CC BY
22
10.01 .10.РУЗНОМАНИГОРЙ 10.01.10. ЖУРНАЛИСТИКА IO.OI.IOJOURNALISM
УДК 07:891.550 ББК 83,3
ВОЦЕИЯТИ ЩТИМОИ ВА АНОСИРИ ^УНАРИ ДАР «МАРДИСТОН»-И ШЕРАЛИ
МУСО
Охунзода Насруддин, аспиранти кафедраи матбуоти Донишгоуи миллии Тоцикистон (Чумуурии Тоцикистон, ш.Душанбе)
СОЦИАЛЬНАЯ РЕАЛЬНОСТЬ И Охунзода Насруддин, аспирант кафедры
ХУДОЖЕСТВЕННЫЕ ЭЛЕМЕНТЫ В периодической
печати
Таджикского
ПРОИЗВЕДЕНИИ «МАРДИСТОН» национального университета (Республика ШЕРАЛИ МУСО Таджикистан, г. Душанбе)
SOCIAL REALITY AND ARTISTIC ELEMENTS IN THE LITERARY PRODUCTION "MARDISTON" BYSHERALIMUSO
Okhunzoda Nasryddin, post-graduate student of the department of periodical press, under the Tajik National University (Tajikistan Republic, Dushanbe) E-MAIL:
Вожахои калиди: публитсист, публитсистика, асари %уццати, аносири %унари, образ, жанр, портрет, майорат, бадеият, воцеият, инъикос, тасвир.
Дар мацола асари нависанда Шерали Мусо - «Мардистон» аз ниго%и сохту услуб, сабку шеваи баён, забон, истифодаи восита%ои тасвири бадеи ва аносири %унари муфассал та%лил гардидааст. Боб%ои асар аз ниго%и илми мавриди тащиц царор гирифта, муаллиф хусусият%ои вижаи майорату %унари нигорандагии публитсистро бо мисол%ои мушаххас ва далоили муътамад нишон додааст. Му%ацциц зимни баррасии му%тавои асар ба натицаи мушаххаси илми мерасад, ки дар офаридани портрети воцеии ца%рамонон, аз таъбиру мацол%ои халци, цитъа%ои шеъри, руцуъ%ои лирики, факт%ои таърихи ва дигар аносири %унари мо%ирона кор гирифтааст. Асар циссаи %уццати буда, дар шакли очерк андар очерк таълиф гардидааст ва цанбаи публитсисти дорад.
Хамчунин, нависанда бо тасвиру бозтоби воцеа%ои зиёд, ки ба кор%ои сохтмони алоцаманди доранд, че%раи ца%рамонони арсаи ме%натро цолибу муассир нишон додааст. Пажу%ишгар бо та%цицу та%лили му%тавои асар хулоса мекунад, ки цузъиётнигорию нацли воцеа%о, ки муфассалу панорамавианд, дар тацассуми образи Эмомали Ра%мон мусоидат намудааст. Хусусияти барцаста, %унару ма%орати публитсист дар он зо%ир мешавад, ки вай аз нацли тулонии воцеа%о тасвири якрангу цолаби дури цуста, бо муколамасози гуфтугую муносибати ца%рамононро зиндаю табии инъикос менамояд.
Ключевые слова: публицист, публицистика, документальная проза, художественные элементы, образ, жанр, портрет, мастерство, художественность, действительность.
В статье детально анализируется произведение Шерали Мусо - «Мардистон» с точки зрения структуры, стиля изложения, лингвистики, использования литературных средств выражения. Автор излагает свои научные изыскания на основании конкретных фактов относительно мастерства публициста по отдельным разделам произведения.
В ходе исследования замысла произведения автор делает определенные научные выводы. В частности отмечается, что в создании портрета героя публицист умело использует народные выражения поговорки, поэзию, лирическое отступление, исторические факты и другие художественные элементы, произведения изложено в виде очерка в очерке и является документальным .
