Научная статья на тему 'ПРОФЕССОР-ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ КРЕАТИВ КОМПЕТЕНЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ'

ПРОФЕССОР-ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ КРЕАТИВ КОМПЕТЕНЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
56
14
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Креативлик / ўқув-услубий мажмуа / фаоллик / мустақил таълим / тарбия / қайта алоқа / ўқув мотивлари / ахборот. / Creativity / educational and methodological complex / activity / self-study / education / feedback / learning motives / information.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Мухамедова, Гули Баходировна

Мақолада инновацияларни таълим жараёнига тадбиқ этиш, профессор-ўқитувчиларнинг креатив компетенцияларини шакллантириш ва ривожлантириш усулларини илмий асослаб бериш, креатив ўқитиш методикасини жорий этиш ва ўқув материалларини такомиллаштириш заруриятидан келиб чиқиб, профессор-ўқитувчиларнинг креатив компетенцияларини ривожлантириш масалалари ёритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

DEVELOPMENT OF CREATIVE COMPETENCES OF PROFESSOR-TEACHERS

The article deals with the application of innovations in the educational process, the scientific substantiation of methods for the formation and development of teachers' creative competencies, the introduction of creative teaching methods and the improvement of teaching materials, the development of teachers' creative competencies.

Текст научной работы на тему «ПРОФЕССОР-ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ КРЕАТИВ КОМПЕТЕНЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ»

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 6 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

ПРОФЕССОР-УКИТУВЧИЛАРНИНГ КРЕАТИВ КОМПЕТЕНЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ

Мухамедова Гули Баходировна

Педагогик инновациялар, касб-хунар таълими бошкарув хдмда педагог кадрларни кайта тайёрлаш уларнинг малакасини ошириш институти таянч

Мацолада инновацияларни таълим жараёнига тадбиц этиш, профессор-уцитувчиларнинг креатив компетенцияларини шакллантириш ва ривожлантириш усулларини илмий асослаб бериш, креатив уцитиш методикасини жорий этиш ва уцув материалларини такомиллаштириш заруриятидан келиб чициб, профессор-уцитувчиларнинг креатив компетенцияларини ривожлантириш масалалари ёритилган.

Калит сузлар: Креативлик, уцув-услубий мажмуа, фаоллик, мустацил таълим, тарбия, цайта алоца, уцув мотивлари, ахборот.

В статье рассматриваются вопросы применения инноваций в образовательном процессе, научного обоснования методов формирования и развития творческих компетенций учителей, внедрения творческих методов обучения и совершенствования учебно-методических материалов, развития творческих компетенций учителей.

Ключевые слова: Творчество, учебно-методический комплекс, деятельность, самостоятельное обучение, воспитание, обратная связь, мотивы обучения, информация.

The article deals with the application of innovations in the educational process, the scientific substantiation of methods for the formation and development of teachers' creative competencies, the introduction of creative teaching methods and the improvement of teaching materials, the development of teachers' creative competencies.

Keywords: Creativity, educational and methodological complex, activity, self-study, education, feedback, learning motives, information.

докторанти

АННОТАЦИЯ

АННОТАЦИЯ

ABSTRACT

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 6 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

КИРИШ

Бугунги кунда инсонларда креативликни шакллантириш, янги гоялар ишлаб чикариш, укув-услубий мажмуалар яратиш, касбий фаолиятга ижодий ёндашиш, тилни узлаштириш жараёнига замонавий ёндашувларни жорий этиш мухдм масалалардан хдсобланади. Педагог кадрларнинг ижодий салохдяти, креативлигини ривожлантириш, ахборот-коммуникация технологиялари ва дастурлари оркали укитишнинг анъанавий ва замонавий методларидан комплекс фойдаланиш оркали ижтимоий-иктисодий юксалишнинг интеллектуал ресурсларини яратиш долзарб ахамият касб этмокда.

МУ^ОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 8 октябрдаги ПФ-5847-сонли "Узбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш тугрисида"ги фармонига куратаълимнинг узлуксизлигига эришиш максадида умумий урта, урта махсус ва олий таълим дастурларининг уйгунлиги ва изчиллигини таъминлаш, олий таълим муассасаларининг укув режаларини кредит-модуль тизимига утказиш механизмларини ишлаб чикиш ва уларни боскичма-боскич мазкур тизимга утказиш, олий таълим муассасаларининг укув режаларини кредит-модуль тизимига утказиш механизмларини ишлаб чикиш ва уларни боскичма-боскич мазкур тизимга утказиш, индивидуал таълим траекторияларига асосланган, талабаларда креатив фикрлаш, амалий куникмаларни шакллантиришга каратилган укув режалар ишлаб чикиш оркали талабалар кизикишлари хамда кадрлар буюртмачилари эхтиёжларига мувофик таълим дастурларини шакллантириш, уларни тасдиклаш буйича олий таълим муассасаларига боскичма-боскич академик мустакиллик бериш, индивидуал таълим траекторияларига асосланган, талабаларда креатив фикрлаш, амалий куникмаларни шакллантиришга каратилган укув режалар ишлаб чикиш оркали талабалар кизикишлари хамда кадрлар буюртмачилари эхтиёжларига мувофик таълим дастурларини шакллантириш, уларни тасдиклаш буйича олий таълим муассасаларига боскичма-боскич академик мустакиллик бериш ва бошка шу каби вазифалар белгилаб берилган.

