Научная статья на тему 'ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ: ТЕХНОЛОГИК ЁНДАШУВ'

ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ: ТЕХНОЛОГИК ЁНДАШУВ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
31
12
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ИННОВАЦИЯ / ТАЪЛИМ / ТЕХНОЛОГИК ЁНДАШУВ / ПЕДАГОГИК ФАОЛИЯТ / КАСБИЙ КОМПЕТЕНТЛИК

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Мухитдинова Х.

Ушбу мақолада таълим тизимида инновацион фаолиятни шакллантиришнинг долзарб масалалари кўриб чиқилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

INNOVATIVE ACTIVITY IN THE EDUCATION SYSTEM FORMATION: TECHNOLOGICAL APPROACH

This article discusses topical issues of the formation of innovative activities in the education system.

Текст научной работы на тему «ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ: ТЕХНОЛОГИК ЁНДАШУВ»

УДК 374

Мухитдинова Х.

Ижтимоий фанлар кафедраси катта уцитувчиси Наманган му^андислик-курилиш институти

ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ: ТЕХНОЛОГИК ЁНДАШУВ

Аннотация: Ушбу мацолада таълим тизимида инновацион фаолиятни шакллантиришнинг долзарб масалалари куриб чицилган.

Калит сузлар: инновация, таълим, технологик ёндашув, педагогик фаолият, касбий компетентлик.

Muxitdinova X. senior lecturer department of social sciences Namangan Engineering and Construction Institute

INNOVATIVE ACTIVITY IN THE EDUCATION SYSTEM FORMATION: TECHNOLOGICAL APPROACH

Abstract: This article discusses topical issues of the formation of innovative activities in the education system.

Keywords: innovation, education, technological approach, pedagogical activity, professional competence.

Олий таълим тизимида тарбия жараёнини технологиялаштириш аник максадга ва ижтимоий гояга асосланган хамда талабаларда маънавий-ахлокий сифатларни ривожлантиришга йуналтирилган педагогик фаолиятнинг ташкилий технологик жихатдан уюштирилиши демакдир. Узбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёев

таъкидлаганларидек, «Инновация булмаса хеч бир сохада ривожлантириб булмайди ». Шу сабабли хам биринчи навбатда таълим тизимида тарбия мазмуни ва унинг таркибини кенгайтириш ва чукурлаштириш, хусусан, бу мазмунга умуминсоний маданиятни ташкил килувчи-ижодий фаолият тажрибаси, теварак-атрофга муносабатларни хам киритиш гояси кун тартибига кундаланг килиб куйилди.

Бу гояни бизнингча, ижтимоий хаётнинг куйидаги компонентлари руёбга чикариши мумкин:

- фаолият турлари (моддий, амалий, ижтимоий, маънавий);

- ижтимоий онг шакллари (ахлок, санъат, сиёсат, фалсафа, фан ва

бошкалар);

- ижтимоий муносабатлар тизими (моддий ва мафкуравий);

- таълим-тарбиянинг узаро алокаси.

Таълимга анъанавий ёндашув асосий эътиборни дидактика ва таълим нуктаи назаридан асосланган тайёр билимларни таълим субъектига сингдириш билан умумий ёки касбий фаолият, куникма, малакани шакллантиришни кузда тутади. Бундан фаркли уларок, замонавий таълим инновацияси тайёр билимларни таълим олувчига етказиш билан чегараланмайди, балки шахснинг турли манбалар асосида узатилаётган билим ва ахборотларни узлаштиришига эътибор берган холда, унинг билимларни фаол узлаштириши, уз истеъдодига мос ижодий узгартириш лаёкатига эга булишини, таълим жараёни иштирокчисига айланишини кузда тутади. Шунингдек, кам вакт сарфлаб, купрок натижага эришиш инновацион фаолиятнинг асосий максади хисобланади.

Анъанавий ёндашувга кура, укув режаларида белгиланган умумий касбга оид махсус билимларни бахоли кудрат туларок эгаллагандан сунг таълим субъектида янгилик яратишга, татбик этишга лаёкат юзага келиб, ижодий иш билан шугулланишга имконият юзага келади. Ноанъанавий таълим концепцияси эса шахсга йуналтирилган таълим, иктидор ва истеъдодни ривожлантиришга, таълим бериш билан бир каторда таълим олиш жараёни самарадорлигини ошириш тамойилларига асосланади.

Шунинг учун дастлабки боскичлардан бошлаб, тахсил олувчи шахс ижодий фаолиятга, шунингдек, инновацион фаолиятга жалб этилади, бинобарин,узлуксиз таълим тамойилига кура, бундай лаёкат нафакат таълим жараёни,балки касбий фаолият билан узвий боглик холда хам шакллантирилади ва мукаммаллашиб боради. Хозирги кунда ноанъанавий дарс утиш услубларига алохида ургу берилаётган булсада, унинг асосини анъанавий таълим услублари ташкил этади.

Анъанавий таълим тизимида укув режаси ва дастурларида катъий белгиланган билимларни узлаштиришда муваффаккиятга эришган таълим олувчиларни ижодий фаолиятга жалб этишга эътибор каратиса, замонавий ёндашувда эса бундай имкониятларни таълим олувчиларнинг барчаси учун яратилишини кузда тутади. финобарин, ижодий фаолият учун зарур малакавий сифатларни шакллантириш хам асосий педагогик максадлар сирасига киритилади. Албатта, мана шундай ёндашув инновацион фаолият куламини кенгайтиришга замин яратади.