Автор, исследуя содержание произведения, приходит к выводу, что посредством детального, подробного и панорамное изложения событий раскрывается образ Эмомали Рахмон. Характерная особенность мастерства публициста проявляется в том, что он отказывается от долгих рассказов, монотонных и шаблонных описаний и излагает отношения героев реально и естественного, прибегнув к диалогу и беседе.
Keywords: publicist, publicism, documentary prose, artistic elements, image, genre, portrait, mastership, artistry, reality, reflection, display
In his article the author analyzes the literary production done by Sherali Muso - "Mardiston" from the viewpoint of the structure, style of presentation, linguistics, usage of literary means of expression comprehensively. The author expresses his own scientific research based on concrete facts in regard to the mastership of the publicist in separate sections of the relevant literary production.
In the course of the study of the conception of the literary production, the author makes certain scientific conclusions. In particular, it is noted that in creating the portrait of the hero, the publicist skillfully uses folk phrases and sayings, poetry, lyrical digression, historical facts and other artistic elements. The literary production is expounded in the form of essay in the essay and is documentary.
Exploring the content of the literary production, the author of the article comes to the conclusion that through detailed and panoramic account of events contributes into the presentation of the image of Emomali Rahmon. A characteristic feature of the publicist's mastership is manifested in the fact that he refuses long stories, monotonous and stereotyped descriptions and expresses the relations of the characters in a real and natural way through dialogue and conversations.
Публиситика чун сохаи алохидаи журналистика дар инъикоси во;еияти руз, масъалахои мухиму рузмарра ва корнамоихои шахсияту бунёдкорихои бузург хидмати арзандаеро ба анчом медихад. Дар замони муосир низ, ки айёми дигаргунихои азими сиёсиву ичтимоий, публисистика чун яро;и тавонову воситаи хуби инъикоси набзи замон шинохта шудааст. Профессор М. Муродй на;ши матбуоти давриро барои ба таври мусбат дигар кардани мафкураи чомеа ва тахлилу бахогузорй намудани во;еъият мухим арзёбй менамояд (1,124).
Дар замони исти;лолият сохтмонхои бузурги ахамияти калондошта бунёд мешаванд, ки дар бунёди ин иншоотхои бузург хидмати инсонхои фидокор ва сарсупурда хеле азим аст. Махз публиситика метавонад аз ин фидокорихо сухан ба миён орад. Асархои " На;би Исти;лол"-и Б. Муртазоев ва "Мардистон"-и Шералй Мусо махз аз хамин гуна ;иссахои хуччатии замони мост, ки ба мавзуи бунёди иншооти азими аср бахшида шудаанд.
Асари нависанда ва публитсист Шералй Мусо - «Мардистон», ки аз кору рузгори сохтмончиёни накбхои «Шахристон» ва «Чормагзак» накл мекунад, бо киссахои «Чдсорат», «Достони Рогун» хдмохднгии маънавй, мантикй ва услубй дошта, баёни адиб дар ин асар низ сода, равон ва бо тасвири лахзахову чузъиёти раванди корхои сохтмонй панорамавй мебошад.
