CC BY
45
ml. bryg. mgr inz. Jacek ZBOINA1 mgr Karolina PASTUSZKA2
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpozarowej im. Jozefa Tuliszkowskiego Panstwowy Instytut Badawczy
ZNACZENIE OCENY ZGODNOSCI DLA OCHRONY PRZECIWPOZAROWEJ I OCHRONY LUDNOSCI3
The importance of conformity assessment for fire and civil protection
Streszczenie
W artykule przedstawiono ogolnie systemy oceny zgodnosci, w tym system swiadectw dopuszczen przeznaczony dla wyrobow stosowanych na rzecz ochrony przeciwpozarowej. Przywoluj^c podstawy prawne i dokumenty normatyw-ne przypomniano, dla jakich wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej prowadzi si? odpowiednio bada-nia, certyfikacj? i/lub proces dopuszczen. Nawi^zuj^c do zmian nast?puj^cych w ocenie zgodnosci na rzecz ochrony przeciwpozarowej, przedstawiono takze ewolucj? systemow oceny zgodnosci. Prezentacja systemow oceny zgodnosci wyrobow zostala dokonana w kontekscie wyartykulowania ich znaczenia dla ochrony przeciwpozarowej w danym okresie. W referacie autorzy wykazuj^. wag? i znaczenie wlasciwosci, niezawodnosci i przydatnosci wyrobow dla bez-pieczenstwa pozarowego obiektow budowlanych, a przede wszystkim dla zdrowia i zycia ratownikow i ratowanych. W referacie wskazano takze na fakt, iz ocena zgodnosci wyrobow to „narz?dzie" do wplywania przez Ministra Spraw Wewn?trznych i Komendanta Glownego Panstwowej Strazy Pozarnej na stan ochrony przeciwpozarowej. Wskazuje takze na powi^zania i wazn^. funkcj? oceny zgodnosci w systemie ochrony przeciwpozarowej RP. W podsumowaniu w referacie przedstawiono wnioski i przewidywane kierunki ewolucji w obszarze oceny zgodnosci wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej.
Summary
The paper presents an overview of the conformity assessment systems, including the certificates of approval system for products used for fire protection. In reference to legal and normative documents it was pointed out for which products used in fire protection testing, certification and/or admittance process are respectively carried out. Referring to changes occurring in the conformity assessment for fire protection, this paper also shows the evolution process of conformity assessment systems. The presentation of conformity assessment systems was made in context of articulating their significance for fire protection within a specific time period. The authors show the importance and significance of the properties, reliability and suitability of construction products for fire safety, especially for the health and life of rescuers and the rescued. The paper also pointed out the fact that the assessment of conformity is a „tool" for the Ministry of Internal Affairs and Administration and Head of The State Fire Service of Poland to affect the condition of fire protection. The authors also show the relationship and the important function of conformity assessment to the Polish fire protection system. In the summary the paper presents conclusions and directions of evolution predicted for the conformity assessment of products used in fire protection.
Slowa kluczowe: Ochrona przeciwpozarowa, ochrona ludnosci, bezpieczenstwo, dopuszczenia wyrobow, certyfikacja wyrobow, ocena zgodnosci;
Keywords: Fire protection, civil protection, security, approval of products, certification of products, conformity assessment;
Wst$p
O ocenie zgodnosci
Wymagania i proceduy oceny zgodnosci dotycz^. wyrobow, ktore mog^. stwarzac zagrozenie albo sluz^. ochro-
1 z-ca Dyrektora CNBOP-PIB ds. certyfikacji i dopuszczen
2 specjalista w zakladzie Aprobat Technicznych CNBOP-PIB
3 Wklad kazdego ze wspolautorow rowny 50%
nie lub ratowaniu zycia, zdrowia, mienia lub srodowiska. Przy ich ustalaniu bierze si? pod uwag? rodzaje wyrobow oraz stopien (poziom) stwarzanych przez nie zagrozen, a takze wymagania zawarte w dyrektywach nowego po-dejscia (wymagania zasadnicze) i w innych aktach praw-nych Wspolnoty Europejskiej. Waznym zagadnieniem w aspekcie stosowania wyrobow jest rowniez zapewnienie bezpieczenstwa publicznego. Ocena zgodnosci dla wyro-
bow powinna bye dokonana przez jego producenta przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu. Niezaleznie od oce-ny obowi^zkowej, moze bye dokonywana ocena dobro-wolna, na warunkach uzgodnionych w umowie zawartej przez zainteresowane strony. Podczas dokonywania oce-ny zgodnosci z zasadniczymi wymaganiami wyrob moze bye poddawany: badaniom, certyfikacji przez notyfikowa-n^ jednostk? certyfikuj^4, oraz sprawdzaniu zgodnosci z zasadniczymi wymaganiami - przy udziale jednostki notyfikowanej5. Tylko pozytywny wynik oceny zgodnosci z zasadniczymi wymaganiami, dokonywanej przy udziale notyfikowanej jednostki (jesli dotyczy), stanowi podstaw? udzielenia certyfikacji (wydania certyfikatu zgodnosci6) i na podstawie przeprowadzonej oceny zgodnosci wyda-nia przez producenta deklaracji zgodnosci wyrobu. Zasa-dy systemu oceny zgodnosci wprowadza w Polsce ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnosci7. Zgodnie z postanowieniami tej ustawy system oceny zgodnosci tworz^:
1. przepisy okreslaj^ce zasadnicze i szczegolowe wy-magania dotycz^ce wyrobow;
2. przepisy oraz normy okreslaj^ce dzialanie podmio-tow uczestnicz^cych w procesie oceny zgodnosci8.
Wsrod wielu definicji ocena zgodnosci okreslana jest m. in., jako wskazanie, ze wyspecyfikowane wymagania dotycz^ce wyrobu, procesu, systemu, osoby lub jednostki zostaly spelnione9. Cz?sto ocena zgodnosci definiowana jest rowniez, jako badania i certyfikacja. Definicja ta jest najblizsza potocznemu i praktycznemu rozumieniu tego poj?cia. Na ocen? zgodnosci wyrobow skladaj^. si? najcz?s-ciej jego badania, sprawdzenie zgodnosci z wymaganiami i certyfikacja. Pozytywny wynik przeprowadzonej oceny zgodnosci wyrobu z wymaganiami stanowi podstaw? do wydania producentowi lub jego upowaznionemu przedsta-wicielowi dokumentu potwierdzaj^cego zgodnose tj. naj-cz?sciej certyfikatu zgodnosci, swiadectwa, atestu. itp.
