Научная статья на тему 'Жаңартылған білім беру мазмұны жағдайында қазақ тілі бойынша білім беру үрдісін ұйымдастырудың мәселелері'

Жаңартылған білім беру мазмұны жағдайында қазақ тілі бойынша білім беру үрдісін ұйымдастырудың мәселелері Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
227
23
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
біліктілікті арттыру / білім беру мазмұнын жаңарту / кәсіби құзыреттілік / тәжірибе алмасу / педагогикалық шеберлік / professional development / updating education content / professional competence / share of experience / pedagogical skills.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — А. Е. Кожаниязова

Мақала қазақ тілі мұғалімдерінің білім беру мазмұнын жаңарту және критериалды бағалау жүйесін енгізу жағдайында педагогикалық шеберлігін жетілдіру мәселелеріне арналады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

The article is about some issues of improving teachers’ pedagogical skills in the context of updating the educational program and introducing the system of criteria-based assessment.

Текст научной работы на тему «Жаңартылған білім беру мазмұны жағдайында қазақ тілі бойынша білім беру үрдісін ұйымдастырудың мәселелері»

W

ТЕОРИЯ И ТЕХНОЛОГИЯ ОБРАЗОВАНИЯ

УДК 373.1.02:372.8

ЖАЦАРТЫЛГАН Б1Л1М БЕРУ МАЗМУНЫ ЖАГДАЙЫНДА ЦАЗАК; Т1Л1 БОЙЫНША Б1Л1М БЕРУ УРД1С1Н

УЙЫМДАСТЫРУДЫЦ МЭСЕЛЕЛЕР1

Ацдатпа

Макала казак тМ мугагпмдершщ oiлi ivi беру мазмунын жацарту жэне критериалды багалау жуйесш енпзу жагдайында педагоги-калык шеберлпш жетпццру мэселелерше ар-нал ад ы.

Аннотация

Статья посвящена вопросам совершенствования педагогического мастерства учителей казахского языка в контексте обновления образовательной программы и внедрения системы критериального оценивания.

Annotation

The article is about some issues of improving teachers' pedagogical skills in the context of updating the educational program and introducing the system of criteria-based assessment.

Бгздщ ел1м1здщ экономика, саясат, когам-дык ем1рдеп езгерютер бойынша алга койган багыты когамныц барлык институттарында болатын озгер1стерге экеледг Жацартылган жуйеде адамзаттыц саяси жэне рухани козка-растарыныц ©3repyi болашак когам мушесшщ тулгасына, оныц биимдтк жэне кэшби дай-ындыгына жаца талап коюды кажет етедг Ка-закстан Республикасыныц Президент! Н.Назарбаев Казакстан халкына Жолдауында oijri м беру жуйесше элемдж стандарттар децгешне сэйкес сапалы кызмет корсету, ел1м1здщ эле-уметтж-экономикалык дамудыц мыкты ресурсы болуы упин жэне мемлекет пен когамга барынша пайда экелу упин бшмнщ бэсекеге

А.Е. Кожаниязова,

«Орлеу» БА¥0» А К, филиалы

К^останай облысы бойынша ПК, БАИ ага окытушысы

Нег'гзг'! свздер: бшктшкпп арт-тыру, бшм беру мазм) нын жацарту кэаби к] зыреттЫк, тэ.жчри-бе алмасу педагогикалъщ шеберлт.

Ключевые слова: повышение квалификации, обновление содержания образования, профессиональная компететностъ, обмен опытом, педагогическое мастерство.

Keywords: professional development, updating education content, professional competence, share of experience, pedagogical skills.

< CD

О

го £

из О ÖS

О

§

X

X Щ

н

си О ш н

кабшеттшпш арттыру мшдетш кой-ды. Осыган байланысты педагогикалык 61Л1 м беру жуйесш реформалау журш жатыр.

