ТОП ЖЕТЕКШІСІ ҚЫЗМЕТІНІҢ БІР БАҒЫТЫ АТА-АНАЛАРМЕН ЖҰМЫС Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

щц

УДК 377.5.02

*

S X

ш ^

О

«

о с

о

1-4

W

Ei

2

с н о

£ п о

с *

s

X

с

Е-

s с о о m

ш

ч

W О о. С

ш ¡3 X

-Q

£

н <

ТОП ЖЕТЕКШ1С1 ЦЫЗМЕТШЩ Б1Р

БАГЫТЫ АТА-АНАЛАРМЕН Ж¥МЫС

Ацдатпа

Студенттiк топ жетекшшершщ жетiстiгi кебь несе олардын ата-аналарымен ж^мыс ierey жемiстiлiгiне байланысты. Макалада колледждщ тэрбие YPДiсiн ^йымдастыру Yшiн колайлы орта К¥РУга ыкпал ететш куратордын ата-аналармен ж^мыс iстеy багыттары, формалары мен эдiстерi карастырылган.

Аннотация

Успех работы куратора студенческой группы во многом зависит от плодотворности работы с их родителями. В статье рассмотрены направления, формы и методы работы куратора с родителями, которые способствуют созданию благоприятной среды для организации воспитательного процесса колледжа.

Annotation

The success of a supervisor of the students' group mostly depends on the productive work with their parents. The article shows directions, forms, and methods of work of the supervisor with parents who contribute to positive environment for organization of the educational process in college.

Топ жетекшсшщ кеп кырлы кызметшщ мацызды багыты ата-аналармен ж^мыс жасау. Б^л кызметтщ табысы кеп жагдайда топ жетек-шюшщ осы ж^мыска дайындыгына байланысты. Топ жетекш1с ата-аналармен ж^мыстын, максатын, кагидаларын, багыттарын, формалары мен эд1стерш б1лу1 кажет. Эрине, ж^мыс стил1 демократиялык, езара сетм, ата-аналар-мен езара ю-кимылга непзделген болуы керек. Б^л езара ю-кимылдьщ максаты студенттщ дамуына камкорлык жасау болып табылады. Осы жерден топ жетекш1сшщ бтм алушынын ата-аналарымен езара ю-кимылынын мазм^-ны бтм алушынын дамуы мен тэрбнеш, онын кещл-куш, дене жэне психикалык денсаулыгы, к¥рдастары арасындагы жагдайы мен мэрте-беш, езш-ез1 багалау, даму кабшеп мен перспек-тивалары туралы кершю табатын камкорлык

Молдахаликова A.B.,

«¡{остапаи жогары политехникалыц колледжi»

КМК,К, физика жэне математика оцытушысы

Неггзгг свздер: топ жетекшгсг, ата-аналар, жиналыс, бару.

Ключевые слова: куратор, родители, собрание, посещение.

Keywords: supervisor, parents, meeting, attendance.

ЩЦ

болып табылады. Басца сезбен айтцанда, студентке ез мYмкiндiктерiн, ынталарын, бейiмдiлiгiн, мYДделерiн аныцтауга жэне оларды эр тYрлi iс-эрекеттерде дамытуга кемектесу цажет. Б^л студентке цазiргi емiрде толыццанды т^лга болуга мYмкiн-дiк бередi.

Топ жетекшш бiлiм алушылардын ата-аналарымен бiрге тэрбие ортасын ц^руга, колледж бен отбасынын студент-тщ жеке т^лгасына цатысты талаптары-нын бiртYтастыFын цамтамасыз етуге багытталганын есте сацтаган жен. Б^ган мынадай цагидаттарга негiзделген езара цызметп жYзеге асыра отырып, цол жет-кiзуге болады:

• ата-ана CYЙiспеншiлiгi сезiмiне жэне оган деген ц^рметше жYгiну;

• ата-аналармен царым-цатынаста мейiрбандыц пен дипломаттылыцты ^ста-ну;

• ата-аналармен царым-цатынас жа-сау ^станымы, олардын анасы мен экесi ретшде жеке басын, олардын енбек жэне цогамдыц цызметiн ц^рметтеу.

