Научная статья на тему 'ОЦЕНКА УРОВНЯ УСЛУГ В ПРОЦЕССЕ ВЫБОРА И ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ТАМОЖЕННОГО РЕЖИМА'

ОЦЕНКА УРОВНЯ УСЛУГ В ПРОЦЕССЕ ВЫБОРА И ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ТАМОЖЕННОГО РЕЖИМА Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
30
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ТАМОЖЕННЫЕ ДЕЛА / ТАМОЖЕННЫЕ УСЛУГИ / ТАМОЖЕННЫЕ РЕЖИМЫ / УПРАВЛЕНИЕ ТАМОЖЕННОГО ДЕЛА

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Гаюрова Рано Саидмуродовна

В статье рассматриваются предоставление таможенных услуг на основе оценки его результатов и анализа областей, чтобы расширить использование таможенных систем, использованием таможенных режимов. Исследования, проведенные для того, чтобы эту оценку формирования и динамичного развития внешнеторговых грузов, расчет и взимание таможенных платежей подходит в качестве основы соблюдения таможенного законодательства в отношении использования режимов. Прежде всего, решение этих вопросов направлено для повышения эффективности таможенной деятельности, в сделках и полном выполнении перевозок, в течение короткого периода через таможенную границу и соблюдения законодательства при выполнении таможенных операций.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

EVALUATION OF THE LEVEL OF SERVICES IN THE PROCESS OF SELECTING AND USING CUSTOMS REGIME

The article discusses the provision of customs services based on the assessment of its results and analysis of areas in order to expand the use of customs systems, using customs regimes. Studies conducted in order for this assessment of the formation and dynamic development of foreign trade cargo, the calculation and collection of customs payments is suitable as the basis for compliance with customs legislation regarding the use of regimes. First of all, the solution of these issues is aimed to improve the effectiveness of customs activities, in transactions and full transportation, during a short period across the customs border and compliance with legislation in the fulfillment of customs operations.

Текст научной работы на тему «ОЦЕНКА УРОВНЯ УСЛУГ В ПРОЦЕССЕ ВЫБОРА И ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ТАМОЖЕННОГО РЕЖИМА»

ILIMXQIl ЩТИСGДЙУЭKGHGMИЧЕСKИЕ НАУКИ

ТДУ 339.543

БАЩДИХДИ САТ^И XИЗMAТРAСGHИ^G ДАР РАВАНДИ ИHТИXGБ ВА ИСТИФGДAИ HИЗGMX,GИ ГУМРУКЙ

Fаюрова Р. С.

Данишгощ давлатии тщорати Тоцикистон

Дap paвaнди пешбypди фaъoлияти ryMpyrä xaлли мacъaлaи баланд бapдoштaни шфати xизмaтpacoнии гyмpyкй 6o нaзapдoшти иcтифoдaи низoмxoи гyмpyкй ч0йи Maxcycpo ишFOл мекyнaд. Ин paвaнд пеш аз xaMa xaнгoми aфзoиш нaмyдaни xaчми aмaлиëгxoи coдиpoтй-вopидoтй ва шyмopaи cyбъектx,oи фaъoлияти иктиcoди байналмилалй, бapтapaф нaмyдaни кaмбyдиxo ч^ати Xyччaтгyзopй зиёд шуда, аз макрм0ти гyмpyкй беxдoшти фaъoлиятpo такрз0 менaмoяд.

Пеш аз xaMa xaлли ин мacъaлaxo баланд бapдoштaни caмapaнoкии нaзopaти гyмpyкй ва pиoяи KOнyнгyзopиpo xaнгoми ичpoи aмaлиëтxoи ryMpyrä, такмил дoдaни cиcтемaи менечменти шфатй чав0бг^и бyдaни ба cтaндapтxoи байналмилалй paBorn кapдa шyдaacт.

Дap paвaнди гyзapoнидaни тaxлили pyшди xизмaтpacoниxoи ryMpyrä ва иcтифoдaи низoмxoи гyмpyкй мyaйян кapдaни oмилxo ва caбaбxoе, ки ба caтxy cифaти oнxo тага^ меpacoнaнд xелo мyxим ает ва ин аз фашлияти пypcaмapи кopмaндoни макрм0ти гyмpyк вoбacтa ает.

Дap acocи тaxлили фaъoлияти чузъу тoмxoи гyмpyкй мo мyaйян кapдем, ки ба шфати xизмaтpacoнии гyмpyкй ч0й дoштaни xaтoгиxo xaнгoми xyччaтгyзopй ва иcтифoдaи низoмxoи гyмpyкй тaъcиpиpи бевocитa меpacoнaд Ин xaтoгиxo xaнгoми nyp кapдaни деклapaтcияxoи гyмpyкй ва xyччaтxoи дигap аз ч0ниби иштиpoкчиëни фaъoлияти иктиcoди байналмилалй ва кopмaндoни гyмpyк pyx медиxaд.

Дap баъзе чузъу тoмxoи макрм0ти гyмpyкй ин xaroraxo беш аз 25% -po ташкил медиxaнд, ки аз oмили иншнй, иcтифoдaи нoдypycти вocитaxoи техникию типoгpaфй ва pox дoдaн ба хатог^^ гpaммaтикй ва тaвcифи нoпyppaи мoлxoи интикрл дoдa шуда ба вучуд меoяд. Дap биcëp xoлaтxo ин аз беэътишии кopмaндoни мacъyли гyмpyкй cypaт мегиpaд.

Аз тapaфи дигap кopмaндoни xaдaмoти гyмpyк на xaмешa тaxлили cифaтии xyччaтxoи пешниxoдшyдapo анч0м дoдa, тapчyмaxopo аз/ба зaбoнxoи xop^^ инвентapизaтcияи дакики xyччaтx0, xyлocaи кopшинocoн, xyччaтxoи нoпyppaи техникй нaмегyзapoнaнд ва пешниxoди xyччaтx0и илoвaгиpo талаб намекунанд. Ин бoиcи oн мегapдaд, ки дap acocи 0ж,0 пapдoxтxoи иювагии гyмpyкй cитoнидa нашуда ё пapвaндaxoи xyкyквaйpoнкyнии мaъмypй 0F03 кapдa шаванд.

