Научная статья на тему 'ЎЗБЕКИСТОН ГЛОБАЛ ИННОВАЦИЯ ИНДЕКСИДА. ТАДБИРКОРЛИК МУҲИТИНИ ИНДЕКСДА БАҲОЛАНИШИ ВА УНИНГ МАМЛАКАТ ЎРНИГА ТАЪСИРИ'

ЎЗБЕКИСТОН ГЛОБАЛ ИННОВАЦИЯ ИНДЕКСИДА. ТАДБИРКОРЛИК МУҲИТИНИ ИНДЕКСДА БАҲОЛАНИШИ ВА УНИНГ МАМЛАКАТ ЎРНИГА ТАЪСИРИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
15
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
Глобал инновация индекси / инновацияларга инвестициялар / инновацион натижалар / тадбиркорлик / стартап экотизими / халқаро институтлар.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Тўйчиев Олимжон Алижонович, Нишонов Жаҳонгир Мухиддинович

Мақолада Глобал инновация индексида Ўзбекистоннинг сўнги йиллардаги эришган натижалари, тадбиркорлик муҳити билан боғлиқ индикаторлар таҳлили, уларнинг индексдаги аҳамияти очиб берилган. Индекс доирасида Инновацион ривожланиш агентлигининг иш амалиёт ҳамда тадқиқот натижаларидан келиб чиққан ҳолда мавжуд муаммолар ечимига қаратилган таклифлар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ЎЗБЕКИСТОН ГЛОБАЛ ИННОВАЦИЯ ИНДЕКСИДА. ТАДБИРКОРЛИК МУҲИТИНИ ИНДЕКСДА БАҲОЛАНИШИ ВА УНИНГ МАМЛАКАТ ЎРНИГА ТАЪСИРИ»

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

УЗБЕКИСТОН ГЛОБАЛ ИННОВАЦИЯ ИНДЕКСИДА. ТАДБИРКОРЛИК МУ^ИТИНИ ИНДЕКСДА БА^ОЛАНИШИ ВА УНИНГ МАМЛАКАТ УРНИГА

ТАЪСИРИ

1Туйчиев Олимжон Алижонович 2Нишонов Жах,онгир Мухиддинович

1Инновацион ривожланиш агентлиги директори 2Инновацион ривожланиш агентлиги, Глобал инновация индекси булими бошлиги 1 o.tuychiev@mininnovation.uz 2j.nishonov@mininnovation.uz. https://doi.org/10.5281/zenodo.10137100

Аннотация. Мацолада Глобал инновация индексида Узбекистоннинг сунги йиллардаги эришган натижалари, тадбиркорлик мущти билан боглиц индикаторлар та^лили, уларнинг индексдаги а^амияти очиб берилган. Индекс доирасида Инновацион ривожланиш агентлигининг иш амалиёт цамда тадцицот натижаларидан келиб чиццан %олда мавжуд муаммолар ечимига царатилган таклифлар келтирилган.

Таянч сузлар: Глобал инновация индекси, инновацияларга инвестициялар, инновацион натижалар, тадбиркорлик, стартап экотизими, халцаро институтлар.

Аннотация. В статье рассмотрены результаты, достигнутые Узбекистаном в Глобальном инновационном индексе за последние годы, проведен анализ показателей, связанных с предпринимательской средой, и определено их значение в индексе. В рамках индекса представлены предложения, направленные на решение существующих проблем, основанные на практике деятельности Агентства инновационного развития и результатов проведенного исследования.

Ключевые слова: Глобальный инновационный индекс, вклады в инновации, результаты инноваций, предпринимательство, стартап-экосистема, международные институты.

Abstract. The article reviews the results achieved by Uzbekistan in the Global Innovation Index in recent years, the analysis of indicators related to the entrepreneurial ecosystem, and their importance in the index. Within the framework of the index, proposals aimed at solving existing problems are presented based on the activities of the Agency for Innovative Development and research results.

Keywords: Global innovation index, innovation input, innovation output, entrepreneurial, startup ecosystem, international institutions.

Кириш

Тадбиркорлик, стартап экотизими мамлакат инновацион тизимининг ажралмас кисми ва унинг ривожланганлик даражаси юкори нуфузли халкаро рейтингларда бах,оланиб, мамлакатларнинг глобал сах,надаги урнига таъсир этувчи мух,им йуналишларнинг бири х,исобланади. Мазкур сохдда мамлакатларда тадбиркорлик мух,ити, стартап экотизими билан богли; х,ар томонлама урганишлар олиб бориш, бах,олаш, рейтингини тузиш хдмда глобал х,исоботлар эълон килиб келаётган куплаб халкаро институтлар фаолият юритади.

