Научная статья на тему 'TILV ARIATIVLIGI SHET TILINDES ÒYLEWDIŃ SAPASIN ANÌQLAYTUǴIN EŃ ZÁRÚRLI KÓRSETKISH'

TILV ARIATIVLIGI SHET TILINDES ÒYLEWDIŃ SAPASIN ANÌQLAYTUǴIN EŃ ZÁRÚRLI KÓRSETKISH Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
9
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Mádeniyatlarara óz-ara tásir / til variativligi / mádeniy miyraslar / óz-ara túsiniw / til shapaqları / tilde sóylesiwshiler / túrli tillerdegi ádebiyat / túrli tillerdegi muzıka / til variativligin úyreniw / mádeniy hár túrlilikktiń mánisi. / Intercultural interaction / linguistic diversity / cultural heritage / mutual understanding / linguistic horizons / native speakers / literature in different languages / music in different languages / the study of linguistic diversity / the value of cultural diversity.

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Aymanova Shiyrinay Kamilovna

Zamanagóy dúnyada shet tillerin biliw baylanıs, kásiplik rawajlanıw ushın barǵan sayın úlken áhmiyetke iye bolmaqta. Biraq, úyrenilgen tiller sanı mudamı bul bilim sapasınıń haqıyqıy kórsetkishi emes. Búgingi kúnde tek ǵana úyrenilgen tiller sanına emes, bálki shet tilinde sóylesiwshilerdıń til kónlikpeleriniń hár túrliligine de itibar qaratılıp atır. Til variativligi shet tilin biliw sapasın belgileytuǵın eń zárúrli kórsetkishke aylanadı. Bul maqalada biz til variativligi ne ekenligin, onıń shet tilinde sòylew dárejesine qanday tásir etiwin kórip shıǵamız, sonıń menen birge, shet tillerin úyreniwde bul tárepti rawajlandırıw strategiyasın usınıs etemiz.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

LINGUISTIC DIVERSITY AS THE MOST IMPORTANT INDICATOR DETERMINING THE QUALITY OF FOREIGN LANGUAGE SPEAKING

Mádeniyatlarara óz-ara tásir, til variativligi, mádeniy miyraslar, óz-ara túsiniw, til shapaqları, tilde sóylesiwshiler, túrli tillerdegi ádebiyat, túrli tillerdegi muzıka, til variativligin úyreniw,

Текст научной работы на тему «TILV ARIATIVLIGI SHET TILINDES ÒYLEWDIŃ SAPASIN ANÌQLAYTUǴIN EŃ ZÁRÚRLI KÓRSETKISH»

é

Ws,

LINGUISTIC DIVERSITY AS THE MOST IMPORTANT INDICATOR DETERMINING THE QUALITY OF FOREIGN LANGUAGE SPEAKING Aymanova Shiyrinay Kamilovna

1st year doctoral student of Nukus State Pedagogical Institute https://doi.org/10.5281/zenodo.11665196

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 08th June 2024 Accepted: 14th June 2024 Online: 15th June 2024 KEYWORDS

Intercultural interaction, linguistic diversity,

cultural heritage, mutual understanding, linguistic horizons, native speakers, literature in different languages, music in different languages, the study of linguistic diversity, the value of cultural diversity.

In the modern world, proficiency in foreign languages is becoming increasingly important for communication, professional development and cultural enrichment. However, the number of languages studied is not always a valid indicator of the quality of this proficiency. Today, more and more attention is being paid not only to the number of languages studied, but also to the variety of language skills of a native speaker of a foreign language. Linguistic diversity is becoming the most important indicator determining the quality of foreign language proficiency. In this article, we will look at what linguistic diversity is, how it affects the level of foreign language proficiency, and also propose strategies for developing this aspect when learning foreign languages.

TIL VARIATIVLIGI SHET TILINDE SOYLEWDIN SAPASIN ANIQLAYTUGIN EN

ZÄRÜRLI KORSETKISH

Aymanova Shiyrinay Kamilovna

NMPI 1-kurs doktoranti https://doi.org/10.5281/zenodo.11665196

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 08th June 2024 Accepted: 14th June 2024 Online: 15th June 2024

