Научная статья на тему 'СПОРТ ТАКОМИЛЛАШУВ ГУРУҲЛАРИДА МАЛАКАЛИ ДЗЮДОЧИЛАРНИНГ КУЧ СИФАТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ УСЛУБИЯТИ'

СПОРТ ТАКОМИЛЛАШУВ ГУРУҲЛАРИДА МАЛАКАЛИ ДЗЮДОЧИЛАРНИНГ КУЧ СИФАТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ УСЛУБИЯТИ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
7
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Fan-Sportga
Область наук
Ключевые слова
ДЗЮДОЧИЛАР / СПОРТ МАШғУЛОТЛАРИ / КУЧ ВА ТЕЗКОР КУЧГА ТАЙЁРЛАШ / УМУМИЙ ВА МАХСУС ЖИСМОНИЙ ТАЙЁРГАРЛИК / ЎқУВ МАШғУЛОТ ЖАРАЁНИ

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Қодиров С.Э.

Ушбу мақолада малакали дзюдочиларни куч ва тезкор куч қобилиятларини ривожлантириш усулларини такомиллаштириш масалалари кўриб чиқилган. Дзюдочиларнинг умумий ва махсус жисмоний тайёргарлигини ривожлантириш бўйича машқлар таснифи ишлаб чиқилган.В данной статье рассматриваются вопросы совершенствования методики развития силовых и скоростно силовых навыков квалифицированных дзюдоистов. Разработана классификация упражнений для развития общей и специальной физической подготовки дзюдоистов.This article discusses the issues of improving the methods of development of strength and speed strength skills of qualified judoists. Classification of exercises for development of General and special physical training of judoists is developed.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «СПОРТ ТАКОМИЛЛАШУВ ГУРУҲЛАРИДА МАЛАКАЛИ ДЗЮДОЧИЛАРНИНГ КУЧ СИФАТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ УСЛУБИЯТИ»

Техника, тактика и методика спортивной тренировки

2. Курбанов О.А. Методика совершенствование ударов по мячу головой юных футболистов. Автореф. дис. ... канд. пед. наук. - Т: УзГИФК. 2005. - 168 с.

3. Юсупов Н.М.Юкрри малакали футболчи кизларни тезкор-куч тайёргарлигининг ривожлантириш услубини такомиллаштириш. Диссертация. 2018йил. Чирчик.152 б.

4. Йулдашов М.Р. Ёш футболчи кизларнинг координацион коби-

лиятларини ривожлантириш услубиятини такомиллаштириш. Диссертация. 2021 йил. Чирчик.144 б.

5. Акбаров А., Мусаев Б.Б., Спорт метрологияси, дарслик, Тошкент, Тафаккур каноти, 2014, 424 б.

6. Акбаров А., "Спортда математик тахлил усуллари", магистрлар учун укув кулланма, УзДжТСУ, 2020, 228 б.

Муаллиф билан богланиш учун:

kadirov.s1@gmail.com

Дзюдо спорт тури буйича спорт устасилигига номзод Мустакил изланувчи С.Э. КДДИРОВ1

'Узбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, Чирчик шахри, Узбекистон

СПОРТ ТАКОМИЛЛАШУВ ГУРУХДАРИДА МАААКААИ ДЗЮДОЧИЛАРНИНГ КУЧ СИФАТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ УСЛУБИЯТИ

Аннотация

Annotation

В данной статье рассматриваются вопросы совершенствования методики развития силовых и скоростно-силовых навыков квалифицированных дзюдоистов. Разработана классификация упражнений для развития общей и специальной физической подготовки дзюдоистов.

Ключевые слова: дзюдоисты, спортивная подготовка, силовая и скоростно-силовая подготовка, общая и специальная физическая подготовка, учебно-тренировочный процесс.

Ушбу маколада малакали дзюдочиларни куч ва тезкор-куч кобилиятларини ривожлантириш усулларини такомиллаштириш масалалари куриб чикилган. Дзюдочиларнинг умумий ва махсус жисмоний тайёргарлигини ривожлантириш буйича машклар таснифи ишлаб чикилган.

