Научная статья на тему 'Жамият тараққиётида комил инсон, малакали мутахассиснинг ўрни'

Жамият тараққиётида комил инсон, малакали мутахассиснинг ўрни Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
999
59
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
акмеология / қизиқиш / компетентлилик / иқтисодий тарбия / кўникма / малака / таълим фалсафаси. / aсmeology / interest / competence / economic education / skills / qualification / the education philosophy

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Б. Алиев, А. Мелиқулов

Ушбу мақолада акмеология фани нуқтаи назаридан баркамол шахс, комил инсонни тарбиялаш ва унинг жамият тараққиётидаги ўрни масалалари хусусида мулоҳазалар юритилган, ўтказилган эмпирик тадқиқот натижалари баён этилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ROLE OF COMPREHENSIVE DEVELOPED PERSON AND SCILLED PROFECCIONAL IN THE SOCIETY DVELOPMENT

From the point of acmeology there are considered in the article the issues of comprehensive developed person breeding, his role in the society development, and as well provided results of empirical researches.

Текст научной работы на тему «Жамият тараққиётида комил инсон, малакали мутахассиснинг ўрни»

Б. Алиев,

Тошкент давлат иктисодиёт университети профессори, фалсафа фанлари доктори; А.Мелик,улов,

Тошкент давлат иктисодиёт университети катта илмий ходим-изланувчиси

ЖАМИЯТ ТАРАОДИЁТИДА КОМИЛ ИНСОН, МАЛАКАЛИ МУТАХАССИСНИНГ УРЧИ

Б. АЛИЕВ, А. МЕЛИКУЛОВ. ЖАМИЯТ ТАРАЩИЁТИДА КОМИЛ ИНСОН, МАЛАКАЛИ МУТАХАССИСНИНГ УРНИ

Ушбу маколада акмеология фани нуктаи назаридан баркамол шахс, комил инсонни тар-биялаш ва унинг жамият тараккиётидаги урни масалалари хусусида мулох,азалар юритилган, утказилган эмпирик тадкикот натижалари баён этилган.

Таянч суз ва иборалар: акмеология, кизикиш, компетентлилик, иктисодий тарбия, куникма, малака, таълим фалсафаси.

Б. АЛИЕВ, А. МЕЛИКУЛОВ. РОЛЬ ВСЕСТОРОННЕ РАЗВИТОЙ ЛИЧНОСТИ, КВАЛИФИЦИРОВАННОГО СПЕЦИАЛИСТА В РАЗВИТИИ ОБЩЕСТВА

В статье рассматриваются вопросы воспитания всесторонне развитой личности и его роли в развитии общества с точки зрения предмета акмеологии, а также предлагаются результаты проведённых эмпирических исследований.

Ключевые слова: акмеология, интерес, компетентность, экономическое воспитание, навыки, квалификация, философия образования

B. АLIEV, А. МЕLIKULOV. ROLE OF COMPREHENSIVE DEVELOPED PERSON AND SCILLED PROFECCIONAL IN THE SOCIETY DVELOPMENT

From the point of acmeology there are considered in the article the issues of comprehensive developed person breeding, his role in the society development, and as well provided results of empirical researches.

Keywords: a^eology, interest, competence, economic education, skills, qualification, the education philosophy.

Биз амалга оширадиган фаолият турлари субъектив царашлар, онг, тафаккур, шахслараро муносабатларнинг мацсули эканлиги исбот талаб цилмас воцеликдир. Ижтимоий борлицнинг субъектив воцеликка муносабатларини урганиш фалсафа тарихида азалдан турли саволлар, бацсларга сабаб булган. Айницса, баркамол авлодни шакллантириш, тарбия-лашда маънавият, маданий мерос, дин, миллий тоя ва маф-куранинг урни цацидаги фундаментал ацамиятга эга таъли-мотлар доим цам долзарб ацамият касб этиб келган.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 1

Президентимиз Ислом Каримов таъкидлага-нидек, «Сир эмаски, хар кайси миллат нафакат ер ости ва ер усти табиий бойликлари билан, харбий кудрати ва ишлаб чикариш салохияти билан, балки биринчи навбатда узининг юксак маданияти ва маънавияти билан кучлидир»1. Хакикатан хам, хар кандай ислохот, амалга ошириладиган узгариш маданият, инсонда-ги юксак, олийжаноб маънавий фазилатлар оркали улчанади. Аммо бу субъектив маданият маънавиятни ишлаб чикаришга, объектив иктисодий муносабатларга карши куймайди, балки уларнинг диалектик боFликлигини таъ-минлайди.

