Научная статья на тему 'The view of microbes of mucous membrane of respiratory tract in children suffered from acute pneumonia with etiology of micoplasma'

The view of microbes of mucous membrane of respiratory tract in children suffered from acute pneumonia with etiology of micoplasma Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
95
18
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ОСТРАЯ И ХРОНИЧЕСКАЯ ПНЕВМОНИЯ / ЭТИОЛОГИЯ / МИКОПЛАЗМА / ВЕРХНИЕ ДЫХАТЕЛЬНЫЕ ПУТИ / БАКТЕРИОЛОГИЧЕСКИЙ МЕТОД / ACUTE AND CHRONIC PNEUMONIA / ETIOLOGY / MICOPLASMA / UPPER RESPIRATORY TRACT / BACTERIOLOGICAL METHOD

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Очилова Севара Санақуловна, Алиев Шавкат Рўзиматович, Ёдгорова Нодира Турғунбоевна

Цель научной работы: изучение роли микроорганизмов у больных детей с острой и хронической пневмонией. Методы и результаты исследования: у больных с острой пневмонией микроплазменной этиологии в слизистой оболочке дыхательных путей коренобактерии составляют 11,6%, Streptococcus spp. 18,6%, Streptococcus spp. 44,2%, Moraxella cataralis и анаэробные кокки 4,6%, Neisseria spp. 9.3 %, представители рода Haemophilus spp. встречается 7% случаях. Этот показатель составляют 52,6%, по сравнению с первой группы 1,9 раза большее, т.е. у больных детей этой группы представители рода стрептококков у детей острой пневмонией не выявленных микоплазмы вызывают заболевание представители рода Streptococcus spp.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — Очилова Севара Санақуловна, Алиев Шавкат Рўзиматович, Ёдгорова Нодира Турғунбоевна

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

МИКРОБНЫЙ ПЕЙЗАЖ СЛИЗИСТОЙ ОБОЛОЧКИ ДЫХАТЕЛЬНОЙ СИСТЕМЫ У ДЕТЕЙ С МИКРОПЛАЗМЕННОЙ ПНЕВМОНИЕЙ

The purpose of research: To study the role microorganisms in children with acute and chronic pneumonia. The method and results of examination. The corenobacteria in mucous membrane of the respiratory tract of children with acute pneumonia with the etiology of micoplasma 11,6%, Streptococcus spp. in 18,6%, Streptococcus spp. in 44,2%, Moraxella cataralis and anaerobic cocci 4.6%, Neisseria spp. 9.3 %, the members of generation Haemophilus spp. in 7,0% cases have been observed, in children with acute pneumonia without the etiology of micoplasma this index 52,6%, in comparing with the first group the index was 1,9 times more, that is the cause of disease was members of generation Streptococcus spp in this group of children who had no micoplasma.

Текст научной работы на тему «The view of microbes of mucous membrane of respiratory tract in children suffered from acute pneumonia with etiology of micoplasma»

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

УДК: 616.988: 616.21-022-7-07-08

МИКОПЛАЗМА ЭТИОЛОГИЯЛИ УТКИР ПНЕВМОНИЯ БИЛАН ОГРИГАН БОЛАЛАР НАФАС ЙУЛЛАРИ ШИЛЛИК КАВАТИНИНГ

МИКРОБЛАР ПЕЙЗАЖИ

ОЧИЛОВА СЕВАРА САНАЦУЛОВНА Тошкент тиббиёт академияси "Бактериология ва вирусология" мутахассислиги магистранти АЛИЕВ ШАВКА Т РУЗИМА ТОВИЧ Тиббиёт фанлари номзоди, Тошкент тиббиёт академияси микробиология, вирусология ва иммунология кафедраси доценти

ЁДГОРОВА НОДИРА ТУРГУНБОЕВНА Тиббиёт фанлари номзоди, Тошкент тиббиёт академияси микробиология, вирусология ва иммунология

