды м^гал1м мен окушы арасында тшелей эрекеттесу1 жок окыту деп те тYсiнуге болады. Б1здщ пшр1м1зше, оку ю-эрекетш ^йымдастыру денгешн арттыру максатында асинхронды окыту эдютерш жш колданган жвн.

Эдктер мен материалдар

A№HxpoH4bi о^ыту бойыншa отaндьщ эдeбиeттepгe тaлдay кepсeткeндeй (Е.А. Шaяхмeтовa, А.Д.ДYЙсeнбaeв, Н.М.Мeйpaмов, А.П.Дayпбaeв), бiздщ eлiмiздe б¥л мэсeлe бойыншa зepттey ж¥мыстapыньщ шa^тayлы eKeHÍH бaйrçaдьщ. Отaндьщ эдeбиeттepмeн ^rap, шeтeлдiк эдeбиeттepгe дe тaлдay жaсaлынды (T. Worthington, F. Mayadas, N.A. Alias, D. Wu, D. Mahanta). А.Д. ДYЙceнбaeвтыц пiкipiншe, о^у пpоцeсiн aсинхpонды ¥йымдaстыpy "ьщFaйлы ya^ina жэнe ьщFaйлы жepдeм жeкe о^ыту тpaeктоpиялapын жобaлayFa мYмкiндiк бepeдi [2; 46]. Б¥л жaFдaйдa мYFaлiм о^ыту жYЙeсiн жэнe тeхникaльщ шeшiмдepдi тYpлeндipyгe мYмкiндiк aлaды.

Асинхpонды о^ыту 6íp peiriK eмeс о^ыту дeгeн т¥жыpымFa то^тaлaмыз. Ондa о^ытудьщ сyбъeктiлepi apaсындaFы eзapa ape^n^y эpтYpлi ya^ina жYpeдi. Асинхpонды о^ытуды Yш жолмeн бipiктipyгe болaды (1- cypeт).

Бiлiм 6epy модyльдepiн

&ЛГ\ЛТГТЛГХ\Т

Бaзa K¥py

Сypeт 1. Аcинхpонды о^ытуды бipiктipy

Бшм бepy caлacыньщ a^napanbi^ KerçiCTÎKKe eHyiHe бaйлaныcты о^у пpоцeciн компьютepлeндipy мaцызды болып тaбылaды. Оны дaмытyдьщ eзeктi идeяcы оrçyшылapFa жeкe кeзrçapac мYмкiндiктepiн Ke^me^H, cонымeн ^rap м¥Faлiмдepгe инфоpмaтикa пэш бойыншa о^у пpоцeciн ¥ЙымдacтыpyFa кeмeктeceтiн жaн-жaкгы эмбeбaп бaFдapлaмaльщ к¥Paлды K¥Py жэнe пaйдaлaнy болып тaбылaды [3; 51]. ОcыFaн бaйлaныcты, жaцa мeмлeкeттiк бaFдapлaмaFa CYЙeнe отыpып, оrçyшылapды о^ытудьщ тиiмдiлiгiн apттыpaтын, м¥Faлiмдepгe олapдьщ кэciби rçызмeтiндe кeмeктeceтiн элeктpондьщ о^у мaтepиaлдapын K¥Py, бiлiм бepy мeкeмeлepiнe тapaтy жэнe олapды о^у пpоцeciнe eнгiзy, дэcтYpлi о^у K¥Paлдapымeн бipiктipyдi ¥сыну мaцызды дeп caнaймыз.

Бiз жглпы мэдeни a^napanbi^ ^¥зыpeттiлiктi инфоpмaтикa бeлiмiнiц eзeктi бaFыттapындa a^rapanM^ тeхнологиялapды бeлceндi rçолдaнyFa дaйын eкeндiгiндe KeprneriH бiлiм aлyшы т¥ЛFacыньщ интeгpaлды canari peтiндe тYciндipeмiз. A^apai-ra^ cayaттыльщ бойыншa онлaйн о^у к¥Paлдapы сия^ты цифpльщ о^ыту объeктiлepi aкaдeмияльщ кiтaпхaнaлapдыц о^у бaFдapлaмaлapындa KerçrneH тapaлFaн [4].

