CC BY
1YANGI TAHRIRDAGI O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI KONSTITUTSIYASI YOSHLARNING HUQUQ VA ERKINLIKLARINING KAFOLATLANISHI 1Nazarov Yusuf Bozorovich, 2Sa'dullayeva Kamola Marat qizi, 3Abdullayev Xondamir
Xamidulla og'li
1Ilmiy rahbar, Toshkent Davlat Agrar Universiteti "Gumanitar fanlar va huquq" kafedrasi
professori, yurudik fanlari doktori 2'3Toshkent Davlat Agrar Universiteti "Huquq va turizm" fakulteti "Yurisprudensiya" yo'nalishi
1-kurs talabasi https://doi.org/10.5281/zenodo.10868902 Annotatsiya. Yoshlar ovozi taraqqiyot va taraqqiyotning ajralmas qismi sifatida tobora e 'tirof etilayotgan dunyoda davlatlar o'z konstitutsiyalarida yoshlarning huquq va erkinliklarini mustahkamlab olish borasida salmoqli qadamlar tashlamoqda. Markaziy Osiyoning qoq markazida joylashgan O'zbekiston Respublikasida so'nggi paytlarda yoshlar demografik manfaatlarini himoya qilish va rag'batlantirishga qaratilgan konstitutsiyaviy o'zgarishlar amalga oshirildi. Ushbu maqolada O'zbekistonning yangi tahrirdagi Konstitutsiyasining asosiy qoidalari chuqur o'rganilib, uning yosh fuqarolariga berilayotgan kafolat va himoyalar yoritilgan.
Kalit so'zlar: farovonlik, davlat, yoshlar, konstitutsiya, siyosat, huquq, xalqaro, uy-joy, axloq, bilim, iqtisodiy, tadbirkorlik
Аннотация. В мире, где голос молодежи все чаще признается неотъемлемой частью прогресса и развития, страны предпринимают важные шаги для закрепления прав и свобод молодых людей в своих конституциях. Республика Узбекистан, расположенная в самом сердце Центральной Азии, недавно внесла поправки в конституцию, направленные на защиту и продвижение интересов своей молодежи. В данной статье рассматриваются ключевые положения новой редакции Конституции Узбекистана, подчеркиваются гарантии и защита, предоставляемые молодым гражданам.
Ключевые слова: благосостояние, государство, молодежь, конституция, политика, право, международный, жилье, знания, экономика, предпринимательство
Abstract. In a world where the voice of youth is increasingly recognized as integral to progress and development, nations are taking significant steps to enshrine the rights and freedoms of young people within their constitutions. The Republic of Uzbekistan, nestled in the heart of Central Asia, has recently undertaken constitutional revisions aimed at safeguarding and promoting the interests of its youth demographic. This article delves into the key provisions of the newly revised Constitution of Uzbekistan, highlighting the guarantees and protections afforded to its young citizens.
Keywords: welfare, state, youth, constitution, politics, law, international, housing, knowledge, economic, entrepreneurship
Davlat yoshlarning shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy, ekologik huquqlari himoya qilinishini ta'minlaydi, ularning jamiyat va davlat hayotida faol ishtirok etishini rag'batlantiradi.
Davlat yoshlarning intellektual, ijodiy, jismoniy va axloqiy jihatdan shakllanishi hamda rivojlanishi uchun, ularning ta'lim olishga, sog'lig'ini saqlashga, uy-joyga, ishga joylashishga, bandlik va dam olishga bo'lgan huquqlarini amalga oshirish uchun shart-sharoitlar yaratadi.
Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy prinsiplari quyidagilardan iborat: ochiqlik va shaffoflik; yoshlarga oid davlat siyosatini ro'yobga chiqarishda yoshlarning ishtirok etishi;yoshlar tashabbuslarini qo'llab-quvvatlash va
rag'batlantirish; ma'naviy, axloqiy va madaniy qadriyatlarning ustuvorligi;yoshlarning
kamsitilishiga yo'l qo'yilmasligi.
Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy yo'nalishlari quyidagilardan iborat:yoshlarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini ta'minlash;yoshlarning hayoti va sog'lig'ini saqlash;yoshlarning ma'naviy, intellektual, jismoniy va axloqiy jihatdan kamol topishiga ko'maklashish;yoshlar uchun ochiq va sifatli ta'limni ta'minlash;yoshlarni ishga joylashtirish va ularning bandligi uchun shart-sharoitlar yaratish;yoshlarni vatanparvarlik, fuqarolik tuyg'usi, bag'rikenglik, qonunlarga, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida, zararli ta'sirlar va oqimlarga qarshi tura oladigan, hayotga bo'lgan qat'iy ishonch va qarashlarga ega qilib tarbiyalash;yoshlarni axloqiy negizlarni buzishga olib keladigan xatti-harakatlardan, terrorizm va diniy ekstremizm, separatizm, fundamentalizm, zo'ravonlik va shafqatsizlik g'oyalaridan himoya qilish;yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyati darajasini yuksaltirish;iqtidorli va iste'dodli yoshlarni qo'llab-quvvatlash hamda rag'batlantirish;yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish; yoshlarda sog'lom turmush tarziga intilishni shakllantirish, shuningdek yoshlarning bo'sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish va yoshlar sportini ommaviy rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish;yosh oilalarni ma'naviy va moddiy jihatdan qo'llab-quvvatlash, ular uchun munosib uy-joy va ijtimoiy-maishiy sharoitlarni yaratish bo'yicha kompleks chora-tadbirlar tizimini amalga oshirish;yoshlarning huquqlari va erkinliklarini ro'yobga chiqarish sohasida faoliyatni amalga oshiruvchi xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikni rivojlantirish.
