Научная статья на тему 'ПРОКУРАТУРА ОРГАНЛАРИНИНГ ДАВЛАТ МЕХАНИЗМИДА ТУТГАН ЎРНИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ ТАШКИЛИЙ-ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЮЗАСИДАН АЙРИМ МУЛОҲАЗАЛАР'

ПРОКУРАТУРА ОРГАНЛАРИНИНГ ДАВЛАТ МЕХАНИЗМИДА ТУТГАН ЎРНИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ ТАШКИЛИЙ-ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЮЗАСИДАН АЙРИМ МУЛОҲАЗАЛАР Текст научной статьи по специальности «История и археология»

607
89
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
давлат механизми / ҳокимиятлар бўлиниш принципи / ижтимоий таъминот / прокуратура органларида хизматни ўташ / мувофиқлаштириш. / state mechanism / the principle of separation of powers / social protection / service in the prosecutor’s office / coordination.

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Уринбой Худобердиевич Абдуолимов

Ушбу мақолада прокуратура органларининг ҳокимиятлар бўлиниши тизимидаги ўрни ва унинг ташкилий-ҳуқуқий жиҳатларини такомиллаштиришга оид қонунчилик нормалари таҳлил қилинган. Прокуратура органларининг давлат механизмида тутган ўрни ва ушбу орган фаолиятининг ташкилий-ҳуқуқий асосларини такомиллаштиришнинг айрим жиҳатлари юзасидан миллий қонунчиликдаги мавжуд муаммолар ва уларни бартараф этиш тўғрисида хулоса ва таклифлар илгари сурилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

This article analyzes the role of the prosecutor’s office in the system of separation of powers and legislative norms to improve its organizational and legal aspects. Conclusions and proposals were put forward to eliminate existing problems in the national legislation on the role of the prosecutor’s office in the State system and current aspects of improving the organizational and legal framework of the activities of this body.

Текст научной работы на тему «ПРОКУРАТУРА ОРГАНЛАРИНИНГ ДАВЛАТ МЕХАНИЗМИДА ТУТГАН ЎРНИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ ТАШКИЛИЙ-ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЮЗАСИДАН АЙРИМ МУЛОҲАЗАЛАР»

ПРОКУРАТУРА ОРГАНЛАРИНИНГ ДАВЛАТ МЕХАНИЗМИДА ТУТГАН УРНИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ ТАШКИЛИЙ-ХУКУКИЙ АСОСЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЮЗАСИДАН АЙРИМ

МУЛОХАЗАЛАР

Уринбой Худобердиевич Абдуолимов

Бош прокуратура Академияси таянч докторанти uabduolimov@inbox.ru

АННОТАЦИЯ

Ушбу маколада прокуратура органларининг хокимиятлар булиниши тизимидаги урни ва унинг ташкилий-хукукий жихатларини такомиллаштиришга оид конунчилик нормалари тахлил килинган. Прокуратура органларининг давлат механизмида тутган урни ва ушбу орган фаолиятининг ташкилий-хукукий асосларини такомиллаштиришнинг айрим жихатлари юзасидан миллий конунчиликдаги мавжуд муаммолар ва уларни бартараф этиш тугрисида хулоса ва таклифлар илгари сурилган.

Калит сузлар: давлат механизми, хокимиятлар булиниш принципи, ижтимоий таъминот, прокуратура органларида хизматни уташ, мувофиклаштириш.

This article analyzes the role of the prosecutor's office in the system of separation of powers and legislative norms to improve its organizational and legal aspects. Conclusions and proposals were put forward to eliminate existing problems in the national legislation on the role of the prosecutor's office in the State system and current aspects of improving the organizational and legal framework of the activities of this body.

Keywords: state mechanism, the principle of separation of powers, social protection, service in the prosecutor's office, coordination.

Бугунги кунга келиб мамлакатимизда хар сохада амалга оширилаётган кенг камровли ва улкан яратувчилик ислохотлари дунё хамжамияти, халкаро экспертлар ва куплаб бошка

ABSTRACT

КИРИШ

давлатларнинг эътирофига сазовор булмокда.

