Научная статья на тему 'РОЛЬ ЖАНРА ВОПРОСОВ И ОТВЕТОВ В ПРОПАГАНДЕ КУЛЬТУРНЫХ ПРОБЛЕМ В ПРЕССЕ (НА ПРИМЕРЕ САЙТА И ЕЖЕНЕДЕЛЬНИКА "ОЗОДАГОН", "ДЖАВОНОНИ ТОЧИКИСТОН", "МИЛЛАТ")'

РОЛЬ ЖАНРА ВОПРОСОВ И ОТВЕТОВ В ПРОПАГАНДЕ КУЛЬТУРНЫХ ПРОБЛЕМ В ПРЕССЕ (НА ПРИМЕРЕ САЙТА И ЕЖЕНЕДЕЛЬНИКА "ОЗОДАГОН", "ДЖАВОНОНИ ТОЧИКИСТОН", "МИЛЛАТ") Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
21
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЖАНР / КАТЕГОРИЯ / ИНФОРМАЦИЯ / ЖАНРЫ НОВОСТЕЙ / НОВОСТИ КУЛЬТУРЫ / РЕЛИГИЯ

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Олимиён Сабрина Шамсулло

В статье рассматривается положение и специфика новостных жанров на сайте и в еженедельниках «Озодагон», «Джавонони Точикистон» и «Миллат». Автор обращает внимание прежде всего на специфику самих жанров и самих новых жанров. По его мнению, в основе журналистской информации лежит сочетание формы и содержания. Содержание выражается определенным образом. Контент важен для получателя, он не работает над жанром материала, но журналист, конечно, использует определенный шаблон, чтобы его материал был понятным и доступным. Поэтому представить журналистику без жанра невозможно, ведь создание журналиста начинается с знания жанровых закономерностей и их целенаправленного использования. Эффект созидания имеет два аспекта - форму и содержание. Конечно, его содержание состоит из вопросов, которые рассматриваются журналистами, но это же содержание выражается в определенном формате. Те же стереотипы и в журналистских жанрах. Освещение в СМИ может происходить по-разному. Один из самых распространенных методов воздействия - использование жанровых вариантов. Жанр - это средство, с помощью которого цель выражается более четко, лаконично и эффективно. Разнообразие жанров - одна из прекрасных возможностей влиять на общественное мнение. По словам автора, при описании жанра исследователи часто акцентируют внимание на различных его аспектах, и эти взгляды анализируются в статье.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE ROLE OF THE QUESTION AND RESPONSE GENRE IN PROMOTING CULTURAL ISSUES IN THE PRESS (ON THE EXAMPLE OF THE WEBSITE AND WEEKLY "OZODAGON", "JAVONONI TOJIKISTON", "MILLAT")

The article examines the situation and specificity of news genres on the website and in the weeklies Ozodagon, Javononi Tojikiston and Millat. The author pays attention, first of all, to the specifics of the genres themselves and the new genres themselves. In his opinion, a combination of form and content lies at the heart of journalistic information. The content is expressed in a certain way. The content is important to the recipient, he does not work on the genre of the material, but the journalist, of course, uses a certain template to make his material understandable and accessible. Therefore, it is impossible to imagine journalism without genre, because the creation of a journalist begins with the knowledge of genre laws and their purposeful use. The effect of creation has two aspects - form and content. Of course, its content consists of issues that are considered by journalists, but the same content is expressed in a certain format. The same stereotypes in journalistic genres. Media coverage can happen in a variety of ways. One of the most common methods of influence is the use of genre variants. Genre is a means by which the goal is expressed more clearly, concisely and effectively. The variety of genres is one of the great opportunities to influence public opinion. According to the author, when describing the genre, researchers often focus on its various aspects, and these views are analyzed in the article.

