Научная статья на тему 'ТЕМА И СОДЕРЖАНИЯ ТАРДЖЕЪБАНДОВ Х1-Х11'

ТЕМА И СОДЕРЖАНИЯ ТАРДЖЕЪБАНДОВ Х1-Х11 Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
23
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ВИД ПОЭЗИИ / ОТДЕЛЬНО / ВОЗЛЮБЛЕННЫЙ / СТРОФА / ТЕМА / СОДЕРЖАНИЕ / ТАРДЖЕЪБАНД / ЭЛЕГИЯ / ВОСХВАЛЕНИЕ / МИСТИКА / РАШИД ВАТВОТ / МАСЪУД САЪД САЛМОН / АМИР МУИЗЗИ / ФАРУХИ СИСТАНИ

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Абдуллохи Усмонали

Тарджебанд развивался как отдельное лирическое вид поэзии на протяжение Х1-Х11 веков. В статье проанализированы тарджебандов таких поэтов, как: Масуд Саъд Салман, Амир Муиззи, Фаррухи Систони и саид Хасан Газнави с точки зрения тема и содержание. Тарджеъбанды, которые сочинились на протяжение Х1-Х11 веков, в основном охвативают темы восхваление, элегии, весны и Навруза. Поэты сочинившиись тарджеъбандов в основном восхвалили правителей той эпохи и по случаю смерти шахов и великих людей написали элегии в виде тарджеъбанда.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THEME AND CONTENT OF THE TARJEBANDS X1-X11

Tarjeband developed as a separate lyrical type of poetry throughout the X1-X11 centuries. The article analyzes the tardjebands of such poets as: Masud Saad Salman, Amir Muizzi, Farruhi Sistoni, and Said Hasan Ghaznavy in terms of subject and content. Tarjebands, which were composed over the course of the X1-X11 centuries, mainly cover the themes of praise, elegies, spring and Nowruz. Poets composed Tarjebands mainly praised the rulers of that era and on the occasion of the death of the Shahs and great people wrote elegy in the form of Tarjeband.

Текст научной работы на тему «ТЕМА И СОДЕРЖАНИЯ ТАРДЖЕЪБАНДОВ Х1-Х11»

ИНФОРМАЦИОННАЯ ПОЛИТИКА РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН КАК ИНСТРУМЕНТ СОЗДАНИЯ ПОЗИТИВНОГО ИМИДЖА СТРАНЫ (НА ПРИМЕРЕ «НАРОДНОЙ ГАЗЕТЫ»)

В статье автором исследована информационная политика Республики Таджикистан как инструменты создания позитивногоимиджа страны (на примере «Народной газеты»). А также анализ газеты показывает, что отображение реальной политической, экономической и социальной ситуации в Таджикистане в мировом информационном пространстве на сегодняшний день явно недостаточно и не во всем адекватно. Многие материалы содержат либо разрозненные информационные сообщения, как правило, незначительного объема, либо затрагивают локальные тематические русла и при этом содержат негативный оттенок.

Ключевые слова: информация, политика, имидж, газета, арена, независимость, статья, СМИ, эффект, печать, пропаганда.

INFORMATION POLICY OF THE REPUBLIC OF TAJIKISTAN AS TOOLS FOR CREATING A POSITIVE IMAGE OF THE COUNTRY (ON THE EXAMPLE OF

"NARODNAYAGAZETA")

Abstract in the article the author has studied the information policy of the Republic of Tajikistan as tools for creating a positive image of the country (on the example of "NarodnayaGazeta"). And also the analysis of the newspaper shows that the mapping of the real political, economical and social situation in Tajikistan in the global information space is, to date, clearly inadequate and not entirely adequate. Many materials contain either scattered information messages, usually of a small amount, or affect local thematic channels and at the same time contain a negative connotation.

Keywords: information, politics, image, newspaper, arena, independence, article, media, effect, press, propaganda.

Сведения об авторе:

Божко Ирина - аспирант кафедры отечественной и международной журналистики Российско-Таджикский (Славянский) университет

About the autor:

Bozhko Irina - graduate student of the Chair ofRussian and International Journalism Russian-Tajik (Slavonic) University

МАВЗУЪ ВА МУНДАРИЧАИ ТАРЧЕОТИ АСРДОИ Х1-Х11

Абдуллохи У.

