Научная статья на тему 'ТАҲЛИЛИ БОЗОРИИ ИҚТИДОРИ САНОАТИИ МИНТАҚА'

ТАҲЛИЛИ БОЗОРИИ ИҚТИДОРИ САНОАТИИ МИНТАҚА Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
24
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ташаккули иқтисодиёти саноатӣ-аграрӣ / маркетинг / иқтидор / иқтидори саноатӣ / саноатикунонӣ / иқтисодиёти саноат / form of industrial-agrarian economy / marketing / potential / industrial potential / industrialization / economy of industry

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Исмоилов Мамарахим Мирзорахимович, Самадова Заррина Акрамджоновна

Маркетинги иқтидори саноатии минтақаи шимолии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ташаккулёбӣ ва истифодаи самараноки он баррасӣ шудааст. Сатҳи истифодаи иқтидори саноатии вилояти Суғд чандон баланд нест ва ин ҳолат такмили механизми истифодаи самараноки онро тақозо мекунад. Имкониятҳои саноати истихроҷ ва истеҳсоли масолеҳи сохтмон ба риштаи таҳлил кашида шудааст. Таҳқиқи маркетингии саноат аз мавҷудияти имкониятҳои калони истеҳсолӣ дар самти тозакунии оби нӯшокӣ, истихроҷи тилло, коркарди пахта, нахи пахта, матоъ ва қолинҳо шаҳодат медиҳад.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

MARKET ANALYSIS OF INDUSTRIAL POTENTIAL OF THE REGION

The article examines the marketing of the region's industrial potential, its formation and effective use. The level of use of the industrial potential of the Sughd region is relatively low, which requires improving the mechanism for effective use. The possibilities of the mining industry and the production of building materials have been explored. A marketing study of industrial potential shows that there are huge opportunities in drinking water, gold, cotton, lint cotton, textiles and carpets.

Текст научной работы на тему «ТАҲЛИЛИ БОЗОРИИ ИҚТИДОРИ САНОАТИИ МИНТАҚА»

УДК 338

DOI 10.24412/2411-1945-2023-3-60-68

Исмоилов Мамарах,им Мирзорах,имович., д.и.и., профессори кафедраи назарияи ицтисодии МДТ «ДДХ ба номи академик Б. Fафуров»;Самадова ЗарринаАкрамцоновна, н.и.и., дотсенти ДДХрСТ (Хуцанд, Тоцикистон)

Исмоилов Мамарахим Мирзорахимович, д-р экон. наук, профессор кафедры экономических наук ГОУ «ХГУ имени академика БТафуров»; Самадова Заррина Акрамджоновна, канд. экон.наук, доцент ТГУПБП (Худжанд, Таджикистан)

Ismoilov Mamarahim Mirzorahimovich, doctor of economy, professor SEI "KhSU named after academician B. Gafurov"; Samadova Zarrina Akramjonovna,

candidate of economy, docent of TSULBP (Khujand, Tajikistan) e-mail: mamarahim@mail.ru

Маркетинги ицтидори саноатии минтацаи шимолии Цумуурии Тоцикистон, ташаккулёбй ва истифодаи самараноки он баррасй шудааст. Сатуи истифодаи ицтидори саноатии вилояти Сугд чандон баланд нест ва ин уолат такмили механизми истифодаи самараноки онро тацозо мекунад. Имкониятуои саноати истихроц ва истеусоли масолеуи сохтмон ба риштаи таулил кашида шудааст. Тауцици маркетингии саноат аз мавцудияти имкониятуои калони истеусолй дар самти тозакунии оби нушокй, истихроци тилло, коркарди пахта, нахи пахта, матоъ ва цолинуо шауодат медиуад.

Калидвожа^о: ташаккули ицтисодиёти саноатй-аграрй, маркетинг, ицтидор, ицтидори саноатй, саноатикунонй, ицтисодиёти саноат

Исследован маркетинг промышленного потенциала северного региона Республики Таджикистан, его формирование и эффективное использование. Отмечено, что уровень использования промышленного потенциала Согдийской области относительно невысок, что требует совершенствования механизма его эффективного использования. Исследованы возможности роста для добывающей промышленности, производства строительных материалов. Маркетиговое исследование промышленного потенциала показывает наличие огромных возможностей для очистки питьевой воды, добычи золота, выращивания хлопчатника, производства хлопка-волокна, тканей и ковров.

