Научная статья на тему 'Ўқувчилар иқтидорини рўёбга чиқаришда мактаб «Кичик академия»си миллий таълим ташаббуси сифатида'

Ўқувчилар иқтидорини рўёбга чиқаришда мактаб «Кичик академия»си миллий таълим ташаббуси сифатида Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
682
138
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
миллий таълим ташаббуси / инновацион ғоялар / мактаб «Кичик академия»си / ёш илмий тадқиқотчи / илмий-ижодий фаолият / иқтидорли ўқувчи / национальная образовательная инициатива / инновационные идеи / школа «Малая академия» / юный научный исследователь / научно-творческая деятельность / одарённый ученик

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Абдуллаева Малика Махмуджановна

Мақолада иқтидорли ўқувчиларнинг иқтидорини эрта аниқлаб, уларнинг иқтидорини рўёбга чиқаришдек масъулиятли вазифани ҳал этиш учун тақдим этилаётган янги инновацион ғоя, миллий таълим ташаббуси бўлган мактаб «Кичик академия»сининг иқтидорли ўқувчиларни қўллаб-қувватлашдаги фаолияти ҳақида сўз боради.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ШКОЛА «МАЛАЯ АКАДЕМИЯ» В КАЧЕСТВЕ ИНИЦИАТИВЫ НАЦИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ ПО ВЫЯВЛЕНИЮ ОДАРЕННОСТИ УЧЕНИКОВ

В статье рассматриваются вопросы развития потенциала, творческой деятельности и индивидуальных навыков учащихся. Также в статье приводится предложенная автором инновационная идея школы «Малая академия», направленная на поддержку деятельности одаренных учеников.

Текст научной работы на тему «Ўқувчилар иқтидорини рўёбга чиқаришда мактаб «Кичик академия»си миллий таълим ташаббуси сифатида»

Абдуллаева Малика Махмуджановна,

Тошкент шах,ар Сергели тумани 300-сонли давлат ихтисослаштирилган умумтаълим мактабининг ук,ув ишлари буйича директор уринбосари

УКУВЧИЛАР ИЦИДОРИНИ РУЁБГА ЧИКАРИШДА МАКТАБ «КИЧИК АКАДЕМИЯ»СИ МИЛЛИЙ ТАЪЛИМ ТАШАББУСИ СИФАТИДА

УДК: 373

АБДУЛЛАЕВА М.М. УЦУВЧИЛАР ИЦТИДОРИНИ РУЁБГА ЧИЦАРИШДА МАКТАБ «КИЧИК АКАДЕМИЯ»СИ МИЛЛИЙ ТАЪЛИМ ТАШАББУСИ СИФАТИДА

Мак,олада ик,тидорли укувчиларнинг ик,тидорини эрта аник,лаб, уларнинг ик,тидорини руёбга чик,аришдек масъулиятли вазифани х,ал этиш учун такдим этилаётган янги инновацион Fоя, миллий таълим ташаббуси булган мактаб «Кичик академия»сининг ик,тидорли укувчиларни к,уллаб-к,увватлашдаги фаолияти х,ак,ида суз боради.

Таянч суз ва тушунчалар: миллий таълим ташаббуси, инновацион Fоялар, мактаб «Кичик академия»си, ёш илмий тадк,ик,отчи, илмий-ижодий фаолият, ик,тидорли укувчи.

АБДУЛЛАЕВА М.М. ШКОЛА «МАЛАЯ АКАДЕМИЯ» В КАЧЕСТВЕ ИНИЦИАТИВЫ НАЦИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ ПО ВЫЯВЛЕНИЮ ОДАРЕННОСТИ УЧЕНИКОВ

В статье рассматриваются вопросы развития потенциала, творческой деятельности и индивидуальных навыков учащихся. Также в статье приводится предложенная автором инновационная идея школы «Малая академия», направленная на поддержку деятельности одаренных учеников.

Ключевые слова и понятия: национальная образовательная инициатива, инновационные идеи, школа «Малая академия», юный научный исследователь, научно-творческая деятельность, одарённый ученик.