Ата - аналармен ж^мыс жасау -педагог цызметшщ негiзгi аспектiлерiнiн бiрi. Ата-аналар арасында педагогикалыц бiлiмнiн цажеттi минимумы бар деп са-найтын, олардын жартысы практикалыц пайдалана алмайды: бiреуi тырысады, бiрац бiлiмдi тэжiрибеде цолдана алмай-ды, басцалары эрдайым цолданбайды, ал Yшiншiсi мYлдем цолданбайды. Педагогикалыц iскерлiктi цалыптастыруга ата-аналардын эр тYрлi iстерге жэне сту-денттердiн тэрбиесiмен жэне бтм бе-румен байланысты сабацтарга белсендi цатысуы арцылы гана цол жетюзшедь Ата-аналармен цажеттi байланыс орна-ту, езара тYсiнiстiкке цол жетюзу, егер ол мацсатты тYPде царым-цатынас ц^рган жагдайда гана мYмкiн.

Студенттердiн ата-аналарымен ж^-мыс жасау колледжде бтм беру кэшби багдарламаларын менгеру Yшiн цолайлы жагдай жасауга багытталган жэне езара

ю-цимылдьщ келесi тYрлерiн царастыра-ды:

• бiлiм алушылардын ата-аналарымен телефон арцылы дэстYрлi сейлесулердi, сонымен цатар олардын балаларынын цандай да бiр жетiстiктерi туралы сэт-шздшпен бiрдей жиiлiкпен хабарлау ке-рек;

• оцу багдарламасын менгеруде жэне сабацты босатуда циындыцтарга тап болган студенттердщ ата-аналарымен кездесу;

• топ студенттершщ Yлгерiмiн, са-бацца цатысуын талдауга, оцытушылар-мен танысуга, шаруашылыц мэселелердi талцылауга арналган ата-аналар жиналы-сы;

• жалпы мэселелердi шешуге жэне ба-лалар мен ата-аналардын езара царым-ца-тынасын жацсартуга багытталган тацы-рыптыц ата-аналар жиналысы;

• ата-аналар психологымен жYЙелi кенес беру, тестшеу жэне сауалнама жYр-пзу жэне осы жастагы психологиялыц ерекшелiктерi туралы дэрiс беру.

• ата-аналардын оцу тобынын емiрiне цатысуы.

Отбасымен ж^мыстын негiзгi багыт-тарынын бiрi-ата - аналар жиналысын етюзу. Ата-аналар жиналысы-б^л тек отбасы мен колледждщ байланысы гана емес. Б^л оцытушылардын ата-аналардын с^рацтарына жауап бере алатын, жеке кенес, ^сыныстар бере алатын манызды педагогикалыц ацпаратты беру мYмкiн-дiгi. Сондыцтан ата-аналар жиналысына басца педагогтарды, колледж этмшт-гiнiн екшдерш шацырган жен. Бiрiншi ата-аналар жиналысында топ жетекшiсi ата-аналарды езiнiн болашац цызметшщ мацсаты мен мiндеттерiмен, оцу-тэрбие ж^мысынын жоспарымен таныстырады, ата-аналармен бiрге осы багдарламаны отбасылыц тэрбиелеуде жYзеге асыру жолдарын талцылайды. Келесi ата-аналар жиналыстарында топ жетекшiсi ата-ана-ларга топтын ^йымшылдыц денгейi мен

X

ш §

«

о с

о

1-4

м ^

2

<с н

о £

«

о

с ^

к

X

£

С

о о т

ш Ч

РЧ

О о. С

ш

X -а

¡3

Н

<С

ди

бiрлiгi, онын табыстары мен сэтиздь п, сыныпта еткiзiлетiн iс-шаралар жэне оларга студенттердiн цатысуы туралы ха-барлайды.

Сощы жылдары мен ата - аналар жи-налыстарын тэрбиелiк тацырыптарга бел-сендi тYPде, жиi-студенттермен бiрге ет-кiземiн. Ата-аналардын, оцытушылардын жэне студенттердщ осындай кездесулерi енiмдi, эсiресе, цазiргi уацытта манызды ата-аналар отбасын материалдыц цамта-масыз етумен айналасу Yстiнде. Тэрбие кебiнесе дарыс мшез-ц^лыц тацырыбына ойын-сауыцца немесе нотацияга экеледь ^азiргi студенттер басца элеуметтiк орта-да емiр CYредi жэне кейде ата-аналарын тYсiнбейдi. Оларга цысца тыйым салу та-лаптары жеткiлiксiз, олар пайымдауга, философия т^ргыдан талцылауга, оцига-лар мен эрекеттерге езiнiн багасын бере алады.

