Научная статья на тему 'Бўлажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятга тайёргарлигини белгилаш параметрлари'

Бўлажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятга тайёргарлигини белгилаш параметрлари Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
348
184
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
мактабгача таълим / мактабгача таълим мутахассиси / инновацион касбий фаолият / ижодий ёндашув / педагогик жараён / малакали кадр / тарбияланувчи / касбий ривожланиш / дошкольное образование / специалист дошкольного образования / инновационная профессиональная деятельность / творческий подход / педагогический процесс / квалифицированный кадр / воспитуемый / профессиональное развитие

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Ибрагимова Гулсанам Нематовна

Мақолада бўлажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятга тайёргарлигини белгилаш параметрлари ва кўрсаткичлари ҳақида фикр юритилган. Шунингдек, бўлажак мактабгача таълим мутахассислари инновацион касбий фаолиятига хос бўлган барча сифатларни яхши эгаллаш омиллари муҳокама қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ПАРАМЕТРЫ ОПРЕДЕЛЕНИЯ ГОТОВНОСТИ К ИННОВАЦИОННОЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ БУДУЩИХ СПЕЦИАЛИСТОВ ДОШКОЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

В статье идет речь о параметрах определения и показателях готовности будущих специалистов дошкольного образования к инновационной профессиональной деятельности. Также обсуждаются факторы, влияющие на овладение студентами – будущими специалистами дошкольного образования всеми качествами, присущими инновационной профессиональной деятельности.

Текст научной работы на тему «Бўлажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятга тайёргарлигини белгилаш параметрлари»

Ибрагимова Гулсанам Нематовна,

Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети «Умумий педагогика» кафедраси доценти

БУЛАЖАК МАКТАБГАЧА ТАЪЛИМ МУТАХАССИСЛАРИНИНГ ИННОВАЦИОН КАСБИЙ ФАОЛИЯТГА ТАЙЁРГАРЛИГИНИ БЕЛГИЛАШ ПАРАМЕТРЛАРИ

ИБРАГИМОВА Г.Н. БУЛАЖАК МАКТАБГАЧА ТАЪЛИМ МУТАХАССИСЛАРИНИНГ ИННОВАЦИОН КАСБИЙ ФАОЛИЯТГА ТАЙЁРГАРЛИГИНИ БЕЛГИЛАШ ПАРАМЕТРЛАРИ

Маколада булажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятга тайёргарлигини белгилаш параметрлари ва курсаткичлари х,акида фикр юритилган. Шунинг-дек, булажак мактабгача таълим мутахассислари инновацион касбий фаолиятига хос булган барча сифатларни яхши эгаллаш омиллари мух,окама килинган.

Таянч суз ва тушунчалар: мактабгача таълим, мактабгача таълим мутахассиси, инновацион касбий фаолият, ижодий ёндашув, педагогик жараён, малакали кадр, тарбияланувчи, касбий ривожланиш.

ИБРАГИМОВА Г.Н. ПАРАМЕТРЫ ОПРЕДЕЛЕНИЯ ГОТОВНОСТИ К ИННОВАЦИОННОЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ БУДУЩИХ СПЕЦИАЛИСТОВ ДОШКОЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

В статье идет речь о параметрах определения и показателях готовности будущих специалистов дошкольного образования к инновационной профессиональной деятельности. Также обсуждаются факторы, влияющие на овладение студентами - будущими специалистами дошкольного образования всеми качествами, присущими инновационной профессиональной деятельности.

Ключевые слова и понятия: дошкольное образование, специалист дошкольного образования, инновационная профессиональная деятельность, творческий подход, педагогический процесс, квалифицированный кадр, воспитуемый, профессиональное развитие.

IBRAGIMOVA G.N. CRITERIA OF INTERACTIVE METHODS ACQUIRING BY STUDENTS OF PRESCHOOL ESTABLISHMENTS TO INNOVATION PROFESSIONAL ACTIVITIES

The article deals with paramentres of interactive methods acquiring in training by future specialists of preschool establishments to innovation professional activities. It highlights the fact that it is ongoing creative process. There are as well discussed achievements of psychology and pedagogics in training future specialists of preschool establishments to innovation professional activities, independent approach to mastering advanced experience, and creativity in learning the existing opportunities.

