Научная статья на тему 'Стационардың хирургия бӛлімінің медбикелердің жҧмысының хронометражы'

Стационардың хирургия бӛлімінің медбикелердің жҧмысының хронометражы Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
139
22
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
стационар / хирургия бӛлімі / ота / науқас / мейірбике / hospital / surgery office / operation / patient / nurse

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Ж.А. Кожекенова, Н.А. Талкимбаева, А.А. Айтманбетова, Р.Қ. Әлімбаева, А.М. Хасанова

Стационардагы хирургия бӛлімі ең ауыр жағдайдың дәрежесін анықтауда және оған ота жасауға үлкен маңызға ие. Хирургиялық бӛлімде жатқан науқастар кӛбінесе отадан кейін жүре алмайтындар, узақ тӛсекте жатып емделетіндер болады, сондықтан олар мейірбиленің күтімін қажет ететіндер. Ал науқастың аяғынан тік тұрып кетуіне және оның дұрыс ем қабылдауына дәл осы мейірбикенің кӛмегі қажет. Науқастың денсаулығына дәрігерден кем жауап бермейтін орта буын қызметкерлердің жұмысы ӛте маңызды.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — Ж.А. Кожекенова, Н.А. Талкимбаева, А.А. Айтманбетова, Р.Қ. Әлімбаева, А.М. Хасанова

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

TIMING OF WORK OF NURSES OF THE SURGICAL HOSPITAL OFFICES

The surgical office of a hospital has an important role at an assessment of a state of health of the patient and in making decision on operation. In surgical office patients who after operation can't go and long needing leaving generally lie. Sisterly leaving is necessary for the fastest recovery by such brolny. Therefore works of the nurse of surgical office it is very important.

Текст научной работы на тему «Стационардың хирургия бӛлімінің медбикелердің жҧмысының хронометражы»

СЕКЦИЯ 3. СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ КАДРОВОГО ПОТЕНЦИАЛА ЧЕРЕЗ МОДЕРНИЗАЦИЮ ОБРАЗОВАНИЯ

УДК 616.053.9

Ж.А. КОЖЕКЕНОВА, Н.А. ТАЛКИМБАЕВА, А.А. АЙТМАНБЕТОВА, Р.К. ЭЛ1МБАЕВА, А.М. ХАСАНОВА

С.Д. Асфендияров атындагы К,аза;ултты;медицина университет'1

СТАЦИОНАРДЫН ХИРУРГИЯ БЗЛ1М1Н1И МЕДБИКЕЛЕРДЩ Ж¥МЫСЫНЫН ХРОНОМЕТРАЖЫ

Стационардагы хирургия бeлiмi ен ауыр жагдайдын дэрежеа'н аныцтауда жэне оган ота жасауга улкен мацызга ие. Хирургиялы;бел'тде жатцан науцастар кеб'шесе отадан кешн журе алмайтындар, уза;тесекте жатып емделет'шдер болады, сондыцтан олар мешрбилешн кут'т'ш ;ажет ететiндер. Ал науцастын аягынан т'к турып кету'ше жэне онын дурыс ем набылдауына дэл осы мешрбикешн кемег ;ажет. Науцастын денааулыгына дэрiгерден кем жауап бермейтiн орта буын цызметкерлерд'н жумысы ете манызды. Tyüíhóíсездер: стационар, хирургия бел'т'!, ота, науцас, мешрбике

Хирургияльщ салада, анестезиология жэне реанимация, сонымен бiрге, лабораторияльщ-диагностикалы^ акушер-гинекологияльщ, бeлiмшелердеri журетЫ технологияльщ урд^ер кебЫесе емдт алдын алу манипуляцияларын (операциялар, иньекция,

лабораторияльщ зерттеулер журпзу) кке асыруда биологияльщ материалдармен, ^ан, зэр, сiлекей, ар^а-жулынньщ суйьи^тыгымен ^арым-^атынасымен

сипатталады. Биологияльщ материалдьщ жу^палы болу |^аут бар.

Хирургия бел1мшщ орта буынды медицинальщ ^ызметкерлердщ жумысына хронометраждьщ эдiспен зерттеу жYPгiзiлдi. Журпзтген хронометраж

нэтижелерЫщ орташа кeрсеткiшi бойынша кестелiк Yлгiде уа^ыт бeлiнiсi темендепдей болды (сурет 1).

