Научная статья на тему 'ВИННЫЕ МОТИВЫ В ПЕРСИДСКО-ТАДЖИКСКОЙ СУФИЙСКОЙ ПОЭЗИИ'

ВИННЫЕ МОТИВЫ В ПЕРСИДСКО-ТАДЖИКСКОЙ СУФИЙСКОЙ ПОЭЗИИ Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
48
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
СУФИЗМ / ПОЭЗИЯ / МИСТИЧЕСКИЙ ОПЫТ / ВИНО / ВИННАЯ ТОПИКА / МИСТИЧЕСКОЕ ВИНО / ОПИСАНИЕ

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Суфиев Ш.З.

Вино является одним из популярнейших и древнейших тем в культуре ираноязычных народов. Появившись на заре человеческой цивилизации, хмельные напитки начинают играть весьма важную роль в жизни народов. Вино становилось культовым, сакральным напитком. О нем говорится в священных Книгах. В исламской литературе появился новый жанр - хамрийят (поэзия о вине). Вся персидско-таджикская литературная традиция полна мотивами и образами вина. Данная статья посвящена вопросу трансформации мотивов и образов вина в персидско-таджикскую суфийскую поэзию.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

WINE MOTIVES IN THE PERSIAN-TAJIK SUFI POETRY

WINE MOTIVES IN THE PERSIAN-TAJIK SUFI POETRY Wine is one of the most popular and oldest in the culture of the Iranian peoples. Appearing at the dawn of human civilization, intoxicating drinks are beginning to play a very important role in the life of nations. Wine has become a cultic, sacred. There ware talks about it in the Holy Books. In Islamic literature has appeared new genre - khamriyyat (poetry about the wine). The further tradition of Persian literary is full of motifs and images of wine. This article is devoted to the problem of transformation the motives and images of wine in the Persian-Tajik Sufi poetry.

Текст научной работы на тему «ВИННЫЕ МОТИВЫ В ПЕРСИДСКО-ТАДЖИКСКОЙ СУФИЙСКОЙ ПОЭЗИИ»

АДАБИЁTШИHОCИ (ЛИTEРАTУРОBEДEHИE)

BGЖАГGHИ ХАМРИ ДАF ШEЪРИ ИFФGHИИ ФGFCИИ TG^KH

Суфиев Ш. З.

Инсmиmymи забон, адабиёш, шарцшиносй ва мероси хаmmии Академияи илмуои Цум^урии Тоцики^он

Дap aдaбиёти фоpcии точикии acpx^ IX-XI cypyдaни шеъp бо мaзмyнx,ои cypкy мacтй Ba ишку бодaпapacтй pоич 6уд. Вacфx,ои шоиpонa aз бодaвy мaйхонaвy соки 6a дapaчaи бaлaнди тacвиpи зебоишиноcонa pacидa буд. Сyвapи хaёли омодa Ba зебо, ки дap шеъpи шоиpоне монaнди Бaшшоpи Мapвaзй, Aбyaбдyллоx,и Рyдaкй, Мaнyчеx,pии ДомFOнй Ba дигapон фapовон омaдaacт, як низоми x,yнapии мyчaxxaз Ba омодapо дap ихтиёpи шоиpони оpиф кapоp дод. Вacфи ишку чaвонй, тaвcифи зебоихои тaбиaт, хaмpияx,ои Рyдaкию Мaнyчеx,pй, тaFaззyлx,ои зебои шеъpи Унcypию Фappyхй Ba дap шеъpи фоpcии дapй бapои бaёни дapёфтx,ои ботинй Ba шypy вaчдx,ои дapyнии оpифони шоиp тacвиpx,о Ba имкониятхои лозимpо фapоx,aм сохт.