Дap ин paвaнд инчунин мyшкилoти мaъмyлтapин ч^ати cифaти паети xизмaтpacoнии гyмpyкй аз киcмaтxoи зеpин ибopaт acт:

- иcгифoдaи нoдypycги paмзи шмгуйи мoлxoи фaъoлияти икгиcoди байналмилалй ва кишвapи иcгеxcoлкyнaндaи мoл;

- вучуд нaдoштaни acoc бapoи таодики мaълyмoти дap xyччaтxoи пешниxoдшyдa мавчудбуда;

- нoдypycт nyp кapдaни деклapaтcияи электpoнии гyмpyкии 6op, нишoн дoдaни кypби acъop ва caнaи тapтиб дoдaни xy44axxo, бак^^г^ии apизaxo oид ба тaFЙиp дoдaни деклapaтcияи гyмpyкй ва Faйpa.

Аз ин лиxoз, пеш аз xaмa имpyз ташкил ва амалишзии 60з0музии кaдpxo ч^ати oмoдacoзии xyччaтx0, иcлox намудани кaмбyдиxo ниcбaти вaйpoнкyнaндaгoни к;oидaxoи гyмpyкй зapyp мешyмopем. Аз тapaфи дигap пypзyp намудани нaзopaти paвaнди нaтичaгиpиpo ндобати тapтиб д0дан ва дypycг nyp кapдaни ДГБ, pиoяи кoнyнгyзopии гyмpyкиpo xaнгoми ичpoи амалиёги иктигодии байналмилалй, зapypияти пешгиpии чунин xoлaтxopo мув0фик;и мак£ад мешyмopем.

Дap чадвали 1 oмилxoе, ки caбaби кам шудани xaчми вopидoти м0л ба Т0чики0г0н гapдидaaнд oвapдa шyдaacт.

Чадв^и 1.

Омилхое, ки боиси кaм шyдaни xaчми вopидoти мрл бa Чумк^ии Точикисгон гapдидaaнд

Номгуйи омилх,о

1. Тaтбикм имгиëзxoи гyмpyкию aидoзй ниcбaт бa вopидaги тaчxизoти технологии истехсолй Ba caHa^^ меъëpии хукукии кaбyлнaмyдaи Xyкyмaти Чyмxypии Точикисгон бapoи тaъмини paвaиди ycтyвopи coxибкopии исгехсолй дap кишвap

Озод нaмyдaни вopмдaги тaчxизaги xoзиpaзaмoни истехсолию технологй aз cyпopмдaни пapдoхтxoи гyмpyкй

Пacт нaмyдaни меъëpи бочхои гyмpyкй бapoи вopмд нaмyдaни aшëи хом бapoи исгехсоли мaxcyлaги вopидивaзшaвaидa Ba здад нaмyдaни вaъзе as меъëpxo

Мaxдyд нaмyдaни ниëзи бoзopи дохилй aз моли хopичй, xaмчyн зaминaи ycтyвop бapoи pyшди исгехсоли молхои вaтaнй

Мyнocибaти нoдypycти кopмaндoни гyмpyкй бо субъектхои фaъoлмяти иктисоди бaйнaлмилaлй Ba cифaти пacти дapaчaи кopии omxo

Дaвpa бa дaвpa мaдyд нaмyдaни вopмдaги молхое, ки иcтеxcoлaшoн дap кмшвap бa pox мoндaшyдaacт: (семеит, aнгиmт, opд Ba мaxcyлoти aз opд тaйëpmyдa, мaxcyлaги либocвopй (либоси xapбй Ba мaктaбй), мaxcyлoти колинй, кaннoдй, мебел, paHre^ сохтмонй, мaвoдxo бapoи шусгушуй, мaxcyлoти aз acбеcт тaйëpmyдa, мaxcyлoти aз oxaH тaйëpшyдa Ba Faйpa)

Манбаъ: пешниходи мyaллиф.

инчунин xaнгoми бax,oдиxии нaтичaи пешбypди фaъoлияти гyмpyкй бappacии oмилxoи M^po нaгapдидaни нaкшaи вopмдaги пapдoхтx,oи гyмpyкиpo чудо кapдaн зapyp acт. Бa ин oмилxo дoхмл мешaвaнд:

- фaъoлияти мaвcимии гyзapгoxи capxaдии Чyмxypии Хглкии Хитoй 6o Чyмxypии Точикисгон ^ap фacли зимиcтoн);

-мyшкилaги тpaнзмти мoлxo тaвaccyги кaлaмpaви Чyмxypии Иcлoмии AфFOниcтoн вoбacтa бa вгзъи нoopoми cиëcии ин кишвap;

-гapoн бyдaни тapифxoи тpaнзмгй (мaхcycaн тapики poxи oxaH) дap Чyмxypии Узбекмcтoн;

-тaфoвyги меъëpи aндoзбaндй Ba тo xoл шaффoф мoндaни capxaA миëни чyмxypмxoи Точикисгон Ba ^^гази^ои Ba Faйpa.

Бa хaтoгмxoе, ки aкcap Ba^ мyтaхaccFaйpиcoн xaнгoми бapacммятдapopии гyмpyкй бa oн pox медмxaнд, гз кaбмли HO^pyCT xиcoб кapдaн ë cмтoнидaни пapдoхтx,oи гyмpyкй, дoдaни имтиëзxo; нaдoштaни мaълyмaг дap бopaи шинocнoмaи мyoммлa, тapчyмaxoи xy44aix,o, nyp кapдaни нoдypycти нycхaxoи электpoнии деклapaтcмяxoи гyмpyкй, нишoн дoдaни caнaи xy44a'ix,o, paмзxoи acъopй Ba Faйpa мебoшaнд.