KEYWORDS Madeniyatlarara oz-ara tasir, til variativligi, madeniy miyraslar, oz-ara tusiniw, til shapaqlari, tilde soylesiwshiler, turli

tillerdegi adebiyat, turli tillerdegi muzika, til variativligin uyreniw,

Zamanagoy dunyada shet tillerin biliw baylanis, kasiplik rawajlanw ushin bargan sayin ulken ahmiyetke iye bolmaqta. Biraq, uyrenilgen tiller sani mudami bul bilim sapasinin haqiyqiy korsetkishi emes. Bugingi kunde tek gana uyrenilgen tiller sanina emes, balki shet tilinde soylesiwshilerdin til konlikpelerinin har turliligine de itibar qaratilip atir. Til variativligi shet tilin biliw sapasin belgileytugin en zarurli korsetkishke aylanadi. Bul maqalada biz til variativligi ne ekenligin, onin shet tilinde soylew darejesine qanday tasir etiwin korip shigamiz, sonin menen birge, shet tillerin uyreniwde bul tarepti rawajlandiriw strategiyasin usinis etemiz.

é

Ws,

mádeniy hár túrlilikktin mánisi.

Til variativligi shet tilinde sóylesiwshiniñ til kónlikpeleri hám bilimleriniñ keñ sheñberin añlatadi. Bugan tek gana málim bir tildi túsiniw hám odan paydalaniw gana emes, bálki bul til sheñberinde bar boliwi múmkin bolgan túrli sóylesiwler, pát, usillar hám jargonlar menen islew tájiriybeside kiredi. Til variativligi, soniñ menen birge, túrli mádeniyattagi adamlar menen ushirasiw hám óz ana tilinde yamasa olarga jaqin tilde sóylesiw qábiletin añlatadi. Til variativliginiñ bul tárepi insanniñ til hám mádeniy kontekstlerdiñ hár túrliligine iykemlesiw qábiletin sáwlelendiredi. Bunnan tisqari, til variativligi bir tilden ekinshisine añsatliq penen hám sezilerli qiyinshiliqlarsiz ótiw qábiletin, soniñ menen birge, túp teksttiñ mánisi hám usilin saqlap qalgan halda tiller arasinda magliwmatlardi awdarmalaw qábiletin óz ishine aliwi múmkin. Uliwma alganda, til variativligi shet tiliniñ túrli táreplerin tereñ hám keñ túsiniwdi, oni túrli jagdaylarda hám túrli bayanatshilar menen isletiwdi, soniñ menen birge, túrli til kontekstlerine nátiyjeli hám maslasiwshi iykemlesiw qábiletin añlatadi [4].

Til variativligi shet tilin úyreniw hám ózlestiriwdiñ tiykargi tárepi esaplanadi. Bul tárep tek gana sóz bayligin bayitip hám baylanis qábiletin jaqsilap qoymay, bálki túrli mámleketlerdiñ mádeniy qásiyetleri hám dástúrlerin tereñ túsiniwde de zárúrli rol oynaydi. Til variativligin óz ishine algan birinshi zat bul sóz bayligin keñeytiw bolip tabiladi. Túrli sóylesiwler, pátler, jargon sóz dizbekler hám usillardi biliw tek gana adamga sózler hám sóz dizbekler mánisiniñ túrli nuanslarini jaqsilaw túsiniwge járdem berip qoymay, bálki tilde haqiyqiy baylanis ortaligin seziw imkaniyatin beredi.

Ekinshiden, til variativligi baylanis qábiletlerin jaqsilaydi. Hár qiyli til formalari hám variantlarin biliw basqa tillerde sóylesiwshiler menen jáne de nátiyjeli paydalaniw imkaniyatin beredi. Túrli tillerde túsiniw qábileti adamga basqa mádeniyat wákilleri menen añsatgana uliwma til tabiw múmkinshiligin beredi [1].

Úshinshisi, pikirler hám ideyalardi añlatiwda maslasiwshanliq til variativligin biletuginlardiñ ayriqsha belgileri bolip tabiladi. Hár qiyli til kontekstlerine iykemlese alatugin kisi jaña magliwmatlarga iykemlesiw hám tayin boliw qábiletin kórsetip beredi. Hám aqir-aqibette, shet tili qollanilatugin mámleketlerdiñ mádeniy qásiyetleri hám dástúrlerin túsiniw mádeniyatlarara túsiniwge tásir etedi. Til variativligi tek gana til mádeniyatina tereñrek kirip bariwga járdem berip qoymay, bálki xaliqlar arasindagi ayirmashiliqlardi húrmet qiliw hám túsiniwdi kúsheytedi. Solay etip, til variativligi tek gana sóz bayligin keñeytirip qoymay, baylanis qábiletlerin jaqsilaydi, adamdi jáne de maslasiwshi qilip qoymay, bálki mádeniyatlarara túsiniwdi jaqsilawga járdem beredi. Bul tárep shet tili kónlikpelerin rawajlandiriwda zárúrli rol oynaydi hám mádeniyatlar hám tillerdiñ hár túrliligi ajiralmaytugin global dúnyada óz-ara baylanisti añsatlastiradi [2].

