Научная статья на тему 'ЗАМОНАВИЙ ДАВЛАТ ХИЗМАТЧИСИ ВА ХАЛҚАРО ТАЖРИБА МЕЗОНЛАРИ ВА МУВОФИҚЛИК ДАРАЖАСИ'

ЗАМОНАВИЙ ДАВЛАТ ХИЗМАТЧИСИ ВА ХАЛҚАРО ТАЖРИБА МЕЗОНЛАРИ ВА МУВОФИҚЛИК ДАРАЖАСИ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

196
37
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
замонавий давлат хизматчиси / халқаро тажриба / халқаро ҳамкорлик / АҚШ тажрибаси / Япония тажрибаси / Сингапур тажрибаси / миллий тажриба / миллий бошқарув / давлат / давлат ва жамият / давлат бошқаруви / маънавий тамойиллар / ахлоқий қадриятлар / ретроспектив бошқарув / сиѐсий бошқарув / бошқарувда ахлоқийлик

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — Жамшид Шуҳратович Шоназаров

Мзкур мақолада давлат бошқарувини мукаммал амалга оширувчи замонавий давлат хизматчиларини тарбиялаш, уларни бошқарувга хос функцияларини халқаро тажрибалар асосида мувофиқлаштирииб бориш, улар тажрибаларини ўзлаштириш, ривожланган давлатларнинг бошқарув тажрибаларини ўзимизнинг миллий тажрибамиз билан уйғунлаштиришга қаратилган муаммолар келтириб ўтилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ЗАМОНАВИЙ ДАВЛАТ ХИЗМАТЧИСИ ВА ХАЛҚАРО ТАЖРИБА МЕЗОНЛАРИ ВА МУВОФИҚЛИК ДАРАЖАСИ»

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

ЗАМОНАВИЙ ДАВЛАТ ХИЗМАТЧИСИ ВА ХАЩАРО ТАЖРИБА МЕЗОНЛАРИ ВА МУВОФЩЛИК ДАРАЖАСИ

Жамшид Шухратович Шоназаров

Карши давлат университетининг педагогика институти, ф.ф.н., доцент

АННОТАЦИЯ

Мзкур маколада давлат бошкарувини мукаммал амалга оширувчи замонавий давлат хизматчиларини тарбиялаш, уларни бошкарувга хос функцияларини халкаро тажрибалар асосида мувофиклаштирииб бориш, улар тажрибаларини узлаштириш, ривожланган давлатларнинг бошкарув тажрибаларини узимизнинг миллий тажрибамиз билан уйгунлаштиришга каратилган муаммолар келтириб утилган.

Таянч тушунчалар: замонавий давлат хизматчиси, халкаро тажриба, халкаро хамкорлик, А^Ш тажрибаси, Япония тажрибаси, Сингапур тажрибаси, миллий тажриба, миллий бошкарув, давлат, давлат ва жамият, давлат бошкаруви, маънавий тамойиллар, ахлокий кадриятлар, ретроспектив бошкарув, сиёсий бошкарув, бошкарувда ахлокийлик.

КИРИШ

Жахон халкдари орасидаги тобора чукурлашиб бораётган интеграция, иктисодий муносабатлар, ахборот алмашинув жараёнлари хар бир тузум, жамият, ташкилот ёки гурух олдига уз фаолиятларини ушбу ходисаларнинг бугуни ва келажагини хисобга олган холда ташкил этиш вазифасини юклаяпти. Ана шундай шароитда жахондаги барча давлатлар уз сиёсий хокимиятларини амалга ошириш ва мустахкамлаш максадида албатта, хар томонлама муносиб булган давлат хизмати фаолиятини ташкил этишга интиладилар. Шу нуктаи назардан ушбу хизмат фаолиятини амалга ошириш эса хар бир давлатнинг белгилаб куйилган конун-коидаларига асосан давлат хизматчиларининг фаолияти оркали амалга оширилади. Давлатларнинг ривожланиши, мамлакатларнинг тараккиётга юз тутиши, энг аввало, давлат хизматини окилона ва тугри ташкил этиш, давлат хизматчиларининг самарали фаолиятига чамбарчас боглик булади.