кафедраси катта уцитувчиси

МИКРОБНЫЙ ПЕЙЗАЖ СЛИЗИСТОЙ ОБОЛОЧКИ ДЫХАТЕЛЬНОЙ СИСТЕМЫ У ДЕТЕЙ С МИКРОПЛАЗМЕННОЙ ПНЕВМОНИЕЙ

ОЧИЛОВА СЕВАРА САНАЦУЛОВНА

Магистр по специальности «Бактериология и вирусология» Ташкентской медицинской академии

АЛИЕВ ШАВКА Т РУЗИМА ТОВИЧ Кандидат медицинских наук, доцент кафедры микробиологии, вирусологии и иммунологии Ташкентской медицинской академии

ЁДГОРОВА НОДИРА ТУРГУНБОЕВНА Кандидат медицинских наук, старший преподаватель кафедры микробиологии, вирусологии и иммунологии

Ташкентской медицинской академии

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

АННОТАЦИЯ

Цель научной работы: изучение роли микроорганизмов у больных детей с острой и хронической пневмонией.

Методы и результаты исследования: у больных с острой пневмонией микроплазменной этиологии в слизистой оболочке дыхательных путей коренобактерии составляют 11,6%, Streptococcus spp. 18,6%, Streptococcus spp. 44,2%, Moraxella cataralis и анаэробные кокки 4,6%, Neisseria spp. 9.3 %, представители рода Haemophilus spp. встречается 7% случаях. Этот показатель составляют 52,6%, по сравнению с первой группы 1,9 раза большее, т.е. у больных детей этой группы представители рода стрептококков у детей острой пневмонией не выявленных микоплазмы вызывают заболевание представители рода Streptococcus spp.

Ключевые слова: острая и хроническая пневмония, этиология, микоплазма, верхние дыхательные пути, бактериологический метод

THE VIEW OF MICROBES OF MUCOUS MEMBRANE OF RESPIRATORY TRACT IN CHILDREN SUFFERED FROM ACUTE PNEUMONIA WITH ETIOLOGY OF MICOPLASMA

OCHILOVA SEVARA SANAKHULOVNA

Undergraduate in the specialty "Bacteriology and virology" Tashkent medical academy ALIYEV SHA VKA T RO'ZIMA TOVICH Candidate of medical sciences, docent of the department of microbiology, virology and immunology Tashkent medical academy

YODGOROVA NODIRA TURGUNBOYEVNA Candidate of medical sciences, senior lecturer of the department of microbiology, virology and immunology Tashkent medical academy

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

ABSTRACT

The purpose of research: To study the role microorganisms in children with acute and chronic pneumonia.

The method and results of examination. The corenobacteria in mucous membrane of the respiratory tract of children with acute pneumonia with the etiology of micoplasma - 11,6%, Streptococcus spp. -in 18,6%, Streptococcus spp. - in 44,2%, Moraxella cataralis and anaerobic cocci - 4.6% , Neisseria spp. - 9.3 %, the members of generation Haemophilus spp. - in 7,0% cases have been observed , in children with acute pneumonia without the etiology of micoplasma this index - 52,6%, in comparing with the first group the index was 1,9 times more , that is the cause of disease was members of generation Streptococcus spp in this group of children who had no micoplasma.

Key words: acute and chronic pneumonia, etiology, micoplasma, upper respiratory tract, bacteriological method.

Мавзунинг долзарблиги. Хрзирги кунда болаларда касаллик келтириб чи^арувчи М. pneumoniae лаборатория диагностикасида ^илинаётган ишлар ва уларни куплаб чоп этилиши билан бир ^аторда, М. pneumoniae ташхиси адабиётларда энг куп музокараларга сабаб булмовда [1,3,5,7,9]. МП келтириб чи^арувчи респератор касалликлар, механизмлари, ^узfатувчиларнинг мух,им хусусиятлари ва уларнинг ю^ори нафас йуллари касалликларидаги ах,амиятлари яхши урганил-ган, лекин бундай урганишлардаги жуда куплаб юту^ларлардан ^аътий назар, МП лаборатория диагностикасида х,али анча муаммолар мавжуд - [2, 4, 6, 7, 8, 10].

