Научная статья на тему 'Ўқувчиларнинг мантиқий тафаккурини ривожлантиришда эртак ва машқларнинг аҳамияти'

Ўқувчиларнинг мантиқий тафаккурини ривожлантиришда эртак ва машқларнинг аҳамияти Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
707
97
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
машқ / ижодий қобилият / эртак-топишмоқ / тезкорлик / таҳлил қилиш / мантиқий таҳлил / ижод завқи / зукко / умумийлик / қонуният / топишмоқ-машқ / тўғри ечим / задание / творческая способность / быстрота / сказки-разгадки / анализировать / логический анализ / творческое наслаждение / сообразительный / общее / законность / упражнения-загадки / правильное решение

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Кабилова Зебинисо Муратовна, Зоҳидов Олимжон

Мақолада таълим олувчиларда ахборотни мантиқий таҳлил қила олиш кўникмасини шакллантириш ва ривожлантириш, уларни танқидий фикрлашга ўргатиш ҳамда тасаввурини янада кенгайтириш ва бойитишга қаратилган оригинал ечимга эга мантиқий эртак ва машқларнинг аҳамияти ёритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ЗНАЧЕНИЕ СКАЗОК-РАЗГАДОК И УПРАЖНЕНИЙ В РАЗВИТИИ ЛОГИЧЕСКОГО МЫШЛЕНИЯ УЧАЩИХСЯ

В статье раскрывается значение логических сказок-разгадок и упражнений, имеющих оригинальные решения, направленных на формирование и развитие у учащихся навыков логического анализа информации, расширение и обогащение их кругозора, обучение навыкам критического мышления.

Текст научной работы на тему «Ўқувчиларнинг мантиқий тафаккурини ривожлантиришда эртак ва машқларнинг аҳамияти»

Кабилова Зебинисо Муратовна,

Андижон давлат университети хузуридаги Халк таълими ходимларини кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш худудий маркази «Тилларни укитиш методикаси» кафедраси мудири, филология фанлари номзоди; Зох,идов Олимжон,

Андижон вилояти Асака тумани 34-умумтаълим мактаби математика укитувчиси

УКУВЧИЛАРНИНГ МАНТИЛИЙ ТАФАККУРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДА ЭРТАК ВА МАШКЛАРНИНГ А^АМИЯТИ

КАБИЛОВА З.М., ЗОЦИДОВ О. УЦУВЧИЛАРНИНГ МАНТИЛИЙ ТАФАККУРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДА ЭРТАК ВА МАШЦЛАРНИНГ АЦАМИЯТИ

Маколада таълим олувчиларда ахборотни мантикий тахлил кила олиш куникмасини шакл-лантириш ва ривожлантириш, уларни танкидий фикрлашга ургатиш хамда тасаввурини янада кенгайтириш ва бойитишга каратилган оригинал ечимга эга мантикий эртак ва машкларнинг ах,амияти ёритилган.

Таянч суз ва тушунчалар: машк, ижодий кобилият, эртак-топишмок, тезкорлик, тахлил килиш, мантикий тахлил, ижод завки, зукко, умумийлик, конуният, топишмок-машк, туFри ечим.

КАБИЛОВА З.М., ЗОХИДОВ О. ЗНАЧЕНИЕ СКАЗОК-РАЗГАДОК И УПРАЖНЕНИЙ В РАЗВИТИИ ЛОГИЧЕСКОГО МЫШЛЕНИЯ УЧАЩИХСЯ

В статье раскрывается значение логических сказок-разгадок и упражнений, имеющих оригинальные решения, направленных на формирование и развитие у учащихся навыков логического анализа информации, расширение и обогащение их кругозора, обучение навыкам критического мышления.

Ключевые слова и понятия: задание, творческая способность, быстрота, сказки-разгадки, анализировать, логический анализ, творческое наслаждение, сообразительный, общее, законность, упражнения-загадки, правильное решение.

KABILOVA Z.M., ZOHIDOV О. THE IMPORTANCE OF FAIRY TALES AND EXERCISES IN DEVELOPMENT OF PUPILS' LOGICAL THINKING

The article is offering original ways of logical tale-tasks to compiling puzzle exercises in order to perform and development of learners skills and critical thinking abilities. Decision-making notes and analyzing logical thinking tasks are very important to their background knowledge.