Донишго^и давлатии омузгории Тоцикистон ба номи САйнй

Асрдои Х1-Х11 аз чидати вазъияти сиёсй ва чамъиятиашон хеле мураккаб буда, яке аз даврадои пурошубтарини таърихии Мовароуннадру Хуросон ба шумор меравад.

Пас аз бардам хурдани давлати Сомониён (соли 999) дар Мовароуннадр ва Хуросон якчанд давлат, ки калонтаринашон давлатдои Еазнавидо дар Еазна, Кдрохонидо дар Бухоро ва Салчукиён дар Марв ба дисоб мерафтанд, ба вучуд омад. Албатта, дамаи тагйиротдое, ки дар вазъияти сиёсй -ичтимоии нимаи дуюми асри Х1 ва асри Х11 ба амал омада буданд ба афкори чамъиятии ин асрдо таъсир нагузошта намонд.

Дар мудит ва доирадои дамаи давлатдое, ки баъд аз адди Сомониён ба амал омаданд забон ва адабиёти точик аз чидати максад ва вазифа такрибан ба дам монанд ва баробар бурда, доираи интишори ондо дар натичаи тохту този Еазнавиён ва Салчукиён нисбат ба асри Х ва нимаи аввали асри Х1 хеле васеъ гардид. Дар ин айём забон ва адабиёти точик ба гайр аз Мовароуннадр ва Хуросон дар Ирок, Озарбойчон, Х,инд ва дигар кишвардо падн гардида, марказдои адабии нав ба вучуд меомаданд.

Тагйиротдое, ки дар даёти ичтимой ва сиёсии ин асрдо ба амал омада буд, дар мавзуъ ва мазмуни адабиёт дам баъзе дигаргунидо ба вучуд овард. Яке аз ин хусусиятдои чолиби диккати адабиёти ин давра нуфуз ва таъсири акидадои илмй ва динй дар шеър ба дисоб меравад.

Адабиёти он давра аз чидати жанр ва такомулоти навъдои адабй низ макоми махсусе дорад. Дар ин аср дам такрибан дамаи навъдои шеъри точикй, маснавй, касида, газал рубой, тарчеъбанду таркиббанд ва гайра вучуд доштанд.

Асоси тарчеоти ин асрдо ва асрдои ояндаро бештар мазмундои ишкй, ирфонй, бадория, маддй, маросй ва гайра ташкил медоданд. Аз ин сабаб, мо мавзуи тарчеоти асрдои Х1 - Х11 - ро аз руи мавзуашон тадлил ходем кард.

Аввало дар бораи тарчеоти мазомини ирфонй дошта, дар ин чо саволе ба миён меояд, ки бо кадом сабаб шоирон шеъри мазмуни ирфонй дошта сурудаанд?

Mo аз caxифaxoи тaъpиx, xaër ва aдaбиëт мeдoнeм, ки xap як фик^ мaкcaд .nap аввали пайдоишаш ч^ати пeшкaдaмaш нжбат ба чиxarxomк;ибмoндaaш öemiap acr. Худи чамъият xaw тapaфдopи инкишoф аст. Ч,apaëни иФ^ий аз xyди дaвpaxoи аввали иогом ба шoxaxoи гyнoгyн такрим шуда 6уд. Тapaфдopoни xap яки ин шoxaxo кoнyнxoи диниpo аз pyH фaxмиmи xyдaшoн нaтapcидa пapacтидaaнд. Ин mpacrnrnxo ба on oвapдa pacon^a, ки чapaëнxoи гyнoгyни динй пайдо шудан гиpифт. Тapaфдopoни ин ^apaënxo дap гиpди шaйxoни бyзypг чамъ шуда мaчлиcxo ташкил мeкapдaнд. OxkpM oxnpon кop тo ба дapaчae pacид, ки тapaфдopoни як мастак душмани ашаддии мастаки дигap шуданд ва ,4ap байни onxo дoимo чaнчoлxo, xyнpгзиxoи маелакй шудан мeгиpифт.