Keywords: preschool education, specialists of preschool establishments, innovation professional activities, interactive methods, pedagogical opportunity, creative approach, pedagogical conditions, professiogram.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 10

Республикамиз цукумати мактабгача таълим олдига цуяётган вазифаларнинг аксарияти педагог-тарбиячилар-нинг касбий мацорати ва бошцарувчилик салоциятига бот-лиц. Бугунги кунда мактабгача таълим тизими олдига цуйи-лаётган мацсадларга эришиш, тарбияланувчиларнинг хил-ма-хил фаолиятини уюштириш, уларни билимли, одобли, эътицодли, мецнатсевар, баркамол инсон цилиб устириш педагог-тарбиячи зиммасига юклатилади.

Узбекистан Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан 2016 йил 29 декабрда кабул килинган «2017-2021 йилларда мактабгача таълим тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари т^рисида»ги ПК-2707-сон карор мактабгача таълим тизимини янада такомиллаштириш, моддий-техника базасини мустахкамлаш, мактабгача таълим муассасалари тармоFини кен-гайтириш, малакали педагог кадрлар билан таъ-минлаш, болаларни мактаб таълимига тайёрлаш даражасини тубдан яхшилаш, таълим-тарбия жараёнига замонавий таълим дастурлари ва тех-нологияларини татбик этиш, болаларни хар томонлама интеллектуал, ахлокий, эстетик ва жисмоний ривожлантириш учун шарт-шароит-лар яратишга каратилганлиги бежиз эмас1.

Хар бир бола узига хос хулк-атвор ва харак-терга эга. Булажак педагог-тарбиячилар таълим-тарбия беришда уларнинг узига хос хусусиятла-рини билишлари ва куникмаларига эга булиш-лари лозим. Педагогик фаолиятга тайёрланаётган талабалар, педагог-тарбиячи касбига хос булган барча сифатларни яхши эгаллаган булишлари керак. Бунинг учун педагогика олий укув юртла-рида талабаларни танлаб олишда уларнинг педагогик лаёкатга эгалигини аниклаш лозим.

Касбий ривожланишнинг асосий кусаткичи сифатида касбий лаёкат, яъни билим, куникма ва малакалар курсатиб утилган. Шу боис касб тан-лаш буйича кенг куламдаги эмперик материал-ларда касбий сифатлар турли хил мехнат фаоли-ятига мувофик танланган.

Тадкикотларда таъкидланишича, касбий лаёкат эгаси узида бир катор сифатлар мажмуини эмас, балки уларнинг синтези, функционал аппа-

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2016 йил 29 декабрдаги «2017-2021 йилларда мактабгача таълим тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида»ги ПК-2707 сон карори. // Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами, 2017 йил 9 январь, 1-сон, 11-модда.

рати сифатида фаолият муваффакиятини таъ-минлайди.

Касбий камолотни белгиловчи асосий психологик омиллар орасида шахснинг индивидуал психологик хусусиятларига алохида урFу бери-лади. Касбий фаолиятга утиш узлуксиз, боскичли фаолият булиб, таълимда мустакил касбий фаолиятга утиш хар бир инсоннинг эътиборга молик жихатидир. Бугунги шароитда касбий тажриба, мутахассиснинг касбий фаолияти якунлангунга кадар маълум даражада эскириб бормокда. Шу боис, шахснинг узига муносиб касб танлашида хам бундай холатларнинг таъсири бор. Шу сабабли хам, шахснинг касбни туFри танлаган-лиги, унинг майллари, кизикишлари, касбий йуналишлари ва тайёргарлиги, касбий установ-каларидаги узгаришларни мунтазам урганиш алохида ахамиятга эга. Чунки муайян касбни эгаллашнинг дастлабки боскичида булFуси мута-хассис уни эгаллаш учун нима килиш зарурли-гини етарлича тасаввур кила олмайди2.