Keyword: task, creative ability, legerity, fairy tale riddles, to analyze, logical conclusion, creative delectation, consideration, general, legality, puzzle-exercise, correct resolution.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 6

Биз уцувчидан жуда куп нарсаларни талаб циламиз. У эса талабларни бажариши учун таълим-тарбия жараёнида танцидий фикрлашни урганиши лозим. Уцувчи сузларни ту^ри танлаган цолда фикр-мулоцазаларини маълум бир цонуниятлар - таъсирчанлик, ишонарлилик, мантиций тизим, изчиллик ва бошцаларга амал цилган цолда баён цилади.

Айрим педагоглар танкидий фикрлаш деганда, эсда саклаш, ижодий ёки ички хис-сиёт - интуиция оркали сезиб фикрлашни тушунадилар. Аслида укитувчи укувчида у каерда, кандай холатда, ким билан булмасин узи ёки бошкалар томонидан олдига куйилган вазифаларни туFри амалга ошириши учун кенг имконият яратувчи, узининг кимлиги ва нима учун иш килаётганини чукур англаб олишига замин булувчи ижобий куникмани шакллан-тириши, такомиллаштириши лозим. Укувчи-даги ушбу куникманинг ижобийлашуви унинг танкидий фикрлашга лаёкати борлигини акс эттиради.

Дайана Халперннинг таъкидлашича, инсон бажараётган ишларини мажбурлиги ёки шун-чаки эмас, балки вазминлик билан олдига мантикан максад куйган холда амалга оши-ради1. Бола таълим-тарбия жараёнида уз билим ва имкониятлари даражасини билиб юриши, ахборотларни кабул килиши, сара-лаши, кайта ишлаши, улардан келадиган ижобий натижа ва окибатларни диккат марказида тахлил кила олиши, бошкаларнинг фикр-Fояларини идрок килиши, уз баркарор нуктаи назарига эга булиши, уз Fояларини бошка Fояларга таккослашни урганишга мажбурлиги хозирги электрон аср - XXI аср талабига айланди.

Укувчига атрофдан келаётган ахборотлар, берилаётган Fоя ва нуктаи назарларнинг кай бири унга туFри, кай бири хавфли, кай бири тахдид солаётганлигини аниклаш учун уз Fоя-лари ва нуктаи назарига эга булишлик мухим-лигини англаши хамда уларни уз имкониятла-ридан келиб чикиб хаётига татбик килишини ургатиш учун укитувчининг узи хам танкидий фикрлашни билиши керак.

1 Дайана Халперн. Психология критического мышления. 4-е международное издание. - СПб: «Питер», 2000. -С. 14.

Танкидий фикрлашнинг мухимлиги шун-даки, укувчи уз хаёти жараёнида турли одам-лар, турфа вокеа-ходисалар, мулокот вазият-лари, нарса-буюмлар, табиат манзаралари ва бошкалар куршовида узини тута билиш, одам-ларнинг Fалати килик ва одатлари, найрангла-ридан рухан изтиробга тушмасдан, хиссиёт-ларга берилмасдан оFирлик билан кийин вазиятлардан чикиб кета олиш учун етарли билим, куникма ва малакаларга эга булиши зарур.

Буни кандай тушуниш мумкин? Бола кандай холат ва вазиятда булмасин, уз аклий фаоли-яти - кабул килган ахборотни тахлиллаш, бошкалари билан таккослаш, улардан мак-булини изохлаш, куллаб-кувватлаш, фикрлар билдирилганда уз фикр ва карашларини илгари суриш, лозим булганда бахслашиш, янгиликнинг фойда-зарарини билишга инти-лиш, муаммо, унинг келиб чикиши ва ечимини топиш, натижа ва ютукларни кулга киритиш шартлари, эришган натижа ва ютукларини улчаш меъёрини билишга одатланиши керак.

Укувчи таълим жараёнида олган билим, малака ва куникмаларини хар бир дарс маш-Fулотларида маълум бир муаммонининг ечимини излаш учун ишга солар экан, демак, унда ижодий ва танкидий фикрлаш шаклланган.