Xapчaнд, иpфoн paфтa-paфтa ба як мастаки отф динй табдил шуда бoшaд xaм, дap aввaлxoи пацдришаш ч^ат^и пeшкaдaм дomr. Шoиpoн xawaM oн xopивy зopй, cyзy фиpoкиpyxиaшoнpo факат 6o иcтилoxxoи иpфoнй, пapдaпyшoнa ифoдa мeкapдaнд. Дap мaвpиди ornrnpo багн кapдaни мaкcaд шoиpoнpo катлу xaöc, aзoбy шиканча тaxдид мeкapд. Хултеа, иpфoн пapдaи ншрбб буд, ки шoиpoн ба вocитaи oн xyдpo аз дymмaнoни cинфиaшoн пинxoн мeкapдaнд.

Дap aдaбиërи фopcии точикй шyмopaи шoиpoнe, ки arnbopM тacaввyфй эчoд кapдaaнд, xeлe зиëд аст. Ба мoнaнди Х,аким Сагой Шай. Aitopm Ниmoпypй ва Чаюлиллини Бaлxй бapин шoиpoнe зиндагиву эчoд кapдaaнд, ки amъopи oнxo capocap аз мaзмyнxoи иpфoнй ибopaт аст

Дap байни дoниmмaндoн aндeшae 4oñ дopaд, ки мaзмyнxoи иpфoниpo 6oph аввал Хдким Сaнoии Faзaнвй ба тapчeъбaнд дoxил кapдaacт. Ин aндeшa тс 4oe дypycт аст, зepo дap тapчeoтe, ки шoиpoни acpH Х1 нaвиmraaнд, ба rañp аз Сагой (нимаи аввали acpH Х1) дигap race мазмуни иpфoниpo дap тapчeoтaш вopид нaкapдaacr.

Сaнoии Faзнaвй дap тapчeoти мазмуни мaдxию мapcиявй дoштaaш, инчунин мaзмyнxoвy McmnoxxoM иpфoниpo дoxил кapдaacr, ки инpo аз pyH чанд байт тapчeъбaнди y ба x)6ï мyшoxидa кapдaн мумкин аст:

Эй цавм аз ин capou :asoöuc eysap кушд,

Xeey cyu oлaмu yлвï caфap кушд.

Якcap 6e napu ^muam аз ин öo^iso^u дeв,

Чун мypгu бapnapuöa rniywp 6ap Kflmp кушд.

To кай зи 6a:pu map6mmu цисми mupapyü,

4,o^o :a6o кушду xupüöpo yaàap кушд.

4ow камал ёфma, öop napa шумю,

В-юн га: шумю :адиси mam rniyxmacap кужд.

Эсй нuшacma шши шумэву, oн ки аз :авас,

Дoл-moн диуад, ки бандагии суми xap кужд.

To кай мaшoмy тму лабу чашму sympo,

Xap pys uo:po:w дUгapu шypy шap кушд.

Бap 6om :aфmyмuнu фалак бap шажд asap,

Як лауза цасди бacmaнu ин панц öüp кушд.

Mom, ки noймoлu asrnom ^aspam am

Œpo :аж зи wpc rnpo mow cap кушд?

Xoyeà mo шаванд naзupoй дap ма^ф,

Хyдpo ба com цазъу садаф vypy mp кушд.

Ин py::m тк дap ин myдa:ou xoк,

To кай чунин чу аули сащ> rniycma^ap кушд... [8,573J.

Мазмуни ки дap тapчeъбaнд яте аз чoйxoи acoœpo ишгол мeкyнaд, ин ишк. мeбoшaд.

Мавз^и ишк. дap ада^ити мo me аз маю^^и xeлe пaxнmyдa ба xhco6 мepaвaд, чунки дap xap навъи rnebpñ ваафи ишку orn^ï ба нaзap мepacaд.

Аз ин чoст, ки мдвзуи ишку orn^ï дap тapчeoти шoиpoнe, ки aшъopaшoн дaстpacи мoст, ба тaвpи фapoвoн дида шавад xaw, вaлe дap тapчeoти шoиpoни acpxoH Х1-Х11 чoи acoœpo иmFoл нaмeкyнaд. ,Hap ин чo xaминpo бoяд кайд rap^ ки дap тapчeoти мадаии шoиpoни ин axд œrn аз вacфи cифaтxoи мaмдyx rnoHp якчанд банди аввали тapчeъбaнди xyдpo дap вacфи ишку oшикй, pyxHH omик гулу лoлa ë чашни Нaвpyз мeбaxшaд, ки ба ин теш аз xaмa тapчeoти Фappyxии Сиcтoнй миcoл шуда мeтaвoнaд. Macanarc

Чй кapд oн сангдил 6o my ба caxmï caбp чун кapдï,

4apo якбopaгй xyдpo чунин xopy забун mpéu?