Бo нaзapдoшти ин aMarä нaмyдaни тaдбиpxoи зеpинpo зapyp MemyMopeM:

- тaxлмли xaмaчoнибaи кшбудихои дap paвaнди бapacммятдapopии гyмpyкй мaвчyдбyдa, 6o мyaйян кapдaни мacъyлмяти шaхcии кopмaндoн;

- дap paвaнди тaкмили мхтиcocи кopмaндoн зapyp acт, MymasaM кop 6o xyччaтx,oи меъëpй, тaшкили cеминapxo, тaчpибaoмyзй, гyзapoнидaни aттеcтaтcмяи кopмaндoн, бa pox мoндa шaвaд;

- здад кapдaни myмopaи мyтaхaccиcoне, ки шaxoдaтнoмaи тaхaccycй дopaнд;

- oгoxкyи Ba пешбypди кopxoи мaкcaднoкpo oид бa кaм кapдaни хaвфxoи иштиpoкчиëни фaъoлмяти иктиcoди бaйнaлммлaлиpo бa pox MornaAarn;

- бaлaнд бapдoштaни иcтифoдaи pacмиëти coддaгapдoнидamyдaи гyмpyкй xaнгoми интикoли мoл Ba вocмтaxoи нaклиëтй;

- чopй нaмyдaни технoлoгмяxoи иннoвaтcиoнй бa paвaнди гyмpyкй;

- 6o технoлoгияи нaв My4axxas нapдoнмдaни инфpacoхтopи фaъoлияти гyмpyкй Ba Faйpa.

Бoяд ^йд нaмyд, ки бaъди xaмpoxшaвии Чyмxypии Точикисгон бa Сoзмoни yмyмичaxoнии

caвдo, тaлaбaг бa cифaти кopи мyтaхaccиcoни гyмpyк, зapypaти иcтифoдaи технoлoгмяxoи Myorap, бaлaнд бapдoштaни мхтиcocи кopмaндoн, ^сбияти онхо Ba дap нмxoяти rap, cифaти хизмaтpacoнмxoи гyмpyкиpo зapyp acE\

Дap ин paвaнд инчунин беxдoшти тapтиби xyкyкии интикoли мoл Ba вocитaxoи нaклиëт aз capxaди lyMpyrä мухим бyдa, дap бapoбapи Faнй гapдoнидaни бyчaи дaвлaт, мебoяд cyбoт Ba aмнмят дap кaлaмpaви гyмpyкй тaъмин кapдa шaвaд.

Пеш aз xaмa нaкши мaкoмaги гyмpyки Чyмxypии Точикисгон бapoи тaъмини aмнмяти иктиcoдй кaлoн мебoшaд. Аз тapaфи дигap дap шapoмти pyшди ycтyвop беxтap шyдaни xaмгиpoмxoи иктиcoдй хелo мухим acт [1].

Аз тapaфи дигap тaнзими хизмaтpacoнмxoи гyмpyкй aз мyкappap нaмyдaни тapтиб Ba кoмдaxoе ибopaт мебoшaд, ки шaхcoн xaнгoми pиoя нaмyдaни онхо xyкyки aß capxaди гyмpyкии Чyмxypии Точикисгон иитикол дoдaни мол Ba вocмтaxoи нaклиëтpo aмaлй нaмyдa дap acocи cama^^ меъëpии хукукии кмшвap cypaт мегиpaд[2].

Дap ин paвaнд нaзopaти гyмpyкиpo мак0м0ти гyмpyкй xaмчyн мачмуи тaдбиpxoе, ки y 6o мак£ади таъмини pиoяи к;oнyнгyзopии гyмpyкии Чyмxypии Тoчикиcтoн амалй меcoзaд. Н0в0ба0га ба ин имpyз зapypияти такмил д0дани нaзopaти гyмpyкй баъди ич0зати м0л ба мдан 0мадаа0г, ки аз ичpoи кopxoи зеpин дapaк медиxaд:

1. С0зм0н д0дани механизми пaйгиpикyнaндaи гapдиши м0л аз лaxзaи ба xyдyди гyмpyкии Чyмxypии Т0чики0г0н вopид шудан то лaxзaи ба и0геъм0лкунанда д0дани 0н, инчунин pyшди ниxoди тaмFaгyзopии м0л 6o мак£ади аз байн бypдaни иcгифoдaбapии нaк;шaxoи гун0гуни capкaшй кapдaн аз пapдoxтxoи гyмpyкй ва дт^ аз ч0ниби caнчишкyнaндaгoн, ки cитoнидaни пapдoxтxo ба зиммаи макрм0ти гyмpyк вoгyзop шуда, ба caмapaнoк гyзapoнидaни нaзopaти гyмpyкй мycoидaт мекунад, аз чумла аз шaxcoне, ки caвдoи яклухт ва чаканаи м0ли ба xyдyди Чyмxypии Т0чики0г0н вopидшyдapo ба pox м0ндаанд;

2. Тapxpезй ва иогиф0даи механизми яг0наи мaъмypигapдoнии гyмpyкию анд0з, инчунин, нaзopaти acъopи ба тaъcиc ва иогиф0даи теxнoлoгияxoи игтил00тию телекoммyникaтcиoнии макрм0ти ичpoияи xoкимияти давлатй acocëфтa;

3. Такмили вocитaxoи тaъcиcëфтaи ба таъмини чaмъoвapии пyppaи пapдoxтxoи гyмpyкй ва дигap paвoнaшyдa, 6o дap нaзap д0штани азнавтак£имкунии capбopии мaъмypй 0ид ба нaзopaти гyмpyкй ниcбaти иштиpoкчиëни б0вичд0ни ФИБ аз мapxилaи деклapaтcиякyнoнии гyмpyкй ва ич0зати м0л ба мapxилaи баъди ич0зати м0л;

4. Интих0би oбъектxoи нaзopaт, инчунин, paвaндxoи нaзopaтй б0 мак£ади aмaлиcoзии нaзopaти баъди ич0зати м0л;

5. Иогиф0даи 0кдшэнаи шaклxoи нaзopaт б0 xaмзaмoн баланд бapдoштaни caмapaнoкии 0жд

Дap ин paдиф дap Чyмxypии Т0чики0г0н б0яд cиcгемaи чopaбиниxoи cиëcию xy^y^, иктиcoдй,

ташкилй ва дж^ чopaбиниxoи ба мак£ади танзими фаъ0лияти гyмpyкй бapoи xифзи мaнфиaтxoи д0хилию беpyнии давлат,ташкил0ту кopxoнaxo ва шaxpвaндoн paвoнa кapдa шавад.