Шaбоx,aти биcёp миёни бехудихои бодaхоpон Ba дунёи вaчдy су^у x,aйpaтy мacтии оpифон бapои вypyди тacвиpx,ои aшъоpи хaмpй бa шеъpи иpфонй зaминa мухдйё кapд. Дap хaмpияx,ои шиpони дaвpони caлтaнaти сомониён Ba OFOЗи x,yкмpонии Faзнaвиён тacвиpx,о дap caтx,и идpоки х,иссй кapоp доpaнд Ba хднуз бa кaлaмpaви шyypи ботинй Ba зaмиpи нохудогохи шоиpон pоx, нaёфтaaнд. Дap OFOЗи кapни XII тacвиpx,ои aшъоpи хaмpй бa тaдpич бa олaми оpифон pоx, ёфтaнд. Opифони шоиp бо мaдaди ин тacвиpx,о бa Ba^x^ ботинй Ba чaзaбax,ои pyx^ хеш ишоpa мекapдaнд. ^aдимтapин нишон aз иcтифодaи вожaгони хaмpй дap зaбони оpифон cyхaнеcт, ки Яхё ибни Мaъози Розй (b. 258 Х.К./872) бa Боязиди Бacтомй (в. 261 к./875) нaвишт: «Ин чо гасоне ^стад, ки чоме aз мyx,aббaт дapмекaшaнд, ки дигap тaшнa нaмешaвaнд». Боязид дap чaвоб нигошт: <^з зaъфи x^ara ту дap шигифтaм. Ин чо мapдоне x,acтaнд, ки дapёx,ои x,acтиpо cap мекaшaнд Ba дax,он кyшyдa бештap метaлaбaнд» [5, с. 39]. ^мчунин дap боpaи Боязид, ки пешвои мaктaби су^ дap иpфони исломист, такл aer, ки Шaйх як pyз лaби хеш мемaзидy мегуфт: «Дaм шapобaмy хдм шapобхоpy хдм сокй!» [1, с. 188]. Aбyнacpи Сappоч низ дap pиcолaи «Aл лyмaъ» aбёте бидуни зикpи номи шоиp такл кapдaacт, ки нишонгapи кaдимй бyдaни тacвиpx,ои хaмpй дap шеъpи суФжн acт [3, с. 74].

Бa ин гyнa вожax,ои хaмpй о^иста-о^иста мaънои мaчозй, иcтиоpй Ba aдaбй бa худ гиpифтaнд. Arap услуби aдaбиёти фоpcии точикй то кapни XII тacвиpи бaдеии вокеax,ои aйнии хдёти чомеa, яъне вокеъгapо буд, бaъдaн бо тaъcиpи apзишx,ои чax,оншинохтию фaлcaфй Ba динию ичтимоии чомеa мaвзyъ Ba мyндapичaи он низ мyтaноcибaн тaFЙиp пaзиpyфт. Бо aз зухду yзлaт беpyн шyдaн Ba бa мaктaбy мaдpaca воpид шyдaни тacaввyф aдaбиёт низ aз дapбоpи шох,ону aмиpон беpyн paфт Ba бa доиpax,ои вacеи мapдyм пaйвacт. Дap нaтичa мyхотaби acлии шеъp, ки шох,ону aмиpон бyдaнд, ивaз шуд. Дap нaтичaи чунин тaFЙиpот шеъpи фоpcии точикй комилaн мухгавои нaв бa худ кacб кapд. Мaвзyъxои хaмpй aкcapaн дap либоси тaъбиpxои иpфонй дap aшъоpи Сaноии Faзнaвй, Aттоpи Нишопypй, Фaхpиддини Иpокй, Мaвлоно Чдлолиддини Румй Ba шоиpони дигap мaвpиди иcтифодaи вacеъ кapоp гиpифт.