Глобал инновация индексида мамлакатдаги мавжуд тадбиркорлик экотизимига тугридан-тугри алокадор ва ривожланганлик даражасидан келиб чикувчи 15 дан орти; индикаторлар булиб, индикаторларнинг урни юкори булиши индексда мамлакатнинг умумий урнига таъсири ахдмиятлилиги табиий.

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

Тадкикот ишида мамлакатдаги тадбиркорлик экотизимининг умумий холати хамда тааллукли маълумотларни шакллантириш, халкаро институтларга уз вактида етказиш ва сохада эълон килиниб келинаётган халкаро хисоботларнинг Глобал инновация индексида мамлакат урнига таъсири урганилган.

Мавзуга оид адабиётлар тахлили.

Сохада бир катор узбек ва хорижий тадкикотчиларнинг изланишлари, улар томонидан нашр килинган маколалар, хамда мавзуга оид меъёрий хужжатлар урганилди.

Бугунги кунда тадбиркорлик мухитида бир канча асосий муаммолар, хусусан, катъий тартибга солиш, сармоя жалб килишнинг мураккаблиги, инфратузилманинг етарли эмаслиги хамда куллаб-кувватлашнинг чекланганлиги келтирилган. (Давлатов, Хомидов, 2023).

Шу билан бирга, С. Давлатов ва З. Хомидов (2023) тадбиркорликни молиявий куллаб-кувватлаш билан бир каторда тадбиркорлик маданиятини юксалтиришнинг ахамияти хамда уни ривожлантириш учун олий ва урта таълим масканларида тадбиркорликка йуналтирилган таълим жараёнларини ташкил этиш кераклигини таъкидлаган. Глобал инновация индексида мамлакатларнинг институционал йуналиш буйича мавжуд полати рейтингини аниклашда тадбиркорлик маданиятини ба^оланишини инобатга олган х,олда, муаллифларнинг юкоридаги таклифини долзарблигини айтиз жоиз.

Муаллифлар фикрига кура, таваккалчилик, инновацион тадбиркорлик экотизими ва кооперацияни куллаб-кувватлаш мамлакатда хусусий тадбиркорликнинг ривожига катта х,исса кушадиган омиллардан бири (Давлатов, Хомидов, 2023).

А. Кахорова (2022) томонидан Узбекистонда инновацион мухит ва унинг мамлакат иктисодий ривожланишига таъсири тахлил килинган. Х,озирги даврда анъанавий иктисодиёт билан бошка мамлакатлар билан ракобатга киришиб булмаслиги, ва бунда инновацион иктисодиётни ривожлантиришнинг ахамияти айтиб утилган (Кахорова, 2022).

Б. Эгамбердиева (2023) томонидан тадбиркорлик экотизими, хусусан, давлат сиёсати, молиялаштириш имкониятлари ва инновациялар холатидан келиб чикиб, Узбекистонда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликнинг иктисодий салохияти урганилган.

Бугунги кунда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектлари учун сармоя жалб килиш асосий муаммолардан бири булиб, мавжуд кредитлаш тизимида юкори гаров талаблари, талабгорларга куйилган мажбуриятлар ва мураккаб расмийлаштириш жараёнлари натижасида келиб чикмокда (Эгамбердиева, 2023). Муаллифга кура, тадбиркорлик учун алтернатив молиялаштириш манбалари, хусусан, венчур инвестияциялари ва кравдфандинг маблагларига талаб мавжуд. Шу уринда айтиз жоизки, бугунги кунда Глобал инновация идексида Узбекистон учун ушбу инновацион молиялаштириш турлари билан боглик индикаторлар маълумотлари камраб олинмаган.

Б. Эгамбердиева (2023) таъкидлашича, кичик тадбиркорлик субъектлари юкори инновацион салохиятни намойиш этмокда. Хусусан, малакали кадрлар, технологиялардан фойдаланиш ва илмий-тадкикот институтлари билан хамкорлик инновацион ривожланишнинг асосий омиллари сифатида санаб утилган. Шу билан бирга, тадбиркорлар томонидан тадкикот ва изланишлар сохасида инфратузилмани янада ривожлантириш ва инновацияларни куллаб-кувватлашга йуналтирилган сармояларга талаб юкори (Эгамбердиева, 2023).

