Научная статья на тему 'ТОЛА ТАРКИБИ ТУРЛИЧА БЎЛГАН ИПЛАРНИНГ НОТЕКИСЛИК КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ'

ТОЛА ТАРКИБИ ТУРЛИЧА БЎЛГАН ИПЛАРНИНГ НОТЕКИСЛИК КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ Текст научной статьи по специальности «Строительство и архитектура»

CC BY
23
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЧИЗИқИЙ ЗИЧЛИК / МАҲСУЛОТ КЕСИМИДАГИ ТОЛАЛАР СОНИ ЁКИ ТУРЛИ УЗУНЛИКДАГИ КЕСИМ ОғИРЛИКЛАРИ БЎЙИЧА НОТЕКИСЛИК / ҲАЖМИЙ ОғИРЛИГИ БЎЙИЧА МАҲСУЛОТ НОТЕКИСЛИГИ

Аннотация научной статьи по строительству и архитектуре, автор научной работы — Худайбердиев М., Рахимов Х., Очилов Т.А.

Ушбу мақолада Шарқ Текс Люкс МЧЖ корхонасида тайёрланган чизиқий зичлиги 12,1 текс қайта тараш жараёндан кейин иплар олиниб, уларнинг сифат кўрсаткичлари аниқланди.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

CHANGING INDICATORS OF NERVOUS YARN IN DIFFERENT FIBROUS COMPOSITION

In this article, sewing threads with a linear density of 12.1 tex produced by Shark Tex Lux LLC were obtained and their quality was determined.

Текст научной работы на тему «ТОЛА ТАРКИБИ ТУРЛИЧА БЎЛГАН ИПЛАРНИНГ НОТЕКИСЛИК КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ»

Худайбердиев М. ассистент

Бухоро му^андислик-технология институти

Рахимов Х. ассистент

Бухоро му^андислик-технология институти

Очилов Т.А. профессор

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институти

ТОЛА ТАРКИБИ ТУРЛИЧА БУЛГАН ИПЛАРНИНГ НОТЕКИСЛИК КУРСАТКИЧЛАРИНИНГ УЗГАРИШИ

Аннотация: ушбу мацолада Шарц Текс Люкс МЧЖ корхонасида тайёрланган чизиций зичлиги 12,1 текс цайта тараш жараёндан кейин иплар олиниб, уларнинг сифат курсаткичлари аницланди.

Калит сузи: чизиций зичлик, маусулот кесимидаги толалар сони ёки турли узунликдаги кесим озирликлари буйича нотекислик, уажмий озирлиги буйича маусулот нотекислиги.

Khudaiberdiev M.

assistant

Bukhara Engineering and Technology Institute

Rakhimov X. assistant

Bukhara Engineering and Technology Institute

Ochilov T.A. professor

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

CHANGING INDICATORS OF NERVOUS YARN IN DIFFERENT

FIBROUS COMPOSITION

Annotation: In this article, sewing threads with a linear density of 12.1 tex produced by Shark Tex Lux LLC were obtained and their quality was determined.

Keywords: linear density, number of fibers product cross-section or product roughness, bulk density by product roughness.

Жахонда хозирги пайтда махсус буюмларни тикиш учун юкори физик-механик хамда яхши ишлов бериш хусусиятларига эга булган тикувчилик иплари керак булади. Тикувчилик ипларининг сифати кийим-кечакларнинг сифати ва ишончлилигини, уларни тайёрлаш технологик жараёнларининг самарадорлигини белгилайди. Кийим ва бошка турдаги

бyюмлaрнинг ташки куриниши, мустахкамлиги мaълyм дaрaжaдa тикувчилик иплaрининг пишиклигига боFликдир. Шунинг учун, хозирги пaйтдa тикувчиликда ишлатиладиган ипларнинг сифати мухим ахамиятга эгадир.

Тикувчилик ипларини танлаш асосан кийим-кечак ва пойабзалларнинг сифати ва ишончлилигини белгилайди. Тикувчилик ипларининг ассортименти, уларнинг асосий курсаткичлари тyFрисидaги маълумотлар ракобатбардош махсулотларни ишлаб чикаришни таъминлаш учун жуда зарурдир.

Йигириш махсулотларининг нотекислигини тахлил этиш жуда мураккабдир. Йигириш махсулотлари учун нотекисликнинг купгина турлари мавжуддир: йигиришнинг биринчи боскичида хосил булиши хамда кейинги боскичларда узгариши ва унга янги турдаги нотекисликларнинг кушилишидир. Иплар нотекислиги узига бир канча таркибий кисмларни кушиб, йигириш ишлаб чикаришдаги турли боскичли нотекисликларига таьсири куринади. Турли куринишдаги нотекисликлар бир-бирига боFликдир. Курсатилган омиллар нотекисликни келтириб чикариш сабабларини узгаришини кийинлаштиради.