Бa ин тapтиб дap aшъоpи шоиpони кapни XII-ум бa бaъд мaвзyи мaю бодaгycоpй бa як мacъaлaи бaxcбapaнгезе мyбaддaл мешaвaд, ки xap кac бa caтx Ba aндозaи чaxонбинй, дониш, caликa Ba эътикодоти хеш онpо тaъбиp мекyнaд. Arap гypyxе онpо чун мaйи вокей шиноcaнд, гypyxе дигap aз вaй бapдоштxои иpфонй мекутанд Ba гypyxи caввyм онpо «мaйи aдaбй» ё «мaйи киной» мехотанд. Мacaлaн Бaxоyддини Хyppaмшоxй бap иловaи нaзapи иддaе aз пaжyxишгapони оcоpи Дофиз, ки «мaй»-и Дофизpо бa ду мaънй - майи ангурй Ba майи ирфонй - мешиноcaнд, бap ин aкидa acт, ки дap оcоpи Дофиз «майи адабй» ё «майи киной» низ мaвчyд aCT. У менaвиcaд: «Дофиз мaйи aнгypиpо бо xyзypи кaлбй Ba бо эхсос меcapояд, aммо мaйи киной ё aдaбиpо бе xyзypи кaлб Ba бо кyмaки a^ny xофизa Ba мaзмyнcозию кapеxaи xy^pñ Ba одaтy cyннaти aдaбй мaтpax мекyнaд» [4, с. 194].

Иcтифодaи вожaxои «бода», «шароб», «майхона», «май», «харобоm», «бymкада» Ba aмcоли он дap шеъpи клaccики фоpcй, тибки тaълимоти шapиaти исломй, зоxиpaн Faлaт acт. Arap бa мaънои зох^ии онхо тaвaччyx кунем тaвcифи бодaхоpй Ba aйшy нушу

122

мастию базмy таpабy нишотpо даp назаpи аввал хохем дид, ки он ба вокеияти аслии адабиёти фоpси ин асpхо, ки тоpy пуди он аз К^ъон ва фаpханги исломй ибоpат аст, мувофикат намекунад, зеpо шаpоб ва бодахоpагй даp ислом саpчашмаи хамаи бадихову нопокихост ва истеъмоли он хаpом аст. Аммо майи иpфонй аз чинси дигаp аст. Ин хамон шаpоби соФу покизаи бихиштист ва чун сокии он Хyдованд аст, нушидани он саодат меваpад. «Ва саццоуум раббиуум шаробан mа%yран», ки даp ояти 21 сypаи Инсон омадааст, ишоpа ба он шаpоби пок аст, ки манзypи назаpи шоиpони оpиф аст. Мастй аз ин шаpоб ба акидаи оpифон бо мастй аз бодаи ангypи вокей фаpк доpад. Офаpидагоpи pаззок аз ин шаpоб бандагонашpо, ки пайваста даp пуиши чамолу чалоли вайянд, бахpаманд мегаpдонад.

Ба ин гуна даp шеъpи классики фоpсии точикй, ки бо иpфон пайванди ногусастанй доpад, як идда вожахои хамpй мафхуми истилохй ба худ касб каpданд. Огох будан аз маънои истилохии онон ба хонандагон ва хаводоpони шеъpи фоpсй аз фоида холй нахохад буд. Яке аз ин истилохот вожаи ринд аст. Мафхуми pинд даp адаби фоpсй макоми намоёне доpад. Вай шахсест, ки аз одобу pyсyми халк воpаста ва аз чахону чахониён бигсастаст. Ба зохиp аз ахли маломат аст ва ба ботин аз ахли саломат. Бинобаp ин даp шеъpи фоpсй ринд як симоест, ки аз банди хавову хавас ва pазолатy шахватхои хайвонй озод аст ва шаpафи инсонии хyдpо аз нопокихои pyзгоp бо pохи дypй чустан аз тааллукоти ичтимой хифз намуда, ба pасидан ба макоми вокеан инсонй хамеша даp талош аст. Вай аксаpан ба зохид ва ахли шаpъ мукобил гузошта мешавад. Зох^ан зохид хамеша даp кушиши pиоя намудани pасмy кавонини шаpиат аст, аммо ба назаpи оpифон хамаи амали вай аз pyи p^ ва фиpеб сypат мегиpад, аммо даp коpи pинди бодануш кизбу p^ нест. Зохиpy ботинаш як аст. Сабухй ва мастии субхонааш натичаи истеъмоли пайвастаи шаpоби тах^и ишки бенихоят аз дасти сокии лоязолист.

