Научная статья на тему 'Тұрғындар денсаулық жағдайына салыстырмалы және атрибутивті қауіпті бағалау'

Тұрғындар денсаулық жағдайына салыстырмалы және атрибутивті қауіпті бағалау Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
88
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Область наук

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Қ. Е. Әміреева

The questionnaire results testify, that the duration of residing (5-10 years) is rendered by influence to a level заболеваемости. Sizes ОР and its etiologic share has made RR=3,1; EF=67,7 % and are determined by us as ecologically dependent.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о здоровье , автор научной работы — Қ. Е. Әміреева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ESTIMATION OF COMPARATIVE AND ATTRIBUTIVE THREAT OF POPULATION HEALTH CONDITION

Результаты анкетирования свидетельствуют, что длительность проживания (5 – 10 лет) оказывает влияние на уровень заболеваемости. Величины ОР и его этиологическая доля составили RR=3,1; EF=67,7% и определены как экологически зависимые

Текст научной работы на тему «Тұрғындар денсаулық жағдайына салыстырмалы және атрибутивті қауіпті бағалау»

дицинского образования /И. Р. Кулмагамбетов, Р. С. Досмагамбетова, Н. С. Умбеталина //«Проблемы и перспективы развития многоуровневой системы подготовки врача»: Тез. докл. республ. учеб.-метод. конф. - Караганда, 2003. - С 24.

2. Медведев В. П. Перспективы обучения информационным технологиям на иностранном отделении в медицинском вузе //«Проблемы и перспективы развития многоуровневой системы подготовки врача»: Тез. докл. республ. учеб.-метод. конф. - Караганда, 2003. - С 61.

3. Многоуровневая система медицинского образования как путь в зону европейского высшего образования /П. К. Казымбет, Н. К. Хамзи-на, В. А. Омарова, Р. Т. Сатыбаева //«Проблемы и перспективы развития многоуровневой системы

подготовки врача»: Тез. докл. республ. учеб.-метод. конф. - Караганда, 2003. - С. 16 - 17.

4. Тимохина Т. В. Методы интенсивного обучения русскому языку студентов-иностранцев английского отделения /Т. В. Тимохина, С. И. Елгина, Ж. А. Азимбаев //«Проблемы и перспективы развития многоуровневой системы подготовки врача»: Тез. докл. республ. учеб.-метод. конф. - Караганда, 2003. - С 64.

5. Турумбетова Л. А. Проблемы адаптации студентов-иностранцев //«Проблемы и перспективы развития многоуровневой системы подготовки врача»: Тез. докл. республ. учеб.-метод. конф. - Караганда, 2003. - С 62 - 63.

Поступила 03.04.07

M. S. Shabdarbayeva, A. A. Uteyev, A. M. Smagulov

SOCIAL-HYGIENIC ESTIMATION OF FOREIGN STUDENTS CONTINGENT, STUDYING IN KSMA

The objects of the research were 356 foreign students, studying in KSMA. It was determined, that young people had come from the different world countries: India, Pakistan, Syria, Malajzia, Yugoslavia, China, Mongolia, Turkey, Poland and German. There is the prevalence of male persons among the foreign students of KSMA.

М. С. Шабдарбаева, А. А. Утеев, А. М. CMaF^OB

КММА-ДА ОКИТЫН ШЕТЕЛД1К СУДЕНТТЕР К*РАМЫН дЛЕУМЕТТ1К-ГИГИЕНАЛЫК БАРАМДАУ

Зерттеу нысанына КММА-да окитын 356 шетелдк студенттер алынды. Студент жастар Индия, Пакистан, Сирия, Малайзия, Югославия, Кытай, Мо^олия, ТYркия, Польша жэне Германия елдер^ен келген аныкталды. КММА-да окитын студент жастардын арасында басым кепшшп жИттер болып табылады.

К- Е. 6мiреева

Т¥РРЫНДАР ДЕНСАУЛЫК ЖАРДАЙЫНА САЛЫСТЫРМАЛЫ ЖЭНЕ АТРИБУТИВТ1 КАУ1ПТ1 БАРАЛАУ

Екбек гигиенасы жэне кэаби аурулар улттык орталыFы (КараFанды)

К^рп уакытта медицина Fылымдарынык ек непзп басты мiндетi коршаFан ортанык ласта-нуы салдарынан туындаFан колайсыз факторлар-дык адам организмiне эсерiн баFалау болып отыр. Х1Х Fасырда А.П.Доброславиннщ ойы бойынша, гигиена ек алдымен денi сау адамды, содан ке^н барып денсаулыкка эсер етушi кор-шаFан ортаны зерттеу керек деген [2].

