CC BY
46Редактор алган 02.06.2020 ж.
ЕТАМБ 76.75.33
СТУДЕНТТЕРГЕ БИОЛОГИЯЛЬЩ ХИМИЯ ПЭН1Н МОДУЛЬД1К ТЕХНОЛОГИЯНЫ ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП ОЦЫТУ ЭД1СТЕР1
А.Ж. Сейтембетова, М.М. Баймурат, Н.У. Серикбаева
"Астана медицина университет!" КеА^, Нур-Султан к., ^азакстан Республикасы
Бул макалада жалпы бшм беретш медицинальщ университеттердеп окытуды модульдш технологиялар аркылы журпзудщ эдастер1, онын артыкшылыктары мен кемшшктер1 карастырылган. Модульдж технологияны пайдалана отырып, биологиялык химия пэнш окыту - ете тшмдг Модульдш технология аркылы окытудын непзп ерекшелт, студент толыгымен езщдгк жумыс жасай отырып, такырыпты танып бшуге барынша езшщ куш - жгерш жумсау аркылы умтылады, ягни мунда бер1лген тапсырманы студенттщ ез бепмен игеруше ерекше мумшндж бередг Бшм беруде окытудын ерекшелтне суйене отырып, студенттер мен окытушы арасындагы психофизиологиялык карым- катынаска аса назар аударуды баяндайды.
Туйшп сездер: модульдж технология, методика, инновация, психофизиология, дидактика.
THE METHOD OF TEACHING BIOLOGICAL CHEMISTRY TO STUDENTS USING MODULAR TECHNOLOGY
A. Seitembetova, M. Baimurat, N. Serikbayeva
NcJSC "Astana Medical University", Nur - Sultan city, Kazakhstan
On this article, we present the methods of teaching modular technology for use by students. The use of modular technology at the lessons of biological chemistry provides development of the motivational sphere of the student, his intellect, abilities, independence, ability to exercise self- management in educational and cognitive activities. I was convinced that lessons based on this technology stimulate student to independently think, develop their skills to navigate in a new situation, find their ways to solve problems, master various ways of obtaining knowledge, encourage independence of judgments, and ensure high quality of knowledge.
Key words: modular technology, innovation, methodology, didactics, psychophysiology.
МЕТОДИКА ПРЕПОДАВАНИЯ БИОЛОГИЧЕСКОЙ ХИМИИ СТУДЕНТАМ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ МОДУЛЬНЫХ ТЕХНОЛОГИЙ
Сейтембетова А.Ж., Баймурат М.М., Серикбаева Н.У.
НАО «Астанинский медицинский университет», Нур-Султан, Казахстан
В этой статье мы представляем методы обучения модульной технологии для использования студентами. Использование модульных технологий на уроках биологической химии обеспечивает развитие мотивационной сферы студента, его интеллекта, способностей, самостоятельности, умения осуществлять самоуправление в учебно-познавательной деятельности. Я был убежден, что уроки, основанные на этой технологии, стимулируют студента самостоятельно мыслить, развивать свои навыки, чтобы ориентироваться в новой ситуации, находить способы решения проблем, осваивать различные способы получения знаний, поощрять независимость суждений и обеспечивать высокое качество знаний. ,
Ключевые слова: модульные технологии, инновации, методология, дидактика, психофизиология.
К1ркпе
^аз1рп танда гылымнын, техника мен экономиканын дамуы кез келген елдщ когамынын туракты есуш камтамасыз етудеп непзп факторларынын бiрi-бiлiм берудщ тиiмдi жуйес болып табылады [1]. Барлык кызмет саласындагы каркынды езгерютер кYрделi процестердi юке асыруга кабшетп инновациялык турде ойлайтын, бшкп жэне кузыретп мамандарды даярлауда жана продуктивт тэсiлдердi талап етедь
^азакстан Республикасынын " Бiлiм туралы" Занында: " Бшм беру жYЙесiнiн басты мiндетi - окытудын жана технологияларын енгiзу, бшм берудi акпараттандыру, халыкаралык коммуникациялык желшерге шыгу, улттык жэне жалпы адамзаттык кундылыктарды гылым мен практика жетiстiктерi негiзiнде жеке адамды калыптастыруга,
дамытуга жэне кэсiби шыцдалуга багытталган бшм алу Yшiн кажетп жагдайлар жасау", -деп атап керсеткен.