Ключевые слова: формирование индустриально-аграрной экономики, маркетинг, потенциал региона, промышленный потенциал, индустриализация, экономика промышленности

The article examines the marketing of the region's industrial potential, its formation and effective use. The level of use of the industrial potential of the Sughd region is relatively low, which requires improving the mechanism for effective use. The possibilities of the mining industry and the production of building materials have been explored. A marketing study of industrial potential shows that there are huge opportunities in drinking water, gold, cotton, lint cotton, textiles and carpets.

ТАХДИЛИ БОЗОРИИ ИЦТИДОРИ САНОАТИИ

МИНТАКА

РЫНО ЧНЬШ АНАЛИЗ ПРОМЫШЛЕННОГО ПОТЕНЦИАЛА РЕГИОНА

MARKET ANALYSIS OF INDUSTRIAL POTENTIAL OF THE REGION

Key-words: form of industrial-agrarian economy, marketing, potential, industrial potential, industrialization, economy of industry

Бо назардошти ахаммияти калони сохаи саноат дар рушди щтисодиёти давлат Пешвои миллат дар паёми худ аз 21 декабри соли 2021 пешниход карданд, ки солхои 2022-2026 "Солхои рушди саноат" эълон гардад[1].

Ташаккули и^тисодиёти саноатй-аграрй дар Чум^урии Точикистон аз маркетинги истифодаи имкониятхои мавчудаи и^тидори саноатии мишэдахои он ва васеъ намудани щтидорхои истехсолии саноатй вобастагии зиёд дорад.

Мазмуни заминаи ичтимоию и^тисодии и^тидори саноатии минта^а, саноатикунонй -ин заминаи таъсиси и^тидори саноатии аз чихати техникй рушдёфтаи минта^а мебошад, ки афзоиши назарраси хиссаи махсулоти саноатиро дар и^тисодиёт таъмин менамояд [5]. И^тисодиёти саноатй 4 мархилаи инкишофро гузаштааст.

Расми 1

Марх;илах;ои ташаккули ицтидори саноатй дар ицтисодиёти саноатй

Чи тавре ки аз расми 1 бармеояд, мархилаи ташаккул ва инкишофи саноат аз истехсолоти мануфактурахо огоз ёфта, то ба шакли инноватсионии пеш^адам омада расидааст. Дар шароити Чумхурии Точикистон бо баробари эълон гаштани солхои 20222026 "Солхои рушди саноат" таваччухи хукумати мамлакат ба соха афзун гашта, дар аксарият коргоххои истехсолй бо истифода аз технологияи ра^амй махсулоти ватанй истехсол менамоянд ва чунин корхонахо дар минта^аи вилояти Сугд кам нестанд.

Бояд ^айд намуд, ки и^тидори саноатии минта^авй мачмуи захирахои истехсолй, табий, молиявй, инсонй, иншооти инфрасохторй, институтсионалй, инноватсионй ва омодагии онхо мебошад, ки ба таъмини рушди сохаи саноатй нигаронида шуда, дар баланд бардоштани некуахволии и^тисодии худуди алохидаи маъмурии маконй на^ш мегузорад.

Чузъхои сохтори и^тидори саноатй дар шакли схема дар расми 2 нишон дода шудааст.

Расми 2

Цузъх,ои сохтори ицтидори саноатии минтаца

Ицтидори саноатии минтаца

г

Имконияти истехсоли саноати

£

Шумораи корхонахои саноатй дар минта^а, манбаъхои ашёи хоми саноатй, таъминнокй бо кадрхои мухандисй

Чг

Имконияти инноватсионй

Аз чониби корхонахои саноат чудо намудани

харочот барои технологияи пешвддам, истехсоли молхои нав, техникаи инноватсионй, ташкили корхонахои инноватсионй

Г~

Имконияти идоракуни

31

Тайёрй ва тахияи механизмхои нави

ташкилию идоракунй, усулхои нави идоракунй, тайёр намудани мутахассисони ба талабот чавобгу

Чи тавре ки аз расм бармеояд, и^тидори саноатй аз чузъхои сохтории имкониятхои истехсоли саноатй, имкониятхои инноватсионй ва имкониятхои идоракунй иборат буда, ба андешаи мо, самаранокии и^тидори саноатии минта^а дар шароити муосир аз маркетинги истифодаи мавчудият ва хамохангии ин чузъхо вобаста аст.