40

30 20 10 0

Непзп ^ызмет

Крсымша ^ызмет

К^жатгармен ж^мыс ютеу

Кызмет бабымен сейлесу

Сурет 1 - Хирургиялы| межрбикенщ жумыс уа|ытын |ызмет TypÍHe байланысты белу, %

Суретте кeрсетiлгендей 39,8 % Гана непзп ^ызметЫе кетедi, ^алган уа^ыт (60 %) бас^а эр тYPлi ^ызмет тYPлерiне жумсалады. К^осымша уа^ыт уа^ыт бойынша (80,6 мин.) екшшл орында, iшiнара бул уа^ытты бас^а ^ызметкерлер арасында белуге болады. Мысалы ретiнде, ^ызметкерлердi о^ытып, Yйретудi жэне дэрн дэрмектердi алуды ага мешрбике жYзеге асыра алады, ^уралжабдьи^тарды жууды санитарка жасайды. Есептеу бойынша 1 сагаттан аса уа^ыт аурухананьщ территориясында жYPУмен eтедi (дэрiхана, ЗТО). ©ндiрiстiк емес уа^ыт^а: тYскi ас, жеке гигиена жэне 8 сагаттьщ жумыс кYнiне 35 минуттьщ демалыс жатады. Бiра^ бул жеке уа^ытында да ^андай да бiр жумыс

табылады. Нау|астармен эцпмелесу, олардыц мэселелерЫ табу жэне оны шешу палатада немесе кабинетт кварцтау кезiнде ендiрiстiк емес уа|ытта жYPгiзуге тура келедi. Межрбикенщ кYндiзгi ауысым уа|ытын есептеп анализдегенде жумыс ^нЫщ жогаргы кYштемесi межрбикелт YPДiстi |ундылы|ты жYзеге асыруга уа|ыты жеткiлiксiз деген |орытындыга келдiк. К^алыпты жагдайда хирургия межрбикесшщ кYнделiктi |ызмет негiзiнен жумыс орнын дайындау барысына (стерильдi Yстелдi даярлау, тацу материалдарын, аспаптар мен дэрi-дэрмектердi жэне кжм-кешепн дайындау) 11,2% жумыс уа|ыты белiнедi (кесте 1).

Кесте 1 - Хирургия бел1мшщ мейiрбикесi хронометражыныц зерттеу нэтижелерi

№ Жумыс |урылымы Орташа уа|ыт уза|тыгы (мин) %-бен

1. Жумыс орнын даярлау 52 11,2

2. Операцияга, тацуга |атысу 107 23,5

3. Санитарлы|-эпидемиялы| шаралар 70 15,2

4. Та цу м атериалын дайындау 91 19,8

5. Бикстердi жеткiзу 24 5,2

6. Кужатпен жумыс 31 6,7

7. Операция, тацу материалын ^абылдау 18 3,9

8. Кызмет бабымен эцпмелесу 8 1,9

9. Жеке взЫдт уа^ыт 7 6

10. Уа^ыттыц зая кетуi 24 11,3

11. Жоспардан тыс опреациялар,тацулар 28 1,4

- непзп операцияларга, тацу ^ызметше жумсалатын уа^ыт квлемi - 23,4%;

- санитарлыщ-эпидемиялыщ шараларга ^арсы бвлiнетiн уа^ыт (кунделтт жэне негiзгi жуып-тазалау) - 15,2%;

- тацу материалдарын алдын-ала дайындауга жумсалатын уа^ыт - 19,8%;

- бикстарды стерильдеу бвлмесiне жэне тацу орнына жеткiзуге жумсалатын уа^ыт - 5,2%;

- ^ужаттармен жумыс^а - 6,7%;

- тацу материалдарын ^абылдауга - 3,9%;

- ^ызмет бабымен эцгiмелесуге - 1,8%;

- жоспардан тыс тацуга - 1,5%;

- жумыс уа^ытыныц жогалуына - 5-11,3%;

- жеке взшдт уа^ыт^а -6-0%.

Хирургия бвлiмi мейiрбикесiнiц жеке взЫдт уа^ыты ая^ астынан болуы мумкш жагдайлар салдарынан взгеруi мYмкiн. Нормативке сай хирургия бвлiмiнiц мейiрбикелерiнiц ^ызмет кврсету уа^ытын жэне сапасын ^адагалай отырып, жумыс квлемiнiц артуына байланысты твменгi буындагы медициналы^ ^ызметкерлердi кке жумылдыру ^арастырылуы тиiс. Орта буынды медперсоналдыц жумыстан кейiн взiнiц жагдайын сезiнуiн багалау 2-ншi кестеде кел^ртген.