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

АДАБИЁТЛАР ТАХЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Глобаллашув жараёнида купгина давлатларда "давлат хизмати" тушунчасига нисбатан хукукшунос олимлар, сиёсатшунослар иктисодчи олимлар томонидан турлича таъриф берилган. Бугунги кунда давлат бошкарувидаги туб узгаришларни эътиборга олган холда "Давлат хизмати" тушунчасига ойдинлик киритиш унинг кенг камровли фаолиятига бахо беришда давлат хизматчилари, яъни "инсон омили" нинг урни масаласига эътиборни каратиш максадга мувофикдир. Хдётий тажрибадан маълумки, давлат хокимиятини амалга оширувчилар - давлат хизматчилари янги давлатга мос келишлари, унинг бошкарув тизимини модернизация килишда фаол иштирок этишлари, давлат механизми ва жамият юксалишида энг асосий субъект булиб катнашишлари лозим. Бундай фикрларнинг хилма-хиллиги, асосан, давлат хизматчиси томонидан турли ижтимоий функцияларнинг амалга оширилиши билан боглик. Бу табиий холат булиб, давлат хизматчиси тушунчасини белгилашда аник бир мезондан келиб чикишни истисно этади.

Бундан ташкари замонавий давлат хизматчиси тушунчасини уч маънода куриб чикиш мумкин:

биринчидан, давлат-хукукий нуктаи назаридан замонавий давлат хизматчиси - бу турли хусусиятдаги ва ахамиятдаги ваколатларга эга булган давлатнинг (давлат органларининг) хизматини амалга оширувчи хисобланади. Хизматчилар давлатни давлат маъмуриятининг ичидаги турли ижтимоий муносабатларда ёки ташки алокаларда давлат номидан харакат килади. Давлат хизматчиси - давлат ва жамият тараккиётининг махсули булиб, давлат функцияларини амалга оширади;

иккинчидан, маъмурий-хукукий нуктаи назаридан замонавий давлат хизматчиси - махсус хокимият, ташкиллаштирувчи, фармойиш берувчи ваколатларга эга. Давлат хизматчиси юрисдикциявий (хукукни мухофаза килувчи) чоралар ва ваколатларни амалга ошириш ва маъмурий-хукукий санкцияларни куллаш хукукига эга булган хокимият вакилидир;

учинчидан, жиноят-хукуки нуктаи назаридан давлат хизматчиси -жиноий жавобгарликнинг махсус субъекти хисобланади (давлат хизматчиси -мансабдор шахс - мансаб жиноятлари учун жавобгарликка тортиладилар). Бу сохадаги вазифаларни муваффакиятли хал килиш жуда куп омиллар билан белгиланади. Давлат бошкаруви янги тизимининг шаклланиши давлат хизматини ислох этиш билан чамбарчас богликдир. Давлат хизмати тизимини,

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

айникса, ижро этувчи хокимият давлат органлари тизимини кайта ташкил этиш тузилмавий куриниш касб этади. Давлат

бошкарув тизими, давлат хизматини янада такомиллаштириш мамлакатимизда утказилаётган маъмурий ислохотларда уз аксини

топмокда. Давлат органлари, уларнинг хар бир тузилмаси уз олдига куйилган вазифаларни аник бажарса, халк манфаатини кузлаб, унинг иродаси ва умидларини руёбга чикариш учун хизмат килса, ислохотлардан кузланган максадларга эришиш мумкин булади. Давлат томонидан мамлакат тараккиётининг таъминланишида, фукаролар манфаатининг химоя килинишида, умуман уз вазифасининг муваффакиятли бажарилишида давлат хизматининг тугри йулга куйилиши мухим роль уйнайди. Шунинг учун хам давлат хизматини тугри ташкил этиш, ундан самарали фойдаланиш максадида уни ташкил этиш ва фаолиятининг асосий принципларини белгилаб берадиган назарий гояларни урганиш хамда уларни амалда куллаш, унинг хукукий асосларини аник белгилаб олиш зарур булади.