Илмий тадкикот натижалари. Ю^ори нафас йуллари аъзолари нормал микробиоценози ю^ори даражадаги сезувчан индикаторли тизим булиб, ю^ори нафас йуллари ту^ималарининг фаол ялли^а-

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

ниш-деструктив х,олатлардаги узгаришларни яхши сезади ва сифатий мивдорий узгаришлар билан жавоб беради. Шулардан келиб чиэдан холда биз серологик усулда МП ани^ланган 11 та УП билан оfриган болалар ва 17 та микоплазмалар топилмаган УП болаларнинг нафас йуллари микрофлораси урганилди. Назорат гурух,и (НГ) га 13 та со^ом болалар киритилди. Олинган натижалар 1-жадвалда келтирилди.

Текширув утказилган 41 болалардан 149 та микроб штаммлари ажратиб олинди. Назорат гурух,ида ю^ори нафас йулларидан 43 микроб штамми ажратиб олинди. Булардан коренобактериялар 11,6%, Streptococcus spp. 18,6%, Streptococcus spp. 44,2%, Moraxella cataralis ва анаэроб кокклар 4.6% дан, Neisseria spp. 9.3 %, Haemophilus spp. авлоди вакиллари 7,0% лолларда учради, Enterobacteriaceae spp. оиласи вакиллари назорат гурух,ида регистрация ^илинмади. Келти-рилган маълумотдан куриниб турибдики нафас йулларида со^ом болаларда асосан авлоди (Streptococcus spp., Staphylococcus spp.) вакиллари купро^ учрар экан.

Staphylococcus spp.авлоди вакилларини куриб чиэданимизда со^ом боларни нафас йулларидан 8 стафилококклар штамми ажратиб олинди. Буларни турлари буйича идентификация ^илганимизда асосан S.epidermidis 5 та болалардан топилди, гемолитик стафилококк эса 2 та болада ва 1 та бемор болада S.aureus топилди. Шуни айтиб утиш жоизки со^ом болаларни нафас йулларидан ажратиб олинган х,амма бактериялар касаллик келтириб чи^ариш мивдорида (КХДБ/мл <104 кам) эмаслиги ани^ланди. Шундай х,олат (Streptococcus spp.,Staphylococcus spp. авлоди вакилларига *ам мансуб булди (диаграмма 1.).

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

Жадвал 1.

МП инфекцияли ва МП инфекциясиз УП билан огриган болаларнинг нафас йулларидан ажратиб олинган микроорганизм-

лар курсаткичлари

Ажратиб олинган бактериялар МП (+) УП п=11(абс)* МП (-) УП n=17 (абс) НГn=13 (абс)

Corynebacterium spp. 4 7 5

Staphylococcus spp. 6 14 8

Streptococcus spp. 15 22 19

Moraxella cataralis 3 3 2

Анаэроб кокклар spp. 2 5 2

Neisseria spp. 4 3 4

Haemophilus spp. 3 4 3

Enterobacteriaceae spp. 5 6 0

Ажратиб олинган бактерия штаммлари 42 64 43

* - *амма УП бемор болаларга серологик усулда (ИФР ва ИФА) МПга ташхис ^уйилган.

Нафас йулларида МП этиологияли УП билан оfриган болаларда Streptococcus spp. авлоди вакилларини куриб чиэданимизда сапрофит нормал стрептококкларнинг назорат гурух,ига нисбатан 1,7 маротаба камайиши х,исобига патоген ва шартли патоген стрептококкларнинг учраши ва мивдорий курсаткичлари ю^ори булди. Микоплазмоз пневмония фонида St.pneumoniae 2 та беморда ва 1 та беморда Str.veridans ялли^анишни келтириб чи^ариш (>104) даражасида учра-ди. 3 та болаларда St.pyogens(7.1%) топилди, лекин назорат гуру^и-дан ишонарли фар^ ^илмади.