Пири мугон низ аз маънои маъмулии худ хоpич шуда, даp истилохи шоиpони суфй ба касе гуфта мешавад, ки pохнамои ахли сулук аст ва калби пайpавонашpо аз кизбу ДУPУFУ тазвиp ва хавохои шайтонию нафсонй дyp намуда, ононpо масту бехуд аз ламаъоти нypи азалй мекунад. У замиpи пок доpад. ^албаш чоми чахоннамост. Дамаи хубию зиштии оламpо даp ин чом мебинад ва пайpавони хешpо аз гиpифтоpихои нафсй ва иштибохоту Fалатхо эмин нигох медоpад, то даp чодаи шинохти Офаpидагоp бо гомхои yстyвоp pавона бошанд. Аз ин py пири мугон соликони таpикатpо ба диёpе хидоят мекунад, даp он чо шаpоб мастибахши pyхy чон аст, на тан. Пиpи мyFOн хамчунин ба маънои инсони комил низ даp шеъpи фоpсй истифода шудааст.

Соцй даp таъбиpоти иpфонй ду мафхум доpад: яке Худованд аст, ки бо бодаи тачаллиёти хеш калби оши^о лабpези нypи хакикат мекунад ва дигаp пиp аст, ки бо бо киpдоp ва гyфтоpи оpифонаи хеш чону pyхи пайpавони чодаи хакикатpо саpмаст мекунад.

Харобоm низ яке аз мафхумхои асосии шеъpи иpфонист. Оpифони шоиp аз маънии лyFавии он, ки макони айёшону хаpзагаpдонy дузду авбошон ва махалли фасоду табохй буда, тачpид каpда, мафхуми иpфонй ба он бахшидаанд. Онон бо як эъчози мохиpона хаpоботpо ба як оpмоншахp ва махалли мукаддасу пок ва маънавию pУхонй табдил каpдаанд. Аз ин чост, ки Дофизи «лисонyлFайб» даp байти зеp ба ин ду маънй ишоpат мекунад:

Дар харобоmи мугон нури Хyдо мебинам,

В-ин ацаб бин, ки чй нуре зи куцо мебинам [7, с. 275].

Ва низ даp байте дигаp ба полисемантизми ин гуна мафохим ишоpа мекунад: Дар ишц хонацоуу харобоm фарц mem, Хар цо, ки em, парmави руи уабиб em [7, с. 50].

Ба ин таpтиб оpифони шоиp вожахои харобоm, хирца, зуннор, майкада, шароб, бода, ринд, пири мугон, mарсобача ва амсоли онpо, ки даp ислом маънохои Fайpишаpъй доштанд, мафхумхои фалсафй, ахлокй ва иpфонй зам каpданд ва даp мукобили он вожахоеpо амсоли шайх, масцид, мадраса ва Fайpаpо маънои манфй бахшида, даp шеъpи худ ба вожахои хамpй таpчех ниходанд. Он чй даp калом ва фикхи исломй мукаддас аст даp шеъpи шоиpони оpиф номукаддас мегаpдад ва баpъакс алфози Fайpишаpъй мафохими мукаддас ба худ касб мекунанд. Даp байни ин ду маънои зидди якдигаp як умумияти вокей ва табиие хаст, ки даp заминаи он маънои нав мантикан дypyст ифода гаpдидааст. Масалан масчид - хонаи Худо - чои пок ва макоми ниёиш, яъне махалли мулокоти мустакими муъминон бо Офаpидагоp аст, аммо даp натичаи хyзypи pиёкоpонy динфypyшон ва дyнёпаpастонy зохиpпаpастон даp ин маскани мукаддас

