Научная статья на тему 'ЎЗБЕКИСТОНДА АҲОЛИ МИГРАЦИЯСИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ'

ЎЗБЕКИСТОНДА АҲОЛИ МИГРАЦИЯСИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
239
58
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
миграция / ташқи меҳнат миграцияси / донор мамлакатлар / акцептор мамлакатлар / меҳнат қилувчи мигрантлар / интеграция / аҳолининг кўчиши / хавфсизлик ва чегарани қўриқлаш / миграция бўйича классик назариялар / миграция оқими / халқаро ҳамкорлик. / миграция / международная трудовая миграция / страны­доноры / принимающие страны / трудовые мигранты / интеграция / миграция населения / безопасность и охрана границ / клас­ сические теории по миграции / миграционные потоки / международное сотрудничество.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Хашимов Пазлиддин Зухурович, Усмонова Гуласал Акмал Қизи

Мақолада меҳнат миграциясига таъриф берилган бўлиб, унинг келиб чиқиши сабаблари, ташқи меҳнат миграциясининг Ўзбекистонга таъсири ҳамда уни қонунийлаштиришни ташкиллаштириш чора­тадбирлари кўриб чиқилган. Бундан ташқари, ташқи меҳнат миграциясини ташкилий жиҳатдан йўлга қўйиш, хорижга ишга жўнатилаётганларни касб­ҳунарга ўқитиш масалалари ёритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ОСОБЕННОСТИ МИГРАЦИИ НАСЕЛЕНИЯ В УЗБЕКИСТАНЕ

В статье описываются как трудовая миграция, так и ее истоки, влияние международной трудо­ вой миграции на Узбекистан и меры по ее легализации. Кроме того, освещаются вопросы органи­ зации международной трудовой миграции, обучение людей направляемых на работу за границу.

Текст научной работы на тему «ЎЗБЕКИСТОНДА АҲОЛИ МИГРАЦИЯСИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ»

Хашимов Пазлиддин Зухурович,

Мирзо Улугбек номидаги Узбекистон Миллий университети "Иктисодиёт назарияси" кафедраси профессор вазифасини бажарувчи, иктисодиёт фанлари номзоди Усмонова Гуласал Акмал ^изи, Мирзо УлуFбек номидаги Узбекистон Миллий университети 3-курс талабаси

УЗБЕКИСТОНДА АДОЛИ МИГРАЦИЯСИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ

УДК: 331.556.4 (575.1)

ХАШИМОВ П.З., УСМОНОВА Г.А. УЗБЕКИСТОНДА АХ,ОЛИ МИГРАЦИЯСИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ

Маколада мех,нат миграциясига таъриф берилган булиб, унинг келиб чикиши сабаблари, ташки мех,нат миграциясининг Узбекистонга таъсири х,амда уни конунийлаштиришни ташкиллаштириш чора-тадбирлари куриб чик,илган. Бундан ташк,ари, ташки мех,нат миграциясини ташкилий жих,атдан йулга куйиш, хорижга ишга жунатилаётганларни касб-хунарга укитиш масалалари ёритилган.

Таянч сузлар: миграция, ташки мех,нат миграцияси, донор мамлакатлар, акцептор мамлакатлар, мех,нат килувчи мигрантлар, интеграция, ах,олининг кучиши, хавфсизлик ва чегарани куриклаш, миграция буйича классик назариялар, миграция окими, халкаро х,амкорлик.

ХАШИМОВ П.З., УСМОНОВА Г.А. ОСОБЕННОСТИ МИГРАЦИИ НАСЕЛЕНИЯ В УЗБЕКИСТАНЕ

В статье описываются как трудовая миграция, так и ее истоки, влияние международной трудовой миграции на Узбекистан и меры по ее легализации. Кроме того, освещаются вопросы организации международной трудовой миграции, обучение людей направляемых на работу за границу.

Ключевые слова: миграция, международная трудовая миграция, страны-доноры, принимающие страны, трудовые мигранты, интеграция, миграция населения, безопасность и охрана границ, классические теории по миграции, миграционные потоки, международное сотрудничество.