Доир ба ин асар ;айду мулохизоти профессорон М. Муродов (1) ва Ч,овид Му;им (8) мавчуд буда, дар матбуоти даврй низ оид ба ин ;иссаи Ш. Мусо баёни андешахо мавчуданд. «Мардистон» аз панч боб ва фаслхои чудогона таркиб ёфта, хар яке ба захмату талошхои кахрамонони арсаи мехнат бахшида шудаанд. Гуё муаллифи ин асар «роххои гуногуни ба олами афкору дили одамй наздик шуданро чустучу менамояд» (5, 73). Дар «Огоз»-и асар публитсист ба сабки нигориши худ, ки дар осораш ба мушохида мерасад, содик монда, сараввал ду эпиграфро аз байти Рудакй ва мисраи Ч,алолиддини Балхй меорад. Сипас, бо ручуи лирикй, ки хусусияти тавзехию иттилоотй дорад, сабаби ба сафари навбатии эчодй баромадану таълифи асари мавриди назарро шуруъ кардан, сухан меронад. Хусусияти мухимми хунари нигорандагии Мусо хамоно бо рамзи махсус, яъне хоб дидани чормагзи якка (ишора ба накби «Чормагзак») огоз бахшидан ба бозгуй, тасвири вокеахо ва дар зимн, инъикоси шучоату кахрамонихои коргарони ин сохтмон махсуб меёбад. Маънидоду тафсири вожаи «Чормагзак» низ хадафмандона буда, шабехи тавзехи калимаи «Рогун», ки муаллиф дар «Достони Рогун» анчом дода буд, сурат гирифтааст. Шуруъ аз боби аввал, ки «^атра най, дарёй» унвонгузорй шудааст, бо истифода аз китъа, шеъру таъбирхои мардумй нависанда дар муколамаи (василаи маъмултарини эчодии адиб) байни худу фарде, ки ба сохтмони накби «Чормагзак» бовар надорад, хислатхои барчастаи Сарвари давлат Эмомалй Рахмонро ба сифати чехраи шинохтаву маъруфи сиёсй баён мекунад. Публитсист менигорад:
«Танхо часорати Президента Точикистон Эмомалй Рахмон буд, ки аз варта нахаросид, накби 5050-метра бунёд ёфта, мавриди истифода карор гирифт. Мардуми шимолу марказу чануби мамлакат (накби «Анзоб» дар назар аст - Н.О.) ба орзуву ормонхои дерини худ расиданд» (3, 12).
Тасвири зиндагй ва фаъолияти мехнатии кахрамонони сохтмон, ки дар мехвари асар карор доранд, чун ^одир Саидов (директори Маркази татбики Лоихаи тачдиди рохи автомобилгарди Душанбе - Чано;), муовини у Рустам Абдуллоев табий ва боварибахш сурат гирифтааст. Адиб устоди портрети психологию зохирй мебошад ва дар ин асар низ ба хамин услубу шеваи нигориш содик мондааст. Чехраву зохири Рустам Абдуллоевро ба таври зайл тасвир мекунад:
«Хар одам одатхои ба худ хос дорад. Рустам Абдуллоев, марди кадбаланди тануманди чехрагарм коматашро як пасу пеш чунбонд, бо кафи даст сари бемуяшро молиш дода, сар ба гиребони андеша кашид. Уро комилан шахси маданиву боадаб, бамулохиза ва фурутану хоксор дарёфтам. Аз оне, ки ман ба наздаш омадам, ба холати шарму маъзарат афтода, бештар сурх шуду зери арак монд» (3, 16).
Махорати публитсистии Мусо, хусусан, дар накли муфассали хаёти кахрамонони асархояш равшан мушохида мегардад. Дар асар зиндагии Рустам Абдуллоев ва образи мукаммали у офарида мешавад. Ба таъкиди А. Саъдуллоев «Ч,ихати хоси адабиёти бадей образнокй аст. Он воситаи асосии ифодаи махсусияти адабиёт ва тасвири зебой мебошад» (4, 169).
Аз тасвири публитсист мархалахои кору пайкори Р. Абдуллоев пеши назар пайдо гардида, хамин тарик, шахсияти сохибихтисосу хирфай ва мехнатдуст будани мавсуф ифода мешавад. Якчоя бо тасвири зиндагй ва рохи мехнатии Р. Абдуллоев, нависанда дар хусуси фаъолияти мехнатии бурбон Саидов низ накл мекунад. Накли лахзахои зиндагии кахрамонони асар пуробуранг, шевою рангин ва таваччухбарангез буда, публитсист нигориши худро бо иктибос аз гуфтахои адибон, ашъори шоирон ва зарбулмасалу маколхо пероста месозад.