Bardzo cz?sto, nie do konca poprawnie, poj?cie oceny zgodnosci jest uzywane, jako tozsame tylko z poj?ciem
4 jednostka certyfikuj^ca - w rozumieniu ustawy o systemie oceny zgodnosci (...) jednostka niezalezna od producenta, jego upowaznionego przedstawiciela oraz od uzytkownika, konsumenta b^dz sprzedawcy, dokonuj^ca certyfikacji
5 notyfikacja - zgloszenie Komisji Europejskiej i panstwom czlonkowskim UE jednostek certyfikuj^cych i kontrolu-j^cych oraz autoryzowanych laboratoriöw wlasciwych do wykonywania czynnosci okreslonych w procedurach oceny zgodnosci
6 certyfikat zgodnosci - dokument wydany przez notyfikowa-n^. jednostka certyfikuj^c^. potwierdzaj^cy, ze wyröb i (lub) proces jego wytwarzania jest zgodny z zasadniczymi wyma-ganiami
7 Ustawa o systemie oceny zgodnosci z dn. 30 sierpnia 202 r. (Dz. U Nr 138, poz. 935). Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oceny zgodnosci oraz niektö-rych innych ustaw (Dz. U. 2011 nr 102 poz. 586).
8 Art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnosci (Dz. U. z 2010 nr 138 poz. 935)
9 Zrödlo - norma EN ISO/IEC 17000:2004 Ocena zgodnosci Terminologia i zasady ogölne
certyfikacji. Najcz^sciej przywolywana jest definicja certyfikacji z ustawy o systemie oceny zgodnosci. Wskazuje, ona, ze przez certyfikacja nalezy rozumiec dzialanie jednostki certyfikjcej, wykazuj^ce, ze nalezycie zidentyfikowany wyröb lub proces jego wytwarzania s^. zgodne z zasadniczymi lub szczegölowymi wymaganiamP.Trafn^. definicja tego poj^cia jest röwniez certyfikacja rozumiana, jako atestacja strony trzeciej (jednostki certyfikjcej) wyroböw, procesöw, systemöw lub osöb11. W swojej praktyce CNBOP-PIB sto-suje dosc cz^sto wlasn^. definicja poj^cia certyfikacji rozu-mianej, jako potwierdzenie zgodnosci wyrobu na podstawie przeprowadzonych badan i oceny oraz wydanie wlasciwego dokumentu (certyfikatu, swiadectwa, itp.) przez instytuj posiadaj^ w tym zakresie uprawnienia i kompetencje. Po-twierdzenie prowadzone jest na podstawie wymagan okre-slonych we wlasciwym dla danego wyrobu dokumencie od-niesienia (np. normie, aprobacie techniczne itp.)12.
0 ochronie przeciwpozarowej
Ochrona przeciwpozarowa polega na planowaniu
1 realizacji przedsi§wzi?c maj^cych na celu ochron§ zycia, zdrowia, mienia lub srodowiska przed pozarem, kl^sk^. zy-wiolow^. lub innym miejscowym zagrozeniem poprzez:
1. zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu si§ pozaru, kl^ski zywiolowej lub innego miejscowego zagrozenia;
2. zapewnienie sil i srodköw do zwalczania pozaru, kl§-ski zywiolowej lub innego miejscowego zagrozenia;
3. prowadzenie dzialan ratowniczych.13
Poj^cie ochrony przeciwpozarowej obejmuje swoim zakresem, poza walk^. z pozarami, takze definiowane w usta-wie o ochronie przeciwpozarowej dzialania ratownicze14 w przypadku zaistnienia innych miejscowych zagro-zen15 i w przypadku kl^sk zywiolowych16. Zatem ochrona
10 zrödlo Art. 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnosci (Dz. U. z 2010 nr 138 poz. 935)
11 zrödlo - materialy ze szkolenia Polskiego Centrum Akredytacji „Droga do akredytacji. Podstawowe elementy oceny. Procedura akredytacji.", 2008
12 zrödlo - definicja wlasna CNBOP PIB
13 zrödlo - Art. 1. ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpozarowej (Dz. U. Nr 147, poz. 1229 z pözn. zm.)
14 dzialania ratownicze - rozumie si^ przez to kazd^. czynnosc podj^tq. w celu ochrony zycia, zdrowia, mienia lub srodowiska, a takze likwidaj przyczyn powstania pozaru, wyst^pie-nia kl^ski zywiolowej lub innego miejscowego zagrozenia
15 inne miejscowe zagrozenie - rozumie si^ przez to zdarzenie wynikaj^ce z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody nieb^d^ce pozarem ani kl^-sk^. zywiolow% stanowi^ce zagrozenie dla zycia, zdrowia, mienia lub srodowiska, ktöremu zapobiezenie lub ktörego usuni^cie skutköw nie wymaga zastosowania nadzwyczaj-nych srodköw
16 klcska zywiolowa - rozumie si^ przez to katastrofj natu-
ral^ lub awari^ techniczn% ktörych skutki zagrazaj^. zyciu
lub zdrowiu duzej liczby osöb, mieniu w wielkich rozmia-rach albo srodowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mog^. byc skutecznie podj^te tylko przy zasto-sowaniu nadzwyczajnych srodköw, we wspöldzialaniu röznych organöw i instytucji oraz specjalistycznych sluzb i formacji dzialaj^cych pod jednolitym kierownictwem
przeciwpozarowa to zbiór dzialan ratowniczo-gasniczych i prewencyjnych w przypadku pozarów a takze innych miej -scowych zagrozen i klçsk zywiolowych. W ramach ochrony przeciwpozarowej wyróznic mozna dzialania ratownicze w zakresie: walki z pozarami i w szczególnosci ratownictwo specjalistyczne takie jak chemiczne, wodne, techniczne, wysokosciowe a takze pomocnicze specjalistyczne czyn-nosci ratownicze17 Zakres dzialan jakie aktualnie obejmuje ustawowo definiowane pojçcie ochrony przeciwpozarowej znacznie wykracza poza rdzenne obowi^zki strazy pozar-nej, jakim jest walka z pozarami. Ochrona przeciwpozarowa obejmuje dzisiaj swoim zakresem, poza walk^. z pozarami, równiez dzialania na rzecz ochrony ludnosci i szeroko rozumiane ratownictwo. Intensywny rozwój zakresu i co-raz wiçksza róznorodnosc ratownictwa realizownago przez straz pozarn^. w ostatnich latach, wobec nowych potrzeb i zagrozen, s^. bez w^tpienia zwi^zane z istotnym wzrostem znaczenia ochrony przeciwpozarowej dla bezpieczenstwa panstwa.
