Научная статья на тему 'УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИДА СИНФ МУРАББИЙЛАРИ ФАОЛИЯТИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ'

УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИДА СИНФ МУРАББИЙЛАРИ ФАОЛИЯТИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
155
24
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
интеграциялашув / инновация / педагогик таълим инновацион кластери / ижтимоий ҳамкорлик / электрон журнал / инноватор мураббий. / интеграция / инновации / инновационный кластер педагогического образования / социальное сотрудничество / электронный журнал / руководитель-новатор.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Кошанова Нилуфар Махсудовна, Ходжамқулов Умид Негматович

Ушбу мақолада таълим ва тарбия сифатини оширишда синф мураббийларининг фаолияти тадқиқ қилинган. Педагогик таълим кластери воситасида синф мураббийи фаолиятига инновацион ёндашиш, уни такомиллаштириш бўйича амалга оширилган лойиҳа натижалари таҳлил қилинган. Шунингдек, синф мураббийлари учун таклиф ва тавсиялар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ПОВЫШЕНИЕ ЭФФЕКТИВНОСТИ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ КЛАССНЫХ РУКОВОДИТЕЛЕЙ В ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ ШКОЛАХ

В данной статье исследуется деятельность классных руководителей по повышению качества образования и профессиональной подготовки. Проанализированы результаты реализации проекта по инновационному подходу к деятельности классного руководителя, её совершенствованию на основе педагогического образовательного кластера. Вносятся также предложения и рекомендации для классных руководителей.

Текст научной работы на тему «УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИДА СИНФ МУРАББИЙЛАРИ ФАОЛИЯТИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ»

Кошанова Нилуфар Махсудовна,

Чирчик давлат педагогика институти "Ижтимоий фанлар" кафедраси укитувчиси Ходжамк,улов Умид Негматович,

Чирчик давлат педагогика институти "Узбек тили ва адабиёти" кафедраси доценти, филология фанлари номзоди

УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИДА СИНФ МУРАББИЙЛАРИ ФАОЛИЯТИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ

УДК: 37.013(09)

КОШАНОВА Н.М., ХОДЖАМКУЛОВ У.Н. УМУМТАЪЛИМ МАКТАБЛАРИДА СИНФ МУРАББИЙЛАРИ ФАОЛИЯТИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ

Ушбу маколада таълим ва тарбия сифатини оширишда синф мураббийларининг фаолияти тадкик килинган. Педагогик таълим кластери воситасида синф мураббийи фаолиятига иннова-цион ёндашиш, уни такомиллаштириш буйича амалга оширилган лойих,а натижалари тах,лил килинган. Шунингдек, синф мураббийлари учун таклиф ва тавсиялар келтирилган.

Таянч суз ва тушунчалар: интеграциялашув, инновация, педагогик таълим инновацион кластери, ижтимоий х,амкорлик, электрон журнал, инноватор мураббий.

КОШАНОВА Н.М., ХОДЖАМКУЛОВ У.Н. ПОВЫШЕНИЕ ЭФФЕКТИВНОСТИ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ КЛАССНЫХ РУКОВОДИТЕЛЕЙ В ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ ШКОЛАХ

В данной статье исследуется деятельность классных руководителей по повышению качества образования и профессиональной подготовки. Проанализированы результаты реализации проекта по инновационному подходу к деятельности классного руководителя, её совершенствованию на основе педагогического образовательного кластера. Вносятся также предложения и рекомендации для классных руководителей.

Ключевые слова и понятия: интеграция, инновации, инновационный кластер педагогического образования, социальное сотрудничество, электронный журнал, руководитель-новатор.

KOSHANOVА N.M., KHODJAMKULOV U.N. IMPROVING THE EFFICIENCY OF THE ACTIVITIES OF STUDENT LEADERS IN SECONDARY SCHOOLS

There is examined in the article activities of classroom tuitor from the point of the education and training quality of improvement. The results of the project implementation on an innovative approach to the activities of the tuitor, its improvement through the pedagogical educational cluster are analyzed. There are also suggestions and recommendations for tuitors.

Key words and concepts: integration, innovations, innovative cluster of pedagogical education, social cooperation, electronic magazine, head-innovator.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 2 (87)

Кириш.

