Научная статья на тему 'ТУРЛИ ТАРКИБЛИ АРАЛАШМАЛАРДАН ОЛИНГАН ИПЛАРНИНГ СИФАТ КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ'

ТУРЛИ ТАРКИБЛИ АРАЛАШМАЛАРДАН ОЛИНГАН ИПЛАРНИНГ СИФАТ КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ Текст научной статьи по специальности «Сельское хозяйство, лесное хозяйство, рыбное хозяйство»

CC BY
19
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЧИЗИқИЙ ЗИЧЛИГИ БЎЙИЧА ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ / БУРАЛИШЛАР СОНИ БЎЙИЧА ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ / УЗИЛИШ КУЧИ / СОЛИШТИРМА УЗИЛИШ КУЧИ / УЗИЛИШ КУЧИ БЎЙИЧА ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ / УЗИЛИШДАГИ УЗАЙИШИ / УЗИЛИШДАГИ УЗАЙИШИ БЎЙИЧА ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ

Аннотация научной статьи по сельскому хозяйству, лесному хозяйству, рыбному хозяйству, автор научной работы — Танибердиев Ф.Р., Исаев Х., Хамраева С.А.

Ушбу мақолада Бухоро шаҳридаги Ўзбекистон кўзи ожизлар жамиятига қарашли “Бухоро ўқув ишлаб чиқариш корхонаси”да 100% пахта толасидан, 40% рогоза ўсимлигидан олинган толаси билан 60% пахта толаси аралашмасидан, 50% рогоза ўсимлигидан олинган толаси билан 50% пахта толаси аралашмасидан, 60% рогоза ўсимлигидан олинган толаси билан 40% пахта толаси аралашмасидан олинган ипларнинг физик-механик хусусиятлари аниқланди.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

CHANGING THE QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF YARN OF DIFFERENT COMPOSITIONS

In this article, 100% cotton fiber, 40% plant fiber of cattail and 60% mixture of cotton fiber, 50% plant fiber of cattail and 50% mixture of cotton fiber, 60% plant fiber are used in the Bukhara educational and production enterprise of the Society of the Blind of Uzbekistan in Bukhara cattail and 40% mixture of cotton fiber and determined the physical and mechanical properties of the yarn.

Текст научной работы на тему «ТУРЛИ ТАРКИБЛИ АРАЛАШМАЛАРДАН ОЛИНГАН ИПЛАРНИНГ СИФАТ КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШИ»

Танибердиев Ф.Р. таянч докторант

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институты

Исаев Х. доцент

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институти

Хамраева С.А. профессор

Тошкент туцимачилик ва енгил саноат институти

ТУРЛИ ТАРКИБЛИ АРАЛАШМАЛАРДАН ОЛИНГАН ИПЛАРНИНГ СИФАТ КУРСАТКИЧЛАРИНИНГ УЗГАРИШИ

Аннотация: ушбу мацолада Бухоро шауридаги Узбекистон кузи ожизлар жамиятига царашли "Бухоро уцув ишлаб чицариш корхонаси "да 100% пахта толасидан, 40% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 60% пахта толаси аралашмасидан, 50% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 50% пахта толаси аралашмасидан, 60% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 40% пахта толаси аралашмасидан олинган ипларнинг физик-механик хусусиятлари аницланди.

Калит сузлари: чизиций зичлиги буйича вариация коэффициенти, буралишлар сони буйича вариация коэффициенти, узилиш кучи, солиштирма узилиш кучи, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти, узилишдаги узайиши, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти

Taniberdiev F.R. doctoral student

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

Isaev X. docent

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

Xamraeva S.A. professor

Tashkent Institute of Textile and Light Industry

CHANGING THE QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF YARN OF

DIFFERENT COMPOSITIONS

Abstract: In this article, 100% cotton fiber, 40% plant fiber of cattail and 60% mixture of cotton fiber, 50% plant fiber of cattail and 50% mixture of cotton fiber, 60% plant fiber are used in the Bukhara educational and production enterprise of the Society of the Blind of Uzbekistan in Bukhara

cattail and 40% mixture of cotton fiber and determined the physical and mechanical properties of the yarn.

Keywords: coefficient of variation in linear density, coefficient of variation in the number of twists, breaking load, relative breaking load, coefficient of variation in breaking load, coefficient of variation in elongation at break, coefficient of variation in breaking elongation.

Нотекислик йигириш корхонасида ишлаб чикариш махсулотларининг салбий хоссалари булиб, купинча корхонадаги техник-иктисодий курсаткичларга, хамда ипнинг физик-механик хоссаларига салбий таъсир килади. Йигириш ишлаб чикаришидаги махсулотларнинг нотекислигини синаш ва назорат килиш мухим ахамиятга эга булиб, нотекисликни келтириб чикариш сабабларини ва вактини белгилаб беради. Йигириш машиналарида ипларни ураш ва шаклланиш вактидаги узилиши канчалик куп булса, унда ипнинг нотекислиги шунчалик юкори булади. Ипларнинг узилишининг ошиши натижасида ишчиларнинг иш билан таьминланганлиги ошади, хамда машиналарнинг иш унумдорлигининг пасайишига олиб келади.

