1TALABALARNI PEDAGOGIK AMALIYOTGA TAYYORGARLASH
MASALALARI
Z. E. Azimova
ADPI pedagogika fanlari doktori, professor
S. Sh. Abduraxmonova
"University of economics and pedagogy" NOTM, Pedagogika kafedrasi o'qituvchisi
Annotatsiya. Talabalarning pedagogik tayyorgarligini shakllantirish orqali ularda malaka, shaxsiy fazilatlar, kasbiy faoliyat haqida tasavvurlarni oshirish va zamonaviy tarbiyachining pedagogik madaniyati asoslarini o'zlashtirishda yordam beradi.
Kalit so'zlar: pedagogik amaliyoti, bo'lajak tarbiyachi, pedagogik tayyorgarlik, kasbiy faoliyat, monitoring, pedagogik amaliyot kundaligi.
Аннотация. Формируя педагогическую готовность обучающихся, она способствует повышению у них представлений о компетентности, личностных качествах, профессиональной деятельности, усвоению основ педагогической культуры современного воспитателя.
Ключевые слова: педагогическая практика, будущий воспитатель, педагогическая подготовка, профессиональная деятельность, мониторинг, дневник педагогической практики.
Abstract. By forming the pedagogical training of students, it helps them to improve skills, personal qualities, ideas about professional activities and master the basics of the pedagogical culture of the modern educator.
Keywords: pedagogical practice, future educator, pedagogical training, professional activity, monitoring, pedagogical practice diary.
Talabalarning pedagogik amaliyoti ta'lim muassasalarida talabalarning nazariy tayyorgarligini, ularning amaliy faoliyati bilan o'qish yillari davomida izchil va ma'lum bir tizimda uyg'unlashtirish imkonini beradi.Talabalar tomonidan turli xil pedagogik faoliyat turlarini amaliy rivojlantirish, zamonaviy tarbiyachining pedagogik madaniyati asoslarini o'zlashtirishga xizmat qiladi. Oliy o'quv yurtida o'qishga ongli mas'uliyat bilan munosabatda bo'lishlari, ularning bilim
351
mustaqilligiga qodir bo'lgan mutaxassis va intellektual shaxs sifatida kamol topishining asosiy yo'li sifatida alohida ahamiyat kasb etadi.
Talabalarning pedagogik tayyorgarligini shakllantirishning muhim sharti pedagogik amaliyotidir. Talabalar amaliyotining maqsadi kasbiy faoliyatning asosiy turlariga tayyorgarlik ko'rish, olingan kasbiy bilimlar, ko'nikmalar va kasbiy moslashuvlarni amalga oshirish, shaxsiy va kasbiy fazilatlarni birlashtirish.
Pedagogik amaliyot-bu talabalar o'zlarining ixtisoslashuvi bilan belgilanadigan faoliyatni amalga oshiradigan murakkab jarayon.[1:45]
K. D. Ushinskiy o'qitish usulini kitobdan yoki tarbiyachining so'zlaridan o'rganish mumkinligini yozgan, ammo bu usuldan foydalanish mahoratini faqat uzoq va uzoq muddatli amaliyot orqali olish mumkin. [2;791]
Yu. K. Babanskiy o'zining ilmiy ishida pedagogik amaliyot jarayonida ta'lim va tarbiya qonunlari va tamoyillarini to'liq anglash, kasbiy ko'nikma va ko'nikmalarni, amaliy faoliyat tajribasini o'zlashtirish mumkinligini ta'kidladi [3;300].
Amalda, talabalarning pedagogik faoliyati asosida takomillashtiriladi, ularning bilimlari va samarali rivojlanishi faqat jonli taassurotlar va kuzatishlar asosida amalga oshiriladi.
Talabalarning pedagogik amaliyotida muhim tarkibiy qismlar:
- tarbiyachi uchun pedagogik faoliyatining vositalari va usullari, amaliy qarorlarni ishlab chiqish va qabul qilish jarayonlari uning fikrlash mavzusiga aylanganda, aks ettiruvchi madaniyatning tabiiy pedagogik jarayoni sharoitida shakllanishi. Tarbiyachiga o'z faoliyatini tahlil qilish o'z ishida yuzaga keladigan qiyinchiliklarni tushunishga va ularni yengish uchun vakolatli yo'llarni topishga yordam beradi.
- Bo'lajak tarbiyachining pedagogik amaliyotining ko'rsatilgan tarkibiy qismlari quyidagi maqsadlar bilan belgilanadi:
- Tarbiyachining kasbiy mahoratini, shaxsiy-ijtimoiy yo'nalishini, pedagogik voqelikning tizimli qarashlarini rivojlantirish;
- Pedagogik texnologiyalarni o'zlashtirish va pedagogik tajriba bilan integratsiya qilish qobiliyati.
Pedagogik amaliyot davomida talabalar o'zlarining pedagogik faoliyatini tahlil qilish va baholash asoslarini ishlab chiqadilar. Pedagogik aks ettirish nafaqat pedagogik amaliyot kundalik bilan ishlashda, balki har bir mashg'ulotda, bolalar bilan muloqotda rivojlanadi. Amaliyot davomida talabalar tarbiyachining barcha vazifalarini bajarishlari kerak bo'lgan haqiqiy pedagogik faoliyatga tayyor bo'lishlari kerak. Talabalarning bilim darajasi, ko'nikmalari, shaxsiy rivojlanishi va ijodiy
352
faoliyati ko'rsatkichlari o'quv jarayonining sifati bilan chambarchas bog'liq va o'quv jarayoni sifatining samaradorligini aniqlash uchun muhimdir.[4;88]
Pedagogik amaliyotning asosiy vazifalaridan biri MTTda ta'lim-tarbiyaning hozirgi holatini o'rganish, ya'ni istalgan natijaga muvofiqligini aniqlash uchun har qanday jarayonni doimiy monitoringini olib borish.
Demak, ta'lim jarayonining sifatini monitoring qilish - bu ta'lim vazifalari va usullarini maqbul tanlash maqsadida uning rivojlanish holatini kuzatishdan iborat.
References / Foydalanilgan adabiyotlar
1. Abduraxmonova S.Sh. Pedagogik amaliyot vositasida talabalarni ota-onalar bilan hamkorlik qilishga tayyorlashning tamoyillari // Innovations in science and education system Dehli. 44-45 bet. https://eiimr.org/conferences/index.php/eimrc
2. Azimova Z.E. (2009) Integrated diagnosis of students' interpersonal relations. Diss... cand. ped. science - Tashkent, P.88.
3. Raxmonova Gullola Shavkatovna, Hakimova Nargiza Suphonovna / Umumiy pedagogika [Matn], o'quv qo'llanma. - Buxoro. "Buxoro determinant" MCHJ Kamolot nashriyoti-2022yil 300 b.
4. Odeldjanovna, S. S. (2019). IMPROVEMENT OF MECHANISMS OF PREPARATION OF UNIVERSITY STUDENTS FOR PEDAGOGICAL ACTIVITY. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 7(12).
5. Xumora Abdurahmonova "Konstantin Dmitriy Ushinskiyning pedagogik g'oyalari" // Scientific progress. 2022. №4. URL:
https://cyberleninka.ru/article/n7konstantin-dmitriy-ushinskiyning-pedagogik-g-oyalari.
353
