CC BY
5Key words: complex subordinate clauses, basic means of subordinate conjunctions, sentences following the cause, result, subordinate clauses, prefixes, the conjunctions "that" 'so that' " because" " since", "for".
Маълумот дар бораи муаллиф:
Орзуева Парвина Цамолидиновна-унвонцуи кафедраи забоншиноси ва типологияи муцоисавии Донишгоуи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи Садриддин Айни, E-mail: orzueva.parvina@bk.ru Тел. (+992) 917999609; Сведение об авторе:
Орзуева Парвина Джамолидиновна-соискатель кафедры языковедение и сравнительной типологии Таджикского государственного педагогического университета имени Садриддин Айни, E-mail: orzueva.parvina@bk. ru Тел. (+992) 917999609; About the author:
Orzueva Parvina Jamolidinovna-applicant in the Department of Linguistics and Comparative Typology, Tajik State Pedagogical University named after Sadriddin Aini, E-mail: orzueva.parvina@bk.ru, Phone: (+992) 917999609;
УДК001:378.4(575.3) ТА^ЛИЛИ МУЦОИСАВИИ ПЕШОЯНДХОИ СОДАИ ЗАБОНИ АНГЛИСЙ (OF, TO, BY, WITH, AT, IN, ON, FOR)
Вализода Ш.Х.
Донишгоуи Миллии Тоцикистон
Пешояндхои аслии сода нисбат ба пешояндхои номй сермаъноянд. Пешояндхои аслй факат дар аввали калимаву ибора ва таркибхо омада, ба калимаи минбаъд бе ягон нишонаи морфологй муносибат пайдо мекунанд, аммо пешояндхои номии содаи, таркибй ва пешояндхои такрор бо калима ба воситаи бандаки изофй алокаманд мешаванд. Дар давраи хозира доираи ифодаи маънои пешояндхои забони англисй боз хам васеъ гардида, муносибати муродифии онхо, хеле зиёд шудааст ва баръакс, махдуд шудани маънохои грамматикии пешояндхо нихоят кам ба назар мерасад. [1, с.378.] Баъзан вакт кисме аз пешояндхои забони англисй танхо вазифаи грамматикиро ичро мекунанду халос. Дар чунин холат пешояндхо маънои лексикии худро гум карда, дар вакти тарчума ба дигар забон бо калимаи алохида ифода намешаванд. Ба ин гурух пешояндхои зерин дохил мешаванд:
Пешоянди of, - муносибати ду исмро ифода мекунад. Х,олатхои асосии истифодаи пешоянди of чунинанд: Барои ифодаи муносибат. Дар чунин холат пешоянди of маънои лексикй надорад ва бо дигар забон тарчума намешавад:
I was born in 1878 in the village of Soktare, Gizhdu-van District, Bokhara Region (, 3). (Ман дар соли 1878 дар вилояти Бухоро дар нохияи Еичдувон дар дехаи Соктаре таваллуд шудаам). Dushanbe is the capital of Tajikistan. Душанбе пойтахти Точикистон мебошад. The group of students climbed the Pamirs. Гурухи донишчуён ба кухи Помир баромаданд. Ба маънои «аз» пеш аз номгуи гурухи предметхо, ки аз байни онхо як ё якчандтои онхо чудо карда мешаванд [1, с.378.]
In the school run by the imam's wife I read Hafiz, something of Bedil and some of the lyrics of Sa'ib (, 4). (Ман дар пеши бибихалифа Х,офиз, чанд чузъ аз Бедил ва чанд чузъ аз газалиёти Соибро хондам)Some of this books are difficult for us. ^исме аз ин китобхо барои мо мушкил мебошанд. Бо маънои «аз» барои ифодаи модда ё масолех, ки предмет аз онхо сохта мешавад [2, с.720.] On his own initiative my father taught the children of local farmers to read and write, among them those of my mother's eldest brother, Mullah Dehgan, and afterwards took them to Bokhara and placed them in a madrasah (, 3). (Дар аввалхои хонадориаш, ки дар дехаи Махаллаи Болои райони Шофирком - дехаи тагоихоям меистодааст, чанде аз дехконбачагонро, аз чумла бародари калони модарамро, ки Мулло Дехкон ном дошт, хатту саводнок карда, ба Бухоро бурда, дар Мадраса мондааст). The house is built of bricks. Хона аз хишт сохта шудааст.
