Научная статья на тему 'ТАЪЛИМДА ЗАМОНАВИЙ РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ ЮТУҚЛАРИ ВА МУАММОЛАРИ'

ТАЪЛИМДА ЗАМОНАВИЙ РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ ЮТУҚЛАРИ ВА МУАММОЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

398
96
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ТАЪЛИМДА ЗАМОНАВИЙ РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ ЮТУҚЛАРИ ВА МУАММОЛАРИ»

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | CSPI CONFERENCE 3 | 2021

Zamonaviy ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologivalarning dolzarb muammolari va yutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

ТАЪЛИМДА ЗАМОНАВИЙ РАЦАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШНИНГ ЮТУЦЛАРИ ВА МУАММОЛАРИ

А. Х. Махмудов

Т.НДори Ниёзи номидаги УзПФИТИ институти, "Ракамли педагогика" булим

мудири, п.ф.д, доц. abdu-hm@yandex.ru

З .Б. Абдурахмонов

Т.НДори Ниёзи номидаги УзПФИТИ институти, мустакил тадкикотчи

Таълимда замонавий тенденциялардан бири бу ракамли технологияларни таълим тизимига кириши. Таълим жараёнини ракамлаштириш факат ахборот технологиялардан фойдаланишдан иборат эмас. Интернет, мобиль ва турли платформалар оркали онлайн тарзда амалга ошириладиган таълимда талаба ва педагогнинг мослашувчанлиги, уларни индивидуаллаштириш, таълимнинг ижодий хусусиятини оширишга каратилган янги таълим моделини яратиш каби мухим вазифалар киради.

Куплаб изланишларнинг тахлиларига асосан ракамли технологиялар таълим сифатини оширишга каратилган десак муболага булмайди[1,2]. Бунга куйидагиларни курсатиб утишимиз мумкин:

- педагогнинг мехнат сифатини оширишга имкон яратади;

- катта хажмли ахборотлар билан ишлашни таъминлайди;

- таълим-тарбия жараёнини шафофлик, очиклик ва тизимлилигини кенгайтиради;

- таълим жараёнини диагностика ва мониторинг килиш тизимини янада самарали булишини таъминлайди ва бошк.

Таъкидлаш керакки ракамли технологияларни таълим тизимига жорий этилиши куплаб педагогик ва психологик масалаларни самарали ечишга имкон яратади, жумладан [3 ]:

- ракамли технологиялар хар бир талабага индивидуал ёндашув имкониятларини беради;

- ракамли технологиялар талабаларда ахборот маданиятининг аксиологик ва эмоционал сифатларини шакллантиради;

- талабаларнинг укиш ва укишдан ташкари фаолиятнинг фаол усуллари ва шаклларини кенгайтиради, онлайн режимда хамкорликда ишлашни осонлаштиради;

- мустакил таълимни фаоллаштиради ва бошкалар;

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | CSPI CONFERENCE 3 | 2021 Zamonaviy ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologivalarning dolzarb muammolari va yutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

Таълим жараёнини ракамлаштиришнинг афзал томонлари билан юзага келиши мумкин булган хавфлар хам мавжуддир. Эътиборга килиниши керак булганлар куйидагилар хисобланади[4]:

- рефератлар, уй вазифалари, муаммоларни хал килиш ва тестларни ишлашдан кучирмачилик, турли ёрдамлардан фойдаланиш муаммоси билан боглик талабаларнинг гаразли ниятлари олдини олишнинг мураккаблиги;

- таълим, маданият, ахлокни йук килиш хавфи;

- тайёрланаётган талабанинг академик айрим сифатларини(ёзиш, хисоб, укиш, мантик) пасайиб ёки умуман йуколиб бориши;

- педагогни ролини узгариши. Унинг психологик тайёргарлигига булган талабларнинг ортиши, чунки педагогнинг роли "оммавий" куринишга эга булиб, педагогларнинг умумий сонини кискариши;

- укув гурухларида реал хаётдаги жамоа рухиятини йук булиш хавфи;

- талабанинг уз билимини укув аудиториясида жонли мулокот шаклида намоён килиш хислатларининг йук булиб бориши.

