28
НЕЙРОХИРУРГИЯ И НЕВРОЛОГИЯ КАЗАХСТАНА
№1 (14), 2009
Н.И. Турсынов
ОМЫРТКА ЖЭНЕ Ж¥ЛЫННЫН ЖАРАКАТТЫК ЗАКЫМДАНУЛАРЫНЫН ХИРУРГИЯЛЬЩ ЕМ1НДЕГ1 КАТЕЛ1КТЕРД1 ТАЛДАУ
АК, «Республикалык нейрохирургия гылыми орталыгы», Астана
Нейрохирургияньщ квкейкестi мэселеане, омыртка мен жулынньщ аскынган закымдануларыныц емдеу нэтижелерiн жаксартуга жэне наукастардыц влiмiн азайтуга кол жетшзуге MYмкiндiк беретiн омыртка жэне жулынныц жаракаттык закымдануларыныц хирургиялык емiндегi кателiктердi талдауга арналган.
Жулынньщ жаракаттык кысылуыныц непзп патогенездк емш хирургиялык ем курайды [1]. Маманданган бeлiмшелер жулынныц жаракаттык кысылуын миелография, КТ, МРТ-ны колданып кепiлдi зерттеуiн камтамасыз етiп, емнщ арнайы 8дiстерiн колданады [2]. Диагноз койылган жулынныц жаракаттык кысылуы, жаракаттык жедел кезецшде, операциялык емге кeрсеткiш болып есептеледi [3,4]. Уакытында жойылмаган жаракаттык кысылу жулындагы кайтымсыз Yрдiстерге алып келедi.
Бертген жумыстыц максаты - омыртка ж8не жулынныц жаракаттык закымдануларыныц хирургиялык емшдеп кателiктердi талдау.
Материалдар мен эдютер. Зерттеу материалыныц негiзiн омыртка ж8не жулынныц жаракаттык закымданулары бар 267 ауруханага жаткан наукастар курады, олардыц 194-не операция жасалды: 96 жаедайда мойын бeлiмiнщ жаракатына, 41 жаедайда кеуде бeлiмiнщ жаракатына, 57 жаедайда бел бeлiмiнiи жаракатына. 139 жаедайда (52%) баска мYшелер мен жуйелердщ косарланган жаракаты байкалды. Барлык операцияланган наукастар екi топка бeлiндi: нейрохирургиялык бeлiмдерде операция жасалган - 174 ж8не маманданбаган бeлiмдерде операция жасалган - 20. Операциядан кешнп eлiм жиiлiгi с8йкесiнше 30,5% (47) ж8не 55% (11) курады. Хирургиялык емнщ сапасын багалауда операцияныц басталу мерзiмiне, диагноздыц толыктыгына, ену, декомпрессия мен турактардыру 8дiсiне ерекше шцт бeлiндi.
Н8тижелер мен талкылаулар. Жулынныц жаракаттык кысылуы бар 194 операция жасалган наукастыц 30 жаедайында жулынныц кате жYргiзiлген декомпрессиясы ж8не операциядан кешнп омырткалардыц екiншi реттi ыгысуы аныкталды, олардыц 8 кайта жасалган операцияда ж8не калган 22 аутопсияда аныкталды. 30 жаракаттанган наукастыц 26 - eлiмге ушыраган. Нейрохирургиялык бeлiмдерде операцияныц кателiктерi операция жасалган наукастардыц -14,9% курады, ал маманданбаган клиникаларда -35% курады. Операциядан кешнп омырткалардыц кайта ыгысуы жаракаттанганнан кейiн 6 сагаттан 24 сагатка дейiнгi аралыкта операция жасалган
наукастарда жиiрек байкалды (19 жаедай). 19 жаедайда омырткалардыц кайта ыгысуы ж8не жулынныц жогары eршiген iсiнуi мен кысылуы наукастар eлiмiнiц себебi болды. Маманданбаган бeлiмдерде операция жасалган наукастардыц тобында eлiм 55% курады. Талдау барысында eлiмнiц операция мерзiмiне байланыстылыгы да аныкталды. Бул топта 6 сагаттан 24 сагатка дейiн операция жасалган наукастардыц Yлесiне тYCтi - 11 eлiммен аякталган жагдайдыц 9-ы. Бул бiр жагынан негiзгi топтагы наукастардыц алшак кезецде операцияга алынганымен тYсiндiрiледi. наукастардыц 8-де аутопсияда аныкталды. Непзшен операцияларды травматологтар мен жалпы хирургтар орындаган, сондыктан да омырткалардыц кайта ж8не калдык ыгысуыныц себебш талдау киындык тугызады.