Эзох: Вакте, ки модда ё масолех дар чараёни коркард ба модда ё масолехи дигар мубаддал мегардад, дар ин холат пешоянди from истифода бурда мешавад [2, с.720.] Chees is made from milk. Панир аз шир тайёр карда мешавад. Бамаънои «дар бораи», «тааллук доштан» баъд аз феълхои to tell, to hear, to think, to inform:
Grand father Sa'ib"—this was a term of respect my father used when speaking of Sa'ib Isfahani—"died 250 years ago but he and Isa, our contemporary, say one and the same thing (Соиби Исфахониро аз чихати эхтиром падарам «Бобо Соиб» мегуфт), ки 250 сол пеш аз замони мо гузаштааст ва Исо, ки одами хар ду ба як мазмун гап мезананд ва мардумро аз
бекорй ва аз таваккул ба тарафи кор мекашанд). What are you thinking of? Шумо дар бораи чй фикр карда истодаед? Бо маънои «бо» пеш аз шумора, ченаки вазн, пеш аз маблаг: the tuition fee that was usually offered the teacher in the form of a present at the beginning of the. (хакки тахсил одатан дар аввали сол ба муаллим хамчун тухфа дода мешуд) [2, с.720.]
The price was not very high, oil cake bought for two tanga paid for the ploughing of one tanab of land twice over. (Пули он чандон гарон набуд, барои дураха рондани як таноб замин ду танга лозим буд)
He signed a cheque to the amount of1000 dollars. У чекро ба маблаги 1000 доллар имзо намуд.
Дар забони англисй феъл ва сифатхое, ки бо пешоянди of истифода бурда мешаванд, зиёданд: to accuse of - ба ягон чиз гунах,гор кардан; to consist of - аз... таркиб ёфтааст; to deprive of - аз чизе махрум кардан; to remind of - хотиррасон намудан; to be afraid of - аз касе (чизе) тарсидан; to be shamed of - аз чизе шарм доштан; to be proud of - аз (чизе) ифтихор кардан; to be sure of - боварй доштан; ва f.
Пешоянди of дар забони точикй дар бисёр маврид бо ёрии бандаки изофй (и) ифода карда мешавад: [3, с. 124.]
He hoped to gather a harvest of twelve maunds to the acre from his field of jugara. (У умедвор буд, ки аз замини чувории худ дувоздах сентнерй хосил мебардорад) He is a student of the university. У донишчуи донишгох, мебошад.
Пешоянди to, муносибати феълро бо пуркунанда - ифодакунандаи шахсе, ки амал ба у равона шудааст, ифода мекунад:
It was too late, however: while peace negotiations had been under way the Emir destroyed the permanent way from Kuyuk Mazar to Zirabulak, from Murghak to Charjow and from Emirabad to Shahr-i-sabza and Ter-mez, thus cutting Kolyesov's communications with Soviet territory. Kolyesov was trapped and forced to retreat to Samarkand, repairing the railway line as he went (, 114). (Аммо хеле дер шуда буд: дар фурсати гуфтугухои сулх амир роххои оханро аз Куюкмазор то ЗирабулоF ва аз МурFак то Чорчуй ва аз Амиробод то Шахрисабз ва Тирмиз вайрон карда алокаи Колесовро аз хар тараф канда буд. Колесов дар мухосира монд ва мачбур шуд, ки рохи оханро сохта-сохта ба тарафи Самарканд гурезад.) [3, с. 124.]
Пешоянди by муносибати феълро дар тарзи мафъул бо пуркунанда (ифодакунандаи шахси ичрокунандаи амал) ифода мекунад:
He was the son of an Ura-Tiube mullah by the name of Miralim but after he had spent some time at the madrasah he decided that he did not want to follow in his father's footsteps and entered the army of Emir Muzaffar. Mirizam lost his right hand in the war between the Emir and the Russian tsar. When Ura-Tiube was occupied by Russian troops Miralim and all the family moved to Bokhara and as Mirizam had been wounded in the wars the Emir appointed him karaulbegi (, 47). (У писари Миролим ном муллои уротеппагй буд. Аммо Миризом баъд аз кадаре дар Мадраса хондан сохаи муллоиро тарк карда ба навкарии амир Музаффар даромадааст. Дар чанги байни амир ва подшохи рус панчаи дасти росташ бурида шудааст. Баъд аз Уротеппаро гирифтани аскари рус, Миролим бо хонаводааш ба Бухоро кучидааст. Амир бино бар мачрухи харбй будан Миризомро каровулбегй кардааст) [5, с. 24]
Аз мисолхои дар боло овардашуда маълум мешавад, ки дар баъзе холатхо дар вакти тарчумаи матн аз забони англисй ба забони точикй пешоянди by бо таркиби «аз тарафи» ифода мешавад. Ин холат дар забони русй дида намешавад. Дар забони русй бо исм дар падежи «тварителний» ифода карда мешавад: [5, с. 24 .]
