Научная статья на тему 'Соғлиқни сақлаш тизимини давлат бюджет маблағлари билан молиялаштириш муаммолари'

Соғлиқни сақлаш тизимини давлат бюджет маблағлари билан молиялаштириш муаммолари Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
1090
349
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
СОғЛИқНИ САқЛАШ / ДАВЛАТ БЮДЖЕТИ / ТИББИЙ ЁРДАМ / ДАВЛАТ БЮДЖЕТИ МАБЛАғЛАРИ / ДАВЛАТ ИНВЕСТИЦИЯ ДАСТУРИ / МОЛИЯЛАШТИРИШ / ЗДРАВООХРАНЕНИЕ / HEALTHCARE / ГОСБЮДЖЕТ / МЕДИЦИНСКАЯ ПОМОЩЬ / STATE BUDGET FUNDING MEDICAL HELP / СРЕДСТВА ГОСУДАРСТВЕННОГО БЮДЖЕТА / ГОСУДАРСТВЕННАЯ ИНВЕСТИЦИОННАЯ ПРОГРАММА / STATE INVESTMENT PROGRAM / ФИНАНСИРОВАНИЕ / FINANCING / STATE BUDGET FUNDS

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Умурзакова Мўътабархон Нодир Қизи

Соғлиқни сақлаш тизими аҳолига кафолатланган юқори сифатли тиббий ёрдам ва тиббий хизмат кўрсатадиган муассасалар тизимидир. Соғлиқни сақлаш тизимига сарфланаётган давлат бюджети маблағларидан янада самарали фойдаланиш ва давлат томонидан кафолатланган фуқароларга бепул тиббий ёрдам кўрсатиш ҳажмларини аниқ белгилаш муҳим илмий-амалий аҳамиятга эга. Бунда кўрсатиладиган тиббий ёрдам ҳажмининг аҳоли касалланиши даражаси ва касалликлар таркибига мослигини таъминлаш соғлиқни сақлаш тизимининг муҳим вазифаларидан биридир.Система здравоохранения это гарантированное обеспечение населения высококачественной медицинской помощью и медицинским обслуживанием. Одной из важных задач системы здравоохранения является обеспечение населения медицинской помощью и снижение объемов заболеваемости. В связи этим актуальной задачей является дальнейшее повышение эффективности средств государственного бюджета, направляемых на здравоохранение.The health care system is to provide the population with a guaranteed system of high-quality medical care. More efficiently implementation of the health care system funding from the public budget and the guaranteed amount of free aid extension to citizens from the state, clearly determines the important scientific and practical significance. One of the most important tasks of the health care system is to provide the population with systematic medical care and the diminution incidence rate.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Соғлиқни сақлаш тизимини давлат бюджет маблағлари билан молиялаштириш муаммолари»

УМУРЗАКОВА Муътабархон Нодир цизи,

Мирзо УлуFбек номидаги Узбекистон Миллий университети «Иктисодиёт» факультети «Макроиктисодиёт» кафедраси укитувчиси

СОГЛИКНИ САКЛАШ ТИЗИМИНИ ДАВЛАТ БЮДЖЕТ МАБЛАГЛАРИ БИЛАН МОЛИЯЛАШТИРИШ МУАММОЛАРИ

УДК 364.054

УМУРЗАКОВА М.Н. СОТЛИЦНИ САЦЛАШ ТИЗИМИНИ ДАВЛАТ БЮДЖЕТ МАБЛАГЛАРИ БИЛАН МОЛИЯЛАШТИРИШ МУАММОЛАРИ

СоFликни саклаш тизими ах,олига кафолатланган юкори сифатли тиббий ёрдам ва тиб-бий хизмат курсатадиган муассасалар тизимидир. СоFликни саклаш тизимига сарфлана-ётган давлат бюджети маблаFларидан янада самарали фойдаланиш ва давлат томонидан кафолатланган фукароларга бепул тиббий ёрдам курсатиш х,ажмларини аник белгилаш мух,им илмий-амалий ах,амиятга эга. Бунда курсатиладиган тиббий ёрдам х,ажмининг ах,оли касалланиши даражаси ва касалликлар таркибига мослигини таъминлаш сотликни саклаш тизимининг мух,им вазифаларидан биридир.