Бугунги кунда таълим давлат сиёсати-нинг энг устувор йуналишига айланди. Зеро, жамият тараккиёти ва барча сохаларнинг ривожи таълим сохасининг ривожи билан чамбарчас боFликдир. Узбекистонда миллий таълим тизимини ривожлантириш, кадрлар тайёрлаш тизимидаги камчиликларни барта-раф килиш, юкори салохиятли, маънавиятли, замон билан хамнафас булган ёшларни тар-биялаш максадида кенг куламли ислохотлар амалга оширилмокда. Шу жумладан, умумий урта таълим мактабларида таълим-тарбия сифатини яхшилаш, моддий-техник база-сини мустахкамлаш, укувчиларда китобхон-ликка мехр уЙFотиш, укитувчи шахсига нисба-тан хурмат туЙFусини янада кучайтириш давлат сиёсати даражасига кутарилди.

Кейинги йилларда Узбекистон Республи-каси Президенти ва Вазирлар Махкамасининг бевосита таълим сохасига дахлдор куплаб фармон, карор ва фармойишлар кабул килинди. Бу хакида Президентимиз Ш.М.Мирзиёв куйидагиларни таъкидлаган: "Албатта, соха ривожига юксак эътибор нати-жаси булган хужжатларни хаётга самарали жорий килиш, уларга бамисоли жон бах-шида этишда биз аввало сиз, азиз укитувчи ва мураббийларга, билим ва тажрибангиз, истеъ-дод ва махоратингизга суянамиз. Бугунги кунда биз замон талаби ва халкимизнинг хохиш-иродасидан келиб чиккан холда, таълим тизимида улкан ислохатларни амалга оширишга киришдик. Айни пайтда биз таълим-тарбия муассасаларининг моддий-техник базасини мустахкамлаш, укув-тарбия жараёнларига замонавий таълим ва ахборот технологияларини янги укув методикаларини жорий этиш буйича хали олдимизда куплаб долзарб вазифалар турганини яхши англай-миз ва уларнинг ечими устида доимий иш олиб борамиз"1.

Давлатимизнинг таълим сохасига каратаётган эътибори, айникса умумтаълим мактабларидаги таълим-тарбия жараёнидаги муаммо ва камчиликларни бартараф килишга доир чора-тадбирларига хар бир педагог

1 Мирзиёев Ш.М. Халкимизнинг розилиги бизнинг фаолиятимизга берилган энг олий баходир. - Тошкент: "Узбекистон", 2018. 2-жилд. - Б. 446-447.

муносиб жавоб бериши хозирги давр талаби-дир.

Тадцицот методлари.

Ушбу тадкикотда педагогик таълим кла-стерини илмий урганишда анализ ва синтез методидан, педагогика сохасига инновация-ларни жорий килиш нуктаи назаридан комплекс ёндашув методидан, хорижий мам-лакатларда таълим кластерларини урганиш буйича киёсий тахлил методидан фойдала-нилди.

Мавзунинг илмий янгилиги. Умумтаълим мактабларида гурух мураббийи фаолияти таълим ва тарбия сифатини таъминлашнинг мухим таркибий кисмларидан хисобланади. Гурух мураббийлари фаолиятига илмий асосда ёндашиш, ушбу фаолият турини муайян тизимга солиш ва давлат томонидан таълим муассасаларига куйилаётган талаблар асосида тафтиш ва тадкик килиш миллий педагогика-мизда етарли даражада урганилмаган сохалар сирасига киради. Гурух мураббийи фаолиятига педагогик таълим инновацион кластери асосида ёндашиш ушбу муаммога нисбатан олий таълимнинг илмий салохиятини жалб килишни назарда тутади. Чирчик давлат педагогика институти томонидан ташкил килинган "Мактаб-лаборатория"ларида тажриба-синов ишлари амалга оширилаётган "Инноватор мураббий" лойихасида умумтаълим мактабларида гурух мураббийлари фаолиятига бугунги давр нуктаи назаридан ёндашилган ва ушбу лойиха мавзунинг илмий янгилигини асос-лайди.

Мавзунинг дозарблиги.