Бирок хозирги глобаллашув жараёнла-ри купчилик мамлакатларнинг ижтимоий тараккиётига таъсир этмокда. Модернизация ана шу таъсир, миллий давлатлар цивилиза-цияси ривожланишининг натижаси сифатида юзага чикмокда. Глобал молиявий инкироз даврида мамлакатимиз нафакат узининг ички ижтимоий тараккиёти хусусиятини саклаб колишга, балки уни самарали ривожланти-ришга муваффак булди. Бу уринда, энг авва-ло, давлатнинг окилона, узокни кузлаган ички сиёсати, халк хужалигини модернизациялашга каратилган саъй-харакатлари мухим урин тута-ди. Шу билан бирга, хар кандай тараккиёт, модернизация кишиларнинг илмий, иктисодий, сиёсий, маданий - кенг маънода маънавий тай-ёргарлигига, ушбу узгаришларни калбан кабул килишга боFликдир. Чунки ижтимоий борлик-даги узгаришлар, ислохот ва янгиланишлар, аввало, киши рухига, калбига таъсир этиб, уни маълум бир саъй-харакатларга етаклайди.

Узгаришлар, янгиланишлар киши калбида максадга мувофик туЙFуларни уЙFотмаса, у хар кандай даъватларга бефарк колаверади. Зеро, жамият курук даъватлар, шиорлар ости-да эмас, балки инсон калби, рухи, маънавияти эхтиёж сезаётган узгаришлар оркали модер-низациялашади.

Модернизация бирор объект ёки жараён-ни ривожлантиришга каратилган барча хатти-харакатлар мажмуасидир2.

1Каримов И.А. Баркамол авлод - Узбекистон тараккиётининг пойдевори. /Хавфсизлик ва баркарор тараккиёт йулида. Т. 6. - Т.: "Узбекистон", 1998. -325-326-б.

2 Муаллифлар фикри.

Замонавий ривожланиш концепцияси деганда, Fарб ва Шарк таъсирида ижтимоий хаётни узгартириш, миллий усулдаги демократия, цивилизация ва урбанизацияни кабул килиш назарда тутилади. Шунинг учун хам модернизациялаш инсоннинг маънавий эхтиёжлари ва кизикишларидан алохида кеча-диган ходиса булмаслиги, аксинча, инсон маъ-навиятини янада юкори поFонага кутариши керак.

"Ах,оли бандлигини таъминлаш ва бу билан боFлик ахоли даромадларини ошириш хамда турмуш сифатини яхшилаш муаммоларини хал этиш буйича комплекс чора-тадбирлар амалга оширилиши натижасида 2013 йилда 970 минг-та, шу жумладан, кишлок жойларда 60,3 мингта янги иш урни ташкил этилди. Ахолининг реал пул даромадлари 16 фоизга ошди"3.

Узбекистон Республикасининг мулкчи-лик туFрисидаги, корхоналар туFрисидаги, хусусийлаштириш ва давлат тасаруффидан чикариш туFрисидаги ва бошка бир катор меъёрий хужжатларида куп укладлилик асос-лари белгиланиб, улар мулкчиликнинг барча шаклларининг тенг х,укуклилигини карор топтириш, мулкдорлар хукукларининг катьий химояланиши, хусусий мулкни янада х,имоя килиш, тадбиркорликни ривожлантириш ва чет эл инвестицияларини жалб этишга каратилгандир.

Энг мухими, ёшларда мехнат куникмаларини тарбиялаш ва тадбиркорлик ташаббускор-лигини шакллантириш максадида тажриба тарикасида аграр йуналишдаги касб-хунар кол-лежлари хузурида укув-ёрдамчи хужаликлар, касб-хунар коллежларининг моддий-техника базасида саноат, курилиш, архитектура, кон-структорлик ва сервис хамда бошка корхоналар ва ташкилотларни жалб этган холда ишлаб чикариш цехлари, устахоналар ва сервис хизмати курсатувчи кичик корхоналар барпо этилмокда. Пировардида, жамиятда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ривожлантириш ва ёшларнинг уз имкониятларидан кенг фойдаланиб, келажакда юксак марраларга

3Узбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримов-нинг мамлакатимизни 2013 йилда ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2014 йилга мулжалланган иктисодий дастурнинг энг мухим устувор йуналишларига баFишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маърузаси. // "Халк сузи", 2014 йил 18 январь, 13-сон.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 1

1-жадвал.