Бугун дунё тажрибасида кадрлар сиёсатини амалга ошириш борасида уч хил модель аникланган. Булар марказлашган, кисман марказлаштирилган ва аксил марказлаштирилган либераль моделлардир.

Марказлашган модель - кадрлар сиёсатини ва давлат бошкарув фаолиятининг тоталитар-авторитар модели хисобланади. Кадрлар фаолиятини партиявий монополияга айлантирган собик совет тузуми бунга мисол була оладики, давлат бошкаруви ва кадрлар фаолиятини хаддан ташкари марказлаштириш давлат хамда жамиятга катта зиён етказади, уни ривожланиш кв амалийлигидан махрум килади.

^исман марказлашган модель - бундай модель кадрлар сиёсатини маъмурий асосда бошкаришдан фаркли уларок кадрлар жараёнини жамиятдаги демократик ислохотларга хамоханг равишда йуналтиради, тартибга солади.1 Республикамизда олиб борилаётган ислохотларни давлат ва халк манфаати йулида изчиллик билан амалга ошириш, иктидорли, изланувчан, замонавий билимга эга, Ватанга садокатли ёшларга кенг йул очиб бериш бирламчи вазифалар каторига кириб келмокда. Айни пайтда, ижтимоий муаммоларни еча оладиган, аввало, уни теран англай оладиган ислохотлар жараёнида жонкуярлик кила оладиган, маънавий ахлокий баркамол кодир замонавий

1 В.В.Черепанов. Основы государственной службы и кадровой политики. -М.: ЮНИТИ-ДАНА. Закон и право. 2008. С 356.

Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan

Academic Research, Uzbekistan 1194 www.ares.uz

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

давлат хизматчиларини бошкарув бугинларига жалб этиш асосий ва бош масала сифатида каралмокда. Аксилмарказлашган либераль модель - бу таълимотга мувофик давлатга жамият бошварув борасида маълум хизматларни амалга оширувчи социал институтлардан бири мифатида каралади. Х,али фукаролик жамияти ривожланиши жараёнида булган давлатларда бундай модель мутлако тугри келмайди. Тажриба шуни курсатмокдаки, хаттоки, ривожланган мамлакатларда хам агар давлат жамият бошкаруви учун масъулиятни зиммасига олмаса, (айникса кадрлар борасида) унда ижтимоий бекарорлик муаммоларининг келиб чикиш хафи кучайиб боради. Эътибор киладиган булсак, давлат хизматчилари булган рахбар кадрлар фаолиятини ташкил этишнинг маънавий ва ахлокий восита хамда услубларини жорий этиш хамда унинг малакавий талабларини белгилаш, давлат хизматчиларининг профессионаллашган даражасини такомиллаштиришга каратилган ташкилий ва амалий тадбирлар, тамойиллар, карашлар ва билимлар тизимини ташкил этиш билан боглик булган жараён эканлиги кузга ташланади.

Шунингдек, давлат хизматини максадли ташкил этишнинг асосий принципларидан бири бу - давлат органлари ва мансабдор шахслар халкка, фукароларга хизмат килиши, фукаролар олдида жавобгарлигидир. Ушбу принцип куйи давлат органи асоси хисобланади. Шунинг учун хам махаллий ижро хокимияти органларида фаолият курсатаётган давлат хизматчиларига давлат кафолатларини янада ривожлантириш оркали улар фаолиятлари самарадорлигини ошириш зарур.

Ривожланган мамлакатларда иш хакини ташкил этиш (иш хаки микдори, мехнат микдори ва сифати билан унга туланадиган хак микдори уртасидаги богликликни таъминлаш, мехнатни меъёрлаш, таъриф тизими ва бошкалар) ва тартибга солишда давлат мухим рол уйнайди. Мисол учун Японияда давлат хизматчилари бажараётган иши характеридан келиб чикиб икки асосий гурухга булинади:

а) "оддий хизмат" да ишловчилар;

б) "алохида хизмат"да ишловчилар; "Оддий хизмат"да ишловчилар - бу мансабдорларнинг асосий кисми булиб, 3 миллиондан ортикни ташкил килади.2 Улар ишга лавозим имтихонларидан утганидан кейин олиниб, ойлик маошлари тегишли стандарт шкалалар асосида

2

З.Зенков М.Ю. Зарубежный опыт управления: Государственная служба: Учебное пособие. - Новосибирск: НГАУ, 2004. С. - 48.

