Научная статья на тему 'Pecuiiartties of teaching elective discipline "hygiene of special education institutions"'

Pecuiiartties of teaching elective discipline "hygiene of special education institutions" Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
41
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
БіЛіМ БЕРУ БАғДАРЛАМАСЫ / АРНАЙЫ БіЛіМ БЕРУ / ҚОғАМДЫқ ДЕНСАУЛЫқ САқТАУ / ЭЛЕКТИВТі ПәН / EDUCATIONAL PROGRAM / INCLUSIVE EDUCATION / PUBLIC HEALTH / ELECTIVE DISCIPLINE / ОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ПРОГРАММА / ИНКЛЮЗИВНОЕ ОБУЧЕНИЕ / ОБЩЕСТВЕННОЕ ЗДРАВООХРАНЕНИЕ / ЭЛЕКТИВНАЯ ДИСЦИПЛИНА

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Шайхина Ж.К., Талиева Г.Н., Бакарамова Г.А.

В статье представлен анализ рабочей программы по дисциплине «Арнайы білім беру мекемелерінің гигиенасы» по специальности «Общественное здравоохранение». В рабочей программе четко сформулированы цели и задачи обучения в контексте достижения компетентностей в соответствии с Дублинскими дескрипторами, систематизированы конечные результаты обучения.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ОСОБЕННОСТИ ПРЕПОДАВАНИЯ ЭЛЕКТИВНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ "АРНАЙЫ БІЛІМ БЕРУ МЕКЕМЕЛЕРІНІҢ ГИГИЕНАСЫ"

The article presents an analysis of the work program for the discipline «Hygiene of special education institutions» on the specialty «Public health». The work program clearly articulates the goals and objectives of training in the context of achieving competencies, in accordance with the Dublin descriptors, the final results of training are systematized. Teachers of department conduct and acquaint students with the work of specialized institutions.

Текст научной работы на тему «Pecuiiartties of teaching elective discipline "hygiene of special education institutions"»

© КОЛЛЕКТИВ АВТОРОВ, 2018 УДК 613.95

Ж. К. Шайхина, Г. Н. Талиева, Г. А. Бакарамова

«АРНАЙЫ Б1Л1М БЕРУ МЕКЕМЕЛЕР1НЩ ГИГИЕНАСЫ» ЭЛЕКТИВТ1 ПЭНД1 ОКЫТУ ЕРЕКШЕЛ1Г1

КараFанды мемлекеттiк медицина университет эпидемиология жэне екбек гигиенасы кафедрасы (КараFанды, Казахстан)

Макалада «Когамдык денсаулык сактау» мамандыгына арналган «Арнайы б1л1м беру мекемелер^к гигиенасы» элективт1 пэн1 жумыс багдарламасына талдау усынылган. Жумыс багдарламасында Дублинд1 дескрипторга сэйкес окытудык сокгы нэтижес1н жYЙелендiру, окытудык максаты мен м1ндеттер1 анык калыптастырылган. Кафедра окытушылары студенттердi арнайы б™ беру мекемелерiне апарып, сабак жYргiзедi.

Кiлт сездер: бiлiм беру багдарламасы, арнайы бiлiм беру, когамдык денсаулык сактау, элективтi пэн.

Заманауи жоFарFы оку орындарында негiзгi кужат б^м берудщ (жумыс) баFдарла-масы болып табылады, онда мамандыктык пэннщ курылымдык мазмуны - кыскаша, ык-шамдалFан тYPде керсетiледi жэне де пэннщ максаты, мiндетi, со^ы корытындысы, оку жу-мысынык формасы, сонымен катар койылFан максаттардык кол жетiмдiлiгiн баFалау Yшiн, бакылау- елшеуiш куралдары аркылы iске асырылады [2, 3].

«Арнайы б^м беру мекемелернщ гигиенасы» элективт пэнi - студенттердi б^м беру мекемесiнде интегрирленген окыту пэн аркылы жуйеленген Fылыми бiлiм мен эдю-тердi колданып, дене дамуында туа бiткен жэне жYре пайда болFан акауы бар, психика-лык дамуы кешеуiлдеген балалардык бiлiм алып, коFамда элеуметтенуiне мYмкiндiк беруи не окытады.