Маълумки, булажак мактабгача таълим мута-хассисларини инновацион касбий фаолиятга тайёрлаш жараёни педагогика олий укув юртла-рида амалга оширилади. Хозирги кунда давлат ва жамият томонидан мактабгача таълим сохаси мутахассисларини тайёрлаш жараёни олдига янги талаблар куйилмокда.

Педагог-тарбиячиларни тайёрлашга куйилган талаблар булажак педагог-тарбиячи моделида уз ифодасини топиши керак. Ушбу модель макола муаллифи томонидан ишлаб чикилмокда. Маколада берилган фикрлар таклиф сифатида киритилмокда. Кейинчалик муаллиф уз тадкикот иши доирасида моделни амалий тажрибадан утказишни режалаштирган. Бу модель булажак педагог-тарбиячиларнинг касбий тайёргарлигига

2 Джураева Б.Р., Умарова Х.А., Тожибоева Х.М., Назирова Г.М. Организационно-содержательные основы инновационной деятельности дошкольных образовательных учреждений / Методическое пособие. - Тошкент: УзПФИТИ, 2016. - 100 стр.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 10

куйиладиган талабларни хисобга олган холда яратилиши лозим. Мазкур модель учта узаро алокадор таркибий кисмдан иборат:

1. Булажак педагог-тарбиячининг касбий сифатлари;

2. Болаларни ривожлантиришга оид билим-лар мажмуи;

3. Мактабгача таълим жараённи ташкил этиш учун зарур куникма ва малакалар тизими.

Бу тушунчалар узаро мувофиклашган булиб, булажак педагог-тарбиячининг фаолият курсатиши ва таълим-тарбия жараёнини ташкил этишига йуналтирилган харакатини ифодалайди.

Булажак педагог-тарбиячиларнинг касбий сифатлари моделнинг биринчи кисми сирасига: Fоявий етуклик; эътикодлилик; педагогик фаоли-ятга интилиш, унга кизикиш; педагогик вазифа-ларни ижодий равишда хал килишга булган эхтиёж каби касбий-ахлокий сифатлар киради. Булар педагог-тарбиячиларнинг уз касби ва тар-бияланувчиларга булган муносабатларида ифо-даланади.

Мазкур моделнинг иккинчи кисмида болаларни ривожлантириш ва истикболдаги укув фаолиятига тайёрлаш хакидаги билимлар мажмуи уз ифодасини топган. Булажак педагог-тарбиячилар болаларни ривожлантириш конуниятларини билиши, уларни шакллантириш воситалари туFрисида маълумотга эга булиши, уларга такдим этиладиган билимлар, тушунчалар, маълумотларнинг бола шахсини шаклланти-ришдаги ахамиятини англаб етиши лозим.

Моделнинг учинчи кисмини булажак педагог-тарбиячиларнинг касбий куникмалари ва мала-калари ташкил этади. Педагог-тарбиячилар бола-лар билан ишлашда илмий билимлар асосида узининг фаол хаётий нуктаи назарини ифода-лаши учун куйидагиларни билиши зарур: тарби-яланувчилар шахси ва уларнинг айрим сифатла-рини комплекс методикалар ёрдамида урганиш; тарбияланувчилар шахси ва улар жамоасини ривожлантиришни лойихалаштириш; мактабгача таълим жараёнини режалаштириш ва амалга ошириш; таълим-тарбия жараёнида тарбияла-нувчиларни тарбиялашга эришиш; таълим-тарбия жараёнини комплекс бошкариш; тарбия-ланувчиларнинг аклий ривожланиш даражала-рини бахолаш мезонларини аниклаб, бу сохада самарадорликка эришиш; тарбияланувчиларга катъий, ахлокий меъёрий талаблар куя олиш; тарбияланувчилар жамоасида кулай педагогик

мухитни вужудга келтириш; педагог-тарбиячи сифатида уз фаолиятини режалаштириш ва амалга ошириш кабилар.