КоршаFан орта факторлары (ауа, су жэне топырак) адамнык ^рштк эрекетiне туракты тYPде эсер етт отырады. Сырткы орта факторла-рынык интенсивтiлiгi мен сапасындаFы шамалы Fана ауыткулар адам организмiне де функцио-налдык жэне органикалык бузылыстар шакырып, патологиялык взгерiстерге алып келедi. Климат-тык жаFдайдык взгерiсi, ауадаFы, судаFы жэне топырактаFы улы заттардык концентрациясынык жоFарылауы адамнык бейiмделу мYмкiндiктерiне эсер етт, жалпы аурулармен катар, тYрлi кэсiби ауруларды да дамытады [1, 3].

Зерттеудщ максаты: турFындар денсау-лык жаFдайына салыстырмалы жэне атрибутивт

кауiптi баFалау.

Зерттеудщ мiндетi мен максатына сэйкес зерттеу аймаFына атмосфералык ауадаFы зиянды заттармен ластану дэрежес эртYрлi аймактарды тандап алдык: тэжiрибе ауданына КараFанды каласынын Майкудык ауданы, ал бакылау ауданына КараFанды каласынын ОнтYCтiк-ШыFыс ау-даны алынды.

Кауiптi элеуметпк жэне медико-биология-лык факторлар барын аныктау Yшiн арнайы сура-унама курастырылды. Сураунама КР ДСМ КА жэне ЕГ ¥О Fылыми кенеанде бекiтiлдi. Сураунама Yлкендер, жасеспiрiмдер жэне балалардын ата-анасынан алынды.

Сураунаманы талдау кез^де бiрнеше факторлар сарапталды. Атап айтканда: зерттелетiн ауданда туру узакть^ы, жынысы, жасы, отбасы-лык табыс, кэсiбi, сыркаттану жиiлiгi жэне кеб^е кандай ауру тYрiмен ауырады, езi туратын жер-дегi атмосфералык ауадаFы газ немесе жаFымсыз баска иоердН, ауыз су сапасы жэне кешедеп шудын эсерi деген сиякты факторлардын iшiнен негiзгiлерiн алып топтастырдык.

Жалпы алFанда сураунамаFа катыскан окиFа ауданы бойынша 5 жылFа дейiн туратын-дар iшiнде ерлер 38,2%, эйелдер 30,5%; 5 - 10 жыл аралыFында туратындар арасында ерлер 14,5%, эйелдер 19,2%; 10 жылдан артык туратындар арасында ерлер 47,3%, эйелдер 50,3% курады, ал бакылау ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында ерлер 17,3%, эйелдер

Медицина и экология, 2007, 2

29,3%; 5 - 10 жыл аралы^ында туратындар арасында ерлер 15,3%, эйелдер 11,5%, 10 жылдан артык туратындар арасында ерлер 67,3%, эйелдер 59,2% курады. Сураунама нэтижесiн элеуметпк жумыспен камтамасыз етiлуi бойынша тал-дасак, онда окиFа ауданында 5 жылFа дейiн тура-тындар арасында бакылау ауданымен салыстыр-Fанда, кызметкерлер 3,9 есеге кем, жумысшылар керiсiнше 2,3 есеге артык. Ал бакылау ауданымен салыстырFанда 5 - 10 жыл арасында кызметкерлер 1,0 есеге, жумысшылар 1,1 есеге кем. О^а ауданында бакылау ауданымен салыстыранда 10 жылдан артык туратындар арасында кызметкер-лер 1,3 есеге артык, жумысшылар 1,1 есеге кем, жумыс оемей™дер саны 1,2 есеге артык.

Сыркаттылыктын таралу житИн зерттел-ген ауданда туракты туру узактыFына сэйкес тал-дап жэне салыстырмалы каут (кк) есептелiп, онын этиологиялык Yлесi (БР) аныкталды (кесте 1).

Тыныс алу жолдары ауруы окиFа ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында 1,5 есе жоFары 1,5; БР= 33,3%-ы курады, 5 - 10 жыл арасында керiсiнше кк=0,2 жэне атрибу-тивтi кауiп аныкталмады.

Бакылау ауданымен салыстырFанда 10 жылдан артык туратындар арасында кк=0,5 жэне атрибутивт кауiп аныкталмады.