Текст научной работы на тему «РОЛЬ ЖАНРА ВОПРОСОВ И ОТВЕТОВ В ПРОПАГАНДЕ КУЛЬТУРНЫХ ПРОБЛЕМ В ПРЕССЕ (НА ПРИМЕРЕ САЙТА И ЕЖЕНЕДЕЛЬНИКА "ОЗОДАГОН", "ДЖАВОНОНИ ТОЧИКИСТОН", "МИЛЛАТ")»

About the author:

Kalandarzoda Shukrona Nazarali - third year (Phd) student of the Department of Theory and History of Tajik Literature of Tajik State Pedagogical University named after S. Aini, Tel.: (+992) 907757273

МАВЦЕИ ЖАНРИ ПУРСИШ-ПОСУХ ДАР ТАРГИБИ МАСЪАЛАХОИ ФАРХАНГЙ ДАР МАТБУОТ (ДАР МИСОЛИ СОМОНА ВА ХАФТАНОМАХОИ "ОЗОДАГОН", "ЧДВОНОНИ ТОЧИКИСТОН", "МИЛЛАТ")

Олимиён С. Ш.

Донишгоуи миллии Тоцикистон

Матбуот аз рукнхои асосии набзи чомеа аст. Бинобар ин таъсири он ба равандхои чомеа хеле бориз арзёбй мешавад. Храмин таъсир боиси устуворгардй, дигаргуншавй ва ташаккули арзишхои фархангию ичтимой мегардад.

Таъсири ВАО бо роххои гуногун метавонад сурат гирад. Яке аз маъмултарин усули таъсир истифодаи имконоти жанрхо мебошад. Жанр воситаест, ки максад тавассути онхо равшантар, нишонрастар ва таъсирбахштар ифода мегардад. Гуногунрангии жанрхо аз имконоти васеи таъсир ба афкори омма махсуб мебошад.

Аз хамин ру журналистикаро бе жанр тасаввур кардан имконнопазир мебошад, зеро эчоди журналистй сирф аз жанр огоз меёбад. Хар як маводи журналистй дорои шакл ва мазмун аст. Албатта, мазмуни онро масъалахое ташкил медиханд, ки журналистон баррасй мекунанд, аммо хдмин мазмун ва мундарича дар колаби муайян баён карда мешавад. Хамин колабхо жанрхои журналистианд. Мухаккики точик Муродов М. дар ин маврид чунин ибрози акида намудааст: "Фаъолияти эцодии рузноманигориро бежанр тасаввур кардан гайриимкон аст. Зеро, маусули эцоди рузноманигор мауз тавассути жанруои гуногун, аз як тараф, ба низом медарояд, мавзунй ва мушаххасй пайдо мекунад, аз цониби дигар, цамъбаст мегардад"[5, с. 88].

Аз ин ру, тадкикоти сохаи журналистиро бе тахлили чанбахои жанрй тасаввур кардан гайриимкон аст. Зеро жанр эчоди журналистиро ба тартиб дароварда колаб ва шакли онро муайян месозад.

Умуман, масъалаи жанр дар журналистика яке аз масъалахои хеле мубрам буда, бахсхои зиёде атрофи он вучуд доранд. Дар мавриди жанр агарчи тадкикотхои зиёде чой доранд, бештари мухаккикон ба гуфтахои В. Ученова А. А. Тертичний, М. Черепахов такя мекунанд. Аммо дар баробари ин хамаи мухаккикон низ оиди жанр дар як акида набуда, андешаи гуногун доранд. Чунончи В. В. Ученова онро "як василаи хуби инъикоси воцеияти омухташуда"" [11] мехисобад. В. Д. Пелт "Жанрро намуди аломатуо ва хусусиятуои устувордоштаи эцод" медонанд [7].

В. Учёнова ва М. Черепахов жанрро уамчун "василаи тасвири воцеият" медонанд[ 11,12].

Дар журналистикаи точик низ ба масъалаи жанр мухаккикони зиёд таваччух намудаанд, агар ба масъалахои умуминазариявии он бештар А. Нуралиев, И. К. Усмонов, М. Муродов таваччух карда бошанд, дар тадкикоти А. Саъдуллоев, С. Гулов масъалахои жанрхои чудогона бештар мавриди омузиш карор гирифтаанд. Чунончи М. Муродов менигорад: "Шаклуои гуногун ва мухталифи инъикоси воцеа, уолату руйдод, цараён ва вазъият, ки аз циуати аломат, хусусият ва сохт унсуруои умумй, такроршавандавахосадоранд, жанрномидамешавад"[5, с.89].