№ Жавоблар Тошкент солик коллежи укувчилари ТДИУ, солик йуналиши талабалари

Ха 81,5% 61,1%

Йук, - -

Мен бу касбни ота-онамнинг курсатмаси билан танлаганман - 5,5%

Мен бу касбни уз хохишим билан танлаганман 18,5% 30,5%

Мен бу касбни ота-онам ва психологларнинг менинг интеллектуал салохиятимни аниклаш буйича утказилган тестлари натижалари асосида танлаганман - 2,9%

эришишлари учун уларга соFлом, илик, толе-рант мухит яратиб берилмокда. Ушбу вазифа-ларни адо этишда тадбиркор етакчи куч сифа-тида узини мулкдор деб хис килиши, ишлаб чикариш самарадорлиги учун курашиши, бурч ва масъулият, тадбиркор шаъни ва нуфузини химоя килиши лозимлигини чукур англамокда. Бу эса ёшларнинг комил инсон, баркамол шахс булиб ривожланишида мухим урин тутади. Аммо бунда, энг аввало, уларнинг уз танлаган касбларидан коникиши, уни севиши акмео-логиянинг асосий шартларидан биридир. Ана шу жихатларни аниклаш максадида Тошкент солик коллежи ва Тошкент давлат иктисодиёт университети талабалари уртасида «Сиз уз танлаган касбингиздан коникасизми?» деган мазмунда суровнома утказдик. Суровномада 200 дан ортик респондентлар иштирок этиш-ди. Респондентларга тайёр жавоб вариантла-ри таклиф этилди.

Савол: Сиз уз танлаган касбингиздан коникасизми?

Натижалар 1-жадвалдаги каби булди.

Жадвалдан куриниб турибдики, «х,а, мен уз танлаган касбимдан коникаман» деб жавоб берган респондентлар 81,5% ни, «Мен бу касбни уз хохишим билан танлаганман» деб жавоб берганлар 18,5% ни ташкил этган. Тошкент солик коллежи талабаларининг жавобла-рида бировнинг ёрдами билан касб танлаш курсаткичи 0%ни ташкил этди. Ушбу суровдан шундай хулосага келиш мумкинки, усмир ёш-лар касб танлашда узларининг нуктаи назари-га эга эканлар.

Тошкент давлат иктисодиёт университе-тида биз суровномани х,ар хил имконият-ларга эга булган гурухлар (узлаштириш им-конияти кучсизрок булган солик йуналиши 3-курс талабалари ва кучли узлаштирувчи солик йуналиши 2-курс талабалари) уртасида

утказдик. Ушбу университет талабаларининг жавоблари бизни бироз уйлантириб куйди. Жумладан, узлаштириш имконияти кучсизрок 51-52-гурухда уз касбидан коникмаслик да-ражаси 8,4% ни ташкил этган булса, кучли узлаштирувчи 91-92-гурух талабаларида уз касбидан коникмаслик даражаси 11,3% ни ташкил этди.

Ушбу курсаткичлар олий таълим тизимида янги ислохотлар олиб борилиши, таълим ва фан интеграцияси амалга оширилишини зару-рият этиб куймокда. Чунки урта-махсус, касб-хунар таълими боскичи укувчиларининг касб-га кизикишлари уларнинг ички, иктисодий ва ижтимоий имкониятларига туFри келма-са, келажакда улар кимнингдир маслахати, курсатмаси ва куллаб-кувватлаши хисобига олий маълумот эгалари булишлари мумкин. Аммо эгалланган ихтисослик, касб ёки хунар келажакда уларнинг ижтимоий-иктисодий манфаатлари учун хизмат килиши учун касб-га мехр-мухаббат, иштиёк туЙFуси мухимдир. Ана шу максадда ушбу респодентларга «Касбга мехр ва иштиёк шахсда кандай пайдо булиши мумкин?», деган савол билан мурожаат килдик. Жавоблар 2-жадвалдаги каби булди.

«Касбга мехр ва иштиёк, касбга мойиллик илм-билим эгаллаш оркали шакллантири-лади» деган жавобни Тошкент солик коллежи укувчиларининг 81,5% и белгилаганлар. ТДИУ солик йуналиши х,ар иккала гурух талабалари «Касбга мехр ва иштиёк одамга ота-боболарининг гени оркали утади» хамда «Одамнинг иктидори булса, унинг узида касбга мойиллик шаклланади» деган фикрга купрок келганликлари бизни бироз ташвишлантирди.