Таянч иборалар: соFликни саклаш, давлат бюджети, тиббий ёрдам, давлат бюджети маблаFлари, Давлат инвестиция дастури, молиялаштириш.

УМУРЗАКОВА М.Н. ПРОБЛЕМЫ ФИНАНСИРОВАНИЯ СИСТЕМЫ ЗДРАВООХРАНЕНИЯ ИЗ СРЕДСТВ ГОСУДАРСТВЕННОГО БЮЖЕТА

Система здравоохранения - это гарантированное обеспечение населения высококачественной медицинской помощью и медицинским обслуживанием. Одной из важных задач системы здравоохранения является обеспечение населения медицинской помощью и снижение объемов заболеваемости. В связи этим актуальной задачей является дальнейшее повышение эффективности средств государственного бюджета, направляемых на здравоохранение.

Ключевые слова: здравоохранение, госбюджет, медицинская помощь, средства государственного бюджета, государственная инвестиционная программа, финансирование.

UMURZAKOVA M.N. PROBLEMS OF THE HEALTH CARE SYSTEM FUNDING FROM THE PUBLIC BUDGET

The health care system is to provide the population with a guaranteed system of high-quality medical care. More efficiently implementation of the health care system funding from the public budget and the guaranteed amount of free aid extension to citizens from the state, clearly determines the important scientific and practical significance. One of the most important tasks of the health care system is to provide the population with systematic medical care and the diminution incidence rate.

I^words: healthcare, state budget funding medical help, state budget funds, state investment program, financing.

Мустациллик даврида сотлицни сацлаш тизимини ислох, этишнинг дастури ва истицболдаги устувор вазифалари белгилаб олинди. Соглицни сацлаш тизими доирасида республика ихтисослаштирилган тиббиёт марказлари ва шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази цамда республика даражаси-даги даволаш муассасалари фаолияти такомиллаштирилиб борилмоцда.

Мамлакатимизда соFлик1ни саклаш тизи-мида изчиллик билан амалга оширилаётган ислох,отлар туфайли шифо масканларининг моддий-техник базаси мустах,камланмокда, тиббий ёрдам кулами кенгайиб, сифати ошмокда, жах,он тиббиётининг энг илFор ютуклари беморларни даволашда муваф-факиятли узлаштирилмокда. Юкоридаги-ларнинг барчаси соFликни саклаш тизими-нинг ривожланиши ва халкимиз саломатли-гини мустах,камлашга хизмат килмокда.

Мамлакатимизда мустакиллик йилларида оналар ва гудаклар улими уч баробардан ортик, тутма нуксонли болалар тутилиши эса 1,8 марта камайгани бунинг ёркин ифодаси-дир. Узбекистон Республикасининг Биринчи Президенти Ислом Каримовнинг 2014 йил 1 августдаги «2014—2018 йилларда Узбекистонда ах,олининг репродуктив сало-матлигини янада мустах,камлаш, оналар, болалар ва усмирлар соFлиFини мух,офаза килиш борасидаги давлат дастури туFри-сида»ги ПК-2221-сонли карори репродуктив саломатликни янада мустах,камлаш, оналик ва болаликни мух,офаза килиш борасида янги имкониятларни яратди. Карорда тиббиёт муассасаларининг моддий-техник базаси ва кадрлар салох,иятини кучайтириш, замонавий ташхис усулларини жорий этиш, аёллар, болалар ва усмирлар касалликларининг олдини олиш борасида катор долзарб вази-фалар белгилаб берилди.