Эдeбиeттepдi тaлдay бiзгe бiлiм мгзм¥нын caпaлы жобaлay тYpлi rçapaмa-rçaйшыльщтapды шeшy жэж о^yшылapFa eз ж¥мыcтapын оpындay ^б^тт дaмытy Yшiн rçaжeт болaтынын Kepcerri. Инфоpмaтикa ^ap^iH^i дaмып кeлe жaтrçaн caлa болFaвдьщтaн, пэннщ кYPдeлiлiгi мeн оrçyFa бepiлгeн шeктeyлi ya^rc apacындaFы ^йшыльщ бaйrçaлaды [5; 83].

БYгiнгi acинхpонды о^ыту, нeгiзiнeн тiкeлeй интepнeт-тeхнологиялapды rçолдaнyFa нeгiздeлгeн. Оныц со^ы дaмy кeзeцi инфоpмaтикaны Yйpeнyгe apнaлFaн бaFдapлaмaльщ к¥Paлды ^¥PyFa мYмкiндiк бepeдi. A^napanbi^ тeхнологиялap caлacындaFы оrçyшылapдьщ acинхpонды eзiндiк ж¥мысыньщ т¥жыpымдaмacы инфоpмaтикaны оrçытyдa пэндiк-эpeкeттiк, ^¥зыpeттiлiк жэнe pecypcтьщ тэciлгe нeгiздeлгeн [6]. K¥зыpeттiлiк тэciлiн rçолдaнy оrçyшылap eзiндiк ж¥мысыньщ нeгiзгi мaцызды cипaттaмaлapын amiKrayFa мYмкiндiк бepeдi. Аcинхpондыльщ ^инцип оrçy-тaнымдьщ ic-эpeкeттiц осы тYpiн ¥йымдacтыpyдьщ нeгiзi peтiндe бaca aйтылFaн.

Осы оpaйдa, Ф.Мaйядac eзiнiц e^erirç^ оrçyшылapды acинхpонды eз бeтiншe о^ыту м¥Faлiмнiц бacшылыFымeн жэнe кeлiciмiмeн a^napanbi^ тeхнологиялapды пaйдaлaнa отыpып, Ken caтылы тaпcыpмaлapды оpындayFa жeкe ya^rc бeлyгe нeгiздeлгeн оrçy-тaнымдьщ эpeкeт дeп тYciндipiлeдi [7]. Аcинхpонды о^ытудьщ epeкшeлiгi инфоpмaтикaны о^ыту^ оrçyшылapдьщ eз бeтiншe iздeнyгe, дepбec шeшiм ^aбылдayFa бayлyFa бaFыттaлFaн. Аcинхpонды о^ытуды тиiмдi ¥йымдacтыpy мэceлeciн отaндьщ

жэне шетелдш галымдар белсецщ тYPде талкылауда. Асинхронды окытудын тшмдшгш арттыру Yшiн эртYрлi эрекеттерд^ кашыктан окытуды, желшк карым-катынасты жэне сынып жумысын б1р1кт1ру ыкпал етед1 [8]. Информатиканы асинхронды окытуды уйымдастыруда пэн бойынша топтык, жеке, б1р1ккен оку тапсырмалар кешенш к¥ру, м^гал1м мен окушы арасындагы карым-катынас жYЙесiн белсенденд1ру, сырткы (эртYрлi эдю-тэсшдер, кэс1би карым-катынас) жэне шю (жеке) бшм беру ресурстарынын ашык жуйесш к¥ру кажет. Асинхронды окытудын тагы б1р ерекшелшше назардын м^гал1мге багыттылыгы емес, аудиторияга немесе окушыга багытталгандыгы манызды болып табылады.