Дунёда шиддат билан кечаётган глобал-лашув жараёни жамиятда барча сохаларни, шу жумладан, таълим сохасини хам камраб олмокда. ХХ аср иккинчи ярмида шиддатли тус олган бу жараён миллий маданияти-мизга, таълим жараёнида ёшлар тарбиясига, айникса, укитувчи ва укувчи муносабатларида уз салбий таъсирини утказмокда.

Ёшлар бизнинг келажагимиз бунёдко-ридир. Узбекистонда ёшларнинг жамиятда уз урнини топиши, орзу-истаклари, кобилиятларини руёбга чикаришда давла-тимиз хар томонлама кулай имкониятларни яратмокда. Аммо, афсуски, ёшларимиз ора-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 2 (87)

сида узининг аник, максадига эга булмаган, узининг имкониятлари, кобилиятини тулик англаб етмаган, интернет тизимларида максадсиз кун утказаётган ёшларимиз йук эмас. Ота-оналарнинг фарзанд тарбиясидаги масъулиятсизлиги, умумтаълим мактабларида таълим-тарбия жараёнидаги айрим камчили-клар ушбу муаммоларни юзага келтирмокда. Таълим сох,асида мавжуд муаммоларнинг ечимини топишнинг энг макбул йули, аввало, уни юзага келтираётган омилларни урганиш ва тах,лил килиш оркали янгича ёндашув ва усулларни жорий килишдан иборатдир. Бу борада умумтаълим мактабларида синф мураббийларининг роли катта. Уларнинг фао-лиятини илмий-назарий жих,атдан урганиш ва керакли таклиф х,амда тавсияларни ишлаб чикиш бугунги кун педагогикасининг долзарб масалаларидан х,исобланади.

Мацоланинг мацсади.

Таълим-тарбия тизимига янги инновацион усул ва ёндашувларни татбик этиш оркали унинг самарадорлигини таъминлаш, сифа-тини яхшилаш, таълимни инсонпарварлашти-ришни илмий-педагогик жих,атдан асослаш, унинг устувор йуналишларини аниклаш, педа-гогик имкониятларни белгилаш, бу борадаги амалий тажрибаларни ёритиш оркали мавзу юзасидан умумий хулоса ва тавсиялар ишлаб чикишдан иборат.

Мавзу буйича олимларнинг илмий ишлари тах,лили.

Мамлакатмизда кластер ёндашуви асосида синф мураббийи фаолияти самарадорлигини ошириш механизмлари тадкик килинмаган. Мавзу юзасидан Россия олимларидан Л.М.Рамазанова1, Т.Н.Песоцкая2, Н.Н.Киселева3 инновацион таълим тизимининг бола тарбиясидаги ах,амияти, замонавий таълим тизими-нинг юкори синф укувчиларининг индиви-

1 Рамазонова Л.М. Педагогические реализации воспитательной функции инновационных учебных занятий. -Москва, Издательство МГУ, 2013. С.29-35.

2 Песоцкая Т.Н. Педагогические условия развития у старшеклассников субъектной активности в инновационной образавательной среде. - Москва: Логос, 2013. С.65-70.

3 Научно-практические основы оптимизации

социально-педагогической деятельности куратора в условиях модернизации образования. - Москва: Логос, 2012. С.34-40.

дуал ривожланишдаги урни, синф мураббийи-нинг тарбиявий дарслари оркали усмирларда баFрикенглик туЙFуларини шакллантириш билан боFлик масалалар урганилган. Аммо синф мураббийи фаолиятида юкори самара берувчи янгича инновацион кластер ёнда-шуви етарлича тадкик килинмаган.

Тадцицот мазмуни.

Умумтаълим мактабларида синф мураб-бийлари узига бириктирилган укувчилар билан ишлаш тартибида анъанавий ёнда-шув кузланган натижани бермаётганлиги-нинг гувох,и булмокдамиз. Жумладан ривож-ланган мамлакатларда 6-7-синф укувчилари (масалан Сингапурда) деярли тулик касбга йуналган ва йуналтирилган булиб укувчиларнинг максадли таълим олиши йулга куйилган4. Мамлакатимизда умумтаълим мактабларида х,атто юкори синф укувчиларининг купчилиги касбга максадли йуналтирилмаган. Савол туFилади: бу масаланинг ечими ким-нинг зиммасида? Фан укитувчисими ёки ота-оналарнингми? Узбекистонда мавжуд булган касб индикаторлари х,акида етарлича маъ-лумот йуклиги туфайли, аксарият х,олларда ёшларимиз укитувчи, шифокор, х,арбий каби касбларни танлайдилар. Синф мураббийла-рининг тарбиявий дарслари, ота-она билан ишлаш тартиби, укувчилар билан муноса-батининг инсонпарварлиги талаб даража-сида эмас. Бу муаммолар уз ечимини топиши лозим.