Ас корыту жолдары ауруы о^а ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында 1,0 есеге жоFары кк=1,08; БР=7,4%-ы курады, 5 - 10 жыл арасында 1,7 есеге жоFары кк=1,7; БР=43,9 %-ы курады, 10 жылдан артык туратындар арасында бакылау ауданымен салыстыранда 1,2 есеге жоFары кк=1,2; БР=16,7% болып отыр.

ЖYрек - кан айналу жYЙесi аурулары о^а ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында 1,9 есеге темен кк=0,5; ал 5 - 10 жыл арасында 2,1 есеге жоFары кк=2,1; БР = 52,3% -ды курады, 10 жылдан артык туратындар арасында 1,0 есеге жоFары кЯ=1,1; БР=9,1% болып отыр. Терi жэне терi асты кабаты аурулары турFындар арасында салыстырFан аудандарда бiрдей денгейде кездесетiнi аныкталды.

Зэр шы^ару жолдары ауруы турFындар арасында салысты^ан окиFа ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында 1,5 есеге темен, 5 -10 жыл арасында 2,1 есеге жоFары кк=2,1;

БР=52,3%-ды курады, бакылау ауданымен салы-стырFанда 10 жылдан артык туратындар арасында 1,6 есеге жоFары кк=1,6; БР=37,5% болып отыр.

ЖYЙке жYЙесiнiн аурулары окиFа ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында 1,6 есеге темен, 5 - 10 жыл арасында 3,1 есеге жоFары кк=3,1; БР=67,7%-ды курады, бакылау ауданымен салыстыранда 10 жылдан артык туратындар арасында 1,0 есеге жоFары болып отыр.

Сонымен корыта келгенде, сыркаттылык-тын таралу житИ бойынша туракты туру узакты-Fына сэйкес зерттелген окиFа ауданында 5 жылFа дейiн туратындар арасында сыркаттылык денгейi бакылау ауданымен салыстырFанда кейбiр нозология тYрiнiн темен болуы, яFни бакылау ауданында кейбiр нозология тYрiнiн жоFары болуы, ол турFындардын окиFа ауданында енбек етт, бакылау ауданында туруына немесе буры^ы жылда-ры окиFа ауданында туруына сэйкес деген ше-шiмге келiп отырмыз. Ал бакылау ауданымен са-лыстырFанда 10 жылдан артык туратындар арасында о^а ауданынын сыркаттылык курылым-дык керсеткiшi аса жоFары екенi аныкталды. Сондай-ак, о^а ауданында 5 - 10 жыл туракты туратындар арасында жYЙке жYЙесiнiн аурулары дамуынын салыстырмалы каупi (кк) жэне онын этиологиялык Yлесi жоFары дэрежеде экологи-ялык тэуелдiлiк деп ай"^а болады. Бул кауiптi элеуметпк жэне медико-биологиялык, техно-гендiк факторлардын ыкпалы барын дэлелдейдi.

Сыркаттылыктын таралу жшлИн жынысы-на сэйкес талдасак (сурет 1), окиFа ауданында еркектер арасында тыныс алу жолдары ауруы 1,4 есе жоFары болса, ал эйелдер арасында айырмашылык аса байкалмады.

Ас корыту жолдары ауруы о^а ауданында, еркектерде 1,2 есе жоFары болса, ал эйел-дерде салыстырып отырFан аудандарда бiр денгейде екенi аныкталды.

ЖYрек-кан айналу жYЙесi, терi жэне терi асты кабаты, зэр шыFару жолдары, жYЙке жYЙесi-нiн аурулары еркектер мен эйелдер арасында керiсiнше бакылау ауданында жоFары екенi аныкталды, яFни бул окиFа ауданында дэрiгерге ка-ралу денгейiнiн темен екешн, турFындарFа дэр^ герлiк кемек алу кез^де киыншылык барын жэне элеуметпк топтар арасында денсаулык сауатты-

Кесте 1.

Сураунама нэтижесiнде алынFан турFындар денсаулык жаFдайы сыркаттылыктын курылымдык керсеткш

Нозологиялык форма Ту ^ру узакты^ы (жыл)

5 жылFа 5-10 аралы^ы 10 артык

Б О Б О Б О

Тыныс алу жолдары аурулары 26,3 40,7 42,5 8,4 25,8 14,1

Ас корыту жолдары ауруы 21,2 22,9 15,0 26,2 18,6 22,7

ЖYрек -кан айналу жYЙесi аурулары 15,4 7,9 8,3 17,8 17,3 18,9

Терi жэне терi асты кабаты аурулары 10,3 11,4 21,7 15,9 11,0 11,4

Зэр шы^ару жолдары ауруы 9,6 6,4 6,7 14,0 8,7 13,5

ЖYЙке жYЙесiнiн аурулары 17,3 10,7 5,8 17,8 18,6 19,5

40 J-35 -30 -25 -20 -15 -10 -5 -0 -J-

£ Î

□ О ер □ О эйел □ Б ер □ Б эйел

Сурет 1. Сураунама нэтижесi бойынша салыстырмалы сыркаттылык курылымныц жынысына сэйкес керсет-

Kimi

ль^ынын теменд1г1н керсетед1.