Заминаи моддии ташаккули и^тидори саноатии вилояти Сугд мавчудияти корхонахои бузурги саноатиро ташкил менамояд, зеро вилояти Сугд водии имкониятхо махсуб меёбад.

Чунончи, корхонахои бузурги саноатии вилоят дар шахрхои Хучанд, Бустон, Гулистон, Исфара, Истаравшан, Конибодом, Панчакент, Исти^лол, нохияхои Айнй ва Бобочон Fафуров чойгир шудаанд.

Саноати сабук, хурокворй, коркарди маъданхои кухй, тозакунии маъданхои кухй ва истехсоли масолехи сохтмон самтхои асосии сохаи саноат ба шумор меравад. Имкониятхои калон барои истехсоли обй нушокй , тилло, пахта, ресмони пахтагин, матоъхо, ^олинхо, ва г. вучуд доранд[2].

И^тидори саноатии вилояти Сугд аз 693 корхона иборат буда, хачми махсулоти саноатии он нишони самаранок истифодабарии онро нишон медихад.

Чунончи, дар соли 2019 дар вилоят ба маблаги 13053,6 млн сомонй махсулоти саноатй истехсол карда шуд, ки 47,2 % хачми умумии махсулоти саноатии (27613 миллион сомонй) чумхуриро ташкил кард[3].

Маркетинги истифодаи и^тидори саноатй аз чойгиршавии чугрофии корхонахои саноатй огоз меёбад. Инчо бояд ^айд намоем, ки чойгиршавии саноат дар ^аламрави чумхурй нобаробар мебошад. Аз руи тахлилхои олимони ватанй вилояти Сугд аз чихати саноат бештар рушдёфта ба хисоб меравад [4].

Самаранокии истифодабарии саноатии шахру нохияхо дар хачми махсулоти саноатй дар умум, музди мехнат ифода мешавад, ки дар чадвали зерин инъикос гардидааст.

Цадвали 1

Истеусоли махсулоти саноатй ба хар сари ахоли ва музди миёнаи мехмат дар шахру нохищои вилояти Сугд (то 1 январи соли 2020)

Субъектхои Музди Хачми Хачми махсулоти саноатй ба

№ вилоят мехнати махсулоти хар сари ахолй (хазор сомонй)

миёна дар саноатй нисбати нисбати

умум (хазор сомонй) ахолии доимй ахолии

(сомонй) машгули кор дар иктисодиёт

1. н. Айнй 1496,17 948297,4 11370.4 50711

2. н. Ашт 790,43 224880,0 1335,3 13712,1

3. н. Б.Гафуров 1032,32 135900,0 357,5 4246,8

4. ш. Бустон 1272,23 411006 11291,3 59566,0

5. ш. Гулистон 2078,34 326638 6748,71 3072,2

6. н. Деваштич 787,53 61447,2 354,3 2318,7

7. н. Зафарабод 826,99 216524 2860,2 13283,6

8. ш. Истиклол 1030,44 529168 30066,3 377977,1

9. ш. Истаравшан 1063,16 39639,6 145,0 815,6

10. ш. Исфара 975,94 363989 1328,4 11304,0

11. ш. Конибодом 926,57 310182 1468,6 13312,5

12. н. Кухистони Мастчо^ 753,41 3549,9 141,4 403,3

13. н. Мастчо^ 971,97 240694 1873,1 6522,8

14. ш. Панчакент 1537,37 2867482 9457,3 57579,9

15. н. Спитамен 937,97 490316 3465,1 22805,3

16. ш. Хучанд 1430,13 1291815 7032,1 32704,1

17. н. Ч,. Расулов 940,96 231463 1680,9 9725,3

18. н. Шахристон 781,04 37214,2 853,5 5097,8

Х,амагй 1182,69 13053,5 4824,79 30969,1

Хисоби муаллиф дар асоси: Омори солонаи вилояти Сугд 2020(Мацмуаи омори)// Сарраёсати Агентии омори назди Президенти Цумуурии Тоцикистон дар вилояти Сугд, 2020. - С. - 25, 75, 102, 167,175.

Тахлили чадвал нишон медихад, ки дар аввали соли 2020 хачми махсулоти саноатй дар минта^а дар умум ба хар сари ахолй 4824,79 хазор сомонй рост омад, нисбати шумораи ахолии машгули кор дар и^тисодиёт 30969,1 хазор сомониро ташкил кард. Музди миёнаи мехнат дар шахру нохияхои вилояти Сугд 1182,69 сомониро ташкил кард.