Х,ангоми такмили cиëcaти давлатй б0яд xизмaтpacoнии гyмpyкй яке аз вaзифaxoи мyxимpo ичpo б0яд нам0яд. Аз ин лш,0з дap шapoити мyocиpи иктиcoди бoзopй xизмaтpacoнии гyмpyкй б0яд xaмчyн ш0хаи мyxимтapини фаъ0лияти иктиcoдии байналмиллалй ба pox м0нда шуда, дap тадбики pyшди иктиcoдиëги миллй аз ч^ати xaвacмaндcoзй ва чалби иштиpoкчиëни фаъ0лияти иктиcoди байналмилалй ва беxaтap намудани cифaти 0н caxми бocaзopo гyзopaд. Дap ин ч0да кайд кapдaн бaмaвpид acт, ки xaмaи ин фaъoлиятxoи нoмбapшyдa тaнxo дap натичаи ташкили дypycги танзими xизмaтpacoниxoи гyмpyкй ва иогиф0даи низoмxoи гyмpyкй амалй кapдa мешаванд[4].

Бapoи беxтap намудани caмapaнoкии танзими xизмaтpacoниxo ва иогиф0даи низoмxoи гyмpyкй бapoи pyшди мaнфиaтxoи иктиcoдй такмили мaъмypигapдoнии гyмpyкй хел0 мyxим меб0шад.

Дap ин paвaнд xaнгoми такмили кopи макрм0ти гyмpyк дap гyзapгoxxoи capxaди иогиф0даи теxнoлoгияxoи иттил00тй ва игтил00т0нии пешакй ч0йи acocиpo ишF0л мекунад, чунки ин имк0ният медиxaд иогиф0даи вocитaxoи ил0вагии нaзopaт кам кapдa шавад.

Омили баланд шудани cифaти xизмaтpacoниxo ва иогиф0даи низoмxoи гyмpyкй - ин nyppa гузаштан ба деклapaтcиякyнoнии электpoнии м0ли тaxти pacмиëти гyмpyкии тpaнзити байналмилалй к;apopдoштa меб0шад. Ин имк0ният медиxaд ба иштиpoкчиëни ФИБ пешниxoди якмapoтибaи xyччaтxoи бapoи гyзapoнидaни aмaлиëги гyмpyкй зapypй имк0ният д0да шавад. Деклapaтcикyнoнии электpoнии pacмиëти гyмpyкй бapoи такмил д0дани мaъмypикyнoнии гyмpyкй дap caмти татбики теxнoлoгияxoи иттил00тй накши acocиpo меб0зад. Омили дш^и pyшди xизмaтpacoниxoи гyмpyкй ин такмил д0дани нaзopaти гyмpyкй баъди ич0зати м0л меб0шад. Б0 мак£ади баланд бapдoштaни caмapaнoкии низ0ми нaзopaти гyмpyкй nac аз ич0зати м0л аз тapтиби иогиф0даи coдaгapдoнии 0н в0баога аог[3].

Инчунин дap ин замина м0 apзëбй ва идopaкyнии ^фати xизмaтpacoниxo ва иcтифoдaи низoмxoи гyмpyкиpo зapyp мешyмopем. Самти мyxими такмили хадам0ти гyмpyк баланд бapдoштaни caмapaнoкии нaзopaти гyмpyкй ва pиoяи кoнyнгyзopй xaнгoми aмaлиëги гyмpyкй буда, б0яд чopй намудани cиcтемaи идopaкyнии шфат дap acocи cгaндapтxoи байналмилалй ба pox м0нда шавад.

Дap acocrn 0музиши фаъ0лияти макрм0ти гyмpyк б0яд ба муайян кapдaни oмилxo ва caбaбxoе, ки ба caтxи шфати xизмaтpacoнии гyмpyкй тaъcиp меpacoнaнд зapyp буда, пешниxoдxoи тaвcияшaвaндa 0ид ба маоъалаи мaзкyp ба cyбъектxoи фаъ0лияти иктиcoдии байналмилалй paвoнa кapдa шавад. Аз ин лш,0з кaтегopияи мyxими идopaкyнии кopи гyмpyкй, ин ^фати pacoнидaни xизмaтpacoниxo меб0шад. Б0яд кайд намуд, ки мазмуни мaфxyми «^фати xизмaтpacoнии гyмpyкй» 6o мaфxyми acocrnrn кaтегopияи cифaт acoc ëфтaacт.

Дap acocи гyфтaxoи б0л0 cиcгемaи идopaкyнии cифaти xизмaтpacoниxoи гyмpyкй аз киcмaтxoи зеpин ибopaт acт (pacми 1):

Рacми 1. - Мaвкеи cиcтемaи идopaкyнии cифaти xœMarpacoHMx^ гyмpyкй дap низoми

идopaкyнии макомоти ryMpyK Аз pacми 1 бapмеoяд, cиcтемaи идopaкyнии cифaтии xœMarpacoHMx^ гyмpyкй бoяд бa пpинcипx,oи идopaкyние acoc ёбaд Ba бappacии cyбъект Ba oбъекти идopaкyнй зapyp acr.

Бa aкидaи mo coхтopи cиcrемaи манфиатх,ои чонибх,о дap paвaнди идopaкyнии cифaти хадамотрасоних,ои гумрукй чунин пешних,од намудан зарур асг ( расми 2).