Б1з "Информатика" пэш Yшiн модульдердщ эмбебап жYЙесiн к¥растырдык. Б1р1нш1 модуль -информатика пэншщ непзп ^гымдары: информатиканын курылымы, жштелу^ акпаратты влшеу, акпараттын сипаттамалары. Екшш1 модуль - акпараттык процестерд1 юке асыруга арналган техникалык жэне программалык к¥ралдар. Yшiншi модуль - компьютерлш желшер: акпараттарды 1здеу алгоритм^ ¡здеу жYЙелерi, компьютерлш желшердщ тYрлерi, хаттамалар. Тврт1нш1 модуль -акпараттык технологиялар: акпараттык технологиялардын непзп ^гымдары, тYрлерi, непзп компонентгерь Бес1нш1 модуль - компьютерлш графика: графика тYрлерi, кесюндермен жумыс. Алтыншы модуль - программалау: программалау тшдершщ тYрлерi, программалау алгоритм^ программалау жYЙелерi, практикалык жумыстар. Жет1нш1 модуль - функционалды есептерд1 шешуге арналган модельдер.

Б1зд1н ойымызша, электронды ортада асинхронды вз1нд1к жумысты орындайтын окушынын топтык немесе ужымдык ю-эрекетге, ягни асинхронды взара ю-кимыл процесшде сыныптастарымен б1рге оку мшдетгерш шешуге мYмкiндiгi болуы манызды. Сонымен катар, болашак бакалаврлардын акпараттык кузыреттшгш калыптастыру мен дамытудын манызды эдютершщ б1р1 окушыларды окытудын дэстYрлi нысандары шенбервде электрондык технологияларды пайдалану болып табылады. Мундай колдану "окытушыны зертгелетш материалдын мазмунын, сабактарды уйымдастыру формаларындагы взгерютерд^ окытудын прогрессивт технологияларын колдануды, кайта к¥руды" талап ету аркылы окытуды кушейтуге ыкпал етед1 [9].

Нэтижелер жэне талкылау

Информатиканы окытудын нег1з1 электронды бшм беру ресурстары болып табылады, онын 1ш1нде электронды курылгылар пайдаланылатын оку материалдары бар. Б1зд1н зерттеу1м1з Yшiн акпаратты усынудын эртYрлi тэсшдерш б1р1кт1рет1н мультимедиялык ресурстар, сонын 1ш1нде мэтш-графика, гипермэтш, аудио жэне видео визуалдар усынылады. Тапсырмаларды окушы орындау Yшiн информатика пэнш жэне бшм беру порталындагы кажетп дэрют тандайды. Эр сабак шшде бейне-дэрю, денгейлш тапсырмалар жэне тест жумыстары бар. Егер окушынын тапсырмасы практикалык жаттыгуды камтыса, жYЙе окушыга орындалган жумысты жYктеп, оны мугал1мге ж1беруге мYмкiндiк беред1 [10]. Карастырылып отырган бiлiм беру порталы окушылар Yшiн жумыс кезiнде кез келген мэселелердi нактылау жэне кенес алу Yшiн муFалiммен тез байланысуга мYмкiндiк бередi. МуFалiм окушынын жумысы туралы акпараттарды квре алады, тапсырмалар мазмунын вндей алады жэне окушылардан келген сурактарFа дер кезiнде жауап бере алады.

Виртуалды орта пэндш сыныптын дэстYрлi формасын алмастырмайды, бiрак оны толыктырады жэне компьютерлiк технологияны колдану аркылы акпаратты жылдам вндеудi камтамасыз етедi. Виртуалды орта окушылардын танымдык iс-эрекетiнiн тиiмдiлiгiн арттыру Yшiн кез келген уакытта кажеггi акпаратка онтайлы кол жеткiзудi камтамасыз ететш ашык окыту жYЙесiн курудын накты мYмкiндiгiн усынады. Бiрiншi блокта информатика пэш туралы непзп акпарат бар:

- пэннщ кыскаша мазмуны;

- усынылатын эдебиеттер;

- пэндiк аймактын сипаттамасы.