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

белгиланади. Бу гурухга кирувчилар конун буйича 7 категорияга булинади. Биринчи категорияга кирувчилар, канцелярия ишлари билан шугулланувчилар булиб, уларга профессионал билим ва маъмурий ишлари учун маош тайинланади. Айнан шу категория бошка давлат хизматчиларидан кура купрок микдорни ташкил килади. Бошка категорияларга полиция ва солик хизматчилари, таълим, согликни сакдаш, илмий-изланувчилик ишлари билан шугулланувчилар киради.

Япония тажрибаси буйича давлат хизматчилари имтихон асосида ишга олиниб, хизматчилар даражасига караб ранг ва разрядлар берилиши максадга мувофик. Японияда яна бир тажриба борки, худуднинг ижтимоий-иктисодий ривожланишини бахолаш натижаларига караб, ушбу худуднинг бошкарув органлари хизматчилари моддий рагбатлантирилади ёки жарима килинади. Худди шу тажрибани Узбекистонда куллаб-кувватлаш давлат хизматида самарага эришишда мухим омил булиши мумкинлиги тугрисдаги таклифни тадкикотимизда илгари сурмокчимиз. Худуднинг ижтимоий-иктисодий ривожлантириш курсаткичларига, республика бюджетидан ташкари, махаллий бюджетнинг харажатларидан ортиб колган даромад кисмига караб, худуддаги бошкарув органлари, айникса махаллий давлат хокимияти органлари хизматчиларининг моддий рагбатини кучайтиришга сарфлаш худуднинг ижтимоий-иктисодий ривожланишига, турмуш даражасининг ошишига олиб келиши мумкин.

Сингапур давлатидаги давлат хизматининг ташкил этилиши тажрибаси тугрисида гапирадиган булсак, Сингапурдаги давлат хизмати Осиёдаги энг самарали давлат хизматларидан биридир. Сингапур давлатида 1959 йилда кабул килинган Конституцияси 9-кисмининг 102-119-моддаларида давлат хизматининг хукукий макоми ёритилган. Сингапур давлатидаги давлат кафолатларига эътибор берадиган булсак, хизмат буйича юкори погонага факат инсоннинг салохияти асосида кутариш механизми яхши шакллантирилган. Бундай хизмат фаолияти замонавий моддий-техник таъминот билан, рахбар кадрларнинг интизомга катъий риоя этиш ва мехнатсевар булишлари учун кучли мотивацияланганлиги, давлат

хизматининг тугри ташкил этилиши билан уларнинг мукаммалликка, гайратли, ташаббускор ва доимий инновацияларга интилишлари учун яхши замин яратиб бериш оркали эришилган. Давлат хизматчилари хар йилда 100 соат укиб,

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

малака оширишга мажбурдирлар.

Сингапур давлат хизматчиларига иш хакини хисоблаб чикишда бозор усуллари кулланиладиган мамлакатлардан биридир. Шунинг учун иш хакининг хажми хам анчагина катта. 1985 йили аппаратни таъминлаш харажатларини оклаш тугрисида парламент олдида хисоб берган бош вазир "Мен энг юкори маош туланадиган, ва эхтимол, учинчи дунё мамлакатлари бош вазирларининг энг кашшокларидан бири булсам керак. Бу масалани хал килишнинг турлича йуллари мавжуд. Мен халол, ошкора, узини оклайдиган хамда амалга оширилиши мумкин булган бозор иктисодиёти доираларидаги уз йулимизни таклиф этаман. Агар сиз бу йулдан кура риёкорликни афзал курсангиз, иккиюзламачилик ва коррупцияга дуч келасиз. Кайси бирини танлаш сизнинг

4

ишингиз деган эди.