February, 2022

Узбекистон Республикасини 2017-2021 йилларда ривожлантириш буйича Хдракатлар стратегиясининг алохида бир йуналиши айнан - Конун устуворлигини таъминлаш ва суд-хукук тизимини янада ислох килишга каратилгани хам бежиз эмас эди. Узбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги "2022-2026 йилларга мулжалланган Янги Узбекистоннинг тараккиёт стратегияси тугрисида"ги Фармони билан тасдикланган "2022-2026 йилларга мулжалланган Янги Узбекистоннинг тараккиёт стратегиясини "Инсон кадрини улуглаш ва фаол махалла йили"да амалга оширишга оид Давлат дастури"да хам "II. Мамлакатимизда адолат ва конун устуворлиги тамойилларини тараккиётнинг энг асосий ва зарур шартига айлантириш" устувор йуналиш сифатида белгиланиб, унда конун устуворлиги ва конституциявий конунийликни таъминлаш хамда инсон кадрини ушбу жараённинг бош мезони сифатида белгилаш мухим максадлардан бири сифатида белгиланди.

Сунгги йилларда Узбекистон Республикасида конун устуворлигини таъминлаш, фукаролар хукуклари ва эркинликларини ишончли химоя килишга каратилган кенг куламли ислохотлар замирида, суд-хукук тизимини тубдан ислох килиш доирасида прокуратура органлари фаолиятини ташкилий-хукукий жихатдан такомиллаштириш буйича бир нечта мухим норматив-хукукий хужжатлар кабул килинди.

АДАБИЁТЛАР ТА^ЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Узбекистон Республикасининг янги тахрирдаги "Прокуратура тугрисида"ги Крнунига мувофик, прокуратура органларининг асосий вазифалари конун устуворлигини таъминлаш, конунийликни мустахкамлаш, фукароларнинг хукук хамда эркинликларини, жамият ва давлатнинг конун билан курикланадиган манфаатларини, Узбекистон Республикаси конституциявий тузумини химоя килиш, хукукбузарликларнинг олдини олиш ва профилактика килишдан иборат. Прокуратура органларига давлат органи сифатида конунларни аник ва бир хилда бажарилишини таъминлаш ва конунларни куриклаш каби мухим вазифалар юклатилган.

Прокуратуранинг давлат механизмида тутган урнига тааллукли энг мунозарали мавзулардан бири - унинг хокимиятлар таксимланиши тизимидаги урни хакидаги масаладир.

Бу борада илмий адабиётларда турли хил ёндашувлар илгари сурилган. Гарчи, ушбу масаладаги фикрлар доим хам

February, 2022 Multidisciplinary Scientific Journal

63

аник ва бир хил булмаса-да, бирок, уларнинг умумий хусусиятлари мавжуд.

Жумладан, олимларнинг бир гурухи прокуратурани ижро хокимиятига мансублигини таъкидлашган. Масалан, рус хукукшунос олими Н.Федоров прокуратурани ташкилий жихатдан ижро этувчи хокимият таркибига киритишни таклиф килади. Бунда, у чет эл мамлакатларининг аксариятида прокуратура хокимиятнинг ижро этувчи органлари таркибига киришини далил килиб келтиради. Шу каби, яна бир гурух олимлар ва амалиётчилар прокурор ваколатлари маъмурий ва императив хусусиятга эга эканлиги сабабли уни ижро этувчи хокимият сифатида таъкидлашади.

Олимларнинг иккинчи гурухи эса, прокуратура мамлакат худудида конунларнинг бажарилишини, шунингдек, куйи хукукий хужжатларни конунга мувофиклигини текширганлиги учун ханузгача прокуратура хокимият конун чикарувчи тармогининг узига хос "кушимчаси" деб хисоблашади.

Ушбу фикр тарафдорлари куйидаги мантикка таянадилар: конун чикарувчи хокимият конунлар чикаради ва прокуратура уларнинг бутун мамлакат буйлаб ижросини назорат килади.