Бизнинг холатда бу синфдан ташкари укув машFулотларини ташкил килиш ва укувчи-ларнинг мантикий тафаккурини ривожланти-ришда эртак-топишмок ва топишмок-машк-лардан унумли фойдаланишдир. Укувчилар ушбу дарс машFулотларида муаммони бир томонлама, яъни ягона битта жавоб билан эмас, балки унинг бир неча параллел жавоб-ларини хам топиши максад килиб куйилади. Бунинг учун «олти фикрловчи шляпалар» методидан фойдаланиш кул келади. Ушбу метод жавоблар ичидан афзалини танлаб, асослаш махорати ва уша афзал жавоб устида

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 6

гурух билан хамкорликда ишлаш жараёнида хаётий тажрибанинг урни мухимлигини курсатади. Хамкорликда мухокама килиш, эътирозлар билдириш, бахслашиш, фикр алмашиш, устувор фикрни куллаб-кувватлаш руёбга чикади ва, албатта, метод укувчига уз позициясини аниклаб олиши ва уни такомил-лаштиришига туртки булади.

Укитувчи топишмок-эртаклар ва топишмок-машклар устида ишлашни ургатиш асносида укувчига танкидий фикрлаш оркали узини тахлил кила билиш - узидаги маълум билим-лардан номаълум билимларни аниклаб олиш, чин ва хато фикрларни фарклаш хамда ажра-тиб олиш мухим эканлигини укдириб бориши лозим. Укитувчи учун укувчининг вужудга келиши мумкин булган хатолардан узини аклан асраб-авайлаши, рост ва ёлFон, руё ва хакикат уртасидаги фаркларни англаб етиши - хакикатга эришиш йули эканлигини яхши-лаб укиб олиши жуда мухим. Чунки хаёт ва фаолиятга танкидий ёндашиш, мавжуд вокеа-ходисалар, нарса-буюмларни билишга интил-ганда укувчининг онгида хосил булган ман-тикий тушунча, хукм, хулосалар уни турли хато ва адашишлардан саклайди.

Бола качон адашмайди? Качонки унинг таълим-тарбия жараёнида эгаллаган билим, куникма ва малакалари атроф-мухитда хакикат ва хакикатсифат билим ва ёлFонларнинг мавжудлигини туFри кабул килиши хамда уларни бир-биридан ажратиб олиши учун имкон яратилганда. Болалар таълим-тарбия жараёнида маълум тушунчага эга булиш, уша тушунча юзасидан мулоцаза (хукм чикара олиш) килиш ва, албатта, билганлари асосида зарур хулосани бериш ёки чикаришга йунал-тирилиши шарт. Синфдан ташкари дарс машFулотларида болаларни мухокамага жалб этиш оркали уларнинг фикр ва мулохазалари укитувчи учун зарурлигига ишонтириш осон кечади. Ижобий натижалар - ажойиб Fоялар кулга киритила боради.

Бирок назария билан амалиёт бири-бири-дан анча узоклашиб кетгандай туюлади. Хаки-катан хам шундай. Жамиятимизнинг маълум бир тоифаси, бизнинг вазиятда айрим таълим ходимлари мантик фани фанлар мукаддимаси эканлиги, дунё ва жамият унинг конунлари

асосида пайдо булганлиги ва тараккий этаёт-ганлигини аллакачон ёдидан чикариб юбор-ганликлари уларнинг хаёт ва иш фаолиятида яккол сезилиб колмокда.

Хаётимизнинг энг долзарб, глобал муаммо-лари мухокама килинаётганда бирорта танкидий асосланган мантикий фикрни ололма-япмиз. Айтилаётган фикр - соFлом аклга туFри келиши керак.

Бугунги хаётимиз янгидан-янги техника, турли гаджетлар, «аклли» механизмлар, ишлаб чикаришдаги роботлар билан бойиб, халкнинг фаровонлик даражаси кундан-кунга усиб бормокда. Гуёки фаровон хаёт учун керакли барча нарса мухайёдек куринади.

Дунё янгиликларини кузатсак, хар куни унинг турли нукталарида яратилаётган янги-ликлар, кашфиётлардан хабардор булиб бор-мокдамиз. Демак, укитувчи хам бу жараёндан четда колиб кетмаслиги учун укувчиларида кашфиётчиликка иштиёк уЙFотиши керак. Бунинг учун, аввало, мавзу танланади. Шу мавзуда хал килинмаган соха аникланади. Шу масалани хал килиш максад килиб олинади.