Ал Казакстан Республикасы бiлiм берудщ мемлекетпк жалпыга мiндеттi стандартында: " Аталган максаттарга жету Yшiн жалпы бшм беретш оку орындары окытудыц эр тYрлi технологияларын колдана алады. Осы стандартта белгiленген талаптарды накты жагдайларда мYмкiндiгiнше жYзеге асыру Yшiн олар окытудьщ, тэрбиелеудщ, оку процесiн бакылаудыц тYрлерiн, куралдарын жэне эдiстерiн ездерi тацдауга кукылы", - деп атап кеткен. Сондыктан эрбiр окытушы Yшiн сапалы бiлiм беруде, сабакты Yнемi калыптаскан формада еткiзуден герi, окытудыц жаца технологиясын, жаца эдiс - тэсшдерш жэне дэстYрлi емес сабак тYрлерiн колдана отырып еткiзу тшмдь Казiрri тацда окытудыц озык технологияларын мецгермешнше сауатты, жан жакты маман болу мYмкiн емес. Сабакта колданылган жаца технологиялардыц езi эрбiр окытушыныц шеберлiгiне байланысты эркалай жYзеге асырылуы мYмкiн [2].
Нег1зг1 бел1м
2006 ж. бастап КР жогары оку жYЙесi Болон процесiмен сэйкестендiрiлдi. Биохимия пэш де баска пэндер сиякты кредиттiк модулдi жYЙеге келтiрiлдi.
Биологиялык химия пэнi - тiршiлiк туралы гылым, ягни тiршiлiк ету процестершдеп заттардыц курамын, энергия алмасуын жэне олардыц бiр - бiрiмен тыгыз байланыста екендiгiн молекулалык децгейде зерттейтш гылым. Биологиялык химия пэнiнiц непзп мiндетiнiц бiрi - химиялык заттардыц, молекулалардыц тiрi организмдегi езара эрекеттесуш, тiрi организмнiц белгiлi бiр ^шн, макромолекулалардыц курылысы мен кыметiнiц бiрiне - бiрiнiц тэуелдiлiгiн керсете бшу. Медициналык университеттiц баска базалык пэндерiмен катар, биохимия клиникалык пэндердi игеру Yшiн негiз болатын пэндер катарына жатады. Биохимия пэнiн толык жэне терец игеру студенттердщ клиникалык ойлауын калыптастырады, эртYрлi аурулардыц патогенезiнiц ерекшелштерш жэне оларды емдеу жолдарыныц механизмш тYсiнуге мYмкiндiк бередi. Соган орай, биохимия пэншщ медицина саласындагы мшдеттерг а) адамныц эртYрлi ауруларыныц биохимиялык негiзiн зерттеу; б) олардыц кандай ауруга жататындыгын аныктау; в) емдеу жолдарын керсетiп, калай ол аурулардыц алдын - алуга болатындыгын керсету [3].
Пэндi окып Yйрену студенттерге дэрi - дэрмектердi тиiмдi колдануга, кейбiр аурулардыц механизмдерiн тYсiнуге мYмкiндiк бередi. Сонымен бiрге олар жасушаныц жетiлуi мен ерекшеленуi калай жYредi, жасушаныц есуiн калай бакылауга болады, катерлi iсiк ауруыныц даму себебi неде, есте сактау механзимi кандай, елiмнiц болу себебi неде, клиникалык елiм мен биологиялык елiмнiц арасында кандай ерекшелiктер бар деген сурактарга жауап ала алады.