Кесте 2 - Орта буынды медперсоналдыц жумыстан кейiн взiнiц жагдайын сезшуЫ багалау, %

Эзш сезЫу сипаты Мейiрбикелер

Жа^сы 1,2

Жалпы шаршагыштыщ 79,0

Бастыц ауруы 22,2

КвцЫнщ жо^тыгы 7,4

Ая^тагы ауру сезiм 25,9

Белдеп ауру сезiм 14,8

Жогары ттркенпштт 20,9

Ас^азандагы ауру сезiм 2,4

Есте са^тау ^абтетЫщ нашарлауы 2,4

Кестедеде кврсеттгендей мейiрбикелердiц квбi (79%) жалпы шаршагыштьи^гы сезшсе, 25,9% ая^гагы ауру сез1мше шагымданады, 22,2% - бастыц ауруына, 20,9% -жогары ттркенпшттке, 14,8% - белдеп ауру сез1м1, 2,4% ас^азандагы ауру сезiм, респонденттердiц 1,2% взЫ жа^сы деп сезiндi.

Корытындылай келе, хирургия мейiрбикелердiц рвлi вте улкен екендтн бай^ауга болады. Ме^рбике дэрiгердiц тагайындауларын дурыс жYPгiзуi керек, дэртердщ енгiзу

жылдамдыгын жэне нау^астыц реакциясын му^ият ^арауы тиiс. Нау^астарды эртYрлi ^ор^ынышты процедураларга «егуге» моральд дайындау вте мацызды. Манипуляцияларды журпзуде хирургиялыщ мейiрбикелерден асептика и антисептика ережелерЫ са^тауда у^ыптылыщ пен жауапкершЫкт талап етедi. Инъекциядан кейiнгi ас^ынулардан ^ашуга тырысу керек, олар пайда болган жагдайда тез арада ^ажетп шараларды ^олдануы тиiс.

6ДЕБИЕТТЕРД1Ц Т1З1М1

1 Сексенбаев Б.Д. Хирургическая служба в Республике Казахстан: Материалы II съезда врачей и провизоров Республики Казахстан. Астана, 4-5 декабря 2002. - Астана: 2002, том I. - С. 205-207.

2 Гаврилов С.С., Кайназаров Б.А., Иманбекова Ш.С. Расчет стоимости хирургической операции по Жамбылской областной больнице // Опыт, проблемы и перспективы реформирования системы здравоохранения Республики Казахстан: Материалы 2-ой республиканской научно-практической конференции 3-4 июня 2002 г. - Алматы: 2002. - С.264-266.

3 Алиев М.А., Сейсембаев М.А., Наржанов Б.А., Рамазанов М.Е., Самратов Т.У., Медеубеков У.Ш. Эндовидеохирургия как стратегическое направление в развитии здравоохранения // Стратегия развития здравоохранения Казахстана в 21 веке: Материалы международной научно-практической конференции. Алматы, 28-30 мая 2001, 2002. - Алматы: 2001. - С.107-109.

Ж.А. КОЖЕКЕНОВА, Н.А. ТАЛКИМБАЕВА, А.А. АЙТМАНБЕТОВА, Р.К- ЭЛ1МБАЕВА, А.М. ХАСАНОВА

Казахский Национальный медицинский университет им.С.Д.Асфендиярова

ХРОНОМЕТРАЖ РАБОТЫ МЕДИЦИНСКИХ СЕСТЕР ХИРУРГИЧЕСКОГО ОТДЕЛЕНИЯ СТАЦИОНАРА

Резюме: Хирургическое отделение стационара имеет важную роль при оценке состояния здоровья больного и в принятии решения об операции. В хирургическом отделении в основном лежат больные, которые после операции не могут ходить и долго нуждающиеся в уходе. Для скорейшего выздоровления таким брольным необходим сестринский уход. Поэтому работы медицинской сестры хирургического отделения очень важна. Ключевые слова: стационар, отделение хирургии, операция, пациент, медсестра

ZH.A. KOZHEKENOVA, N.A. TALKIMBAEVA, A.A. AITMANBETOVA, R.K. ALIMBAYEVA, A.M. CHASANOVA

The Kazakh national medical university of S.D.Asfendiyarova

TIMING OF WORK OF NURSES OF THE SURGICAL HOSPITAL OFFICES

Resume: The surgical office of a hospital has an important role at an assessment of a state of health of the patient and in making decision on operation. In surgical office patients who after operation can't go and long needing leaving generally lie. Sisterly leaving is necessary for the fastest recovery by such brolny. Therefore works of the nurse of surgical office it is very important. Keywords: hospital, surgery office, operation, patient, nurse