Бирок комил инсон тарбиясида ички имко-ниятлар базаси компонентлари хисобланган ота-боболарининг гени ва иктидоргагина ишониб колиш шахсни бироз локайд килиб

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 1

куймасмикан, деган фикр пайдо булиши мумкин. Чунки акмеолог-мутахассисларнинг назариялари ва шахсий кузатувларимизга кура, шахснинг шахсий имкониятлар база-си билан бирга унинг ижтимоий фаолияти йуналиши хамда ижтимоий-ахлокий мухит уЙFунлашгандагина баркамол шахс шакллани-шига яна бир имконият вужудга келади. Айтиш жоизки, дунёда канча касб-хунар ва амаллар булса, уларга хос шунча хулк-одоб коидалари хам бор.

Касблар учун умумий хулк-одоб коидаларидан ташкари, факат муайян касб-га тааллукли меъёрлар хам мавжуд. Ёшларда ишчанлик, тиришкоклилик, серхаракатлилик, масъулиятлилик, инсофлилик, халоллик, мала-калилик, эпчиллик, уддабуронлик, саранжом-саришталик, тадбиркорлик, аниклик, тежам-корлик каби сифатларни шакллантиришга алохида эътибор каратиш зарур. Аммо иш-билармонлик фаолиятида, энг аввало, ишонч, халоллик, бурчга масъулият мухим роль уйнайди.

Тадбиркор манфаат уЙFунлиги асосида халк талаб-эхтиёжини теран англаб, ишбилармон, ташаббускор, давр талабига хозиржавоб ва камарбаста, омилкор, тежамкор, адолатпар-вар, халол-пок, инсофли, Fоя-тафаккурга бой булиши, жамият ишонган хакикатни теран англаб, фаолият жараёнида уларга амал килиши лозим. Тадбиркор юкорида санаб утилган си-фатларга эга булиши билан бирга касбга хос маънавий-ахлокий хусусиятлар мажмуаси-ни камраб олган касб-кор этикаси, бошкача айтганда, хулк-одоб маданиятини мукаммал эгаллаган шахс булиши даркор. Зеро, хар бир тадбиркор ахлокий пок, маънавий етук, эли, юрти, халкига содик ва етук ахлок-одоб эгаси булиши шарт.

Ёшларга келажакда уз сохаларининг етук кадрлари булишларида халол тадбиркорлик-нинг урни нихоятда бекиёс эканлиги сингдириб борилиши лозим. Таъкидланганидек, тадбиркор етакчи куч сифатида узини мулкдор деб хис килиши, ишлаб чикариш самарадорлиги учун курашиши, бурч ва масъулият, тадбиркор шаъни ва нуфузини чукур англаши лозим.

Касб-кор одоби - жамият томонидан кабул килинган ахлок нормалари, кишиларнинг их-тисосликларига нисбатан татбик килинадиган ижтимоий-маънавий муносабатларнинг тизи-

ми, ижтимоий-ахлокий хусусиятларнинг киши-лар касб-корига хос муайян куринишидир1.

Тадбиркор шахсий бурчи, манфаа-ти, умумхалк манфаати, хукук ва ахлок коидаларига масъулият билан риоя килиш, бозор муносабатлари факат юксак маънави-ят негизида, юксак ахлокийлик, ватанпарвар-лик, инсонпарварлик, адолат, мехнатсеварлик ва халоллик негизида ривожланиши мумкин эканлигини чукур хис килмоFи ва мазмун-мохиятини англаб етмоFи шарт. Хар бир дав-лат уз фукаросини хар томонлама укимишли, онгли, тарбияли, маданиятли комил инсон булишини истайди, шундай булиши учун жа-миятда шарт- шароитларни яратади, имкониятлар беради. Юртбошимиз таъкидлаганидек: «... комил инсон булиш, халоллик ва адолат билан хаёт кечириш каби олийжаноб фази-латларнинг маъно-мазмунини нафакат чукур англаш, балки ана шундай хусусиятларга эга булиш, уларга амал килиб яшаш - одамзод-нинг маънавий бойлигини белгилаб бера-диган асосий мезон, десак, хеч кандай хато булмайди. Уйлайманки, бундай хулосани ин-соният уз онгли хаёти давомида доимо орзу килиб, интилиб келган юксак маънавий иде-алнинг фалсафий ифодаси, мантикий нати-жаси сифатида кабул килиш уринлидир»2. Шу боисдан таълим-тарбия жараёнига ижтимоий-ахлокий мухитнинг таъсири мезонини аниклаш максадида Шеробод туманидаги «Тадбиркор аёл» уюшмасида утказилган социологик тадкикотимизда фермерлик хужалиги раисла-ри, касаначилар, якка турдаги тадбиркорларга саволлар билан мурожаат этдик.