O ochronie ludnosci
Ochrona ludnosci definiowana jest, jako zintegro-wana dzialalnosc organów administracji publicznej i pod-miotów realizuj^cych zadania ochrony ludnosci, maj^ca na celu zapewnienie bezpieczenstwa obywateli, porz^dku publicznego, ochronç zycia i zdrowia osób przebywaj^-cych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ochronç mienia, srodowiska i dziedzictwa kulturowego na wypadek wyst^pienia sytuacji zagrozenia. Kluczowym instrumen-tem europejskiej ochrony ludnosci jest Mechanizm Ochrony Ludnosci, utworzony w 2001 roku, ulatwiaj^cy wzmoc-пющ. wspólprac? w interwencjach wspieraj^cych ochronç ludnosci. Ochrona ludnosci w Unii Europejskiej obejmuje trzy fazy cyklu zarz^dzania katastrofami: zapobieganie, go-towosc i reagowanie. Cel dzialania Mechanizmu to „pomo-cw zapewnieniu lepszej ochrony, przede wszystkim ludzi, ale takze srodowiska i mienia, wl^czaj^c dziedzictwo kulturowe, w przypadku powaznej sytuacji krytycznej"18.
Dobry wyrób - pewny wyrób
Wraz z rozwojem techniki pozarniczej oraz rozwi^-zan na potrzeby zapewnienia bezpieczenstwa pozarowego obiektów budowlanych rola i znaczenie oceny zgodnosci stosowanych wyrobów ulegla istotnej zmianie. Ergonomia, funkcjonalnosc i niezawodnosc dzialania wyrobów i urz^-dzen staly siç kluczowe dla ochrony przeciwpozarowej. Dlatego ocena zgodnosci (badania i certyfikacja) stala siç niezwykle waznym elementem dla uzytkowników, produ-centów i dostawców wyrobów. Aby czynnosci te mogly
17 pomocnicze specjalistyczne czynnosci ratownicze - ro-
zumie siç przez to dzialania Panstwowej Strazy Pozarnej w ramach udzielanej pomocy innym sluzbom ratowniczym, z wyl^czeniem dzialan porz^dkowo-ochronnych, zastrzezo-nych dla innych jednostek podleglych ministrowi wlasciwe-mu do spraw wewnçtrznych
18 decyzj^. Rady UE z dnia 23 pazdziernika 2001 r.
zostac uznane za wiarygodne i obiektywne, wykonywane s^. przez niezalezny od oferenta wyrobu i jego przyszlego uzytkownika podmiot, zwany w obszarze oceny zgodnosci „strong trzeci^", ktora poprzez narzçdzia akredytacji, autoryzacji i notyfikacji zaswiadcza o swoich kompeten-cjach, ale takze o bezstronnosci i niezaleznosci?19
Porownuj^c znaczenie oceny zgodnosci w ochronie przeciwpozarowej do wznoszenia obiektu budowlanego smialo mozna powiedziec, iz wyroby s^. jak fundamenty. Bez nich nie da siç zbudowac stabilnej, trwalej i funk-cjonalnej konstrukcji. A konstrukcja jest niebagatelna - obejmuje, bowiem swym zakresem: bezpieczenstwo po-wszechne, ochronç zdrowia, zyciai mienia.
Stosowane wyroby- ich znaczenie dla ochrony przeciwpozarowej
System dopuszczen przewidziany dla wyrobow stosowanych na rzecz ochrony przeciwpozarowej w powi^zaniu w szczegolnosci z ich ocen^. zgodnosci w odniesieniu do wymagan zasadniczych reguluje zagadnienie zapewnie-nia bezpieczenstwa publicznego oraz ochrony zdrowia i zycia oraz mienia, na potrzeby ochrony przeciwpozarowej w Polsce. System ten bez w^tpienia odgrywa rowniez posrednio istotn^. rolç dla ochrony ludnosci. Regulaj t^. objçte s^. w szczegolnosci wyroby sluz^ce zapewnie-niu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdro-wia i zycia oraz mienia, wprowadzane do uzytkowania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej oraz wyko-rzystywane przez te jednostki do alarmowania o pozarze lub innym zagrozeniu oraz do prowadzenia dzialan ra-towniczych, a takze wyroby stanowi^ce podrçczny sprzçt gasniczy. Celem tych regulacji jest zapewnienie bezpieczenstwa ratowniköw, ratowanych oraz mozliwosci prowadzenia dzialan ratowniczo-gasniczych w obiektach budowlanych. Cel ten jest osi^gany poprzez dodatkowe wymagania dla okreslonego katalogu wyrobow sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia. Nalezy tu podkreslic prewencyjny cel tej regulacji20. Co istotne bezpieczenstwo definiowane poprzez wymagania zasadnicze dyrektyw odnosi siç
19 akredytacja - nalezy przez to rozumiec akredytacjç, o której mowa w art. 2 pkt 10 rozporz^dzenia (WE) nr 765/2008; uznanie przez jednostkç akredytuj^c^. kom-petencji jednostki certyfikuj^cej, jednostki kontroluj^cej oraz laboratorium do wykonywania okreslonych dzialan autoryzacja - nalezy przez to rozumiec zakwalifikowanie przez ministra lub kierownika urzçdu centralnego, wlasci-wego ze wzglçdu na przedmiot oceny zgodnosci, zglasza-j^cej siç jednostki lub laboratorium do procesu notyfikacji notyfikacja - nalezy przez to rozumiec zgloszenie Komisji Europejskiej i panstwom czlonkowskim Unii Europejskiej autoryzowanych jednostek certyfikuj^cych i kontroluj^-cych oraz autoryzowanych laboratoriów wlasciwych do wykonywania czynnosci okreslonych w procedurach oce-ny zgodnosci
20 Zal^cznik do rozporz^dzenia MSWiA (...) (Dz. U. z 2007 nr 143, poz. 1002; z 2010 nr 85, poz. 553)
do normalnych warunkow stosowania tych wyrobow. Natomiast bezpieczenstwo powszechne na rzecz, kto-rego sformulowano wymagania dodatkowe odnosi siç do szczegolnych warunkow odpowiednio uzytkowania i stosowania sprzçtu i wyposazenia strazy pozarnej, urz^-dzen przeciwpozarowych i wyrobow wykorzystywanych na potrzeby prowadzenia dzialan ratowniczo-gasniczych, a stosowanych w obiektach budowlanych.