Калит сузлар: дзюдочилар, спорт машгулотлари, куч ва тезкор-кучга тайёрлаш, умумий ва махсус жисмоний тайёргарлик, уцув-машгулот жараёни.

This article discusses the issues of improving the methods of development of strength and speed-strength skills of qualified judoists. Classification of exercises for development of General and special physical training of judoists is developed.

Key words: judoists, sports training, strength and speed-strength training, General and special physical training, training process.

СЧ1 СЧ1 О

см

m ет t

0

Q.

W

1

С

m

Долзарблиги. Ривожланган мамлакатларда дзюдочиларнинг малакаси ва махсус курсаткичларини ошириш буйича илмий тадкикотлар олиб борилмокда ва уларнинг ечими бевосита укув ва укув жараёнининг услубий йуналишини танлашга, умумий жисмоний ва махсус тайёргарлик воситаларидан окилона фойда-ланишга боглик. Замонавий ёшлар дзюдосида куч ва тезкор-кучмашклари алохида ахамиятга эга - кураш-чиларнинг махорати ва махсус курсаткичларини оши-ришнинг мухим омилларидан бири. Спортчиларни куч ва тезкор-куч - куч тайёрлаш воситалари ва усулларини рационализация килиш муаммоси доимий равишда спорт олимлари ва амалиётчиларининг нуктаи назари-дадир (Й. Верхошанский 1988, Ф.,Каримов 2020. Р. S. Саламов 2018, К. E. Иванков, 2019 , Г. S. Туманян 2009 ,). Сунгги пайтларда турли йуналишдаги юкларнинг optimal нисбати, уларни турли майорат даражаси ва тайёргарликдаги дзюдочиларнинг тезкор-куч ва куч машгулотларига киритиш кетма-кетлиги билан боглик бир катор жихатлар янгиланди. Куплаб замонавий да-стурлар ва тавсиялар юкори малакали дзюдочиларни кутиш билан ишлаб чикилган. Уларнинг аксарияти спортни такомиллаштириш гурухларининг аксарият курашчиларига хос булган морфофункционал ривож-ланиш хусусиятларини хисобга олмайди, шунинг учун уларни малакали курашчиларни тайёрлаш жараёнида факат дастлабки ишлов беришдан кейин фойдаланиш мумкин.

Тадкикотнинг максади спортни такомиллаштириш боскичида турли вазн тоифаларидаги 15-17 ёшли малакали дзюдочиларнинг куч ва тезкор-куч кучай-

тиришнинг табакалаштирилган методологиясини назарий жихатдан ишлаб чикинг ва экспериментал равишда асосланг.

Тадкикотнинг вазифалари:

1. Илмий-услубий адабиётларни тахлил килиш, малакали дзюдочиларни тайёрлашнинг узига хос хусу-сиятларини ва турли хил техник ва тактик вазифалар-ни бажаришда жисмоний ривожланиш курсаткичлари, функционал холати ва жисмоний тайёргарлиги узга-ришининг ёш шаклларини урганиш.

2. Куч ва тезкор-куч кобилиятларини ривожлан-тиришга еътибор каратган холда малакали дзюдочиларнинг моторли куникмаларини шакллантириш методологиясини ишлаб чикиш.

3. Курашчиларнинг махсус тайёргарлигининг ин-формацион ва ишончли назорат тестлари (тестлари) мажмуасини аниклаш ва спортни такомиллаштириш боскичида турли вазн тоифасидаги дзюдочиларнинг куч ва тезкор-кучкобилиятларини бахолаш учун меъ-ёрий курсаткичларни ишлаб чикиш.

4. Спортни такомиллаштириш боскичида турли вазн тоифаларидаги 15-17 ёшли малакали дзюдочиларнинг куч ва тезкор-кучкучайтириш буйича ишлаб чикилган усулларининг самарадорлигини экспери-ментал равишда асослаш.