XASHIMOV P.Z., USMONOVA.G.A. FEATURES OF LABOUR MIGRATION IN UZBEKISTAN

In the article is described both labor migration and its reasons, the impact of international labor migration to Uzbekistan, and measures have to implementation to legalization. Furthermore there is lightened issues of organization the international labour migration, training the people sending to work to abroad.

Key words: migration, international labor migration, donor countries, acceptor countries, migrant workers, integration, security and border protection, classical theories, migration flows, international cooperation.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2021, 10(146)

Кириш.

«Миграция» атамаси лотинча «migratio » ва «migro» сузларидан келиб чиккан булиб («кучиб утяпман» ва «кучиб кетяпман») деган маъно-ларни англатади. Халкаро Мехнат Ташкилоти (ХМТ) миграцияни «одамларнинг одатий яшаш жойидан халкаро чегара оркали ёки давлат чегаралари ичида кучиб утиши» деб таъриф-лайди1. Ушбу атама мехнат килувчи мигрант-лар каби юридик жихатдан аник таърифлан-ган бир к,атор юридик инсонлар тоифасини; ноконуний олиб кириладиган мигрантлар каби, аник харакатланиш турлари конун билан бел-гиланган шахсларни; шунингдек макоми ёки харакатланиш воситалари халкаро хукукда аник белгиланмаган шахсларни назарда тутади.

Миграция деганда ахолининг харакатланиш шаклларидан бири тушунилади, бунда яшаш жойини сезиларли даражада вакт ва масофага узгартириш мухим ижтимоий, иктисодий, сиёсий ва демографик, яъни ошкора ва яширин, ижобий ва салбий, жорий ва узок муддатли окибатларга олиб келади.

Мигрантлар деганда ихтиёрий равишда олдинги х,удудларини узгартирадиган шах-слар тушунилади. Хаётнинг маълум бир жойига бсоаниш инсоннинг аклий ва соматик ссо^ига, ахлокий муносабатларига, табиатни идрок этишга кучли таъсир килади. Буларнинг барчаси оила, насл ва этник келиб чикиш муаммоларига олиб келади. Миграция жараёни харакатчанлик билан чамбарчас боFлик, чунки х,ар кандай мухожир индивидуал, янги ижтимоий гурухга кушилишдан ташкари, яхши сиёсий, иктисодий ёки ижтимоий шароитларни топишни хохлайди.

Тадцицот мавзусининг долзарблиги.

Хозирги даврда миграция мамлакатлар, жами-ятлар ва мигрантларнинг узига жуда куп имкони-ятлар беради. Миграция интеграция, ахолининг кучиши, хавфсизлик ва чегарани куриклаш каби сохаларда жуда мухим сиёсий ва иктисодий муаммога айланиб колмокда. Бу нафакат ишчи кучи экспорт килувчи давлатлар ривожланиши-гагина таъсир курсатиб колмай кабул килувчи

1 Миграция сохасидаги асосий атамалар (Key Migration Terms) [Кириш режими: www.iom.int/key-migration-terms#Migration].

давлатлар учун хам бир канча муаммоларни келтириб чикармокда. Бундан ташкари ташки мехнат миграцияси масалаларини урганиш ва тахлил килиш замирида республикада ташки мехнат миграциясини тартибга солиш борасида олиб борилаётган амалий ишлар куламини туб-дан узгартириш, касбга тайёрлаш ва укитишда янгича ёндашув, шунингдек, мехнатга лаёкатли ахоли бандлигини таъминлашда келажакда кути-ладиган турли хавф-хатарларнинг олдини олишга каратилган инновацион чора-тадбирларни куллашни такоза этади. Буларнинг барчаси маз-кур тадкикот мавзусининг долзарблигини бел-гилайди.

Илмий муаммонинг к,уйилиши:

Халкаро миграция жараёнларининг назарий асослари Э. Равенштайн, М. Тодаро,Ж. Харри, В.А.Ионцев, Алаева Г.Т, Деловарова Л.Ф, Жолон-баева А.Ж, Мутиева С.Ж, Рязанцев С.В, Тилла-баев М.А, Абашин С, Варшавская Е.Я, Икромов Д.З, Исроилов И.Н, Нурматов Т.А., Раимдодов У.С ва бошка иктисодчи олимлар томонидан тадкик килинган.