Екiншi блокта курстын бшм базасы болып табылатын информатика пэш бойынша дэрютер бар. Бул косымша тарауларды YЙренуге немесе курстын практикалык бвлшш байытуFа болатын косымша акпараттарды камтиды.

Техникалык iске асыруFа жэне катысушылардын жумыс орнына койылатын талаптарFа келетiн болсак, мунда кем дегенде компьютер, веб-камера жэне микрофон кажет [11]. Дэрютерде алFан бiлiмдерiн беюту Yшiн окытудын мiндеггi шарты - вткен такырыптар бойынша денгейлiк

тaпcыpмaлapды оpындay. Осы ceбeптi виpтyaлды оpтaдa eraeH мaтepиaлдыц бapльщ тarçыpыптapын ^мтиды. 3p тarçыpып соды^^ c¥pa^rap бepiлeдi:

- erep о^ушы c¥parçrça д¥pыc жayaп бepce (дэpic мгзм¥нын тольщ мeцгepce), кeлeci c¥parç ^ойылады;

- erep о^ушы c¥parçrça д¥pыc жayaп бepмece, одaн мaтepиaлды о^ып, Kypcraiq осы бeлiгi Yшiн c¥pa^^a rçaïïra жayaп бepy c¥paлaды.

Б¥Л о^ушьта тarçыpыпты rçaншaльщты мeцгepгeнiн eз бeтiншe бaFaлaп, rçaжeт болFaн жaFдaйдa виpтyaлды Kerçce aprçылы м¥Faлiмгe жYгiнyгe мYмкiндiк бepeдi. М^г^м тaпcыpмa бойыншa ap о^ушыньщ Yлгepiмi тypaлы тольщ arçпapaт aлa aлaды [12]. Yшiншi блок - б¥л о^ытушьта о^ытудьщ тeоpияльщ бeлiгiн бarçылayFa мYмкiндiк бepeтiн к¥зыpeттiлiк дeцгeйiн (бшмнщ тольщть^ы мeн кeлeмi) диaгноcтикaлay жYЙeci. Диaгноcтикaлay тecтiлey aprçылы жYpeдi. Компьютepлiк тecтiлeyдiц apтьщшылыFы - м¥Faлiмнiц оrçyшылap ж¥мысын тeкcepyгe ж¥мcaйтын уздытын aзaйтaды, яFни диaгноcтикaлay aвтомaтты тYPдe тeкcepiлeдi. Сонымeн rçaтap, тecтiлey - оrçyшылapдьщ бiлiмiн объeктивтi тeкcepyгe жаж aдaми rçaтeлiктep фaктоpын жоюFa мYмкiндiк бepeтiн rç^pan.

Инфоpмaтикa пaнi бойыншa виpтyaлды оpтaньщ тepтiншi блогы оrçyшылapFa ^a^rma^i^ ж¥мыcтapды оpындayFa мYмкiндiк бepeдi. Тeоpияльщ мгзм¥н ^aKircKami^ caбaкrapдa rçaйтaлaнбaйды. Б¥л блоктыц epeкшeлiгi оrçyшылap eздiгiнeн ж^мыс жacayFa дaFдылaнaды, an м¥Faлiм бaFыттayшы, rçолдay кepceтyшi rçызмeтiн a^apa^i. Бeciншi блоктa оrçyшылapдьщ инфоpмaтикa паш бойыншa жобaлap жacay ^б^тт дaмытyFa бaFыттaлFaн. Жaлпы, осы модyльдep нeгiзiндe виpтyaлды о^у оpтacы жacaлды. Виpтyaлды оpтa I-Learning ^шы^'ы^^н о^ыту жYЙeciндe ^¥Pылды. Оньщ epeкшeлiгi - acинхpонды бaйлaныc ^¥Paлдapын пaйдaлaнy мYмкiндiгi. Аcинхpонды бaйлaныc дeп отыpFaнымыз -м¥Faлiм мeн о^ушы apacындa a^ropai^i ya^rc бойыншa кiдipicпeн aлмacyFa мYмкiндiк бepeтiн бaйлaныc к^злы [13].

