Научная статья на тему 'ПЕДАГОГИК ЖАРАЁНЛАРДА ИННОВАЦИЯ ВА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТ ТУШУНЧАЛАРИ'

ПЕДАГОГИК ЖАРАЁНЛАРДА ИННОВАЦИЯ ВА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТ ТУШУНЧАЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Инновация / инновацион фаолият / педагогик жараён / таълим олувчи / инновацион жараён. / Innovation / innovative activity / pedagogical process / student / innovative process.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Axunov D.B., Parpiyev O.T.

Ушбу мақолада педагогик жараёнларда инновация ва инновацион фаолият тушунчалари ҳамда уларнинг таъриф ва изоҳлари келтириб ўтилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

CONCEPTS OF INNOVATION AND INNOVATIVE ACTIVITY IN PEDAGOGICAL PROCESSES

This article presents the concepts of innovation and innovative activity in the pedagogical process, as well as their definitions and explanations.

Текст научной работы на тему «ПЕДАГОГИК ЖАРАЁНЛАРДА ИННОВАЦИЯ ВА ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТ ТУШУНЧАЛАРИ»

Axunov D.B.

Parpiyev O. T.

Namangan Engineering Construction Institute

ПЕДАГОГИК ЖАРАЁНЛАРДА ИННОВАЦИЯ ВА ИННОВАЦИОН

ФАОЛИЯТ ТУШУНЧАЛАРИ

Аннотация. Ушбу мацолада педагогик жараёнларда инновация ва инновацион фаолият тушунчалари уамда уларнинг таъриф ва изоулари келтириб утилган.

Калит сузлар: Инновация, инновацион фаолият, педагогик жараён, таълим олувчи, инновацион жараён.

Axunov D.B.

Parpiyev O.T.

Namangan Engineering Construction Institute

CONCEPTS OF INNOVATION AND INNOVATIVE ACTIVITY IN

PEDAGOGICAL PROCESSES

Annotation. This article presents the concepts of innovation and innovative activity in the pedagogical process, as well as their definitions and explanations.

Keywords: Innovation, innovative activity, pedagogical process, student, innovative process.

Х,озирги вактда «Инновация тушунчаси» жуда кенг кулланилмокда. Инновация сузи инглизча суз булиб — «инновацион» янгилик киритиш деган маънони билдиради, яъни тизим ички тузилишини узгартириш, деб таърифланади. Инновация амалиёт ва назариянинг мухдм кисми булиб, ижтимоий-маданий объект сифатларини яхшилашга йуналтирилган ижтимоий субъектларнинг хдракат тизимидир.

Инновациялар долзарб, мухдм ахдмиятга эга булиб, бир тизимда шаклланган янгича ёндашувлардир. Улар ташаббуслар ва янгиликлар асосида вужудга келиб, таълим мазмунини ривожига ижобий таъсир курсатади. Инновация — маълум бир фаолият майдонидаги ёки ишлаб чикаришдаги технология, шакл ва методлар, муаммони ечиш учун янгича ёндашув ёки янги технологик жараённи куллаш, олдингидан анча муваффакиятга эришишига олиб келиши маълум булган охирги натижадир.

Педагогик жараёнларда инновацион фаолиятга тайёрлашдан максад — укитувчининг янгиликка интилувчанлигини, мустакил уз устида ишлаш куникмаси ва малакасини шакллантириш, янги педагогик технологиялар, интерфаол методлардан фойдаланиб, дарс ва дарсдан ташкари машFулотларни утказиш малакасини такомиллаштиришдан иборат.

Инновациянинг амалиётга киритилиши инновацион жараёнларда амалга оширилади. Инновацион жараён деб — инновацион узгаришларга тайёргарлик куриш ва уни амалга ошириш жараёнига айтилади.

Инновацион жараён — бу педагогик янгиликлар, бу янгиликларнинг педагогик хамжамият томонидан узлаштирилиши ва улардан илмий асосда амалиётда самарали фойдаланишнинг узгариб борувчи яхлитлигидир.

Таълим жараёнидаги инновацион узгаришлар, таълим тизимига хар кандай янгиликнинг киритилиши бевосита укитувчи фаолиятини янгилаш ва узгартириш оркали амалга оширилиши хам атрофлича урганилган.

Инновацион фаолият— бу узлуксиз равишда янгиликлар асосида ишлаш булиб, у узок вакт давомида шаклланади ва такомиллашиб боради.

Укитувчи инновацион фаолияти хусусиятларини урганиб чиккан педагогик олимлар фикрларига таянган холда, куйидагиларни инновацион фаолиятнинг асосий белгилари деб хисоблаш мумкин:

— ижодий фаолият фалсафасини эгаллашга интилиш;

— педагогик тадкикот методларини эгаллаш;

— муаллифлик концепцияларини яратиш кобилияти;

— тажриба — синов ишларини режалаштириш ва амалга ошира олиш;

— узидан бошка тадкикотчи— педагоглар тажрибаларини куллай

олиш;

— хамкасблар билан хамкорлик;

— фикр алмашиш ва методик ёрдам курсата олишлик;

— зиддиятларнинг олдини олиш ва бартараф этиш;

— янгиликларни излаб топиш ва уларни уз шароитига мослаштириб бориш.