Давл

• т^ьмини 1. -p.-t - iJ-4>'1>'1.11

.X mi -ом n

1-.. 1 . • V lll корор . I . 1[ • "1: ;[•: |-|lll

В V M 111 ■ : > ii:" ii.p"i.i гушярукп

• -" "If > '"Hl 1 111 ННИНВДЩВДЭ^И

фаъолпят i ■" "i-.-1"Y :1-f>

мак;садх;о

ТАЛАБОТДО

-"Гаъмини амншти .--111.1.111

-СэмарэнЕж; I l.i. ч ■ i. i . •. ;.". 111 I : : i j -i-, i J -X v i. v i.li

Иштирокчнённ ФИВ

-Содагардсиихои расмнётхон гумрукй; -Ихтисори барохмоннн

i {. 11 г Ii i расмнётхон гумрукй;

-i i," 11 :11" ."-> 11 il ; и i расмиёк^о f ipyEñ:

11 :тисорни блро^мо-нии

i —i l .ill j>.i" r-iii"i."v--ii i V r-i J > т' i; 11 : 11 \ V ' T 11 "■ " J 1-' !""• .->11 6o ]>-!■: n. " I I. i > 11 l y ".11 >y i: 11 "II i ; > 11-1 ".1 -ill ;

-Мув О ф 111 - i ! 1. -К . t м X , t - ' -1. Í i : -Фаврн.

Рacми 2. - Тapкиби cиcтемaи манфиатх,о дap paвaнди идopaкyнии cифaти xœMarpacoHMx^

гyмpyкй

Дap paвaнди бах,одих,ии cиcтемaи манфиатх,о тахдаки тaлaбarи as чониби иштиpoкчиёни фaъoлияти иктиcoди бaйнaлмилaлй гyзoштaшyдapo дap acocи бa дacт oвapдaни фoидaи зapypй мyaйян нaмyдaн 6o нишoн дoдaни х,адафх,о Ba вaзифax,oи гyзoштaшyдa имкoнпaзиp acr[5]. Дap мачму омухтани coхтopи андозах,ои apзёбии cифaти xroMaipacoHMx,o Ba иcтифoдaи низомх,ои гyмpyкиpo мух,им мешyмopем, ки ин 6o еатщи тaъминarи мoддию техникй, carx^ тaшкили фaъoлияти макомоти гyмpyк, cифaти мех,нати кopмaндoни макомоти гyмpyк, carx^ нaзopaти cифaти хaдaмarи гyмpyк, cифaти дacтгиpии иттилooтй Ba тaъминarи меъёpии фaъoлияти мaкoмarи гyмpyк алокаманд мебошад (расми 3).

Сифати дастгирии меъёрии фаъолижги макомоти гумруя.

Сат^и таъминоти моддию техникй

Сат^и тапшили фаъолиши хюматра оони^ои гумрукй

Сифати хизматрасони^о ва низам^ои гумрукй ->

Сифати хизматикадр^ои хадамоти гумруя

Сат^у сифати назсрати гумрукй

Раcми 3. - Тapкиби cифaти бах,одих,ии xœMarpacoHMxo Ba низомх,ои гyмpyкй

Дap paвaнди т^кики cифaти хизмaтpacoниxo вa иcгифoдaи низoмxoи гyмpyкй MO иcгифoдaи нaтичaи фaъoлияти мaкoмoти гyмpyки 4yMxyp^o зapyp мeшyмopeм. Дap чaдвaли 2 тати^и т^лили мyкoиcaвии ^yкyквaйpoнкyниx,o дap coxaи гyмpyк дap Чyмxypии бapoи coлx,oи

2019-2020 oвapдa шyдaacт. Аз чадв^и 2 дидa мeшвaaд, ки coли 2020 дap шхди гyмpyк дap чyмxypй 4280 ^н^тикв™ бa кaйд гиpифтa шyдaacт, ки ниcбaт бa coли 2019 18 aдaд зиёд acт (+ 0,4%). Шyмopaи бeштapи читаята^ бa витаяти СУГД pocт мeoяд - 3147 (73,5%); дap вилoяти Хaтлoн 409 ^н^тикв™ (9,6%); дap Дyшaнбe бoшaд - 11,1% (475) бa ^йд гиpифтa шyдaacт.

Аз rara^axo бap мeoяд, ки тaмoюли aфзoиши x,yкyквaйpoнкyниx,o дap мaчмyъ, дap кишвap вa cyбъeктxoи coxaи гyмpyк мaвчyдaнд. X,иccaи пapвaндax,oи бapoи читаята^и мaъмypй OFOЗшyдa дap чyмxypй -98,3%, дap вишэяти СyFд -98,6%, дap вилoяти Хaтлoн -98,8% вa дap Дyшaнбe -96,6% -po тaшкил дoдaнд.

Чадв^и 2.

Шти^и тaxлили мyкoиcaвии xyк;yквaйpoнкyниxo дap coxaи гyмpyк дap Чyмxypии

дap coшxoи 2019-2020

Нишoндиx, aндaxo Чyмxypии ^чи^агон TaF^pë бй(+,-) Brao^ra СyFд TaFЙ иëби Bилoяти Хaтлoн TaFm pëбй шaxpи Дyшaнбe TaFm pëбй

2019 2020 2019 2020 (+,-) 20 19 202 0 (+,-) 201 9 202 0 (+,-)

1 Дap мячмуъ, KOнyншикa

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

нй дap 38 9

coxaH iyMpyR 6a 4262 4280 18 313l 314l 10 409 20 465 4l5 10

кэйд гиpнфгa

шyдaacт,

вoxидxo.

2 Пapвaндax

oн чишии OFOЗшyдa, 92 l2 -20 41 43 2 4 5 1 16 16 0

тaxpиp

3 Кopxoн

ЧиШии paдшyдa, 8 12 4 5 10 5 0 0 0 0 2 2

вoxид.

4 Пapвaндaи читятй

кaгь кapдa 16 0 -16 3 0 -3 0 0 0 6 0 -6

шуд,

вoxид.

5 Пapвaндax oи

OFOЗшyдa 38 5

oид бa xyкyквaйp 41l0 4208 38 3096 3104 8 404 19 449 459 10

oнкyнии

мaъмypи,

тaxpиp.