ABDULLAYEVA М.М. THE SCHOOLS' « MICRO ACADEMY» AS WAY OF TALENTED PUPILS IDENTIFICATION AT THE NATIONAL EDUCATIONAL INSTITUTION

The article deals with the new innovative idea regarding the realization of the young talents as well as the initiative of the «Micro Academy» under the National Education, to identification and support talented pupils' potential of their talents.

Keywords: national education initiatives, innovative ideas, school «Micro Academy», young researcher, scientific and creative activity, talented pupil.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 3(76)

%ар бир бола ицтидор эгаси булиб тутилиши сабаб мазкур ицтидорни юзага чицариш фацат алоцида шахс учун эмас, балки жамият ва унинг тарацциёти учун зарурлигини англа-тади.

Малакали педагогларга куйиладиган асосий талаблардан бири иктидорли укувчиларни аниклаш, иктидорни керакли йуналишда ривожлантириш учун ижодий ёндашиш ва уни юзага чикариш учун зарур шарт-шароитни яратиш, укувчилар рухиятини тушуна олиш ва малакали ёрдам бера олишдан иборат. Иктидор - инсон психикасининг бутун умр давомида тизимли ривожланувчи сифати булиб, инсоннинг бошка одамларга нисбатан бир ёки бир неча сохада юкори натижаларга эришиш имконига эга эканлиги билан белгила-нади. 1-жадвалда «Иктидор» тушунчасига оид катор таърифлар берилган.

Ушбу таърифлардан келиб чиккан холда, иктидорли болалар бошка болалардан куйи-даги белгилари билан ажралиб турадилар:

- кизикувчанлиги;

- доимо турли саволларга жавоб ахтариш-лиги;

- нутки, тафаккури, хотирасининг тез ривожланиши;

- эрта ёшданок мусика, расм чизиш, китоб укиш, математикага кизикиши;

- юкори даражадаги билиш фаоллиги ва укув фаолияти;

- масалаларнинг ечимини топишда мак-садга интилувчанлик ва оригиналлик;

- тафаккурнинг унумдорлилиги1.

Иктидорли болалар билан ишлашда психо-

логлар томонидан иктидорнинг тузилишини белгилайдиган куйидаги асосий омилларни билишлари лозимлиги таъкидланилган:

- умумий интеллектуал ёки аклий коби-лиятларнинг юкори даражаси;

- билиш мотивининг доминантлиги - бошка мотив турларидан устунлиги;

- янги предметлар, вазифалар, вокеа-ходисаларга дуч келганда, муаммонинг куйи-лиши ва ечимини топишда ижодий фаоллик-нинг намоён булиши2.

1 Иктидор хакида тушунча. Электрон ресурс: Ь|Нр://Акг. uz/blog/Fikr_maktabgacha_talim/9390.html.

2 Уша манба.

Бунда иктидор билан боFлик хусусиятларни аниклаштириш такозо этилади (2-жадвалга каранг).

Таълим-тарбия жараёнида укитувчининг инновацион фаолияти уз ичига янгиликни тахлил килиш ва унга бах,о бериш, келгусидаги харакатларнинг максади ва концепциясини шакллантиришни уз ичига олади. Укитувчи-ларнинг касбий имкониятлари, янгилик кири-тиш ташаббускорлари ва иштирокчиларининг инновацион фаолиятлари хусусиятлари билан белгиланади.

Инновацион фаолиятни ташкил этишда иктидорли укувчиларни билим олиш фаолияти ва уни бошкариш алохида ахамиятга эга.

Укувчиларнинг фанга булган кизикишлари, билим самарадорлигини ошириш, хозирги замон фан ва техникасини урганишга булган интилишларини кучайтириш, уларни ижодкор-ликка ундаш, назарий билимларини амалиётда куллаш малакасини хосил килишда инновацион Fояларни укитиш жараёнига татбик этиш мухимдир. Бунда мактаб «Кичик академия»сини ташкил этиш лозимдир. Мактаб «Кичик акаде-мия»сида:

- иктидорли укувчиларни илмий ва ижодий ишларни яратишга ургатиш;

- укувчиларда ижодий изланишларга инти-лишни уЙFотиш ва илмий-методик иш куник-маларини хосил килиш;

- кичик ихтиролар яратиш буйича иктидорли укувчиларнинг куникма ва малакала-рини шакллантириш;

- иктидорли, кобилиятли ёшларни кизикишлари буйича касб танлашга кумаклашиш ва олий укув юртларига киришларига жалб этиш;

- олий укув юртлари билан хамкорликда касбга йуналтириш ишларининг самарадорли-гини ошириш;

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 3(76)

2-жадвал. Иктидор билан боглик, хусусиятлар.