Уларнинг фикрига кура, прокуратура конун чикарувчи хокимият механизмларидан биридир, прокурор назорати эса, хокимиятнинг махсус туридир, у ваколатларни бевосита конун чикарувчидан олиши, уларни шакллантириши ва факат унинг олдида хисобдор булиши керак.

Масалан, рус олимларидан бири В.Ломовский прокуратура конун чикарувчи хокимият остида булиши керак, деб хисоблайди, чунки, бир томондан, конунлар кабул килинганидан кейин олий конун чикарувчи хокимият уларнинг бажарилишига бефарк караб туролмайди. Шунинг учун, у конунийликнинг бирлигини таъминлаш функциясини саклаб колади, уни бевосита, шунингдек, прокуратура органлари оркали амалга оширади.

Бошка томондан, прокуратура, ушбу муаллиф ёзганидек, узига юклатилган вазифаларни бажаришда давлатда "ёлгиз" булолмайди, уни куллаб-кувватлаш керак, чунки у купинча "энг кучли одамларга" каршилик курсатиши керак, шу боис, прокуратура конун чикарувчи хокимият остида булиши керак.

Фикримизча, юкоридаги хар иккала гурух олимлари Россия хукук тизими ва амалиётидан келиб чиккан холда илмий карашларини баён килишган булиб, бу карашлар миллий хукук тизимимизга унчалик хам мос келмайди.

Чунки, биринчи гурух олимлари прокуратуранинг конунлар ижроси устидан назорат билан боглик фаолиятига унчалик эътибор каратмаган булсалар, иккинчи гурух

олимлар, аксинча, ушбу фаолиятга купрок ёндашишиб, прокуратуранинг жиноий таъкибни амалга ошириш, одил судловга кумаклашиш каби вазифаларига тухталишмаган.

Шу уринда, учинчи бир караш тарафдори В.Н.Ерёминанинг таъкидлашича, "замонавий прокуратура хокимиятнинг хеч кайси тармогига кирмайди, у хокимиятлар булинишининг шаклланаётган тизимида зарурий механизмни ифодалайди хамда тийиб туриш ва мувозанат тизимининг мухим элементи хисобланади. Прокуратуранинг мустакиллиги - унинг конунлар ижроси устидан назорат килиш сохасида муваффакиятли ишлаши учун зарур шароитдир".

Профессор А.Д.Бойков хам, прокуратура давлатнинг конунийликни назорат килувчи органи булиб, унинг фаолиятини конун чикарувчи, ижро этувчи ва суд хокимиятларига нисбатан тенг равишда олиб боради, деб хисоблайди.

Худди шундай, бу борада тадкикотлар утказган узбекистонлик хукукшунослар З.Исломов, М.Раджабова, Г.Алимов, И.Жасимовлар хам прокуратурани давлат хокимиятининг хеч кайси тармогига кирмаслигини кайд этишган.

Мисол учун, профессор З.Исломов прокуратура уз функциялари мазмунига кура конун чикарувчи ёки ижро хокимиятига мансуб була олмаслигини таъкидлаган.

Шу каби, М.Раджабованинг фикрига кура, прокуратура юкоридаги иккита хокимиятдан фаркли равишда конунларнинг аник ва бир хилда кулланишини назорат килувчи давлат хокимият органи хисобланади.

Ёки, Г.Алимов Узбекистон Конституцияси нормаларини тахлил килиб, "прокуратура Конституцияда мустахкамланган давлат хокимияти тармокларининг биронтасига кирмайди" деган хулосага келган.

Худди шундай, амалиётчи хукукшунос И.Жасимов Узбекистон прокуратураси конун чикарувчи, ижро этувчи ва суд хокимиятининг биронтасига кирмайдиган, функционал жихатдан мустакил булган давлат-хукукий институти эканлиги хакидаги мулохазани илгари сурган.