Чунин xy дoшmü yarnopa ё ин xy чунин Hapôï,

Дуба::p аз xeшmaн бuгдoxmü як бaxlp хун mpôï.

Намудй xop xyдpoвy rnapo чун худ забун mpôï,

Typo yaprntá гуф/^ам кам кун ин caвдo, фузун кapдï...[Ю, 19SJ.

Дap тapчeoти ишкиии шoиpoни acpxoH Х1-Х11 чи тaвpe ки дap acpxoH минбаъда мyшoxидa кapдa мeшaвaд, маъшука xapчaнд на oн кaдap зoлимy бepaxм ва omик; бoшaд xaw, на oн кaдap xopy зop аст.

Macara^ ,nap банди зepини тapчeъбaнди шoиpи нимaи aввaли acpи Х11 Кавдмии Posñ мo 6a Faйp aз вacфи махбуба ягoн чизи зиëдaтиpo нaмeбинeм: (Оташи ишк офате ачаб аст, Ишкро аввалин назар сабаб аст. Дили ошик ба зери :ущаи ишк Хамчу му:ра ба дасти булацаб аст. Ррзу шаб орзуи маъшукон, Аз наси якдигар чу ррзу шаб аст. Он чи хоси ман аст ло тасъала, Ки аз он сарвцади щ/шлсё аст. Дилбаре, хушлабе, нигорине, К-одамихищату паринисбат аст. Зулфи рро, ки табъи муштоцат, Хати рро, ки ишк дар талаб аст. (Он на зулф аст, риояти :усн аст, В-он на хат аст, олати тараб аст......[3, 698].

Бoяд гуФт, ки мевзуи мадх acorn тapчeoти acpxoи X1-X11-po тошки!! мeдиxaд. Баъд aз 6ap^aH xy^a^ Давлати Сoмoниëн дap худуди xo^ Moвapoyннaxpy Xypocon якчaнд дaвлaтxoи чyдoгoнa 6a вучуд oмaдaнд. Вoбacгa ба ин aндeшa caфи шoиpoни дapбopй зжд шудан гиpифт ва xap шoиp бapoи баланд бapдoшгaни o6p^ давлат ва xoкимoн on кушиши зиëд мeкapдaнд. Мадхи ин acpxo хам аз мадхи шoиpoни ахди СOмoниëн 6o мypaккaбй, гaъpифxoи аз хад зиëди гой дap xaßo, ки мамдух дopoи on cифaтxo хартиз набуд, фЕЁ®; мeкyнaд.

Tap^eo™ Фappyxии Сиcтoнй дap байни тapчeъбaндxoи ин acpxo 6o coддaгй ва paвoнии xyд фapк мeкyнaнд. Дap дoxили xap гapчeъ6aнди мадхй менз^^и дигappo низ дyчop oмaдaн мумкин аст. Дap ин 6ope мухаккики arn^fH шoиp ^ap Эpoн Fyлoммyxcин Юcyфй чунин мeгyяд: «М^нй ва мaзoмин дap тapчeъбaнд FOли6aн дopoи назмумазмуни мaxcyc аст, ба илoвa чун ^фияи ambop мyтaFaййиp ва матнуъ аст ва байти мymгapaки банда, мoнaнди бapгapдoн тaкpop мeшaвaд. Абдти маъдуди xap киcмaт аз гapчeъбaнд дap хакикат, мoнaнди кacидaи кутох аст ва мачмуи ин киша^ ма^л ба нахви матбуъ аст. Фappyxй дap тapчeъбaндxo аз ин нушт ба xyбй cyд чуста ва мaдxpo дap зaминaxoи мyxтaлиф ба шиpинй пapвapoнидa, дap xap киcмaт nac аз зикpи мукаддимаи к^гах ба cигoиши мамдух гурт зада, ë бaъзe бaндxopo rncapa ба мадх иxтиcoc дoдaacт [2, c.372].