Чирчик давлат педагогика институти томонидан ташкил килинган "Мактаб-лаборатория" инновацион тажриба май-дончаларида синф мураббийлари фаолияти педагогик муаммо сифатида урганилмокда. Чирчик шах,ридаги 21-умумтаълим макта-бида синф мураббийи фаолиятининг самарадорлигини оширишга каратилган "Иннова-тор мураббий" лойих,асининг тажриба-синов ишлари йулга куйилди. Бу лойих,ада умумтаълим мактабларида синф мураббийлари фаолияти самарадорлигини янада ошириш, максадли фаолият юритишни таъминлаш ва

4 Кошанова Н.М. Дунё таълими ривожланиш тенденци-ялари - Сингапур таълим тизими мисолида. // "Баркарор ривожланишда узлуксиз таълим: Муоммо ва ечимлар" халкаро илмий-амалий анжуман илмий ишлар туплами. том I. 21-24-май. Чирчик. - Б. 278.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 2 (87)

шу оркали укувчиларнинг таълим-тарбия жараёнидаги фаоллигини ошириш кузда тути-лади. Мураббий фаолиятини ривожланти-риш максадида ишлаб чикилган лойиха умум-таълим мактабларида олий таълим билан максадли хамкорлик асосида касб индикатор-лари буйича етарли маълумотлар беришни, укувчиларнинг кобилияти ва истеъдодини руёбга чикаришда амалий ёрдам курсатишни, таълим ва тарбия сифатини оширишни назарда тутади.

Тажриба-синов иши куйидаги боскичларда амалга оширилди:

Биринчи бощич: Мавжуд муаммони аниклаш:

- синф мураббийининг иш фаолияти самарадорлиги даражаси ва укувчилар билан ишлаш тартибининг ижобий ва салбий жихат-ларини аниклаб олиш максадида мураббий кул остидаги укувчилар билан аноним суровномалар утказилди;

- синф укувчиларининг асосий фанлар буйича узлаштириш даражаси ва мураббий томонидан маънавият дарсларида сингди-рилган ахлок-одоб масалаларидаги билимла-рини аниклаш максадида тест синови ташкил килинди;

- ота-оналарнинг фарзанди тарбияси-даги масъулияти ва гурух мураббийи билан хамкорликдаги бола тарбиясидаги фаол-лиги масаласи укувчилардан олинган аноним суровнома ва гурух мураббийи билан утказилган сухбат оркали аникланди;

- утказилган суровнома хамда тест синови ва сухбатлар асосида гурух мураббийининг таълим ва тарбия жараёнидаги ютук ва камчиликлари аникланиб, шунга асосланган холда тажриба-синов ишларини амалга ошириш шакллари, усуллари ишлаб чикилди.

Иккинчи бощич: Урганилган курсаткичлар буйича тажриба-синов ишининг режаси, дастури ва тажриба ишланмалари тайёрланди. Ишлаб чикилган дастур бевосита таълим-тарбия жараёнида синов тарикасида тадбик килинди.

Учинчи босцич: Бунда тадкикотдан кузланган максад ва уни амалга ошириш учун ишлаб чикилган таълим ва тарбия техноло-гияси буйича тажриба-синов ишлари олиб борилди, олинган натижалар тахлил килинди

ва умумлаштирилди. Учинчи боскичда таълим ва тарбия жараёнидаги педагогик самарадор-ликни аниклаш мезонларига кучлирок эъти-бор каратилди. Гурух мураббийи узига бирик-тирилган синф укувчиларининг таълим ва тарбия жараёнида кузланган натижаларга эришу-вида асосий субъектлардан бири хисобланди.

Тадк,ик,от натижалари.

