Научная статья на тему 'ЎЗБЕКИСТОННИНГ ҚАДИМИЙ ШАҲАРЛАРИ ТУРАР ЖОЙ МЕЪМОРЧИЛИГИНИНГ ЎЗИГА ХОСЛИГИ'

ЎЗБЕКИСТОННИНГ ҚАДИМИЙ ШАҲАРЛАРИ ТУРАР ЖОЙ МЕЪМОРЧИЛИГИНИНГ ЎЗИГА ХОСЛИГИ Текст научной статьи по специальности «Строительство и архитектура»

CC BY
232
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Айвон / тарх / тарз / меҳмонхона / ташқи ҳовли / ички ҳовли / гумбаз / меъмор / интерьер / Porch / terrace / style / hotel / outdoor courtyard / indoor courtyard / dome / architect / interior

Аннотация научной статьи по строительству и архитектуре, автор научной работы — S. Masharipova

Ушбу мақолада юримизнинг кўхна шаҳарларидаги қадимий турар жой меъморчилигидаги ўзига хос анъаналари, услублари, мехмонхонага бўлган асосий эътибори ҳамда дарвозахоналар қурилишининг ўзига хослиги, конструктив ечимларнинг қўлланилиши ва интеръерга бўлган талаблар ҳақида ёзилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

DISTINCTIVENESS OF RESIDENTIAL ARCHITECTURE OF ANCIENT CITIES OF UZBEKISTAN

This article is written about the specific traditions, styles, main attention to the hotel and the uniqueness of the construction of gatehouses, the use of constructive solutions and requirements for the interior in the architecture of ancient residences in the old cities of our country.

Текст научной работы на тему «ЎЗБЕКИСТОННИНГ ҚАДИМИЙ ШАҲАРЛАРИ ТУРАР ЖОЙ МЕЪМОРЧИЛИГИНИНГ ЎЗИГА ХОСЛИГИ»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

УЗБЕКИСТОННИНГ ЦАДИМИЙ ША^АРЛАРИ ТУРАР ЖОЙ МЕЪМОРЧИЛИГИНИНГ УЗИГА ХОСЛИГИ Машарипова Сайёра Абдурахимовна

Тошкент Архитектура курилиш университети "Архитектуравий лойихалаш" кафедраси

доценти

https://doi. org/10.5281/zenodo. 7440088

Аннотация. Ушбу мацолада юримизнинг кухна ша^арларидаги цадимий турар жой меъморчилигидаги узига хос анъаналари, услублари, мехмонхонага булган асосий эътибори уамда дарвозахоналар цурилишининг узига хослиги, конструктив ечимларнинг цулланилиши ва интеръерга булган талаблар щцида ёзилган.

Калит сузлар: Айвон, тарх, тарз, мехмонхона, ташци %овли, ички %овли, гумбаз, меъмор, интерьер

ОСОБЕННОСТЬ ЖИЛОЙ АРХИТЕКТУРЫ ДРЕВНИХ ГОРОДОВ УЗБЕКИСТАНА

Аннотация. В данной статье написано о специфических традициях, стилях, первостепенном внимании к отелю и уникальности конструкции сторожек, использовании конструктивных решений и требований к интерьеру в архитектуре старинных резиденций в старинных городах нашей страны.

Ключевые слова: Крыльцо, терраса, стиль, гостиница, открытый двор, закрытый двор, купол, архитектор, интерьер.

DISTINCTIVENESS OF RESIDENTIAL ARCHITECTURE OF ANCIENT CITIES OF

UZBEKISTAN

Abstract. This article is written about the specific traditions, styles, main attention to the hotel and the uniqueness of the construction of gatehouses, the use of constructive solutions and requirements for the interior in the architecture of ancient residences in the old cities of our country.

Keywords: Porch, terrace, style, hotel, outdoor courtyard, indoor courtyard, dome, architect, interior

КИРИШ

Узбекистан кадимий турар жой меъморчилигини урганиш максадида кадимий шахарларимиз турар-уйларининг тархда ва тарзда куриб утамиз.

