Научная статья на тему '«Жалпы медицина» факультетінде интегралдық емтихан нәтижесін есептеу технологиясы'

«Жалпы медицина» факультетінде интегралдық емтихан нәтижесін есептеу технологиясы Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
81
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
интегралды емтихан / рейтинг / пәннің маңыздылық көрсеткіші / integrated exams / rating / indication of the importance of discipline

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Байзак Ү. А.

Қазіргі кезеңде медициналық жоғары оқу орындарында (ЖОО) 051301«Жалпы медицина» мамандықтары бойынша қорытынды бақылау интегралды емтихан түрінде өткізілуде, яғни студент үш не одан да көп пәннен емтиханды бір мезгілде тапсырады. ЖОО арасында бұл проблема төңірегінде бір ізділік жоқ, әр түрлі әдістерді қолдануда. Бұл жағдай ЖОО студенттерінің үлгерім рейтинг балының сан мәні бірдей болғанымен, олардың бірбіріне эквиваленті болмауына алып келеді. Осыған байланысты рейтингті есептеуді стандарттау және бір жүйеге келтіру қажет. Мақалада пәннің маңыздылы көрсеткіші арқылы рейтинг балын есептеу жолы қарастырылған.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE TECHNOLOGY OF CALCULATION OF THE INTEGRATED EXAMINATION ON "GENERAL MEDICAL FACULTY"

At this time in the medical schools the Republic of Kazakhstan on a speciality 051301-"General medicine" final control is held in the form of integrated examination, i.e. the student passes the exam in three or more subjects at the same time. Methods of calculation of rating points higher education institutions of Kazakhstan are different, there is no uniform approach, hence the same indicators of academic achievement of students from different universities are not equivalent. In this connection there arises the need to standardize and unify the calculation of rating of the students. This article is considered one of the methods of calculating the rating, based on the indicator of the importance of disciplines.

Текст научной работы на тему ««Жалпы медицина» факультетінде интегралдық емтихан нәтижесін есептеу технологиясы»

УДК 378.14.016

«ЖАЛПЫ МЕДИЦИНА» ФАКУЛЬТЕТ1НДЕ ИНТЕГРАЛДЫК ЕМТИХАН НЭТИЖЕС1Н ЕСЕПТЕУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

Байзак Y.A., п.г.д.,ф.-м.г.к.,доц. К.А.Ясауи атындагы Хальщаральщ К^аза^-TYpiK университетi. TYPKicraH (E-mail:usen1948@mail.ru)

Ty^h Кaзiргi кезецде медицинальщ жогары о^у орындарында (ЖОО) 051301- «Жалпы медицина» мамандьи^тары бойынша ^орытынды ба^ылау интегралды емтихан тYрiнде вткiзiлуде, ягни студент Yш не одан да квп пэннен емтиханды 6ip мезгiлде тапсырады. ЖОО арасында бул проблема твЦфепнде 6ip iздiлiк жо^, эр тYрлi эдicтердi ^олдануда. Бул жагдай ЖОО студенттершщ Yлгерiм рейтинг балыньщ сан мэш бiрдей болганымен, олардьщ 6iр- бiрiне эквивaлентi болмауына алып келедi. Осыган байланысты рейтингтi есептеуд стандарттау жэне бiр жYйеге кел^ру ^ажет. Ма^алада пэннщ мацыздылы кврсеткш ар^ылы рейтинг балын есептеу жолы ^арастырылган. ТYйiндi сездер интегралды емтихан, рейтинг, пэннщ мацыздыльщ кврcеткiшi.

THE TECHNOLOGY OF CALCULATION OF THE INTEGRATED EXAMINATION ON "GENERAL MEDICAL FACULTY"

U.Bayzak

International Kazakh-Turkish University. A.Yasawi, Turkestan Abstract At this time in the medical schools the Republic of Kazakhstan on a speciality 051301-"General medicine" final control is held in the form of integrated examination, i.e. the student passes the exam in three or more subjects at the same time. Methods of calculation of rating points higher education institutions of Kazakhstan are different, there is no uniform approach, hence the same indicators of academic achievement of students from different universities are not equivalent. In this connection there arises the need to standardize and unify the calculation of rating of the students. This article is considered one of the methods of calculating the rating, based on the indicator of the importance of disciplines.

Key words: integrated exams, rating, indication of the importance of discipline

ТЕХНОЛОГИЯ РАСЧЕТА ИНТЕГРИРОВАННОГО

ЭКЗАМЕНА НА ФАКУЛЬТЕТЕ «ОБЩАЯ МЕДИЦИНА»

д.п.н., к.ф.-м.н.,доц., Байзак У.А.