Шу сабабли, ипларнинг нотекислик курсаткичларини аниклаш борасида тадкикот ишлари олиб борилди. Тола таркиби турлича булган ипларнинг нотекислик курсаткичлари аникланди ва олинган синов натижалари куйидаги расмларда келтирилган.

И-нотекислиги; Э-вариация коэффициенти. 1-расм. Тола таркиби турлича булган ипларнинг нотекислиги ва вариация коэффициентининг узгариши.

2-расм. Тола таркиби турлича булган ипларнинг -40% ингичкалашган жойларининг узгариши.

Толар таркиби турлича иплар 3-расм. Тола таркиби турлича булган ипларнинг +35% _йуFOнлашган жойларининг узгариши.

Толар таркиби турлича иплар

И -тукдорлиги; Н -тукдорлиги буйича квадратик 4-расм. Тола таркиби турлича булган ипларнинг тукдорлиги ва тукдорлиги буйича квадратик нотакислигининг узгариши.

Тадкикот натижаларини 100% пахта толасидан олинган ипларнинг курсаткичларига нисбатан солиштирсак, 90% пахта билан 10% лавсан

толалари аралашмасидан олинган ипларнинг нотекислиги 17,1% га, вариация коэффициенти 18,5% га, -40% ингичкалашган жойлари 52,2% га, +35% й^онлашган жойлари 67,1% га, тукдорлиги 14,6% га ва тукдорлиги буйича квадратик нотекислиги 28,1% га камайди, 80% пахта билан 20% лавсан толалари аралашмасидан олинган ипларнинг нотекислиги 25,4% га, вариация коэффициенти 26,8% га, -40% ингичкалашган жойлари 80,3% га, +35% йуFOнлашган жойлари 80,3% га, тукдорлиги 14,1% га ва тукдорлиги буйича квадратик нотекислиги 31,8% га камайди, 70% пахта билан 30% лавсан толалари аралашмасидан олинган ипларнинг нотекислиги 31,0% га, вариация коэффициенти 31,9% га, -40% ингичкалашган жойлари 96,0% га, +35% йуFOнлашган жойлари 83,6% га, тукдорлиги 27,0% га ва тукдорлиги буйича квадратик нотекислиги 40,1% га камайди. Олиб борилган тадкикот натижаларидан куриниб турибдики, ип таркибида канчалик куп кимёвий толалар аралашмаси ташкил этадиган булса, олинадиган ипларнинг нотекислик курсаткичлари шунчалик паст булиши кузатилди.

Хулоса килиб айтганда, тола таркиби турлича булган ипларнинг нотекислик курсаткичларидан куриниб турибдики, ипларнинг нотекислиги 17,1% дан 31,0% гача, вариация коэффициенти 18,5% дан 31,9% гача, -40% ингичкалашган жойлари 52,2% дан 96,0% гача, +35% йуFOнлашган жойлари 67,1% дан 83,6% гача, тукдорлиги 14,6% дан 27,0% гача ва тукдорлиги буйича квадратик нотекислиги 28,1% дан 40,1% гача камайганлиги аникланди.

Адабиётлар руйхати:

1.Смирнова Н. А. Швейные нитки: Учеб. пособие/ Н. А. Смирнова -Кострома, КТИ, 1994. -80 с.

2. Шустов Ю.С. и др. Текстильное материаловедение лабораторный практикум. Учебное пособие., Москва, ИНФРА-М, 2016.

3.Б.А.Бузов Н.Д. Алыменкова. Материаловедение в производстве изделий легкой промышленности (швейное производство). Учебник - М.: ACADEMA, 2010. - 448 стр.

4. Anvar Djuraev, Shavkat Behbudov, Abdurakhmon Amonov and Hakimboy Rakhimov. Justification of Parameters of a Compound Roller with a Rubber Bushing of a Device for Strengthening the Stitches of the Being Sewn Materials. AIP Conference Proceedings

5. Salokhiddin Mardonov, Laziz Shokirov and Khakim Rakhimov. Development of technology for obtaining starch gluing modified with uzkhitan and hydrolyzed emulsion. APITECH III 2021 Journal of Physics: Conference Series

6. Rashit Nurboev, Murkosim Khudayberdiev Anvar Abdullaev, Okhun Sharofov and Olima Aripova Improvement of product drafting process in drafting devices of the spinning machines with the application of straps. Journal of Physics: Conference Series.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.