Бу дастурнинг таклиф этилиши окибатида давлат хизматчиларининг маоши кескин кутарилди, бу эса ушбу давлатда коррупция даражасининг пасайишига эришилган. Хрзирги кунда юкори лавозимдаги давлат хизматчиларининг иш хаки тадбиркорликдаги уртача иш хакига боглик холда хисоблаб чикилади ва уларнинг 1 ойлик иш хаклари 20 000-25 000 долларни ташкил этади.

Молдавия Республикаси ривожланган давлатлар каторида куринмаса хам, лекин давлат хизмати конунчилигида жуда яхши ташкил этилган. Ушбу давлатнинг давлат хизмати Молдавия Республикаси Конституцияси ва 1995 йил 4 майда кабул килинган "Молдавия Республикаси давлат хизмати тугрисида" ги Конунга асосан тартибга солинади. Ушбу Конун судялар, прокурор ва уларнинг ёрдамчилари, харбий хизматчилар, божхона хизматчилари, Ички ишлар, молиявий гвардия, солик хизмати учун жорий килинади. Республика Президенти, Парламент депутатлари, хукумат

аъзолари, Олий магистрат кенгаши аъзолари, жамоат бошкарувининг махаллий органлари маслахатчилари, Олий суд палатаси аъзолари, Коституциявий суд судьялари учун жорий килинмайди. Ушбу конунга асосан давлат хизматчилари 3 даражага булинган. Ривожланган давлатлардан Америка, Германия ва бошка мамлакатларнинг тажрибасига эътибор каратадиган булсак, уларда бундай ёндашувларни ташкил этиш борасида нихоятда катта тажрибалар орттирилганлигини куришимиз мумкин. Президент Честер А.Артур даврида

3

Сингапур Конституцияси 1959 йил.

4 Осипова М. Сингапур в интерсетях финансовых рынков. Азия и Африка сегодня. - 2002. - № 6. 32-бет.

Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan

Academic Research, Uzbekistan 1197 www.ares.uz

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

тузилган "Ходимларни бошкариш идораси" 114 йилдан бу фаолият курсатиб келмокда. Шу боис А^Ш нинг бугунги рикожи бевосита ХБИ хизматлари билан хам таъминланди, деб айтиш мумкин. "Ходимларни бошкариш идораси", А^Ш буйича уч миллиондан ортик. Хукумат мансабларига муносиб ходимларни саралаб олиш учун ракобат имтихонларини ташкил килади, утказади. Шунингдек, хукумат ишига ёлланувчилар фаолиятининг самарадрлигини ошириш ниятида рахбар кадрларни маънавий ва касбий тайёрлаш, тарбиялашга каратилган таълим-тарбия дастурларига хомийлик килади. Жумладан, 1949 йили А^Шнинг "Давлат хизматчилари лавозимлари таснифи хакида " конуни кабул килинган.

Давлат хизматчилари фаолиятини ахлокий вадриятлар талабларига мувофиклаштириш борасида ривожланган демократик давлатларнинг катта тажрибага эга эканлигини эътироф этиш лозим. Ушбу мамлакатларда эътибор сиёсий хокимият фаолиятини ахлокий коидалар негизида куришга каратилган тизимий ёндашувлар ва механизмларнинг шаклланганлигини кузатиш мумкин. Масалан, Франция, Англия, Германия, Жанубий Корея, Япония, Аргентина, Чехия, Польша ва бошка куплаб Лотин Америкаси мамлакатларида давлат хизматчилари фаолиятининг ахлокий нормалари бевосита сиёсий хокимият тизимига киритилган. Масалан, Англияда Парламент аъзоларининг "Ахлокий кодекси" парламентнинг халк ичидаги обрусини, ишончини саклашга каратилади. Унинг шаънига дог туширадиган хеч кандай харакат булмаслиги расмий тартибда белгиланган.