Мустакиллик йилларида мамлакатимизда халкаро стандартларга жавоб берадиган ихтисослаштирилган шифохоналар х,амда уларнинг вилоят ва туманлардаги булимла-рида юкори малакали шошилинч тиббий ёрдам хизмати курсатишнинг тизими шакл-

лантирилди. Туман х,амда вилоят даражаси-даги сотликни саклаш муассасалари тармо™ оптималлаштирилди, замонавий асбоб-ускуналар билан яхши жих,озланган, шунинг-дек, малакали кадрлар билан таъминланган ихчам туман тиббиёт бирлашмалари, вилоят куп тармокли шифохоналари ва поликлини-калари ташкил этилди. Яна бир мух,им узгариш — мамлакатимиз соFликни саклаш тизимидаги илмий мактаблар негизида 10 та республика ихтисослаштирилган илмий-амалий тиббий маркази ташкил этилиб, улар жаррох,лик, урология, кардиология, куз микрожаррох,лиги, акушерлик ва гинекология, педиатрия, терапия, тиббий реабилитация, дерматология ва венералогия, физиотерапия ва пульманология х,амда эндокринология каби йуналишларда фаолият курсатмокда. Ушбу марказларда юкори малакали, юксак даражадаги касб тайёргарликка эга кадрлар замонавий асбоб-ускуналар ёрдамида юкори технологик тиббий хизмат-лар курсатмокдалар.

СоFликни саклаш тизимининг кадрлар билан таъминланганлик (% х,исобида) умумий сони 416143,0 (100%) кишини ташкил килмокда.

Шу жумладан:

• шифокорлар, барча йуналишлар буйича - 86525,25 (ёки умумий ходимлар сонининг 20,8%и);

• урта тиббиёт ходимлари - 186216,0 (44,7%и);

• кичик тиббиёт ходимлари - 79086,75 (19,0%и);

• ёрдамчи ва бошка ходимлар - 64315,0 (15,5%и).

Юридик шахс макомига эга муассасалар сони: 1477 та;

юридик шахс макомисиз КВП, КОП: 1612 тани ташкил этмокда1.

СоFликни саклаш сох,асида ходимларга мех,натга х,ак тулаш тизимини такомиллаш-тириш буйича Вазирлар Мах,камасининг 2016 йил 10 сентябрда 292-сон карори билан алох,ида тиббиёт ходимларининг такомил-лаштирилган тариф сеткаси буйича разряд-лари оширилди, шунингдек, соFлик учун хавфли ва мех,нат шароитлари отир булганлик учун кушимча туловлар ва х,ар ойлик тариф ставкаларига (окладларига) махсус устама-ларнинг оширилган микдорлари тасдик-ланди.

Бунинг натижасида 2016 йил 1 ноябридан карийб 3,7 минг врачлик фаолиятини юрит-майдиган олий маълумотли мутахассислар (биолог, психолог, зоолог, паразитолог, эксперт-физик), олий ва урта махсус маълумотли фармацевтларнинг тариф сеткаси буйича разрядлари оширилди, уртача 15-20% га ойлик иш х,аки купайди2.

Шунингдек, карийб 30,0 минг нафар пата-логанатом, рентгенолог, анестизолог-реани-матолог, судмедэкспертиза врачларининг ва бошка урта ва кичик тиббиёт ходимларининг соFлик учун хавфли ва мех,нат шароитлари оFир булганлиги учун кушимча туловлари микдори уртача 15-25%, паталоганатомлар-ники 50%га оширилиши таъминланди3.

«Мурувват» уйларининг бевосита болалар тарбияси билан шуFулланувчи тиббий х,ам-ширалари ва санитаркалари ойлик кушим-чалар микдори 15% оширилди.

Бугунги кунда мамлакатимиз болалари-нинг 92 фоизи ривожланиш курсаткичлари буйича Жах,он соFликни саклаш ташкилоти стандартларига тула мос келади. Мамлака-

1 «СоFликни саклаш сох,асида 2016 йилда ва 2017 йилнинг биринчи чорагида давлат бюджети ижроси ва амалга оширилаётган ишлар х,амда жорий йил вазифалари» туFрисида сс^ликни саклаш вазири хисоботи.

2 Уша жойда.

3 Уша жойда.