Фикримизча, ушбу олимларнинг прокуратуранинг хеч кайси хокимиятга мансуб булмаган, узига хос, мустакил, хокимиятлар орасидаги окилона мувозанатни таъминлайдиган институт эканлиги хакидаги мулохазаларини хукукий жихатдан ва прокуратуранинг

February, 2022

тарихий шаклланиш мохиятига кура тугри деб хисоблаш мумкин.

Бугунги кун амалиётида прокуратура органлари фаолиятини ташкилий-хукукий жихатдан такомиллаштириш борасида килиниши лозим булган бир катор масалалар мавжуд. Уларнинг айримлари буйича олимларнинг илмий-назарий карашлари, ривожланган хорижий давлатлар тажрибасини тахлил килган холда фикр-мулохазаларимизни келтириб утамиз.

Прокуратура органларида хизматни уташ тартиби Узбекистон Республикаси Президентининг 2013 йил 12 сентябрдаги ПК-2036-сонли карори билан тасдикланган "Узбекистон Республикаси прокуратураси органлари ва муассасаларида хизматни уташ тугрисида"ги Низом билан белгиланган.

Иктисодий жиноятларга карши курашиш департаменти ва Мажбурий ижро бюроси ходимларининг хизмати хам тегишлича, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 23 майдаги ПФ-5446-сонли Фармони хамда 2017 йил 30 майдаги ПК-3016-сонли Карори билан тасдикланган Низомлар билан тартибга солинган.

Бизнинг фикримизча, прокуратура органларида хизматни уташ тартиби бир ёки бир нечта конуности хужжати билан эмас, балки - ягона норматив-хукукий хужжат билан белгиланиши лозим.

Бу борада, Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 27 майдаги ПФ-5729-сонли Фармони билан тасдикланган "2019-2020 йилларда коррупцияга карши курашиш Давлат дастури"нинг 17-бандига мувофик, 2019 йил 1 декабргача "Прокуратура органларида хизматни уташ тартиби тугрисида"ги Конун лойихасини ишлаб чикиш курсатилган.

Дастурда, ушбу Конунда прокуратура органлари ва муассасаларида хизмат килиш учун институционал механизмларни мустахкамлаш, кадрларни шаффоф танловлар асосида саралаб олишнинг мутлако янги механизмини жорий этиш, манфаатлар тукнашувини олдини олиш ва бартараф килиш белгиланган эди.

Лекин, хозирга кадар юкорида келтирилган Конун кабул килингани йук. Шу муносабат билан, Узбекистон Республикаси прокуратура органларида хизматни уташга доир Конунни кабул килиш зарур булиб хисобланади. Уз навбатида мазкур Конунда Узбекистон Республикасининг прокуратура органларига хизматга кабул килишга оид умумий талаблар, кабул тартиблари, мазкур идорада хизматни уташга доир коидалар, хизмат давомида содир этилган ножуя хатти-харакатлар учун

February, 2022

жавобгарликнинг аник белгиланишикаби масалалар уз ифодасини топиши лозим.

Хрзирги кунда прокуратуранинг конунчилик ижроси устидан назоратни амалга оширишнинг аник тартиби, мувофиклаштириш функцияси, айрим органларнинг фаолияти устидан назоратни ташкил этиш масалалари етарли норматив асосларга эга эмас. Амалиётда ушбу масалалар, асосан, Бош прокуратуранинг идоравий хужжатлари билан тартибга солинган.

Бу борада, хукукшунос олим З.Ибрагимов прокурор назоратининг процессуал жихатларини узида ифодалаган ягона "Прокурорлик назорати кодекси"ни кабул килиниши таклифини илгари сурган".

Бизнингча, хозирги кунда, яъни, давлат бошкарувида жиддий ислохотлар олиб борилаётган, давлатнинг назорат функциялари мазмуни хали аниклаштирилаётган ва, шу билан бирга, прокуратура органларининг ролига муносиб бахо берилмаётган бир шароитда ушбу кодексни ишлаб чикиш барвактдир.

Бундан ташкари, прокуратура фаолиятига дахлдор хужжатларнинг кодификацияси масаласига суд-хукук сохасида ягона истикболли концепциянинг мавжуд эмаслиги хам тускинлик килади.

МУХОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Фикримизча, прокуратуранинг макомини ошириш, унинг функцияларини ва мажбуриятларини тугри белгилаш, ушбу идорада хизматни уташнинг аник тартибини урнатиш, фаолиятга замонавий илгор тажрибаларни жорий этиш, фаолият самарадорлигини ошириш каби мухим масалаларни конунга киритиш хамда реал амал килишини таъминлаш хозирда бирламчи долзарб вазифа хисобланади.

Ушбу санаб утилган вазифалар хал килинганидан сунггина прокуратура фаолиятига оид конунчиликни тизимлаштириш масаласини кутариш, фикримизча, максадга мувофик булади.

Прокуратура органлари, яъни, прокурорлар фаолиятининг ташкилий жихатдан такомиллаштириш лозим булган йуналишларидан бири - бу уларнинг моддий таъминоти (техникаси, хизмат бинолари, зарурий жихозлар, воситалар ва бошкалар), уларнинг иш хаки, ижтимоий кафолатлари, ижтимоий химояси, пенсия таъминоти конун билан катъий регламентланган булиши хамда бу тартиб уларнинг бошка хокимият

February, 2022

субъектларига шубхали ва асоссиз тобелигини келтириб чикармаслиги лозимлиги хисобланади.

Прокуратуранинг мустакил фаолият юритиши учун моддий жихатдан давлат кафолати зарур, албатта. Яъни, прокурорнинг мустакиллиги, шунингдек, прокуратура органлари уз вазифаларини тугри бажариши учун етарли микдорда бюджет маблаглари ва барча зарур ресурслар билан таъминланиши керак.

Бу борада америкалик олим Ангела Девис куйидагича фикр билдиради: "Прокурорнинг бюджетга карамлиги унинг мустакиллигига жиддий путур етказади. Прокурорлар жиноят ишини юритиш давомида бюджет маблагларидан эхтиёж доирасида чекловсиз фойдалана олишлари лозим".

Бизнинг фикримизча, прокуратура ходимларининг иш хаки конун билан белгиланиши ва микдори улар бажарадиган функциянинг ахамиятига мутаносиб булиши лозим.

Узбекистон Республикасида прокуратура органларининг мухим фаолият йуналишларидан яна бири - бу жиноятчиликка карши кураш борасида фаолиятни мувофиклаштириш, суриштирув ва дастлабки тергов харакатларини юритишда конунлар ижро этилиши устидан назорат хамда дастлабки терговни амалга ошириш хисобланади.

Прокуратура органларнинг бу борадаги ваколатлари бевосита Узбекистон Республикаси Конституцияси, "Прокуратура тугрисида"ги Конун ва бошка бир катор норматив-хужжатларда уз аксини топган.

Хрзирги кунда жамиятнинг хар кандай сохаси каби прокуратура органлари фаолиятининг ташкилий-хукукий асосларини хам халкаро стандартлар ва замонавий хорижий тажрибалардан келиб чикиб такомиллаштириш давр талаби булиб хисобланади.

Шу муносабат билан, прокуратура оргаларининг хукукни мухофаза килувчи органларнинг жиноятчиликка карши кураш борасидаги фаолиятини мувофиклаштириш ва жиноятлар юзасидан дастлабки тергов олиб боришга оид ваколатларига оид бир катор илгор давлатларнинг хорижий тажрибаси урганилган холда тахлил этилди.

Жумладан, Туркия, Россия Федерацияси, Германия, Сингапур, Хитой, Козогистон ва бошка бир катор давлатлар прокуратура органларининг ушбу сохавий ваколатларига оид норматив-хукукий хужжатлари шулар жумласидандир.

Конституциямизнинг 14 боби бевосита прокуратура органларига багишланган булиб, 120-моддада прокуратура

органларини ташкил этиш, уларнинг ваколатлари ва фаолият курсатиш тартиби конун билан белгиланиши мустахкамланган.