Рязанцев С.В., Богданов И.Я., Доброхлеб В.Г., Лукянес А.С, Воробёва О.Д., Топилин А.В., Муко-мел В.И, Рязанцев С. В., Хорие Н, Аджвад М.И., Хат С., Абдуллоев И.,Бритвина И.Б ва бошкалар уз тадкиколарида халкаро миграциянинг дав-латлараро ахамияти, МДХ давлатларида миграция масалаларига алохида эътибор каратганлар.

Республикамизда халкаро миграция ва миграциянинг худудларга таъсири Абдурахмонов КД., Убайдуллаева Р.А, Максакова Л.П, Толаметова З.А, Ортикова Д.А, Х.Х.Абдураманов ва бошкалар томонидан тадкик килинган.

Шундай булсада, ташки мехнат мигра-циясининг Узбекистонга таъсири хамда уни конунийлаштиришни ташкиллаштириш чора-тадбирлари борасидая кечаётган жараёнларга илмий бахо бериш, ва бундан ташкари, ташки мехнат миграциясини ташкилий жихатдан йулга куйиш, хорижга ишга жунатилаётганларни касб-хунарга укитиш масалалари илмий ахамиятга моликлигича колмокда.

Тадцицотнинг мацсади. Тадкикотнинг максади халкаро мехнат миграциясининг Узбекистонда тутган урни хамда ахолининг

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2021, 10(146)

кучиши, яъни миграциянинг Узбекистон иктисодиётига курсатаётган таъсири буйича илмий таклифлар ва амалий тавсияларни ишлаб чикишдан иборат.

Тадцицот методлари. Маколани тайёрлаш жараёнида диалектик, тахлил ва синтез, индукция ва дедукция, илмий абстракция, монографик кузатув, тизимли ва киёсий тахлил усулла-ридан фойдаланилди.

Асосий натижалар. Тор маънода ахолининг миграцияси - бу уларнинг доимий турар жой-ининг узгартирилиши билан якунига етадиган худудий жойини узгартиришидир.

Кенг маънода ахолининг миграцияси эса одамларнинг бир ёки бир нечта маъмурий-худудий бирликлардаги турли ахоли турар жой-лари уртасида давомийлиги, мунтазамлилиги ва максадидан катъи назар кучиб юришидир. Миграция назариясининг асосчиси Буюк Брита-ниялик географ Э. Равенштайн хисобланади. У XIX аср охирида «миграция к,онуни»ни яратган1.

Янги классик назария хам, таркибий-тарихий ёндашув концепцияси хам нима учун муайян давлатдаги одамлар мехнат миграцияси окимига кушилади, бошкалар эса бундай карорга нега келмаслигини аник тушунтира олмаган. Бу саволга «тортиш-туртиб чикариш» назарияси асосчиси Е. Ли жавоб топишга харакат килди. Унинг фикрича, хар бир шахс учун мехнат миграцияси туFрисида карор кабул килиш куйидагиларга боFлик булади:

- узининг яшаб турган жойдаги омилларга;

- ишлашга боришни мулжаллаган жойдаги омилларга;

- «оралик» омилларга (бориш масофаси, транспорт тармокларининг ривожланганлиги, миграция сиёсати ва бошкалар)2.

Халкаро мехнат миграцияси - ишчи кучи-нинг жахон мамлакатлари уртасида кучиб юриши булиб, у ташкилий ёки стихияли кучиш жараёнида кечади хамда бир катор омиллар билан белгиланади. Бу омил шартли равишда иктисодий, демографик ва сиёсий омилларга булиниб улар узаро боFланган. Булар орасида

1 Абдурахмонов К,.Х. Мехнат иктисодиёти: назария ва амалиёт. Дарслик. - Тошкент, 2019

2 'Lee E. S. A Theory of Migration // Demography. 1966. No. 3.- Pp. 47-57.

иктисодий омил энг асосийси булиб хисобланади. Умуман миграция жараёнини амалга оширишда иктисодий омиллардан ташкари бошка таъсир-лар хам мавжудки, улар каторига экологик, психологик, хукукий омилларни киритиш мумкин3.