Офаридани характер, гузашта аз ин характери шахсияти сиёсй амали сахлу осон набуда, аз адиб (публитсист) омузиши амик, мушохидакорй, кобилияти баланд ва захмати зиёд талаб мекунад. Чунонки профессор И. Усмонов кайд кардааст: «Равиши публитсистй метавонад, дар осори адабй васеъ истифода шавад ва он гох ин адабиёти публитсистй (романи публитсистй, шеъри публитсистй) ё асари оханги публитсистидошта хохад буд» (6, 54). Ш. Мусо аз ин омилхо комилан огох буда, дар эпизоду диалогхо хеле чаззобу дилнишин пахлухои гуногуни рафтору кирдор ва хислати кахрамонони асарашро тачассум месозад. Хоксорию фурутании Сарвари давлатро бо наклу кайдхои сатхию якранг не, балки бо сухбатхои пурхарорату зиндаи иштирокчиён - коргарони накбхои «Чормагзак» ва «Шахристон» бозгуйй мекунад: Чунончй:
«Хангоми сохтмони накби Шахристон Эмомалй Рахмон, Президенти мамлакат се бор ташриф оварданд, ба сохтмончиён сухбат намуданд. Ин ба мо рухи тавоно бахшид ва чиноихоро ба хайрат овард.
- Афсона!-ба вачд омада нидо зад яке. - Дар ягон мамлакат надидем, ки Сарвари давлат ба сохтмон омада, бо коргарони одй сухбат карда бошад, Сарвари давлат на танхо ба сохтмон меомаданд, балки барои таъмини сохтмончиён чорахои амалй меандешиданд» (3, 24).
Санаднигорй дар тасвири нависанда пуркувват буда, у аз далоилу арком ва баромадхои Президент истифода мекунад. Хати сюжети боби аввал бо сухбат ва муносибати хамкории кахрамони асар ^одир Саидов бо рохбари намояндагии ширкати чиной оид ба сохтмони роххо ва пулхо Ли Ган инкишоф ёфта, нуктаи кулминатсионии он мавриди истифода карор гирифтани накби Шахристон ба шумор меравад. Дар баёни адиб суханронии Сарвари давлат одиву ошкоро мебошад. Ш. Мусо суханронии Президентро на айнан, балки мохиятан тафсир намуда, дар хатми лавхаи зикршуда ба ручуи лирикй ру меорад. Ручуи лирикй василаи эчодии дустдоштаи публитсист мебошад, ки у ба истифодаи хунармандонаи он гароиши бештар дорад.
«Бале Точикистон, акнун ба вахдати комил расида буд! Як пора чун хуршед тобон! Бале, Паёме расид. Бархез, хамватан! Нури Рахмони Рахим расида. Нуре, ки рохаш поён надорад! Зеро ин нур нурест олуда ба ишк! Ва, бархак, Ишкро огоз хаст, анчом нест!» (3, 51).
Инкишофи вокеахо ва тасвири муназзами лахазоти корхои сохтмонй ва мучассам сохтани чехрахои коргарон дар боби дуюми асар - «Хандаи бахт», ки аз фаслхои «Таркиш» ва «Булбул ба наво омад» иборат аст, идома меёбад. Дар боби зикршуда низ нависанда аз усули маъмули адабй - баргардониш истифода карда, дар хитоб ба модараш ручуи шоирона анчом дода, хадафи ба дехаи Чормагзак омаданашро хотиррасон мекунад. Ин мавзеъ зодгохи модари нависанда буда, сохтмони накб низ дар хамин чо шуруъ мегардад.
