Научная статья на тему 'ЎҚУВЧИЛАРНИ ТАРБИЯЛАШНИ ҲАМКОРЛИК АСОСИДА ТАШКИЛ ЭТИШ'

ЎҚУВЧИЛАРНИ ТАРБИЯЛАШНИ ҲАМКОРЛИК АСОСИДА ТАШКИЛ ЭТИШ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
20
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ҲАМКОРЛИК ПЕДАГОГИКАСИ / ТАРБИЯЛАШНИНГ МЕХАНИЗМЛАРИ / ҲАМКОРЛИК / ТАРБИЯ ИШЛАРИ / ТАЪЛИМ-ТАРБИЯ АМАЛИЁТИ / МАЪНАВИЙ-АХЛОқИЙ ТАРБИЯ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Сайдалиев Э.И.

Ҳамкорлик педагогикаси асосида таълим-тарбия амалиётини ривожлантириш, педагогик ҳамкорлик асосида тарбиялашнинг механизмларини такомиллаштириш, тарбиялашни ҳамкорлик асосида ташкил этиш, педагогик ҳамкорлик муносабатларининг муҳим шаклларини амалга оширишнинг аҳамияти ёритилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ORGANIZING STUDENT EDUCATION ON THE BASIS OF COOPERATION

Development of educational practice based on cooperative pedagogy, improvement of mechanisms of education based on pedagogical cooperation, organization of education on the basis of cooperation, importance of implementation of important forms of pedagogical cooperative relations is highlighted

Текст научной работы на тему «ЎҚУВЧИЛАРНИ ТАРБИЯЛАШНИ ҲАМКОРЛИК АСОСИДА ТАШКИЛ ЭТИШ»

Сайдалиев Э.И.

ЧДПУ ва А.А.Кулешов номидаги МДУ нинг КТД буйича 1-босцич магистранти

УЦУВЧИЛАРНИ ТАРБИЯЛАШНИ ХДМКОРЛИК АСОСИДА

ТАШКИЛ ЭТИШ

Аннотация: уамкорлик педагогикаси асосида таълим-тарбия амалиётини ривожлантириш, педагогик уамкорлик асосида тарбиялашнинг механизмларини такомиллаштириш, тарбиялашни уамкорлик асосида ташкил этиш, педагогик уамкорлик муносабатларининг мууим шаклларини амалга оширишнинг ауамияти ёритилган

Калит сузлар: уамкорлик педагогикаси, тарбиялашнинг механизмлари, уамкорлик, тарбия ишлари, таълим-тарбия амалиёти, маънавий-ахлоций тарбия.

Saydaliev E.I.

1st stage graduate student MSU on QTD ChDPU and named after A.A. Kuleshov

ORGANIZING STUDENT EDUCATION ON THE BASIS OF

COOPERATION

Annotation: development of educational practice based on cooperative pedagogy, improvement of mechanisms of education based on pedagogical cooperation, organization of education on the basis of cooperation, importance of implementation of important forms of pedagogical cooperative relations is highlighted

Key words: cooperative pedagogy, mechanisms of education, cooperation, educational work, educational practice, spiritual and moral education.

Сунгги даврда узбек олимларидан Ш.А.Абдуллаева, З.Э.Азимова, Р.Мусурманов, Р.Н.Исмайловаларнинг изланишларида укувчиларнинг тарбияланганлик даражалари хдмда тарбиявий ишларни диагностика килиш билан боFлик хусусиятлари таджик этилган.

Д.М.Анварова, З.Д.Бойтемирова, Х.Ж.Худайкулов, Э.Юсупов, Т.З.Салиеваларнинг докторлик ва номзодлик диссертацияларида маънавий-ахлокий тарбия ишларини такомиллаштириш, ёшлар маънавиятини ривожлантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари урганилган. К,.К,.Инаков, Н.Дилова, О.Р.Жамолдинова каби узбек олимлари

тадкикотларида хамкорлик педагогикаси, тарбиялашни хамкорлик асосида ташкил этиш ва махалла хамжамияти таъсирида тизимли шакллантириш масалалари уз аксини топган [2,3]

Мустакил давлатлар Хдмдустлиги (МДХ,) мамлакатлари олимларидан Г.Г.Азгалдов, Э.П.Райхман, М.А.Викулина, М.И.Бекоева,

B.Н.Фомин, Н.В.Культашева, В.Белов, И.Г.Салова, О.Ю.Кожурова, Н.А.Гришанова, М.В.Миронова, С.Меркулова, М.Н.Недветская, М.Г.Раджабов, Б.Качаловларнинг тадкикотларида таълим жараёнларини бахолаш, таълим-тарбия сифатида оила ва мактаб хамкорлик тизимининг зарурияти, тарбияда ижтимоий шерикликни шакллантириш механизмлари хамда сифат муаммоси турли даражада ёритилган [1].