Узбекистон шахарлари турар жой меъморчилигига хос хусусиятларидан бири уйни икки ховли - ташки ва ичкида куриш булган. Бу хусусият Марказий Осиё ва Шарк давлатларида кадимдан мавжуд булган. Жумладан Ассурия ва сосонийлар саройларида, кадимий Греция турар жойларида ховлини ички ва ташкига булишган.

ТАДЦИЦОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

Ички ховлида оила турадиган хоналар, айвон, ошхона ва бошка хоналар жойлашган. Ташки ховли купинча иккинчи каватда курилиб, биринчи каватда хужалик хоналари, айвон, молхона, иккинчи каватда мехмонхона айвонлар жойлаштирилган. Мехмонхонанинг ховлилари кай тарх, ва тарзда курилишини куриб утамиз:

Тошкент шахридаги уйда мехмонхона ташки ховлининг иккинчи каватидан урин олган. У квадрат шаклидаги айвон ва хашамдор катта хонадан иборат. Мехмонхона деворлари ганчли накш билан безатилган токчаларга таксимланган. Унинг пойгаки

БС12МС2 ЛМТ> ШЖОУЯТЮЖ

ШТЕКМАТЮКАЬ ЗСШетШС ГОиККАЬ УОЬиМБ 1 К8иЕ 8 иШ-2022: 8.2 | КБК: 2181-3337

хонанинг асосий кисмидан устунлар билан ажратилган. Айвон мехмонхонадан баландрок кутарилиб, турт томонидан безакли темир панжара билан чегараланган.

Самарканд шахри Маданият кучасидаги уй иккита ховлидан иборат булиб, ташки ховлининг биринчи кавати турт томонидан айвон билан чегараланган. Иккинчи каватдаги мехмонхона икки хона ва айвонлар уртасидаги ховли булиб, ташки ховлининг ажойиб архитектура композициясига эришишига ёрдам беради. (1-расм)

Нуротадаги мулла Ориф мехмонхонаси 1911 йили уста Имом ва уста ^аландарлар томонидан курилган. Мехмонхона тугри туртбурчак шаклидаги ховлидан иборат булиб, унинг турида икки хона ва дахлиз жойлаштирилган. Мехмонхонанинг икки табакали уймакорлик усулила ишланган дарвозаси унинг фасадини янада жозибадор курсатади.

1-расм. Самарканд шахридаги Маданият кучасидаги турар жойнинг ички

интерьери. 1970 йил архитектор А.Н.Машарипов томонидан чизилган наброска.

Шунга ухшаш алохида курилган мехмонхонани Катта- кургонда хам учратдик. Мазкур мехмонхона XIX аср охирларида ^ори Жалол томонидан курилган. Мехмонхона бир хона, дахлиз ва «Г» харфи шаклидаги айвонга эга. Мехмонхонанинг куча томони икки каватли. Хоналар шифти ранг-баранг, эшиклари, устунлари уймакорлик усулида накшланган.

Каттакургондаги Пирматов уйи 1878 йилда курилган. Уйнинг ички ховлиси уч томонидан хона ва айвонлар билан уралган. Ташки ховли турида олди айвонли икки хонадан иборат мехмонхона жойлашган. Мазкур ховлининг колган уч томони айвон. Мехмонхона салобатлилиги, баланд айвони, мухташам устунлари билан ховлига курк бериб турибди.

Бухородаги икки ховлили уй икки каватли килиб курилган. Ташки ховлининг уртаси очик булиб, турт томони айвон билан уралган. Иккинчи каватда дахлиз ва

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

омборхонали мехмонхона, олди, ён томонлари кенг майдонга эга булиб, айвонлари билан миниатюра шаклидаги хушбичим ховли атрофида эркин тарх ва тарзда жойлашган.

Китоб шахридаги куп хонали уйнинг ички ховлисида олтита хона, иккита майдон, олтита айвон ва усти ёпик ошхона мавжуд. Ташки ховлининг кириш кисмида мехмонхона дахлизи билан, унинг каршисида «Г» шаклидаги айвон ва хужалик хона жойлашган.

^укон шахридаги Садихонни уйи 1911 йилларда уста Отажон томонидан куилган. Ташки ховлидан курилган мехмонхона «Г» харфи шаклида баланд хашаматли айвон билан чегараланган. Ички ховлининг асосий кисми икки каватга эга. Мехмонхона ва ички ховлидаги уй, айвон шифтлари, деворлари накшланган.