Арнайы бiлiм беру мекемелернщ гигиенасы Fылым ретiнде элеуметтк арнайы жаF-дайда балалардык туа б^кен жэне журе пайда болFан акаулары болFанда, денсаулык жаF-дайын жаксартып калыптастыруда, психика-лык дамуы кешеутдегенде барлык балаларFа, жасеспiрiмдерге, жастарFа шамасына карай бiлiм алуына мYмкiндiк беретiн, кэсiби бiлiм мен элеуметтк ортаFа бейiмдеу болып табылады.

Адамнык денсаулыFын заманауи кез-карас жэне денсаулык факторлары мен емiр CYPУ ортасынык жаFдайы бойынша аныктайды. Индивиддумдардык коFамда элеуметтенуi (институттар, агенттер, турлерi) олардык максаты, бiлiм беру мекемелерЫде коррек-ци-ондык калыптастырудык максаттарын, инклю-зивтi окыту ерекше кажеттшкт талап ететiн балаларFа арналFан колжетiмдi бiлiмiн, оларда салауатты емiр салтын калыптастыруын, оларда ойлау кабшет мен дене дамуында акаулар болFан жаFдайда денсаулык жаFдайын жаксар-

тудык тэсiлдерi мен жолдарын, эдiстерiн баFа-лайды [1].

Пэннiк максаты студенттерде балалар мен жасеспiрiмдер жэне жастардык денсаулы-Fын сактап, ныFайтумен денсаулыктык закды-лыктары туралы бiлiмiн калыптастыру болып табылады.

Окытудык мiндеттерi: - жекелей дек-гейде денсаулыкты баFалау жэне диагностика-лаудык эдiстемесiн зерделеу; - акыл - ой жэне физикалык дамуында бузылыстары бар (арнайы кажеттО балалар мен жасеспiрiм-дердiк денсаулыFын сактау жэне корFау Yшiн корша-Fан орта факторларынык колайлы эсерiн кол-дануын Yйрету; - денсауль^ында акаулары бар балалар мен жасеспiрiмдер жэне жастар арасында салауатты емiр салты даFдыларын калыптастыру баFытында iс шаралар жYргiзу жэне екдеудщ базалык принциптерiн бiлу; -коррекционды тэрбие - бiлiм беру мекемеан-де балалар мен жасеспiрiмдердiк келт - кету жэне бiлiм алу жаFдайын баFалау.

«Арнайы бiлiм беру мекемелерЫщ гигиенасы» элективтi пэндi окыту, Жумыс баF-дарламасы 5В110200 «^амдык денсаулык сактау» мамандыFы бойынша, оку саFатынык жалпы келемi 180, кредит саны 4, онык iшiнде дэрюке 4 саFат, тэжiрибелiк сабакка 56 саFат, окытушынык жетекшiлiгiмен езiндiк жумыска 60 саFат жэне езiндiк жумыска 60 саFат бойынша жYргiзiледi.

Жумыс баFдарламасында окытудык максаттары мен мiндеттерi компентенттiлiктiк контекстiсiне кол жеткiзу Yшiн айкын керсетт-ген. Дублин дескрипторына сэйкес окытудык акырFы нэтижесi жYЙеленген. «КоFамдык денсаулык сактау» маманды^ынык оку процесiнiк мэселесiн аныктауда компетенттшк белсендi енгiзiледi.

Пэн бойынша окытудык со^ы нэтижесi болып, Дублин дескрипторы бойынша: элек-

тивт пэншщ «Арнайы бiлiм беру мекемелерЫщ гигиенасы» негiзгi максаттары мен мiндеттерiн ^збелеу. Осы пэн бойынша денсаулыFында ауыткуы бар балалар мен жасeспiрiмдерге б^м берудщ жэне тэрбиелеудщ теориялык неган бiлу; - инклюзивтi бiлiм беруде, оку-тэрбиелеуге eндiрiстiк ортанык эртYрлi факторларынык балалар организмне эсер етун сипаттау Yшiн, санитарлык-гигиеналык бакылау эдiсiн колдану; - туа жэне жYре пайда болFан акаулары бар, психикалык дамуы ке-шеуленген балаларды окыту Yшiн, мYмкiндiгiн жэне дайынды; жаFдайын баFалау, оларFа санитарлык-гигиеналы; усыныс жэне кешендi сауыктыру шараларын усыну; - зерделеу сала-сында акпаратты жинау жэне талдау, баянда-ма жасау, оз ойын толыFымен калыптастыру; -бертген акпарат, оны шешу жолдары бойынша баяндама жасау. Арнайы оку, аныктамалык жэне Fылыми акпараттардык кажеттi кeздерiн такдап алу. 1рктелген кeздердi талдау.