6 Xyкyквaйp oнкyнии

мaъмypи бapoи 544 333 -211 529 324 -205 2 1 -1 l 6 -1

мoшxoи

зepaкcизй,

aдaд

l Чдмъ 38 5

бapoи coдиp 4025 3956 -69 2951 2882 -69 404 19 449 429 -20

кapдaни

xyкyквaйp oнкyнии мaъмypИ, вoxидxo

Ч,apимaxo

бapoи

xyкyквaйp

oнкyнии

мaъмypИ,

ки 6o

кapopи cyд

пeшниxoд

шyдaaнд,

coмoнй

4654 996

4025 110

-629886

4139 21l

3168 384

9l08 33

34

35 4

223 052

18869 8

34l 2l8

452 8l2

10559 4

МaблaFи

пapдoxтxo

и гyмpyкИ

бapoи

xyкyквaйp

oнкyнии

мaъмypИ

дap acocи

кapopи cya,

coмoнИ

1354 495

4394 8

131054 l

104l 145

4398 4

1003 19l

32 48

-3248

290 491

29049 1

ihymopœ мoшxoи мycoдиpa шуда 6o кapopи cyд, aдaд

2029

2055

26

2011

2022

11

13

19

МaблaFe,

ки

мycoдиpaи

мoшxo

бoвap

кapдa

шyдaacт,

coмoнИ

l1l1 031

510l 303

2063l2 8

6l20 l30

4285 089

2435 641

21 20 l

339 152

31l94 5

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

320 519

303 390

1l129

Манбаъ: дap acocи xиcoбoти Хaдaмoти гyмpyки Чyмxypии Toчикиcтон тapтиб дoдa шyдaacт. -Дyшaнбe, 2020. -126c.

Дap acocи бaxoдиxии динaмикaи читаята^и нoмбapшyдa бapoи coшxoи 2019 - 2020 мyaйян нaмyдeм, ки бa ин нишoндиxaндa + 0,9% aфзyдaacт. 3956 cyбъeкт бa xyкyквaйpoнкyнии мaъмypй чaлб кapдa шyдaнд, ки ин ниcбaт бa coли 2019 - 69 aдaд кaмгap acт. МaблaFи чaзo бapoи Xyкyквaйpoнкyнии мaъмypй дap мaчмyъ дap кишвap 4 025 110 coмoниpo тaшкил дoдaacт, ки ниcбaт бa coли 2018 -13,6% кaмгap acт. Пapдoxти гyмpyкй бapoи ин xyкyквaйpoнкyниxo дap acocи кapopи cyд 43 948 coмoниpo тaшкил дoдaacт, ки ниcбaт бa шли 2019 - 67,6% ^Mrap aCT. Аз мycoдиpaи мoшxo aз чoниби xaдaмoти гyмpyки 4yMxyp^ ки 6o кapopи cyд -5 107 303 coмoнй бa дacт oмaдaacт, шyмopaи кoнyншикaниxo дap ин caMx бoшaд - 2055 aдaдpo тaшкил дoдaaнд.

Микдopи зиëди пapвaндaxoи xyкyквaйpoнкyнии мaъмypй вoбacтa бa дeклapaтcия ë эътимoд нaдoштaни oн (52,4%) OFOЗ кapдa шyдaaнд.

Дap acocи мaълyмoтxoи Хaдaмoти гyмpyк, mo MyKappap кapдeм, ки xиccaи дeклapaтcияи элeктpoнии бopи ryMpyrä (ДБГ) дap мyxлaти мyкappapй бapoвapдaшyдa дap caтxи бaлaнд - 99,24% 6o^ мoндaacт. Xиccaи дeклapaтcияxoи гyмpyкии бa мaкoмoти гyмpyк пeшниxoдшyдa 6o xaтoгиxo aз 3,5% дap шли 2015 то 2,6% дap шли 2019, aз чyмлa 6o xaтoгиxoи интикoдй aз 0,16% тo 0,09%. кoxиш ëфт. Koxишëбии мaблaFи пapдoxтxoи илoвaгии гyмpyкй, aз pyи rara^axo чунин бaxoгyзopй кapдa шyдaaнд: aз 0,92% дap coли 2015 то 0,19% дap coли 2019. X,иccaи мyтaxaccиcoнe, ки бa xaтoгиxoи чиддй pox дoдa, бoиcи пapдoxти илoвaгии гyмpyкй гapдидaнд, дap coли 2019 то 4% юж,иш ëфтaacт, ки бa ин oмил - caтxи тaxaccycи кopмaндoн - тo 87%, ки тaкpибaн xaмaи oнxo дap дoиpaи бapнoмaxoи тaкмили иxтиcoc тaълим гиpифтaaнд, тaъcиp pacoнидaacт.

9

0

0

0

2

l

5

6

5.

1

Дар Раёсати минтакавии гумруки шадри Душанбе, тамоюли афзоиши истифодаи технологиями муосири иттилоотй дар сохтордои гумрук ба назар мерасад, ки сатди он 68,0% -ро ташкил додааст. Дар мачмуъ, вазъи кунуниро мусбат арзёбй кардан мумкин аст. Аммо, бо вучуди тамоюлдои мусбат доло , шумораи дам конуншикандо дар содаи гумрук зиёд мебошад.

Дар Раёсати минтакавии гумруки вилояти Сугд афзоиши дукуквайронкунидо 10,3% (+ 294 адад), аз чумла маъмурй - 9,7%; шумораи чиноятдо дар ин самт 2,1 маротиба афзудааст. Дар ин радиф дачми чаримадои ситонидашуда 2,4 маротиба, микдори молдои мусодирашуда 5,8 маротиба афзудааст, ки ин пурзур шудани назорат дар расмиётдои гумрукиро нишон медидад. Хамзамон, бо кодиш ёфтани шумораи иштирокчиёни фаъолияти иктисодии хоричй 20,6% дачми миёнаи чаримадо барои дар як иштирокчй 3 маротиба зиёд шудааст.

Дар баъзе х,олатхд чиноятдо касдан содир нашудаанд, балки ондо аз сабаби хатогидо кайдгузорй карда шудаанд. Тадлилдо аз он гуводй медиданд, ки мушкилии муайян ин тафтиши эътимоднокии маълумоти дар ДБГ пешнидодкарда, аз чумла, вобаста ба рамзи таснифи мол мебошад, ки дар робита ба ин озод кардан аз пардохт ё кам кардани бочдои гумрукй ва андоздоро кормандони гумрук амалй намудаанд. Мушкилоти дигар муайян кардани арзиши мол маълумоти объективии нархдо мебошад, ки манбаи он пойгоди дохилии гумрукй мебошад.