Тадкикотнинг объекти 15-17 ёшдаги малакали дзюдочиларни спортни такомиллаштириш боскичида укитиш ва укитиш жараёни.

Тадкикотнинг предметини турли вазн тоифа-ларидаги 15-17 ёшли малакали дзюдочиларнинг куч ва тезкор-куч кобилиятларини ривожлантиришнинг

Техника, тактика и методика спортивной тренировки

табакалаштирилган методологияси.

Тадкикотнинг усуллари. Махсус илмий ва ус-лубий адабиётларни тадлил килиш, суровномалар, педагогик кузатувлар, педагогик тест, педагогик эксперимент, математик ва статистик тадлил ва тадкикот натижаларини кайта ишлаш.

Маълумки, спортни такомиллаштирув боскичида малакали дзюдочиларни тайёрлаш жараёни ёш, та-нанинг индивидуал функциялари ва тизимларининг детерохрон ривожланишини, дзюдочи танасининг мотор фазилатлари ва функционал имкониятларини ривожлантиришнинг жинси ва сезгир даврларини дисобга олишга асосланган. Шунинг учун машгулот-ларга индивидуал ёндашув биологик етуклик даража-сини, функционал долат ва жисмоний тайёргарлик даражасини, шунингдек, спортчининг турли йуналиш, дажм ва интенсивликдаги юкларга мослашиш коби-лиятини таъминлаши керак.

Куч машкларига профисоналл ёндашув, шунин-гдек, якинда юкори даражадаги спортчиларнинг жисмоний тайёргарлигини кайта куриб чикиш тен-денцияси мавжудлиги билан дам окланади. Асосий жисмоний фазилатларни дар томонлама ривожлан-тириш зарурати тобора купрок танкид килинмокда. Бунинг сабаби, малакали дзюдочилар сифатнинг намунавий хусусиятларидан етакчи ва оркада коли-шлари билан боглик. Мутахассисларнинг фикрига кура, дар бир истикболли спортчининг синфлари ёркин шахсни тарбиялашга каратилган булиши керак, чунки юкори спорт мадорати боскичида спортчининг оркада колган томонларини модел хусусиятлари даражасига кутариш факат уртача ва-сатликни шакллантириши мумкин. Юкори тоифали дзюдочиларни укитишнинг фронтал усулидан факат киска вакт ичида ва асосий машгулотлар пайтида фойдаланишга рухсат берилади. Ва дар кандай долатда, маблагларнинг енг макбул тузилиши ва йуналишини танлаш максадга мувофикдир.

Жисмоний фазилатларнинг, хусусан, тезкор-куч ва кучнинг ривожланиш даражасини бадолаш учун енг мудим назорат стандартлари кулланилган:30 метрга югуриш, турникда тортилиш 20 сония, давомида ётган холатда кулларни букиб ёзиш 20 сония, оёкларни 20 сония давомида осилган долда куллар билан туткичга кутариш, жойдан узунликка сакраш, жойдан баланд сакраш, моксимон югуриш 3х10 м. 10 марта олдинга умбалок ошиш, Куприк холатига тушип ходлаган тарафга айланип туриш 5 марта (сония), Куприк до-латида айланма чопиш 5 та унга 5 та чапга, Куприк холатига тушип утишлар 10 марта (сония), Белдан оширип ташлаш 10 марта (seo-nage) (сония), Ку-кракдан оширип ташлаш 10 марта (ura-nage) (сония), Олдидан чалип ташлаш 10 марта (tay-otoshi) (сония).

Биз спортни такомиллаштириш боскичида мала-кали дзюдочиларнинг куч ва тезкор-кучкобилиятини тавсифловчи 15 курсаткични тадлил килдик. Биз талабанинг 1-тестидан фойдаланган долда киёсий статистик тадлил утказдик.

Тадлил натижасида педагогик експеримент боши-да экспериментал ва назорат гурудларининг малакали

дзюдочилари урганилган параметрлар уртасида сези-ларли статистик фаркларга ега емаслиги аникланди.