Намангандаги Мухаммад Сиддик уйи 1909 йили курилган. Уй икки ховлидан иборат булган. Дарвозахонадан кичкина миниатюрали ташки ховлига кирилган. Дарвозахона каршисида жойлашган ммехмонхона «Г» харфи шаклидаги айвонга эга. Ички ховли икки томонидан уйлар билан чегараланган.

Андижондаги Райимжон уйи 1920 йилда курилган. Уй ёнма-ён жойлашган икки ховлидан иборат. Ички ховли бир каторда жойлашган, иккита олд айвонли уйдан иборат. Ташки ховлининг кириш кисмида дарвозахона ва бир хона жойлашган. Уларнинг устида айвони кучага каратилган икки хона жойлашган.

Мазкур уйда ташки ховлидаги дарвозахона устидаги хона хамда каршисидаги айвонли хона мехмонхона вазифасини утаган.

Хивадаги Ёкубов уйи (В.Л.Воронина улчови). Уй плани компакт тарзга эга булиб, унинг уртасидаги кичкина ховли турт томонидан хоналар билан уралган. Х,овли эса катта «улу» айвон ва кичик терс айвон билан ёпилган. Дарвозадан тугри дахлизга, ундан икки хонали мехмонхонага кирилади. Мехмонхона уйнинг кисмидан усталик билан ажратилган булишига карамасдан, у уй мажмуаси билан хар томонлама боглик.

ТАДЦЩОТ НАТИЖАЛАРИ

Узбекистон шахарларида ташки ховли композицион жихатдан салобатлирок курилган. Бу билан меъморлар, биринчидан, уйнинг куча томондаги пештогини бойитиш, тантанавор килиш билан бирга унинг тарх жихатдан функционал вазифасини кучайтиришга харакат килишган. Ташки ховли купинча икки каватли килиб курилиб, унинг биринчи каватида хужалик хоналари, айвонлар жойлаштирилган. Иккинчи каватида атрофи айвон билан уралган мехмонхоналар булган. Ташки ховли уртасида кичкина очик жой колдирилган. Бу очик жой иккинчи кават учун хам очик майдон хисобланиб, атрофидаги хона ва айвонларни композицион боглашга каратилган.

Мазкур тузилишдаги уйнинг шахарларда кенг таркалиши бошка талаб ва принциплардан ташкари хонадоннинг мехмон кутишига хам кулайлик тугдирган.

Шахар шароитида хам меъморлик нуктаи назаридан ёндашганимизда тугри келганини хис киламиз, чунки мехмон иккинчи каватдаги шинам, бахаво мехмонхонада кабул килинган, миниб келган оти эса биринчи каватдаги зинхонада сакланган.

Мехмонхонани салобатлирок, уйнинг колган кисмидан баланрок килиш кадимдан мавжуд булиб, бу принцип шарк миниатюраларида уз ифодасини топган. Жумладан «Гузал киз ва ошик чол» (Бухоро, XVI аср) миниатюрасида дарвозахона устида жойлашган мехмонхона баланд, салобатли хашамдор куринишга эга. «Иш билан шугулланаётган зодагон» (1500 йил) миниатюрасида мехмонхона икки кисмдан иборат

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

булиб, бири буйлама композицияга, иккинчиси, гумбаз билан ёпилган. Уларнинг иккаласи хам уй ансамблидан баланд кутарилган.

Ташки ховли кучага каратилган. Биринчи кават купинча пишик гиштдан терилиб, уртада ёки бир бурчагига икки табакали дарвоза урнатилган. Иккинчи кават биринчи кават деворидан буртиб чиккан узун айвон билан ажратилган. Баъзан кундаланг композицияга эга булган уйларнинг иккинчи кавати куча томондан айвон билан булинган, иккинчи каватни ушлаб туриш учун биринчи кават деворидан куча томонда устунлар урнатилган. Уй каватлари бир текисликда кучага каратилган булиши мумкин. Бу холда каватлар факат кундаланг чизикда ташкарига 20-30 см буртиб чиккан, биринчи кават тусинлари ва бир ёки икки катор килиб терилган пишик гишт билан ажратилган.