Саволнома.

1. Маълумки, тадбиркорлик фаолиятида интеллектуал етук, юксак профессионал му-тахассисни шакллантиришда айрим ахлокий муаммолар мавжуд. Сизнинг фикрингизча, тадбиркорнинг ахлокий тарбиясизлиги унинг тадбиркорлиги ривожига таъсир киладими?

Ха

Иук,

Билмадим

1Шайхова Х.О. Тадбиркорлик этикаси: касб одоби ва маданияти. // Кичик бизнес ва тадбиркорликни ривож-лантиришда акмеологик билимларнинг роли. Республика илмий-амалий конференция материаллари (2011 йил 14 апрель). - Т.: Фалсафа ва хукук ин-ти, 2011. -78-б.

2 Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. - Т.: "Маънавият", 2008. -25-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 1

2-жадвал.

W Жaвoблap Toшкeнт еалик каллвжи Укyвчилapи ^ДИУ, cслик йyнaлиши тaлaбaлapи

Одaмгa oтa-бoбoлapининг гвни opкaли yтaди 11% 23,5%

Kacбгa мюйиллик илм эгaллaш opкaли шaкллaнaди 81,5% 58,9%

Одaмнинг иктидopи бyлca, унинг yзидa ^ебм мюйиллик шaкллaнaди. 7,5% 17,6%

3-жадвал.

N° Инcсний фaзилaтлapдa Инcсний xиcлaтлapдa Ишбилapмoнлик вa билимдa Диплсмaтия вa бсcикликдa Узскни ^pa билишдa

1. 24,0% 32,8% 60,0% 25,9 % 57,3 %

4-жадвал.

№ Ишюнчлилик Xaлсллик ОFиp, бсcик вa мyлсxaзaксpлик Kиpишимлилик Сeзгиp вa тспкиpлик

1. 46,9 % 64,2% 32,1% 3,7% 53,1 %

S-жадвал.

№ Жaвсблap ^шкант cслик ксллeжи Укyвчилapи ^ДИУ, cслик йyнaлиши тaлaбaлapи

Xox^ui 46,3% 49,0%

Kacбгa мсйиллик 30,3% 14,4%

Интeллeктyaл caлсxият 23,4% 36,6%

2. Taдбиpкopликдa xaмкopлapнинг yзapo мyнoеaбaтлapини мyетaxкaмлoвчи oмиллap нимaлapдa билинaди, дeб yйлaйеиз?

A) инеoний фaзилaтлapдa;

Б) инеoний xиелaтлapдa;

B) ишбилapмoнлик вa билимдa;

Г) диплoмaтия вa бoеикликдa;

Д) yзoкни кypa билишдa.

3. Сиз тaдбиpкopдaги ^йеи фaзилaтлapни ^poK кaдpлaйеиз?

A) ишoнчлилик;

Б) x1aлoллик;

B) oFиp, бoеик вa мyлoxaзaкopлик;

Г) киpишимлилик;

Д) ceзгиpлик вa тoпкиpлик.

Сaвoлнoмaнинг биpинчи caвoлигa LUepo-бoд тyмaн «Taдбиpкop aëл» yюшмaеи aъзoлa-pи 100 фoиз «xa» дeб жaвoб бepдилap.

Иккинчи caвoлгa жaвoблap 3-жaдвaлдa ^л-тиpилгaн.

Учинчи еaвoлгa peепoндeнтлapнинг бepгaн жaвoблapи 4-жaдвaлдa кeлтиpилгaн.

Жaвoблapдaн кypиниб тypибдики, тaдбиp-кopликдa энг мухим xycycият - 6у xaлoлликдиp (64,2%). Kиpишимлилик xaм тaдбиpкopлик-дa мухим ax1aмият кaеб этaдигaн еифaтлapдaн экaнлигигa aмин 6УЛДИК (53,1%). Taдбиpкop-лap тoмoнидaн учинчи ypиндa бeлгилaнгaн энг мухим еифaтлapдaн янa биpи - oFиp, бoеик вa мyлoxaзaкopликдиp.

"^ебий мyвaффaк1иятгa эpишишдa, энг aввa-лo, кaндaй еифaтлap зapyp бyлaди?" мaзмyни-дaги еaвoл билaн биз Toшкeнт coлик кoллeжи вa Toшкeнт дaвлaт иктиcoдиëт yнивepеитeти тaлaбaлapигa xaм мypoжaaт этдик. Улapнинг жaвoблapи-жaдвaлдa кeлтиpилгaн.