Хадафи нигоранда тавассути интихоби жанр нишонрас мегардад, агарчи хонанда ба жанри мавод сару кор надорад ва барои у мухим мазмун ва мухтавои мавод аст. Аммо дар ин маврид холат ва мавриди истифодаи жанрро донистани рузноманигор мухим аст.

Дар матуботи точик аз гуногунрангии жанрхо истифода намуда, барои чалби таваччухи хонанда икдоми зиёде анчом дода мешавад. Бо талаби завки аудитория накши баъзе жанрхо бештар ва мавкем гурухи дигарашон махдудтар мегардад.

Инчунин бо дигаргун шудани сохти ичтимой дар гурухи жанрхои ахборй чанд жанрхои дигар, аз кабили жанрхои назарпурсй, пурсиш-посух ва некролог, илова шудаанд. Ин жанрхоро дар матбуоти даврй низ дидан мумкин. Мо дар маколаи худ, жанри пурсиш-посухро, дар хафтаномахои "Озодагон", "Чавонони Точикистон", "Миллат" тахлил ва баррасй хохем дод.

Дар ташкил ва колабрезй шудани жанри "пурсиш - посух" хонандагон боис мешаванд, ки дар сахифахо пайдо мешавад. Ин жанр низ дар солхои охир дар шуморахои нашрияхо фаъол мебошад. Хонандагон ба бисёр саволхои худ чавоб пайдо намудан бештар ба идорахои нашрияхо мурочиат менамоянд ва нашрияхо бошад барои ба саволи хонандагон чавоби конеъкунанда пайдо намудан ру меоранд масъулини дигар сохахо. Ин жанр дар натичаи робитаи хонандагону рузноманигорон ва масъулини дигар сохахо номи пурсиш-посухро ишгол кардааст гуем хам хато намешавад. Зеро дар натичаи савол ва посуххои дигарон колабрезй карда мешавад. Савол, пурсиш ва плосуххо проблемаи ичтимоиро фаро гирад, инчунин ахамияти чамъияти пайдо намояд.

Пypcиш-пocyxи aBBan дap xaфтaнoмaи "Озoдaгoн", 22 aпpeли coли 2015 тaxти capлaвx,aи "Гaлcгyки aвpyпoй ё либocи шapкй: кaдoмe бa фapx,aнги миллии мo нaвдиктap?" pyи нaшp oмaдaacг. Идopaи нaшpия бapoи дapëфтaни чaвoби кoнeъкyнaндa as, мacъyлин, кopшинocoн, мyтaxaccиcoн мypoчиaт шмуд^ гyфтax,oи omopo бapoи xoнaндaгoн пeшниx,oд нaмyдaaнд. Aлбaттa xoнaндa aB мyтoлиaи мaвoд, oид бa мacъaлaи бappacишyдa чaвoби кoнeъкyнaндapo гиpифтa мeтaвoнaд. Дap мaвoд aкcx,oи пypcидaшyдaгoн Ba як aкcи дигap oид бa мaвзyъи бappacишyдa 4omrnp шyдaacг. Дap aкcи acocй ce нaфap 6o либocи фapxaнги ниëгpн инъикoc ëфтaacг.

Пypcишxoи минъбaдa aв xaмин xaфтaнoмa (Озoдaгpн) 20 мapти coли 2013 тaxти capлaфx,ax,oи "Оё мaнъ шyдaни ивдивoчxoи xeшyтaбopиpo кaбyл дopeд? ", "Myxoчиpaти xmpMxo бa Toчикиcгoн xaтap дopaд?" 19 мaйи coли 2010, "Taъcиpи oилapo дap чoмea эxcoc кapдeд?" 11 мaйи шли 2011, "Шуш чи гуж caxoвaт кapдaн мexocгeд?, 30.03.2011" Ba raüpax,o нaшp гapдидaaнд. Ин мaвoдxo низ maбexи жaнpи пypcиш- пocyxx,oи дap бoлo бyдa мeбoшaд.