Биология жэне медицинаныц дамуында биологиялык химия гылымыныц алатын орнын айтып жеткiзу ете киын. Тукымкуалаушылык касиеттерiн, кебею, тYрлердiц ерекшелiгiн биохимиялык процестердiц ерекшелiгiн бшмей тYсiндiру ете киынга тYсер едь Ал, кептеген аурулардыц (мысалы, кант диабет^ дамуы мен шыгуы тегш немесе ауруды алдын - ала болжау, диагноз коюда биохимиялык зерттеулердщ алатын орны ерекше. Сондыктан да, казiргi тацда студенттер Yшiн биохимия пэш олардыц эрi карай медицинага тiкелей байланысты пэндердi (молекулалык биология, фармакология, клиникалык медицина, иммунология, микробиология, генетика) окуы Yшiн теориялык непз болып табылады [3,4]. Осылай болашак дэрiгерлер бiлiм алудыц алгашкы баспалдагымен танысады. Ал, эрбiр окытушы биологиялык химия шмшщ терец сырын, адам организмшде болып жаткан кептеген YPДiстердiц мацыздылыгын тYсiндiре отырып, пэнаралык байланыска тYсiп студенттiц клиникалык ой - ерiсiн дамыта гана жаца жас маманды тэрбиелей алады.
Заманауи окыту технологиясы Yш топка белiнедi: мэселелi окыту, дидактикалык немесе топтастырып окыту жэне модульдш технология.
Каз1рг1 замандагы окыту YДерiсiнiц утымды технологияларыныц б1р1 реинде - модульдж технология усынылады. Бiз биохимия пэнiн окытуга дэстурлж окытумен катар модульдiк
технологияны колдандык. 1982 ж. Сингапурде еткен ЮНЕСКО конференциясында "модуль" TYCÎHÎrÎHe темендегщей аныктама берiлдi: "модуль" - бул жеке жэне/немесе топтык окуга бершген топтастырылган сурактар жиынтыгы, осы сурактар жиынтыгын колдана отырып студенттер ездершщ жеке кабiлетiне сэйкес жаца бшм, дагдылар калыптастырады [5]. Олай болса, модульдж технологияга кыскаша токталсак: модульдж окыту - бiлiм мазмуны, бiлiмдi игеру каркыны, ез бетiнше жумыс iстей алу мYмкiндiгi, окытудыц эдiстерi мен тэсiлдерi бойынша окытудыц дербестшн камтамасыз етедi [6,7].
Бул жYЙе бойынша пэндерге аудиториялык окуга бершген сагат келемi катты кыскартылды, бiрак керiсiнше студенттердiц ез бетiнше окуына берiлген сагат келемi артты. Бул бiр жагынан болашак дэрiгерлерге окытушы тYсiндiрiлетiн материалдыц азаюына, соган сэйкес ^рделуше экелсе, екiншi жагынан езбетшше бiлiм алуга белсендiлiктi кYшейтедi. Биохимия пэш «Медициналык биохимия модулЬ» деп аталып ол екi компоненттен тYPДы: бiрiншi компонент «Биологиялык химия непздерЬ» оган 120 сагат берiлдi, оныц 40 сагаты аудиториялык сагат, 40 сагаты студенттердiц окытушымен бiрiге отырып жумысы, 40 сагаты ез безмен жумысы; екiншi компонент «Агзалармен тшдердщ биохимиясы» оган 90 сагат бершдк 30 сагат студенттердiц окытушымен бiрiге отырып жумысы, 30 сагат ез безмен жумысы. Оку сагаттарыныц осындай ретпен белiнуi жаца окыту технологияларын колдануды талап еттi. Соныц бiрi модульдiк технология.
Сонымен модульдiк технология темендеп 5 кадамга байланысты уйымдастырылады:
1. Модульдiц интеграциялау максатын аныктау.
2. Оку сабагыныц типiнiц логикасына байланысты оку элементiне белу.
3. Эр оку элементшщ максатын калыптастыру.