Назорат стандартларининг уртача курсаткичлари-ни киёсий статистик тадлил натижалари куйидагича келтирилган.

1-жадвал

Тажриба бошида назорат ва тажриба гурухларнинг малакали дзюдочиларининг УЖТ ва МЖТ курсаткичларининг киёсий тахлили (п-21)

№ УЖТ ва МЖТ курсаткичлари Назорат гурухи Тажриба гурухи 1 Р

X ±б V% X ±б

1 Югуруш 30 м. (сония) 4,8±0,3 6,25 4,9±0,5 10,20 0,97 Р>0.05

2 Турникда тортилиш 20 сония(марта) 11,2±1.3 11,60 12,3±1,1 8,94 1,2 Р>0.05

3 Ётган холатда кулларни букиб ёзиш 20 сония (марта) 24,5±2,2 8,97 23,2±2,3 9,91 1,4 Р>0.05

4 Осилип турган холатда оёокларни кутариш 20 сония (марта) 10,4±1,6 15,38 10,2±1,8 17,64 0,8 Р>0.05

5 Турган жойдан узунликка сакраш (см) 195,6±18,4 9,40 196,2±17,3 8,81 0,7 Р>0.05

6 Турган жойдан баланликка сакраш (см) 48,3±4,7 9,73 47,6±3,9 8,19 1,2 Р>0.05

7 Моксимон югуриш 3Х10 м (сония) 7,0±0,6 8,57 6,9±0,7 10,14 1,4 Р>0.05

8 10 марта олдинга умбалок ошиш (сония) 17,0±2,3 13,52 16,9±2,4 14,20 1,7 Р>0.05

9 Куприк холатига тушип хохлаган тарафга айланип туриш 5 марта (сония) 12,3±1,4 11,38 12,4±1,6 12,90 0,9 Р>0.05

10 Куприк холатида айланма чопиш 5 та унга 5 та чапга (сония) 16,9±1,7 10,05 16,8±1,8 10,71 1,1 Р>0.05

11 Куприк холатига тушип утишлар 10 марта (сония) 26,6±2,8 10,52 27,6±2,6 9,42 1,2 Р>0.05

12 Белдан оширип ташлаш 10 марта (seo-nage) (сония) 25,3±2,9 11,46 26,4±2,4 9,09 1,3 Р>0.05

13 Кукракдан оширип ташлаш 10 марта (ига-г^е) (сония) 27,3±2,9 10,62 28,4±3,1 10,91 0,8 Р>0.05

14 Олдидан чалип ташлаш 10 марта ^ау-о^Ы) (сония) 22,6±2,7 11,94 23,6±3,3 13,98 0,7 Р>0.05

15 Оркадан чалип ташлаш 10 марта ^о^-о^Ы) (сония) 23,4±3,6 15,38 22,7±2,8 12,33 0,6 Р>0.05

1-жадвалдан куриниб турибдики, 30 м югуришда-ги (сония) дастлабки курсаткичлар урганилаётган гурудларнинг дзюдочиларида тахминан бир хил тез-кор-куч курсатади. Назорат гурудидаги дзюдочилар-нинг уртача кийматлари 4,8±0,3 сония, экспериментал гурудда эса 4,9±0,5 сония (1=0,97; Р>0,05) ни ташкил этди. Турникда тортилиш 20 сония ( марта) назорат гурудининг дзюдочилари 11,2±1.3 таГа, экспериментал гурудда эса 12,3±1,1 марта (1=1,2; Р>0,05). Ётган холатда кулларни букиб ёзиш 20 сония (марта) курсаткичлари назорат гуруди дзюдочиларида куйи-даги кийматларга ега еди: 24,5±2,2, экспериментал гурудда - 23,2±2,3 марта(1=1,4; Р> 0,05). Осилип турган холатда оёокларни кутариш 20 сония (марта) стандартларига риоя килган долда, назорат гуруди дзюдочиларида куйидаги натижалар 10,4±1,6 таг1а, экспериментал гурудда эса