44 МАКТАБ ТАЪЛИМИ / ШКОЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ ч____

1-жадвал. «Иктидор» тушунчасига оид к,атор таърифлар.

№ Иктидор тушунчасига таърифлар Психологик лугатларда иктидор тушунчаси

1. Аклий салохият ёки интеллект, билим олишга булган к,изик,иш ва салохият, узига булган ишончнинг юкориси Фаолиятнинг муваффакиятли амалга оширилишини таъминлайдиган кобилиятларнинг узига хос уЙFунлашуви

2. Интеллектуал имкониятлар ва талабчанлик мажмуи Инсоннинг имкониятлари доираси, фаолиятлари даражаси ва узига хослигини белгилайдиган умумий кобилиятлар

3. Инсоннинг сифат жихатдан янги поFонага кутарилиши ва унинг узига хос фаолиятини таъминловчи умумий хусусият Аклий потенциал, таълим олиш кобилияти ва билиш имкониятларининг бир бутун индивидуал характеристикаси

4. Инсон фаолиятини юкори даражаларга олиб чикувчи ички имкониятлар мажмуи1 Иктидор - табиат томонидан инъом этилган кобилиятлар, кобилиятлар табиий асосларининг узига хослиги ва уларнинг намоён булиши даражалари

5. истеъдодлилик, фаолиятда юкори натижаларга эришиш учун ички имконият ва шароитларнинг мавжудлиги2

№ Иктидор билан боFлик хусусиятлар Иктидор билан боFлик хусусиятларнинг мазмуни

1. Иктидор турлари o бадиий иктидор; o умумий интеллектуал иктидор; o етакчилик иктидори; o амалий иктидор

2. Иктидор белгилари o маълум бир фаолият турига булган кизикишнинг баркарорлиги; o кам харакат натижасида юкори курсаткичларга эришиш; o муаммоларга узгача ёндашиш ва уларни хал кила олиш

3. Умумий аклий иктидор турлари o салохият; o иктидор; o билим олишга эхтиёжнинг юкорилиги; o ноанъанавийлик

4. Иктидорни ривожлантириш йуллари o дарсларда ижодий фикрлашни ривожлантириш; o дарсдан ташкари вактда ижодий фаолиятнинг ривожланиши; o таълим муассасасидан ташкари вактда ижодий фаолиятнинг ривожланиши; o кушимча машFулотларда ижодий фаолиятнинг ривожланиши

5. Иктидорли укувчилар билан ишлаш шартлари o доимий равишда уларнинг билишга булган кизикишларини йуналтириш; o билиш жараёнига ижодий тус бериш3

- укувчиларда онгли равишда булажак касбни мустакил танлашлари куникмасини хосил килиш;

- фан, техника, адабиёт, санъат ва спорт сохасида эришилган ютукларни оммалашти-риш.

Узбекистон Республикасининг «Таълим туFрисида»ги Конуни ва Кадрлар тайёрлаш миллий дастури талабаларида хам иктидорли

1 Шермуратов А. Иктидорли укувчилар билан ишлаш-даги муаммолар ва уларнинг ечимлари. Электрон ресурс: http://tma.uz/wp/wp-content/uploads/2016/01/ SHermuratov-A.pdf

2 Иктидор хакида тушунча. Электрон ресурс: http://fikr. uz/blog/Fikr_maktabgacha_talim/9390.html

3 Шермуратов А. Иктидорли укувчилар билан ишлаш-даги муаммолар ва уларнинг ечимлари. Электрон

ресурс: http://tma.uz/wp/wp-content/uploads/2016/01/ SHermuratov-A.pdf

укувчиларни излаш, аниклаш тартиби хамда улар билан максадли ишлашнинг шакл ва услублари белгилаб берилган. Шу уринда «Иктидорли ёшлар кимлар?» деган савол пайдо булади.