Бу вазифалар ижросини таъминлаш максадида инновацияларни таълим жараёнига тадбик этиш, профессор-укитувчиларнинг креатив компетенцияларини шакллантириш ва ривожлантириш усулларини илмий асослаб бериш, креатив укитиш методикасини жорий этиш ва укув материалларини такомиллаштириш зарурияти мавжуд.

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 6 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

Профессор-укитувчиларнинг

креатив

компетенцияларини

ривожлантириш жараёнининг умумий мохиятини тулаконли англаш учун дастлаб "креативлик" тушунчасининг маъносини ёритиш зарур.

Кен Робинсоннинг фикрига кура, "креативлик - уз кийматига эга оригинал гоялар мажмуи" (Аззам, 2009 й.) саналади. Гарднер эса уз тадкикотларида тушунчани шундай изохлайди: "креативлик - шахс томонидан амалга ошириладиган амалий харакат булиб, у узида муайян янгиликни акс эттириши ва маълум амалий кийматга эга булиши лозим". Эмебайл (1989 й.)нинг ёндашувига кура, креативлик "муайян соха буйича узлаштирилган пухта билимлар билан бирга юкори даражада ноодатий куникмаларга хам эга булиш" демакдир.

Креатив фикрлаш, муайян масала юзасидан хар томонлама фикрлаш булиб, талабаларнинг укув топшириги, масаласи ва вазифаларини бажаришда куплаб гояларга таяниши тушунилади. Яъни, топширикни бажариш, масалани ечишда талаба ечимнинг бир неча вариантини излайди, кейин эса энг макбул натижани кафолатловчи биргина тугри ечимда тухталади.

Юкорида билдирилган фикрларга таянган холда "креативлик" тушунчасини куйидагича шархлаш мумкин:

Креативлик (лот., инг. "create " - яратиш, "creative" - яратувчи, ижодкор) - индивиднинг янги гояларни ишлаб чикаришга тайёрликни тавсифловчи ва мустакил омил сифатида иктидорлиликнинг таркибига кирувчи ижодий кобилиятидир.

Профессор-укитувчиларнинг креатив компетенциялари унинг тафаккурида, мулокотида, хис-туйгуларида, муайян фаолият турларида намоён булади. Креативлик шахсни яхлит холда ёки унинг муайян хусусиятларини тавсифлайди.

Креативлик иктидорнинг мухим омили сифатида хам акс этади. Яъни, талабалар эътиборини таълим жараёнига фаол жалб этишни таъминлайди. Профессор-укитувчиларнинг креатив компетенцияларини ривожлантиришда куйидаги омилларга эътибор каратиш зарур:

- фаоллик ва мустакил таълим;

- тарбиявий муносабатлар;

- кайта алоканинг узига хос ахамияти ва зарурияти;

- тугри ва тескари жараёнлар;

- укув мотивларини шакллантириш зарурияти;

- натижавийлик;

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 6 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

- ахборотларнинг янгилиги ва ишончлилиги. REFERENCES

1. Узбекистан Республикаси Президентининг фармони. Узбекистан Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш тугрисида. Тошкент ш., 2019 йил 8 октябрь, ПФ-

2. Drapeau Patti. Sparking student creativity (practical ways to promote innovative thinking and problem soving). - Alexandria - Virginia, USA: ASCD, 2014.

3. Хасанбоев Ж., Туракулов Х., Гайдаров М., Хасанбоева О., Усманов Н. Педагогика фанидан изошли лугат. - Т.: «Фан ва технологиялар», 2009. - 236-бет.

4. Зиёмухаммадов Б. Педагогика. Олий укув юртлари учун кулланма. - Т.: «Турон-Икбол», 2006. - 26 бет.

5. Зокирова, Д. Н. (2021). INTEGRATION OF PROFESSIONAL AND EDUCATIONAL DISCIPLINES INTO TRAINING OF SELF-LEARNING MOTIVATED STUDENTS. Современное образование (Узбекистан), (6), 24-28.

6. Usubovich, O. O., & Ne'matillaevna, Z. D. (2022). METHODOLOGY OF USING CONNECTING ELEMENTS OF SCIENCE IN THE ORGANIZATION OF INDEPENDENT WORK OF THE SCIENCE OF HYDROELECTRIC POWER STATIONS. Web of Scientist: International Scientific Research Journal, 3(3), 654-

7. Nematillaevna, Z. D. (2021). Problems in providing independent learning education and ways to prevent them. ACADEMICIA: AN INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL, 77(1), 1431-1436.

8. Zokirova, D. N. (2021). Goals And Objectives Of Organizing Independent Work Of Students. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 3(01), 179-182.

9. Зокирова, Д. Н. (2018). Мустакил урганишга ундаш оркали таълим беришда гурух булиб ишлашни куллаб-кувватлаш. Научное знание современности, (4), 15-21.

10. Otamirzaev, O. U., & Zokirova, D. N. (2019). PROBLEMS ARISING WHEN APPLYING THE "BOOMERANG" METHOD IN THE COURSE OF TRAINING AND METHODS FOR THEIR ELIMINATION. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(11), 270-274.

5847-сон.

661.

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

o

R

VOLUME 2 | ISSUE 6 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

11. Usubovich, O. O., & Ne'matillaevna, Z. D. (2022, April). INTERFAOL USULLARDAN FOYDALANIB TALABALARNING MUSTAQIL FIKRLASHLARINI SHAKLLANTIRISH. In E Conference Zone (pp. 101-105).

12. Sayfullayeva, D. A., Tosheva, N. M., Nematova, L. H., Zokirova, D. N., & Inoyatov, I. S. (2021). Methodology of using innovative technologies in technical institutions. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 7505-7522.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.