Юкоридагилардан келиб чиккан холда булажак мактабгача таълим мутахассисларини инновацион касбий фаолиятга тайёргарлигини белгилаш параметрларини ишлаб чикдик. Улар:

- булажак педагог-тарбиячида касбий сифат-ларнинг шаклланганлиги;

- булажак педагог-тарбиячида таълим-тарбия бериш махоратининг шаклланганлиги;

- инсонпарварлик сифатларининг шаклланганлиги;

- маънавий-маданий тайёргарликнингтаркиб топганлиги;

- касбий педагогик фикрлашнинг такомил-лаштирилганлиги;

- ташхислаш, педагогик-психологик тайёргарликнинг таъминланганлиги;

- булажак педагог-тарбиячиларнинг илмий тадкикот фаолиятига йуналтирилганлиги;

- коммуникатив кобилиятга эгалиги ва индивидуал ижодий ривожланиш майлларининг куллаб-кувватланганлиги;

- тарбияланувчилар фаолиятини раFбатлантириш компетенциясига эгалиги;

- педагогик назокатнинг таркиб топганлиги;

- тарбияланувчиларга нисбатан талабчанлик ва адолатлилик сифатларининг шаклланганлиги;

- мустакил билим олиш куникмаларининг баркарорлашганлиги;

- педагогик одобга эгалик;

- умуминсоний ва миллий кадриятларни хурмат килиши;

- китобхонлик маданиятининг таркиб топган-лиги;

- образли укиш куникмаларининг шаклланганлиги;

- ташкилотчилик, таълим-тарбия ишларини ташкил этишга йуналганлиги;

- педагогика фанининг сунгги ютуклари, илFор педагогик ва инновацион технология-ларни куллай олишга тайёрлиги кабилар.

Мактабгача таълим сохасида утказилаётган туб ислохотлар машFулотларни лойихалашга янгича ёндашувни талаб килмокда. Мактабгача таълимга технологик ёндашув бу жараённи сама-рали бошкариш ва куйилган таълимий максадларига эришишни кафолатлайди.

Таълим технологиялари педагогик фаолият-нинг маълум сохасини камраб олади. Педагог-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 10

тарбиячилар фаолияти бир томондан, танланган технологияга мувофик келадиган, унинг неги-зини ташкил этувчи тизимни х,осил килса, иккинчи томондан, педагогик фаолиятнинг яхлит ифодаси сифатида намоён булади1. Булажак мак-табгача таълим мутахассисларини инновацион касбий фаолиятга тайёрлаш жараёнига техноло-гик ёндашув укув жараёнини яхлит ифодалаш ва уни тулик тасаввур этиш имконини беради. У таълимий, педагогик, ижтимоий фаолият кирраларини очишда кулайлик туFдиради. Жум-ладан: натижани юкори даражадаги аникликда акс эттириш ва педагогик жараённи самарали бошкариш; мавжуд педагогик тажрибаларнинг илмий асосларини урганиш ва уларни педагогик амалиётга татбик этиш; таълим-тарбиявий, ижтимоий вазифаларни ечиш; тарбияланувчи шахси тараккиёти учун кулай педагогик вазиятни вужудга келтириш; педагог-тарбиячиларга нохуш х,олатлар натижасида курсатиладиган таъсир-ларни камайтириш; таълим-тарбия жараёнида педагогик имкониятлардан окилона фойдала-нишга эришиш кабилар.

Муаллифнинг тадкикоти доирасидаги урганишлар натижасида аникландики мактаб-гача таълим-тарбия жараёнида педагогик муно-сабатларнинг таркибий кисми булган мулокот куйидаги шаклларда уюштирилади:

- педагогик жараённи лойих,алаш;

- тарбияланувчилар гурух,и билан мулокотга киришиш;

- ривожлантирувчи педагогик жараёнда мулокот жараёнини бошкаришни ташкил этиш;

- фаолиятни амалга ошириш жараёнида юзага келадиган мулокот тизимининг андоза-сини яратиш;

- тарбияланувчилар билан бевосита мулокотни ташкил этиш кабилар.

Мактабгача таълим-тарбия жараёнини таш-кил этишда педагог-тарбиячилар ва тарбияла-нувчилар орасидаги узаро муносабат ва мулокотнинг бир неча турлари мавжуд булиб, улар суст-ижобий, баркарор ижобий х,амда бекарор булади.

Таълимий омилларини яратишга мулжалланган педагогик технологиялар педагог-тарбиячиларнинг тарбиячиларга мулокот асо-сида таъсир этиш йулларини х,ам уз ичига олади.