Инновацион фаолият даврида янгиликлар, инновациялар, том маънода таълим жараёнига кириб келади. Шу сабабли таълим тизимидаги инновацияларни педагогик жараёнга киритиш куйидаги боскичларда амалга оширилади:

• Муаммоли тахлил асосида аниклаш.

• Мулжалланаётган таълим тизимини лойихалаш.

• Узгаришлар ва янгиликларни режалаштириш.

• Узгаришларни амалга ошириш.

Укитувчининг инновацион фаолияти вокеликни узгартиришга, унинг муаммолари ва усулларини ечишни аниклашга каратилгандир. Укитувчи ва талаба уртасидаги мулокот намунасининг узгариши инновацион фаолият шартларидан биридир.

Демак, педагогик жараёнларда укитувчининг инновацион фаолияти унинг янги педагогик технологиялар, назариялар, концепциялар муаллифи, ишлаб чикарувчиси, тадкикотчиси, фойдаланувчиси ва тарFиботчиси сифатида намоён булишидир.

Хулоса килиб айтганда, педагогик жараёнларда инновацион фаолият — янги ижтимоий талаблар билан анъанавий меъёрларнинг мос келмаслиги

ёхуд амалиётнинг янги шаклланаётган меъёрининг юзага келган меъёр билан тукнашувчи натижасида вужудга келган катор муаммоларни ечишга каратилади. Инновациялар доимий равишда педагогик фаолиятга янгиликлар олиб кириш оркали таълим ривожига хдсса кушади, педагогик фаолиятга ижобий таъсир курсатади.

Адабиётлар руй^ати:

1. Укув-тарбия жараёнига педагогик технологияларни жорий этиш / Толипов У.К,., Усмонбоева М, Эргашева Г., Берданова Ф. - Т.: 2004. -63 б.

2. Imamnazarov E. D., Parpiyev O. T. Teaching educational technologies in pedagogical activities //Экономика и социум. - 2021. - №. 6-1 (85). - С. 94-96.

3. Каримова М.О. Касб-хунар коллежларида услубий ишларни ташкиллаштиришнинг илмий-педагогик асослари: Автореф. дис.... пед. фан. номз. - Т.: ТДПУ, 2008. - 24 б.

4. Парпиев О. Т. Использование педагогических игр как фактор повышения эффективности обучения //Молодой ученый. - 2011. - №. 12-2. - С. 127-129.

5. Парпиев О. Т., Имамназаров Э. Д. Педагогические игры и их возможности в профессиональном обучении //Проблемы и перспективы развития образования. - 2012. - С. 149-150.

6. Парпиев О. Т. Построение учебного процесса в системе повышения квалификации педагогических кадров //Молодой ученый. - 2015. - №. 21. -С. 822-823.

7. Парпиев О. Т. Использование игровых форм при подготовке студентов к педагогической деятельности //Молодой ученый. - 2020. - №. 24. - С. 424426.

8. Парпиев О. Т. и др. Способы достижения образовательной эффективности при совершенствовании педагогических процессов //Экономика и социум. - 2021. - №. 9 (88). - С. 623-626.

9. Parpiyev O. T., Ahmedova G. I. Practical games and their didactic possibilities //Экономика и социум. - 2021. - №. 7. - С. 112-116.

10. Parpiev O. T. The usage of pedagogical game as the factor of increasing efficiency in training //The young scientist. - 2011. - Т. 2. - №. 12. - С. 127.

11. Толипов У.К., Усмонбоева М. Педагогик технологияларнинг татбикий асослари /Укув кулланма. - "Фан".Тошкент 2006. - 261 б.

12. Ходжабоев А.Р. Научно-педагогические основы учебно-методического комплекса подготовки учителя труда: Дис.... докт.пед.наук. - Ташкент: 1992. - 406 с.

13. Ходжабоев А. Р., Аноркулова Г. М., Парпиев О. Т. Касбий таьлимда укитиш воситаларидан фойдаланиш методикаси //Услубий кулланма.-2011. - 2011.

14. Парпиев О. Т., Имамназаров Э. Д. Факторы формирования профессиональной компетенции будущих педагогов профессионального образования //Экономика и социум.-2022. - 2022. - С. 10-2.

15. Ахмедова Г. И., Парпиев О. Т., Тиллабоев Д. Х. Использование дидактических игр в технологии обучения в начальных классах //Экономика и социум. - 2022. - №. 8 (99). - С. 130-134.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.