Як чанбаи услубии нависанда он аст, ки вай бо махорати тамом ва истеъдоди комили худ образ (симо)-и инсонхои бадгавхар ва сиёхтинатро меофарад. Дар боби дуюм низ дар тасвири чунин фард (Ч,амшед), ки харфу хичояш бадгуйй дар хакки Хукумати Точикистон ва давлати сохибистиклол мебошад, равшан пеши чашми хонанда намудор мегардад. Бо тасвири хислату характери Ч,амшед нависанда хотиррасон карданист, ки чунин афрод, ки пиндору гуфтор ва кирдорашон на камтар аз душманони миллат дар хоричи кишвар
мебошанд, мутаассифона, дар байни чомеа хастанд ва эътирозу норизоии худро ошкору пинхон баён карда, мекушанд ба раванди зиндагии осуда халал эчод кунанд. Дар фасли «Одами комил» ба мисли боби аввал нависанда кахрамонони киссаи худро ба хонанда шинос намуда, дар бораи онхо иттилои мухтасар медихад. Сардори кисмати шимолии накби Чормагзак Шамсулло Алимадов, мухандисони назоратчй Карим Х,афизов, Абдуваххоб Шафоев ва ^урбоналй Хдмидов аз нафароне мебошанд, ки дар асар мавкеи мехварй доранд ва тамоми накли вокеахо ба фаъолияти онхо иртиботи бевосита дорад. Ш. Мусо бо ручуи тулонй, ки оганда аз суханони зарофатомез, китъашеъру наклхои маргуб мебошад, ба тавсифи характери Ш. Алимадов мепардозад. Дар ин масир ба публитсист аз андарзхои хдкимонаи шоирону нависандагони адабиёти классикии форсу точик, таъбирхои мардумй ва абёти пурмазмун кумак расонидаанд. Аз забони Шамсулло рохд зиндагии пурпечутоб ва мархалахои фаъолияти корияш накл карда мешавад.
Маълум мегардад, ки мавсуф дар китъахои сохтмонии машхуре, амсоли НБО-и Сангтуда-1, накби Шахристон кору талош карда, феълан дар накби Чормагзак фаъолияти мехнатиашро идома медихдд.
Фасли «Таронаи сабз» низ ба захмати Шамсулло бахшида шуда, муаллиф дар баёни рузгори кахрамон гох чун нависанда, гохе ба сифати публитсист ва лахзаи дигар хамчун рузноманигор намоён мешавад.
Чун нависанда ба тасвири вокеахо тобиши бадей (образнок) дода, фасохату балогати баёнаш рангину шевост, чун публитсист вазъи кор ва манзараи сохтмонро ба риштаи тасвир мекашад ва ба сифати рузноманигор лахзахоро тавре муаррифй мекунад, ки ба гузориши муфассал пероста ба мачмуи санаду омор шабохат пайдо мекунад. Мухаккик Н. Шудря менависад: «Бадеият чузъи иловаи ороиши бадеии мундаричаи асари публитсистй набуда, фаъолияти деринаи асари публитсистй мебошад» (7, 8). Ин танаввуи нигориш аз махорату хунари баланди публитсистии Ш. Мусо шаходат медихад. Тавре аз нигориши адиб бармеояд:
«Ракамхо хам сабзанд. Бе зикри онхо киссаи мо нотамом хохад монд. Дарозии накби Чормагзак 4450 метр аст. Як ракамаки одй. Вале худи ин ракам шаходати равшани шукуху шахомати ин накб мебошад. Х,ис кардам, ки сарам ба як тарзи ачибе сабук-сабук чарх мезанад» (3, 83).
Раванди корхои сохтмонй, чузъиётнигорй дар асар ба нависанда имкон додааст, ки мехнати коргаронро ба таври фарогир ба тасвир гирад. Мухаккик Р. Мусулмониён бар он андеша аст, ки «Фардият ё худ конкретияти заминаи образ он аст, ки тамоми нишонахои предмети интихобшуда, хамчун амал, шаклу хачм, мохияту вазифа, замону макони вай ва гайра равшану дакик баён гарданд» (2, 66). Ин тарзи баёни ходисахо дар фасли «Таркиш», «Булбул ба наво омад» равшан пайгирй карда шудааст.