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

Диаграмма 1. Уткир пневмония билан огриган МП мусбат ва МП манфий болаларнинг юкори нафас йулларида учраган Streptococcus spp. авлоди вакилларининг курсаткичлари (гурухда ажратиб олинган штамм сонига нисбатан %).

МП этиологияси йу; УП билан ofpMraH болаларда Streptococcus spp. авлоди вакилларини куриб чи;;анимизда, олинган натижалар тубдан фар; ;илди. Агар МП этиологияли УП билан оfриган болаларда Streptococcus spp. вакиллари 27,3% лолларда УП касаллик этиология-сида ;атнашган булса, МП этиологиясиз УП билан оfриrан болаларда бу курсаткич 52,6%, биринчи гуру; билан солиштирсак 1,9 маротаба купро;, яъни бу гуру; бемор болаларда Streptococcus spp авлоди вакиллари МП лар топилмаган болалар УП сида касаллик келтириб чи;аришган. диаграмма 1.

МП этиологияли болаларда Staphylococcus spp. авлоди вакилларини куриб чи;анимизда, бу авлод вакилларининг учраш даражаси ва ми;дорий курсаткичлари со^ом болалар курсаткичла-

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

ридан деярли фар^ ^илмади, Ажратиб олинган стафилококкларнинг барчаси мивдорий жих,атдан КХДБ/мл 102-103 дан ошмади. Шу билан бир ^аторда патогенлик хусусиятини наъмоён ^илувчи (плазмакоа-гулаза, гемолизин, лецитиназа) стафилококклар бирмунча купайган.

S.aureus S.epidermidis S.haemolyticus

Диаграмма 2. Уткир пневмония билан огриган МП мусбат ва МП манфий болаларнинг юкори нафас йулларида учраган Streptococcus spp. авлоди вакилларининг курсаткичлари (гурузда ажратиб олинган штамм сонига нисбатан %).

МП этиологиясиз УП болаларда Staphylococcus spp.олдинги гуру^дан тубдан фар^ ^илди, 2 та болаларда S.aureus УП келиб чи^ишида этиологик рол уйнаган. Бундан таш^ари патогенлик хусусиятини наъмоён ^илувчи (плазмакоагулаза, гемолизин, лецитиназа) стафилококклар назорат гурух,ига нисбатан 3,3 маротаба ва МП этио-логияли УП билан оfриган болалар курсаткичига нисбатан 2,4 маротаба купро^ учрай бошлаган.

Шундай ^илиб нафас йулларида асосан яллиfланиш касалликла-рига сабаб булувчи патоген кокклар вакилларини куриб чи^анимизда уларнинг вакилларидан Стафилококклар МП лар фонида касаллик

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

келтириб чи^армаслиги маълум булди. МП этиологиясида ^атнашма-ган УП да S.aureus 11,7% лолларда касаллик этиологиясида ^атнаш-ганлиги ани^ланди (диаграмма 3.).

Микоплазма ани^ланган 11 та болаларнинг 4 тасида уткир пневмония этиологиясида ^атнашиши мумкин булган микроорганизм-лар ю^ори нафас йулларидан топилмади (36,4%), яъни бу бемор бола-ларда УП ни фа^ат микоплазмалар келтириб чи^арган (диаграмма 3.), долган лолларда (63,6%) микоплазма фонида аралаш инфекция келиб чиодан.

■ уп (мп-);-■ уп (мп+)

Диаграмма 3. Уткир пневмония билан огриган МП мусбат ва МП манфий болаларнинг юкори нафас йулларида этиологик рол

уйнаган кузгатувчиларини моно ва микст инфекция куринишда учраш даражаси (бемор болалар сонига нисбатан %).

Уткир пневмонияда микоплазма инфекцияси фонида 7 та бемор болаларда МИ билан биргаликда 2 х;олатда St.pneumoniae 18,2%, битта болада эса Str.veridans 9.1% касаллик этиологиясида ^атнашган.