тимизда амалга оширилаётган «СоFлом она -соFлом бола» она ва бола саломатлигини мух,офаза килиш миллий модели Мингйиллик ривожланиш мак,садларига эришиш самарали стратегияларидан бири сифатида дунёда эътироф этилаётганлиги х,ам бежиз эмас. Шу уринда айтиш мумкинки, кейинги 5 йил мобайнида нуксонли болалар туFилиши 1,3 баробарга камайди. 6-15 ёшгача булган болалар уртасида уткир респиратор вирус инфек-циялари билан касалланиш 9,7 фоиз, пневмония билан 49,1 фоиз, бронхит билан 32,8 фоиз, сколиоз билан касалланиш 32,7 фоизга камайган4. СоFликни саклаш сох,асининг ривожи учун давлат бюджетидан ажратила-ётган маблаFлар йилдан-йилга купайиб бор-мокда. Агар 2012 йил давлат бюджетидан 2,8 триллион сум маблаF ажратилган булса, 2013 йил ушбу курсаткич 3,4 триллион сумга етди5.

2016 йилда давлат бюджети маблаFлари-нинг йуналтирилиши х,исобидан «СоFликни саклаш» сох,асига жами 5,4 трлн сум ажра-тилди х,амда 2015 йилга нисбатан усиш 1,2 баробарни ташкил килиб куйидагиларга йуналтирилди: жумладан, иш х,аки ва ажрат-маларга 4,4 трлн сум (2015 йилга нисбатан усиш 1,2 баробар); бошка харажатлар учун 898,1 млрд сум (2015 йилга нисбатан усиш 1,2 баробар); шу жумладан, озик-овкатга 185,6 млрд сум (2015 йилга нисбатан усиш 1,6 баробар)6. K1оракалпоFистан Республи-каси, Жиззах, Навоий, Наманган, Самарканд, Сирдарё, Хоразм вилоятларида ушбу курасткичлар сезиларли даражада кам.

4 «СоFликни саклаш вазирлиги тизимидаги даво-лаш-профилактика муассасаларининг 2016 йил-даги молия-хужалик фаолияти якуни ва 2017 йилга мулжалланган истикболли йуналишлари» туFрисида ссFликни саклаш вазири хисоботи.

5 Дурманов Б.Д. Система здравоохранения Республики Узбекистан: современное состояние, проблемы, перспективы. Аналитический доклад Центра экономических исследований. - Т., 2011.

6 «Сотликни саклаш вазирлиги тизимидаги даво-лаш-профилактика муассасаларининг 2016 йил-даги молия-хужалик фаолияти якуни ва 2017 йилга мулжалланган истикболли йуналишлари» туFрисида соFликни саклаш вазири х,исоботи.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 7

Дори-дармонга 227,4 млрд сум (2015 йилга нисбатан усиш 1,6 баробарни ташкил килди)1 йуналтирилди.

2016 йил инвестиция дастурига асосан 166 та сотликни саклаш объектида курилиш-таъмирлаш ишлари режалаштирилган булиб, 553,3 млрд сум ажратилди2. 2016 йилда республикамиз буйича 435,6 млрд сум (91%) маблат узлаштирилди3. 2016 йилги Инвестиция дастури доирасида 166 та объектда 2017 йил 1 январь х,олатига кура республика буйича жами 406,4 млрд сум (87,1%) маблат молиялаштирилиб, 463,0 млрд сумлик (99%) курилиш-таъмирлаш ишлари бажарилди4. Бугунги кунда барча объектларда курилиш-монтаж ишлари тулик якунланиб, фойдала-нишга топширилиши юзасидан Давлат кабул комиссиясининг далолатномалари расмий-лаштирилган. Шундан, 93 та туман марказий касалхонаси, 7 та шах,ар марказий касалхо-наси, 6 та вилоят куп тармокли тиббиёт мар-кази, 3 та вилоят куп тармокли болалар тиббиёт маркази, 7 та силга карши кураш, 20 та психоневрологик, 11 та онкологик диспан-серлар, 19 та бошка тиббиёт муассасаси бинолари куриб фойдаланишга топширилди5 х,амда 2017 йилда:

тез тиббий ёрдам хизмати бригадаларини дори-дармон билан таъминлаш харажатлари 2 баравар оширилиб, жами - 8,0 млрд сум6;

1 200 дона махсус тез тиббий ёрдам автотранспорт воситасини харид килиш учун 28,4 млрд сум ва 10,8 млн АКШ доллари йуналтирилди7, шу транспорт воситасидан:

1 «Сс^ликни саклаш вазирлиги тизимидаги даво-лаш-профилактика муассасаларининг 2016 йил-даги молия-хужалик фаолияти якуни ва 2017 йилга мулжалланган истикболли йуналишлари» туFрисида соFликни саклаш вазири х,исоботи.