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

Инновацияларга асосланган кучли иктисодиётни яратиш учун мамлакатлар аввало юкори сифатли таълим тизими, мустахкам тадкикотчилик салохияти хамда кучли тадбиркорлик мухитини куллаб-кувватлаши зарур. Мамлакатда жахон микёсидаги университетлар хамда энг сунгги технологик жараёнларга мослашувчан иктисодиёт тармоклари томонидан куллаб туриладиган куплаб тадкикотчилар, инвесторлар ва инновацион тадбиркорларларнинг мавжудлиги инновацияларнинг сезиларли даражада усишига олиб келади (Ражпут ва бошкалар, 2012).

Ражпут, Ханна ва Оберой (2012) фикрига кура, глобал ракобатбардошликнинг ошиши ва технологик ютуклар туфайли инновациялар тез узгарувчан бизнес мухитида ракобатбардош устунликни яратишнинг мухим кушимча омилига айланди.

Инновация ва ракобатбардошлик узаро богликликка эга булиб, инновациялар ракобат мухитида ривожланади ва бундай мухитни амалга оширишда асосий роль уйнайди. Бу фискал кийматни шакллантиради, тадбиркорлик маданияти ривожлантиради ва иктисодиётда янги иш уринларини яратади, шунингдек, иктисодий усишни рагбатлантиради (Ражпут ва бошкалар, 2012).

Тадкикот методологияси

Тадкикотда иккиламчи, асосан Глобал инновация индекси хисоботларидан олинган маълумотлардан фойдаланилган холда эмпирик тадкикот модели кулланилган. Хусусан, Глобал инновация индексида Узбекистоннинг утган йиллар давомидаги позицияси динамикаси, унда тадбиркорлик мухити билан боглик индикаторларнинг урни ва уларнинг мамлакатни умумий рейтингига таъсири урганилган.

Тах,лил ва натижалар

Узбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги "2022-2026 йилларга мулжалланган Янги Узбекистоннинг тараккиёт стратегияси тугрисида" ПФ-60-сон Фармони 52-максадига мувофик Глобал инновация индексида Узбекистон Республикасининг урнини яхшилаш ва 2030 йилга кадар топ-50 мамлакатлари каторига кириш белгиланган.

Шундан келиб чиккан холда, Глобал инновация индексида 2026 йилга кадар 56 уринга кутарилиш максад килиб олинган (ПФ-165, 2022).

Глобал инновация индексига Узбекистон 2015 йилда илк бор киритилиб, 130 дан ортик давлатлар ичида 122 уринни эгаллаган булса, 2020 йилда 93 уринни хамда 2021 ва 2022 йилларда мос равишда 86 ва 82 уринларни эгаллаган.

1-жадвал.1 Глобал инновация индексида, суб-индексларида Узбекистоннинг сунги турт йилдаги курсаткичлари.

Йиллар Глобал инновация индекси Инновацияларга инвестициялар Инновациялар натижалари

2020 93 81 118

2021 86 75 100

2022 82 68 91

2023 82 72 88

1 Глобал инновация индекси ^исоботлари асосида муаллиф томонидан тузилган.

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

2023 йилги рейтингда Узбекистон 132 та давлат орасида 82 уринни эгаллаб, урнимиз утган йилга нисбатан узгаришсиз колди. Узбекистон инновациялар сохдсида миллий иктисодий ривожланиш даражасига солиштирганда баланд курсаткичга эришган мамлакатлар каторидан жой олди, яъни ялпи ички мах,сулотга нисбатан инновацияларнинг юкори самарадорлиги кайд этилди (Жах,он интеллектуал мулк ташкилоти, 2023).

Индексда мамлакатлар турт (юкори, юкори-урта, куйи-урта ва паст) даромад гурух,ига булиниб, Узбекистон куйи-урта даромад гурух,ида 37 та давлат ичида 10 уринни эгаллади.

Узбекистон минтакалар буйича инновацион иктисодиётлар таснифида 10 та Марказий ва Жанубий Осиё мамлакатлари орасида 4 уринни эгаллади.

Маълумот: Глобал инновация индекси 2 та субиндекс, 7 та йуналиш ва 80 та индикатордар иборат.