Аз руи ин нишондиханда дар байни субъектхои вилоят шахри Исти^лол (30066,3 ва 377977,1 хазор сомонй) ва шахри Панчакент (9457,3 ва 57579,9 хазор сомонй) пешсафанд.

Сатхи нисбатан пасти истехсоли махсулоти саноатй ба хар сари ахолй дар нохияи Кухистони Мастчох (141,4 ва 403,3 хазор сомонй) ва шахри Истаравшан (145,0 ва 815,6 хазор сомонй) ба мушохида мерасад.

Бахши саноатии вилояти Сугдро, ки ^удрати бузурги саноатиро сохиб аст, ба 3 минта^а та^сим кардан мумкин аст:

1. ^исми марказй (шахрхои Хучанд, Гулистон, Бустон, Исти^лол ва нохияи Бобочон Fафуров);

2. ^исми гарбй (нохияи Айнй, шахри Истаравшан);

3. Кисми шар^й (шахрхои Конибодом ва Исфара);

Дар ^исми марказй корхонахои ЧДММ «Хуаксин Fаюр Сугд Семент», ЧСК "^олинхои Кайровдум", ЧДММ КМ "Апрелевка", ЧДММ КМ " Ширкати кухй-саноатии Точикистону Хитой" ва гайра чойгиранд.

Ба ^исми гарбй корхонахои саноатие, ки дорои щтидори бузурги саноатй мебошанд, дохил мешаванд: ЧДММ КМ «Зарафшон» КМ ЧДММ "Анзоб", ЧС «Оби Зулол", ЧММ "Комбинати металлургии Точщ" ва гайра.

Кисми шар^й корхонахои саноатии ЧДММ "Нафтрасон", ЧСК "Корхонаи кимёвй", Шуъбаи истихрочи нафту газ "Петролеум Сугд"-ро муттахид месозад.

И^тидори саноатии вилояти Сугдро аз руи зичии чойгиршавии корхонахои саноатии ба 3 худуд чудо кардан мумкин аст:

1. Х^удудхое, ки и^тидори бузурги саноатй доранд ва ба онхо сатхи зичи чойгиршавии корхонахои саноатй хосанд: (ш. Хучанд, ш. Гулистон, ш. Бустон ва нохияи Чаббор Расулов);

2. Худудхои дорои сатхи зичии миёнаи чойгиршавии корхонахои саноатй (ш. Истаравшан, ш. Исфара, нохияи Спитамен);

3. Худудхое, ки сатхи зичии чойгиршавии корхонахои саноатй дар онхо паст аст (нохияхои Кухистони Мастчох ва Шахристон).

Цадвали 2

Маълумот оид ба цойгиршавии корхонахои саноатии вилояти Сугд

№ Субъектной вилоят Шумораи корхонахои саноатй Масохати умумй, км2 Зичии корхонахои саноатй ба 100 км2

1. н. Айнй 9 5200 0,173

2. н. Ашт 15 2800 0,535

3. н. Б.Гафуров 115 2700 4,259

4. ш. Бустон 34 297 11,447

5. ш. Гулистон 34 130 26,153

6. н. Деваштич 11 1600 0,687

7. н. Зафарабод 21 400 5,25

8. ш. Истиклол 4 33 12,121

9. ш. Истаравшан 49 700 7

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

10. ш. Исфара 51 800 6,375

11. ш. Конибодом 42 800 5,25

12. н. Кухистони Мастчо^ 2 3700 0,054

13. н. Мастчох 28 1000 2,8

14. ш. Панчакент 14 3700 0,378

15. н. Спитамен 23 400 5,75

16. ш. Хучанд 165 39 423,07

17. н. Ч,. Расулов 25 300 8,33

18. н. Шахристон 8 1100 0,727

Хцсоби муаллиф дар асоси: Омори солонаи Чумхурии Тоцикистон. Сарраёсати Агентии омори назди Президенти Цумхурии Тоцикистон.-2021.С.-31, Бюллетени нишондщандауои ицтисодии корхонахои саноатии вилояти Сугд дар соли 2020.- Душанбе, 2021.

И^тидори саноатии минта^а: ИИМ=ИИ1 +ИИ2 +ИИ3 , ки аз чузъхои зерин иборат аст:

ИИ - имконияти истехсолии саноатй; ИИ2 - имконияти инноватсионй; ИИз - имконияти идоракунй.