Укитувчининг узи хам факат дарсликка михланиб колмасдан, узи хам мантикий эртак-топишмоклар, топишмок-машклар тузгани маъкул, деб уйлаймиз. Укитувчининг бунга лаёкати етарли. Уч хил усул оркали бир суз билан уч суз тузиш мумкин. Масалан: ха (...) оит, нак (...) ик, муй (...) пир.

Шунга ухшаш машкларни тузиш максадга мувофик, деб уйлаймиз. Укитувчи мавзуга оид шундай машклардан уртача унта туза олиши мумкин. Кимдир «Кашфиёт» килиш шунчалик осон иш эканми?» дейиши хам мумкин. Албатта, осон эмас. Хеч булмаганда туртта машк тузиб куришни маслахат берамиз. Бу машклардан биттасини тузиш учун хафталаб уриниш мумкин. Уларни тузиш учун мажбурий равишда жуда куп укиб, изланишга туFри келади. Агар укитувчи уз укувчилари билан хамкорликда шундай машкларнинг янги куринишларидан камида 10 та тузган куни «кашфиёт» учун акллари етарлича чархлан-ганлигини билиб оладилар.

«Кашфиёт» факат янгича механизм ёки тех-нологияларни кашф килиш, дегани эмас. Бизнинг холатда янги матнларни тузиш шартла-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 6

рини ишлаб чикиш, унинг бир неча ечимла-рини хисобга олиш тушунилади. Укитувчи уз кашфиётларини математика, педагогика, спорт, тиббиёт, тил, адабиёт ва бошка сохаларга боFлаши мумкин.

Укитувчи уз кашфиётларини «вокеликни бир соха майдонидан бошка соха майдонига кучирса, нима булади?» деган муаммо асо-сида ишлаб чикса хам яхши натижа беради.

Театрда «Кирол ролини саройдаги муло-зимлар уйнайди» (Короля играет свита) деган ибора бор. Яъни сахнада шох тахтда утираверади, саройдаги мулозимлар унга шундай эхтиром ва тавозеъ билан муомала киладиларки, шохнинг кудрати шу муносабат-ларда яккол намоён булади.

Шу тушунчани футбол майдонига кучирсак нима булади? Айтайлик, ракиб хужум килаяпти. Химоячимиз тупни эгаллаб олди. Шу жойда бизнинг хамма уйинчиларимиз шох мулозимлари ролини бажаришлари учун бар-часи хужумга ташланиши керак. Шунда химоячи туп билан ракибнинг жарима майдо-нигача бемалол етиб боради. Чунки ракиб уйинчилари бизнинг олдинга интилган уйинчаларни куриклаш билан банд булади.

Энди худди шу иборани бир идорага кучирсак. Булим бошлиFи уз булимига кариндошини ёки рахбарлар таклиф этган одамни эмас, балки уз ишининг усталарини ишга олса, узини худди киролдек хис килади. Бу ходим-лар уз ишини жой-жойида килади ва рах-барига ортикча муаммолар келтириб чикар-майди.

Топишмокли эртак ва машклар укувчилар-нинг диккат-эътиборини бадиий матнлардаги хар бир сузга алохида каратишга, шеърият-нинг энг нозик жихатлари - вазни, бахоси, кадрига эга эканлигини англашга, оFзаки ва ёзма нуткларда учрайдиган хато ва камчилик-ларни бартараф этиш билан бир каторда уларнинг олдини олиш ёки тузатишга хам имкон беради. Натижада укувчидаги соддалик ижодкорликка уз урнини бушатиб беради.

Укувчи устози билан биргаликда машк-ларни тузиш ва ечишга киришар экан, аклини пешлайди, секин-аста узини синаш учун шундай машкларни мустакил тузишга харакат килиб куради, китобларни укийди, улардан

машкларнинг жавобини кидиради, билмаган нарсаларини сураб-суриштиришга интилади ва, энг асосийси, маълум бир ютукларни кулга кирита бошлайди. Айнан шу холат унда биз орзу килган «ижод, кашфиётчилик завки»ни уЙFотади. Биз, катталар болаларда шаклланган «ижод, кашфиётчилик завкини» хушёрлик ва тезкорлик билан пайкашимиз ва такомиллаш-тиришимиз лозим булади.