The letter was signed by the director. Мактуб аз тарафи директор ба имзо расид. (Письмо был подписано директором).
Пешоянди "by" ба гурухи пешояндхои соддаи забони англисй дохил мешавад. Абдусалом Махмадназаров пешоянди "Ьу"-ро аз забони англисй ба точикй чунин гардонидааст.
1. дар назди; 2.дар пахлуи; 3. то, то ба; 4. аз; 5. бо; Пешоянди by ва beside нисбат ба дигар пешояндхои нишондихандаи масофа, масофаи дуртарро ифода мекунанд (такрибан якчанд кадам): by (beside) fireplace - дар наздикии оташдон, by her bed - дар назди кати хоби вай, by the bookcase - дар назди чевони китоб. [6, с. 41.]
Чуноне, ки дида баромадем, пешоянди by-и забони англисй хамчун таркиби «аз тарафи» бо забони точикй тарчума мешавад, аммо айнан тарчума кардани ин пешоянд бо забони точикй дар баъзан мавридхо зарур нест, зеро бе гуфтани таркиби «аз тарафи» чумла дар забони точикй мазмунашро дигар намекунад: The work was done by me. Кор аз тарафи ман ичро карда шуд. Коро ман ичро кардам (яъне ичрокунандаи амал маълум аст). Пешоянди by инчунин, дар назди, дар пахлуи низ тарчума мешавад:
In Central Asia the traditional method of measuring a room or a house is by the number of rafters. Aini's house was very small, judging by the small number of rafters . (Дар Осиёи Марказй
усули анъанавии ченкунии хучра ё хона аз руи шумораи болорхо аст, хонаи Айнй аз назари кам будани шумораи чубхо хурд ба назар мерасид) [6, с. 41.]
The bookcase stood by the window. Ч,евон дар назди тиреза меистад.
Пешоянди with, муносибати феълро бо пуркунанда (ифодакунандаи воситаи амал) ифода мекунад: I went with him and acted as cook and nurse to him. (Ман бо у рафтам ва ба у ошпаз ва хамшираи шафкат шудам)
But he knew no Arabic and so he asked me to prepare my lessons together with him. (Аммо у арабиро намедонист ва бинобар ин, аз ман хохиш кард, ки дарсхоямро бо у тайёр кунам)
Пешоянди "with" ба гурухи пешояндхои соддаи забони англисй дохил мешавад. Абдусалом Мамадназаров пешоянди "with''-ро аз забони англисй ба точикй чунин гардонидааст.
1. бо; 2. аз; 3. дорои; 4. нисбат ба;
He took nothing but water and his body was so hot that I could not bear to touch it with my hand. (Гайри об чизе намехурд, баданаш чунон харорат дошт, ки наметавонистам бо даст ламс кунам) I realized then that Khan Khoja, the cripple, was a man with more conscience than our imam. (Ман он вакт фахмидам, ки Хонхочаи маъюб аз имоми дехаи мо бовичдонтар будааст) [6, с.41.]
He was busy with his work, and her mother, who was very beautiful, spent all her time goingto parties. (The Secret Garden,Frances Hodgson Burnett)
Х,ар як пешоянд ба маънои муайяни лексикй истифода бурда мешавад. ^исми зиёди пешояндхо якчанд маъно доранд. Масалан, пешоянди «in» дар ифода чунин истифода бурда мешавад: Барои ифодаи макон ба маънои «дар» (ба саволи where?). They lived in the same courtyard, the brother occupying the lower and Ibrahim the upper storey of the house facing the street. Ibrahim was fed and his clothes were washed in the house of his brother . (Онхо дар як хавлй зиндагй мекарданд, бародараш дар хавлии дарун ва Иброхим дар болохона, дар ру ба руи куча буданд. Иброхим дар хонаи бародараш хурок мехурд ва либосхояшро мешуст) [8, с.119]
He could not answer that and turned deep red in his confusion. (У ба ин гапи ман чавоб гуфта натавонист ва хичолат кашид)
We live in Dushanbe. Мо дар Душанбе зиндагй мекунем. My uncle lives in London. Амаки ман дар Лондон зиндагй мекунад.