Уй композицияси унинг тузилиши, жойлашишига караб буйлама, кундаланг, ярим айлана шаклида хам учраши мумкин.

Шахар халк меъморчилигида унинг кириш кисми узига хос талабларга эга булган. Бу, албатта, уша халкнинг урф-одати билан богланган. Темурийлар авлодига мансуб Вожидалининг «Матлаул улум ва мажмаул фунун» номли комусида «Гузал ва махобатли ташки дарвоза бинонинг куркидир» дейилган. Х,акикатан хам, уймакорлик усулида ишланган багдодча дарвозалар уйнинг курки булган.

Бухорода мохирона нафис уйиб накшланган дарвозаларни куриб кувонганидан одамлар устага карата «нигин шинонд» - узук такибди дейишган.

Шуни хам айтиш керакки, турар жой меъморчилигида дарвозахоналар хам ажойиб тарх ва тарзга эга булган. Дарвозахона, асосан, ховли билан кучани боглаган. Купчилик холларда дарвозахона хамма томонлама берк булиб, у ховлининг интимлигини таъминлаган.

Дарвозахоналар уйнинг планига, композициясига караб хар хил курилган. В.Н.Манакова Тошкент уйларида беш турдаги дарвозахона планини аниклаган.

Уларда дарвозахона долон шаклидаги йулак, зиналар билан кутарилган долон тузилишига, тархда «Д» харфи тузилишига, туртбурчак шаклидаги дарвозахонанинг катта айвон билан богланиши, туртбурчак шаклдаги дарвозахонанинг «Г» шаклидаги долонга богланиши каби тузилишларга эга.

Самарканд, Бухоро халк меъморчилигида хам Тошкентдаги дарвозахона турлари мавжуд. Шу билан бирга, дарвозахонанинг ташки ховли буйлаб ураб олинган айвон билан бирлашиб кетган холлари хам учрайди.

Нурота шахар уйлари ажойиб композицияли дарвозахонага эга. Бу ерда тугри туртбурчак тузилишидаги уй баланд булиб, куча томони дераза ва эшиксиз булган. Уйнинг баланд кисмига ён томонидан дарвозахона кушилган. Дарвозахона пастрок булиб, ундаги дарвоза табакалари юзаси уймакорлик усулида ишланган. Халк меъморчилигида дарвозахоналарни девори ва томи «П» харфи шаклида буртиб чиккан, дарвозахона томини куча томондан икки устун ушлаб турган ёки олд девори «П» харфи шаклида бир-нечта бир-биридан ичкарига киргазилган кесакидан иборат холларни учратиш мумкин. Уларнинг икки томонидаги супачалар дарвозахона хуснига-хусн кушиб туради.

Умуман, халк меъморчилигида дарвозахона узининг ихчам, чиройли тархи ва тарзи билан юкорида айтиб утилган вазифалардан ташкари, уй композициясига тантанаворлик багишлаган ва уй мажмуаси учун пешток вазифасини бажарган.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Уйнинг ички ховлисида хоналар, айвонлар асосан, бир каватли килиб курилган. Шунингдек, купчилик уйларда кушни билан мулокатда булиб туриш учун деворда туйнукча колдирганлар. ^ушнилар туйнукча оркали бир-бирларидан хабардор булиб туришган. Мехмон келган хонадоннинг кам-кустини сездирмасдан кушнилар шу туйнуклардан мехмонга атаб нон, ёг, овкат, мева чикаришган. Шунинг учун булса керак, халкимизда «Мехмон келар эшикдан, ризки келар тешикдан» деган накл бор. Шунингдек, кушнилар мехмон билан сухбат куриш учун ташриф буюришган ва навбатма-навбат уз уйларига мехмондорчиликка таклиф килишган. Узбекистон шахарлари халк меъморчилигида мехмонхона турлари хакидаги фикримизни умумлаштириш учун юкорида куриб утилган хамда урганилган уйларнинг тархлари буйича тухталамиз.

