Научная статья на тему 'ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМДА РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ АЙРИМ ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ'

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМДА РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ АЙРИМ ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
22
20
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
Глобаллашган жамиятда ҳар бир мамлакатнинг тараққиёти / мамлакатда ташкил этилган таълим тизимининг қай даражада ривожланганлиги билан белгиланади. Бугунги кунда мамлакатимизнинг узлуксиз таълим тизимини ислоҳ қилиш ва такомиллаштириш / унга илғор педагогик ва рақамли технологияларни жорий қилиш ва таълим самарадорлигини ошириш давлат сиёсати даражасига кўтарилди

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Ибрагимова Феруза Холбоевна

Глобаллашган жамиятда ҳар бир мамлакатнинг тараққиёти, мамлакатда ташкил этилган таълим тизимининг қай даражада ривожланганлиги билан белгиланади. Бугунги кунда мамлакатимизнинг узлуксиз таълим тизимини ислоҳ қилиш ва такомиллаштириш, унга илғор педагогик ва рақамли технологияларни жорий қилиш ва таълим самарадорлигини ошириш давлат сиёсати даражасига кўтарилди

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМДА РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ АЙРИМ ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ»

"RAQAMLI ТА'ЫМЧГге ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI ТА'ЬГМ-ТАКЫУА

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARГ' MAVZUSIDAGI КЕБРЦБЫКА 1ЬМХУ-АМАЬ1У KONFERENSIYASI

25-оМаЪг 2023-у11

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМДА РАКАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ АЙРИМ ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ Ибрагимова Феруза Холбоевна

Т.НДори Ниёзий номидаги Узбекистон педагогика фанлари илмий тадкикот институти

докторанти https://doi.org/10.5281/zenodo. 10036196

Глобаллашган жамиятда хар бир мамлакатнинг тараккиёти, мамлакатда ташкил этилган таълим тизимининг кай даражада ривожланганлиги билан белгиланади. Бугунги кунда мамлакатимизнинг узлуксиз таълим тизимини ислох килиш ва такомиллаштириш, унга илгор педагогик ва ракамли технологияларни жорий килиш ва таълим самарадорлигини ошириш давлат сиёсати даражасига кутарилди.

Бугунги кунда, таълимнинг асосий вазифаси таълим олувчиларни кун сайин тулиб тошаётган ахборот - таълим мухити шароитида мустакил равишда фаолият курсата олишга ургатишдан иборатдир. Бунинг учун уларга узлуксиз равишда мустакил ишлаш шароитини яратиб бериш зарур [1].

Таълим жараёнининг олдида доимий равишда ахборот туплаш, уни кайта ишлаш ва ахборот билан алмашиниш масалалари туради. Табиийки, шу сабабли таълимнинг ахборот таъминоти - ахборотни кандайдир ташувчиларда уни акслантириш шакл, восита ва усуллари яратилган. Ракамли асрда таълим кайта куриб чикилиши ва таълим парадигмаси таълим ва тарбия бирлиги принципи асосида узгартирилиши шарт. Жахон таълим тизимида технологик ёндашувга асосланган инновацион-креатив мухитни карор топтириш, булажак укитувчиларда аналитик ва прогностик компетентликни ривожлантириш, рефлексив ёндашув асосида дарсларни тахлил килиш малакаларини шакллантиришнинг технологиялари таълим жараёнига татбик этилган.

Мамлакатимизда хам, булажак укитувчиларда интерфаол машгулотларни ташкил этиш, махсус-методик компетентликни ривожлантириш, педагогика олий таълим муассасалари талабаларида укув материалларини структуралаштириш, укитиш жараёнини лойихалашга тайёрлаш, укитиш жараёнига ракамли технологияларни жорий этиш механизмини такомиллаштириш, булажак укитувчиларда мустакил малакаларини ривожлантириш буйича амалий ишлар олиб борилмокда.