Хозирги вактда, миграция окими ривожлан-ган саноат ва иктисодиётга эга булган мамлакат-ларда купрок амалга оширилмокда. Отир жисмо-ний мехнат нуктаи назаридан кузда тутилган ва махаллий ахолининг оммавийлиги билан машхур булмаган иш уринлари камрок ривожланган дав-латлардан келган мехнат мухожирлари сонидан доимо истаклар булади. Биламизки, халкаро мехнат миграциясининг асосий йуналишлари ривожланаётган мамлакатлардан янада ривожланган мамлакатларга ва аксинча содир булади. Бу шунингдек, ривожланган ва ривожланаётган мамлакатлардаги фукароларнинг ривожланиши ва Собик Иттифок республикаларнинг миграци-ясини уз ичига олади.

Шу билан бирга халкаро ахоли миграцияси катор хусусиятларни ва муаммоли жихатларни уз ичига олади. Энг ахамиятлиги шундаки, миграция жараёнлари бугунги кунга келиб глобал-лашиб бормокда ва деярли барча минтака ва мамлакатларни уз камровига куршаб олди4. Ташки миграция айрим холларда, айникса, ривожланган ва утиш иктисодиётидаги давлат-лар учун ахолининг умумий купайишида катта роль уйнайдиган булди. Аммо халкаро миграция окимлари иммиграция марказига айланган давлатлар ахолисининг таркиби ва харакатига, жамиятдаги этник ва диний хилма-хилликка, миллатлараро ва динлараро муносабатларга сезиларли даражада уз таъсирини курсатмай колмаяпти. Кушимча сифатида шуни айтиш мумкинки, охирги йилларда дунёда ахолининг мажбурий миграциялари кучайиб бормокда. Бу миграция тулкинларининг учоклари сифатида Сурия, Ирок, Фаластин, Ливия хамда кушни

3 Толаметова З.А. Мехнат иктисодиёти ва социоло-гияси- Тошкент 2017.

4 Муминов Н.Г.. Пути эффективного использования трудовых ресурсов и повышения занятости населения в регионах Республики Узбекистан// Современные технологии управления. ISSN 2226-9339. — №3 (96). Номер статьи: 9606. Дата публикации: 2021-1101 . Режим доступа: https://sovman.ru/article/9606/

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2021, 10(146)

Афгонистонни хам мисол килиб келтиришимиз мумкин.

Замонавий миграциянинг яна бир мухим жихати шундан иборатки, халкаро мигрант-ларнинг сифат таркиби, яъни таълим даражаси нуктаи назаридан хам узгариб бормокда. Давлат-лараро миграция окимларида юкори малакали мутахассисларнинг иштироки фаоллашмокда. Бу вазият иммиграция марказлари булмиш ривож-ланган давлатлар учун ижобий ахамият касб этса, эмиграция учок,лари - ривожланаётган ва утиш иктисодиётидаги мамлакатлар учун эса бунинг акси, яъни салбий холатларга олиб келиши куза-тилади.

Ушбу жараён Узбекистонга хам уз таъси-рини утказмай колмайди. Айникса юкори малакали мутахассисларнинг миграция жара-ёнини амалга ошириши мамлакат ривожлани-шига салбий таъсир курсатади. Бундан ташк,ари ёш авлоднинг чет элга ук,иш учун амалга ошир-ган таълим миграцияси хам ижобий хам салбий таъсир курсатиши мумкин. Ижобий тараф-лари шундаки, талаба укишни тамомлаб вата-нига кайтгач янги хориж тажрибаларини алма-шиниш орк,али сохаларда янгича методиканинг кириб келишига сабаб булади. Салбий жихати эса агар талаба миграция жараёнини амалга оширган давлатида колиб кетса, яна бир таълим даражаси сифатли булган ахолининг бир кисмини йукотган буламиз. Бошка мамлакатда яшаш мобайнида кадриятлар, урф одатларнинг кушилиб кетиши, диний нуктаи назардан хам ахоли онгига уз таъсирини утказиши мумкин. Ушбу кузатилиши мумкин булган жараёнлар-нинг олдини олиш максадида хавфсиз ва тар-тибли миграция ишлари амалга оширилмокда. Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 15 сентябрдаги «Хавфсиз, тартибли ва конуний мехнат миграцияси тизимини жорий этиш чора-тадбирлари туFрисида»ги ПК-4829-сон карори билан хавфсиз, тартибли ва конуний мехнат миграцияси тизими жорий килинмокда хамда унинг 6та асосий йуналишлари белги-ланди.