Дар боби сеюм, ки «Рузи хоб» унвонгузорй шудааст, аз фаслхои «Сангшикан», «Рузмузд», «Шодй аз бозёфт», «Заводи бетон» ва «Сабз андар сабз» таркиб ёфтааст, дар хусуси захмати бригадахои сангшиканон, новахобонон, бетонрезон накл карда мешавад. Диалогхо зиндаю табий, андешахои нависанда созандаю чолиб, тасвири манзарахои кор дар бригадахои сохтмонй реалй ва боварибахш сурат гирифтаанд.
Бахусус, дар кисмати «Сангшикан» захмати сангшикании коргарон бо тамоми нозукию чузъиёташ тасвир мешавад. Коргар Рустам Шомуродов санг мешиканад ва ин мехнати пурмашаккати дастии у аз чашми нависанда дур намемонад. Дар муколамае, ки байни публитсист ва сангшикан сурат мегирад, хоксории Рустам Шомуродов аён мегардад:
«Лахзае сукут кард ва баъд ба сухан омад:
- Лутфан, бигуед, охир аз ман чй кахрамоне метавон сохт? Як сангшиканам, вассалом!
- Бале, ман хам навиштам: «Сангшикан». Тамом, вассалом!» (3, 115).
Дар фасли «Рузмузд» перомуни бригадаи новахобонони Сироч Исматов сухан меравад.. Нависанда бо усули суолу чавоб фаъолияти коргарони ин бригадаро ситоиш мекунад.
Истифодаи бамавриди иктибосу баргирифтахо аз гуфтахои бузургон ба сухану тасвири адиб тобиши хушобуранге зам мекунанд. Вожаи «рузмузд», ки ба сифати унвони кисмати боби сеюм баргузида шудааст, аз як сухани файласуфи олмонй Артур Шопенгауэр иктибос шудааст, ки Ш. Мусо онро огохона корбаст намудааст, ки вай журналистонро коргарони рузмузд номидааст. Зеро худи нависанда низ кахрамони марказии китоб аст ва тамоми вокеоти асар мустакиман ба шахсияти у бастагии мантикй доранд. Х,амин тарзи тасвир ба
нигориши публитсистй дар фаслхои «Шодй аз бозёфт», «Заводи бетон» ва «Сабз андар сабз» пуробурангу хунармандона чараён гирифтааст.
Боби калонтарину пурмухтавотарини асар боби чоруми он - «Хам бахт, хам тахт» ба шумор меравад. Дар ин боб нависанда зиндагиномаи Далер ном коргари чавонеро, ки баъди азобхои зиёде окибат дар накби Чормагзак ба кор даромадааст, бо тасвири муфассал ва хунари нигорандагии воло инъикос намудааст.
Маводи ин боб хамин соли 2013 дар рузномаи "Ч,умхурият" чоп шуда буд (9). Ч,овид Му;им ин ;иссаро тахлил намуда, ба хулоса мерасад, ки дар таркиби асар гохо пургуй ва ;исса кардани ходисахое, ки хонанда дар бораи онхо аллакай маълумот доранд, зиёд ба чашм мерасад (8).
Афзалияти махорати эчодии публитсист дар он зохир мегардад, ки вай хаёти пуршебу фароз ва мураккаби Далери чавонро ба таври колабию якранг накл карда намегузарад, балки драмаи зиндагии Далерро ба таври образнок, дар перохани бадеият, бо истифода аз санъати тасвир, ки яке аз шартхои мухимму асосии нависандагист, накл мекунад. Ручуъхои публитсистй ба таъбири А. Саъдуллоев, «ба чараёни хати сужа тобеъият пайдо кардаанд, ки дар кашфи характерхо ва ифшои чахони ботинии шахс мусоидат намудаанд» (4, 176). Дуруст аст, ки дар нигориши Ш. Мусо тасвири лахзахо (эпизодхо) на хамеша барчастаю муассир мебарояд, бо вучуди ин вокеахо равшан, реалй ва симои кахрамон хотирмон пеши назар чилвагар мешавад. Бадеияти комил, офаридани образхои вокей, аз кабили чиноизан, чиноимард бо исми Ли Ан, худи Далер, бозтоби ходисахои мураккабу пурпечутоб, ки Далерро дар дурохаи интихоб мегузоранд, аз вижагихои сабку шеваи публитсист мебошанд, ки сухани уро хадафрас гардонидаанд. Чун хамеша дар мехвари ин тасвирот, ки ба зиндагй ва фаъолияти мехнатии шахсе бахшида шудааст, симои Президент ба сифати сарвари ташаббускор, созанда ва дилсузи миллат ба таври вокей тачассум меёбад.