4. Эр оку элементiнiц мазмунын аныктау.
5. Студентке арналган нускаулар мен кецестердi курастыру.
Оку модулш курастыру тапсырмалардыц студенттер мен окытушыныц iс-эрекетiнiц алдына койган талаптар жYЙесiне сай болуы тиiс:
- тапсырмалар: пэн iшiлiк, пэнаралык байланыстарга сай болу;
- мазмунына байланысты жэне танымдык, ездiк эрекет сатысына байланысты саралануы;
- проблемаларды жэне оларды шешудi iздеуге багытталуы;
- бiлiмдi мецгеру механизмше сай болуы;
- модульдщ максаттарымен интеграциялануы;
- студенттердiц ю-эрекет^ езiн-езi баскаруга багытталуы;
- тшдесу, карым-катынас жасау дагдыларын калыптастыру.
Окытушыныц ец мацызды мiндетi - модульдш багдарламалар мен модульдердiц езiн курастыру. Ал сабак барысында ол мотивтейд^ уйымдастырады, бакылайды, ягни модульдiк окытудыц потенциалын колдана отырып, окытуга рефлексивт басшылык жасалады [6].
Нэтижелер мен талкылаулар
Бiз бул макалада модульдш технологияны медицина профилiндегi биологиялык химия пэнш окытуда пайдалана отырып, аньщталган технологияныц артыкшылыктары мен кемшiлiктерi туралы айтпакпыз. Астана медициналык университетi, жалпы медицина мамандыгыныц 2 курс (204, 225, 231, 233 топтары) студенттерше 2019 - 2020 оку жылыныц казан-караша айларында модульдiк технологияны пайдалана отырып сабак етюзшд1 Бул тэжiрибе салыстырмалы тYPде жYргiзiлдi. Модульдiк технологияны пайдалана отырып сабак жYргiзу "Кемiрсулар, липидтер жэне аминкышкылдарыныц алмасуы" тарауларын камтиды. Буган дейiнгi " Акуыздардыц курылысы, касиеттерi жэне кызметтерi. "Ферменттер" жэне "Биологиялык мембрана жэне энергия алмасуы" тараулары дэстYрлi сабак жоспары бойынша еткiзiлдi. Бул тэжiрибеде алынган нэтиже алдыцгы алдыцгы тараулардагы алынган нiтижемен салыстырыла отырып корытынды жасалды. Ендi тэжiбире барысына назар аударсак.
Зерттеу жумысыныц мацсаты: - биологиялык химия пэнш окытуда модульдш технологияны пайдалана отырып, оныц артыкшылыктары мен кемшшктерш талдау.
Зерттеу жумысыныц м1ндеттер1:
- жаца технологияны пайдалана отырып, студенттщ игеруi мен такырыпты кабылдау мYмкiншiлiгiн зерттеу;
- модульдш окыту технологиясыныц бiлiм сапасына эсерiн зерттеу;
- осыган дешнп окытушы галымдардыц келтiрiлген мэлiметтерiне, окыту технологиясын тэжiрибе барысында колдана отырып кез жеткiзу.
Сабак жоспарын курастырганга дейiнгi мyFалiмнщ iс-эрекетi келесiдей сатыларды камтиды:
1. Берiлген тарау, блок немесе такырып бойынша баFдарламада мецгерiлуi тиiс деп керсетiлген мiндеттi бшм, бшк жэне даFдыларды, сондай - ак окыту максаттары мен мшдеттерш айкындау;
2. Берiлген модуль бойынша оку материалыньщ тутас мзмунын окып - зерттеу.
3. Берiлген модуль бойынша непзп маFынаны бiлдiретiн тиiмдi yFымдарды, такырып бойынша негiзгi маFынаны бiлдiретiн тYЙiндi yFымдарды, такырып бойынша непзп акпарат беретiн сездердi табу.
4. Тутас такырып бойынша тсрек сызбаларын курастыру (аныкталFан тYЙiндi yFымдар негiзiнде).