Жумладан:

• ташки мехнат миграцияси сохасида халкаро хамкорлик ривожлантирилади, хориждаги ватандошлар ташкилотлари ва

узбек диаспоралари билан алокаларни мустахкамланади;хорижга ишлашга кетишдан олдин фукароларни касб-хунарга ва хорижий тилларга укитилади, уларга касбий малакани тасдикловчи халкаро сертификатлар берилади;

• мехнат мигрантлари молиявий ва ижти-моий куллаб-кувватланади, уларнинг хаёти ва соFлиFини суFурталаш амалиёти кенгайтирилади, улар учун маданий-маърифий тадбирлар ташкил этилади;

• мехнат миграциясидан кайтиб келган шахслар реинтеграция килинади, шу жумладан уларнинг бандлиги таъминланади, касбий мала-каси оширилади ва тадбиркорлик ташаббуслари раFбатлантирилади.

Ташки мехнат миграцияси агентлиги худудий филиалларининг иши куйидаги тартибда ташкил этилади:

• хокимлар худудий филиалларга умумий рахбарлик килади хамда уларга юклатилган вази-фаларнинг самарали бажарилишини таъмин-лайди;

• худудий филиал рахбарлари бир вактнинг узида Корак1алпоFистон Республикаси Вазирлар Кенгаши Раиси, вилоятлар ва Тошкент шахар хокимининг ёрдамчилари хисобланадиган булди;

• хокимликлар махаллий бюджетнинг кушимча манбалари хисобидан худудий филиал-ларнинг моддий-техника базасини мустахкамлаш хамда фаолиятига малакали мутахассисларни жалб килиш чораларини куради1.

Шуни таъкидлаш лозимки, бугунги кунда ахоли орасида чет элга бориб ишлашнинг асосий сабаблари мисолида доимий яшаш худудларида иктисодий усиш даражасининг пастлиги, жой-ларда ишга кириш имкониятларининг етишмас-лиги, келажакда уй-хужаликларининг оилавий режалаштирган максадлари учун даромадлар-нинг етмаётганлиги сабаб булмокда. Аникланган тахлилий хулосаларга кура, хорижда мехнат фао-лиятини амалга ошираётган миграция иштирок-чиларининг мехнат к,илган мамлакатларига ойига уртача топган даромадини аниклаш мезони

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 15 сентябрдаги "Хавфсиз, тартибли ва конуний мехнат миграцияси тизимини жорий килиш чора-тадбирлари туFрисида"ги ПК-4829-сон карори. -https://lex.uz/docs/4997972

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2021, 10(146)

буйича 2020 йилда уртача 709 АКШ долларини ташкил килган1.

Ша,ар ва кишлок кесимида та,лил килинганда ша,арлик мигрантлар 715 АКШ доллари, кишлок мигрантлари 703 АКШ долларигача даромад топ-ганлиги кузатилган.

Сунгги сафари давомидаги даромади-нинг трансферт килинган маълумоти буйича урганилганда бу курсатгич жами мигрантлар томонидан ойига уртача 536 АКШ доллари трансферт килинганлиги кузатилган2.

Мигрантлар хорижда ишлаб топган (жамFарма) даромадларининг 73,5 фоизи кун-далик э,тиёжлар учун сарфлаганлиги аникланган ва 2020 йилги курсаткичдан 2021 йил биринчи чоракида 12,3 фоизга ошган3.