Ocena zgodnosci na rzecz ochrony przeciwpozarowej dotyczy wybranych wyroböw,w szczegolnosci sprzç-tu i wyposazenia jednostek ochrony przeciwpozarowej wprowadzanych do uzytkowania w tych jednostkach a takze wybranych wyrobow wykorzystywanych przez jednostki ochrony przeciwpozarowej do prowadzenia dzialan ratowniczo-gasniczych, a stosowanych w obiek-tach budowlanych. Dodatkowe wymagania dla wyrobow s^. uzasadnione wzglçdami zapewnienia niezawodnosci i przydatnosci do stosowania w ochronie przeciwpozarowej (zapewnienia bezpieczenstwa publicznego lub ochrony zdrowia i zycia ratowanych i ratownikow oraz mienia). Istnieje wiele innych wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej, dla ktorych nie stawia siç dodatkowych wymagan poza wymaganiami podsta-wowymi. Wyroby te, pomimo znacz^cego wplywu na wa-runki i stan ochrony przeciwpozarowej, nie s^. objçte dodat-kowymi regulacjami. Dla tej grupy wyrobow za adekwatne i wystarczaj^ce uznac nalezy wymagania podstawowe stawiane przed ich wprowadzeniem do obrotu na iynku europejskim. Zakres wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej objçtych ocen^. zgodnosci wynika z potrzeb jednostek ochrony przeciwpozarowej w RP. Re-gulaj objçte s^. takze wybrane wyroby stosowane w bu-downictwie, sluz^ce zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia, ktore wpfywaj^. w sposob istotny na bezpieczenstwo pozarowe w obiektach budowlanych. Przeslank^. do wprowadzenia i utrzymywania oceny zgodnosci wyrobow na rzecz ochrony przeciwpoza-rowej jest przede wszystkim zapewnienie bezpieczenstwa pozarowego obiektow budowlanych, oraz zwiçkszenie bezpieczenstwa ekip ratowniczych i ratowanych podczas prowadzonych dzialan ratowniczo-gasniczych. Wymaga-nia szczegolne dla wyrobow stosowanych na rzecz ochro-ny przeciwpozarowej stosowane s^. powszechnie rowniez w innych krajach, w tym Unii Europejskiej. Zastosowanie wymagan szczegolnych dla wybranych wyrobow stosowa-nych w ochronie przeciwpozarowej jest zatem powszech-nie uznane za uzasadnione i proporcjonalne w celu po-prawy bezpieczenstwa publicznego kraju czlonkowskiego lub ochronie zdrowia i zycia jego obywateli. Celem proce-dury wydawania swiadectw dopuszczenia do uzytkowania wyrobow wymienionych w zal^czniku do rozporz^dzenia jest zagwarantowanie ich przydatnosci i niezawodnosci w ramach prowadzenia dzialan ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpozarowej. Stwierdzenie przydatnosci i niezawodnosci takowych wyrobow w sposob oczy-wisty zmierza do zagwarantowania braku zagrozenia
zycia i zdrowia zarowno czlonkow ekip ratowniczych, jak i ratowanych osob.
Jednoczesnie srodkiem w postaci wymogu uzyskania swiadectwa dopuszczenia do uzytkowania objçci zostali zarowno krajowi jak i zagraniczni producenci owych wyrobow, staraj^cy siç o dopuszczenie wyrobow do uzytkowania z przeznaczeniem okreslonym w rozporz^dzeniu. Wymog ow nie odnosi siç rowniez do wymiany handlo-wej miçdzy panstwami czlonkowskimi UE.
Wreszcie obowi^zek uzyskania swiadectwa dopuszczenia do uzytkowania dla wyrobow wymienionych w zal^czniku do rozporz^dzenia zaklada ochronç dobra znacznie wyzszego niz interes komercyjny producen-tow, a wiçc zdrowia i zycia ludzi oraz bezpieczenstwa publicznego. Jak juz wspominano, celem rozporz^dzenia jest bowiem, zapewnienie uzytecznosci i skutecznosci wyrobow zawartych w wykazie stanowi^cym zal^cznik do rozporz^dzenia, m. in. do prowadzenia dzialan ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpozarowej. Cel ow jest zas osi^gany na podstawie uwzglçdnienia potrzeb jednostek ochrony przeciwpozarowej odnosnie wykorzystywanych przez nie wyrobow oraz zbadanie posiadania takowych wlasciwosci przez konkretne wyroby przed do-puszczeniem ich do uzytkowania w owym celu.
Ekipa ratownicza wykorzystuje wyroby dopuszczone do uzytkowania w warunkach realnego, powaznego za-grozenia dla zdrowia i zycia ratownikow oraz ratowanych osob. Ekipa ratownicza musi, bowiem pokladac zaufa-nie w wyrobach wykorzystywanych do prowadzenia dzialan ratowniczych, a zaufanie takie zagwarantowac moze jedynie skrupulatna, prewencyjna weryfikacja niezawodnosci i przydatnosci wyrobow przez wykwali-fikowany osrodek badawczy. Ograniczenie przewidzia-ne rozporz^dzeniem zaklada, bowiem jedynie wykorzy-stanie takowych wyrobow w scisle okreslonym celach, tj. przede wszystkim do prowadzenia akcji ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpozarowej.
Przepisy o swiadectwach dopuszczenia nie regulu-j^. zas kwestii obrotu owymi wyrobami, ktore mog^. byc przedmiotem umow cywilnych bez ograniczen ze strony polskiego ustawodawstwa, a takze mog^. byc wykorzy-stywane w kazdym innym prawnie dopuszczalnym celu.