Каз1рп кездеп барлык бтм берудщ жаца эд1с-тэсщдершщ алдына коятын басты максаты - бтм алушынын, жеке басынын, дара жэне дербес ерекшелж-терш ескерш, олардын, ез бетшше гзде-нуш арттырып, шыгармашылыгын калы птастыру болып табылады. Ал оку максаттары белсещц окыту топтык, жеке, жуптык жумыс турлерш колдану аркылы юке асырылады. Мугал1мнщ 1С -эрекеп окушыны бакылауга, бакылау нэтижесш ендеуге, багыт-багдар беру-ге, кутшетш нэтижеш аньщтауга арна-лады. Окушынын, ¡с-эрекет^ ез кезка-расын салыстыруга, топтык, жуптык жумыста б1рлесе шеппм шыгаруга, ез жетютжтерш багалауга арналады.

Казак тш мен эдебиетш окытуда отандык жэне халыкаралык озык ул-гшерд1 тшмд1 пайдалану, окушылар бойында тшщк дагдыларды калыпта-стыру - бупнп куншн, басты талабы. Казак тип сабактарында еркш ка-рым- катынас жасауга, сыни тургы-дан ез кезкарасын бшд1руге, ез ойын жетюзш, шепим кабылдауга дагдылан-дырса, окушы казак тиинде бершген кез- келген акпараттарды тшмд1 кол-дана отырып, езше кажетп мэл1метт1 ала алады. Осы максатта Назарбаев Зияткерлж мектептер1нде тшд1 ьарж-пршген багдарлама непзшде окыту о жобасы жузеге асырылуда. Багдарла-маныц непзп максаты - сеилеу эре-кетшщ турлерш (айтылым, жазылым, тыцдалым, окылым) дагдыларын ка-лыптастыру. Оныц шшде непзп ойды тусшу; акпаратты аныктау; тусшгенш практикада колдана бшу; акпаратка ез кезкарасын бпццру; ой корыта бшу даг-

дылары секшд1 тыцдалым эрекеттерш калыптастыру карастырылган.

Мемлекет пен когамныц жаца фор-мациялы педагогка кояр талабы соцгы жылдары артып келедг Жаца формаци-ялы мугал1м - рухани дамыган, шыгар-машылык тулга, рефлексияга кабшетл бар, кэс1би дагдыларга, педагогикалык дарындылыкка жэне жацаны тануга куштар тулга [1].

Бтм беру урдюшщ непзп каты-сушысы - педагог, ейткеш оныц кэсь бшик децгешне алга койган максат-тарга жету, когам болашагы тэуелд1 болып табылады.

Мугал1м ез пэшн жет1 к мецгерш, педагогика, психология непздерш быт, жеке тулгага багдарланган педагогикалык эдю-тэсшдерд1 колданып, ез тулга-сы мен кэибшигш одан сайын арттыру уэждемесше ие болуы кажет.

Кэаби мугал1м ез пэшн жан-жакты мецгерумен катар, педагогикалык урдь сте эр катысушыныц орны мен релш керу кажет, окушылардыц таным кы-зметш уйымдастырып, оныц нэтиже-лерш болжауы кажет, бул ез алдына оныц кузырети тулга болу кажетттгш бпццредг

Кэс1би дамудыц узд1кс1здт педа-гогтыц кэс1би жэне жеке тулгалык тэжчрибеа упин кажетп болып табылады. Кэс1би даму - мугал1мшц ез ¡шьа элемш белсенд1 сапалы кайта езгер-ту1, мугал1мшц шю белсендтгшщ артуы, бул ез алдына кэшби кызметтщ жацашылдыгына алып келед1 [2, 51 б.].

Педагогтыц кэс1би даму децгешнщ бтм беру жуйесшщ инновациялык децгешне сэйкес келмеген жагдайын-да мэселелер туындайды. Кэс1би даму факторы - тулганыц шла ортасы, оныц белсендиип мен езш-ез1 жузеге асыру кажетттп. Кэс1би даму мен адамныц

кэшби ецбектеп шыгармашылык элеу-етш жузеге асыру нысаны мен формасы тулганыц интегралды сипаттамалары болып табылады: кэс1би багыттылык, кэшби кузыреттшж пен эмоционалдык икемдтк [3, 125 б.]. Педагогтыц кэаби кызметше, оныц тулгасы мен кабшет-терше койылатын талаптар когамда болып жаткан элеуметик езгерютерге байланысты.