5. Оку модулшщ тутас мазмуны бойынша тестiлiк тапсырмалар курастыру (15-20 тапсырма).
6. Бершген модульдегi оку материалыныц тутас мазмуны бойынша сынакка кажеттi сурактар мен тапсырмалар блопн курастыру.
Эр группадаFы студенттер саны: 11-14, алды^ы тарау бойынша студенттердщ оку Yлгерiмi корытындысы.
Зерттеу барысында колданы!етан, сабакты еткiзу жоспары:
Сабацтыц тацырыбы: Кемiрсулардьщ алмасуы мен кызметь
Бшм1дшк: студенттерге кемiрсулардьщ адам организмше кажеттiлiгi мен оныц мацызын тYсiндiру.
Дамытушылыц: студенттердщ клиникалык ойлау кабшетш жоFарылату, есте сактау, танымдык касиеттерш дамыту.
Тэрбиелтк: студенттерге бiлiм бере отырып, оларды жауапкершiлiкке, топтык жумыстар жасай отырып, уйымшылдылыкка Yйрету.
Оку мазмуны неriзi Yш курылымды, олар: юрюпе, мазмундау белiмi жэне пысыктау белiмi.
Кiрiспе белiмiнде студенттердi оку модулшщ жалпы курылымымен, оныц максат-мiндеттерiмен таныстырады. Сондай - ак, бул белiмде окушылардыц осы оку модулшдеп танымдык кызметшщ максаттары мен мшдеттерпн аныктай отырып, эсiресе бул максаттар мен мiндеттердi эрбiр студенттщ кабылдауына, тYсiнуiне ерекше кещл белшдь Тiрек сызбалар мен такырыпка сай плакаттарFа CYЙене отырып, модульдщ тутас такырыбы бойынша оку материалы кыскаша (45-60 мин) тYсiндiрiледi. Модульдщ юрюпе белiмi оку материалын визуалдык лекция формасы бойынша тYсiндiру аркылы жYргiзiлдi. Мунда такырыптыц негiзгi мазмуны бейнелi тYPде сурет, сызбалармен керсетiлдi.
Юрюпе белiмi бойынша камтылFан сурактар:
- Кемiрсулар дегенiмiз не?
- Кемiрсулардыц кандай тYрлерi бар?
- Адам организмшде кандай кызметтер аткарады?
- ТаFаммен тYCкен кемiрсулардыц корытылуы жэне сiцiрiлуi калай iске асады?
Юрюпе белiмiнде студенттердщ бyрынFы еткен такырыптарын жаца сабак
такырыптарымен байланыстыра отырып жYргiзiлдi. Бул белiмнiц негiзгi ерекшелш студенттерге такырып туралы жалпы тусшшт калыптастыру болып саналады. Кiрiспе белiмiнде карастырылFан сурактар студенттердщ такырыпты тез эрi жещл кабылдауына сай турде жасалуы тиiс.
Оку модулшщ юрюпеден кейiнгi белiмi мазмундау белiмi, ол тарауды (такырыпты) тутас YЙренудiц екiншi - танымдык кезещн iске асыру болып табылады. Оку студенттщ жеке, топтык, ужымдык жумыс барысындагы тYрлi кызметiнiц жYЙесi ретшде каралады. Олар студенттiц логикалык ойлауын, кабiлеттерiн, жадын жэне т.б. дамытуга, ягни бiлiм берудiц максаттары болып табылатын тулгалык дамытуга багытталган.
Окытуды баскарудыц психологиялык сенiмдi тYрi - ец алдымен, студенттiц кажеттiлiктерiн, кызыгушылыгын жэне кызмет максаттарын дамытуга жагдай жасау. Окуды баскару икемдi болуы тшс, бул тек студенттердiц штей есуi жYргенде гана, ягни олардыц бшм дэрежесшщ артуына карай мYмкiн болады. Студенттер накты оку кызметшщ максаттарын аныктауга тiкелей катысуы керек, ягни тулгалык баскару дэрежес студенттердщ есуiне карай артып отыруы жэне окудыц жогары сатысында жалпылама сипат алуы тиiс. Оку процесiн баскару студенттердщ шю куатына жэне мYмкiндiктерiне негiзделiп жYргiзiлдi.