Ocena zgodnosci wyrobow stosowanych na rzecz ochrony przeciwpozarowej - dzis
Aktualny system dopuszczen wyrobow wprowadzanych do uzytkowania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej oraz wykorzystywanych przez te jednostki do alarmowania o pozarze lub innym zagrozeniu oraz do pro-wadzenia dzialan ratowniczych, a takze wyrobow stano-wi^cych podrçczny sprzçt gasniczy, ktore mog^. byc stosowane wyl^cznie po uprzednim uzyskaniu dopuszczenia do uzytkowania od lat jest waznym narzçdziem na rzecz bezpieczenstwa i ochrony przeciwpozarowej w RP. Przez kolejne lata system dopuszczen stosowanych w ochronie
przeciwpozarowej ewoluowal i istotnie ewoluuje nadal. Aktualnie system dopuszczen jest scisle powi^zany z obo-w^zkaw^. с ertyfilzacj^ w ranach j^r^c^^aUE (wymagama zasadnicze dla wyrobów), normalizaj a takze coraz sku-teczniejsz^. kontrol^. i nadzorem rynku wyrobów i uslug na rzecz ochrony przeciwpozarowej.
Ryc.1. Powi^zania systemu dopuszczenz obowi^zko-w^certyfikacj^(wymagania zasadniczedlawyrobów), normalizaj a takze kontrol^. i nadzorem rynku wyrobów i uslug na rzecz ochrony przeciwpozarowej. (zródlo opracowanie wlasne)
Zagadnienia dotycz^ce oceny zgodnosci wyrobów s^ zagadnieniami trudnymi i zlozonymi przez to takze nie-zbyt popularnymi, jednak bez w^tpienia niezwykle waz-nymi i przydatnymi. Prawidlowa analiza w tym zakresie wymaga sporej wiedzy formalno-prawnej, jak równiez znajomosci technicznych dokumentów odniesienia i pew-nego doswiadczenia. Zasady oceny zgodnosci wyrobów maj^. szczególne znaczenie dla producentów, dostawców, ale równiez rzeczoznawców, specjalistów, projektantów, instalatorów a takze inwestorów i w koncu uzytkowników wyrobów. Podkreslic nalezy takze, iz systemy oceny zgod-nosci wyrobów stosowanych w ochronie przeciwpozaro-wej reguluj^ce zasady ich stosowania s^. systemami obo-wi^zko^nTcowynikazwtesd^^przep^ów prawa.
Ryc.2. Systemy oceny zgodnosci (certyfikacji i dopusz-czen)wyrobównarzeczochrony przeciwpozarowej (zródlo opracowanie wlasne) Wyrobom stosowanym w ochronie przeciwpozaro-
wej stawia siç szczególne wymagania ze wzglçdu na ich ogromne znaczenie dla spelnienia wymagan w zakresie bezpieczenstwa pozarowego obiektów, jak równiez ze wzglçdu na fakt, iz ich wlasciwe dzialanie i zastosowanie ma bezposredni wplyw na bezpieczenstwo ludzi i mienia, w tym zycie i zdrowie ratowników i ratowanych. Dlatego warto w tym miejscu przywolac najistotniejsze przepisy w tym zakresie dotycz^ce oceny zgodnosci wyrobów:
- ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpozarowej (Dz. U. 2002 Nr 147, poz. 1229 z pózniej-szymi zmianami) wraz z aktami wykonawczymi21
- ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach bu-dowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) wraz z aktami wy-konawczymi22
- ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oce-nyzgodnosci. (Dz. U. z 2010 Nr 138 poz. 935)
Powyzsze przepisy wraz z przywolanymi aktami wy-konawczymi w randze rozporz^dzen okreslaj^. zasady (systemy oceny zgodnosci) certyfikacji i dopuszczenia wyrobów stosowanych w ochronie przeciwpozarowej. Mozna, zatem wyróznic dwa wazne dla tych wyrobów systemy oceny zgodnosci:
- wynikaj^cy z ustawy o wyrobach budowlanych i prawa budowlanego23 - system certyfikacji wyrobów budowlanych (certyfikacja „krajowa" - znak B budowla-ny,certyfikacja „europejska" oznakowanie CE)
- wynikaj^cy z ustawy o ochronie przeciwpozarowej - system dopuszczen wyrobów do stosowania w ochronie przeciwpozarowej (krajowy proces dopuszczenia wyrobów - znak CNBOP).
Systemy te oparte s^. na stosowanych w ocenie zgodnosci dokumentach odniesienia, które defining technicz-ne wymagania dla tych wyrobów.
21 rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Admini-stracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr. 143 poz. 1002) rozporz^dzenie z dnia 27 kwietnia 2010 zmieniaj^ce rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewnçtrz-nych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a tak-ze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytko-wania (Dz. U. Nr. 85 poz. 553)
22 rozporz^dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopa-da 2004r. w sprawie aprobat technicznych oraz jedno-stek organizacyjnych upowaznionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497)rozporz^dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie sposobów de-klarowania zgodnosci wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041)rozporz^dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie systemów oceny zgodnosci, wymagan, jakie powinny spelniac notyfikowane jednostki uczestnicz^-ce w ocenie zgodnosci, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE (Dz. U. Nr 195, poz. 2011)
23 Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. ( Dz. U.
1994 nr 89, poz. 414)
Dokumenty normatywne okreslajqce wymagania dla wyrobow
Kolejnym waznym zagadnieniem przy omawianiu sy-stemow oceny zgodnosci wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej s^. dokumenty okreslaj^ce wymagania dla poszczegolnych wyrobow. Takimi technicznymi dokumentami okreslaj^cymi wymagania dla wyrobow s^. odpowiednio:
w procesach certyfikacji wyrobow,
- normy wyrobow; (oznakowanie CE, znak B bu-dowlany)
- aprobaty techniczne; (znak B budowlany)
w procesach dopuszczen wyrobow (znak jednostki badawczo rozwojowej PSP - CNBOP-PIB):
- wymagania techniczno-uzytkowe zawarte w za-l^czniku do rozporz^dzenia24
Wymagane dokumenty (certyfikaty, swiadectwa dopuszczenia)
Z powyzej wymienionych systemow oceny zgodnosci wyrobow wynikaj^. okreslone obowi^zkowe procedure certyfikacji i dopuszczenia wyrobow, ktorym powinny byc poddane przed zastosowaniemi/lubwprowadzeniem ich do uzytkowania. Efektem koncowym przeprowadze-mabadaiHcertyfikacji wyrobujest certyfikat zgodnosci, a efekzem jî^^^i^ow^dzi^^^ procesu dopuszczenia jeet swjadeciSz'O dopuszczeeia.