Хулоса ва таклифлар:

Бугунги кунда ишчи кучи миграцияси глобал-лашув даражасига эришди ва бунга куп мамла-катлар жалб килинган. Ушбу жараён турли саба-бларга кура купинча ало,ида мамлакатларнинг ички ижтимоий-иктисодий ,олати ва умуман халкаро иктисодиётнинг ички ,олати билан боFлик. Ме,нат ресурсларининг окими давлат даражасида ижобий ва салбий таъсирга эга. Дунё микёсида ишлов бериш феномени миллий иктисодиётни янада самарали ривожлантириш ва миллатлараро алокаларни муста,камлашга ёрдам беради.

Хозирги глобаллашув даврида давлатимиз томонидан ташки ме,нат миграция сиёсатини такомиллаштириш ва тартибга солиш бора-сида олиб борилаётган чора-тадбирлар зами-рида Республикамиз а,олисини расмий ме,натга жалб килишда, биринчи уринда, ме,натга

1 Шариф Кучаров, Узбекистан Республикаси Банд-лик ва ме,нат муносабатлари вазирлиги ,узуридаги Республика а,оли бандлиги ва ме,натни му,офаза к,илиш илмий маркази «Экономическое обозрение» журнали №7 (259) 2021.

2 Шариф Кучаров, Узбекистан Республикаси Банд-лик ва ме,нат муносабатлари вазирлиги ,узуридаги Республика а,оли бандлиги ва ме,натни му,офаза к,илиш илмий маркази «Экономическое обозрение» журнали №7 (259) 2021.

3 Шариф Кучаров, Узбекистан Республикаси Банд-лик ва ме,нат муносабатлари вазирлиги ,узуридаги

Республика а,оли бандлиги ва ме,натни му,офаза к,илиш илмий маркази «Экономическое обозрение» журнали №7 (259) 2021.

лаёкатли а,оли сонининг узгариш тенденция-сидан келиб чиккан ,олда, ижтимоий-иктисодий канал ва механизмлардан фойдаланиб, болалар ва ёшларни дунё ме,нат бозори стандартлари ва талабларига мувофик келажакда ме,нат бозо-рида уз уринларини топишлари максадида таъ-лим ва касбий таълим со,асига инвестиция кири-тиш оркали инсон капиталини ривожлантириш лозимлигини курсатмокда.

Дар,акикат, тараккиёт йулида изчил ривожла-нишнинг ,ал килувчи му,им мезони - бу, замо-навий билим ва касб-,унарларни эгаллаган мута-хассислар ,исобланади. Узбекистонда а,оли интеллектуал сало,иятини оширишда таълим со,асига сармоя киритишнинг а,амияти ме,натга лаёкатли а,олининг касбий сало,иятини шак-ллантириш ,исобланади4. Таълим кай даражада ривожланган булса, миллий иктисодиётда шунга мос касбий тайёргарликка эга булган ходим-лар фаолият курсатади ва шунга мос равишда иктисодий усишга эришилади.

Таълим со,аси иктисодий усишга эришиш-нинг дастаги булиб ,исобланади. Зеро, таълим тизимига ажратилган бугунги инвестиция келажакда ме,натга лаёкатли а,олининг нафакат ички ме,нат бозорида балки ташки ме,нат бозо-рида ,ам аклли мигрантлар платформасининг яратилишини кафолатлашга асос булиб хизмат килади.

Аммо, таълим сало,ияти баланд а,олини айникса ёш авлодни миграция жараёнини амалга оширмаслигига ,аракат килиниши лозим. Бун-дай турдаги а,оли мигрантларга айланиб уша мамлакатда колиб кетса у мамлакат иктисодиёти ривожланиши учун уз ,иссаларини кушган буладилар. Шу сабабдан республикамизда таълим даражаси баланд булган а,оли сонини факатгина таълим миграциясини амалга оши-ришга ундаб укиш даври тугагандан сунг хориж тажрибасини алмашилган ,олда давлатнинг ривожланишига уз ,иссаларини кушишларига жалб килиш зарур.