Бизнинг мумтоз адабиётимизда хам икки сатрли шеърлар мавжуд булиб, улар фард деб аталади. Шу сабабли, биз бу масалани шеъ-рият мавзусидан топишмок мавзусига кучир-дик. Масалан:

Бир цайвоннинг боласи, тутиб олиб бойланса.

У нимадир? Атрофида онаси гир айланса.

Бундай шеър-топишмокларни маълум бир шартлар асосида яратиш мумкин. Биз кашфиёт килишнинг факат бир йуналишини курсатдик, холос.

Эртаклардаги мантикий-психологик асос ва далиллар болаларни уз оFушига сехр ёрдамида акл-идрокдан кура хаяжон билан оFдиришга йуналтирилганлигига амин буламиз. Эртаклар укувчининг хиссий-рухий холатидан келиб чикиб фикрлашини таъминлайди. Лекин шундай эртаклар хам борки, укувчи ушбу эртак-ларни укиб чикиш билан бирга, уларни узи билган бошка эртакларга таккослайди, тахлил килади, изохлайди, унда яширинган топишмок жавобини топади.

Барчамиз болаликдан эртак тинглаб улFай-ганмиз. Эртакларнинг сехрли олами мурFак калбимизда адабиёт аталмиш сирли оламга дастлабки кизикишни уЙFотгани аник. Халки-мизда «Эртаклар яхшилика етаклар» деган ибора ишлатилади. Хакикатдан хам барча эртакларда яхшилик ёмонлик устидан албатта Fалаба козонади. Жасорат, халоллик, мех-натсеварлик, мехр-окибат, инсонпарварлик, табиатга мехр ва албатта соф инсоний мухаб-бат каби яхши фазилатли эртак кахрамонлари алал-окибат барча кийинчиликларни енгиб утиб, уз мурод-максадларига етадилар. Карокчи, ялмоFиз кампир, ёвуз дев ва бошка кора кучларнинг барча кирдикорларини енгиб утган эртак кахрамонлари укувчиларда

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 6

узларига мехр уЙFотади, укувчиларни хам шундай кахрамон булишга ундайди.

Лекин аксарият эртакларда кахрамонлар-нинг ёвуз кучлар устидан Fалаба козонишла-рига сехргар чол ёки кампир, фаришта, олтин балик, пакана одамчалар кабилар билан бирга жонсиз сехрли калпокча, таёкча, тукмок, шам-чирок, гилам, олма ва бошкалар хам уз сехр-лари билан ёрдам беради.

Агар укитувчи яратган эртак кахрамонлари турли хил мушкул вазиятлардан мустакил, уз кучи ва акли ёрдамида чикиб кета оладиган тадбиркор, мард ва зукко булсалар хамда эртаклар одатий эртаклар каби якун топмай, унинг ичида топишмок яширинган булса айни муддао булади. Чунки эртакларнинг бундай йусинда ёзилишининг бир сабаби бор. Бундай эртакларда кахрамонга мураккаб вазиятлардан чикиш йуллари курсатилмайди, чунки укувчи эртакни шунчаки укиб, кахрамоннинг топкирлигига койил колади, холос. Топиш-мокли эртаклар хажм жихатдан киска, уни укиган укувчи узини эртак кахрамони урнига куяди ва унда тасвирланган вокеа-ходи-саларни хисобга олиб, мушкул вазиятдан чикиш йулини узи топади. Масалан:

«Бечоранинг айби нима эди?»

Бир бор экан, бир йук экан. Бир подшох булган экан. У ов килишни хуш курар экан. Бахор ойларининг бирида, якшанба куни овга чикишини эълон килибди. Мулозимларига ов тараддудини куришни буюрибди. Мулозимлар овга доир барча тайёргарликни курибдилар. Якшанба куни сахарлаб овга йул олган подшохнинг йулига хазина коровули чикиб, кул ковуштириб, таъзим килган холда подшохга шундай дебди:

- Эй олампанох, мен осий банданинг бир кошик конидан кечинг. Бугун бехосият бир туш курдим. Унда ов пайтида бир шер хамла килиб, сизга жарохат етказди. Менинг тушим унгидан келиб бирон кор-хол булмаслиги учун овга бормаслигингизни илтимос киламан.