Сaxифaи xaфтyми xaфтaнoмaи "Озoдaгpн" зepи pyбpикaи Пypcиш-пocyx буд^ xap xaфтa як nypramy xaйт nocyxpo нaшp мeнaмoянд. Яъж дap ин xaфтaнoмa ин жaнp чoйгpx,и xyдpo шхиб acn Xap xaфтa мacъyлини xaфтaнoмa, дap мaвзyъxoи гyнoгyн пypcиш гyзapoнидa хдфт пocyxи мaвмyн Ba мyxтaвoи xyб дoштapo дap caxифaи xaфтyм 4oü мeдиxaнд.

Maвoди дигap дap xaфтaнoмaи "Ч,aвoнoни Toчикиcгoн" т8хти capлaвxaи "Сaбaби вaйpoншaвии p^axo чист?", 29 oктябpи coли 2015, 8з тapaфи TyrtSaxop Рaxмoнoвa нaшp шyдaacг. Дap пypcишxoи ин xa^are! aв тapaфи xaбapнигopи зикp гapдидa oмoдa Ba нaшp мeшaвaд. Дap дигap x,aфтaнoмax,o aз тapaфи ки oмoдa Ba чoп шyдaнaш зикp нaëфтaacг. Дap ин щтаби жaнp pyзнoмaнигop caвoл пemниxoд мeнaмoяд Ba чaвoби кoнeъкyнaндapo гиpифтa дap caxифaи xaфтaнoмa 4omrnp мeнaмoяд. Яъж дap ин нoмгyи жaнp т8хлилу бappacии aлox,идaи pyзнoмaнигop 4oü нaдopaд. Moнaнди дигap пypcишy nocyxxo aкcи пypcидaшyдaгoн 6o мaтx,o oвapдa шyдaacг. Фapкият тaнxo дap aкcи acocй мeбoшaд, ки дap дт^ мaвoдxo oид бa мacъaлaи бappacишyдa aкc низ 4omrnp шyдaacг, дap ин мaвoд бoшaд aкc 4oürap нaшyдaacг. Бaъди coли 2014 дap xap шyмopaxoи ин нaшpия дap мaвзyъxoи гyнoгyн жaнpи пypcиш-пocyxpo дидaн мумкин acг.

Maвoди минъбaдa, aз coмoнaи www.millat.tj т8хти capлaвxaи "Оё xoни paмaзoнии точик пypнoзy нeъмaт acг? ", 03. 07. 2013 зepи тaxлил Kapop дoдeм. Оид бa мacъaлaи бappacишyдa, aв хдфт нaфap кopшинoc пypcoн шуд^ дap мaвoд 4omrnp шyдaacг. Оид бa мacъaлa чaвoбx,oи xyб Ba xoндaнбoб 4omrnp шyдaacг. Aкcи пypcидaшyдaгpн Ba як axcrn дигap oид бa мacъaлaи бappacишyдa инъикoc ëфтaacг.

Maвoди минъбaдa aв xaмин coмoнa (www.millat.tj), 9 мaйи coли 2012, зepи caвoли "Оё мexoxeд xaмcapи шyмo бa тaвpи cyнъй бopдop maBaA?!" мaвoд дap кoлaби жaнpи nypcrnm-nocyx интишop шyдaacг. Aлбaттa дap ин мacъyлин caвoл nem^x^ мeкyнaнд Ba чaвoби пypcидamyдaгpнpo

тaxpиp шмуд^ дap мaвoд 4omrnp нaмyдa pyrn нamp мeopaнд. Ин жaнp тaxлилy тaxpиpи aлox,идapo тaлaб нaмeкyнaд.