Тошкент шахридаги уйда мехмонхона ташки ховлининг иккинчи каватида булиб, бир хона ва айвонга эга. В.А.Воронина уз китобида келтирилган ^орасарой кучасидаги уйнинг ташки ховлисида жойлашган мехмонхонанинг бир хона ва дахлизи бор. В.Н.Манакова маколасида 12та уй ташки ховлиси иккинчи каватининг схематик плани келтирилган.

Уларда мехмонхона, дахлиз-айвон; хона-айвон, хона-айвон-каркарча айвон; хона-дахлиз; хона-айвон-шийпон; хона-айвон-дахлиз-шийпон; хона-дахлиз-айвон каби тузилишларга эга.

Самарканддаги куриб утилган уй ташки ховлисининг иккинчи каватида жойлашган мехмонхона атрофи айвон билан туташтирилган икки хонадан иборат. А.К.Писарчик келтирган Мазокирова уйида мехмонхона иккинчи каватда булиб, олди айвонли бир хонадан иборат. Абдужалолов уйида эса мехмонхона айвони ташки ховлида, биринчи каватда жойлаштирилган. В.А.Лавров урганган уйларнинг схематик планларини куздан кечирар эканмиз, улардан иккитасида мехмонхона бир хона ва айвонга эга булиб, у иккала уйни хам ташки ховлисининг биринчи каватида, учинчисида эса бир хонали мехмонхона булиб, у дарвоза ёнида жойлашган.

П.Ш.Зохидов урганган бир ховлили Файзуллаев уйида мехмонхона ховли турида булиб, бир хона ва дахлизга эга. Хушкомилбой уйида ташки ховлининг иккинчи каватида жойлашган икки хонали мехмонхона, икки хонали ва бир дахлизли хоналар билан айвон оркали туташтирилган. Мансуров уйида бир хонали мехмонхона олдида супа булиб, у хоналар уртасида жойлашган. Т.Б.Рапопортнинг Самарканд шахри буйича мисол сифатида келтирилган уйида мехмонхона бир хона ва айвондан иборат булиб, иккинчи каватда жойлашган.

Бухоро шахри буйича куриб утилган уйларнинг купида мехмонхона бир хона ва дахлизга эга булиб, хамма ёги айвон билан уралган (иккинчи каватда). Абдуллобек уйида мехмонхона дахлиз,

бир хона ва омборхонага эга булиб, ташки ховлининг иккинчи каватида жойлашган. В.Л.Лавров китобида келтирилган Бухоро турар жойларининг схематик тархларидан иккитаси мехмонхона ташки ховлисининг биринчи каватида булиб, бир хона ва дахлизга эга, колганларида ташки ховлининг иккинчи каватида бир хона ва дахлиз; бир хона, дахлиз ва майдон; бир хона ва майдон тарзида жойлаштирилган. Л.И.Ремпель Бухоро уйларини мехмонхоналари буйича килган тадкикотининг умумий хулосасида мехмонхоналарнинг асосан биринчи каватда, иккинчи каватда алохида ховли тарикасида

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

келишини хамда бой хонадонларга тегишли мехмонхоналарнинг бир нечта хонадан иборат булганлигини уктиради.

Китоб шахридаги куриб утилган уйларда мехмонхона дахлизи билан биринчи каватда жойлашган, айвони хужалик хоналари билан богланган. В.Воронина урганган Шахрисабз турар жойларининг схематик тархларини куздан кечирар эканмиз, ховлиларнинг бирида бир хона, дахлиз ва айвонга эга булган мехмонхона биринчи каватда, колган иккита бир ховлили уйларнинг иккинчи каватида жойлашган мехмонхона бир хона, дахлиз ва омборхонага эга. Шунингдек, иккита икки ховлили уйларнинг бирида ташки ховлининг иккинчи каватида жойлашган мехмонхона бир хона, айвон, омборхонага эга. Иккинчисида, мехмонхона, хона ва омборхона уртасида жойлашган баланд шийпонга эга.

Карши шахридаги куриб утилган уйлар-ташки ховлисининг иккинчи каватида жойлашган мехмонхона бир хона ва айвонга эга.