Колледждегi барлыц оцу кезещнде сту-

§ денттермен бiрлескен ата-аналар жина-

|| лыстарында бiз "Ата-ана болу циын ба?";

о " Жасеспiрiм баламен цалай сейлесуге бонн

о лады ?"; "Неге адамга отбасы цажет?"жэ-

О не т. б. тацырыптарды талцылаймыз . Щ Студенттер цатысатын ата-аналар жи-

2 налыстары мэдени, элеуметтiк, ата-ана-^ лар тэжiрибелерiнiн жинацталу орнына

< айналады. Ата-аналар мен балалар циын ^ мэселелердi бiрлесiп талцылайды, ^р-^ делi тэрбие тацырыптарына талдайды, К iс-эрекеттер туралы ойлайды, емiрлiк

нч

< жагдайларды женiлдетедi жэне олардан ^ шыгу жолдарын табады; проблемаларды 0 бiрлесiп шешедi; Yлкен жэне кiшi топ® тарда ж^мыс iстеуге, топ Yшiн жауапты

^ болуга Yйренедi; жасеспiрiмдер ересек-

м

Ч термен царым-цатынас жасауга Yйренедi;

о ата-аналар тек ез баласынын гана емес,

^ онын ц^рдастарынын цызметш кередi

3 жэне олардын мшез-ц^лцын д^рыс бага-лауга мYмкiндiгi бар. Осылайша, эрбiр

^ ата-аналар жиналысы тэрбие YДерiсiн

н •

^ элеуметтiк-педагогикалыц сержтеспк-

<с

ке, ынтымацтастыцца аударады жэне оны

ашыц етедi.

Эрбiр жиналыс м^цият дайындыцты, езiнiн сценарийiн, багдарламасын талап етедь Б^л жерде Yсац-тYЙектер жоц, бар-лыгы кабинеттi ресiмдеуден бастап, пре-зентацияны дайындаудан бастап, алдагы кездесудеп с^рацтарды керсете отырып, ата-аналар Yшiн бiрлесiп дайындалган шацыруды аяцтай отырып манызды. Эрбiр ата-ананы атап ету Yшiн бiр минут белу манызды, б^л ретте, бала тэрбиесiндегi жеке ерекшштн табу цажет. Ата-аналар-мен жеке ж^мыс жасау Yшiн колледжге бiр рет келiп, ата-ана одан эрi тагы келуге ниет бiлдiрсе, ейткенi топ жетекшiсi ай-тцан барлыц баланын мYДдесiн цоргайты-нына сенiм пайда болады.

Отбасынын тэрбиелш эсерi Yлкен жэне, екiнiшке орай, эрдайым онды емес. Отбасындагы психологиялыц аху-алы, царым-цатынас, салт-дэстYрлер мен эдет-г^рыптардын сацталуы болашацта баланын жеке басынын дамуына ыцпал етедi. Ата-аналарга балаларды тэрбие-леуде кемектесу Yшiн, ал цажет болган жагдайда отбасынын тэрбиелш эсерiн тY-зету Yшiн топ жетекшiсi отбасына барып, олармен цалыпты жэне бейресми жагдайда танысады.

Тэрбие жэне бiлiм беру ыцпалдарына келiстiру мацсатында студенттiн отбасын зерделеу цажет. Тэжiрибе керсеткендей, бiлiмдi жэне белсендi ата-аналары бар студенттер ,емiрлiк циындыцтарга жацсы дайындыц алады.

Кездесу барысында топ жетекшiлерi студенттiн YЙ тапсырмаларын орындау-га жасалган жагдайды, онын отбасылыц енбек мiндеттерiн аныцтайды, студенттердщ бос уацытын цалай ^йымдастыру керектiгiн, онын царым-цатынас шенберi цандай екенш цызыцтырады. Топ жетек-шiлерi отбасынын емiр CYPУ стилiн, онын эдет-г^рпын, отбасы немен емiр CYредi, онын элеуметтiк ^станымдары, адамгер-штк, рухани ц^ндылыцтар жYЙесi, бiр-бiрiмен царым-цатынас, отбасылыц

П

дэстYрлердl тYClнуге тырысады, ата-аналардын педагогикальщ бтм денгешн аныцтайды, олардын отбасындагы ем1р мен ю-эрекетл ^йымдастыра б1луш бага-лайды. Осындай барулардын барысында педагог ете эдепт болу керек, студенттщ мшез-ц^лцын терю цылыцтардан баста-май , отбасы цртиясын ашуды талап етпеу керек.