Дap xaфтaнoмaи "Mиллaт" caxифae зepи pyбpикaи "Mиллaт Ba нaвap" буд^ pyзнoмaнигopoн дap xap myмopa дap мaвзyъx,oи гyнoгyн дap кoлaби жaнp nypcrnrn-nocyx мaвoд oмoдa мeнaмoянд. MaBo^opo aз coмoнa низ pyи нamp мeopaнд.

Хуллас: Maълyм acг, ки вaзифaи жaнpxoи xaбapй oбъeктивoнa pacoнидaни иттишъ бa oммa acг, aммo дap xaмa мaвpид мaтбypт вaвифa Ba pиcoлaти тapFибpтии xyдpo ^po мeкyнaд. Ин xycycият чyвъaн xaм бoшaд, дap жaнpxoи xaбapй мymoxидa мeшaвaд. Жaнpxoи пypcиm-пocyxи мaтбypтй дaлeл бap oн мeкyнaнд, ки pyзнoмaнигopoн x^ema мeкymaнд, ки нa тaнxo бa фикpи xyд бaлки бa гyфтaxoи кopmинocoн Ba мyxaккикoн тaкя шмуд^ мaвyъи бappacи нaмyдaи xyдpo 6o чaвoби кoнeъкyнaндa oмoдa Ba ramp нaмoяд.

Рyзнoмaнигopoн дap инъикocи мacoили фapxaнгй, aв кoлaби ин фapoвoн иcгифoдa бypдa, бapoи ayдитopия мaвoди чoлиб Ba xoндaнбoбpo нaшp мeнaмoянд.

АДАБИЁТ

1. Aвимoв, A Пyблициcтикa Ba зaмoни мyocиp / A.Aзимoв. -^jhíc, 2004. - 138c.

2. Бaвopoв, H. Myнocибaги iviyaim^ 6o py^ow Ba фaкт / HbcoopoB // KcnnKranrai Ba жypнaлиcтикaи мyocиp. Maчмyaи мaкpлaxoи илмй. - flymarfie, 2006. - С.44.

3. Гyлмypoдвoдa, П. Maopифпapвapй Ba ниюми нaви Hax®. / П Гyлмypoдвoдa. - flymaife Иpфoн, 2006. - 124c.

4. Ким, M. H. Hoвocшaя жypнaлиcтикa / M. H. Ким . - СПб, 2005. - С. 207.

5. MyfoioB, M. Acocxorn э^ди жypнaлиcтй / MyppaoB, M. . - flymarfie: Иpфoн, 2014.- 255c. - С 88.

6. HypauMeB, A. Жaнpxoи axfef™ мaтбyclт / A. HypauMeB. - ,Цyшaнбe: ДeвaIшич, 2004. -146 c.

7. Пeят, В. Д. Инфopмaция B г^^ / В. Д. Пeят. - M., 1972.

S. Tef^-bi^m, A. A Жaнpы nep^orneci^ пeчaти / A. A Tep^Fum. - M.: Acneia- Пpecc, 2006. - 312 c. - С.58.

9. Уcмoнoв, И К. Жaнpxoи пyблитcиcтикa / И. К. Уcмoнoв. - ,Цyшaнбe, 2009. - 139 c.

10. Уcмoнoв, И Haзape 6a гaxкикoт дap coxarn жypнaлиcтикa / И Уcмoнoв. - flymaüe: Эчoд. -2008. - 64c.

11. Учён^ В. В. TBopHecrae гapизoш^I жypнaлиcтики / В. В. Учёюга. -M., 1979.

12. Черепахов, М. Проблемы теории публицистики / М. Черепахов. - М., Мысть, 1973.