Бундай тажрибаларнинг биз учун мухимлиги шундаки, асосий масала мутахассисларнинг хизмат пиллапояларида кутарилиб боришининг ахлокий меъёрларини ташкил этиш, ишдан бушатишда субъективизмдан сакланиш, уруг-аймокчилик негизида етказилиши мумкин булган зиённинг олдини олиш, давлат органлари томонидан товар ва хизматдан фойдаланишнинг юкори даражасини регламентациялаш, тузилган шартномаларнинг асосланганлигини кайта-кайта текшириш ва назоратда тутиб туриш каби вазифаларни амалда жорий этиш мумкин.5

Юкорида биз томономиздан танлаб олинган, тахлиллари келтириб утилган давлатлар тажрибалари мисол тарикасида келтирилган, колаверса, барча учун таниш ва таникли булган мамлакатлар сифатида олинди. Албатта, бунга монанд давлатлар тажрибасидан, уларнинг бошкарув усуллари ва давлат

5 O.PaBmaHOB. HaBJiaT xroMam xx acpga. // ®aMH«T Ba 6om^apyB. 1999. № 1-2. -E. 16.

Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan

Academic Research, Uzbekistan 1198 www.ares.uz

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

хизматчиларининг ижтимоий мавкейлари хусусида куплаб намунавий мисолларни келтиришимиз мумкин эди. Аммо, бир маколанинг хадди ва унинг камраб олиш салохиятидан келиб чиккан холда ушбу тахлиллар доирасини бирозгина булсада ихчамлаштиришга хамда соддалаштиришга харакат килдик.

ХУЛОСА

Шу максадда ушбу маколани куйидаги хулосалар билан якунлашга ирода этдик.

Биринчидан, жахон хамжамиятида умумий эътироф этилган ва мазмун-мохиятга эга булган давлат хизматчиси хамда давлат хизмати фаолиятларини ягона максад сари ички имкониятлар асосида мувофиклаштириб бориш хамда уларнинг самарали фаолияти учун етарли шарт ва шароитлар яратиб бериш милллий бошкарув учун хам халкаро тажриба учун хам зарурий ахамият касб этади. Чунки, идеал бошкарувнинг реал имкониятларини яратиш барча минтакалар учун умумий хусусисият касб этади.

Икинчидан, бугун дунё талаби ва эхтиёжларининг асосий максадини хар томонлама мукамалликка эга булган замонавий давлат хизматчиларини тарбиялаш ва сифатли давлат хизматини йулга куйиш масаласи ташкил этади. Бу истак ва хохиш миллий чегаралардан бошланишини эътиборга оладиган булсак, энг аввало, миллат манфаатдарини, халк манфаатларини инобатга олган холда амалга оширилиши талаб этилади.

Учинчидан, миллий бошкарувни амалга ошириш ва уни жорий холатига нисбатан янада юксалтириш масаласи халкаро тажриба мезонларини тахлил ва тадкик этиш билан боглик булган муаммоларни хал этиш имконини беради. Масаланинг мохияти шундаки, миллий бошкарув тизимини мунтазам равишда халкаро бошкарув тажрибалари, мезонлари ва муносиб жихатлари билан мувофиклаштириб бориш максадини илгари суради.

Туртинчидан, давлат томонидан мамлакат тараккиётининг таъминланишида, фукаролар манфаатининг химоя килинишида, умуман уз вазифасининг муваффакиятли бажарилишида давлат хизматининг тугри йулга куйилиши мухим роль уйнайди. Шунинг учун хам давлат хизматини тугри ташкил этиш, ундан самарали фойдаланиш максадида уни ташкил этиш ва фаолиятининг асосий принципларини белгилаб берадиган назарий гояларни урганиш хамда уларни амалда куллаш, унинг хукукий асосларини аник белгилаб олиш мухим омил хисобланади.

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-1192-1200

REFERENCES

1. В.В.Черепанов. Основы государственной службы и кадровой политики. -М.: ЮНИТИ-ДАНА. Закон и право. 2008. С 356.

2. З.Зенков М.Ю. Зарубежный опыт управления: Государственная служба: Учебное пособие. - Новосибирск: НГАУ, 2004. С. - 48.

3. Сингапур Конституцияси 1959 йил.

4. Осипова М. Сингапур в интерсетях финансовых рынков. Азия и Африка сегодня. - 2002. - № 6. 32-бет.

5. Ф.Равшанов. Лавлат хизмати xx асрда. // Жамият ва бошкарув. 1999. № 1-2. -Б. 16.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.