Международный Казахско-Турецкий университет им.Х.А.Ясави

г. Туркестан. (E-mail:usen1948@mail.ru) Резюме В данное время в медицинских вузах РК по специальности 051301-«Общая медицина» итоговый контроль проводится в виде интегрированных экзаменов, т.е. студент сдает экзамен по трем и более предметам одновременно. Методы расчета рейтинговых баллов вузами РК различны, нет единого подхода, следовательно одинаковые показатели успеваемости студентов разных вузов не эквивалентны. В связи этим возникает необходимость стандартизировать и унифицировать расчеты рейтинга студентов. В данной статье рассматривается один из таких методов расчета рейтинга, основанный на показателе значимости дисциплины.

Ключевые слова интегрированные экзамены, рейтинг, показатель значимости дисциплины.

2006 жылы ^абылданган КР жалпы мемлекетпк медициналыщ бЫм стандарты талабы бойынша 051301-«Жалпы медицина» факультетшдеп студенттердщ Yлгерiмiн аны^таудыц соцгы этапы, ягни емтихандары интегралды тYPДе eткiзiлуi тжс, ягни студент бiр мезплде 3-6 пэн сура^тарына бiрден жауап беруi мшдеттелген. Осы жагдайга байланысты студенттердщ рейтинг балын есептеуде туындаган проблеманы шешудщ бiр жолын усынып отырмын.

Казiргi кезецде КР жогары о^у орындары арасында(ЖОО) бул проблема тel^iреriнде бiр iздiлiк жо^, эр ЖОО ез жагдайларына байланысты эр тYрлi эдiстердi ^олдануда. Мысалы, бiр ЖОО студентлц кафедра бойынша агымдыщ Yлгерiмiшl^ кeрсеткшi ретiнде интегралды^ емтиханга енетiн барлыщ пэндердщ арифметикалыщ орташа мэнiн ^олданса, бiрi керiсiнше эр пэн бойынша агамдыщ Yлгерiмдi жеке жеке ^арастыруда, ягни ^анша ЖОО бар болса сонша эдс ^олданылуда. Бул ез кезегiнде студенттщ Yлгерiм рейтинг балыныц сан мэш бiрдей болганымен, олардыц бiр- бiрiне эквивалентi емес, ягни бiр бiрiне тец болмайтындыгына алып келедi.

Осы жагдайларды ескерiп, барлыщ медициналыщ ЖОО интегралды^ емтихан нэтижесiн есептеудi бiр жYйеге келтiру ^ажеттт туындады.

Мемлекетпк медициналыщ бiлiм стандартыныц талабы бойынша студент рейтинг балы оныц ^нделтт дэрiстер (агымдыщ Yлгерiм-60 балл) мен емтихан нэтижес (40 балл) бойынша жинаган балыныц ^осындысынан туратыны белплК Жаца талап^а сэйкес студенттщ рейтинг балын есептеу бурыцгы эдiстерден езгеше жYргiзiледi. Медициналыщ пэндердщ типтiк багдарламаларында емтиханныц 2 этаптан: тест тапсыру жэне практикалыщ дагдыларды аны^таудан туруы тиiс делiнген. Осыган байланысты ^орытынды емтиханга бeлiнген 40 балдыц: 20 балын тестке жэне 20 балын практикалыщ дагдыларга тиiстi деп бeлемiз (бул кeрсеткiш эр ЖОО эр тYрлi болуы мYмкiн).

Бiз, студент рейтинг балын есептеуде интегралды^ емтиханга енетш эр пэннщ мацыздылыгы ескерiлуi тиiс екендiгiге кeз жеткiздiк. Ал пэннщ мацыздылыщ кeрсеткiшi ретiнде оныц стандарттагы жалпы сагаттагы проценттiк Yлесiн алган жeн. Осындай мэлiметтердi ескере отырып аны^талган рейтингтiк балы студенттщ бiлiм декгейiнiи дэл кeрсеткiшi болады. Бул тужырымныц дурыс екендiгiн мына мысал ар^ылы дэлелдейiк.

Мысалы, 4 курс студент 3 пэн бойынша: терапия (мемлекетпк б^м стандартындагы 270 сагаттьщ 73% осы пэн Yлесiнде), фтизиатрия (сагаттык Yлесi-14%) жэне жукпалы аурулар (сагаттык Yлесi-13%)

интегралды емтихан тапсыруы тиiс делiк. Осындай жагдайда студенттщ рейтинг балы ^алай есептелшедЬ осы мэселенi ^арастырайыщ.