Бapoи тacдики фикpxoи дap бoлo гуфташуда хамин банди тapчeи дap мадхи Амиp Юеуф гуфта шyдapo oвapдaн кифoя аст:

Амир, бо :унар миро худованди маъин бодо, Эзидат бар тану чрнат :азорон офарин бодо. Ба дасти ту щмеша чрму шамшеру нигин бодо, Камина чокаре, з-он пеши ту аз мастаъин бодо. Касе к-y бар замин айби ту чряд, дар замин бодо, ^ама шугли ту бар некону солорони дин бодо. Рахц омрзй ту дар кор:о рр:уламин бодо, Хамасола чунин бодо, :ама ррза чунин бодо. Замона душманатро вакти кин андар камин бодо, Зи адли ту замона чун хулди барин бодо. Байти тарчеаш ин аст: Бад-ин шоистагй чашне, бад-ин боистагйррзе, Маликро дар чр^он :ар ррз чашне боду нав ррзе. [9, 408].

Маоъуди Саъди Сал^н хам мoнaнди дигap шoиpoни мaддox мамдухи xynpo та^иф кapдa, вайрт ба ocмoн мoнaнд кapдaacг, ки инрт аз як банди тapчeъбaнди дap мадхи Малик Аpcлoн бaxшидaaш ба xyбй мyшoxидa мeкyнeм: Шо: ба шодкомй гулшан кунй :аме, Чун осмон заминро равшан кунй :аме. Чун халки ту муаттар гаштаст бацру бар, К-имррз дар саодат гулшан кунй :аме. Ром аст бахти ту, ки ба :ар вщт цосил аст, Хукме, ки бар замона тавсан кунй :аме. Бар сари савсану гулу мар соилонатро, Пурзар канори гулу савсан кунй :аме. Хар чо :аме зи бахшиш тухме пароканй, В-аз шаккару мад: :ар чо хирман кунй :аме. Хар ду чацон :аме дщадат Эзиди карим,

Пoдoшu мyкappaмom, ки 6ap ман куни :аме.

Да-p cypu мулк бoдe 6o дycmoн ки my,

Map cypu дymмaнpo шеван куни заме.

Бaйmu mapцeaш ин acm:

Amap зaмoнa rnox; чaxoн, то чaxoн бувад,

Cymon Абулмулк Малик Aprnon бувад. [5, c.541].

Дap тapчeoти мaдxии ин дaвpa тapчeъбaндxoи Ами» Муиззии Caмapкaндй низ чoлиби диккат аст, зepo вай мaдxpo ба дapaчaи баланд cypyдa, мaмдyxampo m^op;; давлат ва бакри yмpaшpo opsy кapдa м6ГУЯД:

Мацди Мaлuкcyлmюн pyrnm xyyacma 6oö,

Дасши ацал зи дoмaнu yrnpam Racma 6oö.

Шалсе, ки Ямину Яcop зи mamuöu y бувад,

Xarnopa дap Ямину Яcopam яuшacma 6oö.

Бoдe, ки аз pwou Хyдoяш бувад насиб,

Он 6oö 6ap дapaxmu бщт my yacma 6oö.

O6e, ки Myrnmapü кашад аз чашмаи :aëm,

Руи мyвoфuкu my бapou o6 шусшл 6oö.

Tape, ки бapкaшaд Зухщ аз :уцлаи ацал,

Чашми мутфики my бад-ин mup xacma 6oö.

Xap кас, ки öap вафт my савганд бишканад,

Пушшу дилаш ба закми ^oU шикасща 6oö. [1, с. 755J.

Дap байни шoиpoни мaддoxи ин ду acp Рашиди Ватвот ва Ca;, Xacaни Faзнaвй бeштap тapчeoтн мадам cypyдaaнд. Рашиди Ватвот axcapH тapчeoти xyдpo ба Малик Myзaффapи Отсиз бaxшидa, ypo ,ap caxoвy зypoвapй аз Хртаму Рустам бoлo мeдoнaд, ки инpo мo аз банди зepини тapчeъбaнди y ба xy^ дида мeтaвoнeм:

Хycpaвo, uмpyз фaxpu дидаи oöau myï, Рузи бoзopu мулуки apcau oлaм myï. Чун бuбaxшü öap caxo, сад 6op чун Xomarn myï, Чун бикушп öap ваdo, сад 6op чун Pycmrn myï. Дycmюнpo аз мaкopuм, дymмaнoнpo аз ^итм, Да-p öy :ornm асли cypy мoяu мomaм myï. Бo цаюлй, :амчу rnpxu Бecymyнu oлü my, Бo вuфoкß, :амчу ку:и Бecymyн маркам myï. rap Сyлaймoн 6yö зи Xomrn кopфapмou 4ax,oH, Кopфapмouцaхoн6eминнащиXomrnmyï....[6,518J.