Пэннщ пререквизиттерi жалпы гигиена, анатомия, физиология, тэуекел жэне ден-саулык факторлары, ^амдык денсаулык болып табылады. Постреквизиттер - магистратура пэндерк

Окытушынык жетекштИмен студент-тердщ eзiндiк жумыстарынык такырыптык жоспарына сэйкес студенттер Казакстан Рес-публикасындаFы азаматтардык мYгедектiк жэне наукастану жаFдайындаFы элеуметтiк кам-тамасыз етiлу кукыктарын, Казакстан Респуб-ликасында тегiн медициналык кeмек, тегiн орта б^м алуFа кепiл беретiн норматива жэне закнамалык кужаттарды, балалар мен жасeс-пiрiмдердiк eсуi мен дамуындаFы негiзгi закды-лыктарды, олардык мэнн маFыналарын, ден-саулыктык аныктамасын, балалар мен жасeс-пiрiмдердiк денсаулык жаFдайын баFалаудык принциптерiн, балалардык денсаулыFына эсер ететЫ факторларды, балалар денсаулыFынык элеуметтк гигиеналык аспектiлерiн, психика-лык денсаулык, балалар мен жасeспiрiмдердiк психикалык денсаулы^ын баFалаудык крите-рийлерiн жэне эдютерш окиды [1].

Арнайы бiлiм беру мекемелерЫщ гигиенасы элективтi пэнiн оку барысында студенттер eзiндiк жумысын такырыптык жос-пар бойынша эдебиетпен жумыс жасау, реферат жазу, презентация дайындау жэне корFау аркылы баFаланады. Студенттер eзiндiк жу-мыстарын такырыптык жоспарына академия-лык сабактарFа енбеген такырыптар берiледi. Атап айтканда, жазу Yлгiсi мен ауызша сeй-леунде акауы бар балаларFа арналFан логопедтк пункт. МYмкiншiлiгi шектеулi бала-

лар мен жасeспiрiмдерге арналFан окалту (реабилитационный) орталы;тары. Есту муше-сiнде ауыткуы бар балаларFа арналFан коррек-ционды; мектептер (нашар еститiн, керек, мылкау). Нашар кeретiн жэне заFип балаларFа арналFан коррекционды; мектептер. Сeйлеуiн-де акауы бар балаларFа арналFан коррекцион-ды; мектептер.

Арнайы бiлiм беру мекемелернщ гигиенасы элективтi пэы бойынша дэрiстер шолу жэне мэселелк тYрiнде болады. Тэжiрибелiк сабактар, жаFдайлык есептердi шешу, TBL командалы-хабардар окыту (TEAM - BASID EARNING) тYрлерiнде eткiзiледi [4].

Окытушылардык жетекшiлiгiмен сту-денттердщ eзiндiк жумысы 4 кредит бойынша тапсырмаларды орындау: жаFдайлык есептердi шешу, сурактарFа жауап беру, баяндамаларды дайындау, эдiстемелердi мекгеру, жеке жэне топты; тапсырмаларды орындау нэтижесiн талкылау.

Студенттердщ eзiндiк жумысы о;у-эдк-темелiк жэне усыныстармен жумыс жасау, реферат, презентациялар дайындау, компью-терлiк модельдермен жэне баFдарламалармен, Интернеттщ электронды; базасынык мэлiмет-терiмен жумыс жасау.

Бiлiм алушылардык бiлiмдерi мен даF-дыларын баFалау эдiстерi

Пэн бойынша аFымды ба;ылау: жазба-ша/ауызша сурау, жаFдайлык есептердi шешу, орындалFан тапсырмалардык нэтижесiн безен-дiруiн тексеру, кiшi топтарда жумыс жасау барысында eзiн жэне топты; баFалау. Пэн бойынша аралы; ба;ылау: жазбаша тестiлеу. Пэн бойынша ;орытынды ба;ылау: ауызша емтихан.

Пэн бойынша о;у процеанщ а;парат-ты; базасы осы пэннщ денгешн мекгеруге сэйкес келедi жэне пэннщ о;у эдютемелк ке-шенiн ;амтиды: жумыс баFдарламаларын, сил-лабус, дэрiстер, тэжiрибелiк сабактарFа арнал-Fан эдiстемелiк усыныстарды, о;ытушынык га-мегiмен студенттердщ eзiндiк жумыстарына арналFан эдiстемелiк нус;аулар, студенттердщ eзiндiк жумыстарына арналFан эдiстемелiк нус-;аулар, ба;ылау eлшеу ;уралдары, пэндi о;у эдiстемесiмен ;амтамасыз ету картасын.