Подшохнинг уша куни овга борган-борма-ганлиги биз учун мухим эмас.

Подшох жаллодларни чакириб, тушини айтиб келган кишини юз дарра уришга фар-мон берибди. Подшох бу кишига адолатли

жазо бергани аник. Унинг айби нима эканли-гини топинг.

Бизнингча, бундай топишмокли эртак ва машклар фарзандларимизда топкир булишга интилиш, курашувчанлик, тиришкоклик, вази-ятни танкидий тахлил кила олиш каби ноёб хислатларнинг шаклланишига ёрдам беради.

Топишмокли эртак ва машклар устида ишлашда белгиланган коидалар асосида «Аклий хужум», «Пинборд» усулларидан фой-даланиш кул келади. Негаки бизнинг олди-мизга куйган асосий максадимиз укувчилар-нинг ижодий ва ностандарт фикрлашини ривожлантиришдир.

«Ацлий ^ужум» - универсал метод. Укувчи тадкикотчилик - янги муаммони ечиш, укув жараёни - материални тезкорликда узлаш-тириш хамда ривожлантириш - узини мустакил бошкариш, фаол фикрлаш имкониятла-рини кулга киритади1.

Бунинг учун укувчилар олдига муаммо куйилади. Хамма биргаликда муаммо ечи-мини топиш учун мунозарага киришади. Мунозара пайтида уларга эркинлик берилади, мияга нима келса, айтиш имконияти ярати-лади. Бу усул оркали укувчилар антика, фан-тастик Fояларни яратишлари хам мумкин. Fояларнинг куплиги яхшилик аломати. Улар-нинг кайсидир бири муаммо ечими булиб чикади. Нима учун «аклий хужум» методи тав-сия этилмокда? Чунки эртак ва машклар укувчиларни кийин вазиятга олиб киради. Метод эса уларни кийин вазиятдан кутулиш чораларини кидиришга ундайди, гурухда ишлаётган укувчиларнинг бир хил фикрлаш-ларига йул куйилмайди, албатта, улар хам-корликда ишлайдилар. Улар бир-бирларининг фикрларини эшитади, куллаб-кувватлашади, хамкорлик кайфияти вужудга келади.

«Пинборд» усули - амалий усул. У оркали укувчиларнинг мулокотга кириша олиш, муно-зарада иштирок этиш маданияти шаклланади, фикр-мулохазаларини мантикий ва изчил ёзма баён килиш техникаси ривожланади, яъни укувчи урганади ва тарбияланади.

Укувчиларнинг хиссий ва интеллектуал (аклий) эхтиёжларини туFри ва баркарор

1 Сайидахмедов Н. Янги педагогик технологиялар. - Т.: «Молия», 2003. -95-6.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 6

кондиришга масъул эканлигимизни хеч качон унутмаслигимиз керак. Акс холда биз - катта-лар жамият тараккиётига тускинлик килувчи-лардан булиб коламиз.

Болалар - бизнинг келажагимиз. Бу шун-чаки оддий ибора эмас. Унинг мазмуни доно халкимиз томонидан аллакачонлар куйидаги маколида акс этиб булган: «Катта арава каерга

борса, кичиги хам уша ерга боради». Демак, биз катталар таълим-тарбия борасида ута хушёр, баркарор тафаккурга эга булишимиз даркор. Хамма нарса ниятга боFлик. Хар бир суз, хатти-харакат - ният. Биз хушёрлик билан доимо болаларимиз киёфаси ва уларнинг нигохидан фикрларни теран акл билан англаб олишимиз даркор.

Адабиётлар руйхати:

1. Ишмухамедов Р.Ж., Юлдашев М. Таълим ва тарбияда инновацион педагогик тех-нологиялар. - Т.: «Нихол», 2016.

2. Махмудов Н. Тилнинг мукаммал тадкикий йулларини излаб... // «Узбек тили ва адабиёти», 2012, 5-сон.

3. Сайидахмедов Н. Янги педагогик технологиялар. - Т.: «Молия», 2003.

4. Ангеловский К. Учителя и инновации. Книга для учителя. / Перевод с македонского В.П.Диденко. - М.: «Просвещение», 1991.

5. Дайана Халперн. Психология критического мышления. - СПб: «Питер», 2000.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 6

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.