Хирургиялык емнщ кателктершщ сипаты: 1) кысылу субстратыныц орналасуына сай келмейтiн CYйектiк енуф, кажетсiз ляминэктомияны орындау; 2) омыртканыц шыгуын толык жоймау; 3) мидыц катты кабыкшасын толык жаппау немесе пластикасын орындамау; 4) жулынныц жецт закымдануында омырткалардыц шыгуын ашык 8дюпен салганда субдуралык кецiстiктiц негiзделмеген ревизиясын жYргiзу; 5) омыртка денесiнiц компрессиялы сынуында негiзделмеген кец ляминэктомияны орындау; 6) операцияныц жаца 8дiстерi мен казiргi замангы жабдыктарын кец колданбау.
Хирургиялык емнiц бiр кемшiлiгi операцияны закымданудыц топикасы мен сипатын косымша аныктамай орындау болды. Бул кемштктер ауруханаларда казiргi замангы диагноздаушы куралдардыц (КТ, МРТ) жоктыгымен ж8не д8ртерлердщ баскаша 8дiстердi колданбауына байланысты.
Корытындылар. Омыртка ж8не жулынныц жаракаттык закымдануларыныц хирургиялык емiнде келесi кателктер аныкталды: 1) нейрохирургиялык шмектщ дурыс уйымдастырылмауына байланысты, мамандардыц б^мшщ жетiмсiздiгiнен туындайтын кателiктер; 2) ^олда бар арнайы диагностика 8дiстерiн колданбаудан туындайтын кателiктер; 3) Хирургиялык емнщ 8дютерш дурыс колданбаудан туындайтын кателктер.
ОРИГИНАЛЬНЫЕ СТАТЬИ
29
ЭДЕБИЕТТЕР
1. Бабиченко Е.И. Стабилизация позвоночника при ПСМТ в остром периоде // хирургия позвоночника и спинного мозга // Новокузнецк 1995. с. 25-31.
2. Берснев В.П. Давыдов Е.А., Кондаков Е.Н. Хирургия позвоночника, спинного мозга и периферических нервов СПб.: Изд-во «Специальная литература» 1998. с. 98.
3. Дулаев А.К., Орлов В.П. «Оперативное хирурги-
ческое лечение неосложненных и осложненных повреждений позвоночника». Состояние и перспективы развития военной травматологии конференции. - Спб, 1999. с. 379-384.
4. Луцик А.А. «Повреждения и заболевания позвоночника и спинного мозга». Хирургия позвоночника и спинного мозга. - Новокузнецк, 1995, с. 3-10.
РЕЗЮМЕ
Статья посвящена актуальной проблеме нейрохирургии, в частности анализу ошибок хирургического лечения пострадавших с позвоночно-спинномозговой травмой, результаты
которого позволят добиться улучшения результатов хирургического лечения и снижения уровня летальности у больных с осложненной травмой позвоночника и спинного мозга.
SUMMARY
The work is devoted to the actual problem of modern clinical neurosurgery, particularly, to study the mistakes of surgical treatment of patients with spinal trauma. The result of this
work can improve the process of treatment, moreover it can reduce the level of fatal outcome of patients with a complicated spinal cord trauma.