Ахборот коммуникацион технологияларни таълим тизимига жаддалик билан кириб келишини дунёнинг куплаб илгор мамлакатларда кузатиш мумкин. Етакчи таълим муассасаларида ракамли технологияларни укув жараёнига кириб келиши анъанавий тизимда катта узгаришларни амалга оширишни таъкозо этади. Бундай узгаришлар авваламбор янги технологиялар билан боглик булиб, бундай узгаришларни энг аввало хусусий таълим муассасалари жадалик билан амалга оширганлигини кузатишимиз мумкин. Бунинг асосий сабабларидан бири хусусий таълим муассасалари уз маблагларига эгалиги ва ушбу маблагларни янги технологияларни сотиб олишга ва тезлик билан укув жараёнига тадбик килишга бюракратик тусикларни йуклиги шу билан бирга давлат таълим муассасаларида аксинча бундай катта маблагни давлат бюджетидан олишга куплаб тусиклар мавжудлигидадир.

Ракамли технологияларни таълимда куллашнинг кушимча йуналишлари - бу ракамли кутубхоналар ва ракамли университет кампусларини ривожлантириш, улар аллакачон етакчи университетлари томонидан жорий килинган. Ракамли кутубхона талаба ёки педагогга вактидан катъи назар, хар кандай электрон курилмадан илмий адабиётлардан фойдаланиш имкониятини беради. Купгина замонавий таълим муассасаларида анъанавий ва ракамли кутубхоналарнинг интеграциясини куриш мумкин.

Америка Кушма Штатлари 60 йил олдин биринчи булиб таълимга ахборот технологияларини куллашни назарий асосларини ишлаб чикишни ва уларни таълим -тарбия жараёнига тадбик килшни бошлади. Шу сабабли, замонавий таълим янгиликларининг аксарияти (онлайн таълим, очик таълим ресурслари, очик курслар, оммавий очик онлайн курслар ва бошкалар)

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | CSPI CONFERENCE 3 | 2021 Zamonaviv ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologivalarning dolzarb muammolari va vutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

ЛКЩда яратилгани бежиз эмас. Л.Юан ва С.Пауелл фикрича, илгор мамлакатларда олий таълимни ракамлаштириш жараёнлари икки йуналишда ривожланган: онлайн таълим ва очик таълим[5].

Хулоса сифатида шуни таъкидлаш мумкинки ракамлаштириш бу давр талаби ва замонавий тенденция. Ракамлаштириш даврида ОТМнинг юкори сифатли укув ва таълим маконига эришишни таъминлайдиган устувор йуналишлардан бири хдсобланади. Лекин шу билан бирга юзага келиши мумкин булган хавфларни хисобга олиш ва унга тегишли чора тадбирларни ишлаб чикишда илмий изланишларни изчил олиб боришни таъкозо этади.

REFERENCES

1. Проектирование воспитательного пространства современного вуза средствами ИКТ-технологий: монография / Е.В.Елисеева, С.Н.Злобина, Л.А.Зятева, Г.С.Исакова, И.И.Киютина. - Брянск: РИО БГУ, ООО «Новый проект», 2018. - 180 с.

2. Иванова Н.И., Кукушкина О.Ю. Социализация личности в цифровой среде // Материалы Международного молодежного научного форума «ЛОМОНОСОВ-2017» / Отв. ред. И.А. Алешковский, А.В. Андриянов, Е.А. Антипов. [Электронный ресурс]. - М.: МАКС Пресс, 2017.

3. Современные подходы в отечественном и зарубежном образовании: коллективная монография / отв. Ред. А.Ю. Нагорнова. - Ульяновск: Зебра, 2018. - 193-204.

4. Касперская Н.И. Цифровая экономика и риски цифровой колонизации:Информационный портал семейной политики. - URL: https:// ivan4. ru/news/traditsionnye_semeynye_tsennosti/(дата обращения: 20.12.2019).

5. Yuan L., Powell S. MOOCs and disruptive innovation: Implications for higher education // eLearning Papers, In-depth. 2013.Vo1. 33. № 2. P. 1-7.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.