10,2±1,8 марта(1=0,8; Р>0,05) олинган. Бошкариш стандартида, жойдан узунликка сакраш, дастлабки маълумотлар, шунингдек, гурудларда сезиларли фарклар йуклигини курсатди. Назорат гуруди дзюдочиларининг натижалари 195,6±18,4 см, экспериментал гурудда эса 196,2±17,3 см (1=0,7; Р>0,05) ни ташкил этди. Турган жойдан баланликка сакраш (см) назорат стандартида куйидаги маълумотлар олинган: назорат

см см о см

го га

0 ^

ю

1

с го

№7-2022

www.fansports.uz

59

Техника, тактика и методика спортивной тренировки

см см о см

го га t

0

Q. W

1

гурухининг дзюдочиларида 48,3±4,7 см, эксперимен-тал гурухда эса 47,6±3,9 см (t=1,2; P>0,05) бор еди.

Назорат стандартида моксимон югуриш 3*10 м (сония), назорат гурухи дзюдочиларининг уртача кийматлари 7,0±0,6 сония, экспериментал гурухда эса 6,9±0,7 сония (t=1,4; P>0,05) ни ташкил этди. Назорат стандартига риоя килган холда, назорат гурухи дзюдочиларида 10 марта олдинга умба-лок ошиш (сония) 17,0±2,3 сония га тенг булди, экспериментал гурухда эса 16,9±2,4 сония га тенг булди (t=1,7; P>0,05). Назорат стандартида куприк холатига тушип хохлаган тарафга айланип туриш 5 марта (сония) дастлабки маълумотлар, шунингдек, гурухлар сезиларли фаркларга ега емаслигини курсатди. Назорат гурухи дзюдочи-ларининг натижалари 12,3±1,4 сония, экспериментал гурухда эса 12,4±1,6 см (t=0,9; P>0,05) ни ташкил этди. Куприк холатида айланма чопиш 5 та унга 5 та чапга (сония) стандартида назорат гурухи дзюдочиларининг уртача кийматлари 16,9±1,7 сония ни ташкил этди, ва экспериментал гурухда 16,8±1,8 сония (t=1,1; P>0,05). Назорат меъёрларига риоя килган холда, назорат гурухи дзюдочилари учун куприк холатига тушип утиш-лар 10 марта (сония) 26,6±2,8 сония ни ташкил, экспериментал гурухда эса 27,6±2,6 сония ни ташкил этди (t=1,2; P>0,05). К^уйидаги туртта назорат машкларида дзюдочиларнинг техник тайёргарлигини тавсифловчи дастлабки маълу-мотлар хам гурухларда сезиларли фаркларга ега емаслигини курсатди. Белдан оширип ташлаш 10 марта (seo-nage) (сония) натижалари назорат гурухининг дзюдочиларида 25,3±2,9 сония ни ташкил этди ва экспериментал гурухда 26,4±2,4 (t=1,3; Р>0.05).Назорат гурухи дзюдочиларида кукракдан оширип ташлаш 10 марта (ura-nage) (сония) куйидаги курсаткичлар аникланди

27,3±2,9 сония, тажриба гурухида эса 28,4±3,1 (t=0,8; P>0,05). Олдидан чалип ташлаш 10 марта (tay-otoshi) (сония) назорат гурухи дзюдочилари-нинг уртача кийматлари 22,6±2,7 сония ни ташкил этди, экспериментал гурухда -23,6±3,3 сония (t=0,7; P> 0,05). Оркадан чалип ташлаш 10 марта (osoto-otoshi) (сония) охирги назорат стандартида назорат гурухи дзюдочиларидаги уртача курсаткичларнинг киёсий тахлили 23,4±3,6 сония ни ташкил этди ва экспериментал гурухда - 22,7±2,8 сония (t=0,6; P>0,05).