кудсияти он косга мегapдaд. Ин нaзapи оpифон дap acоcи ояти 17-и cypaи Тaвбa: «Мушриконро, ки ба куфри худ эъmироф мекунанд, раво набошад, ки масцидуои худро обод созанд...» Ba оятхои 107 -и xaмин cypa «Ва (аз онуо) касонеанд, ки барои зиён расондан ва ба циуаmи куфр ва барои mафрикlа афкандан миёни муъмшон ва камингоу сохmан барои онон, ки пеш аз ин бо Худову пайгамбари y цанг кардаанд, масцид сохmаанд; ва, албаmmа, савганд хyранд, ки ба цуз кори неку чизеро насохmаем. Ва Худо гувоуй медиуад, ки онуо дyрyггy уа^анд» Ba низ ояти 108 «...Хароина масциде, ки азрyзи аввал бар (нияmи) mакво бунёд ниуода шудаа^, сазоворmар аки он цо (ба намоз) бии^й. Дар он цо мардоне уа^анд, дyсm медоранд, пок шаванд. Ва Худо покшавандагонро дyсm медорад» бa вучуд омaдaacт. Мaxз бa ин caбaб оpифон хapобот Ba мaйхонapо бap мacчидy мaдpaca тapчеx медиxaнд, зеpо дap хapоботy мaйхонa соликоне xyзyp доpaнд, ки xaмaи буду нобуди хешpо дap pоxи Дaк бохтaaнд Ba cидкaн, бидуни xap гута pиёвy солусй бa ниёиш Ba пуйиши висоли Oфapидaгоp дap тaлошaнд. Ин axли хapоботy мaйхонa, ки кaлбaшон чун чоми чaxоннaмои Чдм тaчaллигоxи чaлолy чaмоли Oфapидaгоp гaштaacт, aз шapоби ишки Вaй, ки Пиpи мyFOн сокии он aCT, мacтy aз худ бехуд мешaвaнд Ba чуз Худо дap aндешaвy дилaшон чизе дигap вучуд нaдоpaд.

Шоиpон лaxзaеpо, ки солик дap ёди хyдовaнд Fapк шyдa, кaлбaшpо aз тaмоми он чи Faйpи Худост пок нaмyдaacт, бa пиёлaи шapоб ташбех мекyнaнд, ки бо он чй дap вaй aCT paнг мепaзиpaд: «Хама цом а^у не^ гyё май/Ё мудом а^у не^ гyё цом». Пиёлaвy мaй, яъне кaлби солик Ba ишки вaй чунон софу шaффоф шyдaaнд, ки ryë шapоб бидуни пиёлa acтy пиёлa бидуни шapоб....

Пок Ba лaтиф шyдaни чисму pyx мисли бa xaм омaдaни шишaи шaффоф Ba мaйи соф acт, ки бa чaшми оддй ду шaйъ бyдaни онхо нaменaмояд. Ягонaгии мaй Ba пиёлa тacвиpи зебои шоиpонaи нaзapияи вaxдaт дap кacpaт Ba кacpaт дap вaxдaт acт. «Чунончи солик кyдpaт дap pyъияти Дaк Ba шyxyд ёбaд Ba бо инояти хоси хyдовaндй aнниятpо кaноp бигзоpaд, метaвонaд (бa кacpaти xaкикия, ки дap xaкикaт xaмон вaxдaт Ba инзимому пaйвacтaн бa вaxдaтxои эътибоpиcт) бa вaxдaти xaкикй бо Мaъбyди хеш биpacaд Ba инpо метaвон xaмон кacpaт дap вaxдaт Ba вaxдaт дap кacpaт донист. Дap ин cypaт acт, ки чунон яготагй Ba якпоpчaгй бaйни Холику мaхлyк бa вучуд меояд, ки xеч тaоpyзе бaйни вaxдaти xaкикй Ba racpara xaкикй нест Ba вучуди солик фaкaт бa эътибоpи вучуди Дaк дap тaмомии зyxypот Ba aтвоpaш мебошaд» [2, с. 138].