Студенттщ рейтинг балын есептеу мынадай 5 этаптан ту рады:

1 этап. Эр кафедра(пэн) бойынша студенттЩ агымдын, (текущий) рейтинг балын есептеу. Бул жумысты эр кафедра жеке

есептейд'1. Кафедра бул мэл'<метт'1 т'<збеге ендiрiп,деканаmца цикл аяцталган кYнi втюзед'!. Ол 100 балдан артыц болмайды.

2 этап. Yш пен бойынша студенттЩ

интегралдын агымдын балын есептеу. Бул жумысты тiркеушi менеджер уйымдастырады, ол деканаттан терапия, фтизиатрия жэне жуцпалы аурулар бойынша сmуденmmiн агымдыц рейтинг балы енг'1Э1лген т'збеш алып, сmуденmmiн интегралдыц рейтинг балын есептейд'1 (есептеу теменде керсеттген). Ол 60 балдан артыц болмайды.

3 этап. СтуденттЩ тест балын анынтау. Бул

тест орталыгында жYргiзiледi. Ол 20 балдан артпауы керек.

4 этап. СтуденттЩ мецгерген практикалын

дагдылары бойынша балын есептеу.

Бул жумысты Yш кафедра (3 пэн) б'рге уйымдастырады. Онын максимум мэн 20 балл.

5 этап. СтуденттЩ норытынды рейтинг балын

есептеу. Тiркеушi менеджер сmуденmmiн екiншi этапта аныцталган

интегралдын рейтинг балын, Yшiншi этаптан тест нэтижеан жэне mврmiншi этапта аныцталган практикалын, дагдылары туралы мэл'1меттерд'1Н цосындысын аныцтап, оны mиiсmi т'збеге (ведомость) енг'з'т деканатца втюзед'!. Ендi эр этапты жеке - жеке нарастырайын.

1. Эр кафедра (пэн) бойынша студенттЩ агымдык рейтинг балын есептеу.

Студенттщ кафедрада оныган пэш бойынша ^нделтт жинаган балыныц орташа арифметикалын мэнш анынтаймыз. Мысалы студент 5 ^ндк жунпалы аурулар пэш бойынша (60+85+75+90+70)/5 =76 балл жинады делт. Аталган студент терапия пэш бойынша -70 балл, фтизиатрия бойынша -65 балл жинады делЫ. Мундай мэлiметтер эр кафедра(пэн) бойынша жеке дайындалып, тобеге ендiрiледi. Онытушы циклдыц соцгы ^ш тобеш толтырып, деканатца немесе ^ркеушм менеджерге етшзедк

2. Уш пэн бойынша студенттЩ интегралдык агымдык балын есептеу.

Тiркеушi менеджер студенттЩ терапия, фтизиатрия, жунпалы аурулар пэндерi бойынша агымдын рейтинг балын жинап, оныц интегралдын агымды^ сан мэнiн былайша анынтайды. Мысалы, студент терапия пэнi бойынша-70 балл, фтизиатрия пэнi бойынша -65 балл, ал жунпалы аурулар пэш бойынша - 76 балл жинасын. Мемлекетпк медициналын

бiлiм стандарты бойынша, жогарыдагы эдiспен бул пэндердщ мацыздылыгын анынтаймыз, ол мынаган тец болады: терапия -73% (0,73), фтизиатрия -14% (0,14) жэне жунпалы аурулар -13% (0,13).

Осы мэлiметтi пайдаланып «терапия» пэш бойынша агымдын балды мына тYPДе есептеймiз: 0,73^70=51,1 балл. Осындай эдiспен «фтизиатрия» пэнi Yшiн 0,14-65=9,1 балл, «жунпалы аурулар» Yшiн 0,13-76=9,9 балл екендтн анынтаймыз. Бул шамалардыц носындысы 51,1+ 9,1+9,9 =70,1 балл тец. Агымдын балл бYкiл рейтинг балдыц 60 пайызына тек, олай болса студенттЩ агымдык интегралдык балы мынаган тец: 70,1 • 0,6= 42 балл. Анынталган интегралдын рейтинг балл мэш тiзбеге ендiрiледi.