"Инноватор мураббий" лойиха гурухи тажриба-синов амалиёти давомида нафакат синф мураббийи фаолияти билан боFлик муаммолар, балки фан укитувчиларининг дарс фаолиятидаги ютук ва камчиликлари (укувчилардан олинган суровнома асосида) аникланиб бартараф килиш чоралари курилди. Электрон журнал тизими оркали асосий вакти иш фаолияти билан боFлик булган ота-оналар фарзандининг узлаштириш даражаси буйича маълумот билан хар куни танишиш имкониятига эга булишди. Нати-жада укувчининг таълим олиш жараёнида масъулиятининг ошиши кузатилди. Синфдаги аълочи укувчиларнинг махсус "Синф фахри" кукрак белгиси (значок) такиб юриши, укув чораги якунида фаол укувчиларнинг муносиб такдирланиб бориши, уларнинг янада таълим олишга булган иштиёкини юксалтириб, синфда соFлом ракобатни юзага келтирди.

Таълим сифатини яхшилаш буйича куйидаги натижаларга эришилди:

• мактаб гурух мураббийининг бирикти-рилган синф укувчилари билан ишлаш холати яхшиланди;

• синфнинг асосий фанлар буйича узлаштириш курсаткичи 12 фоизга ошди;

• синф укувчиларининг дарс машFулотларига булган муносабатининг сал-бий ва ижобий жихатлари аникланди ва шунга мос равишда чоралар ишлаб чикилди;

• укувчиларнинг узлаштириш курсаткичи холати буйича гурух мураббийининг фан укитувчилари билан доимий боFланишига эришилди;

• синфни аълочи укувчилар бошчили-гида 4-5 та интегратив гурухни шакллантириш оркали паст узлаштирувчи укувчиларнинг узлаштириш даражаси 7 фоизга яхшиланди;

• шакллантирилган интегратив гурухнинг натижалари рейтингини аниклаб

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 2 (87)

бориш оркали гурух етакчиларини муносиб раFбатлантириш йулга куйилди.

Укувчиларини маънавий-маърифий ва ватанпарварлик рухида тарбиялаш буйича куйидаги натижалар кайд килинди:

• укувчиларнинг миллий урф-одатларимиз, кадриятларимиз борасидаги тасаввурлари кенгайди (суровномалар асо-сида аникланди);

• укувчиларни касбга максадли йуналтириш натижалари яхшиланди (даст-лабки суровномада атиги 6 та касб курсатилган булса, кейинги суровномада уларнинг сони 13 тага ошди);

• укувчиларнинг маънавий-маърифий йуналишдаги фаоллигини эътироф килган холда укув чораги якунида "энг одобли укувчи", "энг ташаббускор укувчи", "энг наму-нали укувчи" каби номинациялар билан раFбатлантириш йулга куйилди;

• гурух мураббийларининг тарбиявий дарслар (маънавият дарслари)ни махсус техник воситалар ёрдамида утилишига эри-шилди;

• укув йили якунида гурухлар орасида "Тарбия - ё хаёт, ё мамот" мавзусида маъна-вий тадбирини утказиш (мураббий тарбиявий дарсларининг хисобот тадбири);

• хар бир синфда ахлок-одобга оид китоблар бурчаги ташкил килинди;

• тарихий обидалар, музей ва кутубхо-налар ва табиат куйнига саёхатлар уюштириш воситасида уларнинг тасаввурлари бойишига эришилди.

Ота-оналар билан максадли хамкорликни йулга куйиш буйича куйидаги натижаларга эришилди:

- ота-оналар билан мураббийнинг доимий алокада ва хамкорликда фаолият курсатишини таъминлаш максадида ижти-моий тармокда ота-оналар ва мураббий гурухи ташкил килинди;

- ташкил килинган гурухга укувчилар иштирокидаги маънавий-маърифий тадбир-лар, фан олимпиадалари натижаларига доир маълумотларни жойлаштириш куникмаси шакллантирилди;

- электрон тартибда хар куни ота-оналарга укувчиларнинг фанлар буйича

узлаштириш курсаткичларини жойлаштириш йулга куйилди;

- укув чораги якунида фаол ота-оналарни "Йилнинг энг фаол ота-онаси" номинацияси буйича раFбатлантириш иши йулга куйилди.

Хулоса.