Биз учун ^изи^арли булган маълумотлардан бири МП инфекцияси келтириб чи^арган УП да шартли патоген булган Moraxella cataralis бактерияларини касаллик этиологиясида учраши ^исобланди. Mora-

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

xella авлоди вакиллари ю^ори нафас йулларининг нормал микрофло-раси ;исобланиб унинг Moraxella catarrhalis - вакили 36-50% болалар-нинг бурун ;ал;умидан ва ва 5-7% лолларда катталарда ани^ланган. О;ирги йилларда утказилган илмий тад^и^отлар шуни курсатдики 1 ёшгача булган болаларда Moraxella catarrhalis 66%, 2 ёшли болаларда 77,5% ю^ори нафас йуллари касалликларида учрар экан, шу билан бир ^аторда 27% лолларда соfлом болаларда топилган.

Диаграмма 4. Уткир пневмония билан огриган МП мусбат болаларнинг юкори нафас йулларида этиологик рол уйнаган кузгатувчиларни учраш даражаси (бемор болалар сонига

нисбатан %).

Бизнинг тад^и^отимизда МП этиологияли УП билан оfриган болаларнинг 3 тасида M. Cataralis ани^ланди унинг миедорий курсат-кичи КЭДБ/мл >104 ю^ори эканлиги бу ;узfатувчининг касаллик этиологиясидаги ролини инкор этмайди. Бундан таш^ари МП этиологияли УП билан оfриган болаларнинг 3 тасида (27,3%) Enterobacteriaceae spp. оиласи вакилларидан К. Pneumoniae МП лар билан биргаликда микст инфекцияда ^атнашган.

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

Уткир пневмония билан огриган МП манфий болаларнинг ю^ори нафас йулларида учровчи микроорганизмлар курсаткичи олдинги гурухдан турлари ва миедорий курсаткичлари буйича анча фар^ ^илди. Асосан бу гурух болаларда бактериал УП учради. Уткир пневмония билан огриган микоплазма манфий болаларнинг ю^ори нафас йулларида нормал микрофлоранинг НГ нисбатан чу^ур узгариши кузатилди. Нормафлоранинг бундай дисбиотик холати патоген ва шартли патоген микроорганизимларнинг нафас йулларида миедорий купайиб кетишига олиб келган. Яна бир характерли томони асосан бу гурух беморларда УП этиологиясида стрептококклар 52,6% холларда асосий ролни уйнаган (диаграмма 3. 7.).

Диаграмма 5. Уткир пневмония билан огриган МП манфий болаларнинг юкори нафас йулларида этиологик рол уйнаган кузгатувчиларни учраш даражаси (бемор болалар сонига

нисбатан %).

Булардан таш^ари уткир пневмония билан огриган МП манфий болаларда кузатилган УП асосан моно бактериялар (76,5%) учраган, яъни МП этиологияли болаларга нисбатан 2,1 маротаба купро^

учраган. Кейинги, бу гурухга хос хусусиятлардан бири касаллик

62

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

этиологиясида S.aureus 2 та ва 4 та ;олатда (11,7-23,5% мос равишда) Haemophilus бактериялари касаллик этиологиясида ;атнашган. Бу бактерияларнинг мивдорий курсаткичи КХДБ/мл >104ю;ори (1.1х105, 4,6х105мос равишда) экан.