Осы туста мынадай зацды суран туындайды. Неге Yш пэннщ рейтинг балыныц арифметикалын орташа мэнiн алмасна, бул эрi жылдам жэне эрi оцай есептелiнедi гой ? Бул усыныстыщ нате, оны мына мысал арнылы дэлелдеуге болады. Екi студенттЩ Yш пэн бойынша агымдын Yлгерiмiн салыстырайын. Мысалы, «А» студент терапия бойынша -80 балл, фтизиатрия- 60, жунпалы аурулар-70 балл жинасын, ал «В» студент сэйкесшше терапия бойынша -60, фтизиатрия-80, жунпалы аурулар- 70 балл жинасын. Ек студенттЩ де арифметикалын орташа балы бiрдей, бiрiншi студенттЩ орташа балы 80+60+70/3= 70 балл, ешшш студенттЩ орташа балы 60+80+70/3= 70 балл. Мунан студенттердщ интегралдын рейтинг балы бiрдей болатындыгы келiп шыгады 70- 0,6=42 балл.

Бул есептеуде пэннщ мацыздылыгы ескерiлмеген, сол себептi Yлесi Yлкен терапия пэнiнен 80 бал жинаган студент жэне сол пэннен 60 балл жинаган екшшл студенттЩ рейтинг керсеткiштерi бiрдей, бул нисынсыз. Сол себептi пэннщ мацыздылыгы ескерте отырып, студент рейтинг балын есептеу нажет.

Осы ойды нолданып, жогарыдагы мысалды найта нарастырайын. «А» студент Yшiн: (80Ю,73) + (60Ю,14) + (70-0,13)=75,9 балл, оны 60 пайызга кебейтiп, интегралдын рейтинг балын анынтаймыз: 75,9-0,6 = 45,6 балл. «В» студент Yшiн: (60-0,73) + (80-0,14) + (70-0,13)=64,1балл, мунан 64,1Ю,6 = 38,5 балл. Непзп пэн бойынша кеп балл жинаган студентщ рейтинг балы жогары болып шынты, бул шындынна жанын.

Бiз, бул мысалда 3 пэннен туратын интегралдын емтиханды нарастырдын, ал пэн сан мен оныц мацыздылын Yлесi баснаша болган жагдайларды есептеу налай жYогiзiледi деген суран туыы эбден мYмкiн. Мундай суранна жауап беру Yшiн бiз мынандай жагдайды нарастырайын: интегралдын емтихандагы пэн саны «п», ал пэндердщ мацыздылы ai болсын делiк. Сонда агымдын интегралдын бал RA-дьщ сан мэш мына ернекпен анынталынар еди

Rл = (R1

■а1 + R2

а2 + R3 •а3 +.

. +

R1 -а, )• 0,6 = £ (Rl-а,) • 0,6

(1),

мундагы R1, R2, ... жэне Ri - студенттЩ бiрiншi, екiншi, .... жэне «п -шЬ> пэндер бойынша жинаган агымдын рейтинг бал керсетюшл, ал а1, а2, ... жэне ai - бiрiншi, екiншi, .... жэне «п -шЬ> пэндердщ мацыздылын керсеткiштерi.

3. СтуденттЩ тест балын аныктау.

Агымдын интегралдын балыныц мэнi 50 пайыз немесе одан жогары студент тест тапсыруга жiберiледi. Бiздiц мысалымызда студенттЩ интегралдын балы 42 тец, ягни студентт тест тапсыруга жiбеуге болады.

Бул жолы да эр пэн бойынша студентке бертетш тест сурантарыныц саны пэннщ мацыздылыгына байланысты анынталынады, ягни студентке терапия

бойынша-73 тест сурагы бершедЬ фтизиатрия бойынша-14 тест, ал жу^палы аурулар пэнi бойынша -13 тест сурагы усынылады, барлыгы 100 тест. Жогарыда бiз тестщ Yлесi 20 балл болсын дедЫ, сонды^тан дурыс тест жауабы 0,2 балл болатынды келiп шыгады. Тест нэтижесш тест орталыгы аны^тайды.

Бiз мысал ретiнде ^арыстып отырган студент тест нэтижес бойынша RT = 17 балл жинады делiк.

Егер тест сура^тарыныц саны мен оган бeлiнген балдыц Yлес саны бас^аша болса, ягни 20 балдан eзгеше болса, тест нэтижесiн есептеу ^алай жYргiзiледi.

Алдымен 40 балдыц ^аншасы тестке бeлiнгендiгiн келiсiп алу ^ажет. Мысалы, тестщ Yлесi т =40 - р тец болсын делЫ, мундагы т - тестщ Yлесi, р-практикалыщ дагдылардыц Yлесi. Барлыщ тест сурагыныц саны «Ы» болсын делт, егер студент оныц «п» дурыс жауап берген болса, онда студенттщ тест нэтижесi бойынша жинаган рейтинг балы RT мына eрнекпен аны^талынады:

40 - р т

Ят =--п = — п

т N N

(2),

Мундагы: Ы- барлыщ тест сурагыныц саны, п-дурыс жауап саны, т- тесттщ Yлесi, р- практикалык дагды Yлесi.