Бидуни огоxии комил aз тaълимоти нaзapии тacaввyф Ba иcтилоxоти хоси иpфонй нaметaвон шеъpи иpфонй Ba зaбони хосси онpо бa хубй пaй бypд. Шaкли зоxиpии вожaгони ин гyнa aшъоp мaоние доpaд, ки онpо дap фapxaнгxои мaъмyлии тaфcиpии зaбон нaметaвон пaйдо тамуд. Бapои дapки дypycти он бояд бо нaзapи фaлcaфию зебоишиноcонaи aндешaмaндони тacaввyф ошноии комил пaйдо кapд. Дap пaxлyи ин бояд aз фapxaнгxои мaхcycи иcтилоxоти шеъpи иpфонии фоpcй Ba шapxy тaъвилxое, ки бap оcоpи aдaбии иpфонй шyдaacт, иcтифодa нaмyд, то cyитaъбиpxое aз он нaшaвaд.

Шapоб дap шapиaти ислом «yммyлхaбоиc», яъне capчaшмaи xaмaи бaдиxовy нопокиxоcт Ba истеъмоли он xapом acт. Aммо мaйи иpфонй aз чинси дигap acт. Ин xaмон шapоби софу покизaи бщиштист, ки гapдонaндaи он Хyдовaнд aCT Ba нyшидaни он caодaт мевapaд. «Ba caккоxyм paббyxyм шapобaн тaxypaн», ки aз ояи 21 cypaи Инсон омaдaacт, ишоpa бa он шapоби биxиштиcт.

Aбдypaxмони Ч,омй низ бa ин шapоби биxиштй дap оcоpaш ишоpaxои мyтaaддид доpaд:

Бас 6шуш Чомию раmли гарон би^ш,

Аз он зулоли мусаффо в-аз он зулоли mауyр [S, с. 164].

Мaъноxои пищону paмзомези мaтни иpфонй бa caбaби иcтифодaи фapовон aз yнcypxои бaлоFй бapои вycъaт бaхшидaн бa зapфиятxо Ba тaвоноии зaбон бо мaкcaди бaёни мaфxyмxои aбcтpaктй Ba Faйpиоддии aз огоxиxои иpфонй бapмеомaдa бa вучуд меоянд. Aз ин caбaб яке aз вижaгиxои шеъpи иpфонй биcёpмaъноии вaй acт. Дap ин иpтибот Боязиди Биcтомиpо cyхaне xacт: «Сухани ман бар и^изои уол меояд, аммо онро уар кас, чунонки и^изои ва^и хеш аидрок мекунад ва сипас идроки хешро ба ман мансуб медорад». Бино бa ин гyфтaи Боязид, cyхaни вaй мaънои хос доpaд Ba aз xолaти конкpетияш бapмеояд, aммо бapдошт Ba дapки хонaндaе, ки «^a иктизои вaкти хеш» aз гyяндaи cyхaн дap зaмон ё мaкони дигap зиcтaacт Ba бapдошти вaй мутобики тaкозояш acт, фapк хоxaнд дошт. Ин омил caбaби apзи xacтй нaмyдaни тaъвил Ba шapxxои мyтaaддиди оcоpи иpфонй дap гycтypaи aдaби фоpcиcт.

Айнулкуззоти Дамадонй дар рисолаи «Зубдату л-хакоик»-и хеш миёни илм, ки мавзуи он табиат асту олоти идроки он акл ва хисс ва маърифати шухудй, ки мавзуи он фаротабиат буда, олоти идрокаш басират, яъне «чашми дил» ва нигохи ботинист фарк гузошта, таъкид мекунад, ки илмро метавон бо вожагони мутобик таъбир кард, вале маърифати шухудиро чуз бо калимоти муташобех баён кардан гайриимкон аст [6, с. 67]. Манзури вай аз «калимоти муташобех» вожагонест, ки таносуби сурат ва маънояшон пинхон, рамзолуд ва дур аз дарки зехнист. Чунин тарзи истифода аз забон мучиби пайдоиши падидахои адабй шуда, хусну латофату зебоии хоссе ба осори адабй мебахшад. Ба ин васила ахли ирфон ба вожахои забони форсй маънихои наве зам намуда, имконоти баён ва тавоноии забонро вусъат бахшиданд.