«Иктидор» арабча «кодир булмок», «кила олмок», шахснинг ижодий хусусияти ва аклий фаолиятини англатадиган тушунча4 [4], шунинг-дек, иктидорли ёшлар максадга интилиш, катъиятлилик ва мехнатсеварлик каби фази-латлари хамда ижодий фаолият билан шуFулланиш истагининг кучлилиги билан ажра-либ турадилар. Иктидорли укувчиларни излаш, аниклаш ва тарбиялашнинг асосий максади республиканинг илмий ва ижодий салохиятини ривожлантирувчи интеллектуал салохияти бор

4 Узбек тилининг изохли луFати, 2 жилд. - Т.: Узбекистон миллий энциклопедияси, 2006. -264-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 3(76)

ёшларни тайёрлаш, ёрдам бериш, истеъдод сохибларига билимнинг тегишли сохалари ва фаннинг аник, йуналишлари буйича уз табиий кобилиятларини намоён этиш ва ривожланти-риш, улардаги ноёб истеъдодни руёбга чика-риш учун имкониятлар яратишдан иборатдир. Бир суз билан айтганда, таълим муассасала-рида укувчилар шахсининг ривожланиши, уларнинг кизикишлари, иктидорларига мус-такил билим олишлари ва ижодий мехнат килишларига шарт-шароит яратиш лозим. Шунинг учун хам давлат истеъдодли ёшларни алохида куллаб-кувватлайди. Таълим муасса-саларининг иктидорли укувчилари махсус психологик ва педагогик тест утказиш оркали аникланади. Бундай укувчиларни максадли хаётга куллашда таълим муассасларининг вази-фалари куйидагилардан иборатдир:

- иктидорли укувчиларнинг интеллектуал салохиятини чукур билим олиш ва коби-лиятлиларни ривожлантиришга алохида эъти-бор каратиш;

- малакали укитувчиларни иктидорли укувчилар билан индивидуал (якка тартибда) ишлашга сафарбар килиш;

- илм-фан тараккиётининг устувор йуналишлари буйича илмий жамият ишларига иктидорли укувчиларни кенг жалб этиш;

- иктидорли укувчилар билан ишлашда мактабда иктидорли укувчилар банки ва уларни доимий ташхислаш мониторингини шакллантириш;

- улар билан ишлашнинг илFор педагогик технологияларини аниклаш;

- олий укув юртлари, урта-махсус касб-хунар таълимининг етук мутахассис олимлари билан хамкорлик килиш.

Умумий урта таълим мактаблари иктидорли укувчиларини аниклаш укишнинг дастлабки кунларидан ва касбга йуналтириш ишларини олиб бориш жараёнида амалга оширилади. Таълим муассасаларида иктидорли укувчиларнинг интеллектуал салохиятини мунтазам равишда аниклаб бориш, иктидорли укувчиларнинг мойиллигига караб уларни максадли тайёрланишини уюштиришда мактаб «Кичик академияси»ни ташкил этиш Тошкент шахар Сергели тумани 300-сонли давлат ихтисослаш-тирилган умумтаълим мактабининг давлат ихтисослаштирилган мактабида биз олиб бор-ган тажриба-синов жараёнида узининг ижобий

самарасини бериб, уз исботини топди. Уларда иктидорли укувчиларни илмий маколалар ёзишга ургатиш хамда уларнинг илмий ишлари ва илмий ишланмаларини тайёрлашда кумак-лашиш, иктидорли укувчиларни илм ва фан арбоблари, ишлаб чикариш корхоналарининг рахбарлари, йирик мутахассислар билан учра-шувларига кумаклашиш, замонавий ахборот тизимида фойдаланишга шарт-шароитлар яратиш каби ишларга алохида эътибор каратилади. Мактаб «Кичик академия»сининг асосий максади укувчиларнинг ичидан энг иктидорли ва кобилиятли укувчиларни танлаб олиш, уларни илмий-методик хамда касбга йуналти-рувчи ишлар, билимлар беллашуви, олимпиа-даларга тайёрлаш билан бирга улардаги мав-жуд индивидуал кобилиятларни у ёки бу ривожлантиришга каратилади.