Муха;;и; М. Муродов таъкид мекунад, ки: «Нависанда барои вазну тамкини сухан аз воситахои гуногуни тасвири калом истифода мекунад, ки то чое муваффак хам мегардад, вале чойи дигар ба сохтакорихои ночо рох медихад. Масалан, дар радифи имруз, фароруз ё динаруз (с.83) ва ё колаби ибораи «саги дайду», «боди дайду» месозад, ки ба назари инчониб як навъ сунъй намуда, чандон шинам ва зебо нест. Ва ё дар чумлаи «Бахри чойнушй нест омаданам, гуфт Чумъахон Зухуров, ибораи «нест омаданам» чандон фасохат надорад, зеро чунин усул на хоси муоширати гуфтугу, балки хоси назм аст» (1, 196).
Симои Президент рамзи муаррифии миллату давлати точикон ва самбули ободкорию пешрафтхои иктисодию ичтимоист. Ин барчастагии тасвир дар лавхаи зерин ба таври реалй бозтоб гардидааст:
«Далер ба у як нигохи норзиёнае афканду гашта ба чояш нишаст. Чиноизан ба фикр фуру рафта пурсид:
- Чй ном дорй?
Вай ба у номашро гуфт.
- Далер, - такрор кард у- Х,м. • • Чй маъно дорад?
Вай маънои номашро ба у фахмонд.
- Хм. - гуфт у зери лаб ва боз суол дод:
- Ту аз кадом миллат хастй?
- Точик! - бо ифтихор нидо зад Далер.
- Точик?
- Хо, точик аз Точикистон.
- Точикистон?
Ва филфавр афзуд:
- Эмомалй Рахмон.
Як хиссиёти ачибе уро фаро гирифт, дилаш аз чизе огахй дод.
- Бале, Эмомалй Рахмон Президенти Точикистон аст.
Чиноизан хушхолона гуфт:
- Хо, Эмомалй Рахмон дусти бузурги Чин аст» (3, 158).
Бояд зикр намуд, ки Шералй Мусо нависанда ва публитсисти суханшиносу дакиксанч буда, дар номгузории бобхову фаслхо мушикофй карда, вожаю иборахоеро интихоб мекунад, ки мазмуни рамзии шоирона ва серпахлу доранд.
«Хам тахту хам бахт» унвонгузорй шудани боби чоруми китоби «Мардистон» ба он маънй аст, ки кахрамони асар Далер дар баробари ба кор огоз кардан дар накби Чормагзак
х,ам тахт меёбаду хам бахт, яъне у сохиби кору пеша, хамсари нозанин ва бахту саодати нек мегардад.
Х,амин тавр, боби панчум - "Якуми май», ки аз фаслхои «Рузи озодии матбуот», «Тармасавор», «Огуши точикй», «Рузи оила» ва «Мукофот» иборат аст, бо услуби анъанавй иншо шуда, фаъолияту захвати коргарону сардорони китъаи сохтмонии накби Чормагзакро дар алокамандй бо бобхои пешин нависанда ба тасвир мекашад. Образхои Шамсулло, ^одир Саидов, Фаридун Абдуллоев, Фен Су Пин, Чумъахон Зухуров, Салим ва дигарон табий, бо мехру мухаббат офарида шудаанд. Камбудии асосии таълифоти Шералй Мусо дар он аст, ки дар асархои у, аз чумла, «Мардистон» дар зимни тасвири зиндагй ва кору фаъолияти кдхрамони арсаи мехнат наклхои урёну дурудароз, ки ба мавзуи очерк ё кисса иртиботи камтар доранд, чойгох пайдо кардаанд. Дар диалогхо низ суханони каммохият, ки бори маънии зарурй намекашанд, истифода мешаванд.