Кeп жагдайларда тест орталыгы арнаулы багдарламамен студент рейтинг балын есептеу eздерi орындап, дайын мэлiметтi бередi.

4. СтуденттЩ мецгерген практикалык дагдылары бойынша балын есептеу.

Тест нэтижеа бойынша 50 пайыз балл жинаган студент (б'1зд'1Н, мысалымызда ол 17 балга тен 50 пайыздан жогары) ^орытынды ба^ылаудыц екшшм этабына жiберiледi. Бул этапта студентлц 3 пэннщ типтiк багдарламасында кeрсетiлген практикалык дагдыларды меггеру децгеж аны^талынады.

Бул этапты уйымдастыру Yшiн 3 кафедра эр пэннщ мацыздылыгын ескере отырып, типтiк багдарламалардагы кeрсетiлген практикалык

дагдылардан ^уралган тапсырмаларды алдын ала дайындап, оны студентке усынуы тжс. Тапсырмаларды студентке беру тYрiн (билет, манекен, клиникалыщ есеп, аралас т.б.) кафедралар бiрлесе отырып шешедi. Эр пэннщ мацыздылыгына сэйкес студенттщ орындайтын iс эрекетiне берiлетiн балдыц сандыщ мэнiн алдын ала келiсiп алаган жeн. Мысалы, тапсырма 10 тYрлi iс эрекеттен турсын делiк, оныц 6-ын терапия кафедрасы, ал ^алган екi кафедраныц эр ^айсысы 2 тапсырмадан дайындасын. Эр тапсырма Yшiн берiлетiн балдыц сан мэнi алдын ала белплент, ол студенттерге хабарлануы тиiс. Бiз мысал ретiнде ^арастырган студентiмiз терапия бойынша - 9 балл (эр тапсырма багасы 2 балл болсын делЫ), фтизиатрия бойынша - 3 балл, ал жу^палы аурулар бойынша 4 балл жинасын делЫ. Сонда студенттщ 3 пэн бойынша практикалык дагдылар бойынша жинаган балы RПд = 16 болды. Осылайша аны^талган рейтинг мэнi тзбеге ендiрiледi.

5. СтуденттЩ корытынды рейтинг балын есептеу.

СтуденттЩ интегралдыщ емтихан бойынша ^орытынды багасы, оныц «интегралдык агымдык» + «тест» + «практикалык дагды» балдарыныц ^осындысы тYрiнде есептелiнедi. Бвдщ мысалымыздагы студенттщ ^орытынды балы: 42+ 17+16 = 75 балга тец.

Студент рейтинг балын есептеудщ универсал eрнегi мына тYрде болады:

п Т

R = V(Я, -а,)• 0,6 + —• п +

V г ^ N

Rпд (3)

Бул макала студент рейтинпн жаца эдiспен есептеуге байланысты барлыщ проблемаларды шештi деуден аула^пын, элi де болса оны толы^тыратын усыныстар жасауга немесе жацаша тургыдан ^арап, рейтингтi аны^таудыц мунан да бас^а жолдарын усынуга толыгымен болады деп санаймын.

ОСОБЕННОСТИ ФОРМИРОВАНИЯ КОММУНИКАТИВНОЙ КОМПЕТЕНТНОСТИ СТУДЕНТОВ СТОМАТОЛОГИЧЕСКОГО ФАКУЛЬТЕТА

Баскакова И.В.

Казахский национальный медицинский университет им. С.Д.Асфендиярова, г.Алматы Комитет по образовательным программам учебно-клинического департамента стоматологии

Резюме Коммуникативная компетентность врача-стоматолога имеет содержательную специфику. Ключевые коммуникативные компетенции выпускника-стоматолога отражены в образовательной программе. Реализация программы развития коммуникативной компетентности студентов стоматологического факультета, включающей соответствующие тренинги, будет способствовать повышению профессиональной успешности.

Ключевые слова коммуникативная компетентность, психологическая компетентность, образовательная программа, тренинг, стоматологический факультет.

FEATURES OF FORMATION OF COMMUNICATIVE COMPETENCE OF STUDENTS OF STOMATOLOGIC FACULTY

Baskakova I.V.

The Kazakh National Medical University of S.D. Asfendiyarov Abstract Communicative competence of the doctor-stomatologist has substantial specificity. Key

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.