ЭОЖ; 614.253.5(20)

А.А. АЙТМАНБЕТОВА, Ж.А. КОЖЕКЕНОВА, Г.А. АЛТЫБАЕВА, Э.Ж. ЕГЕНБАС

С.Ж. Асфендияров атындагы Казак улттыкмедицина университет'1

МЕЙ1РБИКЕ 1С1 МАМАНДАРЫНЫН Ж¥МЫСЫН БАС^АРУДЫН МЕДИЦИНАЛЫЭЛЕУМЕТТ1К АСПЕКТ1ЛЕР1

Б'зд'н ел'ш'вде мешрбикеге дэстYPлi mYpde дэрiгер кемекш'ю рет'шде карау, орта медициналык кызметкерлерд'н коргалмаган темен элеуметт'к жэне кэсби статусы, оларды дайындаудагы жYйелi эд'!стер мен гылыми устанымдардын болмауынын нэтижеа, ал салдарлары рет'шде денсаулыксактаудагы мамандык болашагынын кемеск болуы, мамандардын турактамауы [1,2], езге салаларга жумыс ауыстыруы сиякты денсаулык сактауда бYгiнгi ^н'! шешiмiн толыктаппаган проблемалар лег'н керем'в.

Жогарыда айтылгандарга сэйкес берлген зерттеу жумысынын максаты -мешрбике мамандарынын жумыс аспектлер'н талдау негЫнде рациональды баскару с-шараларын ен/Зеу болып белглендi.

Qндiрiстiк жумыс тYPлерiнiн арасында мешрбикеден баска персонал алмастыра алмайтын, накты м'ндеттерi деп 90% дерл'к респонденттер жауабымен наукастарга елшеулер жYргiзу, мешрбикел'к кемек керсету Yдерiстерi ерекшеленд'1. Кез-келген медициналык мекемеде мешрбике саны дэр'!герлер санынан 3 есеге артык болганымен, олардын кемег'не деген сураныс пен тутыну эруакыт жогары. Сондыктан, денсаулык сактаудын мамандар саясаты аймагында орта медперсонал мамандарын тугырлы беюту, олардын материалдык жагдайларын ныгайту жэне кажетт'1 емiр денрешн каматамыз етуд'1 бiрiктiретiн iс-шаралар кешенн iске асыру; енбегiн уйымдастыруды баскару аспектлер'н езгерiстер енг'зу, оптимальды баскару жолында реформалау ти/'мдi.

TYÜiHdi сездер: мешрбике id мамандары, жумыспен канагаттану, рационалды баскару, медициналык-элеуметт'к аспектлер.

Б1здщ елiмiзде мешрбикеге дэстYрлi турде дэр^ер кемекшла ретЫде карау, орта медициналык кызметкерлердщ коргалмаган темен элеуметпк жэне кэаби статусы, оларды дайындаудагы жYЙелi эдктер мен гылыми устанымдардыц болмауыныц нэтижеа, ал салдарлары ретшде денсаулык сактаудагы мамандык болашагыныц кемеск болуы, мамандардыц турактамауы [1.2], езге салаларга жумыс ауыстыруы сиякты денсаулык сактауда бупнп кун шешммЫ толык таппаган проблемалар лепн керемiз. Медициналык кемек сапасын адекватты багалау жаца экономикалык жагдайдагы денсаулык сактауды дурыс баскарудыц мацызды проблемаларыныц бiрi. Ал медициналык кемек сапасын жетiлдiру багдарламалары шепнде дэр^ерлт кемек басты назарга алынып,

мешрбике жумысын дурыс уйымдастыру шет калып Кояды. Алайда, денсаулык сактаудыц Ka3ipri жумыс жасау жагдайында халыкка медициналык кемек керсетудщ тэсiлдерi мпе сапсын жетiлдiру мЫдеттерш шешу медициналык кызметкерлердщ ец улкен эскерi -мешрбике ¡сшщ мацызын ескермей мумюн емес [3]. Жогарыда айтылгандарга сэйкес бертген зерттеу жумысыныц максаты -мешрбике мамандарыныц жумыс аспекттерш талдау непзшде рациональды баскару к-шараларын ецдеу болып белплендГ Алматы каласыныц №18 калалык емхасыныц «Таугуль», «Дубок» филиалдарыныц жэне К^арасай аудандык «Таусамалы» ауылдык ауруханасыныц

амбулаториясыныц непзЫде жургiзiлген медико-социологиялык зерттеугеаталган мекемелердщ турлi

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.