Рейтингнинг 2023 йилги х,исоботида Узбекистон инновацияга инвестициялар (innovation input) субиндексида 72 уринни ва инновацион натижалар (innovation output) субиндексида утган йилга нисбатан 3 погонага усиб, 88 уринни эгаллади, мазкур субиндексда ижобий динамика сакланиб колди.

Узбекистон шунингдек рейтингда Институтлар (+8), Инфратузилма (+1), Билим ва технология мах,суллари (+2), Ижодий мах,сулотлар (+9) йуналишларида уз урнини утган йилга нисбатан яхшилаган булса, Инсон капитали ва илмий тадкикотлар (-24), Бозор ривожланиши (-9), Бизнес ривожланиши (-4) йуналишларида урни пастлади.

Глобал инновация индекси доирасида эришилган куплаб ютуклар каторида мавжуд камчиликларни х,ам келтириш жоиз.

2023 йилда Глобал инновация индексида Узбекистон 2026 йилга кадар белгиланган максадли курсаткичга чикиш борасида жорий йилда эришилиши зарур булган 74 уринга эриша олмади. Мамлакатда инновацияларга киритилган инвестицияларга нисбатан олинаётган натижаларнинг паст даражаси кузатилди, урни мунтазам паст бах,оланиб келинаётган хдмда маълумоти мавжуд булмаган индикаторлар хдмон сакланиб колмокда.

2-жадвал.2 Глобал инновация индексида Узбекистонда тадбиркорлик мух,ити билан боглик индикаторлар динамикаси

Йун алиш Индикатор номи Глобал инновация индексдаги урни

2021 йил 2022 йил 2023 йил

Узбекистоннинг Глобал инновация индексидаги урни 86 82 82

Институт лар Бизнес учун операцион баркарорлик (Сиёсий ва операцион баркарорлик) 80 74 74

Тартибга солиш сифати 126 123 104

Бизнесни куллаб-кувватлаш сиёсати (Бизнес бошлашнинг осонлиги) 8 22 23

Тадбиркорлик сиёсати ва маданияти (Туловга лаёкатсизликни х,ал килишнинг осонлиги) 90 - -

2 Глобал инновация индексининг охирги уч йиллик ^исоботлари асосида муаллиф томонидан тузилган.

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

Бозор ривожлан иш и Стартап ва скэйлапларни молиялаштириш (Кредит олишнинг осонлиги) 61 - -

Хусусий секторга ички кредит бериш 95 87 90

Микромолия ташкилотларининг кредит портфели 80 51 49

Венчур капитал инвесторлари - - -

Венчур капитал олувчилар - - -

0 Жалб килинган венчур капитал - - -

1 Махаллий саноатнинг хилма-хиллиги 22 37 42

2 Бизнес ривожлан иши Бизнес-корхоналар томонидан амалга ошириладиган тадкикот ва ишланмаларга ялпи харажатлар 72 69 69

3 Бизнес-корхоналар томонидан молиялаштирилган илмий тадкикотлар ва ишланмаларга ялпи харажатлар 38 39 40

4 Университетлар ва иктисодиёт тармоклари уртасидаги илмий хамкорлик - 29 32

5 ^ушма корхона/стратегик бирлашмалар буйича келишувлар 62 66 96

6 Билим ва технологи я мах,сулла ри Янги бизнеслар (Юникорнлар бахоси) 63 49 48

Маълумки, Глобал инновация индексида маълумоти мавжуд булмаган индикаторлар урни паст бахоланган индикаторларга Караганда мамлакатнинг умумий урнига купрок салбий таъсир килади.

Тажрибадан келиб чикиб айтиш мумкинки, Президент Фармонларига мувофик алохида индикаторларга масъул этиб белгиланган идоралар томонидан паст бахоланган курсаткичлар урнини яхшилаш буйича зарурий ишлар олиб борилаётганлиги маълум булган холда, улар урнини яхшилаш учун бир неча йиллар зарур булади. Иккинчи томондан эса, маълумоти мавжуд булмаган индикаторлар доирасида халкаро институтлар билан хамкорлик урнатиш, тегишли маълумотларни етказиш индексда мамлакат урнига тезкор ижобий таъсир килади.