«Арнайы б^м беру мекемелернщ гигиенасы» пэы медициналы; тэжiрибенщ эрi ;арай элеуметтiк маFыналы мэселелерiн зер-делеуге, пэн аралы; сипатпен фундаменталь-ды б^мнщ ;алыптасуына, тэжiрибенi игеру, профилактикалы; медицина мен денсаулы; са;тау сферасында кэсiби бiлiктiлiктi шыкдауFа ;ажет жэне мемлекеттк санитарлы; эпиде-

миологиялык кадаFалаудык мЫдеттерн тиiмдi шешу мен ^амда денсаулыкты баскаруFа баFытталFан.

ЭДЕБИЕТ

1 «Б^м беру объектiлерiне койылатын санитариялы к-эпидемиологиялы к талаптар» санитариялык ^идалары. - КР Денсаулык сактау министрлИ 2017 жылдык 16 тамызында № 611 буйры^ы.

2 Косарев И. И. Пути оптимизации учебного процесса в вузе //Сб. тез. Медицинского образования VI Общерос. конф. - М., 2015. -С. 178-199.

3 Русина Н. А. Компетентностный подход в системе высшего медицинского образования //Высшее образование в России. - 2010. -№2. - С. 101-107.

4 Сарсенбаева С. С. Медициналык жо-FарFы оку орындарындаFы белсендi окыту эдiстерi /С. С.Сарсенбаева, Ш. Х. Рамазанова,

Н. Т. Баймаханова. - Алматы, 2011. - 44 б.

REFERENCES

1 «Bilim beru ob#ektilerine Kojylatyn sani-tarijalyK-jepidemiologijalyK talaptar» sanitarijalyK KaFidalary. - KR DensaulyK saKtau ministrligi 2017 zhyldyK 16 tamyzynda № 611 byjryFy.

2 Kosarev I. I. Puti optimizacii uchebnogo processa v vuze //Sb. tez. Medicinskogo obra-zovanija VI Obshheros. konf. - M., 2015. - S. 178 -199.

3 Rusina N. A. Kompetentnostnyj podhod v sisteme vysshego medicinskogo obrazovanija // Vysshee obrazovanie v Rossii. - 2010. - №2. - S. 101-107.

4 Sarsenbaeva S. S. MedicinalyK zhoFarFy oku oryndaryndaFy belsendi oKytu adisteri /S. S.Sarsenbaeva, Sh. H. Ramazanova, N. T. Bajma-hanova. - Almaty, 2011. - 44 b.

Поступила 16.05.2018

Zh. K Shaikhina, G. N. Taliyeva, G. A. Bakaramova

PECULIARITIES OF TEACHING ELECTIVE DISCIPLINE «HYGIENE OF SPECIAL EDUCATION INSTITUTIONS» Department of epidemiology and hygiene of labor of Karaganda state medical university (Karaganda, Kazakhstan)

The article presents an analysis of the work program for the discipline «Hygiene of special education institutions» on the specialty «Public health». The work program clearly articulates the goals and objectives of training in the context of achieving competencies, in accordance with the Dublin descriptors, the final results of training are systematized. Teachers of department conduct and acquaint students with the work of specialized institutions. Key words: educational program, inclusive education, public health, elective discipline

Ж. К Шайхина, Г. Н. Талиева, Г. А. Бакарамова

ОСОБЕННОСТИ ПРЕПОДАВАНИЯ ЭЛЕКТИВНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ «АРНАЙЫ Б1П1М БЕРУ МЕКЕМЕЛЕР1НЩ ГИГИЕНАСЫ»

Кафедра эпидемиологии и гигиены труда Карагандинского государственного медицинского университета (Караганда, Казахстан)

В статье представлен анализ рабочей программы по дисциплине «Арнайы 6miM беру мекемелер^Н гигиенасы» по специальности «Общественное здравоохранение». В рабочей программе четко сформулированы цели и задачи обучения в контексте достижения компетентностей в соответствии с Дублинскими дескрипторами, систематизированы конечные результаты обучения.

Ключевые слова: образовательная программа, инклюзивное обучение, общественное здравоохранение, элективная дисциплина

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.