Бояд кайд намуд, ки самаранокии раванди хизматрасонии гумрукй аз татбики манфиатдои иштирокчиёни ин раванд вобаста аст, ки ондо ба чунин омилдо таъсир мерасонанд:

1. Манфиати намояндаи гумрукй аз содда намудан ва ягонасозии расмиёти бакайдгирй ва назорати устувории ондо дар рушди содибкорй.

2. Макомоти гумрук ба кодиш додани шумораи декларантами номувофик, баланд бардоштани сатди касбии кормандони гумрукй ва эътимоднокии маълумоти пешнидодшуда манфиатдоранд.

3. Иштирокчиёни фаъолияти иктисоди байналмилалй ба кам кардани мудлати дуччатгузорй ва харочот манфиатдоранд.

Дар мачму татбики комплексии манфиатдои номбаршуда бояд ба заминаи меъёрие, ки ба талаботи муосири рушди фаъолияти иктисоди байналмилалй чавобгу бошанд, мувофикат кунад.

Масъалаи дигар дар ин раванд омузиши сиёсати нархгузории аз чониби макомоти гумрук амалишаванда ба иштирокчиёни савдои байналмилалй имкон медихдд, ки барои бакайдгирй дуччатдои гумрукиро интихоб намоянд.

Дар шароити узвияти Чумхурии Точикистон ба СУС, талабот нисбат ба фаъолияти гумрук афзудааст, ки ин пайваста чорй намудани технологиями муосир, баланд бардоштани ихтисоси кормандон, касбияти ондо ва дар нидоят, сифати хизматрасонидои гумрукиро такозо мекунад.

Аз тарафи дигар баланд бардоштани самаранокии фаъолияти макомоти гумруки чумдурй, сифати хизматрасонидо ва истифодаи низомдои гумрукй, аз бисёр омилдо вобаста аст, ки таъсири ондоро бо истифодаи PESTLE-тадлил муайян намудан хело мудим аст.

Барои истифодаи ин усул мо дар асоси пурсиши 300 нафар иштирокчиёни фаъолияти иктисоди байналмилалиро гузаронидем, дар мудириятдои минтакавии гумрукии Точикистон гузаронидем.

Дар чадвали 3. натичадои PESTLE - тадлили хизматрасонидо ва истифодаи низомдои гумрукй ва омилдое, ки ба сифати хизматрасонидои гумрукй таъсиррасон пешнидод гардидааст.

Чадвали 3.

Натичаи PESTLE - тадлили хизматрасонидо ва истифодаи низомдои гумрукй дар мудириятдои

минтакавии гумруки Чумдурии г очикистон

Ишора Тавсифи омилдо Адамият барои макомоти гумрук (AT) (1, ..., 5) Дарачаи таъсир ба макомоти гумрук (АЗ) (1, ..., 10) Самт (N) (+/-) Дарачаи B * C * H

Р1 Зарурати риояи талаботи Созмони умумичадонии савдо 5 9 + +45

Р3. Раванддои дамгирой дар Иттидоди иктисодии Авроу Осиё 5 7 + +35

E1 Тагйирёбии нархи энергия 5 8 - -40

E2 Зарурати диверсификатсияи амалиётдои содиротй-воридотй 5 5 - -25

E3 .Таквияти функсияи назорати молиявй дар фаъолияти макомоти гумруки ЧТ 5 9 + +45

S1 Таъсиси системаи муассири идоракунии кадрхо дар хадамоти гумруки ЧТ бо дарназардошти истифодаи технологияхои муосир 5 5 + +25

S2 Рушди низоми хавасмандгардонии молиявии кормандони Хадамоти гумруки ЧТ 4 4 + +16

T1 Модернизатсия ва автоматизатсияи ХГ НХЧТ 4 5 + +20

T2 Таъсиси платформахои иттилоотии умумй 5 10 + +50

T3 Таъминоти электронии хадамоти гумрук 5 10 + +50

L1 Истифодаи танзимй ва хукукии Чумхурии Точикистон дар фаъолияти макомоти гумрук ва иштирокчиёни фаъолияти иктисодии хоричй 3 10 + +30

L2 Баланд бардоштани самаранокии хамкорй дар доираи СУС 3 10 + +30

L3 Андозбандй дар Чумхурии Точикистон 4 10 + +40

E1 Иштирок дар барномахои экологй 5 5 + +25

E2 Бехтар намудани шароити зисти кормандони хадамоти гумруки ЧТ 5 6 + +30

Манбаъ: хисобхои муаллиф

Дар асоси натичахои ба дастовардашуда мо ба хулосахои зерин омадем:

1. Омилхои асосие, ки ба сифати хизматрасонихо ва истифодаи низомхои гумрукй таъсири назаррас мерасонад, истифодаи технологияи хозиразамон ва риояи талаботхои хукукиро дар бар мегиранд.

2. Истифодаи усули маърифатй ба арзёбии хизматрасонихою истифодаи низомхои гумрукй имкон медихад, ки сатхи самаранокии татбики стратегияи рушд хамачониба арзёбй карда шавад.

Барои бехтарсозии пешниходи хизматрасонихо ва истифодаи низомхои гумрукй амали намудани чорахои зеринро зарур мешуморем:

- ба амал баровардани назорати муосири гумрукй дар асоси истифода ва интихоби низомхои гумрукй;

- таъмини расмиётхои содагардонидашудаи гумрукй ба иштирокчиёни ФИБ;

- пешбурд ва халли масъалаи додани машваратхои гумрукй ба иштирокчиёни ФИБ ва гайра.

Дар асоси ин бандхо инчунин пешниходхои зеринро мавриди баррасй карор доданд бамаврид

аст:

^ аз нав дида баромадани накшахои таълимй дар Донишкадаи такмили ихтисоси Хадамоти гумруки назди Хукумати Чумхурии Точикистон вобаста пешниходи хизматрасонихои муосир ва истифодаи асосноки низомхои гумрукй;

> бехдошти равандхои хамгирой бо гумруки давлатхои хоричй;

> дуруст ба рох мондани пешбурд ва ташаккул додани амали омори гумрукии махсус дар тамоми чузъу томхои макомоти гумрук.