Юкорида келтирилган ва тавсифланган 15 та на-зорат стандартлари буйича дастлабки натижаларда назорат гурухи дзюдочилари ва экспериментал гурух уртасида сезиларли статистик фарклар топилмади. Бу укув гурухларида жисмоний тайёргарлиги бир хил булган дзюдочилар танланганлигини бахолашга имкон беради.

Тахлил натижасида педагогик експеримент якуни-да экспериментал ва назорат гурухларининг малакали дзюдочилари (2-жадвал) урганилган параметрлар уртасида сезиларли статистик фаркларга ега еканлиги аникланди. Иккала гурухдаги назорат стандартла-

рининг уртача курсаткичларини киёсий статистик тахлил натижалари жадвалларда келтирилган.

2-жадвал

Педагогик эксперимент якунида назорат ва экспериментал гурухларнинг малакали дзюдочиларининг УЖТ ва МЖТ курсаткичларининг киёсий тахлили (n-21)

№ УЖТ ва МЖТ курсаткичлари Назорат гурухи Тажриба гурухи t Р

X ±б V% X ±б V%

1 Югуруш 30 м. (сония) 4,7±0,4 8,51 4,5±0,3 6,66 2,42 P<0.05

2 Турникдатортилиш 20 сония ( марта) 12,2±1,3 10,65 15,3±1,4 9,15 9,15 P<0.05

3 Ётган холатда кулларни букиб ёзиш 20 сония (марта) 25,2±2,1 8,33 28,4±1,8 6,33 2,27 P<0.05

4 Осилип турган холатда оёокларни кутариш 20 сония (марта) 12,3±1,2 9,75 15,2±1,3 8,55 2,39 P<0.05

5 Турган жойдан узунликка сакраш (см) 197,4±18,3 9,27 214,7±16,4 6,78 3,01 P<0.05

6 Турган жойдан баланликка сакраш (см) 49,6±3,8 6,04 56,8±4,1 7,21 2,87 P<0.05

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

7 Моксимон югуриш 3Х10 м (сония) 6,9±0,7 10,14 6,7±0,5 8,95 2,19 P<0.05

8 10 марта ощинга умбалок ошиш (сония) 17,1±1,6 9,35 16,2±1,4 8,64 1,92 P>0.05

9 Куприк холатига тушип хохлаган тарафга айланип туриш 5 марта (сония) 11,8±0,9 7,62 10,4±0,8 7,69 1,84 P>0.05

10 Куприк холатида айланма чопиш 5 та унга 5 та чапга (сония) 16,8±1,4 8,33 16,0±1,2 7,5 1,75 P>0.05

11 Куприк холатига тушип утишлар 10 марта (сония) 25,2±2,4 9,52 23,3±2,1 9,01 2,22 P<0.05

12 Белдан оширип ташлаш 10 марта (seo-nage) (сония) 24,5±2,3 9,38 22,1±2,1 9,50 2,28 P<0.05

13 Кукракдан оширип ташлаш 10 марта (ura-nage) (сония) 26,6±2,2 8,27 24,1±2,3 9,54 2,21 P<0.05

14 Олдидан чалип ташлаш 10 марта (tay-otoshi) (сония) 21,8±2,4 11,0 18,7±1,9 10,16 2,42 P<0.05

15 Оркадан чалип ташлаш 10 марта (osoto-otoshi) (сония) 22,5±2,2 9,77 17,3±1,5 8,67 2,33 P<0.05

2-жадвалдан куриниб турибдики, тажриба охи-рида югуриш 30 м (сония) курсаткичлар урганила-ётган гурухлар дзюдочиларида сезиларли узгариш-ларни курсатди. Назорат гурухи дзюдочиларининг уртача кийматлари 4,7±0,4 сонияни, экспериментал гурухда эса 4,5±0,3 сонияни ташкил этди (t=2,42; P< 0,05). Ушбу курсаткичда сезиларли статистик фарклар аникланди. Турникда тортилиш 20 сония (марта) назорат гурухи дзюдочилари 12,2±1,3 marta, экспериментал гурухда эса 15,3±1,4 марта (t=2,33; P <0,05). Ётган холатда кулларни букиб ёзиш 20 сония (марта) курсаткичи назорат гурухи дзюдо-чиларида куйидаги кийматларга ега еди: 25,2±2,1 марта, экспериментал гурухда эса 28,4±1,8 марта (t=2,27; P <0,05). Осилип турган холатда оёокларни кутариш 20 сония (марта) назорат гурухи дзю-дочиларида куйидаги натижалар 12,3±1,2 марта, экспериментал гурухда эса 15,2±1,3 марта(t=2,39;

