CC BY
27
Вестник КазНМУ, №1-2015
УДК - 615.916'1
Г.К. ДЖАРЦЫМБЕКОВА
Алматы цаласындагы ЦЖШКА МКК,Ктоксикология бвл!мшесi
ТОКСИКОЛОГИЯ Б0Л1МШДЕП НАУЦАСТАРДЬЩ СУИЦИДТ1К МАЦСАТПЕН УЛАНУЫН САРАПТАУ
ЭртYрлi елдердегi шет ел галымдарыныц ецбектершде суицидтж мацсатпен уланып ауруханага mycemÍH науцастардыц арасында эйел адамдардыц жшрек ушырайтынын мецзесе, ал РесейлЫгалымдардъщ iзденiстерiнiц цортындысы бойынша бул жагдайлардыц жасвспiрiмдер жэне студент жастары арасында Ke6ipeKболатындыгы атап керсетлген [1,2].
Алайда бiздiц елiмiзде бул мэселеге цатысты арнайы зертеулердщ сирек кездесуi осы нозологиялыц бiрлiктiц жастыц немесе жыныстыц топтарда таралу зацдылыцтарын айцындауга MYMкiншiлiк бермей келдi.
Алматы цаласында жацадан салынып, инновациялыц тургыдан толыгымен жабдыцталып бой кетерген шугыт, жедел жэрдем керсету ауруханасында осы мекеменщ бас дэр^ер1 медицина гылымдарыныц кандидаты, бiлiктi маман М.Т. Сейдумановтыц басш^1лыг^1мен 2011 жытдыц ацпан айынан бастап уйымдастырылган токсикологиялыц орталыгында бiр жыл мерзiмiнде ем цабылдап шыцццан науцастардыц арасындагы суицидтiкмацсатпенулану керсетюшш жеке алып талцылау барысы темендегiдей нэтижелердi бердi.
Непзп мшездеме: суицидтш ма;сатпен ;олданылган дэр> дэрмектердщ жан агзага непзп эсерь
Жумыстьщ максаты: Психотропты; куй,щрпш (уксус эссенциясы, химиялы; суйьщтьщтар) жэне
антигистаминдш препараттармен уланып тускен нау;астардыц арасындагы суицидттш жагдайларды сараптап, олардыц жасты; жэне жынысты; топтарда таралуын тал;ылау.
Зерттеу нэтижей: Жалпы к;олга алынып отырган жумыстыц ма;сатын ай;ындау барысында 2011-2012 жылдары токсикология бeлiмiне суицидтiк ма;сатпен
уланып тускен 178 нау;астыц медициналы; кужаттары (аурудыц даму тарихы ф.112, жедел жэрдем жолдамасы) талданды. Бул нау;астарды басым кепшшт (47,5%) ауруханага шугыл жэрдем ;ызметткерлершщ алдын ала ЖYргiзiлген емдiк шараларына ;арамастан ете ауыр халде жетгазшген. Дэлiрек айт;анда, T0мендегi суретте керсетшгендей барлы; нау;астардыц арасында 29 (16,2%) нау;ас ете ауыр халде, а;ыл ессiз TYCкен болса, 37 нау;астыц (20,7%) а;ыл есi сопорда болып, 56 (32,5%) нау;ас токсикология белiмiнщ ;аблыдау б0лiмiне уй;ылы ояу ;алыпта жеткiзiлгендiгi белгiлi болды (сурет 1)
Eci дурыс
¥йк,ылы ояу
30,6
Сопор
Кома 1-2 дэр.
32,5
20,7
—i— 10
—i— 15
—i— 20
—i— 25
—i— 30
% 35
Сурет 1 - Наук;астардыц а;ыл-естершщ бузылу дэрежейн жштеу
Ал, осы зерттеумен ;амтылып отырган барлы; нау;астардыц (178) арасында 54-нщ гана алгаш;ы ;абылдау кезшдеп а;ыл-естершщ дурыс болып, ез жагдайларына есеп бере алатындай халде болгандыгы аньщталды. Ары ;арайгы ем ;абылдап, шугыл жэрдем керсету шараларыныц жогаргы дэрежеде болгандыгына ;арамастан бул топтагы нау;астардыц 12-нiц (6,7%) алгаш;ы тэулш арасында жан тапсыргандыгы тiркелiнген. Бул топтагы барлы; ауруларга K0рсетiлген кемектщ барлы; TYрi арнайы жабдьщталган жанса;тау б0лiмiнде, реаниматолог мамандардыц K0мегiмен ЖYргiзiлген. Жан тэсiлiм болган нау;астардыц басым белт (8 нау;ас - 66,6%) 16 мен 25 жас жас арасындагы жастар мен жасеспiрiмдер болган. Ауыр халде жатып екiншi немесе одан да кеп жатып жан тэстм болган нау;астар саны 3 болып, олардыц
арасындагы жастар мен жасесшрщердщ 2 болгандыгы аньщталынды.
Ары ;арайгы ЖYргiзiлген барлы; суицидттiк ма;сатпен ем ;абылдаган нау;астарды жасты; топты; ерекшелiктерiне ;арай жiктеу к;орытындысы темендегщей нэтиже керсеттi (кесте 1).