РОЛЬ ЖАНРА ВОПРОСОВ И ОТВЕТОВ В ПРОПАГАНДЕ КУЛЬТУРНЫХ ПРОБЛЕМ В ПРЕССЕ (НА ПРИМЕРЕ САЙТА И ЕЖЕНЕДЕЛЬНИКА «ОЗОДАГОН», «ДЖАВОНОНИ

ТОЧИКИСТОН», «МИЛЛАТ»)

В статье рассматривается положение и специфика новостных жанров на сайте и в еженедельниках «Озодагон», «Джавонони Точикистон» и «Миллат». Автор обращает внимание прежде всего на специфику самих жанров и самих новых жанров. По его мнению, в основе журналистской информации лежит сочетание формы и содержания. Содержание выражается определенным образом. Контент важен для получателя, он не работает над жанром материала, но журналист, конечно, использует определенный шаблон, чтобы его материал был понятным и доступным. Поэтому представить журналистику без жанра невозможно, ведь создание журналиста начинается с знания жанровых закономерностей и их целенаправленного использования. Эффект созидания имеет два аспекта - форму и содержание. Конечно, его содержание состоит из вопросов, которые рассматриваются журналистами, но это же содержание выражается в определенном формате. Те же стереотипы и в журналистских жанрах.

Освещение в СМИ может происходить по-разному. Один из самых распространенных методов воздействия - использование жанровых вариантов. Жанр - это средство, с помощью которого цель выражается более четко, лаконично и эффективно. Разнообразие жанров - одна из прекрасных возможностей влиять на общественное мнение.

По словам автора, при описании жанра исследователи часто акцентируют внимание на различных его аспектах, и эти взгляды анализируются в статье.

Ключевые слова: жанр, категория, информация, жанры новостей, новости культуры, религия.

THE ROLE OF THE QUESTION AND RESPONSE GENRE IN PROMOTING CULTURAL ISSUES IN THE PRESS (ON THE EXAMPLE OF THE WEBSITE AND WEEKLY «OZODAGON», «JAVONONI TOJIKISTON», «MILLAT»)

The article examines the situation and specificity of news genres on the website and in the weeklies Ozodagon, Javononi Tojikiston and Millat. The author pays attention, first of all, to the specifics of the genres themselves and the new genres themselves. In his opinion, a combination of form and content lies at the heart of journalistic information. The content is expressed in a certain way. The content is important to the recipient, he does not work on the genre of the material, but the journalist, of course, uses a certain template to make his material understandable and accessible. Therefore, it is impossible to imagine journalism without genre, because the creation of a journalist begins with the knowledge of genre laws and their purposeful use. The effect of creation has two aspects - form and content. Of course, its content consists of issues that are considered by journalists, but the same content is expressed in a certain format. The same stereotypes in journalistic genres.

Media coverage can happen in a variety of ways. One of the most common methods of influence is the use of genre variants. Genre is a means by which the goal is expressed more clearly, concisely and effectively. The variety of genres is one of the great opportunities to influence public opinion.

According to the author, when describing the genre, researchers often focus on its various aspects, and these views are analyzed in the article.

Keywords: genre, category, information, news genres, culture news, religion.

Сведение об авторе:

Олимиён Сабрина Шамсулло - аспирантка кафедры печати Таджикского национального университета, E mail: journalist2020@mail.ru. Тел (+992) 935020491.

About the author:

Olimiyon Sabrina Shamsullo - postgraduate student of the Department of Printing of the Tajik National University, E mail: journalist2020@mail.ru Tel: (+992) 935020491.

ИНЪИКОСИ ЧДШНИ НАВРУЗ ДАР АДАБИЁТИ ФОРСУ ТОЧДК

Рустамзода Ф.

Донишгоуи давлатии Хуцанд ба номи академик Б. Гафуров

Адабиёти беназири форсу точик таърихи беш аз хазорсоларо дорост. Дар тули ин таърих нобигагон ва чехрахои тобноки ин адабиёти оламшумул эчод намудаву мероси гаронбахое аз худ бокй гузоштаанд. Аз даврони хукумати сулолаи абаркудрати Сомониён шуруъ карда, васфи табиату зебоихои он, ситоиш неъматхои фаровони хаёт ва панду андарз дар эчодиёти шоироне чун Рудакиву Манучехрй, Фирдавсиву Унсурй ва дигарон дар мадди аввал карор шрифт. Чашни Навруз, таърихи

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.