Нишондихандахои ицтидори саноатии шахру нохияхои вилояти Сугд хисоб карда мешавад.

Цадвали 3

Нишондихандахои цузъхои ицтидори саноатй дар мицёси шахру нохияхои вилояти Сугд (дар холати то 1 январи соли 2020)

№ Субъектной вилоят ИИ1 ИИ2 ИИз НИ

1. н. Айнй 0,378 0,330 0,247 0,3183

2. н. Ашт 0,044 0,078 0,074 0,065

3. н. Б.Гафуров 0,041 0,947 0,299 0,429

4. ш. Бустон 0,375 0,143 0,054 0,1906

5. ш. Гулистон 0,224 0,113 1,000 0,4457

6. н. Деваштич 0,011 0,021 0,014 0,0153

7. н. Зафарабод 0,095 0,075 0,072 0,0806

8. ш. Истиклол 1,00 0,184 0,150 0,4446

9. ш. Истаравшан 0,011 0,013 0,009 0,011

10. ш. Исфара 0,044 0,126 0,137 0,1023

11. ш. Конибодом 0,004 0,108 0,073 0,0616

12. н. Кухистони Мастчон 0,004 0,001 0,000 0,001

13. н. Мастчон 0,062 0,083 0,081 0,0753

14. ш. Панчакент 0,314 1,000 0,031 0,4483

15. н. Спитамен 0,115 0,170 0,110 0,1316

16. ш. Хучанд 0,230 0,450 0,511 0,397

17. н. Ч,. Расулов 0,055 0,080 0,067 0,0673

18. н. Шахристон 0,028 0,012 0,011 0,017

Хисоби муаллиф дар асоси: Омори солонаи вилояти Сугд (Мацмуаи омори)// Сарраёсати Агентии омори назди Президенти Цумуурии Тоцикистон дар вилояти Сугд, 2020. - С.25, 75, 167, 175.

Дар асоси нишондихандахои муайяншудаи чузъхои ицтидори саноатй ва индексхои он дар ми^ёси шахру нохияхо нишондихандахои 3 чузъи ицтидори саноатии вилояти Сугд муайян карда мешавад.

Дар асоси тахкщи маркетинга нишондихандахои муайяншудаи 3 чузъи щтидори саноатии минтак;а (щтидори истехсолй, инноватсионй ва идоракунй) нишондихандаи интегралии (умумии) ицтидори саноатии вилояти Сугд муайян карда мешавад (чадвали 4).

Индекси чамъбастй (таркибй) - хамчун арзиши миёнаи арифметикии индексхои хусусй хисобида мешавад [6].

Нишондихандахои цузъхои ицтидори саноатии вилояти Сугд

Цадвали 4

Имконияти истехсолии саноатй (ИИ1 ) 0,017

Имконияти инноватсионй (ИИ2 ) 0,021

Ицтидори идоракунй (ИИ3 ) 0,022

Дар асоси нишондихандахои (индекси) 3 чузъи ицтидори саноатии минта^а нишондихандаи интегралии (НИ) он муайян карда шудааст.

Ба хисоби мо нишондихандаи интегралии ицтидори саноатии вилояти Сугд (НИИСВС):

НИИСВС= (ИИ1 (0,017)+ ИИ2 (0,021) + ИИ3 (0,022))/3=0,02.

Бо истифода аз барномаи Excel фоизи онх,о муайян шудааст, ки дар диаграммаи поён сабт гардидааст:

Диаграммаи 1

Нишондихандахои цузъхои ицтидори саноатии вилояти Сугд

Имконияти истех,солии саноатй

Имконияти инноватсионй

Имконияти идоракунй

Аз диаграммаи 1 бузургии чузъхои ицтидори саноатиро дидан мумкин аст. Чузъхои ицтидори саноатии вилояти Сугдро ба се чузъи асосй та^сим кардан мумкин аст, ки 35%-и онро имконоти инноватсионй, 37%-ашро имконияти идоракунй ва 28%-и имконияти истехсоли саноатй ташкил медихад.

Кайд кардан лозим, ки ба механизми истифодаи самараноки ицтидори саноатй омилхои дохилй ва беруна таъсири худро мерасонанд (ниг. ба расми 3).