Айрим методлар ёки мулокот турлари булажак педагог-тарбиячиларни тайёрлашда алох,ида самарадорликка эга. Улар ишонтириш, исботлан-ган натижаларга асосоланиш, бевосита ва бил-восита таъсир, уз-узини тарбиялаш ва узаро таъсир методлари. Амалиётда окланган х,ар кандай таълим технологияси тарбияланувчи шахсини фаоллаштиришга хизмат килади. Тарбияланувчи шахсининг мустакиллик, ташаббускорлик, жавоб-гарликни х,ис этиш, танкидий фикрлаш каби сифатларини ривожлантириш шахсга йуналтирилган таълим тизими воситасида амалга оширилади.

Бунда тарбияланувчи таълим тизимига мос-лаштирилмай, аксинча, таълим-тарбия жараёнида эркинликка интилиши, мустакиллиги, шах-сий фикрларнинг мутлок узига хослиги, уз-узини намоён килиш эх,тиёжининг мавжудлиги каби-ларни х,исобга олган х,олда, унга унинг узига хос-лигини таъкидлаш, уз-узини ривожлантириш имконини бериш ва бунинг учун кулай педагогик шароит яратиш лозим. Чунки, х,ар кандай тарбияланувчи узига хослигини намоён килишга интилади.

Мактабгача таълим-тарбия жараёнида шахсга йуналтирилган технологиялар бир катор узига хосликлар билан ажралиб туради. МашFулотларнинг асосий максади - тарбияланувчилар тафаккурини бойитиш, уларни х,ар томонлама ривожлантириш, мактаб таълимига тайёрлашдан иборат булиб, муайян тушунчалар ва маълумотлар, билим элементлари тарбияла-нувчиларга такдим этилади2 .

Биргаликда ижодий изланиш мух,им педагогик ах,амиятга эга булиб, айнан у педагог-тарбиячилар ва тарбияланувчиларни ижодкор-лик кувончини намоён килиш, янгиликлар яратиш, мустакил изланиш ва ижодий фаолиятни ташкил этишга ундайди. Бунда педагог-тарбиячилар таълим-тарбия жараёнининг биринчи субъекти сифатида намоён буладилар. Улар томонидан билиш усулларини мустакил белгилаш, болаларнинг билиш фаолиятини раFбатлантириш, уларни х,ар тмонлама куллаб-кувватлаш каби педагогик фаолият амалга оширилади. Бу жараёнда тарбиячилар уз хатоларини

1 Педагогика: энциклопедия. III жилд. - Тошкент: «Узбекистон миллий энциклопедияси» давлат илмий нашриёти, 2017. - 214 б.

2 «Мактабгача таълим муассасаларида таълим жараёнининг сифати ва самарадорлигини такомиллаштириш: муаммо ва ечимлар» мавзусидаги республика илмий-амалий конференцияси материал-лари. - Т.: УзПФИТИ. LESSON PRESS. 2017 йил 15 сентябрь. - 168 бет.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 10

тузатиш, шахcий тажpибалаpига таяниш, Уз лаёкатлаpини намoён килиш имкoниятига эга бyладилаp.

Хулocа килиб айтганда, мактабгача таълим-таpбия жаpаёни xаp биp таpбияланувчи учун уз кизикишлаpи ва билиш кoбилиятлаpини машFулoтлаp давoмида намoён килиш имшни-яти яpатилиши заpуp. Шу бoиc, pecпубликамиз муcтакиллигининг даеглабки йиллаpиданoк узлукcиз таълим тизимини тубдан иcлox килиш, унинг иннoвациoн аcocлаpинини шакллантиpиш, мoддий-тexник ва уcлубий таъминoтини pивoж-ланган давлатлаp тажpибаcидан галиб чикиб такoмиллаштиpиш вазифаcи уcтувop йyналишлаpдан биpи cифатида бeлгиланди. Бунда булажак мактабгача таълим мутаxаccиcла-pини иннoвациoн каcбий фаoлиятга тайёpгаp-лиги x^p биp таpбияланувчининг имгониятла-pини аниклаш аcocида улаpнинг шахc cифатида pивoжланишлаpи, ижтимoийлашишлаpига кумаклашади.