Эзох: Пеш аз номхои шахрхои хурд, дехахо пешоянди at гузошта мешавад: And so to my great joy I found it possible to remain at school in Bokhara (, 30). (Бино бар ин, ман имкон пайдо кардам, ки дар мадраса, Дар Бухоро бимонам)
They work at a small district. Онхо дар нохияи хурде кор мекунанд.
2. Барои ифодаи замон:
а) Ба маънои «дар» (пеш аз ифодаи мох ва сол).
I went about in that coat during the day and rolled myself up in it at night (, 31). (Ман рузона бо он курта мегаштам ва шабона худамро бо он мепечонидам) [8, с.119.]
Somewhere in midsummer, round about June, when my employers were beginning to leave the city for their villages. (Дар нимахои табистон, такрибан дар мохи июн вакте хучаинони ман шахрро бо максади дехахои худ тарк карданд)
The students will arrive in May. Донишцуён мо%и май меоянд. Karim was born in 1992. Каримсоли 1992 таваллуд шудааст. They will arrive in May. Он%о мо%и май хо%анд баргашт. The peasants will pick up cotton in autumn. Дещонон дар фасли тирамо% пахтаро цамъ хо%анд кард.
Чунонеки дар боло мушохида намудем, пешоянди in дар вакти тарчума бо забони точикй дар бисёр холатхо кариб, ки тарчума намешавад:
Ман мохи август ба хона меравам. I shall go home in August.
б) Бамаънои «баъди»
In addition to that my emiployer's mother sent me on errands to fetch and carry several times a day. (Илова бар ин, маро модари хучаин дар руз чанд маротиба ба кор мефиристод) [8, с.119.] The teacher will return in an hour. Муаллим баъд аз як соат хох,ад баргашт. I will give it to them in a week. Ман онро баъд аз як х,афта ба онх,о хох,ам дод.
в) ба маънои «дар муддати», «муддати», «дар давоми»:
I went about in that coat during the day and rolled myself up in it at night (31). (Ман рузона бо он курта мегаштам ва шабона худамро бо он мепечонидам)
The school was built in three months. Бинои мактаб дар давоми се мох сохта шуд. [9, с.279.]
The work was done in an hour. Кор дар муддати як соат ичро шуд.
Пешоянди in хамчунин ба вазифаи зарф истифода бурда мешавад. Он дар иборахо бо феъли харакат омада, самти амалро ба дохили чизе ифода мекунад: to come (go, walk, get) in -
даромадан; to run in -давидан (тохта) даромадан; to drive in - савора даромадан; to fly in -паридан;
Эзох: Инчунин, барои ифодаи предмете, ки амал ба дохили он равона шудааст, пешоянди into истифода бурда мешавад. [9, с. 279.]
Пешоянди "in" ба гурухи пешояндхои соддаи забони англисй дохил мешавад. Пешоянди "in''-ро Абдусалом Мамадназаров чунин тавсиф намудааст:
1. дар (дар даруни, дар дохили); 2. дар муддати; дар замон; З.машгул ба; 4. пас аз; 5. ба, бо; 6. ба дохили; It is dangerous to stay in this town (The secret garden). Дар ин шахр истодан хатарнок мебошад. Her mother asked the young man in a worried voice. Модари у бо овози ларзон аз чавон пурсид. [9, с. 279.]
That terrible disease had already killed many people inthe town. Ин бемори дахшатнок дар шахр алакай чандин одамонро кушта буд. The few servants who had not died run away in the night. Он хизматгорони кам шумор, ки намурда буданд, шабона фирор намуданд. Marry was standing in the middle of her room when they opened the door. Вакте ки онхо дарро кушоданд, Мерри дар мобайни хучрааш меистод.
In India we don't have conversation with servants. Дар Х,индустон мо бо хизматгорон сухбат намекунем. [9, с. 279.]