Til variativligin nátiyjeli rawajlandiriw hám shet tillerin ózlestiriw ushin lingvistik shapaqlardi keñeytiw hám baylanis qábiletlerin jaqsilawga járdem beretugin bir qatar strategiyalar bar. Tildiñ túrli sóylesiwleri hám regionliq variantlarin úyreniw aytiliw, sózlik hám grammatikaniñ názik táreplerin túsiniw hám bahalaw ushin keñ múmkinshilikler jaratadi. Bul baylanista maslasiwshanliqti rawajlandiriwga hám til tájiriybesin bayitip, túrli

é

Ws,

regionlardiñ mádeniy qásiyetlerin tereñrek seziwge járdem beredi. Túrli tillerdi úyreniwde til variativligin rawajlandiriwda zárúrli rol oynaydi. Jaña tildi ózlestiriw jergilikli jámáátlerdiñ dúnyaga kóz qarasi hám dástúrlerin túsiniw ushin jaña shapaqlardi aship, basqa lingvistik hám mádeniy ortaliqqa shongiw imkaniyatin beredi. Filmlerdi tamashalaw hám túrli tillerde muzika tiñlaw til ortaligina shongiwga járdem beredi, soniñ menen birge, sóylew usiliniñ intonaciyalari, pát hám qásiyetlerin ózlestiriwge járdem beredi. Bul til tájiriybesin diversifikaciya qiliw hám kórkem óner arqali mádeniyat túrli táreplerine qosiwdiñ nátiyjeli usili. Bunnan tisqari, ana tilinde sóylesiwshiler menen aktiv ushirasiw hám xaliq araliq ilajlarda qatnasiw real jagdaylarda til kónlikpeleri menen shugillaniw hám jetilistiriw, til tájiriybesin bayitiw hám dúnyaga kóz qarasin keñeytiw imkaniyatin beredi. Túrli tillerde ádebiyatlardi oqiw hám úyreniw mádeniy ayriqshaliqlar hám tariyxiy kontekstlerdi tereñ túsiniwge járdem beredi, soniñ menen birge mádeniy kapitaldi qáliplestiriwge járdem beretugin lingvistik tálimdi rawajlandiradi. Hám aqir-aqibette, turaqli túrde óz-ózin jetilistiriw, jaña til táreplerin úyreniwge umtiliw hám til tájiriybesin turaqli túrde bayitiw til variativligine qizigiwshiliqti saqlap qaliwga járdem beredi, bul bolsa tillerdi úyreniw procesin jáne de qiziqli hám nátiyjeli etedi.

Juwmaq. Mádeniyatlarara óz-ara qatnaslar ádetiy halga aylanip baratirgan dúnyada til variativligin rawajlandiriw hám qollap-quwatlaw zárúrli bolip tabiladi. Til variativligi tek gana insaniyattiñ mádeniy miyraslarin bayitip gana qomay, bálki túrli mádeniyatlar hám jámáátler arasindagi túsiniw hám óz-ara tásirdi jaqsilawga járdem beredi. Túrli tiller hám sóylesiwlerdi úyreniw, túrli tillerde sóylesiwshiler menen ushirasiw, túrli tillerde ádebiyat hám muzikani úyreniw — bul til shapaqlarin keñeytiw hám til variativligin saqlaw hám keñeytiwdiñ barliq usillari.

References:

1. Войтович, И. К. (2012). Иностранные языки в контексте непрерывного образования.

2. ГОТЛИБ, Р. А. (2009). Социальная востребованность знания иностранного языка. Социологические исследования, (2), 122-127.

3. Гоцко, Л. Г. (2019). Предметно-языковое интегрированное обучение в контексте повышения конкурентоспособности выпускников университетов. In Наука и образование: опыт, проблемы, перспективы развития (pp. 261-264).

4. Кириллова, А. В. (2016). Специфика обучения иностранному языку как важнейшему элементу современного высшего профессионального образования. In Актуальные проблемы теоретической и прикладной лингвистики и оптимизация преподавания иностранных языков (pp. 1SQ-1S6).

5. Яроцкая, Л. В. (2016). Иностранный язык и становление профессиональной личности (неязыковой вуз): монография. Триумф Triumph www. triumph. ru.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.