Жaдвaлдaги caвoллapгa Toшкeнт еoлик шл-лeжи тaлaбaлapининг бepгaн жaвoблapидa «^хиш вa ^еб^ мoйиллик» дeгaн жaвoблapи юкopи кypcaткич (76,0%)ни тaшкил этди.

Аммo ^ДИУ еoлик йyнaлиши тaлaбaлapидa «^хиш вa интeллeктyaл еaлoxият» жaвoблapи юкopи кypcaткич, яъни 85,6%ни тaшкил этгaн.

ЗAMOHAВИЙ TAЪЛИM I COВPЕMЕHHOЕ OБPAЗOВAHИЕ 2014, 1

Савол-жавоб натижаларидан шундай хуло-са килиш мумкинки, усмирлик даврида ёшлар узларининг романтик тасаввурлари таъсири остида касбнинг машаккатларини сезмаган холда, уни факат севиш ва мехр куйиш оркали максадга етишиш мумкин, деган хулосага ке-лишлари эхтимоли мавжуд. Аммо олий таълим муассасаси талабалари мустакил хаёт тажри-басига эга булгач, факат романтик кайфиятнинг узи касб сирларини урганиш ва мукаммал-ликка эришиш учун етарли эмаслигини туFри англаганлар. Шу боис, улар хаётдан олинган билим, малака, тажрибаларга эга булиш ва интеллектуал салохиятларини ошириб бориш оркали юкори чуккиларни забт этиш мумкин, деган хулосага келганлар. Албатта, бу хулоса акмеологиянинг асосий йуналишларига мос келади.

Мамлакатимиз дунёнинг етакчи, кудратли давлатлари сафидан жой олмокда, «Узбек модели» асосида кучли жамият куриш бора-сида зарурий ижтимоий, сиёсий ва ахлокий, хукукий замин яратилганлиги кузга ёркин ташланмокда. Етук кадрлар тайёрлаш, бар-камол авлодни тарбиялаш бугунги куннинг долзарб вазифаларидан булмокда. Чунки жа-

мият тараккиёти факат иктисодий ислохотлар билангина эмас, балки ислохотларни амалга ошириш механизмларини чукур англаб етган кишилар, омилкор мутахассислар, мутасадди рахбарлар, фаоллик курсатаётган инсонлар, маънавий-ахлокий жихатдан баркамол шах-слар томонидан таъминланади.

Президентимиз Ислом Каримов «Таълим-тарбия тизимидаги ислохотлар бошланган дастлабки йилларда мен жахон тажрибаси ва хаётда узини куп бор оклаган хакикатдан келиб чикиб, агар бу максадларимизни муваффакиятли равишда амалга ошира ол-сак, тез орада хаётимизда ижобий маънода-ги «портлаш эффекти»га, яъни, янги таълим моделининг кучли самарасига эришамиз...»1 деган эди. Шу маънода комил инсонларни тарбиялаш, малакали мутахассисларни тайёрлаш куп жихатдан таълим муассаларидаги укитувчиларнинг касбий-методик тайёргар-лиги холатига хам боFлик. Зеро, жамиятнинг ривожланиш тенденциялари инновацион фа-олиятни эгаллашга тайёр булган янги типдаги кадрларни шакллантириш заруриятини юза-га келтирмокда.

Адабиётлар:

1. Каримов И.А. Баркамол авлод - Узбекистон тараккиётининг пойдевори. / Хавф-сизлик ва баркарор тараккиёт йулида. Т. 6. - Т.: "Узбекистон", 1998. -325-326-б.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

2. Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. - Т.: "Маънавият", 2008. -25, 63-б.

3. Узбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримовнинг мамлакатимизни 2013 йилда ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2014 йилга мулжалланган иктисодий дастурнинг энг мухим устувор йуналишларига баFишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маърузаси. // "Халк сузи", 2014 йил 18 январь, 13-сон.

4. Шайхова Х.О. Тадбиркорлик этикаси: касб одоби ва маданияти. // Кичик бизнес ва тадбиркорликни ривожлантиришда акмеологик билимларнинг роли. Республика илмий-амалий конференция материаллари (2011 йил 14 апрель). - Т.: Фалсафа ва хукук институти, 2011. -78-б.

1 Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. - Т.: "Маънавият", 2008. -63-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2014, 1

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.