2 Уша жойда.

3 Уша жойда.

4 «СоFликни саклаш муассасаларини давлат бюд-жетидан маб.^ билан таъминлаш тартиби ва амал-даги механизми» туFрисида ссFликни саклаш вазири хисоботи.

5 Уша жойда.

6 Уша жойда.

7 «Узбекистан: обзор системы здравоохранения».

2015, том 16, № 5.

• 619 донаси - Таълим ва тиббиёт муассасаларининг моддий-техника базасини ривожлантириш ЖамFармаси маблаFлари х,исобидан;

• 50 донаси - Давлат бюджети х,исобидан;

• 150 донаси - эскирган машиналарни сотишдан тушган маблаFлардан;

• 231 донаси - Жах,он банкининг «Сало-матлик 3» лойих,аси доирасида;

• 150 донаси - халкаро молия институт-ларининг грант маблаFлари х,исобига харид килиниши режалаштирилган.

Шундан 19,3 млрд сумлик 555 дона «ДАМАС АМБ» харид килиш учун туловлар 100 фоиз бажарилиб, автомобилларни жой-ларга етказиб бериш ишлари амалга оширилмокда8.

Узбекистон Республикаси Президентининг ПК-1652-сонли карорига кура 642 та тиббиёт муассасаси уз-узини молиялаштириш асосида фаолият курсатмокда. Яъни, СоFлик1ни саклаш вазирлиги тизимидаги 642 та муассаса ах,олига пуллик тиббий хизмат курсатиш ^исобидан молиялаштирилмокда. Ушбу муас-сасаларда бюджетдан ташкари тушган маблаFлар 613,7 млрд сумни ташкил этиб, 2015 йилга нисбатан 1,2 баробарга усди (2015 йилда - 496,1 млрд сум). Узбекистон Республикаси Вазирлар Мах,камасининг 2005 йил 28 сентябрдаги 217-сонли карорига мувофик, кишлок врачлик пунктлари ва оилавий поли-клиникалар бир киши х,исобига харажатлар нормативидан келиб чикиб молиялашти-рилди. Молия вазирлигининг ^ар йил бошида юбориладиган курсатма хатлари билан бир урин кун учун дори ва озик-овкат мах,су-лотлари харажатларининг минимал микдор-лари белгилаб берилади.

Тиббиёт муассасалари куйидаги турларга булинади:

• стационар тиббий ёрдам курсатувчи муассасалар;

• амбулатор-поликлиника ёрдами курсатувчи муассасалар;

8 Уша жойда.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 7

• пpoфилaктикa тaдбиpлapини aмaлra oшиpyвчи мyaccacaлap;

• эпидeмиoлorия-caнитapия мyaccaca-лapи;

• бoшкa мyaccacaлap (бoлaлap caнaтo-pиялapи, «^ax^a^ «Mypyввaт» yйлapи, к1apиялap пaнcиoнaтлapи вa бoшкaлap).

СoFликни ca^nam мyaccacaлapининг мoд-дий paFбaтлaнтиpиш вa pивoжлaнтиpиш жaмFapмacини шaкллaнтиpиш мaнбaлapи тиббиëт тaшкилoтигa aжpaтилaдигaн бюджeт мaблaFлapи умумий х^жмининг 5 фoизигaчa бyлraн микдopидa бюджeтдaн aжpaтилaдиraн мaблaFлap; фaoлият иxтиcocлиги бyйичa тoвapлapни (ишлap, xизмaтлap) peaлизaция килишдaн oлинraн дapoмaдлap; x1иcoбoï чopaгининг сунгги иш куни oxиpидa xapa-жaтлap cмeтacи бyйичa тeжaлгaн мaблaFлap, кaпитaл кyйилмaлapни мoлиялaштиpиш учун нaзapдa тyтилraн мaблaFлap бyндaн мycтacнo; бeлгилaнгaн тapтибдa бюджeт тaшкилoтлapи тacappyфидa кoлдиpилaдигaн мaблaFлap вa x1oмийликдaн oлингaн мaблaFлap x1иcoбидaн шaкллaнaди.