Йигириш махсулотларининг нотекислигини тахлил этиш жуда мураккабдир. Йигириш махсулотлари учун нотекисликнинг купгина турлари мавжуддир: йигиришнинг биринчи боскичида хосил булиши хамда кейинги боскичларда узгариши ва унга янги турдаги нотекисликларнинг кушилишидир.

Шу сабабли, 100% пахта толасидан, 40% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 60% пахта толаси аралашмасидан, 50% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 50% пахта толаси аралашмасидан, 60% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 40% пахта толаси аралашмасидан олинган ипларнинг сифат курсаткичлари лабораторияда аникланди.

Тадкикот натижалари 1-4-расмларда келтирилган.

12 3 4

Аралашма таркиби

1-чизикий зичлиги буйича; 2-буралишлар сони буйича. 1-расм. Аралашма таркиби турлича булган ипларнинг чизикий зичлиги ва буралишлар сони буйича вариация коэффициентининг узгариши.

Аралашма таркиби

1 - узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициента; 2- узилиш кучи буйича вариация

2-расм. Аралашма таркиби турлича булган ипларнинг узлиш кучи ва узилиш узайиши буйича вариация коэффициентининг узгариши.

Аралашм а таркиби

1 - солиштирма узилиш кучи; 2- узилишдаги узайиши.

3-расм. Аралашма таркиби турлича булган ипларнинг солиштирма узлиш кучи ва узилишдаги узайишининг узгариши.

Аралашма таркиби 4-расм. Аралашма таркиби турлича булган ипларнинг узлиш

кучининг узгариши.

Тадкикот натижалари тахлилини киладиган булсак, 100% пахта толасидан олинган ипларнинг курсаткичларига нисбатан солиштирсак, 40% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 60% пахта толаси аралашмасидан олинган ипларнинг чизикий зичлиги буйича вариация коэффициенти 14,7% га, буралишлар сони буйича вариация коэффициенти 9,3% га камайди, узилиш кучи 7,5% га, солиштирма узилиш кучи 7,1% га ошди, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти 3,2% га, узилишдаги узайиши 28,0% га, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти 17,1% га камайди, 50% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 50% пахта толаси аралашмасидан олинган ипларнинг чизикий зичлиги буйича вариация коэффициенти 8,8% га, буралишлар сони буйича вариация коэффициенти 15,5% га камайди, узилиш кучи 13,4% га, солиштирма узилиш кучи 12,4% га, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти 3,9% га ошди, узилишдаги узайиши 7,3% га, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти 36,5% га камайди, 60% рогоза усимлигидан олинган толаси билан 40% пахта толаси аралашмасидан олинган ипларнинг чизикий зичлиги буйича вариация коэффициенти 11,8% га, буралишлар сони буйича вариация коэффициенти 19,6% га камайди, узилиш кучи 18,8% га, солиштирма узилиш кучи 17,5% га, узилиш кучи буйича вариация коэффициенти 18,0% га, узилишдаги узайиши 5,6% га ошди, узилишдаги узайиши буйича вариация коэффициенти 64,8% га камайди.

Олиб борилган тадкикот натижалари тахлили шу нарсани курсатдики, ип таркибида рогоза усимлигидан олинган тола микдори ортиши билан ипларнинг узилиш кучи 7,5% дан 18,8% гача, солиштирма узилиш кучи 7,1% дан 17,5% гача, узилишдаги узайиши 5,6% дан 28,0% гача ошганлиги, чизикий зичлиги буйича вариация коэффициенти 8,8% дан 14,7% гача, буралишлар сони буйича вариация коэффициенти 9,3% дан 19,6% гача камайганлиги аникланди.

Адабиётлар руйхати:

1.С.А.Хамраева, Д.Т.Назарова, Ф.Р.Тангрибердиев "Оценка показатели качества натуральных смешанных волокон" / "International scientific conference "global science and innovations 2019: central asia" astana, kazakhstan, march 2019. 281-283 б.

2. Salokhiddin Mardonov, Sanovar Khamraeva, Kodir Muminov, Khakim Rakhimov, Elyor Kuldoshev. Analysis of quality indicators of sizing warp threads // International Journal of Advanced Science and Technology. - USA, Vol. 4. 2020. - P. 4957-4968. (01.00.00; №3, Scopus).

3. Хамраева С.А. Равновесия нити на поверхности ткани //Текстильная промышленность. - М., 2007. -№6. -С.55-54.

4. Хамраева С.А. Аналитический расчёт движения прокладчика утка //Текстильная промышленность. -М., 2007.-№6. -С.50-52.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.