Мукоисаи пешоянди in бо at. Дар вакти ифодаи замон пешоянди in барои нишон додани муддати вакт (in May, in 1992), пешоянди at бошад, барои нишон додани лахзаи вакт (at ten o,clock, at midnight) истифода бурда мешавад. Чи тавре ки дар боло кайд намудем, дар вакти тарчума ба забони точикй баъзан барои ифодаи вакт ин пешояндхо истифода бурда намешаванд.
We pick up flowers in March. Мо мох,и март гул мечинем.
Дар вакти нишон додани макон (ба саволи where? - дар кучо?) пешоянди in бо номи мамлакат ва шахрхои бузург (in USA, in Moscow) истифода бурда мешавад: They were in Africa last summer. Тобистони гузашта онхо дар Африко буданд.
Пешоянди "on" ба гурухи пешояндхои соддаи забони англисй дохил мешавад. ^уллиева З. Х. оиди пешоянди '^^'чунин гуфтааст: Пешоянди "оп" -барои ифодаи кучахо, ошёнахои иморатхо ва болои ашёхо, ки ба саволи дар кучо? (where?) чавоб мешаванд, истифода бурда мешавад. Мисол: [9, с. 279.]
I cooked the pilau and everything else for the feast and also waited on the guests (, 35). (Барои базм палов ва чизхои дигарро пухтам ва омадани мехмононро низ интизор шудам). We study on the second floor. Mo дар ошёнаи дуюм мехонем.
Инчунин пешоянди "on" - барои ифодаи санахо ва рузхои махсус ба кор бурда мешавад. Мисол:
it always began on the first of the month of Mizan—24th September by modern chronology . (Он хамеша дар якуми мохи мизон - мутобики солшумории муосир 24-уми сентябр огоз мешуд)
I was born on October 31, 1995. Ман дар 31-уми октябри с. 1995 таваллуд шудам.
We have class on Thursday morning. Mo дар рузи панчшанбе пагхирузи дарс дорем. Х,олатхои асосии истифодаи пешоянди on: [10, с. 209.]
1. Барои ифодаи макон бо маънои «дар болои» истифода бурда мешавад: When I got back to the madrasah I put on the coat . (Вакте ки ба мадраса омадам, чомаро пушидам) It's not your business to investigate how much is spent on what . (Кори ту ин нест, ки чй чй микдор сарф шуданашро тафтиш кунй)
The picture is handing on the wall. Расм дар девор овехта шудааст. Put the magazine on the desk. Рузномаро дар болои мизи кори гузоред. 1. Барои нишон додани замон пеш аз номи рузхо ва таърихи руз:
That same week, on one of the rest-days, my neighbour brought Hairat to see me . (Х,амон хафта, дар яке аз рузхои истирохат хамсояам Х,айратро ба дидани ман овард)
I go to see my mother on Sunday.Ман ба дидори модарам рузи якшанбе меравам. [10, с. 209.]
Эзох: пеш аз калимахои ифодакунандаи кисми руз, одатан пешоянди in истифода бурда мешавад: inthemorning - сахарй, intheevening - бегохй, intheafternoon - нисфирузй. Агар ин калимахо муайянкунанда дошта бошанд, дар ин холат хам пешоянди on истифода бурда мешавад: onafinesummermorning, onacoldevening, onthefirstofJune.
Бо маънои «ба», «баъди» одатан дар пайвастагй бо герундия истифода бурда мешавад:When all the people were away from the house I hid behind the stables and washed my shirt, dried it and put it on again . (Вакте хамаи одамон аз хона ягон чо раванд, ман дар паси аспхона мегузаштам ва куртаамро шуста хушк карда, дубора мепушидам)
On hearingthisnewsl becomeworry. Баъди шунидани ин хабар ман хавотир шудам. Бо маънои «дар», «дар бораи» (дар мавзуи): Mullah Kamil also had only one blanket and could not leave it in my cell so that he would have something to sleep on whenever he stayed overnight .
(Мулло Комил хам танхо як курпа дошт ва наметавонист, онро дар хучраи ман гузорад, то шабе, ки ончо мемонд, кадре бихобад) [10, с. 209.] Hairat wrote two chronograms in the form of elegies on his death . (Дайрат барои у ду марсияи таърихдор навишт) He spoke on international situation. У дар бораи вазъияти байналхалкй гап зад.