Жогарыда керсетiлген сабак етюзуге дейiнгi окытушы дайындыгыныц мазмундау белiмiне катысты сатыларын нактылап кетсек?
1. Оку материалыныц негiзгi мазмунын белгшеу, ягни бул тарау бойынша оку материалыныц негiзгi мазмуны ретшде:
- клеткага канмен тYCкен глюкозаныц оттегiнiц катысуымен жэне оныц катысуынсыз эрi карай ыдырауы - гликоли;
- бауырда жэне баска улпаларда гликогеннщ синтезделуi жэне ыдырауы;
- глюкозаныц пентозофосфаттык жолмен алмасуы сурактары алынды.
2. Студенттердщ езара сейлесуш камтамасыз ететш жэне алгашында оку материалын окып YЙрену, бекiтуге, соцынан бiлiктiлiкпен пен дагдыларын калыптасыруга алынган бiлiмiн талдап, топтауга мYмкiндiк беретiн окытудыц белсендi эдiстерi тацдап алынды. Мысалы, шагын топтармен жумыс iстеу:
1-топ: Глюкоза ыдырауыныц аэробты жэне анаэробты процестершщ езара байланысы. Катаболизм жалпы жолдарымен глюкозаныц аэробты ыдырауын езара байланыстары. Глюкозаныц аэробты тотыгуындагы энергияныц шыгымы (сызбануска). Адам организмi Yшiн тшмдшп.
2-топ: Митохондрияга малат- аспартатты механизм аркылы электрон мен протондардыц тасымалдануы. Глюконеогенез процесi. Кори циклi. Адам организмшде алатын орны (сызбануска).
3-топ: Глюкозаныц пентозофосфатты жолмен ыдырауы. Бул процестщ организмде алатын орны. Гликогеннщ алмасуы. ^анныц курамындагы глюкозаны реттеу (сызбануска).
4-топ: Гликоген алмасуыныц бузылыстары. Гликогеноздар мен агликогеноздар. ^андагы глюкоза мелшершщ реттелуi. Гипо- мен гипергликемиялар кыскаша сипаттама беру.
Тарау бойынша такырыптар толык тYсiндiрiлгеннен кейiнгi белiм - пысыктау белiмiц ягни корытынды белiм. Егер кiрiспе жэне мазмундау белiмiнiц барлык сабактарында студенттердiц бiр-бiрiне кемеп, бiрiн - бiрi толыктыру, тYрлi гылыми терминдердi пайдалануы купталып келсе, ендi корытынды белiмде студент езшщ оку модулiнiц алдыцгы белiмiнде окыган жэне калыпты физиология пэнiнен алган бiлiмiн ешкiмнiц кемегiнсiз керсетуi тшс. Студент бшмш бакылаудыц формалары ретшде тестшк тапсырмалар, бакылау жумыстары, жагдаяттык есептер аркылы бакылау карастырылган. Юрюпе жэне мазмундау белiмiндегi бiлiмi корытынды белiмiнде пысыкталып, соцгы корытынды балл койылады.
Бул белiмде эртYрлi кYPделiлiк дэрежесiне сай децгейшк тапсырмалар дайындалынып, студенттерге таратылды. ^иын, орташа жэне жецiл дэрежелi сурактарды араластыра отырып, 10 тесттiк сурактар немесе жагдаяттык есептер бершдь Нэтижес баллмен есептелiндi. Жогары балл - 100. Жагдаяттык есептер студенттердщ биохимиядан алган теориялык бшмш клиникалык бшммен уштастыруга багытталган. Мысалы:
- ^алыпты ест келе жаткан юшкентай балада тамак iшкеннен кейiн ш ету, кусу, шшщ ауырсынуы сиякты белгiлер пайда болды. Тамак рационынан CYттi алып тастау еш нэтиже керсетпедь Сахарозалык жYктеме бергеннен кешн кандаFы глюкозаныц концентрациясы аздап кана кетерiледi?