Ахборот коммуникация ва ракамли технологиялардан фойдаланиш маданияти талабани мустакил фикр юритишга, ижодкорлик фаолиятларини ривожлантиришга, ахборот олиш, уни кайта ишлаш, умумлаштириш, хулоса чикаришга ургатиб, ёшларнинг дунёкараши, интеллектуал салохиятининг ривожланишига ва камол топишига замин яратади. Ёшларимизнинг ахборот билан ишлаш, ахборот кидириш, турли ёлFOн маълумотларга алданиб колмаслик, зарур ахборотларни ажрата билиш, кайта ишлаш, тартибга келтириш, ахборот мазмунини тушуниш, дустларга холис манбаларни узатиш, мантикий фикрлай олишни урганиш асосида ахборот маданияти шаклланади. Ахборотнинг ким учун ва нима максадда тайёрланганлигини тушуна билиш мухим ахамиятга эга.

Бугунги глобаллашув жараёнида ёшларда ахборотларни тахлил кила олиш, ахборотдаги асосий хабарни ажратиш, алоканинг йуналишини, унинг яширин маъносини туFри тушуниш, киска килиб айтганда, хар кандай ахборотни тахлил килиш куникмаларини шакллантиришга таълимнинг барча боскичларида алохида эътибор каратиш лозим деб хисоблаймиз. Умуман, таълим тизими олдидаги устувор вазифалардан

"RAQAMLI ТА'ЫМЧГге ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI ТА'ЬГМ-ТАКЫУА

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARГ' MAVZUSIDAGI КЕБРЦБЫКА 1ЬМХУ-АМАЬ1У KONFERENSIYASI

25-оМаЪг 2023-у11

бири ёш авлодга замонавий билим бериш билан бирга, уларни мустакил ракамли маданият ила фикрловчи, умуминсоний ва миллий кадриятларни эъзозловчи, юксак инсоний фазилатларга эга ватанпарвар инсон сифатида тарбиялаш хамда ёшлар онгида турли мафкуравий тахдидлар ва ахборот хуружларига карши маънавий иммунитетни шакллантиришдан иборатдир.

Ракамли таълим -укув жараёнини визуал материаллар билан бойитишга, дарснинг сифатли утилиши ва укувчи-талабалар томонидан узлаштириш самарадорлигини оширишга хизмат килади. Шу билан бирга, модем, фото, видео, компютер технологиялари, Интернет билан дустлашиш, билимларни кенгайтириш имконини яратади.

Ракамли трансформация туфайли замонавий шароитда олий таълим тизимининг ривожланиши укув жараёнини куришга, шу жумладан илгор укув технологияларидан фойдаланган холда замонавий электрон ахборот-таълим мухитини яратишга, таълимни бошкариш стратегиясини амалга оширишга ва индивидуал хусусиятларга асосланган укув материалларини мослаштиришга янги талабларни куяди. Электрон таълимни жадал жорий этиш ва ракамли таълим мухитини ривожлантириш шароитида таълим форматлари узгариб бормокда, таълим парадигмаси офлайн ва онлайн таълимни бирлаштириш шароитида амалга ошириладиган гибрид укув жараёнига утмокда [2].

Электрон таълим узида таълимнинг инновацион ёндашувини куллаган холда таълим сифати ва имкониятларини ошириш учун мультимедия ва интернет-технологияларни куллашга асосланади. Куплаб хорижий очик ва виртуал университетлар анъанавий таълим шакллари билан ракобатлашадиган электрон таълим тамойили асосида ишлайди. Электрон таълим таълим шакли ва мухитини талаба ва укитувчининг хохишига кура узгартиради. Электрон таълим талабаларга кулай ташкиллаштирилган мухитда билим олиш имконини беради.