Адабиёт:

1. Аттор Фаридуддин. Тазкирату-л-авлиё /Бо мукадцима ва тасхехи Мухаммади Истеъломй.

- Техрон: 1384.

2. Девсолор, Фарход. Тамсили сафои май ва латофати чом/Фаслномаи тахассусии ирфон.

Соли 5-ум, 1388, № 19. Сс.127-149.

3. Саррочи Тусй, Абунаср. Ал Лумаъ фй-т-тасаввуф. Бо тасхех ва ташхияи Рейнолд Олан

Николсон. Тарчумаи дуктур Махдии Мучтабой. Техрон: Интишороти «Асотир», 1382.

4. Хуррамшохй Б. Дофизнома. Техрон: Интишороти Мавло, 1366.

5. ^ушайрй Абдулкарим ибни Давозин. Рисолаи ^ушайрия /Тарчумаи Абуалй Дасан ибни

Ахмади Усмонй. Бо тасхехоту истидрокоти Бадеъуззамони Фурузонфар. Техрон:

Ширкати интишороти илмию фархангй, 1374.

6. Дамадонй Айнулкуззот. Зубдату л-хакоик. Тасхехи Афифи Асирон. Техрон: Интишороти

«Донигохи Техрон, бе соли нашр.

7. Дофизи Шерозй. Куллиёт. Мураттиб ва муаллифи сарсухан Ч,амшед Шанбезода.

Душанбе: Ирфон, 1983.

8. Ч,омй Абдуррахмон. Девони ашъор. Ч,.2. Техрон: Интишороти «Мероси мактуб», 1378.

ВИННЫЕ МОТИВЫ В ПЕРСИДСКО-ТАДЖИКСКОЙ СУФИЙСКОЙ ПОЭЗИИ

Вино является одним из популярнейших и древнейших тем в культуре ираноязычных народов. Появившись на заре человеческой цивилизации, хмельные напитки начинают играть весьма важную роль в жизни народов. Вино становилось культовым, сакральным напитком. О нем говорится в священных Книгах. В исламской литературе появился новый жанр - хамрийят (поэзия о вине). Вся персидско-таджикская литературная традиция полна мотивами и образами вина. Данная статья посвящена вопросу трансформации мотивов и образов вина в персидско-таджикскую суфийскую поэзию.

Ключевые слова: суфизм, поэзия, мистический опыт, вино, винная топика, мистическое вино, описание.

WINE MOTIVES IN THE PERSIAN-TAJIK SUFI POETRY

Wine is one of the most popular and oldest in the culture of the Iranian peoples. Appearing at the dawn of human civilization, intoxicating drinks are beginning to play a very important role in the life of nations. Wine has become a cultic, sacred. There ware talks about it in the Holy Books. In Islamic literature has appeared new genre - khamriyyat (poetry about the wine). The further tradition of Persian literary is full of motifs and images of wine. This article is devoted to the problem of transformation the motives and images of wine in the Persian-Tajik Sufi poetry.

Keywords: sufism, poetry, mystical experience, wine, wine topic, mystical wine, description.

Сведения об авторе: Суфиев Ш. З., кандидат филологических наук, ведущий научный сотрудник Института языка, литературы, востоковедения и письменного наследия Академии наук Республики Таджикистан, e-mail: sufizadeh@gmail.com

About author: Sufiev Sh. Z., PhD in Philology, leading researcher of Institute of Language, Literature and Oriental Studies of Academy of Science of the Republic of Tajikistan

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.