Тез суръатлар билан узгариб бораётган хозирги шароитда профессионал компетентлик янгича маъно касб этиб, нафакат касбий фаолиятни таълим олиш жараёнида узлаштирилган, репродуктив фаолият учун хос булган усул, услуб ва воситалардан самарали фойдаланишни, балки инновацияларни яратиш, жорий этиш, имконият даражасида инновацион гояларни мустакил равишда илгари суриш ва уларни руёбга чикариш солохиятини хам ифода килади.

Булгуси мутахассисни тадкикотчилик ва тадбиркорликни узида мужассам килувчи новаторлик фаолиятига тайёрлашни профессионал

компетентликнинг зарурий талабларидан бири сифатида шакллантириш гоят мураккаб ва купкиррали таълимий жараёндир. Уни юритишни куп боскичли таълимий вазифа деб караш максадга мувофик булади. Амалий машгулотларни замонавий компьютер технологиялари асосидаги интерфаол усуллар, чунончи, экспертлар иштирокидаги давра сухбати, инновацион технологиялар ярмаркаси, Интернет-форум, инновацион лойиха такдимоти, консалтинг-форум, семинар-тренинг ва бошка замонавий таълимий технологиялардан фойдаланиш куланган максадларни изчил амалга оширишга ёрдам беради.

Хулоса килиб айтганда, талабаларнинг хаётий куникмаларини ривожлантиришда интерфаол методлардан фойдаланган холда амалий машгулотларни ташкиллаш хар бир талаба учун хам, укитувчи учун хам мухим. Бундай машгулотлар муаммоларни хамкорликда ечишга, хамжихатликка ва хамфикрликка олиб келади хамда уларни танкидий фикрлашга, мавжуд вазият ва бор маълумотларга асосланиб мураккаб муаммоларни ечишга, мукобил фикрлардан энг макбулини танлашга, тугри карор кабул килишга, мунозараларда иштирок этишга, узгалар фикрини хурмат килишга ва тинглашга, шунингдек, шахслараро самарали мулокот куникмаларини ривожлантиришга туртки булади.

Бугунги таълим олдида турган асосий вазифа хам талабаларни реал хаётий куникмаларини ривожлантириш, фан ва техникани энг сунгги ютуклари билан таништириш, янги иннавацион лойихалар яратишга йуналтириш, хар бир шахсда экологик маданиятни шакллантириш, бугунги тинч ва осоишта хаётимизнинг кадрига етиш, аждодларимиз яратган маънавий-маданий меросимизни авайлаб асраш хамда келажак авлодларга етказишдир.

References:

1. Ismoilov M. I. The status of intuitive forecasting in the environmental paradigm evolution //Scientific Bulletin of Namangan State University. - 2019.

- Т. 1. - №. 6. - С. 214-218.

2. Ismoilov M. I. A new environmental (ecological) paradigm an important factor in ensuring of sustainable development //Theoretical & Applied Science.

- 2019. - №. 10. - С. 666-668.

3. Ismoilov M., Shaydullayev N. Moral education: concept, essence, tasks //Theoretical & Applied Science. - 2020. - №. 2. - С. 658-660.

4. Ismoilov M. Ecological paradigm and the present society //Теория и практика современной науки. - 2017. - №. 5. - С. 21-24.

5. Ismoilov M. I. Towards the environmental paradigm: from irrational to rational //Теория и практика современной науки. - 2017. - №. 5. - С. 24-27.

6. Шайдуллаев Н. Обеспечение информационно-психологической безопасности в открытых информационных системах //Теория и практика современной науки. - 2017. - №. 4. - С. 909-912.

7. Shaydullayev N. Formation of intellectual culture in youth-demand of period //Экономика и социум. - 2020. - №. 5-1. - С. 140-142.

8. Jo'rayev, X. teacher (2019) ""Turkistan collection" is an important resource in studying the history of the policy of the Russian Empire's population migration to Turkistan," Scientific journal of the Fergana State University: Vol.2, Article 17. DOI: 93/99+(-32)+(282.1)

9. Juraev N. T. Russia's educational policy in turkestan //Экономика и социум. - 2020. - №. 3. - С. 53-56.

10. Жураев Х. Т. Взаимосвязь политики и религии //Теория и практика современной науки. - 2017. - №. 5. - С. 298-301.

11. Abdulahadovich X. A., Egamberdiyevna D. S., Tuxliboyevich J. R. H. Innovative approach to improving the effectiveness of higher education //Journal of Critical Reviews. - 2020. - Т. 7. - №. 7. - С. 1074-1076.

12. Muxiddinova K. The role of a mother in raising young people in the spirit of love to books //Инновационные подходы в современной науке. - 2021. - С. 73-77.

13. Muxiddinova X. The role of women's in the education spiritual youth //Теория и практика современной науки. - 2018. - №. 3. - С. 42-44.

14. Мухиддинова Х. Г. Информация как средство психологического воздействия //Теория и практика современной науки. - 2017. - №. 4. - С. 625-628.

15. Мухиддинова Х. Г. РЕЛИГИЯ КАК СОЦИАЛЬНЫЙ ФЕНОМЕН //Теория и практика современной науки. - 2017. - №. 4. - С. 628-631.

16. Otaxonov A. The Importance Of Using Modern Pedagogical Technologies In Teaching Historical Sciences //Экономика и социум. - 2021. - №. 5-1. - С. 383-386.

17. Otaxanov A. The role of political and social views of the jaded thinkers in our national spiritual development //Экономика и социум. - 2019. - №. 6. - С. 57-59.

18. Khaydarov M. T., Otakhanov A. M. The role of ecological culture in family ceremony (as examples uzbeks in fergana valley) //Вестник современной науки. - 2015. - №. 11-1. - С. 42-44.

19. Otaxanov A. Relationship Between Politics And Religion //Экономика и социум. - 2019. - №. 6. - С. 54-56.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.