Изоц. Тежалган маблаглар мавжуд бул-ганда ушбу маблаглар ходимларнинг вак,-muH4a меxlнаmга лаёкаmсизлиги буйича myланмаган нафакаларни молиялашmи-ришга йyналmирилиши мумкин.

• Юpидик вa жиcмoний rnaxcnap тoмoни-дaн бюджeт тaшкилoтлapиra кypcaтилraн хрмийлик мaблaFлapининr жaми cyммacи, arap хрмий тoмoнидaн бoшкaчa кoидa бeл-гилaнмaгaн бyлca, бюджет тaшкилoтлapининг мoддий-тexникa бaзacини мycтax1кaмлaш учун capфлaнaди.

СoFликни caклaш мyaccacaлapни бюджeт мaблaFлapи билaн тaъминлaшни oптимaллaш-тиpиш мaкcaдидa Baзиpлap Max1кaмacининr 2016 йил 10 ceнтябpдaги 292-coнли кapopигa мyвoфик, coFликни caклaш мyaccacaлapининr 156 тacидa 2016-2020 йиллapдa бocкичмa-бocкич узини-узи мoлиялaштиpиш улушини oшиpиб бopиши бeлгилaнгaн. 74 ïa cтoмa-тoлoгия вa диaгнocïикa йyнaлишидaги пoли-клиникaлap вa диcпaнcepлap 100% бюджeï-

дaн тaшкapи мaблaFлap х.и^бит фaoлияï кУpcaïмoкдa; 82 тa pecпyбликa, вилoяï вa rnax,ap мyaccacaлapи 2020 йилдa 80 фoизгaчa, вилoяï куп ïapмoкли ïиббиëï мapкaзлapи вa oлий ïaълим мyaccacaлapи клиникaлapи 50 фoизraчa бюджeïдaн ïaшкapи мaблaFлap х.и^бит фaoлияï кypcaïиши бeлrилaнraн. Tyмaн ^ax,ap) мapкaзий шифoxoнaлapи бюд-жeтдaн ïaшкapи мaблaFлapдaн caклaнaдигaн cïaциoнap ypин фoндлapини ypïaчa 6,6 дaн 10 фoизгaчa oшиpиш, шyнинrдeк 5 фoизra-чacини кундузги ypинлapгa yïкaзилиши кyздa ïyïилraн.

Дaвлaï бюджeïи мaблaFлapини capфлaш-нинг ycтyвop йyнaлишлapиra мaнзилли йyнaл-ïиpиш мaкcaдидa Узбeкиcïoн Pecпyбликacи Пpeзидeнтининг 1998 йил 10 нoябpдarи 2107-coнли фapмoнигa мyвoфик, СoFликни ca^arn тизимини ис^х^т килиш Кoнцeпцияcидa фyкapoлapгa бeпyл тиббий xизмaï ^^тиш кyйидaгичa aмaлra oшиpилaди:

• шoшилинч вa ïeз тиббий ëpдaм;

• бoшлaнFич ïиббий-caниïapия мyacca-caлapи тиббий xизмaтлapи;

• ax1oлининr иммyнoпpoфилaкïикacи вa вaкцинaцияcи;

• ижïимoий ax1aмияïли кacaлликлap вa aïpoф-мyx1иïra xaвф coлyвчи кacaлликлapra чaлингaн бeмopлapгa иxïиcocлaшгaн тиббий ëpдaм;

• бoлaлap, жyмлaдaн 15-17 ëшдarи ycмиp-лapни x1aмдa чaкиpyв кoмиccиялapи йyллaн-мaлapи билaн 18-27 ëшraчa бултн чaкиpyв ëшидarилapни тиббий кypикдaн ут^зиш вa дaвoлaш;

• x1oмилaдopлик вa ïyFиш бopacидa тиб-бий ëpдaм;

• имтиëзли тoифaдaги фyкapoлapгa (4orn-poнлap, ypyш кaïнaшчилapи, eïимлap вa бoшкaлapra) тиббий ëpдaм.