Спорт машFулотлари: техника, тактика, усулият

Техника, тактика и методика спортивной тренировки P<0,05). Жойдан узунликка сакраш гурудлар урта- киёсий тадлили 22,5±2,2 сония ни ташкил этди ва экс-сида сезиларли статистик фаркларни аниклаганли- периментал гурудда - 17,3±1,5 сония (t=2,33; P<0,05). гини аниклади. Назорат гуруди дзюдочиларининг Хулоса натижалари 197,4±18,3 см, экспериментал гурудда 1. Суров натижасида дзюдо мураббийлари урта- эса 214,7±16,4 см (t=3,01; р<0,05) ни ташкил этди. сида тезкор-куч ва куч машкларини ташкил этиш ва Турган жойдан баланликка сакраш (см) назорат утказиш буйича дали дам консенсус йуклиги аниклан- стандартида куйидаги маълумотлар олинган: ди, шунинг учун бу муаммони урганиш долзарб ва назорат гурудининг дзюдочиларида 49,6±3,8 см, кейинги кенг камровли тадкикотларни талаб килади. экспериментал гурудда эса 56,8±4,1 см (t=2,87;p 0лий укув юртларида дзюдо буйича мураббийларни <0,05) бор эди. г тайёрлаш тизими дам янада такомиллаштиришни Назорат стандартида моксимон югуриш 3*10 м , v v талаб килади. (сония), назорат гуруди дзюдочиларининг уртача , „„ r r 2. Сунгги тадкикотлар шуни курсатдики, спорт кийматлари 6,9±0,7 сонияни, экспериментал гурудда ^ v курсаткичларига таъсир килувчи ва дисобга олиниши эса 6,7±0,5 сонияни ташкил этди (t=2,19; P<0,05). 10 керак булган энг мудим омиллар тезкор-куч ва куч марта олдинга умбалок ошиш (сония) назорат гуруди кобилиятидир. Тезкор-куч ва куч машкларини жорий дзюдочиларида 17,1±1,6 сонияни, экспериментал гу- „ _ _ этиш спортчининг салодиятини тулик очиб бериш ва рудда эса 16,2±1,4 сонияни ташкил этди, сезиларли * уларни такомиллаштириш учун кулай шарт-шароит-фарклар топилмади (t=1,92; P>0,05). Куприк холатига , ларни яратишга имкон беради. тушиб ходлаган тарафга айланиб туриш 5 марта (со- J ^^ J ^ i-v 3. Малакали дзюдочиларнинг техник мадоратини ния) гурудлар уртасида сезиларли фарклар йуклигини i-Ti-i-./ ошириш ва тезкор-куч ошириш усулларининг йуна-курсатди. Назорат гуруди дзюдочиларининг натижа- Ä Ä , ^ ^ " " ^ лиши ракобатбардош фаолиятнинг узига хос хусуси-лари 11,8±0,9 сонияни ташкил этди ва экспериментал r г ятларига мос келиши керак. Хар бир вазн тоифасида гурудда - 10,4±0,8 сония (t=1,84; P>0,05). Куприк * v ' ' ? / j г дзюдочилар учун енг истикболли дужумкор техник холатида айланма чопиш 5 та унга 5 та чапга (сек) J даракатларни аниклаш ва шунга мос равишда улар стандартида назорат гуруди дзюдочиларининг уртача ^ * t- л- учун самарали тезкор-куч ва куч машклари дастур-кийматлари 16,8±1,4 сония ни ташкил этди ва экс- ^ г ларини аниклаш керак. Тезкор-куч ва куч машклари 1 z' А 1 Л Л /л Л ИZ' А А ~\ 1 1 X A J J ' 1 периментал гурудда-16,0±1,2 сония (t=1.76; P>0.05) f jfj v-, v / йуналишини танлашнинг самарали методологиясини дастлабки маълумотлар дам гурудлар уртасида сези- г jpj г jr ишлаб чикишда маълум бир дзюдочининг дужум ва ларли фарклар йуклигини курсатди. , . , f -г f у f j у jf « мудофаа даракатларининг individual арсеналини ди-Назорат меъёрларига риоя килган долда, Куприк _ _ r r r r J г собга олиш керак, у билан у маълум даражадаги спорт холатига тушип утишлар J натижаларига эришди. 