Оrçyшылapмeн онлaйн-кeцecтep жYpгiзy aптacынa eKi peт eткiзiлeдi [14]. Виpтyaлды кeцceдe тaлrçылaнFaн c¥pa^rap мeн cayaлдap rçaïïra ^apamm, оrçyшылap eздiк ж¥мыcтap бойыншa eзapa пiкipлepмeн aлмacaды. Эздiк ж^мыстьщ тиiмдiлiгiнe ьщпол eтeтiн мaцызды шapттapдыц 6ípí -хaбapдapльщ [15; 18]. О^ушы тaпcыpмaлapды оpындaFaн кeздe eз rçызмeтiнщ мarçcaтын тYciнyгe, eзiн-eзi бarçылay мeн бaFaлayFa дaFдылaнaды.

Зepттey нaтижeлepiнщ тшмдшпн ami^ray Yшiн Алмaты облысы Ш.СмaF¥Лов aтындaFы жaлпы бiлiм бepeтiн оpтa мeктeбiнiц 9-cыныптapы apacындa 2020-2021 о^у жылыньщ III TO^ca^i^^ бarçылay жYpгiзiлдi. Эзipлeнгeн pecypc нeгiзiндe экcпepимeнткe ^тыс^н cыныптapдa оrçyшылapдьщ Yлгepiмi кeлeciдeй дeцгeйдe болды: 54 о^ушыньщ 16-сы eтe жarçcы, 23-i жarçcы, 13-i rçaнaFaттaнapльщ, 2-eyi rçaнaFaттaнapльщcыз нaтижeлep кepceттi. Бarçылay топтapынa apнaлFaн тaпcыpмaлap Google Form^a жacaлынды, ya^n'ra^ шeктey 20 минутты к¥Paды. Осы apami^ra оrçyшылap caйкecтeндipy, тaвдay, эcce жaзy тYpiндeгi тaпcыpмaлapды оpындaп, ж^мысты aя^тaFaндapы тypaлы м¥Faлiмгe ecкepтiп, Kepi бaйлaныcrça шыгып отьфды. 2 - cypeттe rçоcымшaны eнгiзгeнгe дeйiнгi нaтижeлep кepceтiлгeн. Kоcымшaны rçолдaнFaннaн кeйiн, бiз оrçyшылapдьщ нaтижeлepi ecкeндiгiн бaйrçaймыз (3- cypeт).

Orçy нэтижелерi

■ excellent ■ good ■ satisfactorily ■ not satisfactory

2 - cype^ 3epirey4i4 бacындaFы о^у нaтижeлepi

О^у нэтижелерi

¡¡¡■I ■ excellent £ ^ ■ good ■ satisfactorily 1 ■ not satisfactory

3 - сурет. Зерттеу соцындагы оку нэтижелерi

Зерттеу соцында оку нэтижелерi бойынша Y3дiктepдщ кврсеткiшi - 30%-дан 39%-га, жаксы нэтиже кврсеткен окушылар - 42%-дан 46%-га жогарылаганын ацгардык. Ал, канагаттандырарлык нэтиже 24%-дан 15%-га жэне нашар нэтиже кврсеткен окушылардыц Kepcerarni 4%-дан 0%-га твмeндeгeнiнe квз жетюздш. Алайда, зерттеу барысында асинхронды бшм бepудi уйымдастыру Yшiн акпараттык куралдар мен интернет жeлiciнe колжепмдшк керек. Асинхронды окытудыц epeкшeлiгi -окушы техникалык акауларга байланысты сабакка дер кезшде косыла алмаган жагдайда, кез келген уакытта дэpicтepдi карап шыгып, тапсырмаларды орындауына мYмкiндiк алады. Бiздщ эзipлeмeмiздi оку пpоцeciнe eнгiзу ресурстыц окытушылар Yшiн де, бiлiм алушылар Yшiн де пайдалы болатынына сешм бiлдipeмiз.

