Научная статья на тему 'ПИЛТАЛАШ ЖАРАЁНИДА МАҲСУЛОТ НОТЕКИСЛИГИНИ КАМАЙТИРИШ АСОСИДА СИФАТЛИ ИП ИШЛАБ ЧИҚАРИШ'

ПИЛТАЛАШ ЖАРАЁНИДА МАҲСУЛОТ НОТЕКИСЛИГИНИ КАМАЙТИРИШ АСОСИДА СИФАТЛИ ИП ИШЛАБ ЧИҚАРИШ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
10
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ИПЛАРНИНГ НОТЕКИСЛИГИ / НОТЕКИСЛИГИ БЎЙИЧА ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ / ТУКДОРЛИГИ ВА ТУКДОРЛИГИ БЎЙИЧА ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Очилов Т.А., Холияров М.Ш., Джуманиёзов М.Б., Атанафасов М.Р.

Ушбу мақолада пилтани қўшиш машинасида маҳсулот нотекислигини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқарилаётган пилта нотекислигининг амплитуда частота характеристикасини аниқлашнинг математик модели ва маҳсулот нотекислигини камайтиришнинг услуби ишлаб чиқилган, пилталаш машинасида схема асосида пилталарни қўшиш жараёнида чиқадиган пилтанинг нотекислик кўрсаткичлари бўйича коррелограмалар қурилди ва ип сифат кўрсаткичлари аниқланди.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

PRODUCTION OF QUALITY IP ON THE BASIS OF REDUCING PRODUCT INEQUENCES IN THE PROCESSING PROCESS

He article builds a mathematical model for determining the frequency characteristic of the amplitude of the flatness of the tape, produced taking into account the unevenness of the product on the tape splicing machine, and developed a method to reduce the unevenness of the products, built correlograms based on the unevenness of the tape, obtained on the tape splicing machine based on the scheme.

Текст научной работы на тему «ПИЛТАЛАШ ЖАРАЁНИДА МАҲСУЛОТ НОТЕКИСЛИГИНИ КАМАЙТИРИШ АСОСИДА СИФАТЛИ ИП ИШЛАБ ЧИҚАРИШ»

Очилов Т.А. профессор

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институти

Холияров М.Ш. доцент

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институти

Джуманиёзов М.Б.

"Узтуцимачиликсаноат " уюшмаси

Атанафасов М.Р. катта уцитувчи

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институти

ПИЛТАЛАШ ЖАРАЁНИДА МАХСУЛОТ НОТЕКИСЛИГИНИ КАМАЙТИРИШ АСОСИДА СИФАТЛИ ИП ИШЛАБ ЧЩАРИШ

Аннотация: ушбу мацолада пилтани цушиш машинасида маусулот нотекислигини инобатга олган уолда ишлаб чицарилаётган пилта нотекислигининг амплитуда частота характеристикасини аницлашнинг математик модели ва маусулот нотекислигини камайтиришнинг услуби ишлаб чицилган, пилталаш машинасида схема асосида пилталарни цушиш жараёнида чицадиган пилтанинг нотекислик курсаткичлари буйича коррелограмалар цурилди ва ип сифат курсаткичлари аницланди.

Калит сузи: ипларнинг нотекислиги, нотекислиги буйича вариация коэффициенти, тукдорлиги ва тукдорлиги буйича вариация коэффициенти.

Ochilov T.A. professor

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

Kholiyarov M.Sh.

docent

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

Djumaniyazov M.B.

Association Uztekstilprom Atanafasov M.R. senior lecturer

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

PRODUCTION OF QUALITY IP ON THE BASIS OF REDUCING

PRODUCT INEQUENCES IN THE PROCESSING PROCESS

Abstract: the article builds a mathematical model for determining the frequency characteristic of the amplitude of the flatness of the tape, produced

taking into account the unevenness of the product on the tape splicing machine, and developed a method to reduce the unevenness of the products, built correlograms based on the unevenness of the tape, obtained on the tape splicing machine based on the scheme.

Keywords: unevenness of threads, coefficient of variation in unevenness, pubescence and coefficient of variation in pubescence.

Йигириш махсулотларининг нотекислигини тахлил этиш жуда мураккабдир. Йигириш махсулотлари учун нотекисликнинг купгина турлари мавжуддир: йигиришнинг биринчи боскичида хосил булиши хамда кейинги боскичларда узгариши ва унга янги турдаги нотекисликларнинг кушилишидир.

90% иккиламчи тола ва 10% нитрон толаси аралашмасидан пилталаш машинасида пилталарнинг жойлашувига караб, олинган пилтанинг нотекислик курсаткичлари аникланди ва олинган синов натижалари коррелограммалар курилди.

Корреляцион (боFланиш) анализи ёрдамида биз коррелограммаларни аниклаймиз ёки корреляцион функция графигини курамиз ва улар ёрдамида махсулотда пайдо буладиган нотекисликлардаги даврий ва чузувчи тулкинларни топамиз.