Президентимиз таъкидлаганидек, «Фарзанд-ларимизнинг кобилиятини руёбга чикаришга болаликдан эътибор бериб, уларнинг камолоти учун барча имкониятларимизни сафарбар этсак, юртимиздан яна куплаб Берунийлар, Ибн Синолар, Улугбеклар етишиб чикади. Мен бунга ишонаман»1. Ота-боболаримиз жамияти-мизнинг негизини ташкил этадиган кашфиёт-лар яратган. Шундай экан, бугунги кун авлод-ларига халкимизнинг фаровонлиги, юрт равнакига хизмат киладиган кашфиётлар, илмий тадкикотлар яратиш учун имкониятлар яратишимиз керак. Укувчиларда илмий тадкикотлар, кашфиётлар яратиш куникма ва малакаларини мактаб ёшидан шакллантири-шимиз лозим. Шу максадда биз мактаб «Кичик академия»сини ташкил этдик.

Миллий таълим ташаббуси булган мактаб «Кичик академия»си иктидорли, кобилиятли укувчиларнинг ихтиёрий ижодий уюшмаси булиб, у 2005 йилда ташкил этилган. Хозирги кунда 892 нафар укувчи камраб олинган (1-расм).

«Кичик академия» ишини ривожлантириш учун уларга методик, ташкилий кумак бериш учун олий укув юртларида илмий-методик

1 Узбекистан Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Узбекистан Республикаси Конституцияси кабул килин-ганининг 26 йиллигига баFишланган тантанали маро-симдаги маърузаси. 2018 йил 7 декабрь кун. Электрон ресурс: http://uza.uz/oz/politics/bilimli-avlod-buyuk-kelazhakning-tadbirkor-khal-farovon-ayet-08-12-2018. мурожаат санаси: 26.03.2019.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 3(76)

1-расм. 2015-2018 йилларда мактаб «Кичик академия»сига жалб к,илинган иктидорли укувчилар усиш суръати.

2-расм. «Кичик академия»нинг укувчилари.

600

400

300

100

¡210

! з10

4(1

Гг1

^ ¿V ¿г ¿Г „Х „V ^У ¿г Л ч? -V0 -V0 ч? ч?

■ Фанлар кесимида иктидорли уцувчилар билан ишлаш □ Ёш изланувчилар

■ Ёш ижодкорлар

■ Спорт ва маданият

ишлар билан шуFулланувчи ва мактаб билан ишлаш тажрибасига эга булган профессор-укитувчи ходимлардан мураббийлар тайинла-нади. «Кичик академия»нинг ташкил этилиши мактабда иктидорли укувчилар билан ишлаш, уларни фан олимпиадаларига тайёрлаш касбга йуналтириш хамда юкори синф укувчилари ва уларнинг ота-оналари мактаб «Кичик акаде-мия»сининг асосий базасини ташкил этади. Биз ташкил этган ва тажриба-синов олиб борган мактаб «Кичик академия»си таркиби куйи-дагича ташкил этилди:

- иктидорли укувчилар билан ишлаш булими;

- ёш ижодий изланувчилар булими;

- ёш илмий тадкикотчилар булими;

- маданият ва спорт булими.

Мазкур булимлар мазмунан куйидаги ишларни амалга оширади:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

1. Иктидорли укувчилар билан ишлаш булимида (фанлар кесимида) барча синфлар-нинг иктидорли укувчилари узлари кизиккан фанни, фан булими ва мавзусини укитувчи-лардан маъруза тарзида эшитишлари ва билимларини илмий-амалий тарзда ошириш-лари мумкин. Иктидорли укувчилар уз фаоли-ятларини фанлар кесимида укув дастурлари буйича амалга оширадилар. Укувчилар унда маъруза тинглашади, мухокамада иштирок эти-шади, ностандарт масалалар ечишади, таж-риба-синов лаборатория ишларини бажари-шади. Юкори синф укувчилари мактаб, туман, шахар, республика олимпиадаларига, «Билим-лар беллашуви»га, турли фан йуналишлари буйича танловларга катнашишга тайёрланади-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 3(76)

лap. Мacaлaн, 2017 йилдa 9^инф битиpyвчи-лapи «Элeктpoн axбopoт тaълими-2017» тaн-лoви pecпyбликa бocкичининг 2^нини, шaxap бocкичининг 1-ypнини, 5-cинф Укyвчилapи 2018 йилдa мaтeмaтикa фaнидaн ут^зилган xaлкapo oлимпиaдaдa 1-, 2-ypинлapни, мaтe-мaтикa фaнидaн «Билимлap бeллaшyви»нинг шaxap бocкичидa 1- Уpинни эгaллaшгaн.