4 N. Muminov, O. Egamberdieva. Modern aspects of human capital development as a method for improving the labor market of Uzbekistan. Устойчивое развитие экономики: международные и национальные аспекты. Электронный сборник статей IV Международной научно-практической online-конференции. (Новополоцк, 26 ноября 2020 г.). P.237-240.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2021, 10(146)

Afla6weT^ap pyuxaTM:

1. Y36eKucToH Pecny6-nuKacu npe3UfleHTUHUHr 2020 Mum 15 ceHTfl6p,gam "XaB$cu3, Tap-

Ba K,OHyHUM Mex,HaT Murpa^flcu tu3umuhu xopufi btuw 4opa-Tafl6up^apu TyFpucuAa"m nK-4829-coH Kapopu. - https://lex.uz/docs/4997972

2. Mмгpaцмfl cox,acu,gam acocufi aTaMa^ap (Key migration terms) [Kupuw pexuMu: www.iom. int/key-migration-terms#Migration].

3. A6,ypaxM0H0B K,.X. Mex,HaT uKTucogueTu: Ha3apum Ba aMa^ueT. flapcnuK - TomKeHT,2019.

4. 'Lee E. S. A Theory of Migration // Demography. 1966. No. 3.

5. To^aMeToBa 3.A. Mex,HaT UKTucoflue™ Ba coцмo.пomflcм - TomKeHT,2017.

6. LUapu^ Ky^apoB, Y36eKucToH Pecny6-nuKacu 5aH,^uK Ba Mex,HaT MyHoca6aTnapu Ba3up-^uru x^ypugam Pecny6^uKa ax,o.nu 6aHgnum Ba Mex,HaTHU Myx,o$a3a u^mum MapKa3u. TamK,u ммгpaцмfl - 6yryH Ba apTa: Tax^um Ba MyHoca6aT.<GKoHoMUMecKoe o6o3peHue» xyp-Ha.mu №7 (259) 2021.

7. KaMTum Murpa^flcu xa^Kapo eHgamyB^ap Ba MapKa3uM OcueHUHr MUHTaKaBUM y3ura xoc xycycumLnapu.YKyB Ky^naHMa. Xa^Kapo ммгpaцмfl TawKumo™ (XMT)/5MT Murpa^a AreHTnum, ko3ofuctoh Pecny6^uKacuflaru MapKa3uM Ocue 6yMuna Cy6MUHTaKaBum MyBo^uK-nawTupuw o^ucu.2020 International Organization for Migration (IOM)

8. MyMUHoB ho3um ra^apoBurn. ny™ B^eKTUBHoro ucno-^oBaHuifl TpygoBbix pecypcoB u noBbimeHum 3aHATocTU Hace^neHua B peruoHax Pecny6^uKu y36eKuaaH// CoBpeMeHHbie Tex-Ho^oruu ynpaB-neHua. ISSN 2226-9339. — №3 (96). HoMep aaTbu: 9606. flaTa ny6-nu^mu: 2021-11-01 . PexuiM gocTyna: https://sovman.ru/article/9606/

9. N. Muminov, O. Egamberdieva. Modern aspects of human capital development as a method for improving the labor market of Uzbekistan. - ycrofmuiBoe pa3BUTue bkohomuku: MexgyHa-pogHbie u Ha^oHa.nbHbie acneKTbi. B^eKTpoHHNM c6opHUK aaTetf IV MexgyHapogHoM Hay^Ho-npaKTurnecKotf online-кoн$epeнцмм (Hoвono.пoцк, 26 Hoa6pa 2020 r.). p. 237-240.

MHTepHeT cawrnapM:

1. XaB$cui3, TapTu6^u Ba KoHyHuM Mex,HaT ммгpaцмflcм tubumuhu xopuM Kmum ^opa-Tafl6up^apu TyFpucufla.www.http://lex.uz - Y36eKucToH omuiK Mat.nyMoT.nap 6a3acu.

2. TamKu ммгpaцмa - 6yryH Ba apTa: Ta^un Ba MyHoca6aT https://review.uz - Y36eKucToHflam KyH-nuiK uKTucoflueT Ba 6u3Hec coxa^apugaru aKTya^ flHnumuK.nap Tyn^aMu.

3. Axp-nu ммгpaцмflcм .Wikipedia.org - oHnatfH энцmкпone,цмfl.

MKTMCOfl BA MOMfl / ЭКOНOMMКA M OMHAHCbl 2021, 10(146)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.