Агар машина маълум иш органларининг даврий нотекислик бераётган параметрларини ва унинг чузилиш катталигини билсак, корреляграмма ёрдамида кайси иш органи мана шу даврий нотекисликни хосил килаётганлигини аниклаш мумкин.

Корреляграмма X ораликка тенг махсулот кундаланг кесимларидаги толаларнинг жойланиши буйича корреляция (боFланиш) коэффициенти r(x) нинг узгаришини курсатади. Шу билан бир каторда пилталарнинг нотекислик курсаткичлари асосида коррелограмма куриш учун корреляция коэффициенти куйидаги формула ёрдамида аникланди.

n—x

Ъ(у,— y)(yi+x— y) A (1)

r( x) =

Ъ (у, — y )2

4bc

x— y)2

_ i=1

бу ерда: yi ва у,+x-диаграммадаги ордината кийматлари нотекисликнинг узгариши; x- r (x) корреляция коэффициентини хисоблаш учун диаграмма ординаталарида нотекисликнинг узгариш оралиFи; n -нотекисликнинг узгаришидаги ординаталарнинг умумий сони.

бу ерда: A = g (y, — y b,+x—y), B=g (у. — y )2;

i=1 i=1

n=x • yi

с = Ъ(у+x — У )2; y=

i=1

n

Аралашма таркиби турлича булган пилталарнинг нотекислиги буйича узгариш графиклари 1-3-расмларда келтирилган.

n—x

1-расм. 1-вариантдан олинган пилталарнинг нотекислиги буйича коррелограммасининг узгариши.

Корреляция коэффициентларининг хатолиги узгариши буйича 1 -вариант буйича олинган пилталарнинг корреляция коэффициенти г(x) = 0 атрофида, демак нотекислиги буйича даврий ёки чизи^ли булмаган тасодифийликка туFри келади.

1 - г2 1 - 0,185 Л1„0 шг = ±—г=- = —= 0,128

4п л/40

Ишончлилиги — > 3 = 0,43 шг 0,128

= 3,3 ута кичкина. Коррелограммада (1-

расм) коррелятив функцияда даврийлик эмас тасодифийлик ажралиб туришини таъкидлаш лозим.

0.8 0.6 0.4 0.2 0 -0.2 -0.4 -0.6

0 ^5 45

2-расм. 2-вариантдан олинган пилталарнинг нотекислиги буйича коррелограммасининг узгариши.

Корреляция коэффициентларининг хатолиги узгариши буйича 2-вариант буйича олинган пилталарнинг корреляция коэффициенти г(x) = 0 атрофида, демак нотекислиги буйича даврий ёки чизи^ли булмаган тасодифийликка туFри келади.

1 - г2 1 - 0,152 шг = ± =-= 0,134

г 4П л/40

г 0 39

Ишончлилиги — > 3 = —-—

т 0,134

= 2,9 ута кичкина. Коррелограммада (2-

расм) коррелятив функцияда даврийлик эмас тасодифийлик ажралиб туришини таъкидлаш лозим.

0.8 0.6 0.4 0.2 0 -0.2 -0.4 -0.6 -0.8

А

А

1 ' 1 1

___/ \ ^

0 5 10

3-расм. 3-вариантдан олинган пилталарнинг нотекислиги буйича

коррелограммасининг узгариши. Корреляция коэффициентларининг хатолиги узгариши буйича 3-

вариант буйича олинган пилталарнинг корреляция коэффициенти г(х) = 0

атрофида, демак нотекислиги буйича нотекислиги даврий ёки чизикли булмаган тасодифийликка туFри келади.

т„ =±

1 - г _1 - 0,1444 4п л/40

= 0,136

Ишончлилиги 2_ > 3 = 0,38 = 28 ута кичкина. Коррелограммада (3-расм)

тг 0,136 '

коррелятив функцияда даврийлик эмас тасодифийлик ажралиб туришини таъкидлаш лозим.

Пилталарнинг нотекислик курсаткичлари буйича натижалар орасидаги коррелятив боFланиш г < 0,5 дан хам юкори кучли тескари боFланишда эканлигини, хамда хдсоблар туFри бажарилганлигини

тг

мезонга кура экспериментал ишончлилик чегарасида эканлигини тасдиклаш мумкин.

Ундан ташкари, 3 хил вариант асосида пневмомеханик йигириш машинасида 30 тексли ип олинди ва сифат курсаткичлари аникланди. Олинган синов натижалари 1-жадвалда келтирилган.