2. Ёш ижoдий излaнyвчилap бyлимидa э^ иктидopли бoлaлapнинг фaнгa кизикишлapини oшиpиш, ижoдий ишлap вa билимлapни oммa-лaштиpиш, Укyвчилapдa илмгa бyлгaн кизи-кишлapини pивoжлaнтиpишдaн ибopaт. Ma^ py3a, тaкдимoт шaклидa мycтaкил Укишгa ëM кoмпьютepгa жoйлaштиpилиб, УКУВЧИНИНГ мycтaкил шyFyллaнишигa кyмaклaшaди. Бу бyлимдaги Укyвчилap уз ижoдий ишлapини мaктaб «Кичик aкaдeмия»cи кeнгaш aъзoлapи oлдидa xимoя килaдилap. Мacaлaн, 2007-2008 укув йили 9<инф битиpyвчиcи (мaктaб «Кичик aкaдeмия»cининг ëш ижoдий излaнyвчиcи) «Узбeк oлимacи Сyлтoнoвa Мaъcyдa Мyxaммaд-жoн кизининг мaтeмaтикa фaнигa кУшгaн xиccacи» мaвзycидa ижoдий иш oлиб бopгaн. Ёш ижoдий излaнyвчи мaтeмaтикa фaнининг pивoжлaниш тapиxидaн лaвxaлap, yзбeк oли-мacининг мaтeмaтикa фaнигa кУшгaн xиccacи, oлимaнинг илмий фaoлияти вa ишлapи, мaънaвий-мaъpифий ишлapи вa М.Сyлтoнoвa жaмoaт apбoби cифaтидa ypгaнди. М.М.Сyлтoнoвa 24 ëшидa физикa-мaтeмaтикa фaнлapи нoмзoди илмий дapaжacини oлгaн. У i^a Оcиë Дaвлaт yнивepcитeтидa мaтeмaтик нaзapиянинг ишoнчли вa oммaвий xизмaти бyйичa тaдкикoт ишлapининг тaшкилoтчиcи Xиcoблaнгaн. М.М.Сyлтoнoвa биp кaтop opдeн вa мeдaллap coxибacи бyлгaн.

3. Ёш илмий тaдкикoтчилap булими мaктaб «Кичик aкaдeмия»cининг acocини тaшкил этиб, иктидopли Укyвчилap кичик илмий иш яpaтa-дилap. Унинг укув дacтypи Укyвчилapни илмий-aмaлий кoнфepeнциялapгa тaйëpлaш хи^б-лaнaди. Кичик илмий иш яpaтгaн иктидopли Укyвчилap уз тaдкикoт ишлapини мaктaб «Кичик aкaдeмия»cи ^нгаш aъзoлapи oлдидa Xимoя килaдилap. Мacaлaн, 2008-2009 укув йили coбик 9<инф битиpyвчиcи (мaктaб «Кичик aкaдeмия»cи нинг ëш илмий тaдкикoтчиcи) «Алишep Нaвoий Дopyшифo шифoxoнacининг acocчиcи» мaвзycидaги илмий ишидa Алишep Нaвoий жaxoн мaънaвиятининг

буюк cиймocи, буюк шoиp вa мyтaфaккиp xaмдa дaвлaт apбoби cифaтидa мaълyм. Бу илмий ишдa Алишep Нaвoий xaкидa кyпчиликкa мaълyм бyлмaгaн вa мaктaб дapcлигидa yчpa-мaйдигaн мaълyмoтлapни xaм тyплaгaн.