Корытынды

Жалпы бiлiм базасы жэне окыту мэселелершщ дереккоры динамикалык база болып табылады жэне тез дамып келе жаткан кызмет салаларында жиi жацартуды кажет eтeдi. Сондыктан, бiз информатика пэтнщ мазмуны Yшiн оку материалдары базасын аныктап, модульдердщ эмбебап жYЙeciн курдык.

Оку мiндeттepi коймасына жан-жакты колжет1мдшкт1 камтамасыз ету, сондай-ак окыту пpоцeciн автоматтандыру жэне окушылардыц даму жагдайын диагностикалау Yшiн баскарудыц электрондык жYЙeci eнгiзiлдi. Осы максатта I-Learning виртуалды оку ортасында информатика пэнi бойынша оку материалдарыныц деректер базасын курдык. Осы базаныц тиiмдiлiгiн сынактан вткiзу максатында жалпы бшм бepeтiн орта мектепте тэжipибe жYpгiзiлдi. Тэжipибe оц нэтиже бердг Оку материалдарыныц дереккоры информатика пэш бойынша бiлiм алушыларды даярлау Yшiн кол жeтiмдi, ягни оку процесвде кещнен колдана алады.

ПайдаланылFан эдебиеттер

1. Шаяхметова Е.А., Возняк О.А. (2016) Функционирование и эффективность дистанционного обучения: Монография. Астана: КАЗГЮУ. - 101 с.

2. Дюсенбаев А.Д. (2017) Дистанционное обучение: форма, технология, средство. Алматы. - 46 с.

3. Мейрамов Н.М. (2019) Асинхронное обучение. Алматы: Талап. - 51 с.

4. Rivera E. (2017) Flipping the classroom in freshman English library instruction: A comparison study of a flipped class versus a traditional lecture method New Review of Academic Librarianship, 23 (1), 18-27.

5. Даупбаев А.П. (2013) Качество дистанционных образовательных услуг. Алматы. - 83 с.

6. Worthington T. (2013) Synchronizing asynchronous learning-combining synchronous and asynchronous techniques. In Computer Science & Education (ICCSE), 2013 8th International Conference on, 8, 618-621.

7. Mayadas F. (1997) Asynchronous learning networks: a sloan foundation perspective. Journal of Asynchronous Learning Networks, 1, 15-18.

8. Alias N.A., Zainuddin A.M. (2005) Innovation for Better Teaching and Learning: Adopting the Learning Management System. Malaysian Online Journal of Instructional Technology, 2, 27-40.

9. Wu D., Bieber M., Hiltz S. (2008) Engaging students with constructivist participatory examinations in asynchronous learning networks. Journal of Information Systems Education, 19(3), 321-330.

10. Mahanta D., Ahmed, M. (2012) E-Learning Objectives, Methodologies, Tools and Its Limitation. International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering (IJITEE), 2, 46-51.

11. Drowe J. (2019) Asynchronous learning. Journal of Library & Information Services in Distance Learning, 5(2), 45-55.

12. Nichols M. (2003) A Theory for E-Learning. Journal of Educational Technology and Society, 6, 1-10.

13. Hosam F.E., Ahmad M.H., Jehad M.A., Fayed F.M.G. and Samir A.E. (2006) A Web-Based E-Learning System Experiment. International Journal of Computing and Information Sciences, 4, 22-25.

14. Lee-Post A. (2009) E-Learning Success Model: An Information Systems Perspective. Electronic Journal of e-Learning, 7, 61-70.

15. Holmberg B. (2001) Theory and practice of distance education. London: Routledge. 258 p.

References

1. Shayakhmetova, E.A., Voznyak, O.A. (2016). Funktsionirovanie i effektivnost' distantsionnogo obucheniya: Monografiya [Functioning and effectiveness of distance learning: Monograph]. Astana: KAZGYuU. 101 p. [in Russ.]

2. Dyusenbaev, A.D. (2017). Distantsionnoe obuchenie: forma, tekhnologiya, sredstvo [Distance learning: form, technology, means ]. Almaty. 46 p. [in Russ.]