В.Л.Воронина ^арши шахар Бешкент кучасидаги мехмонхона планини уз китобида келтиради. Мехмонхона олд айвонли бир хона ва дахлиздан иборат. В.Л.Воронина мисол сифатида келтирган уйлардан яна бирида мехмонхона икки дахлиз, усти шохнишинли катта хонадан иборат, бошкасида мехмонхона ташки ховлининг биринчи каватида жойлашган булиб, бир хона ва дахлизга эга.

«8-март» ва «Янги куча» лардаги уйларда мехмонхона иккинчи каватда, кичкина ташки ховли тарикасидаги майдонча, бир хона ва омборхонага эга. Яна бир уйда мехмонхона икки хона уртасида шийпон жойлаштирилган тархга эга.

ФарFOна уйларида мехмонхона алохида кичкина ховлига эга холда учрайди. Фаргона водийси шахарларида мехмонхона купрок олд айвонли булади. Андижон, ^укон, Маргилонда косибчилик билан машгул булган оилаларнинг аксарияти XIX асрнинг охири - XX асрнинг бошларига кадар ички ва ташки ховлига эга булиб, ташки ховлида мехмонхона куришган.

Хива уйларида мехмонхона уй билан чамбарчас богланган булишига карамасдан, у хоналардан ажратилган кириш кисмига эга. Бу ерда мехмонхона бир хона, олди айвонли хона, дахлизли хона тарикасида учрайди.

Демак, Узбекистон шахарларида мехмонхона асосан ташки ховлида курилган. Мехмонхона учун ташки ховлининг иккинчи кавати ажратилган, у бир хона, дахлиз, айвон, майдон, омборхона хамда атрофи айвон ёки очик майдонли икки, уч хона ва дахлиздан, баъзан ташки ховлининг иккинчи каватида баланд шийпоннинг бир ёки икки томонида битта ёки бир нечта хонадан иборат булиши мумкин. ХУЛОСА

Бир каватли уйларда мехмонхонани ташки ховлининг кириш кисмига якинрок ёки алохида кичкина ховлига, шунингдек, дарвозахона ёки бошка хужалик хонаси устига бир хона ва кичкина айвони билан ёки бир ва икки томони шохнишин катта хонали килиб куриш мумкин.

Бир каватли, бир ховлили уйларда мехмонхона уй мажмуаси билан хам тархда, хам конструктив жихатдан богланган булишига карамасдан, алохида кириш майдончаси ва эшигига эга, яъни мехмонхона дарвозахона билан туташган холда учрайди. Айрим уйларда дарвозахона мехмонхонанинг кириш майдончаси булиб хизмат килади.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Баъзан бир ховлили уйларда мехмонхона бир ёки икки хонага эга булиб, иккинчи

каватда ташки ховлига ухшаш кичкина майдончаси булиши мумкин.

Шу билан бирга, айрим бадавлатрок хонадонлар уз уйидан узокрокда мехмон

кутиш учун алохида уй курганлар. Бу уйлар мехмонхона, деб юритилган.

REFERENCES

1. Qodirova, S. A., Aripova, N. A., Raximov, L. S., Turebaev, J. O., & Abdusalomov, U. X. (2021). Requirements For The Formation Of The Historical Structure And Internal Environment Of Secondary Schools. The American Journal of Engineering and Technology, 3(04), 60-64.

2. Adilovna, Q. S. (2021). Features of the Design of Public Buildings in the Organization of

Public Services. (ЁШ4¥Ш), 48(10).

3. Ozadovich, K. A., & Ismailovich, I. B. (2021). Issues of Organization of Service Sets onthe Uzbek National Highway A-380. Design Engineering, 2582-2586.

4. Inogamov, B. I., & Khasanov, A. O. (2021). Taking Into Account Socio-Functional Factors in the Design of Housing. Design Engineering, 2587-2589.

5. Yunusov, S. H., & Qodirova, S. A. (2021). Issues Related to National Forms in the Architecture of Uzbekistan. Design Engineering, 10940-10943.

6. Adilovna, Q. S., & Ozodovich, X. A. (2021). REQUIREMENTS FOR THE PREPARATION OF INTERIORS IN SECONDARY SCHOOLS. Emergent: Journal of Educational Discoveries and Lifelong Learning (EJEDL), 2(11), 74-77.