Токсикология белiмшесiне TYCкен барлы; нау;астардыц арасындагы эйелдердщ саны 122 болып, жалпы нау;астар саныныц 68,6% кураса, ал ер адамдардыц саны 56 болып, пайызды; децгей шамасы 31,4% болды. Бас;алай айт;анда суицидтiк ма;сатпен уланып TYсетiн нау;астар арасындагы эйелдер саны ер адамдармен салыстырганда 2,1 есеге арты; болгандыгы аньщталды.
Бул нау;астарды жасты; шамасына ;арай топтау ;орытындысы жалпы 16-25 арасындагы жастар мен жасеспiрiмдер саныныц бас;а топтармен
0
www.kaznmu.kz
Вестник КазНМУ, №1-2015
Кесте 1 - Наукастардыц жыныстык жэне жастык топтарда таралуы
Жасы Ерлер Эйелдер Барлыгы
саны % саны % саны %
16-25 29 51,7 69 56,5 98 55
26-35 15 26,7 28 22,9 43 24,1
36-45 8 14,2 17 13,9 25 14
45 жастан улкен 4 7,1 8 6,5 12 6,9
Барлыгы 56 31,4 122 68,6 178 100
салыстырганда анагурлым басымдылык керсетш, барлык 56 ер адамдар арасындагы бул топ к0рсеткiшiнiц 51,7% (29 адам) децгейшде болгандыгы аныкталды. Бул топтагы 2635 жас арасындагы ер адамдар саны 15-ке жетш, 26,7 % децгейдi кураса, 36-45 жас арасындагы ер адамдар 8 болып, 14,2 % шаманы керсетп. Ал 45 жастан улкен ер адамдар саны бар жогы 4 болып, 7,1 % децгеймен осы топтагы ец т0менгi к0рсеткiштiк шамага ие болгандыгын бай;ады;. Ал эйел адамдар топтары арасындагы аныкталган зацдыльщтар осыган уксас болып, жалпы 122 суицидтш ма;сатта уланып тускен наукастар арасындагы 16-25 жастагы кыздар саны 69 болып, 56,5% децгейдi курады. Осы топтагы 26-35 жас аралыгындагы наукастар саны 28 болып, 22,9 % децгейд керсеттсе, 36-45 жастагы эйелдер саны 17 болып (13,9), 45-тен жогары жастагы эйел адамдар саны ер адамдар тобындагы зацдылыкка уксас болып, 8 адамды курады. Бiр байкалганы барлык топтардагы эйел адамдар саны ер адамдар тобымен салыстырганда айкын басымдылыкты к0рсетiп, накты статистикалык шынайлык децгейiн к0рсеттi (Р<0,001).
Дэлiрек айтканда, 16-26 жас тобындагы кыздар саны 69 болып, осы топтагы ер балалар санынан (29) 2,3 есеге, 26-35
жас тобындагы эйел адамдар саны 28 болып, осы топтагы ер адамдар санынан 1,8 есеге, 36-45 жас тобындагы эйел адамдар саны 17 болып, осы топтагы ер адамдар санынан 2,1 есеге, ал 45-тен жогары топтагы эйелдер саны 8 болып, дэл осы топтагы ер адамдар санынан ею есеге артьщ болды. Кестеде бершгендей барлык топтардагы эйел адамдар саны ер адамдар тобы кeрсеткiштерiмен салыстырганда айкын басымдылык берш, статистикалык шынайылылыкты бергендiгi аныкталды. ^орытынды:
1. Токсикология б0лiмiне суицидтiк максатта уланып тускен наукастардыц басым децгейш 16-25 жастагы адамдар тобы курап, олардыц арасындагы басымдылык эйелдер адамдарга тиесiлi (68,6%) екендiгi тiркелiндi.
2. Жансактау б0лiмiнде шугыл жэрдем керсетшген ауыр наукастардыц 6,7% шамасы керсетшген реанимациялык шаралардыц KYрделiгiне карамастан алгашкы 24 сагат iшiнде кайтыс болып, осы нозологиялык бiрлiк бойынша eлiм-жmм к0рсеткiшiнiц жогаргы децгейде болатындыгына дэлел болды.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Диагностика и лечение острых отравлений лекарственными препаратами психотропного действия: Материалы гор. науч.практич. конф. - М.: 2002.
2 Лопухин Ю.М., Федоровский Н.М.// Анестезиология и реанимация. - 1995. -№6. - С.49-51.
Г.К. ДЖАРКИНБЕКОВА
Больница скорой неотложной помощи, г. Алматы
РЕЗУЛЬТАТЫ ИССЛЕДОВАНИЯ СУИЦИДАЛЬНЫХ ПОПЫТОК БОЛЬНЫХ ТОКСИКОЛОГИЧЕСКОГО ОТДЕЛЕНИЯ
ТYЙiн: Суицидальные попытки в возрасте от 16-25 лет встречаются чаще по сравнению с другими возрастными группами больных. Основную долю выявленных случаев занимают женщины молодого возраста, что подтверждают склонность девочек подростков и молодых женщин к суицидальным попыткам.
G.K. DZHARKINBEKOVA
Hospital fast urgent help, Almaty
RESULTS OF THE STUDY SUICIDALINYE ATTEMPTS OF THE SICK TOXICOLOGICAL BRANCH
Resume: Suicide attempts between the ages of 16-25 years are more common compared to other age groups of patients. The main share of detected cases are women younger that confirms the tendency of girls and young women to suicide attempts.
www.kaznmu.kz