3. Meiramov, N.M. (2019). Asinkhronnoe obucheniye [Asynchronous learning]. Almaty: Talap. 51 p. [in Russ.]

4. Rivera, E. (2017). Flipping the classroom in freshman English library instruction: A comparison study of a flipped class versus a traditional lecture method New Review of Academic Librarianship, 23 (1) (2017), 18-27.

5. Daupbaev, A.P. (2013). Kachestvo distantsionnykh obrazovatel'nykh uslug. [The quality of distance education services]. Almaty. - 83 p. [in Russ.]

6. Worthington, T. (2013). Synchronizing asynchronous learning-combining synchronous and asynchronous techniques. In Computer Science & Education (ICCSE), 2013 8th International Conference, 8, 618-621.

7. Mayadas, F. (1997). Asynchronous learning networks: a sloan foundation perspective. Journal of Asynchronous Learning Networks, 1, 15-18.

8. Alias, N.A., Zainuddin, A.M. (2005). Innovation for Better Teaching and Learning: Adopting the Learning Management System. Malaysian Online Journal of Instructional Technology, 2, 27-40.

9. Wu, D., Bieber, M., Hiltz, S. (2008). Engaging students with constructivist participatory examinations in asynchronous learning networks. Journal of Information Systems Education, 19(3), 321-330.

10. Mahanta, D., Ahmed, M. (2012). E-Learning Objectives, Methodologies, Tools and Its Limitation. International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering (IJITEE), 2, 46-51.

11. Drowe, J. (2019). Asynchronous learning. Journal of Library & Information Services in Distance Learning, 5(2), 45-55.

12. Nichols, M. (2003). A Theory for E-Learning. Journal of Educational Technology and Society, 6, 1-10.

13. Hosam, F.E., Ahmad, M.H., Jehad, M.A., Fayed, F.M.G. and Samir, A.E. (2006) A Web-Based E-Learning System Experiment. International Journal of Computing and Information Sciences, 4, 22-25.

14. Lee-Post, A. (2009). E-Learning Success Model: An Information Systems Perspective. Electronic Journal of e-Learning, 7, 61-70.

15. Holmberg, B. (2001). Theory and practice of distance education. London: Routledge. 258 p.

Methods of asynchronous learning of computer science in the context of a pandemic

Gulnar A. Madyarova, Karlygash A. Adamova*, Zhansaya M. Parimbek al-Farabi Kazakh National University, Almaty, Kazakhstan *e-mail: adamovaqarlygash@gmail.com

The problem of harmonious achievement of the need for continuous formation of technological competencies of students through asynchronous learning determines the relevance of research work. At the same time, in general education schools, it is proposed to fully use the potential of computer science as a subject that allows to comprehensively improve professional literacy. The purpose of this article is to study the course of formation of an individual educational trajectory as a form of organization of educational activities of students in the development and construction of methods of organization of additional education, taking into account the specifics of the subject of computer science. In the course of the research, we used such theoretical methods as the analysis of pedagogical literature, textbooks on computer science, system analysis, comparative analysis, systematization of experimental data, modeling. The scientific article analyzes the concept of asynchronous learning in relation to the

context of independent work. A model for practical application is proposed, which allows to increase the activity of independent work and the satisfaction of students with self-performed work.

Keywords: asynchronous learning, computer science, learning efficiency, virtual classroom, distance learning, information technology, integration of services.