7. Ramatov, J., & Umarova, R. (2021). Central Asia in Ix-xii Centuries: Socio-political Situation, Spiritual and Cultural Development. Academicia Globe: Inderscience Research, 2(04), 148-151.

8. Qodirova, S. A., Raximov, L. S., Allayorov, K. O., & Sodiqov, М. М. (2021). Peculiarities Of The Buildings Of The Cultural And Educational Center. The American Journal of Engineering and Technology, 3(03), 1-6.

9. Abdujabbarova, M., Nazarenko, T., Begmatova, D., & Tuxtayeva, M. (2021). Industrial Production Of The Republic Of Uzbekistan. The American Journal of Applied sciences, 3(11), 39-47.

10. Xushnazavovich, Q. R., Хатта^па, S. М., & Mirkamol o'g'li, S. M. (2021). Traditional Houses and Architecture of Kashkadarya. European Journal of Life Safety and Stability (2660-9630), 12, 459-463.

11. Khasanov, A. O., & Allayarov, K. O. (2021). Residential Yurts Of The Ancient Nomads Of Central Asia And The Use Of Yurts In Tourism. The American Journal of Engineering and Technology, 3(01), 58-64.

12. Adilovna, Q. S. (2021). THE LINK OF CULTURAL AND EDUCATIONAL CENTERS TO THE SOLUTION OF THE PROJECT IDEA. Emergent: Journal of Educational Discoveries and Lifelong Learning (EJEDL), 2(11), 92-95.

13. Ozodovich, X. A., Iqramovich, A. R., & Shaxnazarovich, R. L. (2021). Location of auxiliary rooms inside the living rooms in bukhara traditional residential areas.

14. Khasanov, A. (2020). Organizing Eco Tourism Along With Uzbek National Automagistrale Way. Solid State Technology, 63(6), 12674-12678.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

15. Khasanov, A. (2016). About several infrastructure constructions of the Great Silk Road. Int'l JInnov Sci Eng Technol, 3(6), 295-299.

16. Ozodovich, X. A., & Azim o'g'li, N. A. (2021). Formation of the "Obod Mahalla" System in the Villages of Uzbekistan and Serving the Population. BARQARORLIK VA YETAKCHI TADQIQOTLAR ONLAYNILMIYJURNALI, 7(5), 325-329.

17. Inogamov, B. I., & Khasanov, A. O. (2021). Taking Into Account Socio-Functional Factors in the Design of Housing. Design Engineering, 2587-2589.

18. Ozodovich, H. A., & Maribovich, Q. I. (2022). Improving the Design of Youth Innovative-Creative and Development Scientific Centers. Eurasian Scientific Herald, 7, 72-76.

19. TACI, A. K. About Several Infrastructure Constructions Of The Great Silk Road.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

20. Mahmudov, O. Z. O., & Kasimov, I. M. (2021). THE STUDY OF THE GEOECOLOGICAL PROBLEMS OF A BIG CITY. Academic research in educational sciences, 2(4), 271-275.

21. Раззаков, С. Ж., Холбоев, З. Х., & Косимов, И. М. (2020). Определение динамических характеристик модели зданий, возведенных из малопрочных материалов.

22. Zokirjon o'g'li, M. O., & Kasimov, I. M. (2021). MODELING OF BUILDINGS. Web of Scientist: International Scientific Research Journal, 2(05), 772-781.

23. Dedakhanov, B., & Kasimov, I. (2022). ANCIENT ARCHITECTURE OF THE FERGHANA VALLEY FEATURES OF FORMATION AND DEVELOPMENT (ON THE EXAMPLE OF CIVIL ARCHITECTURE AND URBAN PLANNING). Science and innovation, 1(C6), 278-284.

24. Ravshanovich, A. Z. (2021). Issues Of Improving Tourism Opportunities In Namangan Region. International Journal of Progressive Sciences and Technologies, 26(2), 40-44.

25. Ozodovich, H. A., & Maribovich, Q. I. (2022). Improving the Design of Youth Innovative-Creative and Development Scientific Centers. Eurasian Scientific Herald, 7, 72-76.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.