Индекснинг 2023 йилги хисоботида 10 та маълумоти мавжуд булмаган ва 10 та заиф индикаторлар мавжуд булиб, юкоридаги жадвалдан куриш мумкинки, 5 та, яъни жами мавжуд булмаган индикаторларнинг ярми тугридан-тугри тадбиркорлик мухити маълумотларидан келиб чикувчи индикаторлар бугунги кунда индексда камраб олинмаган. Хусусан, "тадбиркорлик сиёсати ва маданияти" хдмда "стартап ва скэйлапларни молиялаштириш" индикаторлари Глобал тадбиркорлик мониторинги (GEM) доирасида мамлакатда тадбиркорлик мухитини бахолаш буйича Миллий эксперт суровини утказиш оркали шакллантирилади ва олинган натижалар Глобал инновация индексида акс

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

эттнpнnagн. "BeHHyp KanuTanu" GunaH GOFnuK 3 Ta uHguKaTOpnapra TaannyKnu MatnyMOTnap Hohaoh $OHg Gup^acu rypyxura KupyBHu Pe^HHHTHB KOMnaHuacuHuHr Энкон MatnyMOTnap Ga3acuga aKC эттнpнnнmн nO3uM. BaxOnaHKu, roKOpugaru xOnaT GyMuHa MaMnaKaTga cyHru Munnapga xycycuM TagGupKOpnuKHuHr ^agan puBO^naHaeTraHnuru, KynnaG-KyBaTnam cuecaTH, MOnuanamTupum GyMuHa gaBnaT gacrypnapu, нннoвaцнoн MOnuanamTupum MaHÖa^apuHHHr Mynra KyMunumu, xycycaH BeHHyp KOMnaHuanapuHuHr TamKun TOnaeTraHnuru, ynap TOMOHugaH MOnuanamTupunaeTraH нннoвaцнoн nOMuxanap cohuhuot OpTumu Hara^acuga ysGeKucrOHHuHr KypcaTKuHnapu ce3unapnu gapa^aga axmunaHraH. ^kuh, acOcuM MyaMMO myHgaKu, Ma3Kyp anOxuga uHguKaTOpnapra Mactyn gaBnaT OpraHnapu Ba xanKapO uHcTmyTnap ypTacuga y3 BaKTuga anOKanapHu Mynra KyMunMaraHnuru, Terumnu MatnyMOTnapHu eткaзнnмaгaнnнгн TnOGan нннoвaцнa uHgeKcuga MaMnaKaT ypHura canGuM Tatcup KypcaTMOKga.

EyHgaH TamKapu, TagGupKOpnuK MyxuTu GunaH GOFnuK ÖOmKa uHguKaTOpnap Taxnunu myHu KypcaTMOKgaKu, 4 Ta uHguKaTOpnap ypHu cyHru yH Mun gaBOMuga axmunaHraH Gynca, 7 Ta xOnaTga ypHu nacaMraH Ba y3rapumcu3 KOnMOKga.

EyryHru KyHga Hннoвaцнoн puBO^naHum areHTnuru TOMOHugaH Ma3Kyp MyaMMOnap eHuMura KapaTunraH Gup KaTOp umnap OnuG GOpunMOKga. XycycaH, TnOGan TagGupKOpnuK MOHuTOpuHru кoнcopцнyмн GunaH xaMKOpnuKga "TagGupKOpnuK cuecaTu Ba MagaHuaTu" xaMga "crapTan Ba croMnannapHu MOnuanamTupum" KypcaTKuHnapuHu maKnnaHTupum ro3acugaH MunnuM экcпepт cypOBu yTKa3ungu xaMga Hara^anapu TaxpupnaHuG xanKapO uHcTuTyTra TnOGan нннoвaцнa uHgeKcuHuHr 2024 Munru xucOGOTura KupuTum yHyH eTKa3ungu.

"BeHHyp KanuTan uHBecTOpnapu", "BeHHyp Kanman OnyBHunap" Ba "^anG KunuHraH BeHHyp KanuTanu" uHguKaTOpnapu MatnyMOTnapuHu maKnnaHTupum ro3acugaH Pe^uHuraB KOMnaHuacu BaKunnapu GunaH anOKanap Mynra KyMungu Ba uHguKaTOpnapra TaannyKnu MatnyMOTnapHu maKnnaHTupunMOKga.