Tадкикoт натижаcида куйидаги хулocалаpни кeлтиpиш мумкин:

• бугунги кунда мактабгача ва таълим муа^ cаcалаpи пeдагoглаpида каcбий фаoлият тажpи-баcи, пeдагoгик жамoа, таълим-таpбия жаpаёни Хамда таълим муаccаcаcини бoшкаpиш кyникмалаpининг eтаpлича pивoжланмаганли-гини кypcатди;

• мамлакатимизда мактабгача таълим тизими тубдан иcллox килинаётган xoзиpги давpда маз-куp таълим муаccаcалаpида фаoлият кypcатадиган

пeдагoглаpнинг билим cавияcига, каcбий маxopатига катта талаблаp кУйилмoкда;

• мактабгача таълим муаccаcалаpида таpмoклаpнинг кeнгайиши, давлат ва нoдавлат муаccаcалаpи ceктopининг pивoжланиши баpo-баpида ушбу таълим муаccаcалаpида фаoлият кypcатадиган пeдагoглаp каcбий фаoлиятининг узига xoc жиxатлаpи, пeдагoгик жаpаён ва таълим муаccаcаcини бoшкаpиш, уни pивoжланти-pиш мexанизмлаpини пухта yзлаштиpишлаpи талаб килинади;

• мактабгача таълим coxаcидаги ижтимoий буюpтма куламининг кeнгайиши булажак мута-xаccиcлаpни тайёpлаш жаpаёни oлдига узига xoc талаблаp кУймoкдаки, бу каcбий таълим жаpаё-нига фаoлиятли, кpeатив, шаxcга йyналтиpилган ёндашувлаpни кeнг татбик килиш заpуpиятини кучайтиpди;

• мактабгача таълим тизими, унда фаoлият кypcатадиган пeдагoгик кадpлаp билим даpажа-cини такoмиллаштиpиш эхтиёжи бу coxада фаo-лият кypcатадиган мутаxаccиcлаpни тайёpлаш-нинг назаpий аcocлаpини pивoжлантиpиш янги ёндашувлаp билан бoйитиш эхтиёжини кeлтиpиб чикаpди.

Мактабгача таълимни ^фат жихатдан таго-миллаштиpиш унга куйилган талаблаpни xиcoбга oлган xoлда танкидий тахлил килиш хамда янги-лаш билан биp катopда, маз^ таълим муа^а-cалаpида пeдагoгик жаpаёнлаpни ташкил этиш ва бoшкаpиш тизимини мазмун жихатдан бoйи-тиш талаб килинади.

Адабиётлар руйхати:

1. Узбeкиcтoн Рecпубликаcи Пpeзидeнтининг 2016 йил 29 дeкабpдаги «2017-2021 йиллаpда мактабгача таълим тизимини янада такoмиллаштиpиш чopа-тадбиpлаpи тyFpиcида»ги ПК.-2707 coн каpopи.

2. Джуpаeва Б.Р., Умаpoва Х.А., Toжибoeва Х.М., Hазиpoва Г.М. Оpганизациoннo-coдepжатeльныe ocнoвы иннoвациoннoй дeятeльнocти дoшкoльныx oбpазoватeльныx учpeждeний I Мeтoдик кулланма. - ^ш^нт: УзПФИШ, 2016. - 100 a"p.

3. Пeдагoгика: энциклoпeдия. III жилд. - ^ш^нт: «Узбeкиcтoн миллий энциклoпe-дияcи» давлат илмий нашpиёти, 2017.

4. «Мактабгача таълим муаccаcалаpида таълим жаpаёнининг cифати ва cамаpа-дopлигини такoмиллаштиpиш: муаммo ва eчимлаp» мавзу^даги pecпублика илмий-амалий кoнфepeнцияcи матepиаллаpи. - T.: УзПФИШ. LESSON PRESS. 2017 йил 15 ceн-тябpь. - 168 бeт.

ЗАMOHАВИЙ TАЪЛИM I COВPЕMЕHHOЕ OБPАЗOВАHИЕ 2018, 10

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.