System certyfikacji i system dopuszczen vtyrobow, jako dwa mezalezne systemy, mejna ptzedstawic w du-zym uproszczeniu nastçpujzjco:
podstawy prawne
techniccny dokiment odniesienia
system oceny zgodnosci
wydawane dokumenty
cnakowanie wyrobów
WYCOBY STOSOWANE W OCHCONIE SCZCIWSOZACOWEJ
ritaza z jeia 16 jzieteia 2004 r. s zyrobach
brjszlaeach ritaza z jeia 7 lipca 1994 r. prazo brjozlaee
norma eyrobr aprobata techeiczea
iyitem „europejski" oceny zzojeosci zyrobóz brjozlaeach
iyitem „krajowy" oceny zzojeosci zarobóz brjozlaeach
Certyfijat zzojeosci
ritaza z jeia 24 iierpeia 1991 r. o ochronie przecizpozarozej + ajty eajoeazcze
zymagania techeiczeo-rzatjo\
iyitem „krajowy" oceny zgojeosci earobóz itoiozaeych z ochronie przecizpozarozei (sziajectza joprizczenia)
sziajectzo joprizczenia
Ryc.3. Certyfikacja i dopuszczeniawyrobowna rzecz ochrony przeciwpozarowej (zrodlo: opracowanie wlasne)
Jakie wyroby?
• w europejskim systemie oceny zgodnosci - oznako-wania CE,
• w krajowym systemie oceny zgodnosci - znaku budowlanego.
24 rozporz^dzenie z dnia 27 kwietnia 2010 zmieniaj^ce rozporz%-dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobow sluz^cych za-pewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobow do uzytkowania (Dz. U. Nr. 85 poz. 553)
Niezaleznie od prowadzonej certyfikacji wyrobow budowlanych (jw. system europejski, krajowy) od 2007 roku wdrozono krajowe wymagania dla wyrobow slu-z^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub
ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, wprowadzanych do uzytkowania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej oraz wykorzystywanych przez te jednostki do alarmowa-nia o pozarze lub innym zagrozeniu oraz do prowadzenia dzialan ratowniczych, a takze dla wyrobow stanowi^cych podrçczny sprzçt gasniczy. Wymagania te stanowi^. kon-tynuacjç oceny zgodnosci najistotniejszych wyrobow, wyposazenia i sprzçtu z punktu widzenia ochrony przeciwpozarowej, ktorych odpowiednio atestacjç, dopuszczenia i certyfikacjç prowadzono na moce wczesniejszych regu-lacji i przepisow jw.
Zagadnienia dopuszczania wyrobow do uzytkowania reguluje aktualnie art. 7 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpozarowej wraz z aktami wy-konawczymi25.
Zgodnie z ustawy o ochronie przeciwpozarowej, wyroby sluz^ce zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, wprowadzane do uzytkowania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej oraz wykorzystywane przez te jednostki do alarmowa-nia o pozarze lub innym zagrozeniu oraz do prowadzenia dzialan ratowniczych, a takze wyroby stanowi^ce pod-rçczny sprzçt gasniczy, mog^. byc stosowane wyl^cznie po uprzednim uzyskaniu dopuszczenia do uzytkowania. Dopuszczenia do uzytkowania wyrobow, o ktorych mowa powyzej, s^. wydawane przez CNBOP-PIB w formie swiadectwa dopuszczenia.
Podsumowanie
„... bezpieczenstwo nie jest wszystkim, ale wszystko bez bezpieczenstwa jest niczym..."26. Bezpieczenstwo jest problemem zawsze aktualnym i ponadczasowym. Kwestie bezpieczenstwa powinny byc zawsze stawiane na jednym z pierwszych miejsc, poniewaz dotycz^. nas
25 Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpozarowej (Dz.U.2002 Nr147, poz. 1229 z pózniejszymi zmianami
• Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr. 143 poz. 1002)
• Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie szczególowych czynnosci wykonywanych podczas procesu dopuszczenia, zmiany i kontroli dopuszczenia wyrobów, oplat pobieranych przez jednostkç uprawnion^. oraz sposobu ustalania wysoko-sci oplat za te czynnosci (Dz. U. nr 143, poz. 1001)
• Rozporz^dzenie z dnia 27 kwietnia 2010 mieniaj^ce rozporz%-dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Administracji z dnia -rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewnçtrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr. 85 poz. 553)
26 Klaus Neyman
wszystkich. Byloby rowniez dobrze, aby kwestie bezpieczenstwa interesowaly kazdego - wszystkich. Budowa-nie bezpieczenstwa - jego doskonalenie, jest procesem ci^glym i niezb?dnym. Wymaga ono zapewnienia me-chanizmow stalej wspolpracy, powierzenia obowi^zkow i odpowiedzialnosci. Wymaga takze zrownowazonego do-skonalenia wszystkich elementow skladowych maj^cych wplyw na bezpieczenstwo.
Temat doskonalenia, budowania bezpieczenstwa w tym ochrony przeciwpozarowej byl w przeszlosci i jest aktual-ne obszarem wielu rozwazan, badan, strategii i w konse-kwencji podejmowanych dzialan. Bezpieczenstwo to jedna z najwazniejszych, posiadaj^cych zlozony charakter po-trzeb, ktorej zaspokojenie okresla warunki funkcjonowania i rozwoju panstwa.27 Dlatego optymalizacja poziomu bez-pieczenstwa od dawna stanowi przedmiot dociekan badaw-czych a takze obszar w obr?bie, ktorego nieustannie poszu-kuje si? skutecznych i adekwatnych rozwi^zan.