"Прокуратура тугрисида"ги Крнуннинг 4-моддасига кура, прокуратура органлари фаолиятининг асосий йуналишларидан бири - бу тезкор-кидирув фаолиятни, терговга кадар текширувни, суриштирувни, дастлабки терговни амалга оширадиган органлар томонидан конунларнинг ижро этилиши устидан назорат килиш хамда уларнинг жиноятчиликка карши кураш борасидаги фаолиятини мувофиклаштириш, жиноятлар юзасидан дастлабки тергов олиб боришдир.

Конунда белгиланган ушбу ваколатлар мазмун ва мохиятидан келиб чикиб, прокуратура органларининг тергов фаолиятидаги йуналишлари куйидагича хисоблаш мумкин:

- жиноятчиликка карши кураш борасидаги фаолиятни мувофиклаштириш.

- суриштирув, дастлабки терговни амалга оширадиган органлар томонидан конунларнинг ижро этилиши устидан назорат килиш.

- дастлабки терговни амалга ошириш.

Жиноятчиликка карши кураш борасидаги фаолиятни мувофиклаштириш фаолиятига кура, "Прокуратура тугрисида"ги Конунга асосан Узбекистон Республикаси Бош прокурори ва унга буйсунувчи прокурорлар жиноятчиликка карши кураш самарадорлигини таъминлаш максадида тезкор-кидирув фаолиятни, терговга кадар текширувни, суриштирув ва дастлабки терговни амалга оширадиган тегишли органларнинг фаолиятини мувофиклаштириши белгиланган.

Мазкур органлар фаолиятини мувофиклаштириш учун прокурор мувофиклаштирувчи кенгаш чакиради, ишчи гурухлар ташкил этади, зарур ахборот, шу жумладан статистика маълумотларини талаб килиб олади, конунчиликка мувофик бошка ваколатларни амалга оширади.

Хрзирги кунда амалдаги конунчиликда прокуратуранинг суриштирув ва дастлабки тергов органларининг фаолиятини мувофиклаштириш борасидаги ваколатлари, куллайдиган таъсир чоралари, назорат хужжатлари хакида тегишли нормалар мавжуд эмас.

Мустакил Давлатлар Хдмдустлиги иштирокчи давлатларининг Парламентлараро Ассамблеясининг 2006 йил 16 ноябрь даги 27-сон йигилиши (27-6-сонли кушма карор)да кабул килинган "Прокуратура тугрисида"ги намунавий конун (12-

боб)да прокуратуранинг жиноятчиликка карши курашувчи органлар, шу жумладан суриштирув ва дастлабки тергов органларининг фаолиятини мувофикдаштириш борасидаги ваколатлари, куллайдиган таъсир чоралари, назорат хужжатлари акс эттирилган.

Шунга кура, Узбекистон Республикасининг "Прокуратура тугрисида"ги Конунида прокуратуранинг жиноятчиликка карши курашувчи, шу жумладан суриштирув ва дастлабки тергов органларининг фаолиятини мувофикдаштириш борасидаги вазифа ва ваколатларини янада аник курсатиб утиш максадга мувофик.

Бундан ташкари, суриштирув ва дастлабки тергов органларининг фаолиятини мувофиклаштиришда кенгаш фаолиятини сифат жихатдан янги боскичга олиб чикиш хамда самарадорлигини ошириш максадида ушбу фаолиятни электрон дастур жорий этиш оркали ракамлаштириш таклиф этилади.

Бунда мувофиклаштирувчи кенгаш режасини ишлаб чикиш ва келишиш, ижрога юбориш, режа буйича тахлилий маълумотларни туплаш, мувофиклаштирувчи кенгаш йигилишларини белгиланган муддатларда утказиш, кенгаш карори лойихасини келишиш учун хукукни мухофаза килувчи органларга юбориш, карорни имзолаш, ижрога каратиш хамда ижроси буйича ахборотларни жамлаш ишларини ягона дастур асосида йулга куйилишига эришилиб, ортикча вакт ва сарф-харажатларни тежаш имконини беради.