Maвзyъxoи мapcиявy бaxopия xaм ,ap aшъopи шoиpoни ин ду acp ба тaвpи фapoвoн дида мeшaвaд. Xapчaнд мaзмyнxoи мapocй ,ap тaмoми нак^и шeъpдидa шавад xa^, л6кин шoиpoн аз байни oнxo бemтap бapoи багн кapдaни ин мавзуъ тapчeъбaндpo интиxoб кapдaaнд, ки ,ap ин бopa дoниmмaнди эpoнй Зaйнyлoбиддини Муътаман чунин м6гуяд: «RrnrapH шyapoи Эpoн назми мapocй ,ap дapaчaи аввал aкcoми тapчeoт ва дapaчaи дувум кacидapo бapгyзидaaнд»[4, с.49].

Xapчaнд шyapo бapoи багни cyxaнoни pик;кaтoмeз ин навъи шeъpиpo rapop дoдa бoшaнд xaм, вaлe аз байни шoиpoнe, ки amъopaшoн дaстpacи мo гapдидa, факат ,ap ocopи ду шoиp - Caид Xacaни Faзнaвй ва Рашиди Ватвот тapчeъбaнди мapocй ба нaзap pacидaaст. Дap «Дeвoн»-и Caид xacaни Faзнaвй 18 тapчeъбaнд oвapдa шудааст, ки аз H^mop 15 адад тapчeъбaнди мадай ва 3 адад тapчeъбaнди мapocй мeбoшaнд. Mo ,ap ин чo бapoи таодики фикpaмoн инIиxoбaн банди аввали тapчeъбaнди CaH, Xacaни Faзнaвиpo мeopeм, ки oн ,ap «Дeвoн»-и шoиp 6o нoми «Mapcия rnap мapги яте аз кacoни rnox гуфта> yнвoнгyзopй шуда, аз 5 банд ва 40 байт ^opa! буда, чунин аст: Mo:u maмoмu мулк ба xpu нщo6 шуд, Оби :aëmu ша^ъ öapeeo capo6 шуд. Сapвe зи 6ycmorn мtabom фypy шuкacm, Бypцe зи ocмoнu мают xapo6 шуд. Бuгupьt, ба мomaмu малике, к-аз фlupoKu y, Да-p санги xopa öuöau omam nypo6 шуд. Бo шo: гyфma буд, ки ^ртм фuдom 6oö, Буд oн öyo зи дил, ки чунин мycmaцo6 шуд. Бap axmaporn малак басе шуvp вoцu6 acm, Кон мах, фидш ^pamu ин oфmю6 шуд. Бaйmu mapцeaш:

Аз дил маини дaвлamy дин цун ба шoх öoö, Музди xyдoйгoнy бyзypгoн бyзypг 6oö. [7,218 J

АДАБИЁТ

1. Амир Муиззй. «Девон».-Техрон, 1388 шамсй.

2. Еуломмудсин Юсуфй. «Фаррухии Систонй».-Техрон, 1341 шамсй.

3. Забедулло Сафо. «Таърихи адабиёт дар Эрон». Чилди 2.-Тедрон, 1339 шамсй.

4. .Зайнулобиддини Муътаман. «Шеър ва адаби форсй».-Техрон, 1332 шамсй.

5. Масъуди Саъди Салмон. «Девон».-Тедрон, 1339 шамсй.

6. Рашиди Ватвот. «Девон».-Тедрон, 1339 шамсй.

7. Саид Х^сани Еазнавй. «Девон».-Тедрон, 1328 шамсй.

8. Саноии Еазнавй. «Девон».- Техрон, 1320 шамсй.

9. Фаррухии Систонй. «Девон».-Тедрон, 1338 шамсй.

10. Хушанг Саид. «Шуарои бузурги Эрон».-Тедрон, 1334 шамсй.