Отбасыларды аралап, зерделегеннен кешн топ жетекш1лер1 студенттщ т^ргын Yй-т¥рмыстыц жагдайы аклсш, топтын элеуметлк телц^жатын жасайды.

Отбасымен б1рге ж^мыстъщ ен ти1мд1 эд1с1 жеке педагогикалыц кенес беру бо-лып табылады. Жш цандай да б1р кур-дел1 мэселелерд1 шешуде педагог сту-денттердщ ата-аналарынан тшелей кемек ала алады. Ата-аналармен кенестер олар Yшiн де, оцытушы Yшiн де пайдалы. Ата - аналар студенттiн iстерi мен мь нез-ц^лыцтары туралы нацты тYсiнiк алады, оцытушы-эр студенттщ мэселелерш терен тYсiну Yшiн оган цажетп мэлiмет-терiн ала алады.

Ацпарат алмасу арцылы екi тарап ата-ана кемегшщ нацты нысандарына цатысты езара келiсiмге келуi мYмкiн. Ата-аналармен царым-цатынаста педагог барынша эдептiлiк танытуы тиiс.

Ата-аналарын ^ялтуга, олардын ¥лы-на немесе цызына цатысты ез борышын орындамауын т^спалдауга болмайды. Топ жетекшiсiнiн ж^мыс тэсiлi мынадай бо-луы цажет: '^здщ алдымызда ортац мэсе-ле т^р, оны шешу ушiн не цабылдауымыз цажет?". Эдепттк ата-аналармен бала-ларынын жаман ю-эрекеттерге ца6iлетсiз екенiне сенiмдi ата-аналармен танытцан манызды. Оларга д¥рыс кезцарасты тап-пастан, педагог олардын ашулануына

жэне одан эрi ынтымацтастыцтан бас тар-туына тап болады. Табысты кенес беру принциптерi-с енiмдi царым-цатынас, езара ц^рмет, мYДделiлiк, ц^зыретттк, отбасына кемек керсетуге дайындыгын 6iлдiру, ата-анада туындаган мэселелер бойынша нацты ^сыныстар мен кенес бе-рулер.

Отбасы студент т^лгасын цалыптасты-руда басты рел атцаратыны мэлiм. Сон-дыцтан отбасылыц тэр6иенi жетiлдiру-дщ негiзi ата-аналар жиналыстарында ата-аналардын педагогикалыц мэдениетiн арттыру бойынша жYЙелi ж^мыс болып табылады. Осы мацсатпен эр топта топ жетекшiлерi оцу жылы бойы ата-аналарга жалпы оцыту тацырыбына хабарлама жасайды.

Барлыц царастырылган багыттар, ку-ратордын ата-аналармен жэне бтм алушылармен ж^мыс iстеу формалары мен эдiстерi колледждiн тэрбие YPДiсiн ^йымдастыруга цолайлы ортаны ц^руга ыцпал етедi.

ЭДЕБИЕТ

1.Сухомлинский В.А. О воспитании. -Москва: Политическая литература, 1982.

- 270 б.

2.Концепция духовно-нравственного развития и воспитания личности гражданина России. Уч.издание /сост. Данилюк А. Я., Кондаков А. М., Тишков В. А.. М

- 2010. - 23 б.

3.Мудрость воспитания. Книга для родителей. /Сост. Б.М. Бим-Бад., Э.Д. Дне-пров, Г.Б. Корнетов. - М.: Педагогика, 1987. - 288 б.

4.Жарыцбаев Аталар сезьацылдын кезi/ Жарыцбаев - Алматы. 1999. - 116 б.

*

х х

ш §

«

О X

о

1-4

м ^

2

<с н

о £

о

X ^

X

X

£

X

X

о о т

ш Ч

РЧ

О о. X

ш

X -а

¡3

Н

<С