Юкоридаги тамойиллар асосида электрон таълимнинг куйидаги характерли хусусиятлари шакллантирилган: таълимнинг мослашувчанлиги (таълимнинг индивидуал графиги); иктисодий ва вакт тежамкорлиги; бепул ва ихтиёрий фойдаланувчи таълим олиши учун таркатиладиган электрон таълим ресурслари оркали харажатсиз таълим олиш имкониятини бериш; укиш ёки иш жойидан ташкарида таълим олиш имконияти; контентдан эркин фойдаланиш имконияти; талабаларнинг ахборот компетенцияларига эга булиши; укитувчи билан ихтиёрий вактда коммуникациянинг турли воситалари (мобил телефон, смартфон, планшет) ва Интернет тармоги хизматлари (электрон почта, чатлар, ижтимоий тармоклар) оркали мулокот килиш имконияти; талабаларда мустакиллик, узини узи бошкариш, жавобгарлик, уюшкоклик даражасини ошириш, шунингдек узларининг билимини бахолай олиш ва натижавий карорлар кабул килиш имкониятини шакллантириш; таълимнинг узлуксизлиги; электрон ресурслар ва Интернет тармоги хизматларидан фойдаланган холда бошка фойдаланувчилар билан эркин ахборот алмашинуви оркали биргаликда ишлаш [3].

Шуни кайд этиш лозимки, таълимни ракамлаштириш биринчи навбатда, талабалар ва укитувчилар уртасида онлайн куринишдаги мулокот интеграциясини ривожлантирса, икккинчи томондан, талабаларнинг уз устида илгор укув технологияларидан фойдаланган холда мустакил ишлаш куникмаларини шаклантиради. Бу эса хозирги ривожланиш жараёнида ракамлаштиришнинг янги тенденцияларини таълим жараёнига куллашда мухим ахамият касб этади.

"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TEND ENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA

JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARF MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

25-oktabr 2023-yil

REFERENCES

1. Абдукодиров А.А., Пардаев А.Х. Масофали укитиш назарияси ва амалиёти. Монография. Т.: Фан. 2009. -146 б.

2. A.X. Maxmudov Zamonaviy ta'limni rivojlantirishda raqamli texnologiyalarning o rni // Academic research in educational sciences. 2021. NoNUU Conference 1. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/zamonaviy-talimni-rivozhlantirishda-ra-amli-tehnologiyalarni ng-rni

3. Махмудов А. Х., Анарбаева Ф. У. Ракамли таълимда педагогик технологияларни куллашимкониятлари //Development issues of innovative economy in the agricultural sector. -2021. -С. 476.

4. Ibraimov Kh. I. Creativity as one of the characteristics of the personality of the future teacher // Science, education and culture. - 2018. - no. 3 (27). - P. 44-46.

5. Ibragimovich Kh.I. Peculiarities of using credit-module technologies in the higher education system of Uzbekistan //Integration of science, education and practice. Scientific-methodical journal. - 2021. - P. 209-214.

6. Ibraimov Kh. "Theoretical and methodological basis of quality control and evaluation of education in higher education system." International journal of discourse on innovation, integration and education 1 (2020): 6-15.

7. Ibragimov, X., Abdullayeva Sh. "Pedagogika nazariyasi (darslik)." T.: Fan va texnologiya 288 (2008).

8. Ibraimov X.I., M.Quronov. Umumiy pedagogika (darslik). -T., "Shaffof", 2023, 416-bet.

9. Ibragimovich I. K. et al. PEDAGOGICAL ABILITIES OF A TEACHER, STRUCTURE

AND DEVELOPMENT (ЙШ^Ш). - 2021. - Т. 48. - №. 12.

10. Ибрагимов Х. И. ПЕДАГОГИКА И ВОСПИТАНИЕ //Экономика и социум. - 2021. -№. 1-1 (80). - С. 608-611.

11. Ibragimovich, Ibraimov Kholboy. "Intensive methods of teaching foreign languages at university." Вопросы науки и образования 27 (39) (2018): 78-80.

12. Ибраимов Х. И. Педагогические и психологические особенности обучения взрослых //Academy. - 2019. - №. 10 (49). - С. 39-41.

13. Ибрагимов Х. И. Организация самостоятельной работы студентов в условиях цифровизации вузовского образования //Наука и образование сегодня. - 2020. - №. 7 (54). - С. 74-75.

14. Ibragimov, X. I., U. A. Yo'ldoshev, and X. Bobomirzayev. "Pedagogik psixologiya." O'quv qo'llanma. O'zbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashiriyoti Toshkent (2009).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.