Расми 5

Механизми ташкилию ицтисодии истифодаи самараноки ицтидори саноатии

минтаца

Аз руйи маводцои тщцицрти аз цониби муаллиф тауия шудааст

Бояд ^айд намуд, ки дарачаи истифодаи босамари и^тидори саноатии вилояти Сугд начандон баланд мебошад, ки зарурати ташаккули механизм ва тавсеаи онро ба миён меорад. Вобаста ба механизми истифодабарии самараноки и^тидори саноатии давраи аввалашро чорахои инноватсионй, такмили идоракунй, вазъи истехсолоти саноатй ташкил

медихад. Дар давраи дуюм омилхои берунии таъсиррасон ба истифодаи самараноки щтидори саноатй ва омилхри дохилии таъсиррасон ба истифодаи самараноки щтидори саноатй коркард карда мешавад, ки онхо байни худ робитаи баръакс доранд. Коркарди хамаи ин механизмхо бо воситаи роххои баланд бардоштани самаранокии истифодабарии и^тидори саноати минта^а ба танзим дароварда мешавад.

Храмин тавр, маркетинги истифодаи и^тидори саноатии вилояти Сугдро баррасй намудем, ки он барои халли хадафи чоруми Чумхурии Точикистон - саноатикунонии босуръат ба ташаккулёбии и^тидори саноатй равона аст.

ПАЙНАВИШТ:

1. Паёми Президенти Чумхурии Тоцикистон, Пешвои миллат, муутарам Эмомали Раумон "Дар бораи самтуои асосии сиёсати дохили ва хориции цум^урй"// Нашрияи "Чумуурият" [Захираи электроны]. - URL: https://jumhuriyat.tj/index.php?art_id=45671 //Санаи дархост: 23.12.2021.

2. Барномаи миёнамуцлати рушди ицтимоию ицтисодии вилояти Сугд барои солуои 2016-2020. - Хуцанд: Нури маърифат, 2016. - С. 2,11.

3. Омори Чумуурии Тоцикистон. Сарраёсати Агентии омори назди Президенти Чумхурии Тоцикистон. - Душанбе, 2020. - 330 с.

4. Каримова М.Т. Оценка промышленной системы Согдийской области в условиях становления корпоративных отношений [Матн]/ Каримова М.Т., Шамсиев Ф.К.// Ицтисодиёти Тоцикистон. - 2019. - №1. - С.38-43.

5. Каримова М.Т. Стратегические направления ускоренной индустриализации в Республике Таджикистан / М.Т. Каримова, Ф.А. Джабборов // Экономика Таджикистана. - 2019. - №2. - С. 90-95.

6. Исмоилов М.М. Методуои бауодщии ицтидори саноатии минтацави [Матн]/ М.М. Исмоилов // Маводи конференсияи илми-амалии омузгорон, мууаццицони цавон, докторантон (PhD), магистрантон ва донишцуён (ДДХ ба номи акад.БТафуров, 30.04.2020). - Хуцанд, 2020. - С. 18-22.

REFERENCES:

1. Message of the President of the Republic of Talikistan, Leader of the Nation, excellency Emomali Rahmon "On the Main Directions of Internal and Foreign Policy of the Republic"//Jumhuriyat Publication" [Electronic resource]. - URL: https://jumhuriyat.tj/index.php?art_id=45671 //Date of appeal: 23.12.2021.

2. Midterm Program of the Social and Economical Development of Sughd region for the 20162020 years. - Khujand: Nuri marifat, 2016. PP.2,11.

3. Statistics of Tajikistan Republic. Head of the Statistics Agency under the President of Tajikistan Republic. -Dushanbe, 2020. - 330 pp.

4. Karimova M.T. Mark to the Industry System of Sughd Region in Condition of becoming Corporative Relations [Text]/KarimovaM.T.,Shamsiev F.K. /Economy of Tajikistan. - 2019. - №1. - PP.38-43.

5. Karimova M.T. Strategic Directions of Rapid Industrialization in Tajikistan Republic / М.Т. Karimova, F.A.Jabborov // Economy of Tajikistan. - 2019. - №2. - PP. 90-95.

6. Ismoilov M.M. Methods of Regional Industrial Capacity Assessment [Text]/ М.М. Ismoilov // Materials of the scientific-practical conference of the teachers, young researchers, PhD masters and students of KHSU named after academician B.Gafurov, 30.04.2020). - Khujand, 2020. - PP. 18-22.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.