ТЕМА И СОДЕРЖАНИЯ ТАРДЖЕЪБАНДОВ Х1-Х11

Тарджебанд развивался как отдельное лирическое вид поэзии на протяжение Х1-Х11 веков. В статье проанализированы тарджебандов таких поэтов, как: Масуд Саъд Салман, Амир Муиззи, Фаррухи Систони и саид Хасан Газнави с точки зрения тема и содержание.

Тарджеъбанды, которые сочинились на протяжение Х1-Х11 веков, в основном охватывают темы восхваление, элегии, весны и Навруза. Поэты сочинившиись тарджеъбандов в основном восхвалили правителей той эпохи и по случаю смерти шахов и великих людей написали элегии в виде тарджеъбанда

Ключевые слова: вид поэзии, отдельно, возлюбленный, строфа, тема, содержание, тарджеъбанд, элегия, восхваление, мистика, Рашид Ватвот, Масъуд Саъд Салмон, Амир Муиззи, Фарухи Систани.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

THEME AND CONTENT OF THE TARJEBANDS X1-X11

Tarjeband developed as a separate lyrical type of poetry throughout the X1-X11 centuries. The article analyzes the tardjebands ofsuch poets as: Masud Saad Salman, Amir Muizzi, Farruhi Sistoni, and Said Hasan Ghaznavy in terms of subject and content.

Tarjebands, which were composed over the course of the X1-X11 centuries, mainly cover the themes ofpraise, elegies, spring and Nowruz. Poets composed Tarjebands mainly praised the rulers of that era and on the occasion of the death ofthe Shahs and great people wrote elegy in theform of Tarjeband.

Keywords: subject, content, customs, elegy, eulogy, mysticism, Rashid Watvot, MasoudSa'edSalmon, Amir Muizzi, Farukhi Sistani.

Сведения об авторе:

Абдуллохи Усмонали - доктор PhD. филологического факультета Таджикского государственного педагогического университета им. С. Айни, Тел: (+992) 988403445.

About the author:

Abdulloi Usmonali - doctor PhD. Of the philology faculty, TSPU named after S. Aini. Tel.: +992988403445.

АНЪАНАХ,ОИ ЧАШНИ НАВРУЗ

Рустамова Ф.Р.

Донишгоуи давлатии Хуцанд ба номи академик Б. Fафуров

Наврузро мукаддимотест, аъам аз он чи ки барои баргузории чашнхо анчом мешавад, хамонанди хариди либосу тахияи ширинй ва хушкбор, биринч, равган ва назоири ощо, ки дар хонае маъмул аст ва азхони афроди хонаводаро аз пиру чавону хурду бузург ба худ машгул нигох медорад, ва ё хонатакониву шустани фаршхо ва ранг задани хона ва дуруст кардани сабза ва назоири ощо, ки дар хар хол вакт ва хамму ками мардумро ба хеш машгул нигох, медорад. Маъмули кор хам ин аст, ки мардум мохи исфандро дар шумори рузхои мукаддамотии ин чашн ба хисоб меоваранд ва аз хамон огози мох ба нахве дилмашгулихои чиддии айёми идро бо худ хамл мекунанд.

Ин ки хама чо толиби Наврузанд ва макдами онро пазира, сухани руз аст ва ин ки дорову нодор ва оливу донй ва олиму чохил, хар касе дар хар мавкеияте, ки хаст, худро беихтиёр дар чараёни хаводиси наврузй мебинад, амрест бадехй ва роич. Дар хеч чо нест, ки бахси умдаи руз Навруз набошад ва русуме, ки дар ин айём, ба сурати суннатхои устувор ва бетардид ва гайри кобили гузашт чилва мекунанд, матрах нашавад. Рухияе низ, ки по ба пои зуб шудани барфхои зимистонй ва кам шудани сармо ва чавона задани дарахтхо ва шукуфа кардани шохахои мева ва сабз шудани атрофии чуйборхо нузч мегирад ва хар руз нусхату тароват ва шодобии тозае меёбад, ба хамин сурат дар авч аст ва бо вучуди вусъат ёфта.ни доираи ниёзхо ва афзоиши хостхо ва тихй шудани чайбхо ва бисёр шудани такаллуфхо, боз он чи ки вокеист, хушхолии инсонхо аз мувочеха бо падидаест, ки хакикати махз аст ва бараъйулъаин мамлус ва махсусу азиз менамояд.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.