Корытынды: сураунама нэтижес1 бойынша ок^а ауданында 5 - 10 жыл туракты туратын турFындар арасында жYЙке жYЙесi ауруы дамуы-

нын салыстырмалы кауП (RR) жэне онын этиоло-гиялык Yлесi (EF) жоFары дэрежедеп экологи-ялык тэуелдiлiк екенi аныкталды (RR=3,1; EF=67,7%^bi курады).

6ДЕБИЕТТЕР

1. Кешiмбаева С. М. K,оршаFан орта гигиена-сы мен адам экологиясы //Здоровье и болезнь. -2003. - №1. - С. 7 - 11.

2. Рахманин Ю. А. Приоритетные направления и критерии оценки загрязнения окружающей среды /Ю. А. Рахманин, Н. В. Русаков //Гигиена и санитария. - 2003. - №6. - С. 14 - 16.

3. Ревич Б. А. Региональные аспекты состояния здоровья населения в связи с химическим загрязнением окружающей среды /Б. А. Ревич, Е. Б. Гурвич //Медицина труда и пром. экология. -1996. - №11. - С. 5 - 7.

Поступила 16.04.07

K. Ye. Amreyeva

ESTIMATION OF COMPARATIVE AND ATTRIBUTIVE THREAT OF POPULATION HEALTH CONDITION

The questionnaire results testify, that the duration of residing (5-10 years) is rendered by influence to a level заболеваемости. Sizes ОР and its etiologic share has made RR=3,1; EF=67,7 % and are determined by us as ecologically dependent.

К. Е. Амреева

ОЦЕНКА СРАВНИТЕЛЬНОЙ И АТРИБУТИВНОЙ УГРОЗЫ СОСТОЯНИЮ ЗДОРОВЬЯ НАСЕЛЕНИЯ

Результаты анкетирования свидетельствуют, что длительность проживания (5 - 10 лет) оказывает влияние на уровень заболеваемости. Величины ОР и его этиологическая доля составили RR=3,1; EF=67,7% и определены как экологически зависимые.

Г. К. Тюлебекова

СТУПЕНЧАТАЯ КОРРЕКЦИЯ ДИЕТЫ ПРИ ХРОНИЧЕСКОМ ПАНКРЕАТИТЕ

Казахская академия питания (Алматы)

Консервативное лечение хронического панкреатита (ХП) представляет собой комплекс мер этиологического, патогенетического и симптоматического воздействия, включая методы лечебного питания. При этом лечебное питание (диетотерапия) является важнейшим патогенетическим методом лечения ХП, представляя собой средство постоянного терапевтического воздействия на организм больного в целом и на пораженный орган - поджелудочную железу (ПЖ), в частности.

Лечебное питание необходимо на всех этапах лечения больного, при этом правильно организованное питание способствует купированию обострений болезни, замедляет ее прогрес-сирование и позволяет предотвратить развитие осложнений.

Таким образом, при хроническом рециди-

вирующем панкреатите диетотерапия имеет важнейшее значение, а также выступает в качестве элемента этиологического лечения, так как хорошо известно, что нарушения питания, такие как переедание, злоупотребление алкоголем, алиментарная белковая недостаточность, пищевая аллергия могут быть непосредственной причиной возникновения рецидива болезни.

Цель работы - разработка нового метода ступенчатой диетотерапии при ХП.

С позиций достижений современной нут-рициологии в основу диетотерапии болевого приступа при ХП должен быть заложен основной принцип - обеспечение потребности организма в нутриентах при минимальной стимуляции внеш-несекреторной функции ПЖ.

Достижение этой цели достигается путем применения специализированных лечебных продуктов, не оказывающих существенного стимулирующего влияния на экзокринную функцию ПЖ, но при этом доставляющих необходимые нутри-енты, прежде всего аминокислоты, в организм.

Кроме того, использование технологических приемов в изготовлении применяемых продуктов (гомогенизация) способствует устранению

Медицина и экология, 2007, 2

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.