Хорижлик олимлардан Fatimah Al Nasser (Буюк Британия), Мооре Женнифер, Riley Michael W. (University of South Florida), Смит Тодд Г. (Миссури), Елкинс Чристине (Калифорния), Manuel N. Ponce (Америка),

C.Нишикава (Япония), Т.Соопер (Австралия) ларнинг илмий ишларида шахс тарбиясининг мухим хусусиятлари, маданиятлараро бахолаш, маънавий-ахлокий тарбия ва унга таъсир этувчи омиллар, тарбия ишларини бахолаш масалаларининг назарий-методологик жихатлари урганилган [5,6].

Х,озирда, ёшларимизнинг баркарор хаёти учун янгича "тарбия" усул ва шаклларини яратиш кучли ижтимоий заруриат сифатида давлат сиёсати даражасига кутарилган асосий масалалардан хисобланади.

Педагогиканинг кайси сохаси булишидан катъи назар, уларнинг кандай самара бераётганлиги, натижадорлиги доимий тарзда окилона бахолаб борилмаса, таълим-тарбия амалиётини ривожлантириб булмайди.

Чунки оила, мактаб ва махалла, жамоатчилик ташкилотлари хамкорлиги асосида маънавий-ахлокий сохада амалга оширилган ишларнинг сифат даражаси укувчи-ёшларнинг тарбияланганлик даражалари кай даражада юкори эканлиги билан кийматлидир.

Педагогик хамкорлик асосида тарбиялашнинг механизмларини такомиллаштириш хамда маънавий тарбия ишининг самарадорлигини бахолаш - умумий урта таълим муассасаларида маънавий-ахлокий тарбия муаммоларини самарали хал этишнинг мухим шарти хисобланади.

Жамият маънавий-ахлокий мухитини такомиллаштиришда асосий таянч омиллар сифатида педагогик хамкорлик муносабатларининг мухим шакллари:

укитувчи -укувчи — ота-она, жамоатчилик ташкилотлари -укувчи — укитувчи, таълим муассасалари — укувчи - махалла органлари, махалла органлари - укувчи - ота-оналар каби фаолиятнинг муштараклигини бахолаш оркали укувчилар тарбиясини таъминлашда мазкур парадигмаларнинг маънавий хамкорлигини таъминлашни ташкил килиш мухим амалиёт саналади.

Таълим-тарбиянинг ташкилий-методик тамойилларидан бири бу -педагогик хамкорликдир. Яъни оила, мактаб ва махалла, жамоатчилик ташкилотлари хамкорлигида ёшларни маънавий-ахлокий тарбиялашнинг долзарб миллий параметрлари уз ичига халкимизнинг узок асрлар давомида шаклланиб келаётган кадриятларини чукур сингдириш, ватаннинг шаъни ва обрусини кузлаб, юксак марралар сари интилувчи муносиб фарзанд булиши учун хамкорлик дастурлари асосида иш олиб бориш мухим.

Хдмкорлик тарбиявий ишлар дастурлари ёшларни инсонпарварлик, ватанпарварлик, мехнатсеварлик тамойиллари асосида юксак одамийлик ва фукаролик бурчига садокатлилик рухида тарбиялаш, мустакил фикрига эга, тафаккури озод эркин шахсни замонавий дунёкараш, миллий ва умуминсоний кадриятларга ворис була олувчи, кучли фукаролик жамиятини барпо этишга кодир комил инсонларни камол топтириш FOяларини камраб олиши зарур.

Адабиётлар:

1. Абдуллаева Г.А. Маънавий-ахлокий тарбия ва унинг ижтимоий-педагогик тахлили // Таълим тизимида ижтимоий-гуманитар фанлар. Илмий-назарий ва методик журнал, 2022. -№2 - Б.108-113 (13.00.01; 2021.)

2. Abdullayeva G.A. Quality of educational work in the general secondary education system as a problem // "Экономика и социум" Электронное научно-практическое периодическое издание, 2021. - №11 (90) -управления и социально-экономического развития http://www.iupr.ru

3. Abdullayeva G.A. Spiritual and moral criteria of student education // ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 2021. Impa Factor: SJIF 2021= 7.492: Hindiston. pp. 38-42

4. Ernazarova G.O. Ways to improve the aesthetic ability of future teachers/ Journal NX a multidisciplinary Peer Reviewed Journal (ISSN: 2581-4230) April, 15ph, 2021.page № 619-623

5. Ernazarova G.O. Features of introduction of innovative activity of educational institution/ Science and education Journal (ARES), (ISSN 21-81) volume2, special issue 1, 2021 may, page №322-328

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.