Maмлaкaïимиздa дaвлaт бюджeïи х,иш-бидaн coFликни ca^narn тизимини мoлиялaш-тиpишдa кyллaнилaëтraн тaмoйиллapни янaдa ïaкoмиллaшïиpиш куннинг дoлзapб мacaлa-лapидaн булиб, бyндa кyйидarи ишлapни

ИКТИМД BA MGЛИЯ I ЭKGHGMИKA И ФИHAHCЫ 2017, 7

aмaлгa oшиpишни энг зapypлapи дeб билa-миз:

- мaблaFлap инфpaтyзилмaни «к^б тypиш учун эмac, бaлки бeвocитa ax1oлининг тиббий ëpдaмгa бyлгaн э^т^жини ^н-диpишгa йyнaлтиpилиши ^pa^

- мaблaFлap ^и^бит cифaтли, кyлaй вa caмapaли тиббий ëpдaм кypcaтиш paFбaтлaн-тиpиши лoзим;

- чeгapaлaнгaн дaвлaт pecypcлapи ax^^ нинг тypли кaтлaмлapи opacидa aдoлaтли вa oбъeктив тaкcимлaниши лoзим;

- caмapacиз вa нopaциoнaл xapaжaтлap-нинг киcкapтиpилиши бopacидa coFликни caклaш, мoлия, мax1aллий бoшкapyв opra^ лapи вa нoдaвлaт тaшкилoтлapи вaкиллapи-дaн тyзилгaн кoмиccиялap opкaли мyнтaзaм иш oлиб бopилишини тaшкиллaштиpиш ^pa^

Дaвлaт бюджeти мaблaFлapидaн coFликни м^ш тизимидa янaдa caмapaли фoйдaлa-

ниш мaкcaдидa кyйидaги вaзифaлap бeлги-лaнди:

- дaвлaт тoмoнидaн кaфoлaтлaнгaн фу^-poлapгa бeпyл тиббий ëpдaм кypcaтиш x1aжмлapини aник бeлгилaш;

- кypcaтилaдигaн тиббий ëpдaм х^жмининг ax1oли кacaллaниши дapaжacи вa кacaлликлap тapкибигa мocлигини тaъминлaниш;

- дaвлaт ижтимoий cтaндapтлapининг минимaл дapaжacини ишлaб чикиш вa aмa-лиëтгa жopий килиш бopacидa дaвлaт дacтy-pини кaбyл килиш ^pa^ Бyндa бeпyл кypcaтилaдигaн тиббий ëpдaм тypлapи, нop-мaтив x1aжмлapи, мoлиявий capф-xapaжaт нopмaтивлapи, тapифлapини шaкллaнтиpиш, тapтиблapини ишлaб чикиш, дaвлaт бюджeти мaблaFлapидaн coFликни caклaш тизимидa янaдa caмapaли фoйдaлaниш имкoниятини кeнгaйтиpиш чopaлapини кypиш лoзим бyлaди.

Адабиётлар руйхати:

1. Дypмaнoв Б.Д. Сиcтeмa здpaвooxpaнeния Pecпyблики Узбeкиcтaн: coвpeмeннoe cocтoяниe, пpoблeмы, пepcпeктивы. Анaлитичecкий дoклaд Цeнтpa экoнoмичecкиx иccлeдoвaний. - Т., 2011.

2. «СoFлик1ни caклaш мyaccacaлapини дaвлaт бюджeтидaн мaблaF билaн тaъминлaш тapтиби вa aмaлдaги мexaнизми» тyFpиcидa coFликни м^ш вaзиpи x,MCO6O™.

3. «Узбeкиcтaн: oбзop cиcтeмы здpaвooxpaнeния» тoм 16 № 5 2015

4. «СoFликни ^^ш вaзиpлиги тизимидaги дaвoлaш-пpoфилaктикa мyaccacaлapи-нинг 2016 kik^aTM мoлия-xyжaлик фaoлияти якуни вa 2017 йилгa мyлжaллaнгaн иcтикбoлли йyнaлишлapи» тyFpиcидa coFликни caклaш вaзиpи X,MCO6O™.

5. www.minzdrav.uz

6. www.lex.uz

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.