Бугунги кунда мамлакатмизда мактаб таъ-лимини ривожлантиришга катта эътибор каратилмокда. Синф мураббийи фаолияти умумтаълим мактабларида таълим ва тарбия самарадорлигини оширишнинг энг мухим омилларидан бири хисобланади. Синф мураббийи фаолиятини туFри йулга куйиш оркали умумтаълим мактаблари фаолиятида ижо-бий курсаткичларни кайд килиш мумкин. Бу жараёнда педагогик таълим инновацион кластери методидан фойдаланиш, «Мактаб-лаборатория"лар фаолиятини йулга куйиш ва олий таълим илмий салохиятидан самарали фойдаланиш максадга мувофикдир.

Таклиф ва тавсиялар.

Олиб борилган тадкикотнинг тажриба-синов ишлари якунига кура умумтаълим мактабларида синф мураббийларининг фаолиятини такомиллаштириш, укувчиларнинг таълим ва тарбия борасидаги курсаткичларини яхшилаш максадида куйидаги таклиф ва тав-сияларни беришимиз мумкин:

1. Синф мураббийи фаолияти режасини ишлаб чикишда синфдаги муаммоларни бар-тараф килишга каратилган чора-тадбирларни белгилаш.

2. Синф мураббийининг иш режасига таълим сифатини яхшилаш, укувчиларини маънавий-маърифий ва ватанпарварлик рухида тарбиялаш ва ота-оналар билан максадли хамкорликни йулга куйиш билан боFлик булимларни киритиш.

3. Укувчиларни раFбатлантириш меха-низмларини такомиллаштириш.

4. Синф укувчиларининг турли йуналишлар буйича курсаткичларининг дина-микасини мониторинг килиш.

5. Худуддаги педагогикага ихтисос-лашган олий таълим муассасалари билан хамкорликни кучайтириш.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 2 (87)

с МАКТАБ ТАЪЛИМИ / ШКОЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 33 и

Адабиётлар руйхати:

1. Мирзиёев Ш.М. Халкимизнинг розилиги бизнинг фаолиятимизга берилган энг олий бах,одир. - Тошкент: "Узбекистон", 2018. 2-жилд. - Б.446-447.

2. Анисцина Н.Н. Инновационный научно-образавательный кластер как способ организации инновационной деятельности в вузе // Креативная экономика. 2010. №6(6). - С.17.

3. Исмаилов А.А. Таълим тизимида "Таълим кластери" ни жорий этиш. // "Баркарор ривожланишда узлуксиз таълим: муаммо ва ечимлар" халкаро илмий-амалий анжуман илмий ишлар туплами. Том I. 21-24-май. Чирчик. - Б.246.

4. Мух,амедов Г.И., Хужамкулов У.Н. Педагогик таълим инновацион кластери: таъ-риф, тавсиф, тасниф. - Чирчик: "Университет", 2019. - Б.25.

5. 2017-2021 йилларда Узбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича Харакатлар стратегиясини "Халк билан мулокот ва инсон мафаатлари йили " да амалга оширишга оид Давлат дастурини урганиш буйича илмий-услубий рисола. - Т: "Маънавият", 2017. - Б.191.

6. Кошанова Н.М. Дунё таълими ривожланиш тенденциялари -Сингапур таълим тизими мисолида. // "Баркарор ривожланишда узлуксиз таълим: муаммо ва ечимлар" халкаро илмий-амалий анжуман илмий ишлар туплами. Том I. 21-24-май. Чирчик. - Б. 278.

7. Кластерная политика как метод активизации инновационных процессов в регионах Научно-инновационная политика Белоруссии: Н 34 Материалы республиканский научно-инновационная конференции (Гродно,19-20 октября 2005 г.). - Мн:. ГУ."БелИСА", 2005. - С.100.

8. Рамазонова Л.М. Педагогические реализации воспитательной функции инновационных учебных занятий. - Москва: Издательство МГУ, 2013. -С.29-35.

9. Песоцкая Т.Н. Педагогические условия развития у старшеклассников субъектной активности в инновационной образавательной среде. - Москва: Логос, 2013. - С.65-70Научно-практические основы оптимизации социально- педагогический деятельности куратора в условиях модернизации образования. - Москва: Логос, 2012. - С.34-40

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 2 (87)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.