- БайкалFан симптомдар немен байланысты?
- Сахароза кемiрсулардыц кандай тобына жатады? Сахарозаныц курамын керсетщз, моносахаридтер арасындаFы байланысты керсетщз.
- Акауы бар ферменттi керсетщз жэне ол катализдейтш реакцияны тецдеуш жазыцыз.
- Iшектегi моносахаридтердщ ащршу механизмш керсетiнiз.
- Егер де сахарозалык жYктеменiц орнына глюкозалык немесе фруктозалык жYктеме берiлсе, клиникалык карта езгере ме?
Бул бершген тапсырмалар студенттердщ такырыпты игерудегi окыту технологиясыныц каншалыкты оц эсер керсеткендiгiн айкындауFа септшн тигiздi.
Модульдiк окыту технологиясы жеке тyлFаныц езiн - езi дамытудаFы шыFармашылык кабiлеттерiн арттыруFа кажеттi iскерлiктерi мен даFдыларын калыптастыратын бiрден -бiр технология. Мазмундау белiмiндегi бiлiм дэрежесш баFалауда езiн -езi баFалау эдiстерi пайдаланылады. Ойы уткыр, клиникалык кабшеп жаксы дамыFан студенттер сабакта мшдетп тYPде аса кYPделi тапсырмаларды орындап, жоFары керсеткiштердi керсетедi.Бyл олардыц интеллектуалдык куатын жYзеге асыруFа ыкпал етедь
Пысыктау белiмi бойынша орындалFан тапсырмалардыц нэтижелерiн тексере отырып, студенттер балдык жYЙемен баFаланды. Жалпы медицина маманды^ыныц 2 курс, 231 казак-аFылшын тобыныц (студенттер саны 14) керсеткiштерi карастырылды (жоFары балл -100 балл): 90-100 балл аралы^ы - ете жаксы (9 студент), 75- 89 балл аралы^ы - жаксы (4 студент), 50 -75 балл аралы^ы - канаFаттанарлык (1 студент), 50 балл темен -канаFаттанарлыксыз децгейдеп студент саны - 0. Тэжiрибе жYргiзiлген барлык топтарFа пайыздык (%) елшеммен салытыру жYргiзiлдi. Нэтиже бойынша модульдi технологияны колдана окытудыц дэстYрлi окыту жYЙесiнен 21-24 % студенттердiц бшм дэрежесiнiц жоFарлаFаны байкалды ( сурет).
100,00% 87,80% 85% 91% 89%
80,00% —
85%
,30/
,50%
60,00% 40,00% 20,00% 0,00%
204 ЖМ 225 ЖМ 231 ЖМ 233 ЖМ
■ Модульд технология бойынша ок,ыту ■ ДэстYрлi технология бойынша ок,ыту
Сурет - Студенттердщ бшм дэрежест багалау жэне салыстыру.
Осыдан корыта келе, модульдiк технологияныц артыкшылыктарын жiктесек. Модульдiк технология бойынша окытудыц баFалау жYЙесiндегi артыкшылыктары:
1. Окушыныц жеке тyлFа ретiнде ез бетшше дамуы мен тэрбиесiне ыкпал етедь
2. Пэндi окытуды iзгiлендiру устамына жэрдемдеседi.
3. Студенттердiц топтасып немесе жуптасып iстей алу мYмкiндiгiнiц туындауы.
4. Оку жумысында окытушы мен студенттiц ынтыкмактастыFын калыптастырады, окытушы мен студент арасындаFы тыFыз байланысты камтамасыз етедi.
5. Окыту децгешн тацдай алу мYмкiндiгi.