АДАБИЁТ
1. Икболов О. Граматикаи забони англисй [Матн] / Воситаи таълимй О. Икболов, Н. Ёралиева, М.Тагоева. -Душанбе, 2010. - 124 с.
2. Туйгунов Н., Сангинов Ф. Грамматикаи забони англисй. [Матн] / Воситаи таълимй. / Н. Туйгунов, Ф. Сангинов. - Душанбе, 2006. - 41 с.
3. Каушанская В. Л. The Grammаr of English Lenguage / Воситаи таълимй [Текст] / В. Л. Каушанская. -Масква, 2008. - 378 с.
4. Насрулло Дабиб. Грамматикаи забони англисй (бо забони англисй ва точикй) [Матн] / Дабиб Насрулло // Воситаи таълимй.. - 119 с.
5. Практическая грамматика англиского языка с упражениями и ключами. [Текст] / Воситаи таълимй. -Масква, 2010. - 720 с.
6. Пиров К;., Наврузшоев Б., Кулматова Г., Ифодаи пешояндхои забони англисй дар чумла [Матн] / Воситаи таълимй. К- Пиров, Б. Наврузшоев, Г. Кулматова. Душанбе: ДМТ, 2008. - 24 с.
7. Рустамов Ш., Fаффоров Р. Грамматикаи забони адабии точик (чилди 2) [Матн] / Воситаи таълимй Шарофиддин Рустамов, Раззок Fаффоров. Душанбе - 1986. - 279 с.
8. Саидов Д., Омузиши забони англисй дар амалия / Grammar in practice [Матн] / Воситаи таълимй. Д. Саидов. - Душанбе, 2011. - 209 с.
9. Дусейнова З. А. Забони англисй [Матн] / Воситаи таълимй З. А. Дусейнова, М. Кахоров ( кисми 1). -Душанбе, 2006. - 41 с.
ТАДЛИЛИ МУЦОИСАВИИ ПЕШОЯНДХОИ СОДАИ ЗАБОНИ АНГЛИСЙ (OF, TO, BY, WITH, AT, IN, ON, FOR)
Дар мацолаи мазкур маълумот вобаста ба истифодаи баъзе хусусият^ои пешоянд дар забон^ои тоцикй ва англисй маълумот дода шудааст. Муаллиф бархе аз сохтори грамматикии пешояндро дар забон^ои омухташаванда та^лил намудааст. Мацолаи мазкурро метвонанд му^аццицони со^аи забоншиносй, донишцуён ва аспирантони равияи филологй истифода намоянд. Аз ин хотир, мацолаи илмии мо ба яке аз цисмати мууимми ибора^ои феълй бо муодил^ои пешояндро дар асоси асари «Ёддоштуо»-и С. Айнй бахшида шудааст.
Калидвожахо: пешояндро, ибора^ои феълй, исм, фразеология ва семантика.
СРАВНИТЕЛНЫЙ АНАЛИЗ ПРОСТЫХ ПРИДЛОГ АНГЛИЙСКИХ^, TO, BY, WITH,AT, IN, ON, FOR)
В данной статье приведены сведения о некоторых особенностях предлога на таджикском и английском языках. Автор проанализировал некоторую грамматическую структуру предлога в изучаемых языках. Данная статья посвящена особенностям глагольных фразеологий с предлогами в опыте изучения языков. Данная работа может быть использована учеными в области лингвистики, студентами и аспирантами филологического направления.В настоящее время изучение грамматической структуры и предлогов на разных языках очень необходимо для специалистов в области лингвистики. Поэтому наша научная статья посвящена одной из важных тем фразеологии с предлогами в основе поэмы «Ёдоштхо» Садриддина Айни.
Ключевые слова: предлог, структура, грамматика, предложения, сравнения, исследования, изучения, функция, фразеология, семантика
A COMPARATIVE ANALYSIS OF THE SIMPLE PREPOSITIONS OF THE ENGLISH LANGUAGE (OF, TO,BY,WITH,AT,IN,ON, FOR)
In this article has given information about some peculiariteis of the preposition in English languages. The author has analysed some grammatical structure of the preposition in learning languages. Given article is devoted about feature of the peculiarities of verbal phraseology with preposions in the experience of learning languages. The given work can be used scientists in the sphere of linguistic, students and post-graduate students of a philological direction.Nowadays learning grammatical structure and prepositions in different language very useful for the specialists in the sphere of linguistic. That's whyour scientific article dedicated to the one of the important theme of verbal phraseology with prepositions in a base of the poem of "Yodoshtho " Sadriddin Aini.