Методы асинхронного обучения информатике в условиях пандемии

Г.А. Мадьярова, К.А. Адамова*, Ж.М. Паримбек Казахский национальный университет им. Аль-Фараби, г. Алматы, Казахстан *е-таЛ: adamovaqarlvgash@gmail.com

Проблема гармоничного развития у обучающихся потребности в непрерывном формировании технологических компетенций посредством асинхронного обучения определяет актуальность исследовательской работы. В общеобразовательных школах предлагается в полной мере использовать потенциал информатики как предмета, позволяющего всесторонне повысить профессиональную грамотность. Цель данной работы - изучение хода формирования индивидуальной образовательной траектории как формы организации учебной деятельности учащихся при разработке и построении методов организации дополнительного образования с учетом особенностей предмета информатика. В ходе исследования нами были использованы такие теоретические методы, как анализ педагогической литературы, учебников по информатике, системный анализ, сравнительный анализ, систематизация экспериментальных данных, моделирование. В статье анализируется концепция асинхронного обучения применительно к контексту самостоятельной работы. Предлагается модель для практического применения, позволяющая повысить активность самостоятельной работы и удовлетворенность обучающихся самостоятельно выполненной работой.

Ключевые слова: асинхронное обучение, информатика, эффективность обучения, виртуальный класс, дистанционное обучение, информационные технологии, интеграция услуг.

АВТОРЛАР ТУРАЛЫ АППАРАТ

Мадьярова Гульнар Атыхановна, педагогика гылымдарыньщ кандитаты, доцент, Эл-Фараби атындагы К^зак ¥лттык Университета Мекенжайы: Казакстан, 050040, Алматы, Эл-Фараби дангылы, 71; madvarova-gulnar@mail.ru, https://orcid.org/0000-0001 -6773-3549

Адамова ^арльн-аш Азаткызы, информатика мамандыгынын магистрант, Эл-Фараби атындагы Казак ¥лттык Университета Мекенжайы: Казакстан, 050040, Алматы, Эл-Фараби дангылы, 71; adamovaqarlvgash@gmail.com, https://orcid.org/0000-0002-3683-7879

napÏM6eK Жансая Мураткызы, информатика мамандыгынын магистрант, Эл-Фараби атындагы Казак ¥лттык Университета Мекенжайы: Казакстан, 050040, Алматы, Эл-Фараби дангылы, 71; parimbek zhansava@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-5930-088X

ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРАХ

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Мадьярова Гульнар Атыхановна, кандидат педагогических наук, доцент, Казахский национальный

университет им. Аль-Фараби. Адрес: Казахстан, 050040, Алматы, пр. Аль-Фараби 71; madvarova-gulnar@mail.ru, https://orcid.org/0000-0001-6773-3549

Адамова Карлыгаш Азатовна, магистрант специальности информатика, Казахский национальный

университет им. Аль-Фараби. Адрес: Казахстан, 050040, Алматы, пр. Аль-Фараби 71; adamovaqarlvgash@gmail.com, https://orcid.org/0000-0002-3683-7879

Паримбек Жансая Муратовна, магистрант специальности информатика, Казахский национальный

университет им. Аль-Фараби. Адрес: Казахстан, 050040, Алматы, пр. Аль-Фараби 71; parimbek zhansava@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-5930-088X

INFORMATION ABOUT THE AUTHORS

Gulnar A. Madyarova, candidate of Pedagogical Sciences, Associate Professor, Al-Farabi Kazakh National University. Address: Kazakhstan, 050040, Almaty, Al-Farabi avenue, 71; madyarova-gulnar@mail.ru, https://orcid.org/0000-00016773-3549

Kfl3av, Yxmmbiy v,budap педагогикамuц ynueepcumemm^ Xa6apmucu № 1(89), 2022

Karlygash A. Adamova, master's degree in Computer Science, Al-Farabi Kazakh National University. Address: Kazakhstan, 050040, Almaty, Al-Farabi avenue, 71; adamovaqarlygash@gmail.com, https://orcid.org/0000-0002-3683-7879

Zhansaya M. Parimbek, master's student of Computer Science, Al-Farabi Kazakh National University. Address: Kazakhstan, 050040, Almaty, Al-Farabi avenue, 71; parimbek zhansaya@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-5930-088X

PegaKUHHFa TYcri / nocTynn^a b pegaKunro / Received 13.12.2021 ^apnraayFa Ka6bmgaHgbi / npuHHTa k ny6^HKauHH / Accepted 16.03.2022

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.