1-жадвал

Пилталаш машинасининг турли варианти буйича пилтасидан олинган ипларнинг физик-механик хоссаларининг узгариши_

т/р Курсаткичлар Пилталаш машинасига пахта толаси ва иккиламчи тола аралашмасидан олинган пилталарни жойлаштириш схемаси

1 2 3

1. Ипнинг чизикий зичлиги, teks 30,0 30,0 30,0

2. Ипнинг нотекислиги, % 12,67 12,86 13,03

3. Ипнинг нотекислиги буйича вариация коэффициенти, % 16,57 16,69 16,94

3. Ипнинг узилиш кучи, cN 258,0 241,0 223,0

4. Ипнинг узилиш кучи буйича вариация коэффициенти, % 10,0 14,2 15,7

5. Ипнинг солиштирма узилиш кучи, cN/teks 8,75 8,18 7,56

6. Ипнинг узилишдаги узайиши, % 5,89 5,64 5,20

Ипнинг узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти, % 11,4 15,0 19,9

7. Ипнинг тукдорлиги, % 5,87 5,80 5,87

8. Ипнинг тукдорлиги буйича вариация коэффициенти, % 1,53 1,40 1,51

Синов натижалари тахлили шу нарсани курсатдики, агар 1-вариант буйича олинган ипларнинг курсаткичларига нисбатан солиштирсак, 2 -вариант буйича олинган ипларнинг нотекислиги 1,4% га, нотекислиги буйича вариация коэффициенти 0,71% га ошди, узилиш кучи 6,5% га камайди, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти 29,5% га ошди, солиштирма узилиш кучи 6,5% га, узилишдаги узайиши 4,2% га камайди, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти 24,1% га ошди, ипнинг тукдорлиги 1,19% га, тукдорлиги буйича вариация коэффициенти 8,4% га камайди, 3-вариант буйича олинган ипларнинг нотекислиги 2,76% га, нотекислиги буйича вариация коэффициенти 2,1% га ошди, узилиш кучи 13,6% га камайди, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти 36,3% га ошди, солиштирма узилиш кучи 13,6% га, узилишдаги узайиши 11,7% га камайди, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти 42,7% га ошди, ипнинг тукдорлиги узгармади, тукдорлиги буйича вариация коэффициенти 1,3% га камайди.

Олинган тадкикот натижалари тахлилидан куриниб турибдики, 1-вариант буйича олинган ипларнинг нотекислиги 1,4% дан 2,76% гача, нотекислиги буйича вариация коэффициенти 0,71% дан 2,1% гача, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти 29,5% дан 36,3% гача, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти 24,1% дан 42,7% гача, ипнинг

тукдорлиги буйича вариация коэффициенти 1,3% гача бош^а вариантдаги ипларнинг курсаткичларига нисбатан ошганлиги ани^ланди.

Адабиётлар руйхати:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

1. Калашник В.Я. Совершенствование процесса разволокнения отходов тканей Текст. / В.Я. Калашник//Текстильная промышленность 1989 -№6.-С. 37-39.

2. Фролова И.В. Исследование поля направлений отрезков ткани после резательной машины Текст./ И.В. Фролова, В.В. Макаров // Изв. вузов. Технол. текстил. пром-сти. 1998. - № 1. - С. 56-58.

3. Ларионова М.Д. Повышение эффективности технологии регенерации волокна из хлопчатобумажного лоскута Текст.: дисс.. канд. техн. наук: 05.19.03 / Ларионова Мария Дмитриевна. Иваново: ИГТА, 2002. - 128 с.

4. Kulmetov Mirpolat, Atanafasov Mukhiddin Rakhmonovich, Laysheva Elmira Talgatovna, Yuldasheva Mavluda Turamuratovna, Akhmedova Mokhinur Fayzullo qizi. Effect of Rate Quantity on IP Quality. International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology (IJIRSET). Volume 10, Issue 11, November 2021.

5. Muxtarov Jo'rabek Reyimberganovich, Djumaniyozov Muxammadjon Baxromovich, Atanafasov Mukhiddin Rakhmonovich, Akhmedova Mokhinur Fayzullo qizi. Virginity of Rops from Returnschange of Indicators. International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology (IJIRSET). Volume 10, Issue 11, November 2021.

6. Kazakova, D.E., Zhumaniyazov, K.Z., Ochilov, T.A.,...Plekhanov, A.F., Koroleva, N.A. Influence of different mixture structure on mechanical damage and fiber length on transitions of spinal processes. Izvestiya Vysshikh Uchebnykh Zavedenii, Seriya Teknologiya Tekstil'noi Promyshlennostithis link is disabled, 2019, 384(6), p. 129-132

7. Kazakova, D.E., Zhumaniyazov, K.Z., Ochilov, T.A.,...Plekhanov, A.F., Koroleva, N.A. Influence of different mixture structure on mechanical damage and fiber length on transitions of spinal processes. Izvestiya Vysshikh Uchebnykh Zavedenii, Seriya Teknologiya Tekstil'noi Promyshlennostithis link is disabled, 2020, 389(5), p. 115-118.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.