Ба к;авли мухаккик М. Муродов: «Хдрчанд мавзуи асар мушаххас ва объекти тасвир нишонрас аст, тафсилоти муаллиф нисбатан вусъат пайдо кардааст. Нависанда дар тасвири вокеахо фаъол мебошад, зехнаш мушохидакорона ва муносибаташ ба мавзуъ журналистона аст, хисси кунчковй ва дахолатпазириаш зиёд буда, мавкеъ ва матлабашро гохо бо эхсос, баъзан бо андарз ва чо-чо бо мухокимаву бахс ироа медорад, тасвироташро бо зарбулмасалу макол, каломи манзум, лутфу танз, панду андарз рангин мегардонад» (1, 194-195).
Дар бораи " Мардистон"-и Ш. Мусо сухан ронда, онро асосан очерки сафарй ном мебарад, хдрчанд ки дар он унсурх,ои очерки портретй низ ба назар мерасад (8).
Х,амин тавр, дар киссаи хуччатии «Мардистон» вокеияти ичтимой дар алокамандй бо аносири хунарй инъикосу тасвир шудааст ва ин алокамандй чолибияти асарро таъмин сохтааст.
ПАЙНАВИШТ:
1. Муродов, М. Илхом аз бунёдкорихо / Истиклолият ва рушди матбуоти даврй // М. Муродов - Душанбе: Аржанг, 2017. - 224 с.
2. Мусулмониён, Р. Назарияи адабиёт / Р. Мусулмониён - Душанбе: Маориф, 1990. - 336 с.
3. Мусо, Ш. Мардистон / Ш. Мусо -Душанбе: Бухоро, 2013 - 223 с.
4. Саъдуллоев, А. Хосияти адабиёт / А. Саъдуллоев - Душанбе: Адиб, 2000. - 256 с.
5. Садуллаев, А. Эссе (Размышления о некоторых аспектах жанра и его эволюции) / А. Садуллаев. - Душанбе, 2010. - 120 с.
6. Усмонов, И. К. Назарияи публитсистика / Усмонов И. К. - Душанбе, 1999. - 100 с.
7. Шудря, Н.Н. Эстетические особенности публицистического творчества: автор. дис. ... канд. филог. наук: 10.01.10 / Шудря Наталия Николаевна. - Киев, 1985. - 34 с.
8. https: // jovidmugim/ wordpress/com/2013/05/15/
9. Ч,умх,урият.- 2013- 6 апрел Ч,. Мук;им
REFERENCES:
1. Murodov, M. Admiration from the Perspectives / Independence and Quarterly Press Development // M. Murodov - Dushanbe: Arzhang, 2017. - 224 p.
2. Musulmoniyon, R. Theory of Literature / R. Musulmoniyon - Dushanbe: Enlightenment, 1990. -336 p.
3. Muso, S. Mardiston / S. Muso. - Dushanbe: Bukhara, 2013. - 223 p.
4. Sa'dulloev, A. Literary Features / A. Sa'dulloev - Dushanbe: Man-of-Letters, 2000. - 256 p.
5. Sa'dulloev, A. Essay (Reflections on some Aspects of the Genre and its Evolution) / A. Sa'dulloev. - Dushanbe, 2010. - 120 p.
6. Usmonov, I.K. Theory of Journalism / Usmonov I.K. - Dushanbe, 1999. - 100 p.
7. Shudrya, N.N. Aesthetic Features of Journalistic Creativity: synopsis of candidate dissertation in philology: 10.01.10 / Shudrya Nata^ Nikolaevna. - Kiev, 1985. - 34 p.
8. https: // jovidmugim / wordpress / com / 2013/05/15 /
9. Jumhuriyat- 2013 April 6 J. Muqim.