6. Жедел каркынмен жумыс ютей алу мYмкiндiгi.
7. Рейтингтi бакылау кызмет тэрбиелеушi, дамытушы, бакылаушы жэне баскарушы рел де аткарады.
8. Рейтингтiк жYЙе студенттiц танымдык iс- эрекетiне тiкелей саналы тYPде эсер етуге мYмкiндiк тугызады. Шэюрттщ акыл - ой эрекетiнiц сипаттамаларын, тапсырманы орындау тездiгi, тYсiну теецдш т.б. керсететiн жYЙелi байланыс сапасы артады.
9. Жумыс нэтижесi мен ез мшез - кулкын дурыс бакылап - багалау дагдысын калыптастырад.
10. Ырыкты зейiнiн тэрбиелеп, жетiлдiруге ыкпал етедi.
11. Оку материалын игерудеп негiзгi бакылау жYргiзу алу кабшеттшп.
12. Кабшетп студенттермен туракты жэне жYЙелi жумыс iстеуге болатындыгы.
Окытушы Yшiн технологияныц тиiмдiлiгi:
1. Студенттщ окуындагы кемшiлiкердi аныктап, тYзетудiц эдiстерi мен тэсiлдерi алдын ала белгш жYЙеге келтiру ммYмкiндiгi бар.
2. Бакылау Yлгiлерiн, багалаудыц калыпты критеришн жасау.
3. Оку кызметiн тиiмдi уйымдастыру мен оган тYзету жасау тэсшдерш мецгеру.
4. Группадагы эр студент Yшiн жаца кецiл-кYЙ ахуалын камтамасыз етудi жогары децгейде уйымдастыру.
^орытынды
Дорыта айтканда, модульдiк окытудыц езегi - оку модуль Оку модулi акпараттардыц аякталган блогынан, багдарламаны табысты жYзеге асыру Yшiн берiлген окытушыныц нускауларынан жэне тсудент iс-эрекетiнiц максатты багдарламасынан тYрады. Модульдiк окыту бiлiм мазмуны, бiлiмдi игеру каркыны, ез бетшше жумыс iстей алу мYмкiндiгi, окудыц эдiстерi мен тэсiлдерi бойынша окытудыц дербестшн камтамасыз етедi. Бул эдю студенттi iзданымпаздыкка, ез бетiмен бшмш жетiлдiруге баулып, шыгармашылык кабiлетiн дамытады. Бул технология, бiрiншiден, дамыта окыту идеясын жYзеге асыруга мYмкiндiк беред^ сондай -ак студенттердiц ойлау, елестелу мен есте сактау кабiлетiнiц, ынтасыныц, белсендiгiнiц, бiлiм сапасыныц дамуына кемектеседь
Эдебиеттер
1. Торманов Н.Т. Модульдж технологияны падаланып оцыту ерекшелiктерi. -Алматы, 2011.
2. Торманов Н.Т. Мэселелi оцытудыц басты талаптары. - Алматы, 2011. - Бет 5.
3. Сейтембетов Т.С., Твлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж. Биологиялыц химия. - Алматы, 2011. - 426 б.
4. Северин Е.С. Биохимия. Цазац тШне аударган жэне жауапты редакторы Сейтембетова А.Ж. -М.: ГЭОТАР - Медиа, 2014. - 752 б.
5. Хуторский А.Б. Педагогическая инноватика: Учебное пособие. - М.: Академия, 2008. - 255 с.
6. Шэймерденова Ш.А. Модульдт оцыту. - Алматы, 2004. - Бет 47.
7. Цабдыцайырулы К.., Монахов В.М. Оцытудыц педагогикалыц жаца технологиялары. - Алматы, 1999.
Корреспондент автор: Баймурат Махаббат Муратбеккызы - «Астана медицина университетшщ»
КеАК; жалпы жэне биологиялык химия кафедрасыныц окытушысы; e- mail: baimurat.m@amu.kz