EyHgaH TamKapu, areHTnuK TOMOHugaH cOxaga GOM Ta^puGara эгa Hy$y3nu xanKapO KOHcanTuHr KOMnaHuanap GunaH anOKanap Mynra KyMunuG, MaMnaKaTga нннoвaцнoн Myxurau aHaga puBO^naHTupum, unFOp xOpu^uM Ta^puGaHu ^anG Kunum, TagGupKOpnuK, cTapTan экoтнзнмннн puBO^naHTupum xaMga эpнmнnгaн Hara^anapHu TnOGan нннoвaцнa uHgeKcuga caMapanu Tap3ga aKc эттнpнm ro3acugaH umnap OnuG GOpunMOKga.

Xy^oca Ba TaK^H$.iap.

YpraHumnap Ba TaxnunnapgaH KenuG hukuG aMTum MyMKuHKu, TnOGan нннoвaцнa uHgeKcuga MaMnaKaTuMu3 ypHuHu aHaga axmunam, 2030 Munra Kagap TOn-50 TanuK gaBnaTnap KaTOpura Kupum yHyH uMKOHuaTnap roKOpu. HHgeKcga MaMnaKaT ypHura canGuM Tatcup KunyBHu nacT KypcaTKuHnap ypHuHu axmunam GunaH Gup KaTOpga MatnyMOTu MaB^yg GynMaraH uHguKaTOpnap gOupacuga ce3unapnu MuKgOpHu TamKun этyвнн TagGupKOpnuKKa anOKagOp uHguKaTOpnapHu maKnnaHTupum Ba xanKapO uHcTuTyTnapra y3 BaKTuga eTKa3um MaMnaKaT ypHuHu axmunamHuHr энг Te3KOp Mynu xucOGnaHagu.

fflyHgaH KenuG HuKKaH xOnga, GyryHru KyHga TnOGan нннoвaцнa uHgeKcuHuHr anOxuga uHguKaTOpnapu MaHGacu xucOGnaHraH Typnu xanKapO uHcTuTyTnap GunaH TyFpugaH-TyFpu anOKanapHu Mynra KyMum, Ba GyHga xaMKOpnuK gOupacuga KenumyBnap uM3Onam TapTuGuHu cOgganamTupum xaMga Terumnu MatnyMOTnapHu TynaKOHnu eTKa3um aManueTuHu aHaga puBO^naHTupum 3apyp.

0 n 0 Q IMPROVING UZBEKISTAN'S POSITION IN INTERNATIONAL RATINGS L U L O AND INDEXES: THEORY, PRACTICE, AND STRATEGY

REFERENCES

1. Фармон (2022). Узбекистан Республикаси Президентининг ПФ-60-сонли "2022-2026 йилларга мулжалланган Янги Узбекистоннинг тараккиёт стратегияси тугрисида"ги Фармони

2. Фармон (2022). Узбекистон Республикаси Президентининг ПФ-165-сонли "2022-2026 йилларда Узбекистон Республикасининг инновацион ривожланиш стратегиясини тасдиклаш тугрисида"ги Фармони

3. Фармон (2022). Узбекистон Республикаси Президентининг ПФ-6003-сонли "Узбекистон Республикасининг халкаро рейтинг ва индекслардаги урнини яхшилаш хамда давлат органлари ва ташкилотларида улар билан тизимли ишлашнинг янги механизмини жорий килиш тугрисида"ги Фармони

4. Давлатов С.С., Хомидов З.А. (2023). Ишбилармонлик мухитини такомиллаштириш асосида хусусий тадбиркорликни ривожлантириш йуналишлари. Uzbek scholar Journal. Volume-18:28-33 б.

5. Кахорова А.Н. (2022). Мамлакатимизда инновациялардан фойдаланиш холати ва ракамли иктисодиёт тизимлар ривожланишининг мамлакат иктисодий ривожланишига таъсири тахлили. Ижодкор укитувчи журнали. №24:226-230 б.

6. Эгамбердиева Б.Г. (2023). How to assess the economic potential of small business and private enterprises in Uzbekistan. Innovations in Technology and Science Education. Volume 2 (9):426-432 б.

7. Dr. Namita Rajpur, Akanksha Khanna, Shelly Oberoi (2012). Global innovation index and its impact on GDP of BRICS nations-innovation linkages with economic growth: An empirical study. Global journal of enterprise information system. Volume 4 (11): 35-44 б.

8. Глобал инновация индекси хисоботлари (2020 - 2023йй.). Жахон интеллектуал мулк ташкилоти

9. Статистика кумитасининг расмий сайти https://stat.uz/uz/

10. Юнеско Статистика институтининг сайти http://data.uis.unesco.org/

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.