ХУЛОСА

Юкорида келтирилган фикр-мулохазалар, илмий-назарий карашларни умумлаштирган холда куйидагиларни хулоса килиш мумкин:

биринчидан, прокуратуранинг тарихий шаклланиш мохиятига кура, ушбу органнинг хеч кайси хокимиятга мансуб булмаган, узига хос, мустакил, хокимиятлар орасидаги окилона мувозанатни таъминлайдиган институт эканлиги хакидаги мулохазаларини хукукий жихатдан тугри деб хисоблаш мумкин;

иккинчидан, "Прокуратура органларида хизматни уташ тартиби тугрисида"ги Конунни кабул килиш, ушбу Конунда прокуратура органларида хизматни уташга доир умумий коида ва нормалар белгиланиши максадга мувофик булиб хисобланади;

учинчидан, прокуратура органларида фаолият олиб бораётган ходимларнинг иш хаки конун билан белгиланиши

February, 2022 Multidisciplinary Scientific Journal

70

ва микдори улар бажарадиган вазифа ва функцияларнинг кулами хамда ахамиятига мутаносиб булиши лозим;

тугрисида"ги ^онунида прокуратура органларининг жиноятчиликка карши курашувчи, шу жумладан, суриштирув ва дастлабки тергов органларининг фаолиятини мувофикдаштириш борасидаги вазифа ва ваколатларини янада аник курсатиб утиш максадга мувофик.

REFERENCES

1. Федоров Н.В. О судебной реформе в России // Государство и право. 1992. №6.

2. Бессарабов В.Г Место прокуратуры в государственном механизме современной России. // Законность. - 1999. - № 10. - С. 40-45.

3. Кореневский Ю.В. Становление правового государства в Российской Федерации и функции прокуратуры. Круглый стол / Ю.В. Кореневский // Государство и право. - 1994. - № 5. - С. 3-34.

4. Виноградов О.А. Прокуратура в системе органов государственной власти // Законность. - 1997. - № 4. - С. 47-49.

5. Ломовский В.Д. Какой власти принадлежит прокуратура.//Российская юстиция.- 2001. - № 9. - С. 21-22.

6. Якупов, З. Р. Роль прокуратуры в механизме государственной власти современной России. // Право: современные тенденции : материалы IV Междунар. науч. конф. (г. Краснодар, февраль 2017 г.). — Краснодар : Новация, 2017. — С. 95-98. — //[Электрон манба]. URL: https://moluch.ru/conf/law/archive/225/11641/.

7. Бойков А. Д. Третья власть в России. Очерки о правосудии, законности и судебной реформе 1990-1996 гг. М., 1997.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

8. Исламов З.М. К какой власти отнести прокуратуру? - Народное слово, 3 июля 2003 года.

9. Раджабова М.А. Хукукдй давлатчилик сари. -Т.: "Узбекистон", 2000. - 22-24-бетлар.

10. Алимов F. Правовой статус и деятельностъ органов государственной власти в Республики Узбекистан. - Т., 2004 - С.40.

11. Жасимов И.К. Суд-хукук ислохотлари ва инсон хукуклари химоясидаги прокуратуранинг бугунги кундаги урни. - Т.,

туртинчидан, Узбекистон Республикасининг "Прокуратура

2004.-С. 74.

February, 2022

12. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 25.11.2020 й., 06/20/6118/1562-сон. 17.03.2021 й., 06/21/6188/0216-сон.

13. Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами, 2017 й., 22-сон, 425-модда, 25-сон, 531-модда.

14. Ибрагимов, З.С. Мустакиллик ва Узбекистон Республикаси прокуратураси (истиклол йилларидаги хукукий макоми ривожланишининг киёсий тахлили) -Т.: —Ношир" 2011. - 169-бет.

15. Angela J. Davis. The American Prosecutor: Independence, P or: Independence, Power, and the Threat of Tyranny. American University Washington College of Law, p/443

16. http://base.spinform.ru/show_doc.fwx?rgn=63025

® о

©

О

72

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.