Yoshlarni qo'llab quvvatlash va ularni ilmiy salohiyatini va huquqiy bilimlarini oshirish to'g'ri davlat siyosatini yuritish va malakali kadr bo'lib yetishish uchun qo'llab quvvatlash.
Yangilangan konstitutsiyada asosiy e'tibor yoshlarning huquq va imkoniyatlarini kengaytirish va ularning fuqarolik hayotida faol ishtirokini ta'minlashga qaratilgan. Konstitutsiyada yoshlarning el-yurt taraqqiyotiga qo'shayotgan beqiyos hissasi e'tirof etilgan holda, ularning o'z fikrini erkin ifoda etish, qarorlar qabul qilish jarayonlarida ishtirok etish, tinch yig'ilish va uyushmalar tashkil etish huquqi mustahkamlab qo'yilgan. Boshqaruv masalalariga yoshlarning ovozini kiritishni ta'minlash orqali O'zbekiston yanada jonli va dinamik demokratik jamiyatga yo'l ochmoqda.
Yoshlar imkoniyatlarini kengaytirishning asosiy toshi sifatli ta'lim va mazmunli ish imkoniyatlaridan foydalanishdir. O'zbekistonning qayta ko'rib chiqilgan Konstitutsiyasi davlatning kelib chiqishi va sharoitidan qat'i nazar, barcha yoshlar uchun ochiq va inklyuziv ta'limni ta'minlash majburiyatini yana bir bor tasdiqlaydi. Bundan tashqari, u tadbirkorlik va innovatsiyalar uchun qulay muhitni yaratish, shu orqali yoshlarning iqtisodiy farovonlik va o'zini o'zi anglash yo'lidagi iste'dod va intilishlarini rivojlantirishga va'da beradi.
Konstitutsiyada yoshlar farovonligini yuksaltirishga qaratilgan sa'y-harakatlarda ularning ijtimoiy farovonligi va himoyasini ta'minlashga qaratilgan qoidalar belgilangan. O'zbekiston bolalar va o'smirlar huquqlarini ta'minlash, ularning tibbiy xizmatdan, ijtimoiy yordam va huquqiy himoyadan foydalanishini kafolatlash muhimligini tan oladi.
Bundan tashqari, konstitutsiya yoshlarga nisbatan ekspluatatsiya, zo'ravonlik va kamsitishning barcha shakllarini taqiqlaydi, shu bilan ularning o'sishi va rivojlanishi uchun xavfsiz va qulay muhit yaratadi.
Konstitutsiyada ta'lim va bandlik sohalaridan tashqari, yoshlar hayotini boyitishda madaniy-ma'rifiy va ma'naviy-ma'rifiy ishlar muhimligi ta'kidlangan. O'zbekiston o'z aholisining manfaatlari va manfaatlariga mos keladigan madaniy xilma-xillik, badiiy ifoda va ko'ngilochar tadbirlarni qo'llab-quvvatlash va rivojlantirishga va'da beradi. Jonli madaniy landshaftni qo'llab-quvvatlab, dam olish va o'yin-kulgi uchun yo'llarni taqdim etish orqali mamlakat o'z yosh fuqarolarining hayotini to'liq va boyitishga olib borishini ta'minlaydi.
J
O'zbekiston Respublikasining yangi tahrirdagi Konstitutsiyasi yoshlarning huquq va erkinliklarini ta'minlashga xalqimiz sodiq ekanidan dalolatdir. O'zbekiston yoshlarning imkoniyatlarini kengaytiruvchi, himoya qiluvchi va tarbiyalovchi qoidalarni o'z ichiga olgan holda, taraqqiyot, farovonlik va inklyuzivlik bilan ajralib turadigan kelajak uchun zamin yaratadi. Yoshlar ovozi jahon miqyosida tobora jaranglab borayotgan bir paytda O'zbekiston o'z fuqarolarining salohiyatini e'tirof etgan va o'z bag'riga olgan, ertangi kuni yorug'lik sari yo'l ochayotgan xalqning yorqin namunasi sifatida namoyon bo'lmoqda.
REFERENCES
1. O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi https://lex.uz/
2. Sabirovich, R. M., Mahmudqulovich, I. Z., Mamirjon ogli, O. M., & Saydaliyevich, U. S. (2022). KONSTITUTSIYA-YOSHLARNI IJTIMOIY FAOLLIGINI OSHIRISH. Scientific Impulse, 7(4), 2010-2015.
3. Sabirovich, Ruzibaev Mansurbek, et al. "KONSTITUTSIYA-YOSHLARNI IJTIMOIY FAOLLIGINI OSHIRISH." Scientific Impulse 1.4 (2022): 2010-2015.
4. Sabirovich R. M. et al. KONSTITUTSIYA-YOSHLARNI IJTIMOIY FAOLLIGINI OSHIRISH //Scientific Impulse. - 2022. - T. 1. - №. 4. - C. 2010-2015.