4. Спopт вa мaдaният булими бapчa ^нф-лapнинг иктидopли Укyвчилapи yзлapи кизик-кaн cпopт вa мaдaният йyнaлиши бyйичa билимлapини илмий-aмaлий тapздa aмaлгa oшиpaдилap, мaктaбдaги cпopт вa мaдaният coxacидaги тaдбиpлapни юкopи caвиядa тaш-кил этиш вa yткaзишгa жaлб этилaдилap. Иктидopли Укyвчилap мaзкyp йyнaлишдa мaк-тaб, тyмaн, шaxap вa pecпyбликa микëcидaги тaнлoвлapгa тaйëpгapлик кypaдилap. Мacaлaн, 2017-2018 укув йилидa иктидopли Укyвчилap тoмoнидaн киличбoзлик тypи бyйичa Оcиë чeмпиoнaтидa 3-ypинни (Узбeкиcтoн Пpeзи-дeнти тoмoнидaн тaкдим этилгaн «^ap^» aвтo-мaшинacи coxибacи), 11-cинф укувчи^ 20162018 йиллapдa кapaтэ йyнaлиши бyйичa икки кappa, мyэтaй йyнaлиши бyйичa биp кappa Оcиë чeмпиoнини, 2017 йил Фpaнциядa yткaзилгaн му^^ (фopтeпьянo) йyнaлишидaги фecтивaлдa 1-ypинни эгaллaшгaн.

Шу билaн биpгa фaнлap йyнaлишидa ютyклapгa эpишгaн, илмий вa ижoдий ишлap яpaтгaн, ижoбий нaтижaлapгa эpишгaн укув-чилap мaктaб «Кичик aкaдeмия»cи тoмoнидaн тaшкил этилгaн «Йилнинг энг иктидopли Укyвчиcи», «Энг яxши илмий иш», «Энг яxши ижoдий иш» нoминaциялapи бyйичa мaктaб «Кичик aкaдeмия»cининг paмзий бeлгиcи тyшиpилгaн xaйкaлчacи вa фaxpий ëpликлap билaн тaкдиpлaнaдилap.

Хyлoca килиб aйтгaндa, иктидopли укув-чилap билaн ишлaш кeлaжaкдa уз нaтижacини бeлгилaб бepaди. Taълим мyaccacaлapидa ëшлapгa тaълим-тapбия бepиш, иктидopли Укyвчилapгa эътибop кapaтишимиз лoзим. Чунки yлap тeнгдoшлapигa нaмyнa вa уз op™-дaн эpгaштиpa oлaдигaн ëшлap вaкили хи^б-лaнaди. Мaктaб «Кичик aкaдeмия»cидa икти-дopли Укyвчилapнинг иктидopини эpтa aниклaб уни pyëбгa чикapиш учун имшният яpaтилaди, мaзкyp жapaëн ëшлapимизни дaвлaтнинг ички вa тaшки cиëcaтини тyFpи тyшyнaдигaн вa уни кУллaб-кyввaтлaйдигaн, вaтaнпapвap, кoмил инcoн cифaтидa шaкллaнишигa xизмaт килaди.

ЗДМОНДВИЙ ТДЪЛИМ I СОВРЕМЕННОЕ ОБРДЗОВДНИЕ 2019, 3(76)

Адабиётлар руйхати:

1. Узбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Узбекистон Республикаси Конституциям кабул килинганининг 26 йиллигига баFишланган тантанали маросимдаги маъ-рузаси. 2018 йил 7 декабрь кун. Электрон ресурс: http://uza.uz/oz/politics/bilimli-avlod-buyuk-kelazhakning-tadbirkor-khal-farovon-ayet-08-12-2018

2. Иктидор хакида тушунча. Электрон ресурс: http://fikr.uz/blog/Fikr_maktabgacha_ talimX9390.html.

3. Шермуратов А. Иктидорли укувчилар билан ишлашдаги муаммолар ва уларнинг ечимлари. Электрон ресурс: http://tma.uz/wp/wp-content/uploads/2016/01/SHermuratov-A.pdf

4. Узбек тилининг изохли лугати. 2-жилд. - Т.: Узбекистон миллий энциклопедияси, 2006. -264-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 3(76)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.