ХУЛОСА:

МП этиологияли болаларда микрофлорани учраш ва мивдорий курсаткичлари ишонарли камлиги эътироф этилди. Лекин шу билан бир ;аторда МП регистрация ;илинган ва УП билан оfриган болаларни нафас йулларида микст инфекция 63,6% лолларда учради, бу курсат-кич солиштириш гурух,и курсаткичига нисбатан 2,8 маротаба куп. МП этиологияли УП билан оfриган болаларнинг нафас йуллари шилли; ;аватидан пневмония этиологиясида доимо учровчи стафилококклар, гемофил таё;чалар, гемолитик стрептококклар касаллик келтириб чи;ариш курсаткичида (КХДБ/ мл <104) умуман учрамади. Бундан таш;ари нафас йулларининг шилли; ;аватида нормал стафилококклар ва стрептококклар, нейссерия авлодига мансуб бактерияларни учраш курсаткичлари ва ми;дорида камайишлар кузатилди. Шунинг учун микоплазма этиологияли УП микоплазма билан биргаликда шартли патоген Moraxella catarrhalis, К. pneumoniae касаллик этиологиясида МП фонида учради. Бизнингча МП этиологияли УП билан оfриган болаларда шартли патоген бактерияларнинг касаллик этиологиясига ;ушилиши, организм иммун системаси резистентлигини МП фонида кескин сустлашуви о;ибати булиши мумкин. Шу билан бир ;аторда МП х,ужайраларни цитоплазматик мембранасида, х,ужайра ичида х,аёт кечириши ва узлари учун экологик манзилни эгаллаб олиш жараёнида шилли; ;аватлар нормал микрофлорасини фаолиятига салбий таъсир курсатади, уларни учраш даражаси ва ми;дорий курсаткичларини камайишига сабаб булди.

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

МП этиологиясиз УП билан оfриган болаларда нафас йуллари микрофлораси узининг хилма-хиллиги ва мивдорий жих,атдан ишонар-ли куп учраши билан ажралиб турди ва касаллик этиологиясида асосан St.pneumoniae, St.pyogens, S.aureus ва H.Influenzae ролни уйнашган.

Адабиётлар руйхати:

1. Аверьянов А.В. Хламидийная и микоплазменная инфекция при патологии нижних дыхательных путей// Лечебная дело -№4. 2009. С-52-62.

2.Алибекова М.Б. Особенности диагностика и лечения микоплаз-менной пневмонии у детей ранного возроста //Вестник экстренной медицины - 2013.№ 3 -С 86-89.

3. Мухамедова Х.Т., Алибекова М.Б., Мансурова Ф.З., Носиченко Л.Е., Исмагилова Г.Х. Атипичная микоплазменная пневмония у детей //Вестник экстренной медицины - 2008.№ 4-С 87-90.

4.Лукшев В.И., Люсов В.А., Жаров С.Н. и др. Атипичные пневмонии: известные и новые возбудители// Рос мед журнал 2005. №2-С. 37-43.

5. Заплатников А.Л., Короид Н.В., Глухарева Н.С. Микоплазмен-ная инфекция в респираторной патологии у детей // Пульмонология и аллергология. 2011 №3;.С.30-34.

6. Пальчун В.Т., Гуров A.B., Руденко В.В. Особенности диагностики хламидийной и микоплазменной инфекции в оториноларингологии// Материалы XI Всероссийского конгресса оториноларингологов «Наука и практика в оториноларингологии» М., 2012 - с. 23-25.

7.Спичак Т.В., Катосова Л.К., Яцышина С.Б. и др. Критический взгляд на результаты лабораторной диагностики внебольничной

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март)

пневмонии микоплазменной этиологии у детей //Педиатрия 2014.№3. С46-55.

8.Рачина С.А., Козлов Р.С., Шаль Е.П. и др. Структура бактериальных возбудителей внебольничной пневмонии в многопрофильных стационарах Смоленска // Пульмонология №1. 2011. С 5-16.

9.Accjmando S., Trizzino A., Montaperto D.F. et al. Mycoplasma pneumonias distribution, epidemiology and prevalence in a triennial survey.Europ Radiol 2006; 16 (3): 719-725.

10. Vervloet, L.Ä., Marguet C., P.A.M. Camargos Infection by Mycoplasma pneumoniae and Its importance as an etiological agent in childhood community-acquired pneumonias // BJID. 2007. - Vol. 11. - Pi 507-514.177 .

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.