Осыган байланысты педагогтарга осы урлютеп оз релш угыну, заманауи когамга кажет касиеттерд1 оз бойын-да кал ы птастыруга тырысу мацызды. Окушыньщ дамуыныц толыкканды бо-луы - мугал1мнщ кэибшигше байланысты. Педагогтардыц кэс1би дамуына цойылатын талаптарды карастыра оты-рып, педагогка тэн ец басты кэс1би ка-сиеттерд1 карастырган жен. Педагог-тын, ен, мацызды кэс1би касиеттершщ б1р1 - кэабилж болып табылады. Кеп-теген зерттеулер бойынша, педагогтыц кэшбшип кэс1би кузыреттшж аркылы суреттеледг В.Д.Симоненко кэс1би кузыреттшж деп «мамандардыц шеппм кабылдаумен байланысты кызметтщ накты 01р турш жузеге асыру упин жет-кшжт1 бшм, юкерлж, дагдылар мен тэж1рибенщ децгешн керсететш юкер-лж жэне тулгалык касиеттершщ интегралды сипаттамасы» деп тусшед1 [4, 85 б.].

Сонымен катар мектеп окушылары-ныц белгт б1р такырыпка катысты ойын б1лд1ру, ез кезкарасын дэлел-деу; шеппм шыгару, корытынды птр жасау, зерттеушшж (анализ, синтез), акпаратты ендеу дагдыларын дамыту; мэт1 ндеп непзп жэне косымша акпаратты ажырата бшу, астарлы ойды аныктау, шыгарма кешпкерлерш салы-стыра бшу, зерттеп оку, сыни тургыдан багалай бшу дагдыларын калыптасты-

руга ерекше мэн бершедг Биим алушы-лардыц такырыпты аша бшу1, ез ойын сыни тургыда дэлелдеу1, корытынды шеппм шыгаруы, ез кезкарасын дэлел-деу1, цитатамен жумыс ютеу дагдыла-ры багаланады.

Каз1рп когам алдындагы койылып отырган мшдеттердщ ец езекиш -букш бшм жуйесш тубегеигп жацар-тып, дуниежузшж децгейге сэйкес ке-летш окыту мазмунын жацарту болып отырганыныц куэс1 болып отырмыз. Сабакта тшмд1 эд1с-тэсшдерд1, жумыс турлерш колдану мугал1мшц бшжтшп мен эдютемелж шеберлЫне байланысты. Эр турл1 эд1с-тэсшдерд1 колдануга болады, б1рак максат б1реу-ак: казак тип мен эдебиет пэшн окыту аркылы эр окушыныц бшмдшж элеуепмен катар, шыгармашылык 1здешсигш арттыру болып табылады.

ЭДЕБИЕТ

1. Казакстан Республикасыныц жаца формациялы педагогыныц узджс1з пе-дагогикалык биим Тужырымдамасы

2.Митина Л.М., Профессиональное развитие и здоровье педагога: проблемы и пути решения // Вестник образования России. 2005. №7, 516.

3. Психологическое сопровождение выбора профессии/Научно-методическое пособие под редакцией доктора психологических наук Митиной Л. М.. М.: Издательство «Флинта», 1998, 125 б.

4.Общая и профессиональная педагогика: Учебное пособие для студентов, обучающихся по специальности «Профессиональное обучение»: В 2-х книгах / Под ред. Симоненко В.Д., Ретивых М.В. - Брянск: Изд-во Брянского государственного университета, 2003. -Кн. 1., 85 б.

х <

т О

го £

из

О «

О

§

X

У, Щ

н

а. О ш н

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.