Wzrost wagi ochrony przeciwpozarowej dla bezpieczenstwa panstwa stawia przed ni^. coraz to nowe wyma-gania i wyzwania. Wobec powyzszych ci^glych zmian, wyst?powania nowych zagrozen i potrzeb zmienia si? bez watpienia rowniez znaczenie oceny zgodnosci dla ochrony przeciwpozarowej i ochrony ludnosci. Jak wskazano ewo-lucja systemow oceny zgodnosci i wymagan dla obszaru ochrony przeciwpozarowej byla istotna w ci^gu ostatnich lat. Ocena zgodnosci miala rowniez w tym okresie istotne znaczenie dla mozliwosci rozwoju ochrony przeciwpozarowej. Powyzsze widoczne jest zarowno w obszarze sprz?tu i wyposazenia strazy pozarnej jak i bezpieczenstwa po-zarowego obiektow budowlanych. Istotny wklad, jaki wniosla ocena zgodnosci w rozwoj (doskonalenie) wyrobow stosowanych na rzecz ochrony przeciwpozarowej widoczny jest kiedy si?gamy wstecz do rozwi^zan z przed lat porowmjce je z wyrobami dzis oferowanymi. Jest to wspolna satysfakcja stron w ocenie zgodnosci wynikaj^ca z niejednokrotnie epokowego poprawienia funkcjonalno-sci, ergonomii, uzytecznosci, niezawodnosci i przydatno-sci wyrobow. Zwrocic takze nalezy uwag? na wzrost rangi oceny zgodnosci na przestrzeni lat. Aktualnie certyfikacja i dopuszczenia wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej to obszary obj?te akredytaj autoryzaj i notyfikaj a takze zadanie uznane za szczegolne wazne dla planowania i realizacji polityki panstwa28.
Co w przyszlosci?
System dopuszczen wyrobow wprowadzanych do uzytkowania i wykorzystywanych przez jednostki
27 s.11 FEHLER W. (2010), Bezpieczenstwo Wewn&rzne Panstwa - Ekspertyza przygotowana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Wlodzimierz Fehler, Ireneusz T. Dziubek, Warszawa 2010
28 rozporz^dzenie Rady Ministrow z dnia 27 wrzesnia 2010 r. w sprawie nadania Centrum Naukowo-Badawczemu Ochrony Przeciwpozarowej im. Jozefa Tuliszkowskiego w Joze-fowie statusu panstwowego instytutu badawczego (Dz. U.
Nr181poz.1219)
ochrony przeciwpozarowej jest waznym „narz?dziem" w zakresie zapewnienia niezb?dnego bezpieczenstwa ratownikow i ratowanych, a takze bezpieczenstwa poza-rowego w obiektach budowlanych.29 System ten jest po-wi^zany z innymi przepisami w zakresie oceny zgodnosci i ma kluczowe znaczenia dla bezpieczenstwa publicznego i wlasciwej ochrony przeciwpozarowej. System dopusz-czen wyrobow do stosowania w ochronie przeciwpo-zarowej jest sprawdzonym rozwi^zaniem trwale funk-cjomjcym w polityce panstwa od blisko 40 lat. Jednak zmieniaj^ce si? zagrozenia a takze zakres dzialalnosci jednostek ochrony przeciwpozarowej naklada na nie nowe zadania i wymagania. Ci^gle zmiany w obszarze sprz?tu dla strazy a takze wyrobow budowlanych z zakresu ochrony przeciwpozarowej budynkow wymuszaj^. stal^. aktuali-zacje przepisow prawa w tym zakresie. Nie ulega w^tpliwosci, ze w przyszlosci system oceny zgod-nosci wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozaro-wej b?dzie si? zmienial wraz ze zmianami potrzeb jednostek ochrony przeciwpozarowej. Istotny wplyw wywierac prawdopodobnie b?d^. rowniez zmiany w prawodawstwie UE (np. w zakresie regulacji wyrobow budowlanych) i z tym zwi^zanych dokumentow normatywnych. Nie bez znaczenia na pewno b?dzie rowniez dost?pnosc nowych technologii i rozwi^zan na rzecz ochrony przeciwpozarowej i ochrony ludnosci. To wlasnie w obszarze ochrony ludnosci mozna spodziewac si? wzrostu dodatkowych wymagan na rzecz uzytkowanych wyrobow. Jak pokazu-j^, bowiem wieloletnie doswiadczenia krajowego systemu oceny zgodnosci dla wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej jest to wazne „narz?dzie" w ksztalto-waniu niezb?dnego poziomu bezpieczenstwa zarowno w aspekcie oczekiwanych wlasnosci obiektow budowlanych jak i bezposredniego zapewnienia bezpieczenstwa ekip ratowniczych a w konsekwencji samych ratowanych. Korzysci wynikaj^ce z rygorow stosowania tych wyrobow na rzecz bezpieczenstwa powszechnego s^. oczywiste nie zmienia to jednak faktu, iz prawdopodobnie ocena zgodnosci wyrobow stosowanych na rzecz bezpieczenstwa po-zarowego i ochrony przeciwpozarowej posiada i posiadac b?dzie nie tylko zwolennikow. Dlatego pami?tac nalezy bezwzgl?dnie o proporcjonalnosci celu, tym samym bezpieczenstwo powszechne, ochrona zdrowia i zycia ratow-nikow i ratowanych jest bez watpienia wartosci^ wyzsz^. i wazniejsz^. od innych wartosci, w tym w szczegolnosci tych komercyjnych. Powyzsze przekonanie powinno byc domimjce przy podejmowaniu inicjatyw zmian systemu oceny zgodnosci tych wyrobow i podczas odpowiedzial-nego, merytorycznego formulowania wymagan dla nich,
29 LESNIAKIEWICZ W. (2010), System dopuszczen wyrobow stosowanych w ochronie przeciwpozarowej w kontekscie nowelizacji rozporzqdzenia ministra spraw we-wn^trznych i administracji - publikacja opracowana przez zespol pod kierunkiem Komendanta Glownego PSP, Szefa Obrony Cywilnej nadbryg. Wieslawa LESNIAKIEWICZA, Wydawnictwo CNBOP PIB 2010
które w szczególnosci wynikaj^. ze zmieniaj^cych si§ za-grozen i potrzeb ochrony przeciwpozarowej.
Literatura:
1. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnosci (Dz. U. z 2010 Nr 138 poz. 935)
2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpozarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380, z pózniejszymi zmianami
3. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach bu-dowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881, z pózn. zm.)
4. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 156, poz. 1118, z pózn. zm.)
5. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarz^dzaniu kiy-zysowym (Dz. U. Nr 89 poz. 590 z pózn. zm.)
6. Ustawa 8 kwietnia 2002 r. o stanie kl^ski zywiolo-wej. (Dz. U. Nr 62, poz. 558)
7. Zarz^dzenie nr 9/82 Komendanta Glównego Strazy Pozarnej z dnia 30 maja 1982 roku w sprawie wy-magan technicznych, jakim powinny odpowiadac sprz^t i urz^dzenia pozarnicze oraz chemiczne srodki gasnicze.
8. Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych z dnia 22 kwietnia 1992 r. w sprawie wydawania swiadectw dopuszczenia (atestu) uzytkowania wy-robów sluz^cych do ochrony przeciwpozarowej. (Dz. U. Nr 40, poz. 172)
9. Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Ad-ministracji z 22 kwietnia 1998 r. w sprawie wyrobów sluz^cych do ochrony przeciwpozarowej, które mog^. byc wprowadzane do obrotu i stosowania wyl^cznie na podstawie certyfikatu zgodnosci. (Dz. U. z 1998 r. Nr 55, poz. 362)
10. Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Ad-
ministracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wyka-zu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr. 143 poz. 1002)
11. rozporz^dzenie z dnia 27 kwietnia 2010 zmieniaj^ce
rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Ad-ministracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wyka-zu wyrobów sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowiai zycia oraz mie-nia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr. 85 poz. 553)
12. FEHLER W. (2010), Bezpieczenstwo Wewnqtrzne Panstwa - Ekspertyza przygotowana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Wlodzimierz Fehler, Ireneusz T. Dziubek, Warszawa 2010
13. LESNIAKIEWICZ W. (2010), Dopuszczenia wyrob-
ów stosowanych w ochronie przeciwpozarowej - pub-likacja opracowana przez zespól pod kierunkiem Komendanta Glównego PSP, Szefa Obrony Cywilnej nadbryg. Wieslawa LESNIAKIEWICZA, Wydawnic-two CNBOP PIB 2010
14. LESNIAKIEWICZ W. (2010), System dopuszczen
wyrobów stosowanychwochronieprzeciwpozarowej w kontekscie nowelizacji rozporzqdzenia ministra spraw wewnqtrznych i administracji - publikacja opracowana przez zespól pod kierunkiem Komendanta Glównego PSP, Szefa Obrony Cywilnej nadbryg. Wieslawa LESNIAKIEWICZA, Wydawnic-two CNBOP PIB 2010
15. nadbryg. Marek Kowalski Z-ca Komendan-
ta Glównego Panstwowej Strazy Pozarnej Rozporz^dzenie dla strazy pozarnej Kwartalnik CNBOP PIB Bezpieczenstwo i Technika Pozarnicza nr 2008/3
16. Standardy CNBOP-PIB 0001:2011 Ocena zgodnosci wyrobów budowlanych sluz^cych do ochrony przeciwpozarowej, Opracowal zespól pod kierunkiem ml. bryg. mgr inz. Jacka Zboiny, Wydanie 3, listopad 2011 r.
17. Standardy CNBOP-PIB 0002:2012, Ocena zgodnosci wyrobów wykorzystywanych przez jednostki ochrony przeciwpozarowej, Opracowal zespól pod kierunkiem ml. bryg. mgr inz. Jacka Zboiny, wydanie 3, kwiecien 2012.
ml. bryg. mgr inz. Jacek Zboina
Urodzony w 1975 roku. Absolwent Szkoly Glównej Sluzby Pozarniczej (SGSP) w zakresie Inzynierii Bez-pieczenstwa (studia inzynierskie ukonczone w 1999 rok, magisterskie w 2001 rok) - funkcjonariusz, oficer Panstwowej Strazy Pozarnej. Ukonczone studia podyplomo-we Menedzer Innowacji w Szkole Glównej Handlowej (SGH) 2011 roku. Aktualnie Z-ca Dyrektora CNBOP PIB ds. certyfikacji i dopuszczen. DOSWIADCZENIE ZAWODOWE:
- rzeczoznawca Komendanta Glównego PSP ds. zabezpie-czen przeciwpozarowych nr uprawnien 522/2009,
- autor ponad 60 publikacji, artykulów, referatów i opra-cowan publikowanych w literaturze branzowej i nauko-wej (z zakresu badan i certyfikacji wyrobów stosowanych w ochronie przeciwpozarowej, technicznych systemów zabezpieczen przeciwpozarowych, sprz^tu i wyposazenia strazy pozarnej),
- autor ponad 100 prelekcji - referatów i wyst^pien na forum krajowym i mi^dzynarodowym,
- doswiadczany auditor wiod^cy jednostki certyfikuj^cej
- wykonane ponad 80 auditów zakladów produkcyjnych w zakresie wyrobów sprz^tu i wyposazenia strazy pozar-nej na calym swiecie,
- udzial w projektach, pracach zespolów, pracach eksperckich i opracowaniach z zakresu ochrony przeciwpozarowej,
- wspólorganizator, pomyslodawca i organizator konfe-rencji naukowo-technicznych, inicjatyw szkoleniowych i przedsi^wzi^c edukacyjnych,
- twórca inicjatywy szkolen, w ramach edukacji dla bezpieczenstwa, konsorcjów naukowo-przemyslowych z przedsi^biorcami,
- wspoltworca idei i autor standardow technicznych CN-BOP, jako dokumentow technicznych w zakresie ochrony przeciwpozarowej,
mgr Karolina Pastuszka
Urodzona w 1984 roku. Absolwentka studiow magister-skich na wydziale Zarz^dzania w Wyzszej Szkole Han-dlu i Prawa (WSHiP) w Warszawie. Ukonczone studia
podyplomowe Menedzer Jakosci w Szkole Glownej Handlowej (SGH). Aktualnie specjalista Zakladu Aprobat Technicznych CNBOP -PIB. Od roku 2010 auditor wiod^cy jednostki certyfikuj^cej - wykonane ponad 60 auditow zakladowej kontroli produkcji na calym swie-cie. Wspolautor opracowan i publikacji z zakresu oceny zgodnosci i certyfikacji wyrobow.