Keywords: preposition, grammar, sentence, compare, research, learning, junction, phraseology, semantic.
Маълумот дар бораи муаллиф:
Вализода Шабнами Хабибулло- докторант (PhD)-u кафедраи умумидонишгоуии забони англисии Донишгоуи Миллии Тоцикистон, омузгори кафедраи забон^ои Кансерваторияи миллии Тоцикистон ба номи Талабхуца Сатторов: 734025. Ша^ри Душанбе, кучаи Хусейнзода 155. Тел.:(+992) 988270293, Е-mail: valizodas habnam 0о @gmail. com;
Сведение об авторе:
Вализода Шабнами Хабибулло-учится на третьем курсе докторантуры (PhD) Таджикского национального университета. Преподаватель кафедры языков Таджикской национальной консерватории имени Талабхуджа Сатторова. 734025, ш. Душанбе, ульца Хусейнзоде 155.Тел.:(+992) 988270293, E-mail: valizodashabnam 00@gmail. com;
About the author:
Valizoda Shabnami Habibullo-PhD-linguistics specialty, Teacher oj the department oj lanjuages oj the Tadjik National Conservatory named after Talabkhucha Sattorov Address: Tajikistan, 734025 St. Husenzoda. 155. Phone.:(+992) 988270293, E-mail: valizodashabnam 00@gmail. com;
УДК:891.550:82
СЕМАНТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ЮВЕЛИРНОЙ ТЕРМИНОЛОГИИ
Гулмирзоева З.У.
Таджикский национальный университет
В культурно-исторических трудах исследователи отмечают, что с того дня, как человек познал себя и вошёл в мир первобытной цивилизации, он смотрел на себя и окружающую среду глазами эстетики, и именно эти красоты позволили ему выйти из пещер. и войти в мир, чтобы построить хижины и шалаши, выйти из состояния наготы и обрести для себя культуру одежды. «Позже появились дворцы и замки, и в то же время представление о человеческой красоте и убранстве постепенно углублялось и совершенствовалось. Для этого человек регулярно использовал природные ресурсы» [2, с.34]. По мнению академика Б. Гафурова, ещё в каменном веке жители Средней Азии занимались изготовлением инструментов для росписи, украшения и декоративных инструментов [2, с. 23].
Культура как высшее достижение человечества в силу его деятельности, труда, традиций и обычаев определяет статус и достоинство каждой нации и представляет статус государства для мирового сообщества. В этом смысле уважаемый Президент нашей страны Эмомали Рахмон считает культуру сутью нации и постоянно подчёркивает уважение к культуре нации, насчитывающей более чем пятитысячелетнюю историю, указывает на необходимость изучения обычаев и традиций, наследия предков, национальных традиций и духовного развития общества [Эмомали Рахмон 2003, с. 64].
Богатая культура таджиков, восходящая к зороастрийской традиции «Добрые слова, добрые мысли, доброе поведение», определяет в мире науки и литературы, образе жизни и одежде, созданием разноцветных тканей, инструментов для украшения место, статус и вклад нашего народа в развитие человеческой цивилизации.
Независимый Таджикистан с его богатой, всемирной историей и культурой предпринимает решительные шаги по изучению и совершенствованию достижений современной культуры в построении светского государства, основанного на верховенстве закона.
В период независимости таджикский язык получил статус государственного, сформировался на основе исторических и литературных норм и постепенно стал языком общения между представителями разных национальностей, проживающих в стране. Поэтому государственная независимость рассматривается как реальный фактор возрождения нашего языка. «Первостепенная задача всех нас - укреплять независимость нашего государства, воспитывать подрастающее поколение в духе патриотизма и национальной гордости, преданности историческим и культурным традициям нации и уважения общечеловеческих ценностей. ... культура - это зеркало, в котором отражаются все стороны жизни. И эта точная и беспристрастная шкала отражает политический, экономический, социальный и интеллектуальный уровень общества в разные периоды истории и определяет вклад каждого народа и нации в развитие человеческой цивилизации. Культура является духовной связью между поколениями, укрепляет историческую память нации, ведёт её детей к здоровым и образцовым ценностям человеческого общества» [Эмомали Рахмон, 2002, с. 52].