Инчунин бо назардошти ба назар гирифтани манфиатхои иктисодии Чумхурии Точикистон халли чунин масъалахо зарур аст:

> тезондани суръат, амалинамоии бозсозии сохторй ва саноатикунонии иктисодиёти кишвар;

> таъмини харакати озоди мол, хизматрасонй ва сармоя дар худуди Иттиходи давлатхои муттахид;

> таъмини гардиши озоди кувваи коргарй дар микёси байнидавлатй;

> тавонбахшии иктидори содиротии кишвар;

^ табдилдихии Чумхурии Точикистон аз минтакаи сарбаста ба минтакаи транзитй ва гайра.

Хамин тарик, тахлили баходихии сифати хизматрасонихо ва истифодаи низомхои гумрукй дар чумхурй, зарурати такмили онхоро тавассути истифодаи усулхои инноватсионй ва амали намудани стратегияи оптималии рушди макомоти гумрук дар чорчубаи Стратегияи миллии рушди Точикистон то соли 2030 такозо мекунад.

Бо амалй шудани чунин самтхо, халли мушкилоти бехтарсозии самаранокии танзими хизматрасонихо ва истифодаи низомхои гумрукй дар раванди химояи манфиатхои иктисодй ба амал бароварда мешавад.

АДАБИЁТ

1.Азамат А. Развитие механизма повышения качества таможенных услуг в условиях рыночной экономики (на примере Республики Таджикистан) автореф. дисс.....канд. экон. наук: 08.00.05/ Азамат Азими.-Душанбе, 2019.-182с.

2.Азими А. Внешнеэкономическая деятельность как основа развития сферы таможенных услуг в Республике Таджикистан//Вестник Белгородского университета коопераци, экономики и права, №2, 2019.- с. 181.

3.Алиев М. Б. Организационно-экономические аспекты улучшения таможенного сервиса в Республике Таджикистан: дисс. канд. экон. наук: 08.00.05/ Алиев Махмаджон Бахронович.-Душанбе, 2016.-175с.

4.Кодекси гумрукии Чумхурии Точикистон. -Душанбе, 2015.-232с.

5.Нидоев П.Ф. Роххои муосири таъмини амнияти иктисодй дар Чумхурии Точикистон/ Монография. - Душанбе: «Ирфон», 2017.- 138с.

ОЦЕНКА УРОВНЯ УСЛУГ В ПРОЦЕССЕ ВЫБОРА И ИСПОЛЬЗОВАНИЕ

ТАМОЖЕННОГО РЕЖИМА

В статье рассматриваются предоставление таможенных услуг на основе оценки его результатов и анализа областей, чтобы расширить использование таможенных систем, использованием таможенных режимов. Исследования, проведенные для того, чтобы эту оценку формирования и динамичного развития внешнеторговых грузов, расчет и взимание таможенных платежей подходит в качестве основы соблюдения таможенного законодательства в отношении использования режимов. Прежде всего, решение этих вопросов направлено для повышения эффективности таможенной деятельности, в сделках и полном выполнении перевозок, в течение короткого периода через таможенную границу и соблюдения законодательства при выполнении таможенных операций.

Ключевые слова: таможенные дела, таможенные услуги, таможенные режимы, управление таможенного дела.

EVALUATION OF THE LEVEL OF SERVICES IN THE PROCESS OF SELECTING AND

USING CUSTOMS REGIME

The article discusses the provision of customs services based on the assessment of its results and analysis ofareas in order to expand the use of customs systems, using customs regimes. Studies conducted in order for this assessment of the formation and dynamic development offoreign trade cargo, the calculation and collection of customs payments is suitable as the basis for compliance with customs legislation regarding the use of regimes. First of all, the solution of these issues is aimed to improve the effectiveness of customs activities, in transactions and full transportation, during a short period across the customs border and compliance with legislation in the fulfillment of customs operations.

Key words: customs, customs services, customs regimes, customs management. Сведения об авторе:

Гаюрова Рано Саидмуродовна - старший преподаватель кафедры таможенного дела Таджикского государственного университета коммерции. Душанбе. Республика Таджикистан. Тел.: +992909113378. Email: vestnik-tsuc@,mail.ru. About the author:

Gayurova Rano Saidmurodovna - Senior Lecturer, Department of Customs, Tajik State University of Commerce. Dushanbe. The Republic of Tajikistan. Tel.: +992909113378. Email: vestnik-tsuc@mail.ru.

ВАЗИФАДОИ ДАВЛАТ ДАР РУШДИ ЩТИСОДИЁТИ МИНТАКАВЙ

Дехконов С. А.

Донишгощ давлатии молия ва ицтисоди Тоцикистон

Яке аз масъалахои асосй дар рушди иктисодиёти минтакавй ин вазифахои иктисодии давлат мебошад, ки хусусиятхои хоси худро дорост. Аз ин лихоз аз нуктаи назари амалия рушди иктисодии минтака аз вазифахои давлат ба хисоб рафта ба идоракунии кадрй ва истифодаи окилонаи захирахо вобастагии зиёд дорад. Дар солхои охир рушди иктисодиёти аксари мамлакатхоро бе иштироки васеи давлат тасаввур кардан номумкин аст.

Масъалахои накши давлат дар рушди иктисоди минтакавй дар асархо ва китобхои олимони ватанй Л.Х., Саидмуродов, Муминова Ф.М., Мирбобоев Р.М., ва китобхои дарсии Саидмуродова М., ва Убайдов Ф.С., мавриди тахлил карор гирифтааст. Ва дар тахлилхои онхо минтака мархалаи мухими татбики ислохоти иктисодй ва таъмини рушди устувори кишвар мебошад. Дарачаи минтакавии чойгиршавй ва инкишофи куввахои истехсолкунанда хамеша бо сатхи умумидавлатй алокаи доимй дорад, ки тамоюли харакати ичтимоию иктисодиро умуман муайян мекунад [6, 3].

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.