10 марта (сония) назорат гуруди дзюдочиларида 4. Малакали дзюдочиларнинг техник ва тактик 25,2±2,4 сонияни, экспериментал гурудда эса 23,3±2,1 . , ^ даракатларининг individual арсеналини тадлил килиш сонияни ташкил этди (t=2,22;P<0,05) гурудлар уртаси- _ , ' jtrj r шуни курсатдики, дар бир спортчи учун ташки кури-да сезиларли статистик фарклар аникланди. Куйидаги * нишида унинг «тож» севимли техникасига ухшаш туртта назорат машкларида дзюдочиларнинг техник Jtr r r г булган бундаи машкларни ёки машклар тупламини тайёргарлигини тавсифловчи дастлабки маълумотлар v v ^ J г танлаш керак. Шу муносабат билан, ушбу спортчи дам гурудлар уртасида сезиларли статистик фарклар j pj р j р r i-i-i- учун кабулларни утказишда купрок иштирок етадиган аникланганлигини курсатди. Назорат гуруди дзюдо- i'.'i'.'^«« мушак гурудлари учун тезкор-куч ва куч машклари чиларида белдан оширип ташлаш 10 марта (seo-nage) ,— „ , буйича укув дастурини ишлаб чикиш керак. (сония) курсаткичлари буйича натижалар 24,5±2,3 сонияни, экспериментал гурудда эса 22,1±2,1 сония- Адабиётлар: ни (t=2,28; P<0,05) ташкил этди. Кукракдан оширип 1. Лях В.И. Координационные способности: диагностика и разви-ташлаш 10 марта (ura-nage) (сония) куйидаги кур- тие. М: ТВТ-Дивизион, 2006, 290 с. саткичлар аНикланди назорат гуруди дзюдочиларида 2. Бойко В.Ф., Данько Г.В. Физическая подготовка борцов. -Киев 26,6±2,2 сония, экспериментал гурудда эса 24,1±2,3 - Олимпийская литература. - 2004-223 с. сония (t=2,21; P<0,05). Олдидан чалип ташлаш 10 3. Зорина Т.Б. Повышение работоспособности дзюдоистов на марта (tay-otoshi) (сония) стандартида назорат гуруди основе применения интервальной гипоксической гиперкапнической дзюдочиларининг уртача кийматлари 21,8±2,4 сония, тренировки в соревновательном периоде подготовки. Ж. физическая 1 о -1, 1 n ^ -1 1-1 культура и спорт. Омский научный вестник. №3. -с.163-165. экспериментал гурудда эса 18,7±1,9 сония (t=2,42; 4. Коковкин А.В., Рябчун А.В. Физическая работаспособность, P<0,05). Оркадан чалип ташлаш 10 марта (osoto- к ' ' v w," " " " аэробная производительность и востоновительные процессы в подго- otoshi) (сония) охирги назорат стандартида назорат товке борцов греко-римского стиля. Ж. Физическая культура и спорт. гуруди дзюдочиларида уртача курсаткичларнинг Омский научний вестник, №4.2014 - с.145-148. 6 СМ СМ 0 см 01 • СО га t 0 w 1 £Z СО LL 1

№7-2022 www.fansports.uz

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.